Người phụ trách Văn Việt:

Trịnh Y Thư

Web:

vanviet.info

Blog:

vandoanviet.blogspot.com

Danh ngôn

Trong mọi cộng đồng, chúng ta cần một nhóm thiên thần gây rối.

We need, in every community, a group of angelic troublemakers.

(Bayard Rustin – trích bài phát biểu tại New York City 1963)

Trong mọi trường hợp, chắc chắn rằng sự thiếu hiểu biết, đi kèm với quyền lực, là kẻ thù tàn bạo nhất có thể có của công lý.

It is certain, in any case, that ignorance, allied with power, is the most ferocious enemy justice can have.

(James Baldwin - No Name in the Street 1972)

Các cuộc cách mạng và các cá nhân có thể bị giết hại, nhưng bạn không thể giết chết các ý tưởng.

While revolutionaries and individuals can be murdered, you cannot kill ideas.

(Thomas Sankara, một tuần trước khi bị ám sát, 1987)

Không có cảm giác nào cô đơn hơn việc bị chính đất nước mình trục xuất.

There's not a more lonely feeling than to be banished by my own country.

(Kiyo Sato – Kiyo’s Story 2009)

Ban Biên tập

Địa chỉ liên lạc:

1. Thơ

tho.vanviet.vd@gmail.com

2. Văn

vanviet.van14@gmail.com

3. Nghiên cứu Phê Bình

vanviet.ncpb@gmail.com

4. Vấn đề hôm nay

vanviet.vdhn1@gmail.com

5. Thư bạn đọc

vanviet.tbd14@gmail.com

6. Tư liệu

vanviet.tulieu@gmail.com

7. Văn học Miền Nam 54-75

vanhocmiennam5475@gmail.com

Tra cứu theo tên tác giả

Thứ Tư, 23 tháng 7, 2025

Và thu tôi thành mưa rơi...

 Thái Kim Lan

 

 

Người đã

Thu thế giới

Vào một Nét

NHẤT...

Đã Đi Mất

Thu tôi

Bé lại

Thành mưa

Rơi giữa trời...

.

Tưởng nhớ Lê Thiết Cương

.

Người hiện ra

Nơi khung cửa

Một chevalier

Hiệp sĩ áo xanh -

Blauer Reiter

Có phải không?

Không!

người ấy đáp

Hư vô

Nhưng thật!

Với ánh

Mắt xanh[1]

Anh nhìn lên

Đãi ngộ con người

Vẽ tay

trên ấy

Nét tình

Nhân thế sắc không

Chất màu

Hổ phách

Không mà

thật có: đoá sen búp vi tiếu

Vi diệu thi thư hoạ

Trần gian mộng thực

Qua bờ đáo bỉ ngạn vô sắc

Cực lạc!

Chỉ duy

Lê Thiết Cương

Thật nhất:

Đôi giày màu

gạch cua

Đi Về với... Mẹ...

.

Bái biệt Lê Thiết Cương

.

Từ nay mãi mãi không thấy nhau trên cõi đời, Lê Thiết Cương đã theo định luật vô thường rời cõi tạm, dù cuộc trở về với đất là vĩnh viễn, thì có lẽ điều đáng nói của sự biến mất vĩnh viễn không phải chính sự biến mất ấy mà điều có thể nói được và đáng nói chính là cách thế, "nghệ thuật của sự biến mất" như một triết gia đương đại suy tư về cái chết.

Điều gì tác tạo nên nghệ thuật biến mất nếu không phải chính là nghệ thuật sống, thể cách hiện hữu của con người trên trần thế? Mà trong mấy ngày vừa qua bao nhiêu bạn bè thân sơ đã vẽ nên dung mạo của một con người vừa tài hoa trí tuệ vừa đầy ắp chân tình sau trước cho thấy chân tính nghệ thuât tại thế của Lê Thiết Cương.

Mỗi người mang trong mình khả năng nghệ thuật ấy từ bước chân đầu tiên chạm đất như nụ hồng hay búp sen liền gót chân đức Phật. Vừa nhú khỏi đài hoa... khép mi hay mở cánh là nghệ thuật của hồng của sen, thấy Phật là công phu của sen khai hàm tiếu. Lê Thiết Cương nắm vững nghệ thuật ấy từ thuở sơ sinh và trong suốt cuộc đời, đã trọn thành dù luôn có thể hoàn thành hơn nữa bản lãnh nghệ thuật sống với hội hoạ, với chính mình, với người khác.

"Người ấy còn rất muốn sống" như Trịnh Hoàng Diệu cảm biết, ấy thế mà khi biết mình không thể vượt qua được tử thần, Lê Thiết Cương vẫn bình tĩnh, không hỗn loạn, yêu cầu bạn hãy nắm tay chứng nhận hơi ấm một lần cuối (Nguyễn Quang Thiều), sắp đặt mọi thứ chuẩn bị cho cuộc ra đi, và trước khi đi thì "Về nhà với Mẹ", cội nguồn nhịp đập con tim. Bản lĩnh ấy chính là nghệ thuật chân chính nhất, không phải là tác phẩm.

Lê Thiết Cương chính là nghệ sĩ của sự sống như nguồn suối của cái đẹp, một hiệp sĩ của đạo sống luôn rong ruổi trên con đường sáng tạo với trí tuệ đáo bỉ ngạn và cảm xúc chân như cái đẹp.

Hãy đi như đã đến, hãy thu thế giới thành giọt mưa rơi, mà mỗi lần rơi trên tay ai tay thì tay ấy sẽ nở hoa trên quả địa cầu hữu hạn này!

Từ nay Điểm Hẹn Liên Văn Hoá, Lan Viên Cố Tích bên bờ sông Hương sẽ chỉ còn chờ người ấy sẽ ghé qua như đã có ba lần GẶP[2] – một Blauer Reiter[3] trở về như đoá hoa bất tử khơi sáng nguồn nghệ thuật mà anh đã yêu nên anh đã nhận tình yêu đang tràn ngập quanh anh.

Thái Kim Lan

Kính bái

Huế 21/7/2025

14:00

 

 

[1] Lê Thiết Cương có ánh mắt rất xanh khi nhìn ai với sự đặc biệt thiện cảm.

[2] Triển lãm Con Giống 2023 của hoạ sĩ Lê Thiết Cương và những nghệ sĩ G39 tại Bảo tàng Gốm Cổ Sông Hương - Lan Viên Cố Tích 1.

Triển lãm Niêm Hoa Vi Tiếu 2024 – Điểm Gặp Liên Văn Hoá.

Triển lãm Gốm Thiệp 2025 đang còn mở cửa – Điểm Gặp Liên Văn Hoá Lan Viên Cố Tích 2.

[3] Blauer Reiter Kỵ Sĩ Xanh, tên một nhóm nghệ sĩ được thành lập bởi W. Kandinsky và F. Marc trong đó có Paul Klee, mà khi gặp tranh Lê Thiết Cương lần đầu người viết liên tưởng đến Paul Klee ở một số tác phẩm.