Phan Văn Thắng phỏng vấn Phan Hồng Giang

Trong xã hội chúng ta đang sống quả thực là có nhiều điều bất ổn, bất bình thường về nhiều phương diện trong đó có vấn đề đạo đức. Sa sút đạo đức xã hội, kể cả trong hàng ngũ cán bộ, đảng viên, công chức, viên chức là điều đã quá rõ ràng và đã được Đảng ta xác nhận, khẳng định. Sa sút đạo đức có nghĩa là cái Thiện bị yếu thế trước cái Ác; cái ác thao túng hành vi của các thành viên và cả cộng đồng. Có cái ác chỉ phương hại đến một hoặc vài cá thể, có cái ác làm tổn thương cả cộng đồng to lớn. Có cái ác trông thấy được, nhận biết được, có cái ác không dễ nhận ra vì nó được ngụy trang, che lấp bởi rất nhiều thủ đoạn. Có cái ác nằm ngay trong chính bản thân ta. Nhận ra cái ác, đối mặt với nó và chống lại nó là điều không hề dễ dàng vì có những lúc nó ẩn nấp trong vỏ bọc cái thiện. Chúng tôi đã có cuộc trao đổi với Tiến sĩ Phan Hồng Giang về vấn đề này.

Dưới đây là bài do nguyên Tổng biên tập tạp chí Văn hóa Nghệ An Phan Văn Thắng phỏng vấn nhà văn Nam Dao cách đây đã hai năm. Xin cảm ơn nhà văn Nam Dao đã cung cấp văn bản phỏng vấn.

Văn Việt

Lời toà soạn: Ông Nguyễn Mạnh Hùng là giáo sư kinh tế học của trường Đại học Laval, Canada. Ông tham gia giảng dạy tại nhiều trường Đại học danh tiếng trên thế giới như: Havard, Sorbonne, Toulouse, Montpellier, Paris 10, CEPREMAP, National Australian University, University of New South Wales...

Ông cũng là tác giả của nhiều nghiên cứu đã in trong những tờ báo tiếng tăm nhất trong ngành, từng được giải có bài nghiên cứu kiệt xuất nhất của tờ Asian Pacific Economic Review năm 1999. Ông là thành viên của Hội đồng Nghiên cứu Khoa học Nhân văn của Canada về Kinh tế học và nhiều Trung tâm Nghiên cứu Kinh tế tại Canada và Pháp, Úc.

Ngoài ra, với bút danh Nam Dao, ông còn tham gia văn chương với tư cách là tác giả trên nhiều lĩnh vực: truyện ngắn, thơ, kịch, tiểu luận, phê bình. Một số tác phẩm tiêu biểu của ông: Vu qui (tiểu thuyết), Ghềnh V (tiểu thuyết), Trăng nguyên sơ (tiểu thuyết), Khoảng chơi vơi (truyện và ký), Tiếng cồng (tiểu thuyết), Trong buốt pha lê (tập truyện), Gió Lửa, Đất Trời, Bể Dâu (tiểu thuyết lịch sử), Dấu vết ngậm ngùi (thơ), Bảy vở kịch (kịch bản)… cùng rất nhiều tác phẩm khác.

Nhân dịp giáo sư, nhà văn Nam Dao về thăm quê, chúng tôi đã có cuộc trao đổi với ông về văn chương và cuộc sống. Trân trọng giới thiệu cũng bạn đọc.

Phan Văn Thắng: Thưa nhà văn, chúng tôi xin phép được ông trao đổi một số về tình hình văn hóa nước nhà hôm nay. Tôi xin được bắt đầu câu chuyện từ xứ Quảng của ông. Đó là câu chuyện bán đảo Sơn Trà của Đà Nẵng đã bị xẻ thịt cho các dự án xây dựng khách sạn. Nếu đặt câu chuyện này (mà hầu hết ai cũng biết) bên cạnh câu chuyện ông Nguyễn Sự nâng niu chăm bẵm Hội An, và những câu chuyện khác nữa, của xứ Quảng, của cả nước, ông rút ra những điều gì về phương diện văn hóa?

Nhà văn Nguyên Ngọc: Vì anh đã bắt đầu câu chuyện bằng cách nhắc đến Đà Nẵng với vụ Sơn Trà, nên tôi cũng xin bắt đầu từ đó, bởi vì hẳn chuyện Đà Nẵng không hề là cá biệt. Hơn thế nữa, trường hợp Đà Nẵng là rất đáng suy nghĩ: khủng hoảng âm ỉ của thành phố này từng được che giấu dưới một vẻ hào nhoáng bên ngoài trong một thời gian khá dài.

Thật vậy, nhiều năm qua Đà Nẵng từng được dư luận coi là thành phố phát triển rất tốt, tốt nhất, thậm chí là “thành phố đáng sống” nhất nước … Thế rồi, đột ngột, bùng ra đủ thứ chuyện lôi thôi về Đà Nẵng, trong đó chuyện Sơn Trà chỉ là một, và nó cũng lại dính với những chuyện lôi thôi kia đang rất rối rắm và ngày càng rõ không phải bây giờ mới có. Có đột ngột không? Có phải bây giờ mới có không? Chắc chắn là không. Ở đây tất phải có một cái gì đó chung, gốc gác, và đã từ rất lâu.