Người phụ trách Văn Việt:

Trịnh Y Thư

Web:

vanviet.info

Blog:

vandoanviet.blogspot.com

Danh ngôn

Trong mọi cộng đồng, chúng ta cần một nhóm thiên thần gây rối.

We need, in every community, a group of angelic troublemakers.

(Bayard Rustin – trích bài phát biểu tại New York City 1963)

Trong mọi trường hợp, chắc chắn rằng sự thiếu hiểu biết, đi kèm với quyền lực, là kẻ thù tàn bạo nhất có thể có của công lý.

It is certain, in any case, that ignorance, allied with power, is the most ferocious enemy justice can have.

(James Baldwin - No Name in the Street 1972)

Các cuộc cách mạng và các cá nhân có thể bị giết hại, nhưng bạn không thể giết chết các ý tưởng.

While revolutionaries and individuals can be murdered, you cannot kill ideas.

(Thomas Sankara, một tuần trước khi bị ám sát, 1987)

Không có cảm giác nào cô đơn hơn việc bị chính đất nước mình trục xuất.

There's not a more lonely feeling than to be banished by my own country.

(Kiyo Sato – Kiyo’s Story 2009)

Ban Biên tập

Địa chỉ liên lạc:

1. Thơ

tho.vanviet.vd@gmail.com

2. Văn

vanviet.van14@gmail.com

3. Nghiên cứu Phê Bình

vanviet.ncpb@gmail.com

4. Vấn đề hôm nay

vanviet.vdhn1@gmail.com

5. Thư bạn đọc

vanviet.tbd14@gmail.com

6. Tư liệu

vanviet.tulieu@gmail.com

7. Văn học Miền Nam 54-75

vanhocmiennam5475@gmail.com

Tra cứu theo tên tác giả

Thứ Sáu, 30 tháng 5, 2025

Thơ Huy Bảo

 Ký ức

 

Ký ức là một con đường không có thật

trải dài qua cái ngõ bằng lăng

bằng ký ức mà tôi đã đi

bằng ký ức mà tôi đã nghỉ

bằng ký ức người ta khắc chữ lên lưng nhau

bằng ký ức người ta rạch những chữ trên lưng nhau

 

ký ức là tháng giêng

tôi uống bia dưới cột đèn số mười ba

Cầu Mống

bằng ký ức mà tên em nằm trên bia đá

mưa phủ lên bia những khuôn mặt ướt nhòa

 

ký ức là mùa thu

những mùa thu ly biệt tách rời từng phần của mình thành ký ức

bằng ký ức mà tôi siết vào

bằng ký ức mà tôi tồn tại

bằng ký ức mà em cho rằng mỗi khoảnh khắc đều trở thành di sản

vậy ký ức nào sẽ hóa thành di sản của riêng tôi

 

ký ức nhân từ

ký ức buốt đau

ký ức tàn nhẫn như những kẻ ra lệnh cho tên đao phủ

bằng ký ức mà em rơi ra

bằng ký ức mà em rời bỏ

ký ức vỗ về

ký ức ghim thêm một mảnh đinh vào lòng bàn tay đang rỉ máu

vết thương hai ngàn năm rốt cục vẫn chưa lành

 

tôi đứng ở một nơi rất xa

ngắm nhìn em từ một nơi xa xôi khác

nếu thật sự ký ức là con đường như em từng kể

chắc hẳn hạn sử dụng của nó đã trôi theo những xác bằng lăng trên phố chiều hôm qua.

 

Một con khóc người

 

Bằng đôi mắt này

anh nhìn công viên anh nhìn tượng đá

anh nhìn những người khắc tên họ lên bia

anh nhìn trần gian qua một làn mưa bụi

anh nhìn trần gian qua nửa kiếp làm người

 

nếu sống lâu nghĩa là cuộc đời sẽ dần dần nhân từ hơn

nếu sống lâu nghĩa là cuộc đời sẽ dần trôi tuột đi qua bốn cái kẽ tay

nếu sống lâu nghĩa là chứng kiến sự chào đời sự chờ đợi sự héo úa sự rời bỏ sự níu giữ sự trở về rồi lại chờ đợi rồi lại héo úa rồi lại rời bỏ rồi lại níu giữ

 

chi bằng hai mắt

một con khóc người

 

biểu tình biểu tình biểu tình

không thể làm gì đó khác đi

chiến tranh chiến tranh chiến tranh

không thể làm gì đó khác đi

khóc thương khóc thương khóc thương

không thể làm gì đó khác đi

lớn khôn lớn khôn lớn khôn

không thể làm gì đó khác đi

 

anh nhìn công viên anh nhìn tượng đá

anh nhìn tên anh được họ khắc lên bia

anh nhìn trần gian mưa bụi ghim dao vào đồng tử

anh nhìn trần gian qua nửa kiếp làm người

 

nếu yêu thương nhau là đủ rồi

sao trái tim trong lồng ngực em bằng đá trơ ra

nếu yêu thương nhau là đủ rồi

sao chỉ có những kẻ mù lòa được đi đường thẳng

nếu yêu thương nhau là đủ rồi

nếu yêu thương nhau là đã đủ

 

chi bằng hai mắt

một con khóc người.

 

Xuân/ Hạ/ Thu/ Đông

 

Khó như thế nào để kể lại câu chuyện của thế giới này? Từ “thế giới” là một từ chất chứa sự căm phẫn và cái thói đạo đức giả.

 

Chẳng ai dạy cho ai cả. Chủ nghĩa kinh nghiệm đục vào trái tim nhân loại một cái hõm lớn và không ngừng để nó rỉ máu. Rồi chủ nghĩa kinh nghiệm bỏ đi. Và những con người đầu tiên ăn mừng quanh đống lửa đầu tiên.

Trên nền đất của họ lưu giữ lại rất kỹ những bước chân đầu tiên.

 

Trời xanh. Trời xanh. Trời xanh.

Xuân/ hạ/ thu/ đông

Trời xanh. Trời xanh. Trời xanh.

 

Kiếp sống của những vị hoàng đế là hữu hạn. Kiếp sống của những người mẫu là hữu hạn. Kiếp sống của em là hữu hạn. Kiếp sống của anh là hữu hạn.

Kiếp sống của bộ da gấu xám kể từ khi nó được lột ra là vĩnh cửu. Kiếp sống của những cái răng nanh báo đốm kể từ khi nó rời khỏi hàm là vĩnh cửu.

 

Chỉ là trời xanh. Trời xanh. Trời xanh.

Nhân loại mang theo thời gian/ mang theo bốn mùa/ mang theo tạm bợ.

Xuân/ hạ/ thu/ đông.

Cái mãi mãi quay vòng mang theo thời gian/ mang theo bốn mùa/ mang theo bất tận.

Xuân/ hạ/ thu/ đông.

Xuân/ hạ/ thu/ đông.

 

Niềm tin

 

Thật ra sau mọi chuyện

tao thấy tao

chỉ là người đứng bên rìa

của một thế giới đang sụp đổ

mà chẳng thể làm gì hơn được nữa

 

cũng có lần thử đưa tay về phía miệng hố

cũng có lần thử gọi cứu hộ

cũng có lần thử cố tình phớt lờ những lời nài nỉ

những lời kêu cứu

chỉ là tao thật sự đứng bên rìa

 

tao viết cho ai

thế giới đang sụp đổ mất rồi

thế giới do ai tạo lập ra

nếu người đó thực sự toàn năng

vậy tao sẽ tin

vào mục đích của những cái hố

 

hôm đó tao đứng bên rìa trong thinh lặng

kẻ mang tội mặc cái áo đỏ thân quen

trong ảo ảnh mà hắn tạo ra -

bóng đen của tao hiện nguyên hình

thành thứ đã nuốt chửng thế giới này

thứ ăn mòn trái tim

thứ chìm vào lộn xộn những điều

mà tao sẽ một ngày quên lãng.

 

Về phía biển

 

Nếu thực sự trái đất tròn

những đồ vật trên bàn không rơi

tàn thu

sự rụng lá chỉ là tạm bợ

 

sau mưa

mày có cảm giác mùa đang bẽn lẽn cởi xống áo

và con đường mới hơn mỗi giây

một ông già ở trần cùng con chó của mình

người lạ chỉ muốn nhìn về biển

 

hoặc là đột ngột

mọi dây thần kinh trong cơ thể mày mất điện

những chữ vẫn tuôn ra

từ cây viết cạn kiệt mực

 

từ trên tầng bảy

điều quan trọng nhất đã biến mất

họ mang những khuôn mặt đẫn đờ

 

đường về

ban nhạc chỉ còn một bài hát

từ sau cánh gà ngọn lửa lan chầm chậm

vào trang giấy của em

 

ở cánh cửa cuối cùng

mày muốn trôi xa

người lạ gật đầu

 

nếu thực sự trái đất tròn

sao không nhìn về phía biển?

 

Chạy trốn ánh sáng

 

Sứ mệnh

niềm tin

kỳ vọng

(ước mơ)

lớn khôn

 

sứ mệnh

niềm tin

kỳ vọng

lớn khôn

 

sự tàn nhẫn của ánh sáng

sự tàn nhẫn của đèn đường

chỉ trong đêm mới có đèn đường

người mẹ quỳ

người cha châm thuốc

phòng hồi sức cấp cứu

luật hôn nhân và gia đình

kỹ thuật dòng ý thức

hóa đơn tiền điện

hóa đơn viện phí

các trường hợp hợp đồng dân sự bị vô hiệu

chủ nghĩa hậu thực dân

 

quốc lộ năm mươi

bến phà

hai giờ rưỡi sáng

đẩy chiếc xe bị đứt dây ga

đẩy chiếc xe bị chết bugi

đẩy chiếc xe bị hư bình điện

vừa đẩy xe vừa lẩm bẩm chửi thề

 

con gửi mẹ

nếu cái chết mang màu trắng

nếu thiên đường mang màu trắng

nếu cái chết mang theo ánh sáng

nếu thiên đường mang theo ánh sáng

thì có lẽ cũng đã tới lúc con phải chấp nhận

 

thứ sáu

thứ bảy

chủ nhật

 

thứ sáu

chủ nhật

thứ bảy

 

thứ bảy

thứ sáu

chủ nhật

 

thứ bảy

chủ nhật

thứ sáu

 

chủ nhật

chủ nhật

chủ nhật

 

người bạn thân nhất hồi cấp một của tôi mất vì bị viêm não

cái chết này có quá tầm thường cho lời tuyên ngôn của chủ nghĩa lang thang

năm Thành mất tôi mười lăm tuổi

tôi chạy từ trường Phổ thông Năng khiếu về chung cư Giai Việt

vậy mà đéo được nhìn nó lần cuối

không quan trọng gì dù sao đi nữa

cái chết của người bạn thân nhất hồi cấp một vì viêm não

quá đỗi tầm thường

 

mở mắt

thấy trời xanh

không có gì diễn ra

không có gì ngừng đọng

không có gì thêm

không có gì bớt

không có rơi ra

không có trở về

 

sự tàn nhẫn của ánh sáng

sự tàn nhẫn của đèn đường

chỉ trong đêm mới có đèn đường

người mẹ quỳ

người cha châm thuốc

phòng hồi sức cấp cứu

luật hôn nhân và gia đình

kỹ thuật dòng ý thức

hóa đơn tiền điện

hóa đơn viện phí

các trường hợp hợp đồng dân sự bị vô hiệu

chủ nghĩa hậu thực dân

 

mày nhìn tất cả những thứ này nhờ điều gì có phải là đụ mẹ mày

ánh sáng

nhắm mắt lại

nhắm mắt lại

 

cốc nhân trần

trên mặt bàn đá

nằm yên.

 

Kết thúc khác

 

Vừa cầm vô lăng hắn vừa nhìn ra cái dãy đèn dọc theo bãi biển. Chúng chẳng đáp lại hắn điều gì. Chúng chỉ đang mở và sẽ tắt vào khoảng năm giờ sáng. Rồi hắn nhìn cả những mái tóc đen thấm nước của những người đang ngồi. Những mái tóc không đen cũng đồng thời thấm nước.

 

Rẽ trái, hắn sẽ đến một khu dân cư. Cái khu mà vợ cũ hắn đang sống với bạn trai mới. Người này không xa lạ gì. Một cựu đồng nghiệp ở cái văn phòng luật hắn vừa xin nghỉ mới tháng trước. Hắn không nhớ gì về anh ta. Không gì rõ rệt. Trừ việc anh ta hay đi làm sớm.

 

Căn nhà có biển số màu trắng và xanh. Hình như là do hắn chọn. Cồn cào những xác lá trên đường xào xạc. Hắn hạ kính cửa xuống.

 

Đèn phòng khách sáng. Hắn cố đoán gì đó. Nhưng rồi chẳng có gì chạy qua đầu óc hắn lúc này. Nếu rẽ phải hắn sẽ đi tiếp con đường dọc biển. Giờ hắn lắc lắc cái gói thuốc lá cuối cùng còn lại. Hắn bật lửa, thấy họng mình khô.

 

Biển cũng như đèn đường. Chúng không có gì để trả lại hắn. Mà thực ra chúng không lấy của hắn điều gì. Năm mười chín tuổi hắn ngồi và để chân mình chìm sâu dưới cát. Những vỏ chai bia rỗng lấp lánh ánh nắng.

 

Cô đang bơi. Hắn cố không ngửa mặt vì chói. Cô có gọi tên hắn mấy lần. Hắn không trả lời cô. Hắn lăn mắt mình về phía những thuyền đánh cá rất xa. Sự trống trải trong miệng hắn là một điều có thể được nhận thấy. Dù vậy cô bơi.

 

Một con bò đang đi trên bãi cát của hắn. Nó màu vàng nhạt, gần như trắng. Con bò đi chậm. Hắn nhìn nó một hồi lâu. Có lẽ của một nhà nào đó để lạc. Không có dây đeo trên cổ. Con bò tiến về phía hắn. Những ngón chân hắn ngọ nguậy. Tuy nhiên cát đã giữ hắn chặt.

 

Đêm đó là tháng bảy. Hắn cứ đậu xe trước nhà cũ. Hắn nghĩ mình không có gì để vội. Hắn nghĩ mình sẽ đợi cho đến khi đèn phòng khách tắt. Ánh sáng đó chập chờn tới nỗi nó có thể rửa tội cho một ông Phật. Hắn đốt thêm một điếu nữa. Con đường trống trải.

 

Có mấy tiếng chén đĩa bị đập ở một nhà nào đó trong khu dân cư. Rồi tiếng khóc không biết của phụ nữ hay trẻ con. Tiếng chân đi lại như kiểu bước lên và xuống cầu thang. Hắn ước gì không có cái đĩa nhạc nào bị đập đi. Hoặc nếu có thì chỉ một.

 

K gọi cho hắn vài lần nhưng hắn không nghe máy. Hắn cảm thấy trời càng ngày càng lạnh. Ánh sáng trong phòng khách vẫn còn đó. Và hắn cứ ngồi trong xe mãi.

 

Tôi không thể can thiệp vào câu chuyện. Tôi nhìn mẹ của Rô bỏ từng món đồ vào cái vali. Cái áo màu đỏ không gợi được kỷ niệm nào. Nó đặc như một tiếng la trong tiệm Thiên đường. Rồi những thứ vụn vặt. Băng vệ sinh. Thuốc lá hiệu Con mèo. Lược. Rô đang viết những từ đầu tiên trong nhà tắm.

 

Tiếp đến là sự vô vọng của đạo đức ở nghĩa trang. Cỏ ngập quá hai phần ba đôi giày tôi mang. Từ nghĩa trang có thể nhìn ra phía đường ray. Tôi bật nắp một chai khác và cứ uống. Những trái cam đã héo. Vỏ chúng chuyển sang màu nâu đen.

 

Kết cục

 

Không biết làm gì

cho qua những ngày cuối

viết dở

quá

không muốn viết thêm gì

không muốn khui

bia không

muốn xé bao thuốc lá

không muốn nhìn

mặt trời lên

sau dãy chung cư hồng nhợt nhạt

không muốn làm một con chó già

lông rụng

mộng du

 

cái bóng của tao ơi

đèn đã sáng hết rồi

 

lạnh quá

không

muốn gió lùa qua khe cửa

không muốn chờ

ánh nắng

tràn qua mấy kẽ tay

không muốn sóng xô

không muốn lá đứng nhìn

không muốn

thân em

cứ lơ lửng trong phòng

không

muốn

chết

 

đường về (rất tối)

mày đã bỏ tao rồi

cái bóng ơi.

 

Bất cân xứng

 

Hắn quay đầu lại

khi nhìn thấy cánh cửa đã được khóa

bần thần bánh xe

lăn qua những vụn đá

con đường giờ này đã ảm đạm lắm

 

sự bất dung thứ của cái chết

cũng đồng thời đi kèm với sự bất cân xứng của nó

trên nền của một trang giấy chi chít chữ

chẳng ai còn viết được nổi một câu thơ vẹn nguyên

 

đêm nay lúc kéo rèm

tôi nhận ra mùa đông

đã nhấp nháy dưới mười ngón chân trần

khó để dạy cho con chó già một trò gì mới

di chúc của bà ngoại tôi đã biên xong từ lâu

 

khi Bắc Đảo rót cà phê

nỗi buồn riêng của công viên có hóa thành nỗi buồn chung cho nhân loại

 

chắc rằng câu trả lời còn để ngỏ

nghĩa là cuộc biểu tình sẽ còn tiếp diễn

giấc mơ kéo chăn

bên trời

một người bạn cũ sửa soạn những ác mộng bất chợt.

 

(Rút từ tập "Về khái niệm")