Danh ngôn

Trong mọi cộng đồng, chúng ta cần một nhóm thiên thần gây rối.

We need, in every community, a group of angelic troublemakers.

(Bayard Rustin – trích bài phát biểu tại New York City 1963)

Trong mọi trường hợp, chắc chắn rằng sự thiếu hiểu biết, đi kèm với quyền lực, là kẻ thù tàn bạo nhất có thể có của công lý.

It is certain, in any case, that ignorance, allied with power, is the most ferocious enemy justice can have.

(James Baldwin - No Name in the Street 1972)

Các cuộc cách mạng và các cá nhân có thể bị giết hại, nhưng bạn không thể giết chết các ý tưởng.

While revolutionaries and individuals can be murdered, you cannot kill ideas.

(Thomas Sankara, một tuần trước khi bị ám sát, 1987)

Không có cảm giác nào cô đơn hơn việc bị chính đất nước mình trục xuất.

There's not a more lonely feeling than to be banished by my own country.

(Kiyo Sato – Kiyo’s Story 2009)

Ban Biên tập

Địa chỉ liên lạc:

1. Thơ

tho.vanviet.vd@gmail.com

2. Văn

vanviet.van14@gmail.com

3. Nghiên cứu Phê Bình

vanviet.ncpb@gmail.com

4. Vấn đề hôm nay

vanviet.vdhn1@gmail.com

5. Thư bạn đọc

vanviet.tbd14@gmail.com

6. Tư liệu

vanviet.tulieu@gmail.com

7. Văn học Miền Nam 54-75

vanhocmiennam5475@gmail.com

Tra cứu theo tên tác giả

Thứ Tư, 4 tháng 12, 2024

Thơ Phạm Công Trứ

CUỐI THÁNG MƯỜI

 

Nắng nhạt trời mù thu vào cuối

Cải bận phơi ngồng bướm vấn vương

Giao mùa Đông-Bắc dò tìm lối

Cánh chim trốn rét đã lên đường

 

Chiều chửa sang sông đồng đã tím

Vọng từ thiên thượng tiếng gọi đàn

Đốt đồng đụn khói còn bịn rịn

Lửa tắt người về gió đi hoang

 

Cây cỏ thiu thiu người vẫn thức

Thu đến thu đi chẳng kịp chào

Đom đóm vạch đường vào ký ức

Tháng Mười gửi lại chút hanh hao.

 

GỌI QUÊ

 

      Làng ơi, tôi đã về đây

Về rình đom đóm tháng ngày đầu xanh

      Đi đâu cũng gặp lại mình

Gặp hương của đất, gặp tình của em

      Tình đầu rơm rạ lấm lem

Chưa biết thề thốt, không kèm chứng minh

      Nhìn ai mắt cũng lung linh

Ăn gì cũng thấy ngọt lành tâm can

      Mẹ đâu còn nữa để nhàn

Cha không còn nữa để bàn việc chung

      Góc sân thẳng một cây tùng

Bờ ao nghiêng một cây sung đã còng

      Mèo không mà chó cũng không

Nhớ lúa ra phía cánh đồng tìm trâu

     Mãi nhìn mà chẳng thấy đâu

Trên đồng cạn dưới đồng sâu hết rồi!

 

      Có ai hay chỉ mình tôi

Giữa làng mà vẫn bồi hồi gọi quê?

 

HÀ THÀNH

 

Hà Thành cổ bằng phố

Hà Thành rộng bằng hồ

Hà Thành cao bằng tháp

Hà Thành thiêng bằng rùa

 

Này Hàng Bồ, Hàng Bạc

Này Cầu Gỗ, Mã Mây

Người mê phố đã mất

Ai lưu hồn phố đây?

 

Đây Bảy Mẫu, Hoàn Kiếm

Đây Thủ Lệ, Hồ Tây...

Người yêu hồ cũng khuất

Ai lắng hồn nước mây?

 

Báo Thiên - tháp đã đổ

Cửu Trùng - đài không thành

Trên nền xe ngựa cũ

 Cao ốc vờn trời xanh

 

Chứng tích cho truyền thuyết

Còn sót một Cụ Rùa

Lâu lâu ngoi lên thở

Rồi lặn sâu đáy hồ

 

 *

Chẳng như thơ Bà Huyện

Than “tạo hoá gây chi...”

Gọi một ấm trà nóng

Quán cóc ngồi nhâm nhi…

 

HỒN THU

 

                          Hồn thu đến nơi đây gieo buồn lây...

                                                            Đặng Thế Phong

 

Bây giờ là trung thu

Những cơn mưa tầm tã

Vài ngày nữa tàn thu

Gió ào ào rứt lá

Rồi tuyết giăng khắp ngả

 

Đầy trời lông ngỗng bay

 

Trong giọt mắt màu mây

Xám hồn lau quan tái

Sau ngọn gió khuê phòng

Khuyết vầng trăng biên ải

Người đi không trở lại

Lập loè đom đóm ma...

 

Đã một mùa thu xa

Còn bao nhiêu thu nữa?

Đêm nay kẻ lạ nhà

Thấm mối sầu vạn cổ

Giọt vĩ cầm nức nở

Khóc một thời mơ hoa!

                        Kiev, 1991

 

VÀO THU

 

Mía tím ngọt dần lên ngọn

Bưởi vàng trĩu xuống mặt ao

Lá tre rắc đầy thềm giếng

 

Vườn ổi tiếng chim chào mào

 

Hạ trắng vừa tàn theo sen

Rầu rầu đài gương mặt gục

Thu vàng đang về cùng cúc

Rân rân lưng dậu, trước thềm

 

Bầu trời như thẳm cao thêm

Dát bạc liềm trăng đầu tháng

Mây chiều như là trắng hơn

Chìm dần vào miền bảng lảng

 

Mặt sông dâng mù vào sớm

Hàng cây thả khói vào chiều

Thêm vài giọt thu chơm chớm

Lòng người thoáng chút phiêu diêu

 

NHỚ MẸ

 

Nhớ quê ấy là nhớ mẹ

Nhớ mẹ là lại nhớ quê

 

Thân bệnh chưa về thăm được

Thì nơi tâm tưởng tìm về

 

Mẹ là xứ đồng xứ bãi

Cánh cò cánh vạc chiều mưa

Tất bật tay liềm tay hái

Cho con vóc dáng bây giờ

 

Mẹ là sáng ra dóng dả

Vây quanh lũ vịt, đàn gà

Bầy lợn rít đòi cám bã

Ổn rồi hướng phía đồng xa

 

Mẹ là tối về dọn dẹp

Tắm giặt, quét lau cửa nhà

Rơm rạ thơm mùi khói bếp

Con vàng, con vện vào ra

 

Mẹ là le te phiên chợ

Mớ tôm mớ tép quả cà

Bán mua chào mời đon đả

“Của người mà cũng phúc ta”

 

Mẹ là ngày rằm thư thả

 

Tay làn, tay quạt lên chùa

Cửa thiền nâu sồng dân dã

Chắp tay thành kính hương hoa

 

Mẹ là góc vườn be bé

Thoảng mùi lá sả, hương nhu

Quả na, quả ổi, gióng mía

Dành đợi “cháu con nó về”

 

Mẹ là sực mùi thuốc bắc

Sớm ra rên rẩm đấm lưng

Đầu bạc lưng còng gậy chống

Chiều chiều ra ngõ ngóng trông

 

Mẹ giờ xanh xanh vuông cỏ

Bên cha một nấm tròn tròn

Qua làn khói hương mờ tỏ

Hiền từ nhìn xuống cháu con

 

Con giờ phất phơ đầu bạc

Chẳng còn ngõ cũ vườn xưa

Nhà ta bây giờ cũng khác

Vẫn như mẹ đó đứng chờ

 

Hẹn một ngày kia gặp lại

Ở một nơi nào xa xanh

Trở về cái thời vụng dại

Buồn vui vẫn mẹ con mình.

 

NGẪM

 

      Không đẹp thì mới làm thơ

Còn như người đẹp chẳng mơ mộng nhiều

     Thất tình thích nói chữ yêu

Bất tài hay nói những điều cao xa

     

 *

      Giầu có rồi mới chơi sang

Thì là cái chuyện thế gian khối người

      Nghèo túng mà vẫn dám chơi

Dẫu không bia miệng, cũng thời bia chai.

 

NĂM CŨ, THÁNG XƯA

 

Tháng ba hoa gạo.

Tháng năm hoa sen

Tháng tư nhạc tấu loa kèn

Đom đóm đội đất giăng đèn, kết hoa

      Nhớ câu “tháng tám đói qua

Tháng ba đói chết”, thương bà nhớ ông

      Hạ trắng, súng tím, sen hồng

Mẹ về trong nón mấy bông hoa này

      Bông hoa béo, cọng hoa gầy

Thuyền hoa, thuyền lá thả đầy mặt ao

      Sáo tắm nhắn gọi mưa rào

Mừng mưa ếch nhái ồn ào đó đây

      Tháng sáu trời nóng ngất Tây

Bám vào thân lúa từng bầy cua ngôm

      Không phải sắc hoa ti-gôn

Mà là hoa mắt, ngọng mồm giữa trưa

 

      Tuổi thơ vồ ếch, bắt cua

Nhớ quê những tháng năm xưa hiện về.

 

CÓ MỘT TIÊN SINH HỌ ĐOÀN

 

Nửa sư phụ

Nửa dê cụ

Lơ ngơ như một lãng nhân

Đạo mạo như một chư tử

Lim dim như một chú mèo

Lừ lừ như một mãnh thú

Ấy là  Tiên sinh họ Đoàn

Tên Huyến

 

Tử Huyến: viên tướng của những đạo quân sách

Tử Huyến: của ngày vỉa hè lu bù rượu bia

Tử Huyến:  của đêm chong đèn dò từng con chữ

Tử Huyến: máy ảnh lăm lăm trong tay

(Mà giọng thì nhỏ nhẹ cứ như là đang tâm sự):

“Tao cứ chĩa máy vào thằng nào là thằng đó thành bất tử!”

 

Bún đậu mắm tôm cũng xong

Mâm cao cỗ đầy cũng không chối từ

Rất nhiều cuộc rượu vắng cái thằng mặt thường nhăn nhó

miệng thường kêu khổ

là tôi

 

Nhưng ông thì có

Uống hay không ông vẫn đến đó

Để ngắm cuộc đời

bi hài

sướng khổ

Để rình mặt người

say tỉnh

khóc cười…

 

“Ở, đã mấy năm rồi đấy nhỉ!”

Nhớ một cái bắt tay

Thèm một cái vỗ vai

Nụ cười bừng nở ngắn dài râu ria:

Thế nào?

Phạm Công

Khỏe chứ?

Có gì mới không?

 2 - 2003