văn việt: Chuyện vui về ngôi mộ Tạ Thu Thâu

Danh ngôn

Trong mọi cộng đồng, chúng ta cần một nhóm thiên thần gây rối.

We need, in every community, a group of angelic troublemakers.

(Bayard Rustin – trích bài phát biểu tại New York City 1963)

Trong mọi trường hợp, chắc chắn rằng sự thiếu hiểu biết, đi kèm với quyền lực, là kẻ thù tàn bạo nhất có thể có của công lý.

It is certain, in any case, that ignorance, allied with power, is the most ferocious enemy justice can have.

(James Baldwin - No Name in the Street 1972)

Các cuộc cách mạng và các cá nhân có thể bị giết hại, nhưng bạn không thể giết chết các ý tưởng.

While revolutionaries and individuals can be murdered, you cannot kill ideas.

(Thomas Sankara, một tuần trước khi bị ám sát, 1987)

Không có cảm giác nào cô đơn hơn việc bị chính đất nước mình trục xuất.

There's not a more lonely feeling than to be banished by my own country.

(Kiyo Sato – Kiyo’s Story 2009)

Chuyện vui về ngôi mộ Tạ Thu Thâu

Thanh Thảo

Sau khi chúng tôi quyết định sẽ xây mộ Tạ Thu Thâu cho “đàng hoàng hơn, to đẹp hơn”, chúng tôi đã nhận được sự đồng tình và ủng hộ của nhiều người bạn, cả trong nước và ngoài nước. Đồng tình, và ủng hộ luôn bằng tiền mặt. Số tiền không lớn nhưng tấm lòng thì lớn.

Vào cuối năm 2023, ngôi mộ của chí sĩ Tạ Thu Thâu đã được xây xong. Không chỉ xây mộ Tạ Thu Thâu, chúng tôi còn xây ngôi mộ nằm kế mộ của chí sĩ họ Tạ, ban đầu nghĩ là mộ của người đồng chí cùng đi với Tạ Thu Thâu từ Hải Phòng qua Hà Nội rồi xuôi tàu lửa về Sài Gòn. Sau tìm hiểu thêm thì biết, chỉ có Tạ chí sĩ dừng lại tại ga Quảng Ngãi để xuống Thu Xà thăm nhà thơ Bích Khê đang ốm nặng, còn người đồng chí của ông thì đi thẳng về Sài Gòn nên không bị sao cả. Vậy ngôi mộ bên cạnh mộ Tạ Thu Thâu là mộ của ai? Tìm hiểu thêm, thì biết có chuyện này: đó có thể là ngôi mộ của một người vốn là mật thám của Pháp, bị bắt và bị hành quyết cùng với người yêu nước chống Pháp Tạ Thu Thâu. Thôi thì chuyện đã rồi, cùng người Việt mình cả, nên xây mộ cho “người ấy” cũng là chuyện “hòa giải” thôi mà.

Ngày khánh thành hai ngôi mộ, người dân Xuân Phổ và chúng tôi đều rất vui, vì đã làm được việc tôn vinh cụ Tạ Thu Thâu và tử tế với người nằm cạnh cụ.

Cách đây vài tháng, từ nước Đức, anh Phạm Như Phúc, người đã đứng ra quyên góp anh em bên Đức góp phần xây mộ cụ Thâu, anh Phúc đã về Quảng Ngãi viếng mộ cụ. Vài ngày nữa, anh Nguyễn Ngọc Giao từ Pháp, là người quyên góp bạn bè bên Pháp chung tay xây mộ Tạ Thu Thâu cũng sẽ về Quảng Ngãi thắp nhang cho Cụ.

Anh Giao đã về Quảng Ngãi và cùng bố con tôi lên thắp nhang cho chí sĩ Tạ Thu Thâu và ngôi mộ bên canh mộ ông. Điều ngạc nhiên là chúng tôi thấy cả hai ngôi mộ đều có hoa tươi và bánh ai đã cúng trước đó vài ngày. Hoa còn tươi. Vậy là người dân Xuân Phổ, người dân Quảng Ngãi vẫn nhớ đến Cụ Thâu, chứ không đơn giản vì Cụ hay cho trúng số đề.

Chợt nhớ hai câu thơ của người bạn kháng chiến cũ đã quá cố của tôi, thi sĩ Trần Vũ Mai:

“Người yêu nước vốn chịu nhiều thua thiệt

Có được chăng, những tha thiết tim mình”

Với chí sĩ Tạ Thu Thâu, cái thua thiệt thì đã rõ, nhưng cái được còn lớn lao hơn.

Quảng Ngãi, một ngày cuối thu 2024

Nguồn: https://www.diendan.org/viet-nam/chuyen-vui-ve-ngoi-mo-ta-thu-thau

Danh ngôn

Ban Biên tập

Tra cứu theo tên tác giả

Chuyện vui về ngôi mộ Tạ Thu Thâu