Truyện Nguyễn Thành Sơn      

Tôi ngồi  trên chiếc ghế nhựa, hàng quán của gia đình cô Anh bên bãi tắm xóm Gò Nhãn, lặng lẽ quan sát. Nga con gái đầu, cô em gái út là Mỹ. Anh - Nga - Mỹ. Những ước mơ thầm kín, chỉ mỗi cái tên mong được đổi đời ở một xứ sở xa xôi nào đó. Hàng ngày những con người tội nghiệp này luôn nhìn ra biển Đông, luôn mơ mộng có một phép nhiệm mầu.  Bờ bãi có lúc lặng lẽ dịu êm, lúc ầm ào cuộn sóng, cuộc đời cứ chuồi theo từng đợt gió mùa.

Hàng quán của các cô đã tồn tại ở bờ bãi xứ dừa Tam Quan này nhỉnh hơn hai mươi năm. Theo lời kể của cô Anh, sau khi chồng cô bán bãi, tổ chức vượt biên thất bại thì cô đã chọn bãi tắm này để sống, các con cô lúc đó hãy còn chập chững theo mẹ. Cứ  đến buổi, mặt trời vừa nghiêng bóng thì gia đình cô đã tất tả nơi đó mãi cho đến tận khuya.

Ba mẹ con cô bày biện bàn ghế ra tận sát mép nước. Món hàng có gì, xe bán nước mía, vài cái tủ nhỏ đựng thức ăn nhanh và lăn lóc chục cái ghế nhựa. Bờ bãi là nơi cho các cô tồn tại.

Cô chị đon đả chào mời khách mỗi khi có vài người đi qua, tiếng chào hỏi của cô có vẻ vừa quỵ lụy, nhún nhường như họ đều là khách VIP. Mỗi khi có vị khách vào ghế ngồi thì ngày đó nhà cô có cái gì để bỏ bụng. 

Tôi, như những người quanh thị xã, đến bãi tắm này để ngơi nghỉ, hóng gió, tìm chút nắng trời. Trên chiếc xe Suzuki cũ mèm, cũ đến hai mươi năm nhưng vẫn còn chạy tốt, tôi và xe bon bon trên con đường đất đỏ, rải đá dăm. Con đường làng tráng nhựa giống một thời như chiếc xe của tôi. Bây giờ nó cũ mèm, hết nhựa, trơ khấc, đầy những ổ gà ổ voi và đá dăm. Mỗi khi xe tôi lăn bánh  thì phía sau tôi nhả đầy bụi, phía trước bụi phủ mờ, bởi  có chiếc khác vừa lăn qua. Bụi bay giăng kín đường đi, bay vào cõi xa mờ ký ức. Bay đi bụi ơi.

Là hạt bụi thế mà hay. Hay ta là hạt bụi. Là hạt bụi ta luôn tự do bay nhảy, ta không bị ràng buộc bất cứ luật lệ nào rào cản nào, bất chấp mọi thế lực thù địch đen tối nào, ta không bị chăn dắt bởi một lý thuyết nào. Hạt bụi là tự do vĩnh viễn.
Ta là hạt bụi, hạt bụi được rong chơi tháng ngày. Ta ngả ngớn mọi ngõ ngách, ta vuốt môi em sờ vai anh, ta luồn lách trong mọi tư thế cửa ngõ thân thể em/anh. Ta hiện hữu dưới lằn sáng của bóng đèn đường heo hút đêm khuya, hay xả tràn giữa buổi trưa hè oi ả nắng nung.
- Con chào bố.
Ta mỉm cười nhìn hạt bụi.
- Ừ, bố chào con.
- Sớm muộn gì bố cũng đến với chúng con, chúng ta là một cơ thể thống nhất, rồi chúng ta sẽ cùng rong chơi suốt tháng ngày, bỏ những ư tư, phiền muộn của thế giới bên kia. Nhưng sao bố đến với chúng con sớm thế. Có điều gì làm bố chán ngán cõi trần gian?
- Không, bố không chán ngán cõi trần gian, bố còn thích sống, còn ham sống, còn mê mệt gái đẹp, thích ăn ngon, ngủ yên và cả tự do.
- Ê! Ông già, ông già ôn dịch. Đi không nhìn trước ngó sau. Đi cẩn thận kẻo bị tông bỏ mẹ.
Một gã lái xe vượt qua mặt tôi, nhìn muốn lộn tròng con ngươi.
Tôi nhìn gã, cười hề hề.
- Đi ẩu còn cười, đồ lão già mất nết!
Cơn mộng du của tôi tịt ngòi, tôi trơ khấc nhìn hạt bụi nhảy nhót trước mặt. Tôi vuốt mặt, hạt bụi nhám xì trên đôi bàn tay.

Bờ bãi này ghi nhiều chứng tích thời xa xưa.

Cơn lốc lịch sử tràn vào làng tôi. Một vùng đất tranh chấp giữa ánh sáng và bóng tối, giữa cái đúng và cái sai, nhiều lý thuyết, thuyết cần lao nhân vị, người cày có ruộng hay một chủ nghĩa cộng sản thế giới đại đồng.

Bãi tắm này ở xóm Gò Nhãn. Gò cát này ít có loại cây nào khác ngoài cây này. Gốc to, cành lá sum suê, trái nở từng chùm nhỏ như mút đũa, trái chín có màu đen, ăn có vị chát chua. Loại cây này không ai trồng, mọc hoang dại phủ kín cả một gò. Bờ bãi  này một thời đậm đặc một màu bí hiểm, được người trong vùng thêm thắt, thêu dệt những câu chuyện truyền miệng đầy vẻ hoang đường, lâu ngày chầy tháng thành một thế giới biệt lập cho cõi hư vô, cho những linh hồn không nơi nương tựa, vất vưởng trong những lùm nhãn, để đêm đêm nương theo bóng trăng trong tiếng chó tru dài não nuột.

Gò Nhãn còn mang truyền thuyết ly kỳ, bắt nguồn từ thời xa xưa. Thuở vua Quang Trung đem quân ra Bắc tiêu diệt quân nhà Thanh xâm lược, ngài đã dừng lại vùng gò này để an dưỡng quân sĩ, tích lũy lương thực. Ngài đã truyền lại cho dân trong vùng cách làm món thịt thưng mà đến nay vẫn còn truyền miệng.

Khi chuẩn bị xuất binh, chẳng may một viên tướng dưới quyền ngài thọ bệnh phải nằm lại gò đất này. Phần xác đã hòa tan vào cát bụi nhưng phần hồn còn mãi vương vấn, còn bao nhiêu điều u uẩn chưa hóa giải nên linh hồn khó siêu thoát. Đúng vào đêm ngày rằm, mùng một mỗi tháng, lại nghe tiếng nhạc ngựa gõ leng keng quanh gò bãi, đâu đó lại thấp thoáng cái bóng trắng oai phong in dưới bóng trăng nhập nhòa trong vòm cây kẽ lá.

Thương cảm cho nỗi niềm còn lận đận chốn trần gian, tưởng nhớ đến chiến công của võ tướng, dân trong vùng quyên góp dựng xây cho ngài ngôi miếu, gọi là miếu âm hồn. Thời kỳ Mỹ và quân đội đồng minh chọn gò nhãn này thành nơi đóng quân, đã tạo ra bãi tắm tuyệt vời, bắc cầu nối liền đôi bờ sông, cho đến nay dân hai bên bờ còn thụ hưởng.

Gò nhãn bây giờ chỉ là dải đất trắng phiu với cái miếu âm hồn đó trơ gan cùng tuế nguyệt. Lại còn nhiều chuyện đồn đại về cái miếu đó.

Một viên sĩ quan quân đội Mỹ bỗng nhiên đột tử bên cái miếu vì ông ta đã cả gan cho phá nó để xây dựng khu đồn trú. Câu chuyện quẩn quanh chưa biết hư thực như thế nào nhưng quân Mỹ không chịu nổi sức mạnh của du kích địa phương nên đã rút khỏi gò bãi này, cái miếu còn trơ lại. Đó là điều có thực.

***

Trời hanh hao, khí trời se sắt nóng, những đám mây mùa hạ vắt ngang rặng núi xa xa.

Như thói quen của mỗi buổi chiều, nếu rảnh rỗi việc, tôi lại ngự trên chiếc xe  Suzuki cũ mèm dạo quanh bờ bãi. Thỉnh thoảng ghé lại quán mẹ con cô Anh, ngồi trên chiếc ghế nhựa, ngắm nhìn biển và hóng chuyện. Ngắm nhìn cô Nga buôn bán, đôi lúc thả một vài câu tán gẫu, thả mồi bắt cái bóng lúng liếng, đôi chân như chưa lúc nào ngơi nghỉ của con bé ham việc. Có cái gì bán được em cứ bày ra, bàn ghế bưng bê sát mép nước. Tranh giành, lôi kéo khách, đôi lúc lại cãi vã tay đôi, chanh chua chuối chát với người bán buôn bên cạnh. “Không làm vậy thì lấy gì ăn, chú hả!”. Em nhìn tôi, mỉm cười như người khách hàng thân thiết.

Nhưng buổi chiều hôm nay thì khác. Khung cảnh chung quanh bãi bờ bỗng nhiên đẹp rực rỡ, bụi bờ được cắt xén. Những bãi rác bấy lâu không được dọn dẹp, nhầy nhụa, ruồi bọ bay nhểnh nhảng. Bây giờ nó được chôn lấp, san ủi tạo cảnh quan sạch sẽ, thoáng đãng.

Hỏi là vì sao? Nó là như vầy.

Một thông tin mật ở cấp bộ bị rò rỉ ra ngoài, là sẽ có một quan to vi hành làng ta. Ngài đến để khảo sát bờ bãi này để có phương án  xây dựng quảng trường lớn, khu vui chơi giải trí ở vị trí đắc địa, đầy tiềm năng này. Tất tả ngược xuôi, từ cơ quan cấp bé phường xã, dân phòng, các cụ hưu trí cũng được trưng dụng ra trận là vệ sinh môi trường, từ cây cảnh hai bên đường đến rào chắn lối đi quanh xóm đều được cắt gọt, tỉa tót nhằm làm đẹp lòng vị quan nọ.

Gia đình cô Anh bị ảnh hưởng trầm trọng. Lều võng, bàn ghế của các cô không bị đập bể, phá phách nhưng được các cơ quan chức năng nhiêt tình vì công vụ dọn dẹp ngăn nắp, cất giấu đi. Than ơi! Nồi cơm của các cô bị đập bể trong mấy ngày chỉ vì cái gọi là đi sâu sát dân tình của vị quan to nọ.

Chuyện đó đã xảy ra từ năm trước, lúc bệnh dich COVID-19 cúm Tàu còn ở tận đâu, nó chưa chờn vờn gây dịch cho người Gò Nhãn như bây giờ. Còn hiện giờ, từ ngày xảy ra dịch, bãi tắm đã bị giăng dây, cắm biển cấm tắm.

Cái loa phường treo trên trụ điện cử ra rả đọc tin, ngày ba buổi sáng trưa chiều. Tin tức sốt dẻo từ trung ương tới địa phương, nhưng thời gian này tin phần lớn nói về dịch cúm COVID Vũ Hán. Sau một năm tình hình bệnh dịch tạm thời lắng xuống, theo cái loa phường phát trên trụ điện, là chiến công hiển hách của các cấp chính quyền từ trung ương đến địa phương, chống dịch như chống giặc. Thành quả gặt hái được như mặt trời luôn tỏa sáng ở xứ ta, nên nếu cái trụ điện ở Mỹ nếu biết đi, nó cũng lết về. Câu ví von của cấp lãnh đạo làm nức lòng mọi người.

Hàng quán ở xóm Gò Nhãn, bãi tắm lại có cơ hội “còn cái gì đó để bỏ bụng”. Nhưng niềm vui sớm qua, nỗi buồn ập đến.

Bản tin từ cái loa phường  không còn theo thời biểu hàng ngày mà phát ra từng lúc.

Trời ơi! Ngõ nhỏ làng tôi.

Nghe “cái mùi cô vi” đã vờn tới đầu làng từ chiều hôm qua

Cái mùi đó bắt đầu từ cô nhân viên bán hàng bách hóa ở trung tâm thị xã

Nhà cô ở bên kia quả đồi, nơi đã có biểu hiện “cái mùi cô vi” từ những ngày trước đó

Cái loa phường phát huy hết công suất, truy tìm tung tích cái mùi đó đã đi đâu về đâu.

Những sợi dây được giăng ra, giãn cách ngay từ đầu làng

Trấn áp tâm lý, gây nỗi sợ hoang mang

Bất an, luôn bất an

Tiếng còi hú của xe cứu thương xói vào đêm lạnh, rờn rợn tim gan

Chống dịch như chống giặc

Ai cũng là địch, từ F0 đến F1…

Ai biết là ai, đâu cũng là ổ dịch

Kẻ thù vô hình đang đứng trước mặt ta

Đóng kín cửa như chưa từng có người yêu bên hàng rào giâm bụt

Nếu muốn hôn nhau gởi theo làn gió

Tiếng yêu thầm thì như sương như mây

Hãy cách ly những ai nên bị cách ly

Mười bốn ngày, hai mươi mốt ngày

May mắn được trở về nhà

Nhìn cái khóa còn vẹn nguyên chưa bị kẻ trộm rình mò

Đàn gà đói meo, nhìn chủ như người xa lạ

Hên xui

Nếu còn được trở về nhà

Cầm bằng như không có, có không.

***

Sau những ngày cách ly trốn dịch tại nhà, tôi lại tìm đến bãi tắm xóm Gò Nhãn để ngơi nghỉ, hóng chuyện. Nhưng trước mặt tôi hàng quán không còn, tất cả đều trống trơn, chỉ còn lại vài tấm biển vất vơ đâu đó, xen kẽ giữa đống gạch vụn, chính quyền đã tận dụng lúc dịch giã dọn sạch hàng quán, lấy mặt bằng cho khu vui chơi giảỉ trí sau này.

Buồn, tôi lại lang thang đâu đó.

Em đấy ư! Thật tôi không thể nào tin vào đôi mắt mình. Mắt tôi lòa nhòa, có thể không phải là em.
Lọn tóc em cố chải chuốt lại, chỉ còn vài sợi loe hoe, loe hoe vài sợi, một nhúm tóc bạc em cố che giấu bằng thứ thuốc nhuộm rẻ tiền khiến nó co xoắn lại trông thật đáng thương.
Đôi mắt em mất đi vẻ hiền dịu, nét buồn xa xăm tự thuở nào. Bây giờ, nó lóe lên sự sắc lẻm của kẻ biết lừa lọc dối trá chanh chua mà trên bước đường đời em từng trải. Em dùng nhiều mánh khóe để ăn cắp vặt của kẻ đi đường, kẻ háo sắc như tôi.

Xe tôi đang chạy bon bon trên đường cái quan, một buổi trưa hè nắng như đổ lửa, nắng tỏa những sợi khói như đang nung chảy nhựa đường. Tôi muốn tìm ột chỗ trú chân.
”Ớ, anh Hai ơi, vào đây với em”. Tiếng gọi làm tôi chới với với con đường, tôi chông chênh theo tiếng gọi. Tôi tạt vào quán bên đường, đu đưa trên chiếc võng.
Quán bên đường, những chiếc võng giăng giăng khắp mọi nẻo đường mà tôi đã từng qua.
Hàng quán có chỗ được che chắn kỹ lưỡng bởi kèo cột rui mè trông lịch sự, và cũng có thể chỉ là những tấm bạt giăng giăng tạm bợ.

Chiếc võng dười tàng cây, từng chiếc treo tòn teng dưới tấm bạt. Hàng quán bán gì, bán theo nhu cầu của khách đi đường. Dân ta cái khó làm ló cái khôn, tìm ra mọi cách để kiếm ăn. Âu cũng là cách sống, kiếm chút gì bỏ bụng.

Nằm trên võng, em mồi chài tôi. Tôi mụ mị bên núm vú chảy xệ xuống lớp vải thưa. Tôi lim dim đôi mắt, lóng tai nghe tiếng em thì thầm câu chuyện  xa xưa lắm rồi. Thần trí tôi như chu du vào cơn mộng mị.

Nhà em có ba người  có tên là Anh, Mỹ, Nga. Mẹ em vẽ ra những chiếc bánh là sau này những đứa con của bà sẽ danh giá, có địa vị với đời, sánh vai cùng cường quốc năm châu bốn bể. Ước mong của mẹ bây giờ còn lại là những nỗi buồn.

Sau cơn say thuốc, tôi choàng dậy. Sờ lại mình, rờ lại cái đầu. Ôi thật hú vía, lục phủ ngũ tạng còn y nguyên. Còn gì nữa, thôi cứ để gió cuốn đi.
Tôi nhẩn nha  bài hát cải biên…

Sống trong đời sống cần có một chút tiền
Để làm gì em biết không?
Để đốt nó đi…