VỀ QUÊ QUÁN CŨ

Tôi trôi mê lộ cuồng lưu

nhớ con đường cũ cát mù gió điên

Tôi bơi trên dòng nghịch lưu

lênh đênh ảo vọng mắt mù tay xuôi

Từ ngày lạc mất thần linh

tròn vai diễn xuất

quên mình là ai

Đêm nín khóc

ngày gượng cười

tô son nhân dạng góp lời vu vơ

Hồn xô, tay níu cõi người

chìm sâu bẫy thú

nuối đời lầm than

Buông tay kiệt sức quy hàng

trôi theo phận nước

đời còn

tôi đâu?

Tôi về

quê quán nơi nào?

dấu chân gió lộng lạc màu thời gian

Tôi về

quỳ giữa nguyên sơ

cúi đầu đảnh lễ giấc mơ lìa trần

Tôi về

từ chốn giang hồ

rưng rưng mắt bụi

quê nhà

tìm đâu?

“Cát vàng cồn nọ

bụi hồng dặm kia”

(Kiều)

1-

+

Bây giờ là bốn giờ ba mươi chiều

Bé Diệu đang uống ly cà-phê đen

giá mười hai ngàn

cà phê giả

Bé Diệu biết nhưng uống riết thành ghiền

Nó cũng không thể uống cà-phê sạch, giá bốn mươi ngàn

vì phải gom tiền

nuôi em đang học đại học

Nó cần uống ly cà-phê giả

nghe nói là có chất độc

để khỏi ngủ gục

chuẩn bị tiếp những người khách lạ qua đêm.

+

Cùng lúc này là bốn giờ ba mươi sáng

‘Ông David Nguyen trên đường Freeway uống ly cà phê chua như cứt mèo

Vội vã mua ở tiệm 7-Eleven

Ông lái chiếc hộp chạy như ma đuổi

Nhiều chiếc hộp khác cũng chạy như thế’*

Ông cần uống cà phê chua như cứt mèo để tỉnh táo phóng xe

tốc độ tám mươi lăm miles một giờ

vì phải dành dụm tiền

gởi về quê

nơi ông đã đành đoạn tìm cách thoát đi

Ông David biết là vô lý

nhưng ông vẫn phải sống trong những chiếc hộp

gần hết đời ông.

2-

+

Mấy năm đầu, Bé Diệu có ước mơ

bỏ nghề về lại xóm quê

mở tiệm cà phê

để được nghe bản vọng cổ xuống xề

để được ngửi mùi mồ hôi khét dầu

của thằng Bảy Sửa Xe.

+

‘Có khi ông David Nguyen muốn trở về cái xóm trọ

nơi ông gọi nó là cố hương

nhưng ông đã là cánh chim đã bay đi quá xa

con sáo bỏ sông bay ra biển lớn

với giấc mơ hoang tưởng hết một đời

điệu Lý phương Nam buồn rơi trong đêm.’*

3-

+

Bây giờ là mười hai giờ khuya

Bé Diệu chiên một trứng hột gà và một cây xúc-xích

nó xúc từng muỗng cơm trên cái dĩa

nhai nuốt, nạp nhiên liệu vào cơ thể

lâu lắm rồi nó không dùng chén, đũa

nó ăn vào lúc này

vì buổi chiều nó phải tiếp khách

mệt quá nên ngủ say.

+

Bây giờ là mười hai giờ trưa

Ông David Nguyen ăn cơm

một cái chén, một đôi đũa

một chén mắm dầm ớt nặn chanh

một dĩa cá kho keo

một dĩa bầu luộc và tô nước luộc bầu

ông không thích dùng muỗng, nĩa và thức ăn kiểu Mỹ.

4-

+

Ông David Nguyen soi gương

ông thấy mặt mình không là mặt Mỹ

về quê hương

bạn bè gọi ông là Việt kiều

như gọi một dân tộc khác mới hình thành trên trái đất này.

Ông cũng thấy họ không giống như người Việt bốn mươi năm trước.

+

Bé Diệu trùm khăn che kín khi ra đường

phủ lên đời mình

cái bao bịt mắt của tội nhân ra pháp trường

nó là người không có dấu chân

trên đất nước của chính mình

rất nhiều người như nó

sống trong phận người bị xếp loại phế phẩm

mà không phản kháng

cam chịu lâu dần thành thói quen,

thành số phận.

5-

+

Bốn mươi năm trước

ông David Nguyen vượt qua những họng súng, bão tố, cướp biển

thuyền ông cập bến bình yên

và mắc lầy ở đó.

Không còn bão, cướp biển

nhưng ông không thể tiếp tục đi đến đích ước mơ.

+

Mười năm trước Bé Diệu trốn nhà ra đi

nó tính ba năm sau sẽ trở về

cất lại căn nhà rách nát

các em nó được đến trường

bây giờ nó đã xây nhà mới cho ba, má nó

một đứa em vào đại học

nhưng nó không thể trở về

mãi mãi là đứa con hoang đàng.

6-

Những người chết sống lại trong giấc mơ

những người sống cũng ráng sống bằng giấc mơ

bây giờ ước mơ hấp hối.

Không còn chốn để trở về

nước mắt, máu, mồ hôi

mặn khô trên cồn cát lầy

cho đến hết một đời người.

* Có những đoạn trong bài lấy ý của hai nhà thơ-nhà báo Nghien Long LP Trong Nghia và Sonny Nguyen.

NHỮNG GIỌT MẶN

1-

Ven sông tiếng chim khan

trên bầu trời tối xám

sông chảy về biển mặn

lời chim rơi về đâu?

Loài người, tôi, lưu lạc

cội nguồn từ chốn nào?

loài người, tôi, tìm mãi

hạnh phúc ở nơi đâu?

2-

Khi bóng tối của đêm đồng loã với cái ác

tôi đóng kín các cánh cửa

chong ngọn đèn lương tri

phòng vệ chống hiểm nguy

Khi kẻ bất nhân chiếm giữ ánh sáng ban ngày

tôi trú ẩn ở đâu?

3-

Tất cả những cuộc đào tẩu đều phi lý

nếu còn tự giam cầm chính mình

Tất cả những chuyến ra đi, trở về đều vô nghĩa

khi lãnh địa của cái ác đã bao trùm nhân gian.

4-

Những giọt mồ hôi sẽ thấm tận đến đâu?

Những giọt nước mắt sẽ trôi về đâu?

Những giọt máu sẽ tích tụ ở nơi nào?

Hơn hai ngàn sáu trăm năm Người thuyết pháp Từ Bi

hơn hai ngàn năm Người giảng truyền Bác Ái

gần một trăm năm thế giới khao khát Nhân Quyền.

Sao nhân loại vẫn âu lo

trong bàn tay của những kẻ cuồng quyền

phủ dụ dân lành vào canh bạc bịp.

5-

Thế giới này không phải của chúng ta

mà là của một nhóm người

Toàn nhân gian đang đổi mồ hôi, máu và nước mắt

để đổi lấy những điều không cần thiết

đổi lấy bất an cho cuộc sống chính mình

Loài người đang sống trong một thế giới đầy lo âu

kéo dài quá lâu

từ thế hệ này sang thế hệ khác

Niềm tin đã bị xói mòn, sắp đổ xuống bờ vực thẳm sâu.

6-

Những giọt mồ hôi sẽ thấm tận đến đâu?

Những giọt nước mắt sẽ trôi về đâu?

Những giọt máu sẽ tích tụ ở nơi nào?

Tất cả sẽ ngấm sâu

vào lòng đất câm lặng

thành mạch ngầm, suối thác

thành những con sông.

chảy về biển mênh mông.

7-

Nước sông ngọt ngào nhưng nước biển mặn nồng

vị của máu, mồ hôi, nước mắt?

8-

Tôi huyễn hoặc chính mình?

Tôi ru tôi bằng niềm tin viển vông?

9-

Để sống

tôi gắng tin

trên bầu trời đen còn có những vì sao.

Tôi gắng tin

vào những đám mây chậm rãi bay trên trời cao

sẽ tích tụ tiếng chim và lời nói giấu trong giấc mơ đêm

thành những giọt mưa ngọt lành

rơi xuống đời biển mặn.

Đó là sự hồi sinh

của những giọt mặn nồng?

Máu. Mồ hôi. Và nước mắt.

10-

Tôi có nên tin không?

TÌNH CA XÓM TRỌ

Đi anh

thoát khỏi xóm ở trọ này

những mái nhà tole nát nhàu hầm hực mùa nắng

những bức tường loang lổ ẩm mốc mùa mưa

những cống rảnh sình đen, ngõ hẹp nhớp nhơ

bãi rác khổng lồ ngoại ô thành phố

ngọn đèn đường hắt hiu soi nhầy nhụa thịt da

*_

Đi anh

thoát khỏi phòng trọ này

gối chăn rã rời mỏi mệt

cây đàn guitar phủ màn nhện dăng

Chúng ta đã bỏ qua những tháng năm tuổi trẻ

ở nơi đây

bỏ qua và quên lãng

*_

Thoát khỏi xóm trọ này

Bé Tám tức Diễm Như đi làm ôsin trên phố

bị lão chủ phó phòng dụ dỗ mang bầu

được bù mười triệu

nó lại trở về xóm trọ

Con Lan bỏ nghề làm đĩ

có chồng tận miền trung hai năm

bị mẹ chồng đuổi đi vì không thể có con

nó lại trở về xóm trọ

Thằng Sáu Sẹo cá độ đá banh

mắc nợ xã hội đen

đi cướp ngân hàng

nó thoát khỏi xóm trọ

vào tù ở sáu năm

Xe bảy chỗ tung chết chú Ba Đờn Kìm

tuần qua

Văn Thiên Tường tử nạn bên xấp vé số

con tiểu thơ mặc áo lòi vú đền hai mươi triệu

tro cốt cây đờn kìm thoát khỏi xóm trọ

về tắm trong lòng con kênh quê xưa

*_

Chúng ta đã ở đây quá lâu

ôm nhau an ủi

Chúng ta

loài động vật nhẫn nhục

có thể cấu xé đồng loại

mà cụp đuôi dưới tay bọn chủ trò

Có nhiều khi

em muốn làm người gian ác

để thoát khỏi nơi này

muốn hụp sâu trong khoái lạc tạm thời

để quên bế tắc trọn đời

Chúng ta làm người tử tế lâu rồi

có được gì đâu

Em thèm được khóc thật to

chảy thật nhiều nước mắt

Ngay cả dòng nước mắt

trôi niềm đau

cũng khô từ lâu

Ngay cả tiếng khóc cũng phải câm lặng

nghẹn ngào

*_

Đi anh

thoát khỏi xóm ở trọ này

em thèm được ngửi mùi biển

thèm được giẫm chân lên bờ ruộng lầy

thèm được ôm ngực anh

nghe tiếng guitar

thèm được mang bầu

có thật nhiều con

Đi anh

đi theo giấc mơ

Chúng mình trồng phi lao trên cồn cát gió bay

dựng lại nhà từ đường

mái rơm của lúa

vách tre của rừng

đào ao thả cá

hái trái khổ qua nấu nồi canh

hát lời ca dao

nuôi an lành cho con cháu mai sau

*_

Đi anh

thoát khỏi xóm trọ này.

ĐỒNG DAO

Ông trăng xuống chơi

…

Chơi với hoa

hoa cho trái

Chơi với sao

sao cho lửa

Chơi với vua

vua cho lừa

Chơi với quan

quan cho cáo

Chơi với sãi

sãi cho kinh

Chơi với hoạ

hoạ cho si

Chơi với thơ

thơ cho mơ

Trăng ơi

trăng ơi

Bỏ nơm theo cá

bỏ chén theo cơm

bỏ đất theo đai

bỏ trăng theo cuội

Trăng đi theo mây

tôi lãng quên trăng

tôi cũng quên tôi

Trả cuội, trả cá, trả đai, trả cơm,

trả trái, trả lừa, trả kinh

trả cáo, trả si, trả lửa, trả mơ.

Về lại bến bờ

Trăng ơi xuống chơi

mượn ánh trăng ngà

sáng đêm u tối

mượn gáo nước sông

pha trà ba uống

mượn lá bưởi non

gội đầu cho má

mượn vạt cỏ đêm

nhớ mùa trăng xa

Trăng ơi

trăng ơi

Nhảy dây, đánh chắc, thả diều

an nhiên thuở ấy

mất từ trăng phai

Nửa đời

chăn gối nát nhàu

nhớ da thịt cũ

bạc đầu

dưới trăng

Nửa bài thơ

nửa ước mơ

nửa khuôn mặt lạ

tôi ngờ vực tôi

Nửa đời trăng khuyết

có tròn?

Má ơi

nấu chén canh bầu

cho con víu dạ

đói mùi hương xưa.

…

Ông trăng xuống chơi

trăng ơi xuống chơi…

NHỮNG NHÂN CHỨNG CÂM

1-

Người làm chứng cho quá khứ

là những bộ xương khô

nằm dưới mồ

vùi sâu trong hoang mạc của trí nhớ.

Có những bộ xương mang dấu đạn của nước X

có những di thể hằn vết bom của nước Y

Không ai điều tra vì lý do gì

tất cả đều là dân nước mình

sao lại chết vì ý tưởng của ngoại bang.

Nhân chứng, cũng là người bị hại đã chết hay còn sống

đều ngậm miệng không được luận bàn.

2-

Những người làm chứng cho tương lai

có mặt trên cõi đời này

được hoài thai trong phòng thí nghiệm

bằng sinh khí của nước X hoặc nước Y.

Họ chỉ biết thần phục nước này hoặc nước kia

mù mờ cội nguồn

thất tung ký ức.

Nên câu trả lời ở tương lai không là sự thật.

3-

Những người làm chứng cho hiện tại

Bị đánh tráo quá khứ

bằng những trang sử

viết theo mật lệnh của nước X nước Y.

Những người làm chứng cho hiện tại

khai ú ớ trong cơn mê sảng

của giấc mộng du giữa ban ngày.

5-

Tất cả những nhân chứng câm

đều bị biến thành những nghi phạm

chịu oan sai

trong thân phận lưu đày.

6-

Dòng sông chảy qua nhiều thế kỷ

biết rõ gốc ngọn lý sự hàm hồ

bị siết cổ ở thượng nguồn

đã cạn khô

phơi lòng mình ra dưới ánh sáng mặt trời.

Không ai nghe được tiếng nói của một dòng sông chết.

7-

Gió bấc thổi

lột trần da thịt của con sông vạm vỡ đã tử trận

những vết thương của các bộ xương khô

được phơi ra dưới ánh sáng

sau rất nhiều năm nín câm

vết thương mở miệng.

8-

Chưa có thế lực nào huỷ diệt được mặt trời

nên có một ngày

ánh sáng mặt trời sẽ phơi bày

sự thật

khi nghe được tiếng nói của những vết thương câm.

9-

Lúc bấy giờ

trên bầu trời

không còn những ngọn cờ đỏ, vàng, đen, trắng

bầy trẻ chăn bò phất cao tàu lá chuối xanh

nghêu ngao lời đồng dao trên đường làng quê.

Lúc bấy giờ

dưới mồ sâu

những người lính đã đầu thai thành trai làng đi hát hội chùa Lim

hay ca sáu câu vọng cổ bên nhà Công tử Bạc Liêu.

Lúc bấy giờ

những anh hùng, những đại nhân

cúi đầu sám hối trước mộ của những thường dân.