Lời giới thiệu của Bạt Xứ

Yosano Akiko (1878-1942) là nhà thơ, nhà cải cách xã hội và nhà nữ quyền tiên phong Nhật Bản. Bà được ngưỡng mộ như là nữ thi sĩ lớn nhất nhưng gây tranh cãi nhất của Nhật Bản thời hiện đại. Bà đóng góp một phần lớn trong việc cải cách thể thơ tanka phổ biến với lịch sử trên 12 thế kỷ thành một thể thơ hiện đại.

Tuyển tập thơ “Tóc Rối” (Midaregami) là tập thơ đầu tiên và cũng nổi tiếng nhất của bà được xuất bản năm 1901 khi bà mới 23 tuổi và nó gây một chấn động văn hóa lớn. Trong tập thơ này, Yosano Akiko đem vào thể thơ tanka truyền thống một chủ nghĩa cá nhân say đắm. Bà không chỉ thể hiện các khái niệm và vấn đề liên quan đến phụ nữ một cách công khai mà còn tạo ra một hình ảnh mới mang tính cách mạng. Người phụ nữ trong thơ Yosano là người sống động, tự do, gợi cảm và quyết đoán, hoàn toàn không giống với hình ảnh thông thường được mong đợi ở Nhật Bản. Họ không thụ động mà là những tác nhân chủ động trong cuộc sống tình yêu. Tập thơ này đặt ra thách thức với các giá trị gia trưởng của xã hội Nhật Bản cũng như các quy ước văn học và văn hóa được chấp nhận vào thời của bà.

Những bài thơ dưới đây được dịch từ bản tiếng Anh của Kenneth Rexroth trừ ba bài cuối của Dennis Maloney and Hide Oshiro.

                                                                                                                               - Bạt Xứ

Trong giữa những nốt nhạc

Cây đàn tranh của tôi

Một giọng trầm bí ẩn,

Một âm từ trong tận

Lồng ngực của chính tôi.

* * *

Vào đầu hôm

Tuyết thầm thì rơi

Và giờ đây ngàn sao

Lấp đầy thế giới bên dưới

Trên làn tóc rối quanh mặt tôi.

* * *

Cuối cùng đến lúc này

Nhìn lại nỗi đam mê

Tôi nhận chân ra rằng

Mình đã như người mù

Không biết sợ bóng tối.

* * *

Trên túp lều trăng mật xưa

Ở ngôi chùa trên núi

Hoa anh đào dại rơi.

Trong ánh hoàng đạo lạnh lẽo này,

Những vì sao lịm dần trên cao.

* * *

Nhanh hơn mưa đá,

Nhẹ hơn lông vũ,

Một nỗi sầu vơ

Trong tâm tưởng tôi.

* * *

Thu này rồi sẽ hết

Có gì còn mãi đâu

Cuộc đời ta định mệnh đã an bài

Hãy mân mê hai bầu ngực em

Tràn trề sức sống

Với đôi tay mạnh mẽ của anh.

* * *

Làn tóc buông lơi

Trong nhà kính ái ân này

Nồng hương hoa huệ

Tôi ghê sợ màu hồng nhợt nhạt

Sắp đến của đêm tàn.

* * *

Rạng đông tím,

lãnh thổ của tình yêu.

Hương thơm trên tay tôi

vương vấn

trên ngọn gió thơm.

* * *

Anh rù quyến em vào,

nhưng gạt tay em đi

khi em vói tới anh.

Tuy nhiên hương áo anh

trong bóng đêm dịu dàng!

Bạt Xứ là bút hiệu của Tiết Hồ, khi viết truyện ngắn ký tên Triêu Ca. Tiết Hồ còn là một nhiếp ảnh gia với nhiều cuộc triển lãm cá nhân và nhóm tại Úc. Có tác phẩm đăng trên Tập Họp, Da Màu, Hợp Lưu, và trong bộ sách "Twenty years of Vietnamese Arts and Literature" (Dainam 1995).