Diễn đàn Câu lạc bộ Văn đoàn Độc lập Việt Nam: Hai kỷ niệm với hoạ sĩ Lê Thiết Cương

Danh ngôn

Trong mọi cộng đồng, chúng ta cần một nhóm thiên thần gây rối.

We need, in every community, a group of angelic troublemakers.

(Bayard Rustin – trích bài phát biểu tại New York City 1963)

Trong mọi trường hợp, chắc chắn rằng sự thiếu hiểu biết, đi kèm với quyền lực, là kẻ thù tàn bạo nhất có thể có của công lý.

It is certain, in any case, that ignorance, allied with power, is the most ferocious enemy justice can have.

(James Baldwin - No Name in the Street 1972)

Các cuộc cách mạng và các cá nhân có thể bị giết hại, nhưng bạn không thể giết chết các ý tưởng.

While revolutionaries and individuals can be murdered, you cannot kill ideas.

(Thomas Sankara, một tuần trước khi bị ám sát, 1987)

Không có cảm giác nào cô đơn hơn việc bị chính đất nước mình trục xuất.

There's not a more lonely feeling than to be banished by my own country.

(Kiyo Sato – Kiyo’s Story 2009)

Hai kỷ niệm với hoạ sĩ Lê Thiết Cương

Hoàng Hưng

Năm 2005, tôi quyết định xuất bản tập thơ Hành trình, nhờ Cương làm bìa, trình bày, vẽ phụ bản cho phần thơ hành trình về đất Phật (tôi thấy lối vẽ của Cương thích hợp với tinh thần của phần này), và cả giới thiệu nơi in. Cương đã sốt sắng giúp ngay, như đã và luôn sốt sắng với bạn bè văn nghệ cho đến cuối đời.

Đầu năm 2020, nghệ sĩ dương cầm Đặng Thái Sơn ở Canada ngỏ ý muốn tổ chức tưởng niệm 30 năm ngay người cha thân yêu của mình là nhà thơ Đặng Đình Hưng ra đi (21/12/1990). Ông liên lạc với mấy người trong nước từng có quan hệ ít nhiều với cụ Hưng và đang hoạt động tích cực trong lĩnh vực văn hoá nghệ thuật để nhờ cậy. Việc chủ yếu đầu tiên là in một tuyển tập tác phẩm của Cụ. Một nhóm thân hữu ra đời mang tên “Nhóm tưởng niệm Đặng Đình Hưng” gồm Đặng Thái Sơn, nhạc sĩ - nghệ sĩ dương cầm Đặng Hữu Phúc (người thân thiết lâu năm với hai cha con Đặng Đình Hưng - Đặng Thái Sơn), hoạ sĩ Lê Thiết Cương (người có tuổi trẻ gắn bó với Cụ những năm cuối đời, được coi như “truyền nhân” về hội hoạ minimalist của Cụ), và tôi (làm thơ, viết về thơ, có giao du với Cụ lúc sinh thời, người tổ chức in hai tập thơ đầu tiên của Cụ sau khi Cụ mất: Bến Lạ, Ô Mai).

Cuốn sách Đặng Đình Hưng – một bến lạ do Sơn và tôi chủ biên, đã được Cương lo bìa, trình bày, biên tập phần tranh của Cụ và lo nhà in. Cương cũng giám tuyển cuộc triển lãm nhỏ tranh cụ Hưng ở sảnh L’Espace trong đêm ra mắt sách rất hoành tráng tại đây. Cương còn nhận phát hành hết 600 cuốn sách sau khi 400 cuốn được bán trực tiếp trong đêm ấy.

Lần gặp Cương cuối cùng là trong đêm nhạc tưởng niệm 100 năm Đặng Đình Hưng ở Nhà hát Hoa Sen đầu năm nay do Sơn mời. Cũng là nơi phát hành cuốn Di cảo Đặng Đình Hưng do Cương một mình thực hiện. Trông Cương yếu nhiều. Cương bỏ về sau màn thứ nhất.

Tuần trước ghé Gallery 39A thăm, chỉ gặp mẹ Cương ngồi trước cửa, bà cho biết Cương đã nhập viện trở lại sau mấy tháng mổ khối u.

Thế là không kịp gặp chào Cương lên đường.

Người ra đi để lại nhiều kỷ niệm đẹp trong bạn bè văn nghệ.

Cầu nguyện cho hương linh Cương siêu thăng.

Danh ngôn

Ban Biên tập

Tra cứu theo tên tác giả

Hai kỷ niệm với hoạ sĩ Lê Thiết Cương