Người phụ trách Văn Việt:

Trịnh Y Thư

Web:

vanviet.info

Blog:

vandoanviet.blogspot.com

Danh ngôn

Trong mọi cộng đồng, chúng ta cần một nhóm thiên thần gây rối.

We need, in every community, a group of angelic troublemakers.

(Bayard Rustin – trích bài phát biểu tại New York City 1963)

Trong mọi trường hợp, chắc chắn rằng sự thiếu hiểu biết, đi kèm với quyền lực, là kẻ thù tàn bạo nhất có thể có của công lý.

It is certain, in any case, that ignorance, allied with power, is the most ferocious enemy justice can have.

(James Baldwin - No Name in the Street 1972)

Các cuộc cách mạng và các cá nhân có thể bị giết hại, nhưng bạn không thể giết chết các ý tưởng.

While revolutionaries and individuals can be murdered, you cannot kill ideas.

(Thomas Sankara, một tuần trước khi bị ám sát, 1987)

Không có cảm giác nào cô đơn hơn việc bị chính đất nước mình trục xuất.

There's not a more lonely feeling than to be banished by my own country.

(Kiyo Sato – Kiyo’s Story 2009)

Ban Biên tập

Địa chỉ liên lạc:

1. Thơ

tho.vanviet.vd@gmail.com

2. Văn

vanviet.van14@gmail.com

3. Nghiên cứu Phê Bình

vanviet.ncpb@gmail.com

4. Vấn đề hôm nay

vanviet.vdhn1@gmail.com

5. Thư bạn đọc

vanviet.tbd14@gmail.com

6. Tư liệu

vanviet.tulieu@gmail.com

7. Văn học Miền Nam 54-75

vanhocmiennam5475@gmail.com

Tra cứu theo tên tác giả

Thứ Tư, 28 tháng 5, 2025

Thơ Huy Bảo

 Giã biệt

 

Trăng lên

từ đáy của một kiếp làm con phố

anh đã băng qua giấc mơ có hạn sử dụng

và những hộp thiếc mang theo sự vĩnh cửu của nó

mà chạy trốn khỏi bóng đêm

 

khi giơ hai tay lên đầu hàng

anh không biết phát súng nào được bắn ra trước tiên

chỉ là cái bóng của anh cựa quậy

và máu rỉ ra trên nền đất mọc thành những cái tên bị quên

 

đã là tháng ba rồi

em vẫn còn xé lịch và nghe điện thoại từ bưu cục

vào cố định mỗi sáng thứ sáu con cò mang theo một đứa trẻ và đặt trước thềm cửa

(có lẽ chúng được chuyển phát đến từ bưu cục)

em nuôi chúng lớn lên

em trồng lên tóc chúng những bông hoa bằng lăng

em dạy chúng cảm ơn Chúa trước mỗi bữa ăn và cầu nguyện trước mỗi giấc ngủ

dù em biết chắc chắn rằng Chúa sẽ bắt cóc chúng đi

trong một khoảnh khắc đẹp trời

 

chỉ còn đêm tối

khi trăng lên từ những mái nhà cuối đường

anh đã hút một điếu thuốc giã biệt

thủ thỉ lời trăn trối của mình với mấy tán lá chết yểu

cầu cho thế gian này là một nơi hạnh phúc

cầu cho mọi đứa trẻ mà con cò mang tới cho em sẽ tin rằng luôn có một cơ hội để những người rơi ra quay trở lại

cầu cho tháng ba không còn đau đớn nữa

trên vỉa hè

cầu cho em tìm được

những xác hoa bằng lăng.                    

 

21 Guns

 

Sự gắn bó của những đường biên giới

sự gắn bó của hai đầu gối em

sự gắn bó của những viên đạn được bọc trong tấm bản đồ

 

hai đứa trẻ quỳ xuống

khúc gỗ trước mặt

pedal xe đạp quay vòng quay vòng

thế giới của em

thế giới của những viên đạn được bọc trong tấm bản đồ

 

mày đã tới nơi đây

bong bóng xà phòng hành quân đến bức tường rào kẽm gai

mày phải sống

 

sự gắn bó của những da người

tại sao

mày hỏi tại sao

như thể mày bốc hơi và rơi vào một nền văn minh khác

 

mày là hiện thân của những người tự thiêu trên đường Vĩnh Viễn

mày mơ cho tới khi chết

và cái chết chỉ đồng hành cùng mày ba ki lô mét

con đường vòng vèo lên bẹ sườn của một người đàn bà nằm lại bằng mấy lời ru

 

mày quỳ xuống và vốc nước trong hai lòng bàn tay

mày không biết chửi tục bằng thứ ngôn ngữ này

 

những hòn bi thủy tinh trên đất cát

hai đứa trẻ quỳ xuống

nhảy qua khúc cây mày muốn giải thiêng một ông Phật nào đó

 

vô ích

tra đạn vào

sự gắn bó của những đường biên giới

sự xa cách của ngày và tháng

chín mươi hai bảy mươi bảy

 

quần lót đẫm máu của bé gái mày nhìn thấy hai tiếng trước

mày không biết chửi tục bằng ngôn ngữ này

 

em có thấy anh không

băng qua thủy tinh vỡ vụn từng là thành phần của tấm kính cường lực cửa hàng Harley & Davidson

cuối phố những cái ghế đá lật ngược

 

không

bình thường

dấu gạch nối kéo em lại gần hơn với anh

 

mặt trời sẽ lên

không phải hôm nay

mặt trời sẽ lên

 

tốc váy

thật khó để kinh doanh nước tăng lực

mày có nhớ những cái pedal xe đạp

em có nhớ những cái pedal xe đạp

 

hai đứa trẻ nhìn nhau

sự gắn bó của những đường biên giới

sự xa cách của hai đầu gối em

hãy để sự xa cách này trở thành vĩnh viễn

 

mày đang bập bẹ

hai mươi mốt

không quan trọng lắm

 

âm thanh nghe như vọng lại

từ cái đường hầm tối tăm.

 

Thời gian của mùa hè

 

Em đặt tay lên

xe buýt mùa hè vẫn chạy

anh thấy tên mình được khắc trên một tượng đá

nên muốn nhảy ra ngoài

 

làm sao mà anh thấy được tương lai

lịch để bàn có hạn sử dụng riêng cho nó

bằng lăng trước sân

bút bi ngòi mềm hết mực

Chúa vẫn lang thang

giữa lộn xộn các ngày trong tuần

 

anh thấy giống như nhân vật trong cuốn tiểu thuyết kia

hoặc là một nhà tiểu thuyết

bên ngoài cửa sổ

vậy ai là người sắp xếp trật tự cho thế giới

 

Hỡi Judas, ngươi lấy cái hôn để phản bội con người hay sao?

 

Lời tuyên ngôn

 

Cuộc biểu tình đã kết thúc đêm qua

tôi trở về nhà

nhìn thời gian

gối đầu lên lời tuyên ngôn về bình đẳng

 

không dám đánh thức mẹ

tay lính già ra sau nhà hút thuốc

 

hóa đơn tiền điện bị xé làm đôi

vẫn đủ chỗ để viết đôi ba câu thơ

 

có phải ở rìa thế giới

người ta đã trồng được hoa hạnh phúc

tôi không cần đi đến đó

chỉ ước được ngồi nhìn hạnh phúc

từ một bến tàu xa xôi.

 

Thực tại và em

 

Giữa khoảng cách của thực tại và em

mọi buổi chiều mất đi ý niệm

trống rỗng - những vỏ chai lăn từ từ xuống con đường trước mặt

 

giữa khoảng cách của thực tại và em

cuộc biểu tình không còn giá trị

và chuyến xe buýt cuối ngày cáu kỉnh băng qua phố xá

 

giữa khoảng cách của thực tại và em

bạn tôi (gã thường độc ẩm) giờ nằm trên đường ray

ước mình có thể thấy trước tương lai

 

giữa khoảng cách của thực tại và em

bia ướt đẫm những cái áo gối

vết thương hở miệng mãi không lành trong tiết trời tháng tám

 

giữa khoảng cách của thực tại và em

ban nhạc vẫn còn chơi tiếp

dù tiệm cà phê đang cháy

 

tôi góp nhặt những mảnh

để làm đầy chuyến hành trình tưởng tượng

 

giữa khoảng cách của thực tại và em

tôi là cái bóng

tôi là đèn đường

tôi là thực thể không ngừng chạy

tôi là tính mạng của những người vừa bỏ mạng

tôi là cơn mê.

 

Ngày hôm qua (Lần lại các từ nếu mai này anh quên mất)

 

Nếu nói từ ngày hôm qua là một loại áp lực mang hình dạng

và các thực tại rối rít nói lời từ biệt

và các giống loài rối rít kéo khóa quần đứng dậy

 

nếu nói từ ngày hôm qua là một loại đường ray của các dấu ngoặc đơn ngoặc kép

và thứ lỗi nghĩa là sợ

và tha cho anh vì anh đã một lúc chết trên tai em nghĩa là dũng khí

 

ngày hôm qua là đôi giày bằng canvas mà anh đã sơn lên nó tất cả những màu sơn anh có

trải nhựa/ nhắm mắt/ công viên

ngày hôm qua là ăn một chút trong cửa hàng tiện lợi và cho phép mình bật nắp một chai

lễ hội/ đèn đường/ sách cạn

 

những ngày có thước kẻ

(những ngày nhai sạch ánh sáng trong cái hành lang nhìn ra tòa chung cư sơn màu cam nhợt nhạt)

những ngày có phần thập phân của các số thập phân

những ngày hút chì trên vỉa hè rồi nhả ra hy vọng

 

nếu nói từ ngày hôm qua là một loại chối bỏ không thể nào lường trước được

ngẩng đầu

anh đã nói yêu em.

 

Bãi đậu xe (Thế kỷ trống)

 

Hai mươi tư khung hình mỗi giây /hẻm/ thế kỷ trống

cho anh hỏi đường về nhà em có đáng sợ hay không

đường về nhà em có bóng tối bao vây

bóng tối bao vây một quân tượng trên ô trắng

 

anh nằm trên cầu thang/ viên đạn trong ổ bụng

và nghĩ/ tay sát thủ đọc báo sáng nay trong lúc chờ cái chết

về mấy cái đồng hồ cũ/ cảnh sát đã đến

mà anh đã đem cầm để lấy tiền mua thuốc lá/ trước hay sau thì có ích gì

 

hai mươi tư khung hình mỗi giây/ đường trong mạch máu/ siêu đô thị

cho anh hỏi bầu trời thật cao và rộng có phải không

nên nếu treo cổ từ thiên đường

Chúa cũng chẳng thể nào thoát tội

 

anh đánh cược vào bóng tối được tạo ra

khi chiếu đèn vào những ký tự

một cách ném tiền qua cửa sổ/ người thầy đạo mạo đã

chiến thắng/ chàng ca sĩ với tương lai rộng mở đã

chiến thắng

 

cuộc chiến lớn xong xuôi cả rồi

sự sắp đặt hoàn mỹ của ai kia lúc nào cũng cất tiếng nói sau cùng

còn anh nằm trên cầu thang/ viên đạn trong ổ bụng

và nghĩ/ cái chết mới êm đềm làm sao bằng phát súng ân huệ

thế giới từ bây giờ trôi qua bằng tốc độ

hai mươi tư khung hình mỗi giây

sẽ là một nơi mới toanh.

 

Self, 1991

 

Đó là năm cuối của Chiến tranh lạnh

và máu nóng trở thành thịt hộp        

đi qua bậc thềm của mùa xuân mi được

trở về nhà

 

quá nhiều lớp kỹ thuật phủ lên giấy tờ

mi không hiểu nhưng đó là 1991 năm cuối

của Chiến tranh lạnh

 

mi mang giày vào và cởi giày ra

và ba mươi năm sau mi không bao giờ đi tất

mi đến nhà máy ánh sáng cao

hàng rào người nói dập dập dập

nền văn hoá và sự bùng nổ sinh sản

mi từng ước mình là một đứa con hoa

mi nói dập dập dập

1991 năm cuối của Chiến tranh lạnh

năm cuối của sự nuối tiếc mặt người

 

người đàn bà mang dao đi xuyên đêm

mi nhìn ra cửa sổ mi thấy ánh đèn vàng

hàng rào người nói sáng sáng sáng

và những ngôi sao sáng sáng sáng

và cuộc giao dịch bí mật thì sáng sáng sáng

và 1991 là năm cuối của Chiến tranh lạnh

 

đi qua bậc thềm của mùa xuân mi được

trở về nhà

 

(số mười bốn giống như là một người đàn ông nằm còng queo trên cỏ)

sẽ có cơ may nào mi chẳng nhìn ra?

 

Người xa lạ

                 Tặng Quảng Ngãi

 

Người xa lạ trở về thành phố cũ. Ông đã sống ở đó hai mươi năm. Rồi cuộc biểu tình lớn đột ngột diễn ra.

Bẵng đi thêm mười năm nữa.

Châm thuốc trước mộ mẹ. Lau bụi trên cái đi văng. Tra chìa vào chiếc Cub tám mươi hai. Vẫn còn nổ máy.

Thời gian là hữu hạn hay vô hạn? Còn tùy thuộc vào việc nó có nằm trong tay Chúa hay không. Bàn thờ mẹ chẳng còn ai đến thắp hương.

Người xa lạ ước gì ông là Chúa.

Bắt chuyến xe buýt cuối. Ngày mai họp với đối tác. Người xa lạ kéo khóa áo khoác. Mong sao đường về bằng phẳng.

Khi cha tôi mất tôi sẽ giả vờ như chấp nhận. Việc sự rơi ra là không thể nào tránh khỏi. Cha tôi hiểu vì sao cỏ trong nghĩa trang lại ẩm và mềm đến vậy.

Ông là người xa lạ trở về.