văn việt: Thơ Xuân Huỳnh Liễu Ngạn

Danh ngôn

Trong mọi cộng đồng, chúng ta cần một nhóm thiên thần gây rối.

We need, in every community, a group of angelic troublemakers.

(Bayard Rustin – trích bài phát biểu tại New York City 1963)

Trong mọi trường hợp, chắc chắn rằng sự thiếu hiểu biết, đi kèm với quyền lực, là kẻ thù tàn bạo nhất có thể có của công lý.

It is certain, in any case, that ignorance, allied with power, is the most ferocious enemy justice can have.

(James Baldwin - No Name in the Street 1972)

Các cuộc cách mạng và các cá nhân có thể bị giết hại, nhưng bạn không thể giết chết các ý tưởng.

While revolutionaries and individuals can be murdered, you cannot kill ideas.

(Thomas Sankara, một tuần trước khi bị ám sát, 1987)

Không có cảm giác nào cô đơn hơn việc bị chính đất nước mình trục xuất.

There's not a more lonely feeling than to be banished by my own country.

(Kiyo Sato – Kiyo’s Story 2009)

Thơ Xuân Huỳnh Liễu Ngạn

Tác giả Huỳnh Liễu Ngạn

ĐẦU XUÂN

đưa em về qua chợ

bến đò đầy khách rồi

bữa hôm trời trở gió

tháng giêng hai đến rồi

mới đó đã đầy năm

mưa đầu xuân buồn quá

anh ngó xuống giữa dòng

giật mình sao già quá

quê mình giờ cũng khác

khóm tre gầy còn đâu

con đường mòn qua chợ

đã dời về nơi đâu

đứng lại bên bờ ao

cầu xưa không còn nữa

anh giấu một nỗi lòng

tìm không ra được nữa

đưa em về qua chợ

đầu xuân mưa phùn bay

tìm đâu tìm đâu nữa

tháng ngày tro tàn bay.

TẾT CỦA NGÀY XƯA

năm đó mẹ mua hai thúng nếp

gió chiều tháng chạp rét căm căm

còn mấy ngày thôi là đến tết

chạy đôn chạy đáo không kịp nằm

chú vện sủa hoài chưa chịu ngủ

bên thềm gió tạt lạnh hơi xuân

ngoài hiên mưa phùn nghiêng nghiêng mỏng

chỉ vừa cho chị đứng bâng khuâng

nhà ai thơm lừng hương củi mục

trong gió bay theo mùi nhang trầm

ngó như tết đã sắp kề cận

cành mai chờ nở nụ đầu năm

tối ba mươi trời đen như mực

văng vẳng đâu đây tiếng đì đùng

thấy gió xuân tràn bên bếp lửa

của nồi bánh tét cùng bánh chưng

chợt thấy lòng mình xao xuyến quá

khi cả đất trời rộn ràng vui

chú vện vẩy đuôi không sủa nữa

tới nằm bên cạnh đống tro vùi

tết của ngày xưa của ngày xưa

cả nhà đều thức đón giao thừa

năm đó mẹ tươi và trẻ nữa

trẻ như màu nắng mới bên chùa

cứ thích mùa xuân đứng đi vội

để ngồi bên bếp lửa hồng tươi

ngồi bên cạnh mẹ cầm tay mẹ

ấm áp tình thương cũng đủ rồi

năm đó mẹ gánh hai thúng nếp

gánh cả mùa xuân về tận nhà

một đàn chim én bay ngoài ngõ

rung nhẹ hàng cau buổi chiều tà.

THƠ XUÂN GỞI MẸ Ở QUÊ NHÀ

đã bốn mùa xuân đến rồi mẹ

bên nhà tháng này cũng sắp hết mùa lạnh

rồi tết đến rồi ra giêng

những cơn mưa rả rích sau chái

chắc đã làm mẹ se lòng

đã bốn mùa xuân con không có ở nhà

bóng tối rồi cũng phủ đầy

những rong rêu nỗi trôi ngoài hàng dậu

mắt mẹ mờ mưa bụi rải chung quanh

con lại nghe như có tiếng hò ơi

thuở thiếu thời vọng lên tức tưởi

nhớ thương tràn đầy nơi bếp lửa đêm khuya

và con nhớ mái lá nhà mình

đã dột mấy mùa qua

tháng này giàn mướp sau hè

chắc đã rủ lá

cây sầu đâu trơ nhánh đợi mùa sang

ở đây con khô mòn theo ngọn gió thu đông

mỗi ngày trôi qua

dòng đời đen bạc lắm

thưa mẹ

nhưng dòng sông trôi đi là chia về trăm ngã

còn lận đận phương này

nhớ ngon nguồn sông lạch thuở quê xa

đã bốn mùa trôi qua

còn chẳng được tin nhà

chiều nay con nhìn lên khoảng trời

mây mù đen phủ

mưa dầm dề buốt lạnh

đất khách quê người tội quá mẹ ơi

rồi con đếm từng tháng từng ngày

rồi năm này năm khác

tóc mẹ đã rụng nhiều theo với tháng với năm

con vẫn đợi vẫn chờ

vẫn nghe như có ánh sao rơi

xuyên qua hồn con lạnh

như ánh mắt mẹ về

hiển hiện với sao khuya

nơi đây có những buổi chiều con lê thê góc phố

băng qua những con đường hiu quạnh không cây

mặc cho ngọn gió thổi sầu se thắt lại

những ngọn gió buồn muôn thuở

làm bạn đường qua phố xá thênh thang

con bơ vơ nghe được lòng mình

xôn xao mùa xuân năm cũ

như nối lại được mảnh vườn xưa

để nghe mùi đất ẩm bốc lên

buổi trưa hè nắng đổ

còn ươm lại giàn hoa giấy trắng

để che nắng che mưa

che nỗi sầu nhân thế

mà mỗi chiều lắng nghe tiếng chim hót bên hiên

còn hình dung lại được dòng sông

trôi êm đềm ngoài cửa

thấy quê hương trong mắt mẹ

con nối được ngày về.

H. L. N, 2019

Danh ngôn

Ban Biên tập

Tra cứu theo tên tác giả

Thơ Xuân Huỳnh Liễu Ngạn