Danh ngôn

Trong mọi cộng đồng, chúng ta cần một nhóm thiên thần gây rối.

We need, in every community, a group of angelic troublemakers.

(Bayard Rustin – trích bài phát biểu tại New York City 1963)

Trong mọi trường hợp, chắc chắn rằng sự thiếu hiểu biết, đi kèm với quyền lực, là kẻ thù tàn bạo nhất có thể có của công lý.

It is certain, in any case, that ignorance, allied with power, is the most ferocious enemy justice can have.

(James Baldwin - No Name in the Street 1972)

Các cuộc cách mạng và các cá nhân có thể bị giết hại, nhưng bạn không thể giết chết các ý tưởng.

While revolutionaries and individuals can be murdered, you cannot kill ideas.

(Thomas Sankara, một tuần trước khi bị ám sát, 1987)

Không có cảm giác nào cô đơn hơn việc bị chính đất nước mình trục xuất.

There's not a more lonely feeling than to be banished by my own country.

(Kiyo Sato – Kiyo’s Story 2009)

Ban Biên tập

Địa chỉ liên lạc:

1. Thơ

tho.vanviet.vd@gmail.com

2. Văn

vanviet.van14@gmail.com

3. Nghiên cứu Phê Bình

vanviet.ncpb@gmail.com

4. Vấn đề hôm nay

vanviet.vdhn1@gmail.com

5. Thư bạn đọc

vanviet.tbd14@gmail.com

6. Tư liệu

vanviet.tulieu@gmail.com

7. Văn học Miền Nam 54-75

vanhocmiennam5475@gmail.com

Tra cứu theo tên tác giả

Thứ Sáu, 20 tháng 9, 2024

Chùm thơ về cơn bão Yagi (3)

Đặng Tiến (Thái Nguyên)

 

 

THÁNG 9 NGÀY THỨ MƯỜI LĂM

(Viết khi giúp gia đình bà bạn chuẩn bị cơm cho người dân trưa nay cần...)

 

1.

Bỗng nhiên thấy chán ngắt chán ngơ

Mọi-loại-phông-bạt-làm-màu

Tiền khống

Thơ khóc mướn thương vay sụt sịt mũi dãi sến súa bi ai hóng hớt

Thứ chủ nghĩa cảm thương cũ, mòn, rỗng tuếch

Hoa lá cành lênh bênh mượn màu

Chán ngơ chán ngắt

"Thôi quên nó đi! Bố để ý làm gì! Thời nào mà chẳng thế!"

Con trai tôi nhắn vào inbox

Ừ! Nhẽ thế...

Quên mịa nó đi!

Khốn nỗi phông bạt cứ chình ình

Cứ bốc mùi!

Nhức mắt

Rác tai...

 

2.

 

Bão thì cũng bão rồi

Lụt thì cũng lụt rồi

Núi sạt lở, ruộng đồng chìm trong nước

Sông cuộn xoáy bùn ngầu ngầu đục

Sập gãy cầu

Người cuốn trôi mất xác

Ừ vẫn là quê mình

Vẫn quê hương mình

Vẫn quê hương mình

Đâu dễ bỏ ra đi

Không thể nhiều khi

 

Thì trồng lại cây

Thì dựng lại nhà

Lại gom góp mua

Lại đời thường lo toan ta sống

Lại cưới xin dựng vợ gả chồng

Cháu con ta vẫn cứ lớn lên

Mồ mả ông bà tu sửa lại

Hàng quán đêm đêm lại rực rỡ sáng đèn...

 

Và nhịp đời thường ta lại sống

Có thể vẫn như xưa

Và có thể bớt ỳ xèo bớt chua cay nghiệt ngã

Bớt so đo bớt chành chọe bớt bon chen

Cũng có thể chẳng bớt gì...như cũ

Như cũ cũng đành

Đành vậy thôi

 

Ngoài biển Đông như cũ hình thành bão

Thôi cầu mong đừng lũ lụt rợn người!

 

.

 

THÁNG 9 NGÀY THỨ MƯỜI SÁU

 

1.

 

Nước đã rút sông gần như cũ!

Không hung hăng, xiết chảy, réo gào

Uể oải trôi dường như mệt mỏi

Sao ngươi lạ thế? Sông Cầu ơi!

 

Cả tuần tràn bờ hung hãn nước

Nhấn chìm tất tật. Nhấn! Nhấn chìm

Mênh mông toàn nước! Toàn là nước

Tin loan! Lạnh gáy! Thót cả tim...

 

Nhưng rồi! Bỗng nhiên hiền lành thế!

Dở chứng làm chi? Sông Cầu ơi!

Bỗng dưng thấy mi thật... đáng ghét

Một lần thôi nhé! Một lần thôi...

 

2.

 

Tràn ngập mạng cơn lũ... rảnh rỗi

Sanh nông nổi! Tiếng bấc tiếng chì

"Sao kê", "Khóc", "Gặm vội mì gói"...

Bóc mẽ và nước mắt lâm li.

 

Cõi ta bà! Bảy người mười ý

Trận-lụt-ngôn-từ! Chán quá chừng

Ô! Lòng người những dông cùng bão!

Rất hung hăng! Và... rất hung hăng!

 

Tái thiết sau lụt muôn phần khó!

Tái thiết lòng người thiên vạn nan

Trời đày! Hình như còn chưa đủ!

Ta tự đày ta! Ôi! Nhân gian...

 

3.

 

Ngoài khơi! Bão! Rập rình bão mới!

Mưa và mưa! Lũ lụt lại về

Lại thảm cảnh! Nào ai dám chắc

Cơn mê dài! Ai gọi? Gọi đi...

 

Nào ai hỡi! Còn ham đánh bóng

Ham phông màn câu lai câu viu

Và thích diễn, thương vay khóc mướn

Dừng lại đi nào! Dừng lại đi...

 

Đã rối bời tơ vò, canh hẹ

Đã xác xơ xơ xác tiêu điều...

Chắp tay! Tôi lạy! Tôi xin lạy

Quý vị ơi!

Đừng

Tiếp

Tục

Điêu...

 

 

.

THÁNG 9 NGÀY THỨ MƯỜI BẢY

 

1.

 

Lên đồng là gì hả mẹ?

Con thấy trên mạng rất nhiều

Đêm nằm con trằn trọc nghĩ

Mà chẳng hiểu được bao nhiêu!

 

Con à! Mẹ thì cũng thế

"Lên đồng tập thể" là gì?

Đêm dài mẹ cũng thao thức

Bó tay! Dù nghĩ dù suy!

 

Để mẹ gúc gồ xem nhé!

Gúc gồ... không thấy. Lạ chưa!

Thôi thì, biết đâu nói đấy

Thì liều một phát! Nói... bừa!

 

"Lên đồng" là món đặc sản!

Đã có từ lâu... nước mình

Từ thủa... Hùng vương dựng nước

Truyền thừa! Nghe mà phát kinh!

 

Ví dụ như chuyện yêu, ghét

Rõ là thiên lệch! Rõ là

Dân mình sống nhờ sông nước

Lai ghét Thủy Tinh! Hây za!

 

Bi giờ nhờ tê lê bốc

Lên đồng thì thật khôn lường

Vô số người bị dắt mũi

Lao nhao như đàn cá mương.

 

Tung hô bằng lời có cánh

Không còn một giới hạn nào

Người được tung hô phát hoảng

Quay cuồng thuyền nhỏ ba đào.

 

Thế rồi quay ngoắt! Quay ngoắt

Chơi nhau tới bến! Thôi rồi

Ngôn từ chua cay nanh nọc

Như bầy linh cẩu rượt mồi!

 

Lên đồng nam phụ lão ấu

Cực đông – văn sĩ nửa mùa

Ùn ùn là đám nhà giáo

Giặc già làm gió làm mưa!

 

Bao nhiêu bất công oan trái

Bao nhiêu cơ cực người dân

Giặc già bưng tai bịt mắt

Hau háu ngực nở dài chân.

 

Con tránh cho xa! Con nhé!

Những là thi sĩ văn nhân

Đừng nghe khua môi múa mỏ

Đích danh là bọn lên đồng.

 

2.

 

Sau bão bao người tay trắng!

Đã vậy nợ chất nợ chồng

Ngân hàng đến kì đáo hạn

Một đêm! Nước lã ra sông...

 

Nước mắt đã khô. Mặn chát

Than trời! Thì cũng than rồi

Trách đất! Đã từng trách đất

Nào lại đứng dậy! Thế thôi!

 

Người dân cần lao là thế!

Ngược xuôi toan tính bao phen

Đêm nằm ngủ không ngon giấc

Tối ngày bữa ăn còn quên!

 

Những ngày bão lũ. Tôi hiểu

Những người đồng bào quanh tôi

Họ không bao giờ héo rũ

Càng không cao giọng bố/ cụ đời.

 

Lướt mạng tôi thấy xấu hổ

Bề bề chữ nghĩa những ai!

Liên liến mỏ môi! Liên liến

Nhân văn! Tình nghĩa! Thương người!

 

Bon chen! Lẻn đồng bu bám

Rặn ỉa thi ca nặng mùi

Tiện thể khoe quần khoe áo

Nhí nhố và lố quá trời.

 

3.

 

Nhiều người bầu em hoa hậu

Kể ra thì cũng vui vui

Giữa cơn kinh hoàng lũ lụt

Vui vui là quý. Nào... cười!

 

Ơ mà "tu từ" như thế!

Sao sao! Khập khiễng! À nha

Hoa hậu – kết quả cuộc thi!

Không sao! Vui quanh bàn trà!

 

Người bầu – ngôn từ có cánh!

Hình như hơi khó lọt tai

Thế là bung toang cãi vã

Thế là biến thành... trò cười!

 

Ối giời! Thời của mạng mẽo

Vài ba nốt nhạc tin loan

Không chỉ trên khắp xứ sở

Tin loan vượt Thái Bình Dương!

 

Đùng đùng. Bao người nộ khí

Ngút trời. Lở núi. Xông ra

Tìm đủ mọi cách... bóc mẽ

Khổ thân cô giáo nhà ta!

 

Người mình là thế... là thế...?

Trẻ ranh trộn lẫn già già

Bốc đồng cùng hâm tỉ độ

Bao năm gỡ mãi chẳng ra.

 

Biệt tài mua dây buộc cổ

Biệt tài cãi cối cãi chày

Cả khi bão nổi lũ cuốn

Nhưng mà... nghĩ cũng... hay hay!

 

 

 

.

THÁNG 9 NGÀY THỨ MƯỜI TÁM

 

1.

 

Trung thu đường phố vẫn chật người

Trăng sau bão như trong hơn

Trời sau bão như xanh hơn

Chỉ gương mặt người

Những người tình cờ tôi gặp

Một thoáng buồn

Một thoáng buồn

Đèn đã chuẩn bị rồi

Bánh trái đã chuẩn bị rồi

Không thể và không nỡ

Con trẻ vui được thì cứ vui

Người lớn nữa

Cũng vậy thôi

Nước đã rút

Ừ ngập cũng ngập rồi

Trôi thì cũng trôi rồi

Hư hại cũng hư hại rồi

Chút niềm vui đêm Trung thu sau những ngày lũ bão

Cơ chi phải bỏ?

Nắng được thì cứ nắng

Trăng được thì cứ trăng

Xanh được thì cứ xanh

Và gió nữa

Sông Cầu đã qua ngày hung dữ

Hiền lành trở lại trôi xuôi

Xa xa Tam Đảo bồng bềnh mây trắng ngàn đời...

 

2.

 

Sau ngập lụt

Chiều nay lại bia cỏ

Mấy người bạn già

Thôi thế là qua

Nước mau đến mau đi còn người còn của

Than khóc cũng chẳng ích gì

 

Tào lao tiện miệng sẻ chia

Lão bạn thứ nhất

Tao xách máy đội mưa và chụp

Những khung hình đời người chắc chỉ có một đôi lần

Nước dâng như ma đuổi

Trong mưa

Dưới mưa

Những người dân vô danh

Làm tất cả những gì có thể

Cứu mình và giúp người ...

Lão bạn thứ hai

Một đời dạn dày sông nước

Lái thuyền máy chừng hơn hai mươi chuyến

Vượt sông hung bạo nước

Giải thoát những người mắc kẹt

Nghĩ lại vẫn còn run

Thuyền mà lật thì thôi rồi đứt cước...

Ơi giời! Không phải ân hận gì...

Lão bạn thứ ba

Quần sooc áo ba lỗ dép tổ ong vai vác xẻng

Lẳng lặng dọn đất bùn

Chỗ nào cần

Từ sáng đến chiều muộn

Mặt lão nhòe nước mắt chiều nay

Xót thương bao nước mắt mồ hôi hóa thành bùn đất

Lão bạn thứ ba

Hối thúc con

Để bọn nhóc ở nhà bọn già trông

Đổ đầy xăng đem xe chở người cần chở

Gặp việc thì làm và đừng seo phì đừng có chếc in

Lão bạn thứ tư

Phụ giúp nhà hảo tâm nhặt rau thái thịt nấu cơm chia phần đóng hộp khuân bê bưng vác đến chỗ đang cần...

 

Bia cỏ chiều nay

Chưa bao giờ lắng sâu như thế!

Những người bạn già của tôi

Bỗng dưng đáng yêu đến bội phần!