Danh ngôn

Trong mọi cộng đồng, chúng ta cần một nhóm thiên thần gây rối.

We need, in every community, a group of angelic troublemakers.

(Bayard Rustin – trích bài phát biểu tại New York City 1963)

Trong mọi trường hợp, chắc chắn rằng sự thiếu hiểu biết, đi kèm với quyền lực, là kẻ thù tàn bạo nhất có thể có của công lý.

It is certain, in any case, that ignorance, allied with power, is the most ferocious enemy justice can have.

(James Baldwin - No Name in the Street 1972)

Các cuộc cách mạng và các cá nhân có thể bị giết hại, nhưng bạn không thể giết chết các ý tưởng.

While revolutionaries and individuals can be murdered, you cannot kill ideas.

(Thomas Sankara, một tuần trước khi bị ám sát, 1987)

Không có cảm giác nào cô đơn hơn việc bị chính đất nước mình trục xuất.

There's not a more lonely feeling than to be banished by my own country.

(Kiyo Sato – Kiyo’s Story 2009)

Ban Biên tập

Địa chỉ liên lạc:

1. Thơ

tho.vanviet.vd@gmail.com

2. Văn

vanviet.van14@gmail.com

3. Nghiên cứu Phê Bình

vanviet.ncpb@gmail.com

4. Vấn đề hôm nay

vanviet.vdhn1@gmail.com

5. Thư bạn đọc

vanviet.tbd14@gmail.com

6. Tư liệu

vanviet.tulieu@gmail.com

7. Văn học Miền Nam 54-75

vanhocmiennam5475@gmail.com

Tra cứu theo tên tác giả

Chủ Nhật, 17 tháng 12, 2023

Thơ Đỗ Duy Ngọc

Những cơn mơ

 

Giấc mơ nào đẩy tôi đi tận cuối trời

Chạy hụt hơi gần hết cuộc đời

Tôi không tìm thấy

Những lầu cao đè bóng người

Hàng dây điện thắt vào cổ

Cây quật đổ

Tôi đi như mộng du

 

Cơn mơ nào xúi tôi đi về phía biển

Sóng hung hãn nuốt đàn hải âu

Tôi đứng trên ghềnh đá và tuôn nước mắt

Biển toàn xương người

Sự thật tàn nhẫn bóp chết ngôn ngữ

Tôi không còn tiếng kêu

Ngoài khơi không bóng thuyền

Cá tôm bị đầu độc

Biển mênh mông chứa độc dược

Trầm luân kiếp người và trăn trở làm người

 

Sự thật nào vẽ cho tôi lối trở về

Tôi muốn ngồi trên bờ ao nghe cá quẫy

Tôi xin chia lìa giấc mơ

Giã từ bóng tối

Nửa đêm nghe gió xao xác bên cánh cửa

Chợt giật mình nghe tiếng chim kêu

Biết mình đang còn ở quê nhà

Chờ gà gáy sáng

Lủi thủi đi ra biển

Lại chờ những cơn mơ.

            23.8.2018

387499435_1035265264383052_3618491985180871988_n

                      Tranh Đỗ Duy Ngọc

 

Người đàn ông đi ngang bờ sông

 

Người đàn ông đi ngang bờ sông

Vị sư già gieo câu kinh cuối cùng

Hạt chẳng nảy mầm

Rơi xuống đất

Tiếng chuông nào rớt giữa thinh không

Người đàn ông nhặt lời rao ở vỉa hè

Thay bài Chú Đại Bi

Đêm thăm thẳm

Vầng trăng ai lấy mất

Bầu trời có lỗ thủng

Người đàn ông đi ngang bờ sông

Chiếc lá rơi tiếc cành cây vừa lìa bỏ

Mùa thu vàng chín ngõ

Người đàn ông đi ngang bờ sông

Thở một làn khói trắng

Vỡ nát đêm đen ánh sáng lập lòe

Những con ma trơi cười khanh khách

Tiếng cú kêu dội vào kè đá

Người đàn ông đi ngang bờ sông

Không bóng thuyền không sóng vỗ

Thế giới như nấm mồ

Không bia mộ

 

Người đàn ông đi ngang bờ sông

Dốc đá dựng

Người đàn ông đứng lại

Hóa đá ở ven đường.

            23.8.2018

 

Hội An

 

Khi về chùa Cầu lung lay

Nước sông Hoài loay hoay

Mưa bay bay

Ta có uống đâu mà say

 

Con mắt dòm từ cánh cửa

Cây phượng già không còn nữa

Kỉ niệm như dao cứa

Em bụng mang dạ chửa

 

Bức tranh treo trên tường

Đi ngang nhìn qua gương

Lết bết đời khật khưỡng

Lạy cửa chùa một vái

 

Ngó trời xanh một cái

Đường xa ngái

Tê tái

 

Đêm lang thang

Bạn bè tan hàng

Người tình cũ sang ngang

Hội An

Ơi! Hội An

             6.2011

 

Đà Nẵng

 

Ta làm con ốc sên

Bò suốt thời gian

Một phần tư thế kỉ

Mới gặp lại em

Đà Nẵng

 

Thành phố xa lạ

Những con đường mới mở

Hàng cây xưa mất tăm

Em ở đâu

Đà Nẵng

 

Muốn lên cầu Vồng

Theo lối cũ

Thuở học trường Nam

Ngày hai bữa

Đứng trên nhìn

Hai đường sắt về đâu

Nhưng chẳng còn

Đà Nẵng

 

Bốn mươi năm trước

Lội qua bàu Thạc Gián

Đứng trần truồng

Khóc quên lối về

Giờ toàn nhà cửa

Nhớ câu thơ Tú Xương

Ôi

Đà Nẵng

 

Biển hình như mặn hơn

Đã một lần suýt chết

Ôi Mỹ Khê

Với mấy thằng bạn cũ

Biển vẫn đầy nước mắt

Những hàng dương xa lạ

Chẳng còn dấu kỷ niệm nào

Đà Nẵng

Chiều nhìn về non nước

Rừng xanh và mây xanh

Ngước núi Sơn Trà

Nghe vượn hú

Giờ chẳng còn chi

Đà Nẵng

 

Ta lại làm con ốc sên

Bò chầm chậm trở về tuổi thơ mới hôm qua

Nay đã bạc đầu

Tri thiên mệnh

 

Bạn bè đâu

Người xưa đâu

Con đường cũ

Dấu chân xưa đâu lối đi về

Đà Nẵng

 

Chỉ mình ta

Ngơ ngác chốn đông người

Chẳng một nụ cười

Chào con ốc sên bò về kỉ niệm

Bằng lời lạc lõng

Đà Nẵng

Ta có còn là ta

Hai mươi lăm năm trước?

                 3.2000.

 

Ám ảnh

 

Có một khuôn mặt cứ nằm trong đầu tôi

Đêm vỡ nát

Ánh trăng gầy rất mỏng

Thều thào

Có một nụ cười gắn trên đôi môi tôi

Nụ cười kẻ lạ

Đôi môi tơi tả

Nhớ hương xưa

Có một ngón tay nằm trên tay tôi

Sao mà hờ hững

Em buông xuôi buổi chiều chiếu lệ

Bàn tay tôi mồ côi

Có một ánh mắt đọng trên mi tôi

Lạnh lùng

 

Tôi hoang dại giữa trảng cỏ xanh

Đêm yên tĩnh

Trăng cũng buồn

Có một ngón chân nào đè trên chân tôi

Chẳng còn hơi ấm

Thở phì phò

Như đi trên dốc cao

Phải dừng lại

Đoạn đường đi mãi

Có một người đàn bà suốt giấc mơ tôi

Giấc mơ đêm tóc rối

Hãy lột tôi trần truồng

Chẳng còn gì giấu giếm

Giúp tôi tái sinh

Bên bờ vực của tội lỗi

Tôi đi vào thế giới khác

Và trăng lặn mất rồi

Chỉ còn bầu ngực trắng

Dắt tôi bay.

              Đêm 8.7.2008.

 

Đêm

 

Ta xoay chiếc gối chèn lên mặt

Che bớt đèn đêm rọi sáng giường

Mưa sốc hàng cây nghiêng bóng đổ

Mắt người thấp thoáng bóng trong gương

 

Viên thuốc đầu đêm quên chưa uống

Chiếc ly lạnh ngắt ngã trên bàn

Cái chăn xô lệch nằm trong xó

Trăng với trời hình như ly tan

 

Trong không khí có mùi thuốc nổ

Giữa trái tim đạn đã lên nòng

Ta nhỏm dậy đất trời gãy ngược

Hoa rụng rồi đêm có tàn không.

                        9.7.2018.

 

Cổ vật

 

Ngổn ngang

Những vết xước của thời gian

Bóng tháng năm in thành sớ phủ bụi

Những ký ức như nhịp thở

Run khe khẽ

Kỷ niệm nào tồn đọng sâu dưới đáy

Những đôi mắt chứng kiến

Những bàn tay mân mê

Nằm đấy

Yên lặng

Nhưng chứa bao điều đang chờ đợi mở ra

Cánh cửa không đóng nhưng đầy bí ẩn

Sẽ có con mắt thấy

Sẽ có trí tuệ thấy

Vết xước sẽ lộ ra ánh sáng bao nhiêu điều

Lịch sử biết đâu sẽ xô lệch

Chẳng có chút bóng bẩy

Chẳng khoe sự mỹ miều

Cũng chẳng cần phô trương

Nhưng lại chứa đựng nỗi ám ảnh của toàn nhân loại

Chúng gói yêu thương

Chúng cười nói thầm lặng

Như mỏ quặng thô chờ người khai phá

Và ánh sáng sẽ tỏa ra

Phá bóng đêm

Cổ vật

              12.9.2017

 

Lúc chia xa

 

Tôi vụng về nhồi thêm cối thuốc

Chiều âm u rớt mấy hột mưa

Hành lang xưa chợt them tiếng guốc

Đôi bàn tay cảm thấy dư thừa

 

Người đã đi không có lời chào

Phố muộn phiền như bấc dầu hao

Tôi ở lại đứng ngồi tuyệt vọng

Nhìn lá bay tưởng bóng hôm nào

 

Giữa ngả bảy đường chia bảy ngả

Tôi hoang mang không lối đi về

Người đành lòng bỏ quên tất cả

Thôi cũng đành ôm nỗi tái tê

 

Ừ thôi thế cũng là phận số

Cuối đời rồi tiếc rẻ làm chi

Người mãi mãi chỉ là câu đố

Tôi loay hoay cũng chẳng được gì

 

Tôi vẫn biết người còn ở đây

Vẫn hắt hiu một tấm thân gầy

Đôi mắt ướt ngập đầy sương khói

Nhớ nhung người tôi nghe đắng cay

                                      5.2014.

 

Đi tìm thời gian đã mất

 

Có cuộc tình đó không

Người đàn bà đã đi qua một đoạn đời

Tất cả là ảo giác

Có nhiều điều trôi qua không có thực

Giống như những đám mây

Những đám mây trong trí tưởng tượng

Chiều chim kêu lẻ bạn

Trên mái ngói

Chút rêu xanh bám mãi trên tường

Tiếng rầm rì đoàn tàu đi

Nắng thoi thóp thở

Ai cất buổi chiều vào chiếc hộp màu cánh gián

Phát tiếng kêu

Ngộp thở

 

Thiếu một bầu trời

Nhớ một tấm thân trần quằn quại

Hoang vu đã trở về bên kia phố

Có một kẻ ngồi tựa lưng đốt mãi tẩu thuốc

Không cháy

Nhớ sông Seine

Pont Neuf

Đồi Montmartre

Vác giá vẽ băng qua dưới tuyết

Ai cất dùm bức tượng, đôi mắt cứ nhìn hoài

Có phải là người đàn bà

Đang đi mãi trên trần gian không dừng lại

Người đàn bà giang hồ

Cửa sổ mở

Hoảng hốt

Tẩu thuốc cháy

Khói bay

Hết chiều.    

              15.7.2017

 

Những con đường cũ

 

Cũng lối nhỏ đi về và cũng những con đường

Nhưng lạc lối

Và chẳng thấy ai quen

Tôi lại thấy những muộn phiền xa lạ

Nhớ một thời đã đi qua

Tưởng là lâu lắm

 

Thuở đó tuổi mới lớn

Mỗi ngày đi dọc đường ray đến lớp

Đếm những chiếc lá vàng trên những cành khô

Của mùa thu

Nghe tiếng đại bác dội về

Từ làng quê

Cảm nhận chiến tranh từ tiếng nổ

Đường ray cũ mất rồi

Bây giờ là một ngã tư

Chia bốn hướng

Về chỗ cũ

 

Mỗi ngày ghé lại chợ Cồn

Mua gói thuốc nhỏ

Tập hút để làm người lớn

Và tập yêu cô gái cùng trường

Không dám ngỏ

Cô gái ấy chắc đã làm bà nội

Có gặp cũng chẳng nhận ra

 

Mỗi ngày cùng đám bạn chạy miên man

Theo những tà áo trắng

Rồi từng đứa lần lượt ra đi

Và xếp hàng ngã xuống

Những hàng cây rỏ máu xuống đường

Có những đứa chưa một lần biết yêu

Đã vỡ toang lồng ngực

Bởi viên đạn vô tình

Của chiến tranh

Giờ đã làm cát bụi

Tôi một mình bỏ vô Sài Gòn

Làm kẻ lang thang

Vì sợ mang áo lính

Những năm tháng nhọc nhằn toan tính

Lòng cứ nghĩ về chốn này

Trong những buổi chiều say

 

Những con đường áo lụa

Những con đường bạn bè

Những con đường đắm say

Những con đường loang máu

Những con đường lá bay

 

Bốn mươi năm rồi trở lại

Con ngõ vẫn tồi tàn

Nhưng phố phường không còn những con đường

Bạn bè xưa đi gần hết

Những chân trời góc bể

 

Tôi đi một mình

Đường chẳng có thanh âm

Những con đường lạ lẫm

Chẳng còn chi dấu tích của ngày xưa

Tôi đi một mình

Giữa phố đứng làm thinh

Chẳng có nụ cười nào cho tôi

Khi tôi vẫy tay chào từ giã

 

Tôi làm kẻ lưu vong

Trên chốn cũ của mình

 

Những con đường cũ đâu rồi

Tuổi xanh của tôi đâu rồi

Trôi mất hết

Chỉ còn nếp nhăn trên khuôn mặt

Chỉ còn nét buồn trong khóe mắt

 

Vẫn một mình tôi lại đi

Chẳng hẹn về.

                        Đà Nẵng, tháng 5.2007

                                    Đ. D. N