Thơ Mỹ-một thời đáng nhớ (Kỳ 2: David Hermandez và Emily Grosholz)
thơKhế Iêm
David Hermandez
__________________________
HAPPINESS EPIDEMIC
Without any warning, the disease
sweeps across the country
like a traveling circus.
People who were once blue,
who slouched from carrying
a bag of misery over one shoulder
are now clinically cheerful.
Symptoms include kind gestures,
a bouncy stride, a smile
bigger than a slice of canteloupe.
You pray that you will be infected,
hope a happy germ invades your body
and multiplies, spreading merriment
to all your major organs
like door-to-door Christmas carolers
until the virus finally reaches your heart:
that red house at the end of the block
where your deepest wishes reside,
where a dog howls behind a gate
every time that sorrow
pulls his hearse up the driveway.
* David Hernandez (born in 1971) is an American poet and novelist. Most recently, he was awarded a 2011 National Endowment for the Arts Fellowship for Poetry.
BỆNH DỊCH HẠNH PHÚC
Với không lời dự báo, căn bệnh
quét qua khắp nước
giống như đòan xiếc du hành.
Người ta có lần buồn rầu,
uể ỏai mang
một túi khốn khổ trên vai
nhưng bây giờ thì hớn hở ở gường bệnh.
Triệu chứng bao gồm những điệu bộ ân cần,
bước đi nhún nhảy, nụ cười
lớn hơn cả một phiến bí đỏ.
Bạn cầu xin được nhiễm bệnh,
hy vọng mầm hạnh phúc xâm nhập cơ thể
và nhân lên, sự hoan hỉ lây lan
tới khắp cơ quan chính
như những người hát mừng Giáng sinh tới từng nhà
cuối cùng, cho đến khi con siêu vi tới tim bạn:
ngôi nhà đỏ ở cuối khu phố
nơi những mong ước sâu kín trú ngụ,
nơi con chó tru đằng sau cửa cổng
mỗi lần nỗi bất hạnh
dừng chiếc xe tang của nó bên lối vào.
* David Hernandez (sinh năm 1971), nhà thơ, tiểu thuyết gia người Mỹ. Gần đây nhất, ông đã được trao tặng Học bổng Nghệ thuật Thơ ca Quốc gia năm 2011.
THE TAXICAB INCIDENT
A boy runs into a busy street,
a boy who happens to be my father.
Yes he’s careless and yes here comes
the taxicab. This happened
in Bogotá, Colombia. And this:
a boy falls, a boy who happens
to be my father, fallen before
the taxicab. You know what
happens next: my existence
spoils the drama. How the taxicab
glides over my father and skims
his shoulder blades. He stands
unscathed and brushes the dust off
his clothes and continues to breathe.
Fallen differently, I’m not here.
Fallen the way he did, I am.
When the boy who happens to be
my father runs into a busy street,
I’m in the backseat of that taxicab
with my brother and sister.
The three of us, we’re outlined.
Our skin is translucent as cellophane.
When we begin to scream
nothing but nothing leaps
from the zeros of our mouths.
Such is how the future lives
without influencing the world.
And my mother? She’s the girl
hundreds of miles south, blowing
air into a plastic ring skinned
with water and soap. The flimsy
bubbles lift. Whether they are
pushed into a wall, the spikes
of branches, or the sky’s blue field,
it is up to the wind.
SỰ CỐ TAXI
Một đứa bé đi vào khu vực đông xe,
một đứa bé ngẫu nhiên trở thành cha tôi.
Vâng nó lơ đễnh và vâng lúc này chiếc taxi
trờ tới. Chuyện này xảy ra
ở Bogotá, Colombia. Và đây:
một đứa con trai ngã, một đứa con trai ngẫu nhiên
trở thành cha tôi, ngã trước
chiếc taxi. Bạn biết chuyện gì
xảy ra sau đó: sự hiện hữu của tôi
làm hỏng vở tuồng. Làm sao chiếc taxi
lướt qua cha tôi và xém vào
xương bả vai của ông. Ông đứng dậy
không hề hấn và phủi bụi
quần áo và tiếp tục thở.
Nếu đứa con trai ngã theo cách khác, tôi không có mặt ở đây.
Nếu đứa con trai ngã như nó vừa ngã, tôi mới có mặt ở đây.
Khi đứa con trai ngẫu nhiên trở thành
cha tôi đi vào khu vực đông xe,
tôi ngồi ở băng ghế sau chiếc taxi
với em trai và em gái tôi.
Cả ba chúng tôi là dạng hình bên ngòai.
Da thịt chúng tôi trong suốt như giấy bóng kiếng.
Khi chúng tôi bắt đầu kêu lên
chẳng có gì thốt ra
trong những cái miệng tròn vo.
Như vậy tới mức độ nào những sinh mạng tương lai
không tác động đến thế giới.
Và mẹ tôi? Bà là cô gái
ở cách xa hàng trăm dặm phía nam, thổi
vào không khí bằng một ống nhựa tròn
nhúng vào nước xà bông. Những chiếc bong bóng
dễ vỡ bay lên. Hoặc chúng đụng và một bức tường,
những nhánh cây, hoặc bay lên trời xanh,
tùy theo gió.
* Chú thích
Bài thơ đề cập tới câu chuyện giả thiết về quá khứ, người cha còn là đứa con trai, người mẹ còn là đứa con gái và những đứa con còn trong tương lai, chưa sinh ra.
* David Hernandez’s third collection, Hoodwinked, recently won the Kathryn A. Morton Prize and is forthcoming from Sarabande Books in 2011. His other collections include Always Danger (SIU Press, 2006), winner of the Crab Orchard Series in Poetry, and A House Waiting for Music (Tupelo Press, 2003). His poems have appeared in FIELD, The Threepenny Review, Ploughshares, The Missouri Review, TriQuarterly, The Southern Review, and Poetry Daily. David is also the author of two YA novels, No More Us for You and Suckerpunch, both published by HarperCollins. David teaches at the University of California, Irvine and in the MFA program at Anitoch University-Los Angeles. He lives in Long Beach and is married to writer Lisa Glatt.
* David Hernandez: Tuyển tập thứ ba của ông, Hoodwinked, mới đây đã thắng giải Kathryn A. Morton và dự tranh Sarabande Books năm 2011. Những tuyển tập khác bao gồm Always Danger (SIU Press, 2006), thắng giải Crab Orchard Series in Poetry, và A House Waiting for Music (Tupelo Press, 2003). Thơ ông xuất hiện trên FIELD, The Threepenny Review, Ploughshares, The Missouri Review, TriQuarterly, The Southern Review, và Poetry Daily. Ông cũng là tác giả của hai tiểu thuyết cho tuổi mới lớn, No More Us for You và Suckerpunch, cả hai xuất bản bởi HarperCollins. Ông dạy ở Đại học Irvine và chương trình MPA (dạy thơ) tại đại học Anitoch – Los Angeles. Ông sống ở Long Beach và kết hôn với nhà văn Lisa Glatt.
Emily Grosholz
__________________________
EDEN
In lurid cartoon colors, the big baby
dinosaur steps backwards under the shadow
of an approaching tyrannosaurus rex.
“His mommy going to fix it,”you remark,
serenely anxious, hoping for the best.
After the big explosion, after the lights
go down inside the house and up the street,
we rush outdoors to find a squirrel stopped
in straws of haft-gnawed cable. I explain,
trying to fix the facts, “The squirrel is dead.”
No, you explain it otherwise to me.
“He’s sleeping. And his mommy going to come.”
Later, when the squirrel has been removed,
“His mommy fix him,” you insist, insisting
on the right to know what you believe.
The world is truly full of fabulous
great and curious small inhabitants,
And you’re the freshly minted, unashamed
Adam in his garden. You preside,
Appreciate, and judge our proper names.
Like God, I brought you here.
Like God, I seem to be omnipotent,
mostly helpful, sometimes angry as hell.
I fix whatever minor faults arise
with bandaids, batteries, masking tape, and pills.
But I am powerless, as you must know,
to chase the serpent sliding in the grass,
or the tall angel with the flaming sword
who scares you when he rises suddenly
behind the gates of sunset.
* Emily Rolfe Grosholz (born 1950 Philadelphia) is an American poet and philosopher. She is Edwin Erle Sparks Professor of Philosophy, African American Studies and English, and a member of the Center for Fundamental Theory / Institute for Gravitation and the Cosmos, at the Pennsylvania State University.
VƯỜN ĐỊA ĐÀNG
Trong màu sắc nhợt nhạt của tranh truyện, con
khủng long con to lớn bước tới lui lại gần
dưới bóng con khủng long chúa.
“Má nó sẽ chữa nó,” đứa bé nhận xét,
thoáng lo lắng, mong được toại nguyện.
Sau tiếng nổ lớn, khi ánh đèn
tắt dần trong nhà cùng với ngoài đường
chúng tôi ùa ra ngòai cửa thấy một con sóc chết
vì bị điện giật đứt tua ra. Tôi giải thích,
cố xác định sự việc, “Con sóc chết.”
Không, đứa con giải thích trái hẳn với tôi.
“Nó đang ngủ. Mẹ nó đang tới.”
Sau đó, khi con sóc bị mang đi,
“Má nó sẽ chữa nó,” đứa con khăng khăng
suy nghĩ theo cách nó tin tưởng.
Thế giới đầy rẫy những con vật hoang tưởng
lớn lao và nhỏ bé lạ lùng,
Và đứa bé Adam, được tạo ra, không ngượng
trong khu vườn của nó. Đứa con điều khiển
Đánh giá, và xét đoán những cái tên riêng của chúng ta.
Như Chúa, mẹ đưa con tới đây.
Như Chúa, mẹ chừng như có quyền hạn vô biên,
hầu hết là giúp ích, đôi khi giận dữ chết thôi.
Mẹ sửa chữa bất cứ lỗi nhỏ nào nổi lên
với băng cá nhân, pin, băng dán, và thuốc.
Nhưng mẹ bất lực, như con biết,
đuổi theo con rắn trườn bò trong cỏ,
hay thiên thần cao lớn với thanh gươm cháy rực
làm con kinh sợ khi hiện ra bất ngờ
đằng sau cánh cửa trong ánh sáng lờ mờ lúc hoàng hôn.
* Emily Rolfe Grosholz (sinh năm 1950 tại Philadelphia), một nhà thơ và triết gia người Mỹ. Bà là Giáo sư Triết học tại trường đại học Edwin Erle Sparks: Nghiên cứu về người Mỹ gốc Phi và tiếng Anh, đồng thời là thành viên của Trung tâm Lý thuyết Cơ bản / Học Viện Lực hấp dẫn và Vũ trụ, tại Đại học Bang Pennsylvania.
ON THE FERRY, TOWARD PATRAS
Corfu appears, and then the distant blue
draws her away again: uncertain hours
as time begins to drown in voyaging,
no talk, no books, no breakfast taken later.
The sea, divided, falls behind the boat;
I see that blue laid back on darker blue
the way Odysseus must have, when his mind
was emptied of its cleverness at last
by ten years’ wandering. His thoughts are mine,
an island without houses, flocks, or trees,
undressed of all its causes. Memory
slides by like waves against the running prow.
What memories could wake my tiredness?
The clothes upon my back, unspoken words
I always carry, wounds from an embrace
too often entered, now are all I own;
along my flesh I feel them hardening,
a frieze that tells the future as the past
and scrolls my progress roundly on my breast.
I cannot keep my secrets to myself.
I am the figure of the ship, and where
I’ve traveled, where I go, what I will do,
Assail and tear aside the simple blue.
QUA BẾN PHÀ ĐẾN HY LẠP
Đảo Corfu xuất hiện, và rồi xa dần đường
chân trời xa: những thời khắc hay thay đổi như
thời gian bắt đầu chìm ngập trong chuyến du hành,
không truyện trò, không sách vở, không điểm tâm sau
đó. Biển, bị phân chia, lùi lại phía sau con
tàu; tôi thấy thế giới đằng sau biển thẫm xanh
lộ trình mà Odysseus phải trải qua, khi
sự khôn khéo trong tâm trí hắn cuối cùng trống
rỗng bởi mười năm lang thang. Suy nghĩ của hắn
cũng là của tôi, một hòn đảo không nhà cửa,
không bầy cừu, cây cối, không nguyên cớ. Ký ức
lướt giống như những con sóng ngăn mũi tàu chạy.
Những ký ức nào có thể đánh thức sự nhàm
chán của tôi? Chăn gối sau lưng tôi, những chữ
không nói tôi luôn mang theo, những vết thương từ
bên trong thường xuyên hiện ra, bây giờ tất cả
tôi có; dọc theo da thịt tôi cảm thấy chúng
cứng lại, một hoa văn trang trí cho biết tương
lai cũng như quá khứ và cuộn rõ trong lòng
tôi. Tôi không thể giữ bí mật cho riêng tôi.
Tôi là hình dung của chiếc tàu, và ở đâu
tôi du hành tới, ở đâu tôi đi, cái gì
tôi sẽ làm, lao vào và xé ra thế giới
không biết.
Kh. I