Trọng Thành

Ngày hôm qua 22/09/2023, theo truyền thông quốc tế và thông tin từ các mạng xã hội trong nước, tử tù Lê Văn Mạnh đã bị hành quyết tại Thanh Hoá (1). Vụ tử tù Lê Văn Mạnh và gia đình kêu oan được một bộ phận công luận trong nước và quốc tế quan tâm từ nhiều năm nay (2). Vụ tử tù Lê Văn Mạnh cùng hai tử tù Hồ Duy Hải và Nguyễn Văn Chưởng mới đây một lần nữa đã được nhiều tổ chức xã hội nêu bật trước thềm chuyến công du Hà Nội của lãnh đạo Hoa Kỳ Joe Biden, nhằm nâng cấp quan hệ với Việt Nam (3).

Ngay sau khi có thông tin về việc thi hành án, ngày 20/09/2023, Liên hiệp Châu Âu và các cơ quan đại diện ngoại giao của Canada, Vương quốc Na Uy và Vương quốc Anh ở Việt Nam đã “kêu gọi các cơ quan thẩm quyền Việt Nam dừng việc thi hành án tử hình ông Lê Văn Mạnh”, theo quyết định số 02/2015/QD-CA (4). Nhiều vận động trong nước với hy vọng một lần nữa ngăn lại việc thi hành án đã diễn ra cho đến thời điểm cuối cùng.

Giới quan sát chú ý nhiều đến một số diễn biến liên quan đến việc vụ án tử tù Lê Văn Mạnh bị hành quyết.

****

TUYÊN BỐ “KHÔNG AI BỊ KẾT ÁN OAN” trong lúc ĐƠN KÊU OAN ĐANG ĐƯỢC “XÁC MINH”?

Thứ nhất là người tử tù bị hành quyết trong lúc Chánh án Nguyễn Hoà Bình tuyên bố đang “xác minh đơn kêu oan” (13/09/2022) (5). Trên truyền thông chính thức Việt Nam, hiện chưa thấy thông báo về kết quả của việc “xác minh” này, sau tuyên bố của ông Chánh án cách nay hơn một năm.

Thứ hai, trong buổi báo cáo thẩm tra về hoạt động của ngành Toà án tại Ủy ban Thường vụ Quốc hội ngày 13/09/2023 (tức một tuần trước khi vụ hành quyết xảy ra), Phó chủ nhiệm Ủy ban Tư pháp Quốc hội Nguyễn Mạnh Cường khẳng định “chưa phát hiện trường hợp nào bị kết án oan; đã hạn chế tỷ lệ các bản án bị hủy do nguyên nhân chủ quan, đáp ứng yêu cầu của Quốc hội” (6).

Kết luận “Chưa phát hiện trường hợp bị kết án oan” và “hạn chế tỷ lệ các bản án bị huỷ” phải chăng một phần nào là CÂU TRẢ LỜI GIÁN TIẾP cho quyết định thi hành án đối với TỬ TÙ KÊU OAN LÊ VĂN MẠNH?

****

QUỐC HỘI CÓ BẬT ĐÈN XANH cho 9.000 vụ án “ĐƯỢC PHÉP (XỬ) SAI”?

Ngoài ra giới quan sát cũng chú ý đến diễn biến thứ ba: tử tù Lê Văn Mạnh bị hành quyết chỉ ít ngày sau khi sau khi Chánh án Nguyễn Hoà Bình tái khẳng định trước Uỷ ban Thường vụ Quốc hội (ngày 18/09) là “nghị quyết của Quốc hội cho phép 1,5% của 600.000 vụ án được phép sai do lỗi chủ quan, tức là khoảng 9.000 vụ án được phép sai do lỗi chủ quan” (7). Phát ngôn gộp chung tất cả các loại vụ án, phán quyết của các cấp xét xử, bị nhiều người chỉ trích, cho rằng đây là một tỉ lệ hồ đồ, và khuyến khích việc xét xử tuỳ tiện (8), và không loại trừ liên quan đến các án tử hình oan sai. Trên thực tế, dường như điều này liên quan đến một vấn đề khác: nghị quyết của Quốc hội Việt Nam về ‘‘chỉ tiêu phấn đấu’’ về tỉ lệ các bản án phải huỷ, phải sửa (dưới mức 1,5%) (9). Song, phát ngôn của Chánh án Toà án Nhân dân Tối cao Nguyễn Hoà Bình, theo đó, theo quy định của Quốc hội, khoảng 9.000 vụ án “ĐƯỢC PHÉP (XỬ) SAI” do lỗi chủ quan là điều gây nhiều hoài nghi, để ngỏ cách hiểu là một cách nói bật đèn xanh cho sai phạm.

QUỐC HỘI VIỆT NAM CÓ BẬT ĐÈN XANH cho 9.000 vụ án “ĐƯỢC PHÉP (XỬ) SAI” như lời ông Chánh án?

VỤ TỬ TÙ KÊU OAN gần 20 năm LÊ VĂN MẠNH bị hành quyết và hành xử của người đứng đầu ngành Toà án Việt Nam đặt ra nhiều câu hỏi.

@@@@@

CHÚ THÍCH

1/ Vietnam executes man despite diplomatic pleas for mercy

https://mb.com.ph/.../vietnam-executes-man-despite...

2/ Nhiều người quan tâm đến vụ án tử tù Lê Văn Mạnh chú ý đến hồ sơ “Diễn biến: Vụ án của tử tù Lê Văn Mạnh” của Luật khoa tạp chí

https://www.luatkhoa.com/.../09/dien-bien-vu-an-le-van-manh/

3/ Vietnamese CSOs Urge President Biden to Address Three Wrongful Death Penalty Cases

https://www.liv.ngo/vietnamese-csos-urge-president-biden.../

4/ “Tuyên bố chung tại nước sở tại về việc sắp thi hành án tử hình với Lê Văn Mạnh ở Việt Nam”

https://www.eeas.europa.eu/joint-local-statement-mr-le...

5/ Chánh án Nguyễn Hòa Bình cho biết Tổ công tác Liên ngành Tư pháp Trung ương đang xác minh đơn kêu oan của tử tù Lê Văn Mạnh tại tỉnh Thanh Hoá (VTC ngày 13/09/2022) https://vtc.vn/toa-an-nhan-dan-toi-cao-dang-xac-minh-don...

6/ ‘‘Chưa phát hiện trường hợp kết án oan’’

https://congly.vn/chua-phat-hien-truong-hop-ket-an-oan...

7/ “Theo người đứng đầu ngành tòa án, nghị quyết của Quốc hội cho phép 1,5% của 600.000 vụ án được phép sai do lỗi chủ quan, tức là khoảng 9.000 vụ án được phép sai do lỗi chủ quan”

https://plo.vn/chanh-an-nguyen-hoa-binh-tham-phan-chi...

8/ Công lý được phép sai sót đến 1,5% là không chấp nhận được!

https://www.rfa.org/.../justice-is-allowed-to-have-errors...

9 / “Tỷ lệ xét xử của Tòa án trong nhiệm kỳ 2016-2021 vượt chỉ tiêu Quốc hội giao”

https://www.toaan.gov.vn/webc.../portal/tatc/chi-tiet-tin...

@@@@@

Ông Nguyễn Hoà Bình, đương kim Chánh án Toà án Nhân dân Tối cao Việt Nam (từ 2016 – ) (giữa). Ảnh trái dưới: ông Nguyễn Hoà Bình khi còn là Thiếu tướng, phó chỉ huy Cơ quan cảnh sát điều tra Bộ Công an. Ảnh phải dưới, ông Nguyễn Hoà Bình khi còn là Viện trưởng Viện Kiểm sát Nhân dân Tối cao (2011-2016)

Một cuộc biểu tình đòi phục hồi công lý cho nạn nhân trước cơ quan tiếp dân ở Việt Nam.

Ông Lê Văn Mạnh

Chiếc áo của ông Lê Văn Mạnh với những dòng chữ kêu oan gửi ra ngoài (trong ảnh mẹ và người em trai giương chiếc áo).

(ảnh báo Dân Trí: https://danviet.vn/noi-niem-nguoi-me-tu-tu-le-van-manh...

Nguồn: FB Trọng Thành