Liêu Thái

 

Từ Ải Nam Quan đến Mũi Cà Mau

Từ Hồ Động Đình đến thành Cổ Loa

Từ Bách Việt cổ sơ đến Bách Tính lai căng

Từ Sông Hồng đến Sông Cửu Long

Từ Kỳ Lừa đến Đèo Cả

Từ những ngày lang thang tìm chỗ cắm dùi đến đời thuyền nhân

Từ rồng rắn lên mây đến rồng rắn tem phiếu

Từ cây đa chú Cuội đến cây đa Tân Trào

Đoàn người đi không im lặng

Cũng không hỏi chúng ta về đâu?

 

Những đoàn người rồng rắn

Đi bộ từ thế kỉ trước vào thế kỉ sau

Và nhiều thế kỉ sau nữa

Tiếng thở mỏi mệt ngấm vào tương lai

Nỗi yêu đương mù quáng

Niềm hận thù lâm li

Hạnh phúc nát tan trên cọng cỏ gà

Đoàn người rồng rắn theo nhau về

Những dấu ngoặc đơn mà tôi và bạn từng dùng để đặt tựa và chú thích

Đã xuất hiện rất nhiều nơi đoàn người

Và hai con chữ nằm giữa

Ví dụ như (1986-2021) hoặc (1975-1986)

Những con số có ý nghĩa khởi sự và kết thúc

Xếp hàng trên dãy mộ bia

 

May mắn thay cho những ai còn sống

Những ai đã chết có ghi đầy đủ hai con số mở đầu và kết thúc

Bởi điều đó cũng đồng nghĩa với việc

Nhân loại vẫn có thể biết tên khi bạn thành bụi

Và có những mở đầu

Chẳng bao giờ là kết thúc cả

Ví như mở đầu 1975 – 1986 và 1986 cho đến nay

Người ta nghĩ rằng những đoàn rồng rắn

Những bận đổi tiền tan nát

Những cuộc thanh trừng

Những bận đánh tư sản

Những cú sốc thông tin nghe như mơ

rằng vàng sẽ được dùng làm đai cuốc, làm cán mác

Và người ta chen lấn, giật tóc nhau, cào cấu nhau, sỉ vả và thù hận nhau

Vì vài lát thịt heo

Lúc ấy có thể nói rằng thịt heo quí hơn vàng

Vì để có lát thịt heo, đôi khi người ta mất mạng

Và để giữ được vàng, người ta cũng có thể mất mạng

Nguy cơ mất mạng như nhau giữa thịt và vàng

 

(1975-1986) một đêm trường trung cổ không có tiếng súng

Nhưng người ta chết dần mòn trong lát thịt heo và bộ tem phiếu

Và cái đêm trường ấy

Phủ bóng tối dai dẳng trong não trạng của nhiều người

Cho đến khi mở cửa

Ánh sáng chỉ được phép lọt vào

Qua một tấm màn xã hội chủ nghĩa

Miếng ăn không còn thao thức

Chỗ ở được gắn tem thế giá

Thân phận gái điếm được gắn nhãn chân dài

Nơi hứa hẹn không còn là bụi chuối hay bãi cỏ, ven rừng

Những nhà trọ nhếch nhác được thay bằng khách sạn hai sao, ba sao, bốn sao và năm sao

Sinh viên nhiều như nấm

Sinh viên được cho phép bán dâm đôi lần mà không bị đuổi học

Học sinh xuất sắc và nghệ sĩ ưu tú cũng dần nhiều như nấm mối đầu mùa

Đất nước đi từ kinh tế tập trung bao cấp sang kinh tế thị trường

Và người ta mơ màng về thiên đường

 

Một thiên đường xã hội chủ nghĩa

Được vẽ bằng tiếng gáy

Của những khuôn miệng tròn và trơn

Chủ nghĩa tư bản rừng rú hiện hình như một vị thần cứu tinh

Nỗi ám ảnh về miếng ăn, cái mặc và chỗ ở chưa bao giờ dứt

Nó âm ỉ như một vết thương

Nó không cần kêu gào và than thở

Nó không cần oằn oại gồng mình đi qua đường trơn trợt

Bởi đường đã được rải bê tông

Bởi đường đã được trải nhựa

Những đường dài gánh nợ quốc dân

Dù mơ hay không mơ mỗi người cũng gánh trên vai một món nợ

Không phải nợ tiền kiếp, cũng chẳng phải tiền nhân

Một thứ nợ từ trên trời rơi xuống

Lấp ló sau những bóng người

Cao to hơn cá mập đại bàng…

 

Những đoàn người rồng rắn

Xếp hàng và chen lấn để

Mua từng bó rau

Và ngửa tay chờ đợi

Một điều gì đó từ một lời hứa trên cao

Đất nước vẫn âm âm tình yêu thú dữ

Của những ngày gào thét vì đau

Vết thương mưng mủ chưa kịp lành

Từ những ngày ốm yếu tem phiếu

Sang béo phì và trì độn của tư bản rừng rú

Miếng ăn chỗ ở và sự mặc

Gầm rú trong lồng củi linh hồn

Những mặt người trí trá

Những tâm hồn kèn cựa

Những bằng cấp giảo hoạt

Và cả những tờ giấy xét nghiệm y tế cửa sau

Túa ra đường trong khúc điệu rau xanh

 

Em đi về đâu?

Tôi đi về đâu?

Chúng ta sẽ đi về đâu?

Những câu hỏi mang mang dòng cổ tịch

Những tiếng thở lầm bầm lời kinh nguyện

Tiếng sấm vắt ngang câu kinh

Như một đốm pháo sáng đêm giao thừa

Chúng ta có quyền buồn

Và im lặng

Bởi cái quyền ấy không ai được phép lấy

Và giả sử chúng ta cho người ta lấy đi

Cũng chẳng thể gở ra khỏi mình được

Tôi rừng rú

Em rừng rú

Chúng ta rừng rú

Mà hét vào nhau

Bằng lời hát mỹ miều

Bằng ca từ trống rỗng

Bằng những câu thơ mang nặng chủ nghĩa

Bằng những câu chuyện trì bóng và hoang mang

Chúng ta

Chúng ta

Chúng ta

Điệp khúc ấy như một lá bùa hộ mệnh

Chúng ta bộp tai nhau

Và chẳng thể gở cái bộp tai ấy ra khỏi trí nhớ

 

Những ngày này

Mẹ nhìn đoàn người rồng rắn

Mẹ mỉm cười thật tươi và man dại

Bởi nỗi đau đã ngấm vào nụ cười của mẹ

Bởi tiếng thở dài đã ngấm vào tiếng chửi

Bởi oan khiên đã thu về một mối

Chúng ta đang là những thực tập sinh

Trước nạn đói và cái chết

Nhân loại thành con bệnh

Phòng cấp cứu hành tinh xanh

Đã quá tải trong nỗi buồn Thượng Đế

Ngài hát vang bài ca đồng xanh

Trong tiếng rền buồn khánh kiệt

Ngài trốn chạy về đâu!