Thơ Lê Minh Hà

 

 

Rồi sẽ qua thôi

Rồi sẽ qua thôi

Tôi không hình dung tôi của những ngày chưa sống

Liệu có còn được sống

Qua những tháng năm kinh khủng này

Con virus bay tứ tung

Dân tôi bao người còn không uốn được lưỡi gọi tên nó

Dân tôi rất khổ

Dân tôi lại như bao kiếp

Dân tôi lại như muôn đời

 

 

Tôi ngoái nhìn lớp lớp thời gian

Cúi lạy cụ kị ông bà tổ tiên trăm họ

Những người nhẫn nhục sống

Những người lam làm một đời

Những người không nghĩ mình có quyền đòi hỏi một điều gì

Vua thì cao

Quan thì xa

Ông lí ông nhiêu cùng xóm cùng làng mà thấy từ xa biết phận đành sấp mặt

Bước chân đi xin cấy rẽ phập phồng lòng bàn tay hơi nóng những đôi chân của gà của vịt

Bước chân đi vay thấp thỏm bước của đứa con gán nợ

Bước run rẩy là bước đi cướp kho thóc

Cướp được rồi rồi không chết

Từ bấy hăm hở ra đi

Đuổi được xâm lăng giành được núi sông kia

Những núi chưa từng đặt chân những sông chưa từng úp mặt

 

 

Bây giờ

Đi trên núi sông như đi trên sa mạc

Dân tôi thập thững trở về

Không chân đất như cha ông ngàn thuở

Không bao vải vắt vai

Lõng thõng bơ gạo củ khoai

Thõng thượt tấm quần manh áo

Chữ nghĩa chẳng biết

Vẫn tâm niệm đời giấy rách

Giữ lề

Nhớ lời cha dặn ngày đi

Nhớ lời mẹ dặn ngày đi

Chạy trời không khỏi nắng

Chịu khó lam làm mà sống

 

Dân tôi ngày đại dịch

Hớt hải về quê

Kẻ dốc chai xăng rướn lưng gầy cố tăng tốc chiếc xe máy tàu cũ

Kẻ một mình bước thấp bước cao đường quốc lộ

Kẻ bìu ríu này mẹ này con này vợ

Màu mè ba lô hàng nhái

Huyênh hoang chữ ngoại

Đàn ông áo nhái phủ ngực gầy

Quần bò phờ phệch đời trai

Đàn bà lùng thùng sơ mi kẻ ô dài tay

Quần hoa hàng chợ

Bao năm xuôi ngược giữa đô thành

Màu da vẫn màu bùn cũ

Xốc vác quen rồi

Ngón tay choằn cứng ngắc

Giờ bơ vơ không việc làm

Bước chân lưu xứ cơ hàn

Thênh thang bao nhiêu hi vọng

Ngày trở về từng bước đi chịu đựng

Qua núi qua sông

Đất nước mênh mông

Nhọc nhằn thăm thẳm

Chẳng biết sự hỏi đâu có thể đỡ cho gánh nặng

Chẳng biết tìm đâu bát cơm dằn bụng

Chỉ mong cầu trời thương

Chỉ mong cầu những tấm lòng thông cảm

Ra đi

Trở về

Biền biệt đường quê

Ra đi

Trở về

Đường quê biền biệt

Bước đi tới là bước cùng

Má hóp duôi cổ gầy nuốt gói mì tôm khô khốc

Nghĩ nẻo đường tít tắp

Sau lưng

Trước mặt

Đất nước lõng bõng máu xương

Cha ông âm âm dương dương

Non sông không cùng đi mãi

Vẫn chưa tới quê nhà từng để lại

Nơi đã ra đi để trốn đói trốn nghèo

Nơi quay về để trốn cảnh gieo neo

Không một lần biết hỏi

Không một lần dám hỏi

Người dương thế cùng nhau mà cao xa vòi vọi

Vì đâu

Vì đâu

Vì đâu

Nỗi bể dâu này

Đất dưới trời trên người bập bồng ở giữa

Xoè bàn tay đếm ngón tay

Quanh đi quẩn lại mươi ngàn bạc

Hụt theo cơm áo mỗi ngày

Đã oằn mình vì chuyện đói no

Lại gồng sức đi qua ngày dịch giã

Vua một ông để đội đầu bị lật rồi không có

Đầy tớ nhân dân ngạo nghễ thì đầy

Biết hỏi ai ở đâu đòi cho mình hạnh phúc

Sống qua ngày hôm nay

Biết lấy đâu ra sức

Đi hết điêu linh này

Chẳng dám trách trời trách đất

Sợ người hơn sợ thần sợ phật

Quen nhìn ma bóng cả hơn người

Đời ù lì như cối xay thóc cũ

Ôi dân tôi

Ôi dân tôi

Đường về quê thăm thẳm

Đường về quê chốt chặn

Ngay bước cuối cùng

Ai còn trên đường

Có biết hay không

Nước mắt ứa

Lá rách đùm lá nát  

 

Tôi nặn những mầm thương yêu khỏi thịt da mình

Nặn

Nặn hết

Tôi không chịu được nữa rồi

Những xót xa bất lực

Đứa trẻ vừa hân hoan thành người lính

Chết thảm ngày không chiến

Người con gái không có cuộc đời đàn bà

Kiên trì nói với chúng ta

Thế nào là lẽ sống

Giờ xương thịt đã thành đất bụi

Giờ bị cầm chân biệt tích ở đâu

Có hình dung được nỗi cơ cầu

Ngày dịch giã

Có biết mình vẫn chẳng được mấy ai nhắc nhớ

Ngàn vạn mảnh đời cơ khổ

Một phút như bùn khô rã trong nước lũ

Những đoàn lưu dân trực chỉ quê nhà

Thất thểu đường xa

Lũ lượt đường xa

 

Ào ào tăng tốc

Lịch sử vặn khúc

Một verto khác ngày chinh chiến

Ào ào tăng tốc

Lệch thệch gánh gồng

Lũ lượt dòng người

Chạy trốn đồng bào mình

Chạy trốn đạn bom

Tìm vào thành phố

Thành phố đèn xanh đèn đỏ

Thành phố ngồi lê van cầu

Ở đâu

Ở đâu

Chưa bỏ xác

Hình như là còn sống

Còn sống còn mong ngóng

 

Ào ào tăng tốc

Giờ con cháu lại quay đầu

Kiến ruồi bìu ríu trước sau

Không còn nơi nào lê lết

Ngoài nơi cắt rốn chôn nhau

Đất nước mình tự hào có phải của mình đâu

Của mình

Chỉ một thẻo quê nhà là thật

 

Tôi không chịu được nữa rồi

Những đôi mắt bạc

Những mặt người phờ phạc

Nhẫn nhục cam chịu số phần

Mắt của muôn đời ông cha trước lúc liều mình

Cũng vậy

Chẳng còn cách nào trốn chạy

Dìu nhau đứng dậy

Ra đi

Núi sông kêu gọi

Ơ kìa

 

Quanh quanh một dải sơn hà

Như tấm khăn siết cổ gầy ngàn năm sử

Để nhuộm sơn hà xanh

Máu đổ

Người chết bám từng rễ cỏ

Ở nơi không phải quê hương

Để giành để giữ giang sơn

Người sống mất đất bỏ đất

Đi tìm một đời kiếp khác

Hạnh phúc như một ủy thác

Trao truyền

Mãi không thành

Nên hóa linh thiêng

Từng thớ đất

Từng thớ đất

Gầy xơ

Người bấu vào bươm tướp

Tưới máu mồ hôi cho đất hồi sinh

Nở ra từng ngón tay xanh

Giữ lấy những ngón tay khô bấu vào mình đau buốt

Ngón tay bấu mãi hết sức

Đành buông tìm bấu vào nơi khác

Thôi đâu cũng là đất nước

Như tranh

Chỗ biếc chỗ xanh

Chỗ bê tông trùng trùng xám ngắt

Chỗ đỏ loét một màu máu đất

Chỗ lúa sém gầy như cỏ

Chỗ cúc trắng sen hồng mùa hớn hở

Chỗ nào cũng là đất mình nước mình

Dù mình chẳng có

Chạy chợ

Đưa hàng

Cắm mặt trong khu công nghiệp

Đứng vào đội ngũ công nhân

Tự nguyện để cho liên doanh

Lãnh đạo

Chỉ vì đồng tiền hạt gạo

Bao nhiêu mộng đã không thành

Một đất nước mà dựng xây mấy lần Tổ quốc

Ông không thành

Cha không thành

Con cháu không thành

Ông cha đi làm cách mạng

Cháu con im lặng

Sức nhọc đường dài

Kêu ai

Theo ai

Thôi cứ đều chân cùng đội ngũ

Không biết

Không nhớ

Ông không thành

Cha không thành

Ta không thành

Sống là còn thở

Chết là hết thở

 

Sáng danh

 

Sao những ngày này trôi chậm thế

Sao những ngày này trôi quá nhanh

 

Đôi mắt vừa mở chào đời

Đã bị chói mặt trời đường chạy loạn

Yếu ớt như mèo con trong vòng tay mẹ

Tuổi xoè tay tính theo ngày

Bàn chân trẻ thơ bước một bước còn cần chỗ bám

Giờ đây quắp chặt lòng cha

Tuổi trẻ gập ghềnh tuổi già lẩy bẩy

Đường xa

Qua sông qua núi

Chạy trốn đô thành bao năm tìm tới

Chạy trốn cái đói

Dập dình

Thế giới này điên đảo

Đã đành

Vì dịch giã

Vì chiến tranh

Vì những lá cờ đỏ đen

Cứ ngỡ sơn hà hòa bình tạm bợ

Biết thế nào là chiến chinh rồi

Biết thế nào là đói kém rồi

Biết thế nào là loạn lạc rồi

Lịch sử chỉ cần quay cổ

Mở mắt

Là biết sợ

Tàn dân

Đường đổ vỡ mở dần theo mỗi bước chân

 

 

 

Tôi không chịu được nữa rồi

Từng phế nang phồng lên từ bên trong

Chặn hết đường không cho khí lưu thông

Phổi tôi bội nhiễm

Gió bụi áo cơm

Đường hồi hương

Dân tôi vẫn rùng rùng đi mà chưa tới

 

Dân tôi nông nổi

Sẵn sàng hân hoan

Đoàn lưu dân ào ào từ phương nam

Chỉ thiếu cờ đỏ sao vàng nữa thôi là như ngày đại thắng

Chỉ một quả bóng chân Việt đưa được vào gôn là như sóng

Trào lên ngạo nghễ tự hào

Dân tôi hời hợt biết bao

Yêu dễ và tin dễ

May làm sao lòng thương nhau như muối bể

Ngấu đời nhau lúc cơ khổ mỗi ngày

Chẳng tự hào

Chẳng đợi ai hay

Mẩu bánh

Giọt xăng

Đồng tiền

Chai nước

Xin tạ ơn ông bà tổ tiên thuở trước

Để cho dân con nguyên vẹn nỗi này

Lúc cơ cầu tay tìm tới bàn tay

Bất chấp cách chia ngay từ giọng nói

Không sẵn sắn khoai sợi mì tôm bẻ cho nhau trong cơn đói

Nhận ra nhau qua những nét võ vàng

Qua cơn sặc xăng của những chiếc xe tàng

Qua luộm thuộm đồ đoàn gói bọc

Đời tha hương xơ xác

Bàn tay buông là hàm vập vào nhau

Biến hiện đèn kéo quân

Muôn đời

Kiếp trước kiếp sau

Thế kỉ hai mốt rồi

Không khác

 

Đất nước ngày rách nát

Đất nước ngày tang thương

Nhọc nhằn ông bà đã bỏ đã buông

Cúi lạy ông bà đường phong vân về độ

Ông bà muôn đời ông bà một thuở

Xin thương lấy cháu con đời này

Chẳng còn gì

Ngoài những bàn tay

Thõng mùa dịch giã

Xin ông bà phù hộ

Cho đất nước đi qua được những ngày này khốn khổ

Như bao nhiêu đời rồi cũng đã đi qua

 

Ta ơi một dải sơn hà

Có tan tác mấy vẫn là Việt Nam

 

Berlin 2. 08. 2021