Jessie Yeung, CNN, ngày 19/11/2020

Hồng Anh dịch

Nhà văn kiêm người viết kịch bản truyền hình Charles Yu [游朝凱 Du Triều Khải – Văn Việt] đã giành được Giải thưởng Sách Quốc gia (National Book Award) cho tác phẩm hư cấu vào tối thứ Tư với cuốn tiểu thuyết "Interior Chinatown" [Tên tiếng Hoa: 唐人街內部 Đường nhập nhai nội bộ “Bên trong phố Tàu” – Văn Việt], một tác phẩm châm biếm về việc phân chết vai cho một diễn viên [typecasting] và nạn phân biệt chủng tộc ở Hollywood.

Cuốn tiểu thuyết, do Pantheon Books xuất bản vào tháng 1, theo chân một diễn viên điện ảnh châu Á bị mắc kẹt trong các vai phụ "Người châu Á chung chung" hoặc "Người giao hàng" với rất ít lời thoại, trong khi khao khát một ngày trở thành "Anh chàng Kung Fu".

Trong buổi lễ trao giải trực tuyến, hội đồng giám khảo năm 2020 đã ca ngợi cuốn sách, được viết dưới dạng kịch bản phim, là một "tác phẩm sáng tạo tuyệt vời".

Tuyên bố của ban giám khảo cho biết: "Bằng sự hài hước và trải rộng nỗi đau, "Interior Chinatown"của Charles Yu là một cuốn tiểu thuyết sáng sủa, táo bạo, mang tính đột phá".

Khi nhận giải thưởng qua camera, Yu đã lộ ​​vẻ ngạc nhiên, cười như không tin được. "Tôi không thể cảm thấy bất cứ thứ gì trong cơ thể mình ngay lúc này. Tôi không chuẩn bị gì, điều này cho bạn biết là tôi nghĩ chuyện này thực đến mức nào", anh nói, và đùa rằng tất cả giống như trò mô phỏng thực tế.

"Có lẽ bây giờ tôi sẽ ngừng nói chuyện", anh nói thêm, "Tôi sẽ tan chảy thành nước ngay lúc này mất".

Các tác phẩm trước đây của Yu bao gồm tiểu thuyết khoa học viễn tưởng "How to Live Safely in a Science Fictional Universe" và hai tuyển tập truyện ngắn. Ông cũng viết kịch bản truyền hình, đặc biệt cho chương trình HBO nổi tiếng "Westworld."

Charles Yu, tác giả của "Interior Chinatown" Credit: Rozette Rago/The New York Times/Redux

Chiến thắng của Yu được hoan nghênh trong giới văn học cũng như cộng đồng người Mỹ gốc Á và người di dân gốc Á, với những nhân vật nổi bật chúc mừng giải thưởng của ông.

"INTERIOR CHINATOWN vui nhộn, sâu sắc và đích đáng một cách đau đớn", Viet Thanh Nguyen, một tiểu thuyết gia người Mỹ gốc Việt đã giành giải Pulitzer 2016 cho thể loại tiểu thuyết viết trên Twitter.

Jen Sookfong Lee, một tiểu thuyết gia người Canada gốc Hoa, cũng chia sẻ lời chúc mừng trên mạng. "Tôi không làm sao diễn tả hết rằng "Interior Chinatown" vừa quen thuộc vừa mang tính lật đổ như thế nào, về cách tôi nhìn thấy bản thân và bạn bè cũng như người thân của tôi trên mỗi trang giấy, về cách câu chuyện tra vấn tự sự chính thống về việc là người châu Á ở Bắc Mỹ".

Được thành lập vào năm 1950, National Book Award là một trong những giải thưởng văn học danh giá nhất tại Hoa Kỳ. Trong những tác giả từng nhận giải trước đây có William Faulkner, Alice Walker, Philip Roth và Adrienne Rich.

Hàng năm, National Book Foundation trao giải thưởng cho những tác giả chiến thắng ở các hạng mục hư cấu, phi hư cấu, thơ, văn học dịch và văn học trẻ. Năm nay, các ứng viên lọt vào vòng chung kết được chọn từ tổng số 1.692 tác phẩm; trong số đó có Karla Cornejo Villavicencio với "The Undocumented Americans", lần đầu tiên một người nhập cư không giấy tờ được chọn vào chung kết. (Mặc dù gần đây cô đã nhận được thẻ xanh và trở thành thường trú nhân hợp pháp).

Ngoài Yu, các tác phẩm lọt vào vòng chung kết cho hạng mục hư cấu còn có "Leave the World Behind" của Rumaan Alam, "A Children’s Bible" của Lydia Millet, "The Secret Lives of Church Ladies" của Deesha Philyaw và "Shuggie Bain" của Douglas Stuart.

Ở các hạng mục khác, tác phẩm "The Dead Are Afting: The Life of Malcolm X" của Les Payne và con gái Tamara Payne đã giành giải phi hư cấu; tác phẩm “DMZ Colony” của Don Mee Choi đoạt giải thơ; "Tokyo Ueno Station" của Yu Miri, do Morgan Giles dịch từ tiếng Nhật, đã đoạt giải văn học dịch; và tác phẩm "King and the Dragonflies" của Kacen Callender đoạt giải văn học trẻ.