T.Vấn & Bạn Hữu thực hiện (2020)

Xuân thì – Sáng tác: Phạm Duy

Trình bày: Julie Quang (Pre 75)

Nghe thêm:

70 Năm Tình Ca (21)- Phạm Duy

Đọc thêm:

Nhạc Xuân Phạm Duy Và Những Mùa Xuân Miên Viễn

Thái Hiền, ca sĩ thể hiện hay nhất nhạc phẩm Trên Đồi Xuân do nhạc sĩ Phạm Duy sáng tác năm 1975.

Là tác giả của chừng một nghìn bài hát, nhạc sĩ Phạm Duy cũng đóng góp cho đời vài chục bản nhạc xuân. Cũng như nhạc xuân của các tác giả khác, nhạc xuân Phạm Duy ghi lại cái đẹp của thiên nhiên, con người mỗi độ xuân về. Trong bài Hoa Xuân, người nghe thấy xuân về trên bãi cỏ non, về theo gió xuân, về theo lũ ong bướm nô đùa trên những đóa hoa xuân tươi thắm. Người nghe bắt gặp một đàn em bé quê, một chàng thi sĩ, một bầy thôn nữ hân hoan đón mừng xuân. Phạm Duy cũng hay mơ về những mùa xuân thái hòa của đất nước. Xuân Thì có lẽ là một trong những bài nhạc xuân có giai điệu đẹp nhất. Êm ái, du dương, nồng nàn, Xuân THì lột tả được cảm giác thư thái của con người khi đón những mùa xuân thanh bình:

Tình xuân chớm nở đêm qua
Khi mùa chinh chiến đã lui ra ngoài đời
…
Và thương cây súng cô đơn
Hoa đào đã nở trên vết mòn chiến xa…

Nhưng nhạc xuân của Phạm Duy không dừng ở đó. Đối với ông, những mùa xuân đi qua rồi trở lại giống như một kiếp người xoay vòng trong sinh tử, luân hồi. Nhạc xuân của Phạm Duy vượt lên tất cả, nhìn con người đang đi trong dương gian, trong không gian và thời gian, mỗi kiếp người qua đi rồi cũng sẽ quay lại như những mùa xuân bất tận. Trong một giai điệu ngũ cung hết sức đơn giản, bài Xuân Ca đã kể lại rằng mùa xuân đầu tiên của ta đã có từ trước khi ta ra đời, từ lúc cha mẹ ái ân trong đêm tân hôn:

Xuân trong tôi đã khơi trong một đêm vui
Một đêm, một đêm gối chăn phòng the đón cha mẹ về…

Rồi những mùa xuân kế tiếp khi ta “… góp chung kêu gào thiết tha…” cất tiếng khóc chào đời, rồi lớn lên có những mùa xuân nhân tình “…xuân tôi sang, bến yêu tôi tìm gió trăng…”. Tác giả yêu kiếp sống làm người đến độ chỉ mong khi mình chết đi lại được tái sinh làm người tình trong cuộc đời mới: “… dù nay, dù mai cũng như mọi ai chết trong địa cầu… thì xin, thì xuân hãy cho tình nhân sống thêm vài lần. Xuân xuân ơi, xuân hỗi, xuân ơi…”. Xuân Ca có lẽ là bản nhạc xuân của Phạm Duy được nhiều người hát nhất. Càng lớn tuổi, ta càng nghe và càng hát bài này với nhiều nỗi niềm hơn…
Cũng tương tự như Xuân Ca, nhưng ít được biết đến hơn, bài Xuân Hành trả lời câu hỏi muôn đời của nhân loại: “ Người là ai, từ đâu đến, và người ơi, người sẽ bước chân đi về đâu…”. Câu trả lời của Phạm Duy là như mỗi mùa xuân đi rồi lại đến, kiếp người trở về với chân như, để được tái sinh như những mùa xuân miên viễn:

“… người là ta, một mùa xuân tỏa ánh nắng mai
Bước lên đời mang một duyên tình duyên mới
Người là ta đường nhân ái còn đi mãi mãi
Hết bước xuân, TA gọi nhau về với NGƯỜI…”

Vào mùa xuân 1975, mùa xuân sau cùng của Miền Nam Việt Nam, nhạc sĩ Phạm Duy có sáng tác một loạt ca khúc xuân hết sức đặc sắc: Mùa Xuân Du Ca, Trên Đồi Xuân, Mừng Xuân… Ra mắt giới yêu nhạc chỉ được vài tháng trước khi mất nước, có lẽ vì thế mà những ca khúc này chưa được phổ biến nhiều. Có thể vào đường link youtube sau để nghe lại những ca khúc này: http://www.youtube.com/watch?v=gvM0Hn43JDo&feature=related
Đáng nói nhất có lẽ là bài Mừng Xuân. Nhiều người cho rằng nếu ra đời sớm hơn một vài năm, ca khúc Mừng Xuân có thể có một vị trí bất tử tương tự như bài Ly Rượu Mừng của nhạc sĩ Phạm Đình Chương. Cũng với điệu Valse phơi phới, tác giả gởi lời chúc mừng xuân đến mọi người, mọi nhà:

… Xin Mừng anh chiến sĩ nơi tiền phương giữ đất cho Việt Nam hùng mạnh
Nơi đồng xanh chúc bác dân cày luôn, lúa tốt hoa màu tươi suốt năm
Xin mừng cho phố xa nơi thành đô, giới bán buôn giàu to lời nhiều…
…Mừng tôi đã ngày thêm một lớn, lớn thêm cùng những vui buồn…”

Những mùa xuân của Miền Nam chỉ tạm gián đoạn. Hy vọng sẽ có một ngày thật gần, mùa xuân dân chủ thực sự sẽ trở về trên quê hương Việt Nam, cùng ca khúc Mừng Xuân của nhạc sĩ Phạm Duy…

Nguồn: https://vietbao.com/p122a182778/6126/nhac-xuan-pham-duy-va-nhung-mua-xuan-mien-vien