Danh ngôn

Trong mọi cộng đồng, chúng ta cần một nhóm thiên thần gây rối.

We need, in every community, a group of angelic troublemakers.

(Bayard Rustin – trích bài phát biểu tại New York City 1963)

Trong mọi trường hợp, chắc chắn rằng sự thiếu hiểu biết, đi kèm với quyền lực, là kẻ thù tàn bạo nhất có thể có của công lý.

It is certain, in any case, that ignorance, allied with power, is the most ferocious enemy justice can have.

(James Baldwin - No Name in the Street 1972)

Các cuộc cách mạng và các cá nhân có thể bị giết hại, nhưng bạn không thể giết chết các ý tưởng.

While revolutionaries and individuals can be murdered, you cannot kill ideas.

(Thomas Sankara, một tuần trước khi bị ám sát, 1987)

Không có cảm giác nào cô đơn hơn việc bị chính đất nước mình trục xuất.

There's not a more lonely feeling than to be banished by my own country.

(Kiyo Sato – Kiyo’s Story 2009)

Ban Biên tập

Địa chỉ liên lạc:

1. Thơ

tho.vanviet.vd@gmail.com

2. Văn

vanviet.van14@gmail.com

3. Nghiên cứu Phê Bình

vanviet.ncpb@gmail.com

4. Vấn đề hôm nay

vanviet.vdhn1@gmail.com

5. Thư bạn đọc

vanviet.tbd14@gmail.com

6. Tư liệu

vanviet.tulieu@gmail.com

7. Văn học Miền Nam 54-75

vanhocmiennam5475@gmail.com

Tra cứu theo tên tác giả

Chủ Nhật, 20 tháng 8, 2017

Thơ Nguyễn Viện

KHI NHNG XÁC CÁ MANG LINH HN CON NGƯỜI SNG LI


Tôi không biết điều gì đang xảy ra

Sóng hay tôi đã mỏi

Phía mặt trời tan vữa. Những xác cá chất chồng. Những linh hồn hoang vu

Ngọn gió không định hướng mang mùi thối của cái chết vào ngõ hẻm

Tôi không nói về những giấc mơ bệnh hoạn

Nhưng tôi thấy trong giấc ngủ của những con cá chết kia một dòng nước đen đang chảy

Và tôi thấy mình cũng là một xác chết nằm lãng quên trong ký ức của đám đông

Trên những đám mây được tụ bởi những ống khói nhà máy

Cơn mưa xác chết đổ xuống mặt đất

Cơn khát của rừng cây được khỏa lấp bằng máu

Không còn mùa xuân trên những khe hở của cánh đồng

Không còn tiếng hót trong nguồn mạch của núi non

Những người đàn bà sinh con. Khóc

Những người đàn ông đứng chờ gió về

Giấc mơ của cá không còn sóng

Những thai nhi ngủ vùi trong giấc mơ làm người

Và mùa đông được che phủ bởi những đám mây ống khói

Những hạt mầm lụi tàn trong đất

Và ánh sáng không viết lời ai điếu cho bóng đêm

Tôi không biết tôi đi hay giấc mơ của tôi đi

Những ngôi sao không định mệnh

Những số phận tối tăm

Bầu trời đóng lại bởi những cơn dông từ hôm qua

Ai kêu gào trong vực thẳm

Ai than khóc bên ngọn lửa hoang tàn

Tôi không biết tôi không biết

Con chim không ngậm cành ô liu bay về

Dòng suối cạn phơi lưng bên ghềnh đá

Những con kiến tìm mồi thất lạc nhau trong nắng hạn

Và em. Mắt biếc đêm xanh có dương cầm buông thời gian nỗi chết

Ngọn cỏ. Ngọn cỏ. Và xác cá

Màu xanh của giấc mơ không bao giờ trở lại

Tôi đứng như người què chân không nạng gỗ

Khi bão tới. Con đường mất dấu chân người

Khi bão tới. Con người mất lối đi

Những con kiến không quay về tổ

Khi ấy, những xác cá mang linh hồn con người sống lại

Và bơi trên cát.

19.6.2016


TÔI CN MT CÁI BÚA VÀ NHNG CÂY ĐINH


Tôi vẫn thích hoa hồng

Cũng như thích một cái búa

Nhưng tôi không ngửi được thứ chữ nghĩa màu mè riêu cua đỏm dáng trí tuệ và đỉnh cao của những kẻ muốn vượt thời gian và không gian

Khi chúng ta bị bóp cổ

Tôi cần một cái búa và những cây đinh

Đóng vào hiện tại và bước đi

Khi bị bóp cổ

Ngực tôi ưỡn ra

Những chiếc xương sườn cong như những cánh cung

Và máu tôi bắn

Nọc độc làm ung thối bầu trời

Tôi khát khao tự do

và không thở được thứ không khí ẩm mốc và tẩm rượu

Tôi cũng chỉ muốn tự do với cây búa

Đập vỡ chiếc quan tài mà chúng ta đang liệm mình trong đó

Cái chết của những xác chết và những thứ xa xỉ

Tôi vẫn tự nhủ trong lúc bị bóp cổ, nếu chữ nghĩa không phải là cây búa thì chỉ là sự thủ dâm của những con gián

Có thể tôi không phải là cây búa khi bị bóp cổ

Nhưng nếu tôi không là cây búa thì tôi cũng không là gì

Và ngay cả nếu tôi có là cây búa thì tôi cũng không là gì ngoài việc đóng những cây đinh vào hiện tại và treo nó lên.

7.10.2012


MÁU TÔI ĐÃ Q(G)UÈ RI


Tại sao tôi im lặng

khi những người nông dân quê tôi bị cướp đất

khi những người bày tỏ lòng yêu nước bị hành hạ đủ kiểu và thậm chí bị bắt

khi những người lên tiếng vì lương tri bị miệt thị

khi những người từ chối bầy đàn và chỉ muốn sống như mình muốn bị coi là thần kinh

khi bất công và thối nát đập vào mặt

khi tổ quốc bị làm nhục và lấn chiếm

Các anh công an bảo tôi “việc đã có Đảng và Chính phủ lo”

Tất nhiên Đảng và Chính phủ không thể không l(n)o

Nhưng những người nông dân mất đất vẫn càng ngày càng nhiều và tiếng kêu cứu của họ ngày càng tuyệt vọng

Những công dân vô tội vẫn chết trong đồn công an

Bọn xâm lăng vẫn ngang nhiên hoành hành

Và những người cất tiếng nói vẫn bị vùi dập

Thiền sư văng tục (*)

Còn tôi, tôi nói: “Máu tôi đã q(g)uè rồi”

26.5.2012

(*)http://tienve.org/home/literature/viewLiterature.do;jsessionid=F5FF1FD59777240CE84762311BD41159?action=viewArtwork&artworkId=14861


MÁU GÒE LÀ GÌ?

Sau khi đăng bài “Máu tôi đã q(g)uè ri” trên Tin V, có người hi tôi: “Máu gòe là gì?”. Đây là câu tr li.


ĐỊNH NGHĨA 1

Khi bọn cướp xông vào sục sạo và cưỡng chiếm nhà anh

Anh cầu cứu Trời Phật và mọi loại thánh thần ở trần gian

Nhưng lời cầu cứu của anh biến thành bằng chứng phản nghịch

Anh đành phải cởi truồng để chứng minh rằng anh không hề âm mưu chống ai

Khi ấy anh bị khép tội vi phạm thuần phong mỹ tục và sỉ nhục công quyền

Bọn chúng đánh anh như đánh một con chó cắn càn

Cả anh và vợ con anh đều tứa máu trong háng

Máu ấy gọi là máu gòe

ĐỊNH NGHĨA 2

Chân anh đứng thẳng và anh ngửa mặt nhìn vào bọn chúng

Và anh nói anh có quyền công dân và quyền con người

Bọn chúng bảo anh điên và khoác cho anh một chiếc áo vàng đồng thời đội lên đầu anh một chiếc mũ gai

Bọn chúng còn bắt anh vác theo chiếc quan tài và một cái xẻng đi đến cuối đoạn đường của Chúa

Ở nơi ấy, bọn chúng bắt anh đào một cái lỗ và tự chôn mình

Khi mọi việc đã hoàn tất, bọn chúng chia nhau ván gỗ chiếc quan tài

Dưới đáy mộ, máu trong háng anh tuôn ra

Máu ấy gọi là máu gòe

ĐỊNH NGHĨA 3

Khi những người yêu chuộng công lý và sự thật đến trước mộ anh

Họ cầu nguyện cho linh hồn anh được siêu thoát và đòi trả lại sự công bằng cho anh

Bọn chúng khép tội những người này tụ tập bất hợp pháp và gây rối trật tự công cộng

Rồi họ bị giải vào trại phục hồi nhân phẩm

Ở đó, họ được gọi là “bọn thương vay khóc mướn”

Vì thế, ngày này qua ngày khác, họ phải than khóc cho đến khi máu trong háng vỡ ra

Máu ấy gọi là máu gòe.

MỘT VÍ DỤ KHÁC

Có người hỏi anh, lâu nay có viết gì không

Anh bảo vẫn phẫn nộ, nhưng viết thì bị làm phiền

Người ấy bảo, ai rảnh mà làm phiền anh

Anh nói, anh cũng tự nghĩ thế, nên không hiểu tại sao lại có quá nhiều người rảnh

Rồi người ấy bảo, chúng tôi muốn in sách cho bạn anh

Anh thấy vui và hỏi, sao không cho anh in sách

Người ấy nói, anh thì không được

Sao vậy?

Người ấy bảo, vì máu anh lúc nào cũng gòe.

VÀ SỰ BẤT LỰC CỦA NGÔN NGỮ

Ngay cả khi anh có thể nói như anh muốn

Ngôn ngữ vốn đã bất lực trước mọi đau khổ

Huống chi anh bị bịt miệng

Văn chương chỉ còn là một thứ xa xỉ

Và khi anh bị bịt miệng, nếu máu không gòe cũng biến thành nước cống

Nhưng không phải vì thế anh chọn sự im lặng

Sự bất lực đáng thương của ngôn ngữ đôi khi cũng là một diễn ngôn máu gòe khác.

2.6.2012


NHNG NGÔI SAO TRNG BUT CA LINH HN TÔI NHƯ ÂM SC CA MÁU GÓE

(Để tng linh hn Lê Thái Sơn đã bay đi)


tôi giương nòng và bắn

một khoảng không vỡ ra những ngôi sao trắng

những đứa trẻ ở quê tôi nhặt những ngôi sao đổ máu cho một trò chơi khác

hồi ở bãi biển Alabama, lũ chúng tôi (*) cũng đã bắn những con cặc lên trời

làm tôi nghĩ đến Nguyễn Văn Siêu “Tả thanh thiên” bên Hồ Gươm

cũng như chiều nay trên bờ sông Sài Gòn, cô gái vọc cặc tôi như vọc mưa

làm tôi muốn ca vọng cổ chuyện tình Lan và Điệp

khi hai người đã về già

lúc nào tôi cũng thấy một khoảng trống để bắn tung tóe những ngôi sao

trắng buốt của linh hồn tôi

như âm sắc của máu góe (**)

của sự phẫn nộ

và nỗi buồn khủng khiếp

lúc nào tôi cũng muốn

đập vỡ

những ngôi sao lấp lửng trong bầu trời tối

của những hão huyền

đập vỡ mặt

cái bóng ma đang ôm choàng lấy tôi

rồi tôi nói với cô gái đang vọc cặc tôi như vọc nước

đôi khi máu tôi cũng góe.

26.7.2012

-----------------

(*) Hoàng Ngc-Tun, Thn Nhiên, Hoàng Đình Bình, Nguyn Đại Giang, Nguyn Xuân Thip, Đinh Trường Chinh, Nht Hoàng…& tôi, mi người cm mt qu bóng dài căng đầy như trái bí gn vào gia háng, ri 1…2…3…cùng buông tay. Trái bóng xì hơi bay vt lên tri.

(**) Nhà văn Khut Đẩu nói vi tôi, không biết ti sao tôi li nghĩ ra ch “máu góe”, mà thc ra tôi đã viết hai bài thơ có ch “máu gòe”.