văn việt: Giáo điều cuồng tín là một tội ác

Danh ngôn

Trong mọi cộng đồng, chúng ta cần một nhóm thiên thần gây rối.

We need, in every community, a group of angelic troublemakers.

(Bayard Rustin – trích bài phát biểu tại New York City 1963)

Trong mọi trường hợp, chắc chắn rằng sự thiếu hiểu biết, đi kèm với quyền lực, là kẻ thù tàn bạo nhất có thể có của công lý.

It is certain, in any case, that ignorance, allied with power, is the most ferocious enemy justice can have.

(James Baldwin - No Name in the Street 1972)

Các cuộc cách mạng và các cá nhân có thể bị giết hại, nhưng bạn không thể giết chết các ý tưởng.

While revolutionaries and individuals can be murdered, you cannot kill ideas.

(Thomas Sankara, một tuần trước khi bị ám sát, 1987)

Không có cảm giác nào cô đơn hơn việc bị chính đất nước mình trục xuất.

There's not a more lonely feeling than to be banished by my own country.

(Kiyo Sato – Kiyo’s Story 2009)

Giáo điều cuồng tín là một tội ác

FB Nhàn Vương Trí

Có những tội ác thuộc hệ thống, gần giống như là cố ý.

Thời nào cũng có những kẻ cuồng tín, và có lẽ họ lấy thế làm vinh dự.

Tôi thường cũng có sự quí chuộng, và đôi khi cả sự cảm phục thầm kín nữa, đối với những ai liều cả mạng sống mình, mà chẳng mong chút lợi lộc gì.

Phía chúng ta, thật sự chúng ta chẳng hãnh diện gì khi xét thấy chúng ta làm rất ít, hy sinh rất ít cho những điều mà chúng ta tin tưởng là đúng và thực.

Đã hẳn tôi có thể tìm thấy ở kẻ cuồng tín những đức tính hiềm có, đáng tôn trọng, và ít nhất cũng có một phần ý chí .

Nhưng hãy xét về mặt tư tưởng.

Thứ tư tưởng cứng nhắc, hạn hẹp, chỉ nhìn một khía cạnh, không chấp nhận tư tưởng của người khác, -- như thế không phải là tư tưởng.

Đó là thứ sáo ngữ lặp đi lặp lại; trong sáo ngữ đó cũng có điều thật, và đôi khi cả sáo ngữ đó là điều thật, nhưng không phải là tất cả sự thật.

Có cái gì máy móc trong một tư tưởng cuồng tín, vì bao giờ tư tưởng ấy cũng trở lại đường cũ. Nó không tìm tòi nữa, không phát minh nữa.

Chủ nghĩa giáo điều giống như một cơn mê sảng nói ba hoa. Nó thiếu cái mũi nhọn kim cương, là sự hoài nghi, để đào sâu bới kỹ.

Những tư tưởng cuồng tín ấy chế ngự một cách tài tình những lo sợ và những sở thích, nhưng chúng không tự chế ngự được chúng.

Chúng không giúp ta tìm cách nhìn từ nhiều khía cạnh, không phóng tầm mắt xa rộng trước địch thủ; chúng cũng không giúp ta có sự suy tư tự do để mở đường thuyết phục và đồng thời từ bỏ bạo động.

Tóm lại, có cái thói hiếu thắng trong tranh cãi, và có cái thói lười biếng suy tưởng giống như các thứ lười biếng khác.

Hóa cho nên những tội ác ngoạn mục kia lại có tính chất máy móc, và không chủ ý.

Nhưng không vì thế mà nó không phải tội ác.

trích HỌC KHÔN của Alain, Phạm Đình Khiêm dịch

Đầu đề đặt ở đầu bài là của VTN

Alain (1868 - 1951),là tác giả triết học, nhà giáo có nhiều học trò nổi tiếng như A. Maurois. Ở ta gần đây đã được giới thiệu trong cuốn "Alain bàn về hạnh phúc"

https://www.facebook.com/permalink.php?story_fbid=1930514070557188&id=100007958417043&pnref=story

Danh ngôn

Ban Biên tập

Tra cứu theo tên tác giả

Giáo điều cuồng tín là một tội ác