Danh ngôn
Trong mọi cộng đồng, chúng ta cần một nhóm thiên thần gây rối.
We need, in every community, a group of angelic troublemakers.
(Bayard Rustin – trích bài phát biểu tại New York City 1963)
Trong mọi trường hợp, chắc chắn rằng sự thiếu hiểu biết, đi kèm với quyền lực, là kẻ thù tàn bạo nhất có thể có của công lý.
It is certain, in any case, that ignorance, allied with power, is the most ferocious enemy justice can have.
(James Baldwin - No Name in the Street 1972)
Các cuộc cách mạng và các cá nhân có thể bị giết hại, nhưng bạn không thể giết chết các ý tưởng.
While revolutionaries and individuals can be murdered, you cannot kill ideas.
(Thomas Sankara, một tuần trước khi bị ám sát, 1987)
Không có cảm giác nào cô đơn hơn việc bị chính đất nước mình trục xuất.
There's not a more lonely feeling than to be banished by my own country.
(Kiyo Sato – Kiyo’s Story 2009)
Ban Biên tập
Địa chỉ liên lạc:
1. Thơ
tho.vanviet.vd@gmail.com
2. Văn
vanviet.van14@gmail.com
3. Nghiên cứu Phê Bình
vanviet.ncpb@gmail.com
4. Vấn đề hôm nay
vanviet.vdhn1@gmail.com
5. Thư bạn đọc
vanviet.tbd14@gmail.com
6. Tư liệu
vanviet.tulieu@gmail.com
7. Văn học Miền Nam 54-75
vanhocmiennam5475@gmail.com
Tra cứu theo tên tác giả
- A. A. Fadeev
- A. Puskin
- A. T.
- Abdulrazak Gurnah
- Abraham F. Lowenthal
- Ace Le
- Ace Lê
- Adam Gopnik
- Adonis
- Adrian Horton
- Agi Mishol
- Ajar
- Akiko Miki
- Alain Guillemin
- Alan Phan
- Alăng Văn Gáo
- Alăng Văn Giáo
- Aldous Huxley
- Aleksandr Griboedov
- Alesandr Blok
- Alex Marshall
- Alex Smith
- Alex Thai
- Alex-Thái Đình Võ
- Alexander Fadeev
- Alexander Solzhenitsyn
- Alexandra Alter
- Alexandre FERON
- Alice Munro
- Alina Lesik
- Alison Flood
- Allen Ginsberg
- Amanda Gorman
- Amartya Sen
- Amelia Glaser
- Amos Oz
- An Nam
- Anatole France
- Anatoly Gavrilov
- Anders Olsson
- André Breton
- André Menras
- André Menras – Hồ Cương Quyết
- André Menras Hồ Cương Quyết
- Andrea Hoa Pham
- Andrea Kendall-Taylor
- Andreas Fulda
- Andreas Wimmer
- Andrew Postman
- Andy Cao
- Anh Anh
- Anh Hồng
- Anh Hồng (nhà thơ)
- Ánh Liên
- Anh Nhi
- Anh Văn
- Anika Zeller
- Anna Akhmatova
- Anna Maria Bracale Ceruti
- Anna Mitchell
- Anne Carson
- Anne Hébert
- Anne Henochowicz
- Annie Ernaux
- António Jacinto
- Antôn Nguyễn Trường Thăng
- Archimedes L.A. Patti
- Arlette Quỳnh Anh Trần
- Arnold Schwarzenegger
- Arthur Koestler
- Arty Abel
- Arvind Subramanian
- Augustina
- Aurélie Coulon
- Aurelien Breeden
- Ba Sàm
- Bá Thụ Đàm
- Bạch Cúc
- Bạch Hoàn
- Bách Mỵ
- Bách Thân
- Bạch X. Phẻ
- Bạch Xuân Phẻ
- Bakhtin
- Ban Mai
- Bàn Văn Thòn
- Ban Vận động Văn đoàn Độc lập Việt Nam
- Bảo Huân
- Bảo La
- Bảo Nhi Lê
- Bảo Ninh
- Bảo Phác
- Bão Vũ
- Barbara Demick
- Bashô
- Batrioldman
- Bauxite Việt Nam
- Bắc Đảo
- Bắc Phong
- Bằng Việt
- BB Ngô
- Bei Dao
- Benjamin Péret
- Benjamin Ramm
- Bertolt Brecht
- Bertrand Russell
- Bettina Rheims
- Bích Ngân
- Biếm họa
- Biên Cương
- Biệt Hiệu
- Bilahari Kausikan
- Billy Collins
- Bình Nguyên Lộc
- Brahma Chellaney
- Branko Milanovic
- Brett Reilly
- Brian Pascus
- Brian Wu
- Brice Pedroletti
- Brodsky
- Bryan
- Bùi An
- Bùi Bảo Trúc
- Bùi Bích Hà
- Bùi Chát
- Bùi Chí Trung
- Bùi Chí Vinh
- Bùi Công Thuấn
- Bùi Công Trực
- Bùi Đức Lại
- Bùi Giáng
- Bùi Hải Quảng
- Bùi Hoàng Tám
- Bùi Hoằng Vị
- Bùi Huệ Chi
- Bui Huy Hoi Bui
- Bùi Mai Hạnh
- Bùi Mạnh Hùng
- Bùi Mẫn Hân
- Bùi Minh Quốc
- Bùi Ngọc Tấn
- Bùi Quang Thắng
- Bùi Suối Hoa
- Bùi Thanh Hiếu
- Bùi Thanh Phương
- Bùi Thanh Tuấn
- Bùi Thụy Băng
- Bùi Tiến An
- Bùi Trân Phượng
- Bùi Trọng Hiền
- Bùi Văn Kha
- Bùi Văn Nam Sơn
- Bùi Việt Sỹ
- Bùi Vĩnh Phúc
- Bùi Xuân Bách
- Bùi Xuân Đính
- Bùi-Viết Văn Đức
- Bulgakov
- Bửu Chỉ
- C.D.
- Cái Lư Hương
- Cái Trọng Ty
- Cam Ly
- Cảnh Chánh
- Cao Bảo Vân
- Cao Bình Minh
- Cao Chi
- Cao Gia An
- Cao Hành Kiện
- Cao Huy Thuần
- Cao Kim Ánh
- Cao La
- Cao Quang Nghiệp
- Cao Tần
- Cao Thị Hồng
- Cao Thu Cúc
- Cao Việt Dũng
- Cao Xuân Hạo
- Cao Xuân Huy
- Carl Bildt
- Carl O. Schuster
- Carlos Assunção
- Carolyn Mary Kleefeld
- Cát Linh
- Cẩm Tú
- Cấn Thị Thêu
- Chan Phuong
- Chanh Tam
- Charles Bo
- Charles Bukowski
- Charles Simic
- Chau Doan
- Chân Minh
- Chân Pháp Xa
- Chân Phương
- Chân Xuân Tản Viên
- Châu Diên
- Châu Hải Đường
- Châu Hồng Thủy
- Châu Hữu Quang
- Chenn
- Chế Diễm Trâm
- Chế Lan Viên
- Chi Mai
- Chi Phương
- Chiêu Dương
- Chiêu Khiêm
- Chiharu Shiota
- Chim Hải
- Chim Trắng
- Chinh Ba
- Chính Tâm
- Chính Vĩ
- Chinua Achebe
- Chơn Không Cao Ngọc Phượng
- Christian Gampert
- Christian Welzel
- Christina Mary Hjortlund
- Christoph Giesen
- Christoph Sator
- Christopher Balding
- Christopher Goscha
- Christy Wampole
- Chu Dương
- Chu Hảo
- Chu Hoạch
- Chu Kim
- Chu Mộng Long
- Chu Quang Tiềm
- Chu Tử
- Chu Văn Lễ
- Chu Văn Sơn
- Chu Vĩnh Hải
- Chu Vương Miện
- Chu Xuân Diên
- Chung Le
- Claire Simon
- Clay Phạm
- Concepcion de Leon
- Connie Hoàng
- Cora Engelbrecht
- Costica Bradatan
- Cổ Ngư
- Cù An Hưng
- Cù Huy Hà Vũ
- Cù Mai Công
- Cù Tuấn
- Cung Minh Huân
- Cung Tích Biền
- Cung Trầm Tưởng
- D. S. Likhachev
- Da Màu
- Dạ Ngân
- Dạ Thảo Phương
- Dã Tượng
- DAD
- Dadolin Murak
- Damien Keown
- Dan Bilefsky
- Dan Slater
- Dana Gioia
- Danh ngôn
- Dani Rodrik
- Daniel Halpern
- Daniel Hautzinger
- Daron Accemoglu
- David Brown
- David Gascoyne
- David Marchese
- David Weinberger
- Ðặng Thơ Thơ
- Demetrio Paparoni
- DEUTSCHE WELLE
- Di
- Di Li
- Diêm Liên Khoa
- Diễm Thi
- Diễm Tường
- Diễn đàn Thế kỷ
- Diệp Duy Liêm
- Diệp Huy
- Ðinh Cường
- Dino Buzatti
- Dipanjan Roy Chaudhury
- Dmitri Prokofyev
- Dmitry Burago
- Dmitry Muratov
- Doãn Cẩm Liên
- Doãn Mạnh Dũng
- Doãn Mẫn
- Doãn Quốc Sỹ
- Dominique Lemieux
- Donald Inglehart
- Donna Ashworth
- Ðỗ Quang Nghĩa
- Ðỗ Quyên
- Du Tử Lê
- Dung Nguyễn
- Dũng Phan
- Dũng Trung Kqd
- Dũng Vũ
- Duy Lam
- Duy Tân
- Duy Thanh
- Duy Thông
- Duyên Anh
- Dư Hoa
- Dư Kiệt
- Dư Thị Hoàn
- Dư Thu Vũ
- Dương Đại Triều Lâm
- Dương Đình Giao
- Dương Khánh Phương
- Dương Kiền
- Dương Ngạn
- Dương Nghiễm Mậu
- Dương Ngọc Thái
- Dương Như Nguyện
- Dương Phương Vinh
- Dương Thắng
- Dương Thiệu Tước
- Dương Thu Hương
- Dương Thuấn
- Dương Tú
- Dương Tường
- Dương Văn Ba
- Dylan Suher
- Đà Văn
- Đàm Hà Phú
- Đàm Hách Thành
- Đào An Khánh
- Đào Anh Kha
- Đào Công Tiến
- Đào Duy Anh
- Đào Hiếu
- Đào Lê Na
- Đào Ngọc Chương
- Đào Nguyên
- Đào Nguyễn
- Đào Nguyên Phương Thảo
- Đào Như
- Đào Phương Liên
- Đào Quang Toản
- Đào Tấn Phần
- Đào Thái Tôn
- Đào Thị Hương
- Đào Tiến Thi
- Đào Trung Đạo
- Đào Trường Phúc
- Đào Tuấn
- Đào Tuấn Ảnh
- Đào Văn Thuỵ
- Đào Văn Tiến
- Đào Vũ Anh Hùng
- Đặng Anh Đào
- Đặng Bích Phượng
- Đặng Chương Ngạn
- Đặng Đình Cung
- Đặng Đình Mạnh
- Đặng Hà
- Đặng Hải Sơn
- Đặng Hoàng Giang
- Đặng Hồng Nam
- Đặng Hùng Võ
- Đặng Hương Giang
- Đặng Hữu
- Đặng Mai Lan
- Đặng Mậu Tựu
- Đăng Nguyên
- Đặng Phùng Quân
- Đặng Quốc Thông
- Đặng Sơn Duân
- Đặng Thái
- Đăng Thành
- Đặng Thân
- Đặng Thị Hảo
- Đặng Thơ Thơ
- Đặng Tiến
- Đặng Tiến (Thái Nguyên)
- Đặng Trung Nghĩa
- Đặng Túy
- Đặng Văn Dũng
- Đặng Văn Hùng
- Đặng Văn Ngữ
- Đặng Văn Sinh
- Đặng Vũ Vương
- Đặng Xuân Thảo
- Đặng Xuân Xuyến
- Đằng-Giao
- Điểm Thọ
- Đinh Bá Anh
- Đinh Cường
- Đinh Hoàng Thắng
- Đinh Hùng
- Đình Kính
- Đinh Linh
- Đinh Ngọc Thu
- Đinh Phương
- Đinh Phương Thảo
- Đinh Quang Anh Thái
- Đinh Thanh Huyền
- Đinh Thị Như Thúy
- Đinh Trường Chinh
- Đinh Từ Bích Thuý
- Đinh Từ Bích Thúy
- Đinh Văn Đức
- Đinh Vũ Hoàng Nguyên
- Đinh Ý Nhi
- Đinh Yên Thảo
- Đoàn Ánh Thuận
- Đoàn Bảo Châu
- Đoàn Cầm Thi
- Đoàn Công Lê Huy
- Đoàn Hồng Lê
- Đoàn Huy Giao
- Đoàn Huyền
- Đoàn Khắc Xuyên
- Đoàn Lê Giang
- Đoàn Nhã Văn
- Đoàn Thanh Liêm
- Đoan Trang
- Đoàn Tùng Nguyễn
- Đoàn Tử Huyến
- Đoàn Việt Hùng
- Đoàn Xuân Kiên
- Đỗ Anh Hoa
- Đỗ Anh Tuấn
- Đỗ Cao Bảo
- Đỗ Duy Ngọc
- Đỗ Đức
- Đỗ Đức Đông Ngàn
- Đỗ Đức Hiểu
- Đỗ Hòa
- Đỗ Hoàng Diệu
- Đỗ Hồng Ngọc
- Đỗ Hồng Nhung
- Đỗ Hữu Chí
- Đỗ Kh
- Đỗ Kh.
- Đỗ Khiêm
- Đỗ Kim Thêm
- Đỗ Lai Thuý
- Đỗ Lai Thúy
- Đỗ Lê Anh Đào
- Đỗ Mạnh Hoàng
- Đỗ Minh Tuấn
- Đỗ Nghê
- Đỗ Ngọc
- Đỗ Ngọc Thống
- Đỗ Quang Nghĩa
- Đỗ Quang Vinh
- Đỗ Quý Toàn
- Đỗ Quyên
- Đỗ Quỳnh Dao
- Đỗ Thắng Cảnh
- Đỗ Thị Thu Trà
- Đỗ Thiên Anh Tuấn
- Đỗ Trí Vương
- Đỗ Trọng Khơi
- Đỗ Trung Quân
- Đỗ Trường
- Đỗ Tuyết Khanh
- Đồng Chuông Tử
- Đông Hoài
- Đông Hồ
- Đông Kha
- Đông Ngàn Đỗ Đức
- Đông Nghi
- Đức Ban
- Đức Đàm
- Đức Flying Bay
- Đức Hoàng
- Đức Lê
- Đức Phổ
- Đức Tâm
- Đức Tiến
- E.E. Cummings
- E.M. Chernoivanenko
- Eamonn Butler
- Eckart Kleßmann
- Eduardo Galeano
- Edward Hirsch
- Elena Pucillo Truong
- Elias Canetti
- Ellen Bass
- Eloisa Amezcua
- Emiel Roothooft
- Emmanuelle Jardonnet
- Eric Weiner
- Erica Frantz
- Erik Harms
- Erik Korling
- Euan Ward
- Evgheni Dobrenko
- F.N.
- Federico García Lorca
- Feliks Kuznesov
- Filip Lech
- Flanny O’Connor
- Florence Noiville
- Florian Altenhöner
- Francis Fukuyama
- Francis Fukuyma
- Frank Dikötter
- Frank O'Hara
- Frankfurt
- Fred Hiatt
- Friedrich Dürrenmatt
- Friedrich Nietzsche
- Fritz J. Raddatz
- Gabriel García Márquez
- Gaither Stewart
- Gaiutra Bahadur
- Gary Leupp
- Gặp gỡ và trò chuyện
- Georg Bönisch
- Georg Trakl
- George Burchett
- George Orwell
- George Perreault
- George Siemens
- Gerhard Will
- Germain Droogenbroodt
- Giang Dang
- Giang Lại Đức
- Giang Nam
- Giáng Vân
- Giáp Văn Dương
- Gideon Rachman
- Giuse Lê Công Đức
- Goethe
- Gonçalo Fernandes
- Gottfried Benn
- Graham Allison
- Grigory Yudin
- Günter Kunert
- Gyảng Anh Iên
- Hà Duy Phương
- Hà Dương Tuấn
- Hà Dương Tường
- Hà Đình Nguyên
- Hạ Đình Nguyên
- Hà Huy Sơn
- Hà Hương
- Hà Lệ Minh
- Hà Ngọc Hòa
- Hạ Nguyên
- Hà Nguyên Du
- Hà Nhân
- Hà Nhật
- Hà Phạm Phú
- Hà Quang Vinh
- Hà Sĩ Phu
- Hà Thanh Vân
- Hà Thế
- Hà Thị Minh Đạo
- Hà Thúc Sinh
- Hà Thủy Nguyên
- Hà Tùng Long
- Hà Tùng Sơn
- Hà Văn Thịnh
- Hà Văn Thùy
- Hà Vũ Trọng
- Hagi Kenaan
- Hai An Vu
- Hải Hạc
- Hải Ngọc
- Hai Thanh
- Han Dang
- Hàn Giang
- Han Kang
- Hàn Vĩnh Diệp
- Hạnh Nguyên
- Hạnh Phước
- Hạnh Viên
- Hannah Beech
- Hào Thiện Nhân
- Haruki Murakami
- Hân Hương
- Heiko Buschke
- Heinrich Heine
- Henri Michaux
- Henry David Thoreau
- Henry Wadsworth Longfellow
- Heriberto Araújo
- Hermann Hesse
- Hiền Trang
- Hiệp Ikaria
- Hiệu Minh
- Hiếu Tân
- Ho Lai-Ming
- Hòa Bình Lê
- Hoa Níp
- Hoài Hương
- Hoài Nam
- Hoài Phương
- Hoài Thanh
- Hoài Việt
- Hoài Ziang Duy
- Hoan Doan
- Hoàn Nguyễn
- Hoàng Ánh
- Hoàng Anh Tuấn
- Hoàng Cát
- Hoàng Cầm
- Hoàng Chí Hiếu
- Hoàng Chính
- Hoàng Cường Long
- Hoàng Dũng
- Hoàng Dương Tuấn
- Hoàng Đăng Khoa
- Hoàng Đỗ
- Hoàng Đông
- Hoàng Đức Truật
- Hoàng Hà
- Hoàng Hải Thủy
- Hoàng Hải Vân
- Hoảng Hãn
- Hoàng Hưng
- Hoàng Khởi Phong
- Hoàng Kim Oanh
- Hoàng Lại Giang
- Hoàng Lan
- Hoàng Lan Anh
- Hoàng Lan Chi
- Hoàng Lê
- Hoàng Lệ
- Hoàng Linh
- Hoàng Long
- Hoàng Mai Ðạt
- Hoàng Mạnh Hải
- Hoàng Minh Trí
- Hoàng Minh Tường
- Hoàng Nam
- Hoàng Nga
- Hoàng Ngọc Biên
- Hoàng Ngọc Hiến
- Hoàng Ngọc Nguyên
- Hoàng Ngọc Tuấn
- Hoàng Nguyễn
- Hoàng Nguyên Vũ
- Hoàng Nhơn
- Hoàng Nhuận Cầm
- Hoàng Phong Tuấn
- Hoàng Phủ Ngọc Tường
- Hoàng Quân
- Hoàng Quốc Hải
- Hoàng Thị Hường
- Hoàng Thị Thu Thủy
- Hoàng Thu Phố
- Hoàng Thúy
- Hoàng Thuỵ Anh
- Hoàng Tiến
- Hoàng Trung Thông
- Hoàng Tuấn Công
- Hoàng Tuấn Phổ
- Hoàng Tùng
- Hoàng Tuỵ
- Hoàng Văn Sơn
- Hoàng Việt
- Hoàng Vũ Thuật
- Hoàng Xuân Phú
- Hoàng Xuân Sơn
- Hoàng Xuân Tuyền
- Hoàng Yến
- Horst Bienek
- Howard Gardner
- Hồ Anh Thái
- Hồ Bạch Thảo
- Hồ Bất Khuất
- Hồ Diệu Vân
- Hồ Dzếnh
- Hồ Đắc Vũ
- Hồ Đình Nghiêm
- Hồ Hải Thụy
- Hồ Hữu Tường
- Hồ Minh Tâm
- Hồ Ngọc Đại
- Hồ Như
- Hồ Phú Bông
- Hồ Tịnh Tình
- Hồ Trường An
- Hồ Tú Bảo
- Hội những người ủng hộ GS. Chu Hảo
- Hồng Anh
- Hồng Hoang
- Hồng Lê Thọ
- Hồng Phú
- Huệ Hương Hoàng
- Huguette Bertrand
- Huong Nguyen
- Huy Cận
- Huy Đức
- Huy Tưởng
- Huyền Thương
- Huỳnh Duy Lộc
- Huỳnh Hoa
- Huỳnh Hữu Uỷ
- Huỳnh Hữu Ủy
- Huỳnh Kim Báu
- Huỳnh Kim Quang
- Huỳnh Lê Nhật Tấn
- Huỳnh Liễu Ngạn
- Huỳnh Ngọc Chênh
- Huỳnh Như Phương
- Huỳnh Sơn Phước
- Huỳnh Tấn Mẫm
- Huỳnh Thế Du
- Huỳnh Thục Vy
- Huỳnh Trọng Khang
- Huỳnh Tuấn Anh
- Hứa Chương Nhuận
- Hương Lan
- Hường Thanh
- Hương Thủy
- Hữu Danh
- Hữu Đông
- Hữu Loan
- Hữu Mai
- Hữu Phương
- Ian Bui
- Ian Johnson
- Igor Poglazov
- Ilza Burchett
- Inrasara
- Iris Radisch
- Isabella Kwai
- Issa
- Issac Bashevis Singer
- Italo Calvino
- Iya Kiva
- J. M. Lotman
- J.B Nguyễn Hữu Vinh
- Jacques Attali
- Jacques Prévert
- Jake Johnson
- James Borton
- James Daniel Spears
- James G. Zumwalt
- James Grossman
- James Joyce
- James Poniewozik
- James Stavridis
- James WrightJuan Felipe Herrera
- Janos Kornai
- Jared Carters
- Jason Lopata
- Jason Morris-Jung
- Jay Nordlinger
- Jaya K.
- Jean Chesnaux
- Jean d'Ormesson
- Jean Piaget
- Jean Przyluski
- Jean Toomer
- Jean-Jacques Brochier
- Jean-Jacques Roth
- Jean-Louis Rocca
- Jean-Luc Chalumeau
- Jean-Marc Roberts
- Jean-Patrick Géraud
- Jean-Paul Sartre
- Jefferson Cowie
- Jeffrey Hanfover
- Jeffrey Nall
- Jessica Swoboda
- Jessie Yeung
- Jiayang Fan
- Jimmy Carter
- Joan Hua
- João Guimarães Rosa
- Joaquin Nguyễn Hòa
- John Barrow
- John Cheever
- John Freeman
- John Keane
- John McCain
- Jon Fosse
- Jonathan Dee
- Jonathan London
- Jörg Wischermann
- Jorge Amado
- Jorge Luis Borges
- Joschka Fischer
- Josée Lapointe
- Joseph Wong
- Joseph Wright
- Josh Rogin
- Joshua Rothman
- Juan Pablo Cardenal
- Juan Pablo Cardenal & Heriberto Araújo
- Julia Cagé
- Julio Cortázar
- Jun’ichiro Tanizaki
- Kahil Gibral
- Kai Hoàng
- Kale
- Kalynh Ngô
- Kamel Daoud
- Kao Phú
- Kap Seol
- Karel Appel
- Karen Tongson
- Kate Chopin
- Kazuo Shiraga
- Kenneth Nguyen
- Keorapetse Kgositsile
- Kerstin Holm
- Kều Jang
- Kha Lương Ngãi
- Khái Hưng
- Khaly Chàm
- Khang Quốc Ngọc
- Khánh
- Khánh Bình
- Khánh Duy
- Khánh Ly
- Khánh Mai
- Khanh Nguyen
- Khanh Pham
- Khánh Phương
- Khánh Trâm
- Khánh Trường
- Khét
- Khế Iêm
- Khiêm Nhu
- Khổng Đức Thiêm
- Khuất Đẩu
- Khuê Phạm
- Khuyết Thư
- Kiệm Hoàng
- Kiến Văn
- Kiệt Anh Hùng
- Kiệt Tấn
- Kiều Duy Vĩnh
- Kiều Loan
- Kiều Mai Sơn
- Kiều Maily
- Kiều Phong
- Kiều Thị An Giang
- Kim Ân
- Kim Chi
- Kim Dung
- Kim Hạnh
- Kim Thúy
- Kim Trần
- Kinh Bắc
- Kính Hòa
- Klaus Wiegerefe
- Kúm
- Kurt-Martin Mayer
- Kỳ Duyên
- Kyoko Numano
- L. N. Tolstoy
- L. V. H.
- La Khắc Hoà
- La Khắc Hòa
- Lã Nguyên
- Lại Nguyên Ân
- Lam Điền
- Lam Ngọc
- Lam Thái Hòa
- Lan Nguyên
- Lang Anh
- Langston Hughes
- LAP
- Larry Diamond
- Lars Vargö
- Laura Cappelle
- Laurent Sagalovitsch
- Lawrence Ferlinghetti
- Lâm Chương
- Lâm Duyên
- Lâm Hạnh
- Lâm Lê
- Lâm Ngân Mai
- Lâm Quang Mỹ
- Lâm Thị Mỹ Dạ
- Leon Trotsky
- Leonard Cohen
- Lê An Thế
- Lê Anh Hoài
- Lê Anh Hùng
- Lê Ân
- Lê Bá Đảng
- Lê Bích Vượng
- Lê Chiều Giang
- Lê Công Định
- Lê Công Giàu
- Lê Công Tư
- Lê Ðình Nhất Lang
- Lê Dũng
- Lê Duy Nam
- Lê Đạt
- Lê Đăng Doanh
- Lê Đình Cai
- Lê Đình Khẩn
- Lê Đình Thắng
- Lê Đỗ Huy
- Lê Đức Dục
- Lê Đức Thôn
- Lê Giang Trần
- Lê Hải
- Lệ Hằng
- Lê Hiệp
- Lê Hoài Nguyên
- Lê Hoàng Diễm Trang
- Lê Hoàng Lân
- Lê Học Lãnh Vân
- Lê Hồ Quang
- Lê Hồng Hà
- Lê Hồng Hiệp
- Lê Hồng Lâm
- Lê Hùng
- Lê Hùng Vọng
- Lê Huyền Ái Mỹ
- Lê Huỳnh Lâm
- Lê Hữu
- Lê Hữu Khoá
- Lê Hữu Khóa
- Lê Hữu Nam
- Lê Kế Lâm
- Lê Khải
- Lê Kim Duy
- Lê Ký Thương
- Lê Lạc Giao
- Lê Luân
- Lê Mã Lương
- Lê Mai
- Lê Mai Lĩnh
- Lê Mạnh Chiến
- Lê Mạnh Đức
- Lê Minh Chánh
- Lê Minh Hà
- Lê Minh Hiền
- Lê Minh Khuê
- Lê Minh Phong
- Lê Ngân Hằng
- Lê Ngọc Luân
- Lê Ngọc Sơn
- Lê Nguyễn
- Lê Nguyễn Duy Hậu
- Lê Nguyễn Hương Trà
- Lê Nguyên Long
- Lê Nguyên Vỹ
- Lê Như Bình
- Lê Oa Đằng
- Lê Phan
- Lê Phú Khải
- Lê Quang
- Lê Quang Đức
- Lê Quảng Hà
- Lê Quang Hợp
- Lê Quang Thành
- Lê Quân
- Lê Quốc Anh
- Lê Quỳnh
- Lê Quỳnh Mai
- Lê Sa Long
- Lê Si Na
- Lê Sơn
- Lê Tất Đạt
- Lê Tất Điều
- Lê Thanh Dũng
- Lê Thanh Hải
- Lê Thanh Phong
- Lê Thanh Trường
- Lê Thân
- lê thi diem thuý
- Lê Thị Hồng Minh
- Lê Thị Huệ
- Lê Thị Hường
- Lê Thị Oanh
- Lê Thị Thấm Vân
- Lê Thiết Cương
- Lê Thiếu Nhơn
- Lê Thọ Bình
- Lê Thời Tân
- Lê Thời Thôi
- Lê Thu Hiền
- Lê Thúy Bảo Liên
- Lê Tiên Long
- Lê Trí Tuệ
- Lê Trinh
- Lê Trọng Nghĩa
- Lê Trọng Nguyễn
- Lê Trung Tĩnh
- Lê Trường Thanh
- Lê Tuấn Huy
- Lê Tuyết Hạnh
- Lê Văn Bỉnh
- Lê Văn Hảo
- Lê Văn Hiếu
- Lê Văn Hòa
- Lê Văn Luân
- Lê Văn Sơn
- Lê Văn Trung
- Lê Văn Tùng
- Lê Vĩnh Tài
- Lê Vĩnh Triển
- Lê Vũ Trường Giang
- Lê Xuân Khoa
- Lê Xuyên
- Li Edelkoort
- Li Zhongqin
- Liêu Diệc Vũ
- Liêu Thái
- Liễu Trương
- Linh Nguyên
- Linh Văn
- Linh Vân
- Linh-Chân Brown
- LKH
- Lorca
- Louis Aragon
- Louise Glück
- Lộc Vàng
- Luân Hoán
- Ludwig von Mises
- Luke Hunt
- Luke Turner
- Lữ Kiều
- Lữ Quỳnh
- Lương Đào
- Lương Thiệu Quân
- Lương Thư Trung
- Lưu Á Châu
- Lưu Bình Nhưỡng
- Lưu Diệu Vân
- Lưu Đức Trung
- Lưu Hà
- Lưu Hiểu Ba
- Lưu Khánh Thơ
- Lưu Mê Lan
- Lưu Minh Hải
- Lưu Na
- Lưu Nhi Dũ
- Lưu Quang Vũ
- Lưu Thuỷ Hương
- Lưu Thủy Hương
- Lưu Trọng Văn
- Lưu Uyên Khôi
- Lý Đợi
- Ly Hoàng Ly
- Lý Ngang
- Ly Phạm
- Lý Quang Hoàn
- Lý Thanh
- Lý Tiến Dũng
- Lý Toàn Thắng
- Lý Trực Dũng
- Lý Xuân Hải
- Lydia Davis
- Lynh Bacardi
- LysP
- M. Gorky
- M.L. Gasparov
- Mạc Phong Tuyền
- Mạc Văn Trang
- Mạc Việt Hồng
- Mạch Nha
- Mạch Quang Thắng
- Madeleine Riffaud
- Mai An Nguyễn Anh Tuấn
- Mai Anh Tuấn
- Mai Bá Ấn
- Mai Bá Kiếm
- Mai Chanh
- Mai Hiền
- Mai Khôi
- Mai Kim Ngọc
- Mai Nhật
- Mai Ninh
- Mai Quốc Ấn
- Mai Quỳnh
- Mai Quỳnh Nam
- Mai Sơn
- Mai Thái Lĩnh
- Mai Thanh Sơn
- Mai Thảo
- Mai Tú Ân
- Mai Văn Hoan
- Mai Văn Phấn
- Mai Văn Tính
- Maki Starfield
- Mamleev
- Mạnh Kim
- Marc Andrus
- Marcel Reich-Ranicki
- Marci Shore
- Marco Ferrarese
- Margarita Lyutova
- Maria Donovan
- Maria Ressa
- Mario Vargas Llosa
- Marion Hennebert
- Mark B. Hamilton
- Mark Binelli
- Mark Frankland
- Mark Osaki
- Mark Strand
- Marta Hillers
- Martin Jankowski
- Martin Kulldorff
- Marty Robbins
- Mary Morose
- Mary Walsh
- Mathias Mayer
- Matthew Clayfield
- Matthew Crawford
- Maurice Blanchot
- Maximilian Steinbeis
- May
- Maya Angelou
- Mặc Đỗ
- Mặc Lâm
- Mân Côi
- McAmmond Nguyễn Thị Tư
- Media Văn Việt
- Michael Burawoy
- Michael Scammell
- Miêng
- Mike Ives
- Mikhail Shishkin
- Mikhail Viktorovich Zygar
- Milan Kundera
- Mimmi Diệu Hường Bergström
- MInh Anh
- Minh Huệ
- Minh Hùng
- Minh Luật
- Minh Quang – Lê Chiên
- Minh Quang Ho
- Minh Tâm
- Minh Thùy
- Minh Thư
- Minh Toàn
- Minh Tuấn
- Monica Berlin
- Mỹ Hằng
- Mỹ Lan
- N. S. Khrushchev
- Nam Dao
- Nam Dao Nguyễn Mạnh Hùng
- Nam Đan
- Nam Đông
- Nam Nguyên
- Nam Sơn
- Naowarat Pongpaiboon
- Natalia lacovelli
- Nataliya Zhynkina
- Natsume Sōseki
- Nay Aung
- ng. anhanh
- Ng.Uyển Nicole Dương
- Ngải Vị VỊ
- Ngân Xuyên
- Nghệ thuật
- Nghiêm Lương Thành
- Nghiêm Phương Mai
- Nghiêm Xuân Hồng
- Nghiên Cứu Phê Bình
- Ngo Thu
- Ngọc Anh
- Ngọc Duy Phan
- Ngoc Hien Bui
- Ngọc Linh
- Ngô Anh Tuấn
- Ngô Bảo Châu
- Ngô Đình Thẩm
- Ngô Đồng
- Ngô Hương Giang
- Ngô Khắc Tài
- Ngộ Không Phí Ngọc Hùng
- Ngô Liêm Khoan
- Ngô Minh
- Ngô Minh Khôi
- Ngô Ngọc Loan
- Ngô Ngọc Trai
- Ngô Nguyên Dũng
- Ngô Nhật Đăng
- Ngô Quốc Phương
- Ngô Quốc Thịnh
- Ngô Thế Vinh
- Ngô Thị Kim Cúc
- Ngô Thị Thanh Lịch
- Ngô Tùng Phong
- Ngô Tự Lập
- Ngô Văn
- Ngô Văn Giá
- Ngô Viết Nam Sơn
- Ngô Viết Trọng
- Ngô Vĩnh Long
- Ngô Xuân Hội
- Ngô Xuân Phúc
- Ngô Xuân Thảo
- Ngu Yên
- Nguyen Duc Thanh
- Nguyễn Hải Hoành
- Nguyễn Anh Dũng
- Nguyễn Anh Tuấn
- Nguyễn Anh Tuấn - đạo diễn
- Nguyễn Bá Chung
- Nguyễn Bách Việt
- Nguyễn Bảo Chân
- Nguyễn Bắc Sơn
- Nguyên Bình
- Nguyên Cầm
- Nguyên Cẩn
- Nguyên Chánh
- Nguyễn Chí Hoan
- Nguyễn Chí Thuật
- Nguyễn Chí Trung
- Nguyễn Chí Tuyến
- Nguyễn Chinh Trung
- Nguyễn Cung Thông
- Nguyễn Cường
- Nguyễn Danh Bằng
- Nguyễn Danh Huế
- Nguyễn Danh Lam
- Nguyễn Ðăng Thường
- Nguyễn Duy
- Nguyễn Dương Quang
- Nguyễn Đạt
- Nguyễn Đắc Kiên
- Nguyễn Đắc Xuân
- Nguyễn Đăng Điệp
- Nguyễn Đăng Hưng
- Nguyễn Đăng Khoa
- Nguyễn Đăng Mạnh
- Nguyễn Đăng Na
- Nguyễn Đăng Quang
- Nguyễn Đăng Thường
- Nguyễn Đình Ấm
- Nguyễn Đình Bin
- Nguyễn Đình Bổn
- Nguyễn Đình Chú
- Nguyễn Đình Cống
- Nguyễn Đình Đăng
- Nguyễn Đình Huỳnh
- Nguyễn Đình Thắng
- Nguyễn Đình Thi
- Nguyễn Đình Toàn
- Nguyễn Đổng Chi
- Nguyễn Đông Thức
- Nguyễn Đức
- Nguyễn Đức Dương
- Nguyễn Đức Hiệp
- Nguyễn Đức Mậu
- Nguyễn Đức Sơn
- Nguyễn Đức Thắng
- Nguyễn Đức Tiến
- Nguyễn Đức Tùng
- Nguyễn Đức Tường
- Nguyễn Gia Trí
- Nguyên Giác
- Nguyên Giác Phan Tấn Hải
- Nguyễn Hà Luân
- Nguyễn Hải Hoành
- Nguyễn Hải Yến
- Nguyễn Hàn Chung
- Nguyễn Hiến Lê
- Nguyễn Hoa Lư
- Nguyễn Hoài Nam
- Nguyễn Hoài Văn
- Nguyễn Hoài Vân
- Nguyễn Hoàn
- Nguyễn Hoàn Nguyên
- Nguyễn Hoàng Ánh
- Nguyễn Hoàng Anh Thư
- Nguyễn Hoàng Diệu Thủy
- Nguyễn Hoàng Diệu Thúy
- Nguyễn Hoàng Giao
- Nguyễn Hoàng Linh
- Nguyễn Hoàng Trung
- Nguyễn Hoàng Văn
- Nguyễn Hồng Anh
- Nguyễn Hồng Giao
- Nguyễn Hồng Hưng
- Nguyễn Hồng Lam
- Nguyễn Hồng Nhung
- Nguyễn Hồng Thục
- Nguyễn Huệ Chi
- Nguyễn Hùng
- Nguyễn Huy Hoàng
- Nguyễn Huy Thiệp
- Nguyễn Huy Vũ
- Nguyên Hưng
- Nguyễn Hưng Quốc
- Nguyễn Hương
- Nguyễn Hữu Đễ
- Nguyễn Hữu Hồng Minh
- Nguyễn Hữu Liêm
- Nguyễn Hữu Nhật
- Nguyễn Hữu Sơn
- Nguyễn Hữu Thiết
- Nguyễn Hữu Việt Hưng
- Nguyễn Hữu Vinh
- Nguyễn kc Hậu
- Nguyễn Khải
- Nguyễn Khánh Duy
- Nguyễn Khánh Trường
- Nguyễn Khắc An
- Nguyễn Khắc Bình
- Nguyễn Khắc Mai
- Nguyễn Khắc Phê
- Nguyễn Khắc Phi
- Nguyễn Khắc Phục
- Nguyễn Khiêm
- Nguyễn Khôi
- Nguyễn Kiến Phước
- Nguyễn Kiều Dung
- Nguyễn Kiều Hưng
- Nguyên Lạc
- Nguyễn Lãm Thắng
- Nguyễn Lan Phương
- Nguyễn Lân Bình
- Nguyễn Lân Thắng
- Nguyễn Lê Hồng Hưng
- Nguyễn Lệ Uyên
- Nguyễn Linh Giang
- Nguyễn Linh Quang
- Nguyễn Lộ Trạch
- Nguyễn Luận
- Nguyễn Lương Hải Khôi
- Nguyễn Lương Ngọc
- Nguyễn Lương Vỵ
- Nguyễn Mai
- Nguyễn Man Nhiên
- Nguyễn Mạnh An Dân
- Nguyễn Mạnh Côn
- Nguyễn Mạnh Đẩu
- Nguyễn Mạnh Tiến
- Nguyễn Manh Trinh
- Nguyễn Mạnh Trinh
- Nguyễn Mạnh Tuấn
- Nguyễn Mạnh Tường
- Nguyễn Minh Anh
- Nguyễn Minh Hòa
- Nguyễn Minh Kính
- Nguyễn Minh Nhị
- Nguyễn Minh Nhựt
- Nguyễn Minh Thuyết
- Nguyễn Mộng Giác
- Nguyên Ngọc
- Nguyễn Ngọc Chu
- Nguyễn Ngọc Giao
- Nguyễn Ngọc Hoa
- Nguyễn Ngọc Lanh
- Nguyễn Ngọc Liễm
- Nguyễn Ngọc Lung
- Nguyễn Ngọc Tâm
- Nguyễn Ngọc Thiện
- Nguyễn Ngọc Tú Anh
- Nguyễn Ngọc Tư
- Nguyên Nguyên
- Nguyễn Nguyên Bình
- Nguyễn Nhật Tín
- Nguyên Nhi
- Nguyễn Như Huy
- Nguyễn Phạm Hùng
- Nguyễn Phú Yên
- Nguyễn Phúc Vĩnh Ba
- Nguyễn Phượng
- Nguyễn Phương Đình
- Nguyễn Phương Mai
- Nguyễn Phương Mạnh
- Nguyễn Quang
- Nguyễn Quang A
- Nguyễn Quang Bình
- Nguyễn Quang Duy
- Nguyễn Quang Dy
- Nguyễn Quang Đồng
- Nguyễn Quang Hồng
- Nguyễn Quang Hưng
- Nguyễn Quang Lập
- Nguyễn Quang Thạch
- Nguyễn Quang Thân
- Nguyễn Quang Thiều
- Nguyễn Quang VInh
- Nguyễn Quân
- Nguyễn Quốc Lâm
- Nguyễn Quốc Thái
- Nguyễn Quốc Toàn
- Nguyễn Quốc Trụ
- Nguyễn Quốc Tuấn
- Nguyên Sa
- Nguyễn Sĩ Dũng
- Nguyễn Sơn Lâm
- Nguyễn Sỹ Phương
- Nguyễn Sỹ Tế
- Nguyễn Tà Cúc
- Nguyễn Tài Cẩn
- Nguyễn Tấn Cứ
- Nguyễn Tất Nhiên
- Nguyễn Thạch Giang
- Nguyễn Thái Hòa
- Nguyễn Thái Hợp
- Nguyễn Thái Sơn
- Nguyễn Thái Tuấn
- Nguyễn Thanh Bình
- Nguyễn Thanh Châu
- Nguyễn Thanh Giang
- Nguyễn Thanh Hiện
- Nguyễn Thanh Hùng
- Nguyễn Thanh Huy
- Nguyễn Thanh Huyền
- Nguyễn Thanh Mỹ
- Nguyễn Thành Nam
- Nguyễn Thanh Nghị
- Nguyễn Thanh Nguyệt
- Nguyễn Thành Phong
- Nguyễn Thanh Sơn
- Nguyễn Thành Sơn
- Nguyễn Thanh Tâm
- Nguyễn Thành Thi
- Nguyễn Thanh Tuyền
- Nguyễn Thanh Văn
- Nguyễn Thanh Việt
- Nguyễn Thế Hùng
- Nguyễn Thế Thanh
- Nguyễn Thị Bích Hậu
- Nguyễn Thị Bích Ngà
- Nguyễn Thị Bình
- Nguyễn thị Cỏ May
- Nguyễn Thị Dư Khánh
- Nguyễn Thị Hải
- Nguyễn Thị Hậu
- Nguyễn Thị Hiền
- Nguyễn Thị Hoàng
- Nguyễn Thị Hoàng Bắc
- Nguyễn Thị Khánh Minh
- Nguyễn Thị Khánh Trâm
- Nguyễn Thị Kim Chi
- Nguyễn Thị Kim Phụng
- Nguyễn Thị Minh Ngọc
- Nguyễn Thị Minh Thương
- Nguyễn Thị Ngọc Hải
- Nguyễn Thị Ngọc Nhung
- Nguyễn Thị Oanh
- Nguyễn Thị Phước
- Nguyễn Thị Thanh Bình
- Nguyễn Thị Thanh Hải
- Nguyễn Thị Thanh Lưu
- Nguyễn Thị Thanh Xuân
- Nguyễn Thị Thanh Yến
- Nguyễn Thị Thảo An
- Nguyễn Thị Thúy Hạnh
- Nguyễn Thị Thùy Linh
- Nguyễn Thị Thụy Vũ
- Nguyễn Thị Thuyền
- Nguyễn Thị Tịnh Thy
- Nguyễn Thị Từ Huy
- Nguyễn Thị Vinh
- Nguyễn Thiện Tống
- Nguyễn Thiện Tơ
- Nguyễn Thói Đời
- Nguyễn Thông
- Nguyễn Thu Quỳnh
- Nguyễn Thu Trang
- Nguyễn Thùy Dương
- Nguyễn Thúy Hạnh
- Nguyễn Thụy Long
- Nguyễn Thuỵ Phương
- Nguyễn Thùy Song Thanh
- Nguyễn Thỵ
- Nguyễn Thy Anh
- Nguyễn Tiến Dũng
- Nguyễn Tiến Lập
- Nguyễn Tiến Trung
- Nguyễn Tiến Văn
- Nguyễn Trần Bạt
- Nguyễn Tri Phương Đông
- Nguyễn Triệu Nam
- Nguyễn Trọng Bình
- Nguyễn Trọng Chức
- Nguyễn Trọng Huân
- Nguyễn Trọng Khôi
- Nguyễn Trọng Tạo
- Nguyễn Trung
- Nguyễn Trung Bảo
- Nguyễn Trung Dân
- Nguyễn Trung Hiếu
- Nguyễn Trung Kiên
- Nguyễn Trung Thuần
- Nguyễn Trường Giang
- Nguyễn Trường Huy
- Nguyễn Trường Uy
- Nguyễn Tuấn
- Nguyễn Tuấn Anh
- Nguyễn Tuấn Khoa
- Nguyễn Tùng
- Nguyễn Tùng Linh
- Nguyễn Tuyết Lan
- Nguyễn Tuyết Lộc
- Nguyễn Tư Nghiêm
- Nguyễn Tử Siêm
- Nguyễn Tường Bách
- Nguyễn Tường Thiết
- Nguyễn Tường Thụy
- Nguyễn Ước
- Nguyễn Vạn Phú
- Nguyễn Văn
- Nguyễn Văn Ba
- Nguyễn Văn Chính
- Nguyễn Văn Ðậu
- Nguyễn Văn Dũng
- Nguyễn Văn Đài
- Nguyễn Văn Gia
- Nguyễn Văn Hạnh
- Nguyễn Văn Hiệp
- Nguyễn Văn Hòa
- Nguyễn Văn Hùng
- Nguyễn Văn Huyên
- Nguyễn Văn Lợi
- Nguyễn Văn Lục
- Nguyễn Văn Miếng
- Nguyễn Văn Nghệ
- Nguyễn Văn Nho
- Nguyễn Văn Phong
- Nguyễn Văn Phú
- Nguyễn Văn Phước
- Nguyễn Văn Sâm
- Nguyễn Văn Sơn
- Nguyễn Văn Tao
- Nguyễn Văn Thiệu
- Nguyễn Văn Thọ
- Nguyễn Văn Trọng
- Nguyễn Văn Trung
- Nguyễn Văn Tuấn
- Nguyễn Văn Vĩnh
- Nguyễn Văn Xuân
- Nguyễn Vi Khải
- Nguyễn Vi Yên
- Nguyễn Viện
- Nguyễn Việt Anh
- Nguyễn Việt Chiến
- Nguyễn Viết Lãm
- Nguyễn Vĩnh Nguyên
- Nguyễn Vũ Hiệp
- Nguyễn Vũ Tiềm
- Nguyễn Vỹ
- Nguyễn Vy Khanh
- Nguyễn Xuân Diện
- Nguyễn Xuân Hằng
- Nguyễn Xuân Hoàng
- Nguyễn Xuân Hưng
- Nguyễn Xuân Khánh
- Nguyễn Xuân Khoát
- Nguyễn Xuân Nghĩa
- Nguyễn Xuân Nha
- Nguyễn Xuân Quang
- Nguyễn Xuân Thiệp
- Nguyễn Xuân Thọ
- Nguyễn Xuân Tiệp
- Nguyễn Xuân Tường Vy
- Nguyễn Xuân Xanh
- Nguyễn Ý Thuần
- Nguyên Yên
- Nguyễn-Chương Mt
- Nguyễn-hòa-Trước
- Nguyệt Chu
- Nguyệt Quỳnh
- Nguyệt Vi
- Ngự Thuyết
- Người Buôn Gió
- Ngyễn Trung Bảo
- Nh. Tay Ngàn
- Nhã
- Nhã Ca
- Nhã Duy
- Nhã Thuyên
- Nhan Do Thanh
- Nhân Hồng
- Nhật Chiêu
- Nhật Lệ
- Nhất Linh
- Nhật Tiến
- Nhật Tuấn
- Nhất Uyên
- Nhị Linh
- Nhị Ngã
- Nhóm Vì một Hà Nội xanh
- Như Huy
- Như Không
- Như Quỳnh
- Như Quỳnh de Prelle
- Như Ý
- Nhược Thủy
- Niall Ferguson
- Nick Hilden
- Nicolas Casey
- Nikulin
- Nina McPherson
- Ninh Dương
- Ninh Kiều
- Nobert Hummelt
- Nông Hồng Diệu
- NP Phan
- Obama
- Ocean Vương
- Octavio Paz
- Ogden Nash
- Oksana Zabuzhko
- Oleg Kashin
- Ondrej Slowik
- onggiaolang
- Orlando Figes
- Orwell
- Oscar Salemink
- Oscar Wilde
- Pablo Neruda
- Pablo Picasso
- Palmer
- Patrick Frater
- Patrick Lodge
- Paul Auster
- Paul Celan
- Paul Éluard
- Paul Hoover
- Paul Mendez
- Paul Mozur
- Paul Theroux
- Paul-François Paoli
- Paulus Lê Sơn
- Pavel Basinsky
- Pavlo Vyshebaba
- Paweł Kubiak
- Pawel Kuczynski
- Paweł Łepkowski
- Percy Mabandu
- Pervez Hoodbhoy
- Peter B. Zinoman
- Peter Hansen
- Peter Harvey
- Peter Kleiner
- Peter Singer
- Phạm Anh Tuấn
- Phạm Biểu Tâm
- Phạm Cao Hoàng
- Phạm Châu
- Phạm Chí Dũng
- Phạm Chi Lan
- Phạm Chu Sa
- Phạm Công Luận
- Phạm Công Thiện
- Phạm Công Út
- Phạm Duy
- Phạm Duy Nghĩa
- Phạm Đình Trọng
- Phạm Đình Vy
- Phạm Đoan Trang
- Phạm Hải Anh
- Phạm Hải Âu
- Phạm Hiền Mây
- Phạm Hoàng Quân
- Phạm Hồng Sơn
- Phạm Hùng Việt
- Phạm Huy Thông
- Phạm Khiêm Ích
- Phạm Kiều Tùng
- Phạm Kỳ Đăng
- Phạm Lệ Quyên
- Phạm Lê Vương Các
- Phạm Linh
- Phạm Lưu Vũ
- Phạm Minh Hoàng
- Phạm Minh Ngọc
- Phạm Minh Quân
- Phạm Minh Trung
- Phạm Ngọc Lư
- Phạm Ngọc Thái
- Phạm Ngọc Tiến
- Phạm Nguyên Trường
- Phạm Ngữ
- Phạm Phan Long
- Phạm Phú Cường
- Phạm Phú Hải
- Phạm Phú Minh
- Phạm Phú Phong
- Phạm Phú Thứ
- Phạm Phú Viết
- Phạm Phúc Thịnh
- Phạm Phương
- Phạm Quang Ái
- Phạm Quang Long
- Phạm Quang Trung
- Phạm Quang Tuấn
- Phạm Sỹ Sáu
- Phạm Tăng
- Phạm Thành
- Phạm Thành Hưng
- Phạm Thanh Nghiên
- Phạm Thảo Nguyên
- Phạm Thế Cường
- Phạm Thị
- Phạm Thị Anh Nga
- Phạm Thị Hoài
- Phạm Thị Kiều Ly
- Phạm Thị Ngọc
- Phạm Thị Phương
- Phạm Thiên Ân
- Phạm Thiên Thư
- Phạm Tín An Ninh
- Phạm Toàn
- Phạm Trần
- Phạm Trọng Chánh
- Phạm Trung Nghĩa
- Phạm Tuấn
- Phạm Tư Thanh Thiện
- Phạm Tường Vân
- Phạm Văn
- Phạm Văn Khoái
- Phạm Văn Quang
- Phạm Văn Song
- Phạm Văn Tình
- Phạm Văn Vũ
- Pham Viem Phuong
- Phạm Viêm Phương
- Phạm Viết Đào
- Phạm Việt Hưng
- Phạm Vũ Lửa Hạ
- Phạm Xuân Đài
- Phạm Xuân Hùng
- Phạm Xuân Nguyên
- Phạm Xuân Trường
- Phan An Sa
- Phan Ba
- Phan Bội Châu
- Phan Cẩm Thượng
- Phan Châu Thành
- Phan Cự Đệ
- Phan Đạo
- Phan Đắc Lữ
- Phan Đình Diệu
- Phan Độc Lập
- Phan Hải-Đăng
- Phan Hồng Giang
- Phan Huy Dũng
- Phan Huy Đường
- Phan Huy Lê
- Phan Huyền Thư
- Phan Kế Toại
- Phan Khôi
- Phan Lặng Yên
- Phan Mạnh Quỳnh
- Phan Nam Sinh
- Phan Ngọc
- Phan Nguyên
- Phan Nhật Nam
- Phan Nhiên Hạo
- Phan Ni Tấn
- Phan Phương Đạt
- Phan Quang
- Phan Tấn Hải
- Phan Tấn Uẩn
- Phan Thanh Bình
- Phan Thắng
- Phan Thế Hải
- Phan Thị Hà Dương
- Phan Thị Kim Phúc
- Phan Thị Trọng Tuyển
- Phan Thị Vàng Anh
- Phan Thu Vân
- Phan Thúy Hà
- Phan Trang Hy
- Phan Trí Đỉnh
- Phan Trọng Hoàng Linh
- Phan Văn Giưỡng
- Phan Văn Song
- Phan Văn Thắng
- Phan Vũ
- Phan Xine
- Phan Xuân Sinh
- Phannguyên Psg
- Phanxipăng
- Phaolô VI
- Pháp Hoan
- Pháp Vân
- Phapxa Chan
- Phát biểu nhận giải Văn Việt
- Phil Caputo
- Philip Larkin
- Philip Roth
- Phong Linh
- Phong Nguyen
- Phong Quang
- Phố Văn
- Phú Quang
- Phù Sa
- Phúc Lai GB
- Phúc Tiến
- Phunchok Stobdan
- Phùng Anh Kiệt
- Phùng Hi
- Phùng Hoài Ngọc
- Phùng Học Vinh
- Phùng Ngọc Kiên
- Phùng Nguyễn
- Phùng Quán
- Phùng Thành Chủng
- Phùng Thị Hạ Nguyên
- Phùng Thị Như Hà
- Phuong Ta
- Phương Hương
- Phương Phương
- Phương Thảo
- Phương Thuý
- Phương Uy
- Pierre Darriulat
- Pierre Lemieux
- Prashanth Parameswaran
- Qladimir Pyljow
- Quách Hạo Nhiên
- Quách Tấn
- Quách Thoại
- Quảng Diệu Trần Bảo Toàn
- Quang Dũng
- Quang Đức
- Quang Minh
- Quang Phan
- Quảng Tánh Trần Cầm
- Quậy Nguyễn
- Quế Hương
- Quốc Dũng
- Quốc Phương
- Quốc Toản
- Quyên Di
- Quyên Hoàng
- Quỳnh Iris de Prelle
- Quỳnh Vi
- Rabindranath Tagore
- Rainer Maria Rilke
- Ralph Chaplin
- Rebecca Mead
- Rebecca Solnit
- Reiner Traub
- Remo Verdickt
- Riccardo Gazzaniga
- Richard C. Paddock
- Richard Millet
- Richard Serra
- Robert Desnos
- Robert McCrump
- Roger Vu
- Roland Barthes
- Romain Rolland
- Ronald F. Inglehart
- Ruben David Gonzalez Gallego
- Russell Edson
- Ruth Ingram
- Ryszard Legutko
- Salman Rushdie
- Salvatore Babones
- Sam Dresser
- Sạn chữ
- Sandra Kerschbaumer
- Sara Teasdale
- Sarah Pulliam Bailey
- Sarah Thornton
- Sáu Nghệ
- Sergio Bitar
- Shakespeare
- Shannon Van Sant
- Sheikha A
- Sheila Fischman
- Sheila Ngoc Pham
- Sheri Berman
- Shigeeda Yutaka
- Shirin Ebadi
- Shukshin
- Simon Johnson
- Sire Apm Lukwesa
- Slavoj Žižek
- Sohaniim
- Son Kieu Mai
- Song Chi
- Song Hà
- Song Nguyễn
- Song Phạm
- Song Phan
- Song Thao
- Số đặc biệt
- Sơn Ca
- Sơn Hoàng Liên
- Sơn Kiều Mai
- Sơn Nam
- Stefano Harney
- Stephan Koester
- Stephen B. Young
- Steve Earle
- Susan Sontag
- Suzuki Katsuhiko
- Sương Nguyệt Minh
- Sương Quỳnh
- Svetlana Alexievich
- Svetlana Alexievitch
- Svetlana Alexiévitch
- Sylvia Plath
- T. Đ.
- T.Vấn
- Tạ Anh Thư
- Tạ Chí Đại Trường
- Tạ Duy Anh
- Tạ Tỵ
- Tạ Văn Tài
- Tạ Văn Thông
- Tạ Xuân Hải
- Tadeusz Rósewicz
- Tam Ích
- Tamarchenko
- Tàn Tuyết
- Tanaami Keiichi
- Taras Shevchenko
- Tarik Khaldi
- Tăng Quang
- Tâm An
- Tâm Chánh
- Tâm Don
- Tâm Thường Định
- Tâm Việt
- Tấn An
- Teolinda Gersão
- Teresa Mỹ Chúc
- Thạch Đạt Lang
- Thạch Quỳ
- Thạch Thảo
- Thái Bá Tân
- Thái Bá Vân
- Thái Bảo
- Thái Hà
- Thái Hạo
- Thái Kế Toại
- Thái Kim Lan
- Thái Ngọc San
- Thái Sinh
- Thái Thanh
- Thái Thăng Long
- Thái Tuấn
- Thái Văn
- Thái Văn Đào
- Thái Vũ
- Thạnh Đà
- Thanh Hằng - Anh Khoa
- Thành Lộc
- Thanh Nam
- Thanh Ngọc
- Thanh Phương
- Thanh Tâm Tuyền
- Thanh Thảo
- Thanh Thuỷ
- Thanh Trúc
- Thanh Tùng
- Thanh Xuân
- Thanhhà Lại
- Thảo Dân
- Thao Dinh
- Thảo luận
- Thảo Nguyên
- Thảo Trường
- Thảo Vy
- Thẩm Đống
- Thận Nhiên
- Thân Trọng Mẫn
- Thân Trọng Sơn
- Thế Dũng
- Thế Giang
- Thế Quân
- THẾ THANH
- Thế Uyên
- Thi Hoàng
- Thi Nguyên
- Thi sỹ ỦA
- Thi Vũ
- Thích Nhất Hạnh
- Thích Nữ Chân Không
- Thích Phước An
- Thierry Leclère
- Thierry Lentz
- Thiên Di
- Thiên Điểu
- Thiền Lâm
- Thiền Nguyễn
- Thiên Thai
- Thiện Tùng
- Thiện Ý
- Thiết Thạch
- Thiếu Khanh
- Thiều Mai Lâm
- Tho Nguyen
- Thomas A. Bass
- Thomas Bo Pedersen
- Thomas Mahler
- Thomas S. Mullaney
- Thông Đặng
- Thơ
- Thu Phong
- Thu Vàng
- Thuận
- Thuần Ngô
- Thuận Paris
- Thuận Thiên
- Thục Quyên
- Thụy An
- Thùy Dung
- Thụy Khuê
- Thùy Linh
- Thụy My
- Thủy Tiên
- Thư Bạn Đọc
- Thường Quán
- Thy An
- Tịch Ru
- Tiet Hung Thai
- Tiêu Dao Bảo Cự
- Tiêu Kiện Sinh
- Tiểu Tử
- Tillman Miller
- Timothy Brennan
- Timothy Garton Ash
- Timothy Snyder
- Tina Hà Giang
- Tomas Tranströmer
- Tô Đăng Khoa
- Tô Hải
- Tô Hoàng
- Tố Hữu
- Tô Lan Hương
- Tô Ngọc Vân
- Tô Thẩm Huy
- Tô Thùy Yên
- Tô Văn Trường
- Tôi Đây
- Tôn Thất Thông
- Tống Văn Công
- Trà Đóa
- Trà Nhiên
- Tracy K. Smith
- Tran Dinh Dung
- Tran Nam Dung
- Trang Châu
- Trang Hạ
- Trang Thanh
- Trang Thế Hy
- Trangđài Glassey Trầnguyễn
- Trangđài Glasssey-Trầnguyễn
- Trao đổi
- Trầm Tử Thiêng
- Trần Anh Hùng
- Trần Bá Đại Dương
- Trần Bang
- Trần Bình Nam
- Trần C. Trí
- Trần Cao Lĩnh
- Trần Cao Tường
- Trần Công Tâm
- Trần Công Tín
- Trần Dạ Từ
- Trần Dần
- Trần Doãn Nho
- Trần Dũng Thanh Huy
- Trần Duy
- Trần Duy Phiên
- Trần Duy Trung
- Trần Đăng Khoa
- Trần Đăng Tuấn
- Trần Đĩnh
- Trần Đình Bút
- Trần Đình Hoành
- Trần Đình Lương
- Trần Đình Sơn Cước
- Trần Đình Sử
- Trần Đình Triển
- Trần Đình Trợ
- Trần Độ
- Trần Đồng Minh
- Trần Đức Anh Sơn
- Trần Đức Thảo
- Trần Đức Tiến
- Trần Đức Tín
- Trần Đức Toản
- Trần Gia Huấn
- Trần Gia Ninh
- Trần Hà Linh
- Trần Hạ Tháp
- Trần Hạ Vi
- Trần Hải
- Trần Hạnh
- Trần Hậu
- Trần Hoài Anh
- Trần Hoài Thư
- Trần Hoàng Phố
- Trần Hoàng Trúc
- Trần Hoàng Vy
- Trần Hùng
- Trần Huy Bích
- Trần Huy Minh Phương
- Trần Huy Quang
- Trần Huỳnh Duy Thức
- Trần Hữu Dũng
- Trần Hữu Khánh
- Trần Hữu Quang
- Trần Hữu Tá
- Trần Hữu Thục
- Trần Khánh Triệu
- Trần Kiêm Đoàn
- Trần Kiêm Trinh Tiên
- Trần Kim Trắc
- Trần Kỳ Trung
- Trần Lam
- Trần Lê Sơn Ý
- Trần Lương
- Trần Lý Trí Tân
- Trần Mạnh Hảo
- Trần Mạnh Tuấn
- Trần Minh Phi
- Trần Minh Quốc
- Trần Mộng Tú
- Trần Nam Bình
- Trần Ngân Hà
- Trần Nghi Hoàng
- Trần Ngọc Cư
- Trần Ngọc Hiếu
- Trần Ngọc Tuấn
- Trần Ngọc Vương
- Trần Nguyên Đán
- Trần Nhã Thụy
- Trần Nhương
- Trần Phong Giao
- Trần Phong Vũ
- Trần Quang Đức
- Trần Quang Lộc
- Trần Quốc Nam
- Trần Quốc Thuận
- Trần Quốc Toàn
- Trần Quốc Trọng
- Trần Quốc Vượng
- Trần Quyết Thắng
- Trân Sa
- Trần Song Hào
- Trần Thành
- Trần Thanh Ái
- Trần Thanh Cảnh
- Trần Thanh Huy
- Trần Thanh Vân
- Trần Thắng
- Trần Thế Vĩnh
- Trần Thị Băng Thanh
- Trần Thị Diệu Tâm
- Trần Thị Lai Hồng
- Trần Thị Lam
- Trần Thị NgH.
- Trần Thị Nguyệt Mai
- Trần Thị Phương Phương
- Trần Thị Thanh Thoả
- Trần Thị Trường
- Trần Thiện Đạo
- Trần Thùy Mai
- Trần Tiến
- Trần Tiễn Cao Đăng
- Trần Tiến Dũng
- Trần Tiễn Khanh
- Trần Tố Nga
- Trần Trọng Dương
- Trần Trọng Thức
- Trần Trọng Vũ
- Trần Trung Chính
- Trần Trung Đạo
- Trần Tuấn
- Trần Từ Mai
- Trần Vàng Sao
- Trần Văn Chánh
- Trần Văn Đỉnh
- Trần Văn Khê
- Trần Văn Minh
- Trần Văn Nam
- Trần Văn Thọ
- Trần Văn Thủy
- Trần Văn Tý
- Trần Vấn Lệ
- Trần Việt Hà
- Trần Viết Ngạc
- Trần Vinh Dự
- Trần Vũ
- Trần Vũ Hải
- Trần Vương Thuấn
- Trần Vương Thuận
- Trần Wũ Khang
- Trần Xuân Hoài
- Trần Xuân Linh
- Trần Xuân Lĩnh
- Trần Xuân Thảo
- Trần Yên Hòa
- Trần Yên Nguyên
- Trên
- Trên Facebook
- Trên Facebook/Minds
- Trên kệ sách
- Trên trang diaCRITICS
- Trí Hiệu Dân
- Triều Anh
- Triều Hoa Đại
- Triêu Nhan
- Triều Sơn
- Triệu Tử Dương
- Trịnh Anh Tuấn
- Trịnh Bá Phương
- Trịnh Bách
- Trịnh Cao Hòa Thanh
- Trịnh Chu
- Trịnh Công Sơn
- Trịnh Cung
- Trịnh Duy Kỳ
- Trịnh Hữu Long
- Trịnh Kim Tiến
- Trịnh Lữ
- Trịnh Minh Tuấn
- Trịnh Sơn
- Trịnh Thanh Thủy
- Trịnh Thu Tuyết
- Trịnh Vĩnh Phúc
- Trịnh Xuân Thuận
- Trịnh Xuân Thủy
- Trịnh Y Thư
- Trọng Anh
- Trọng Phú
- Trọng Thành
- Tru Sa
- Trúc Giang
- Trúc Thông
- Trúc Ty
- Trump
- Trung Bảo
- Trung Dũng Kqd
- Trùng Dương
- Trung Trung Đỉnh
- Trư Sa
- Trường An
- Trương Anh Ngọc
- Trương Anh Thụy
- Trương Chính
- Trương Duy Nhất
- Trương Đăng Dung
- Trương Điện Thắng
- Trương Đình Phượng
- Trương Hồng Quang
- Trương Huy San
- Trường Minh
- Trương Ngọc Chương
- Trương Nguyên
- Trương Nguyện Thành
- Trương Nhân Tuấn
- Trương Phượng
- Trương Quang
- Trương Quang Đệ
- Trương Quang Nhuệ
- Trương Quang Vĩnh
- Trương Thị Ngọc Hân
- Trương Thiên Phàm
- Trương Thu Hiền
- Trương Tố Hoa
- Trương Trọng Nghĩa
- Trương Tửu
- Trương Văn Dân
- Trương Văn Vĩnh
- Trương Vũ
- Trương Xuân Thiên
- Tú Mỡ
- Tù Quốc Hoài
- Tù Sâm
- Tú Trung Hồ
- Tuấn Duy
- Tuấn Khanh
- Tuân Nguyễn
- Tuấn Thảo
- Tuệ Anh
- Tuệ Đăng
- Tuệ Nguyên
- Tuệ Nhân
- Tuệ Nhật
- Tuệ Sĩ
- Tuệ Sỹ
- Tùng Dương Cola
- Tung Nguyen
- Turner
- Túy Hồng
- Tuyết Nghi
- Tư
- Từ Dung
- Tư liệu
- Tử Linh
- Từ Mai Trần Huy Bích
- Từ Quốc Hoài
- Từ Sâm
- Từ Thức
- Tưởng
- Tương Lai
- Umberto Eco
- Uông Tăng Kỳ
- Uông Triều
- Uyển Ca
- Uyên Nguyễn
- Uyên Thao
- Uyên Vũ
- V. Erofiev
- Vàng A Giang
- Varlam Shalamov
- Vasco Gargalo
- Vasily Makarovich
- Văn
- Văn Biển
- Văn Cao
- Văn Chinh
- Văn Công Hùng
- Văn Giá
- Văn học
- Văn học Miền Nam 54-75
- Văn Như Cương
- Văn Quang
- Văn Tâm
- Văn Việt
- Văn.
- Vấn đề hôm nay
- Vận Động Ứng Cử Đại Biểu Quốc Hội 2016
- Vân Hạ
- Vân Phi
- Velcrow Ripper
- Veronica Melkozerova
- Vi Lãng
- Vi Trần
- Vi Yên
- Viet Thanh Nguyen
- Viên Linh
- Việt Bách
- Việt Bình
- Việt Dzũng
- Việt Khang
- Việt Lang
- Việt Phương
- Viktor Maslov
- Vinh Anh
- Vĩnh Hảo
- Vĩnh Quyền
- Virginia Heffernan
- Virginia Woolf
- Vladimir Nabokov
- Võ An Đôn
- Võ Anh Minh
- Võ Anh Thơ
- Võ Bá Cường
- Võ Đắc Danh
- Võ Định Hình
- Võ Đức Phúc
- Võ Hồng
- Võ Huy Tâm
- Võ Hương Quỳnh
- Võ Kỳ Điền
- Võ Ngàn Sông
- Võ Phiến
- Võ Thị Hảo
- Võ Thị Thu Hằng
- Võ Tiến Cường
- Võ Tòng Xuân
- Võ Trí Hảo
- Võ Văn Quản
- Võ Văn Tạo
- Võ Văn Thôn
- Võ Xuân Quế
- Võ Xuân Sơn
- Volker Weidermann
- Volodymyr Vynnychenko
- Volodymyr Zelenskyy
- Vũ Bằng
- Vũ Biện Điền
- Vũ Cao Đàm
- Vũ Cát Tường
- Vũ Đình Hòe
- Vũ Đình Huỳnh
- Vũ Đình Liên
- Vũ Đình Phòng
- Vũ Đức Khanh
- Vũ Đức Phúc
- Vũ Đức Sao Biển
- Vu Gia
- Vũ Hà Văn
- Vũ Hạnh
- Vũ Hoàng Chương
- Vũ Hoàng Thư
- Vũ Hồng Ánh
- Vũ Huy Ngọc
- Vũ Huy Quang
- Vũ Khắc Hoè
- Vũ Khắc Khoan
- Vũ Kim Hạnh
- Vũ Kim Thu
- Vũ Lâm
- Vũ Lập Nhật
- Vũ My Lan
- Vũ Ngọc Giao
- Vũ Ngọc Hoàng
- Vũ Ngọc Tâm
- Vũ Ngọc Tiến
- Vũ Nho
- Vũ Oanh
- Vũ Quang Việt
- Vũ Quí Hạo Nhiên
- Vũ Quốc Ngữ
- Vũ Quỳnh Hương
- Vũ Quỳnh Nh.
- Vũ Thành Sơn
- Vũ Thanh Tâm
- Vũ Thanh Tùng
- Vũ Thành Tự Anh
- Vũ Thế Khôi
- Vũ Thị Hải
- Vũ Thị Nhuận
- Vũ Thị Phương Anh
- Vũ Thị Phương Lan
- Vũ Thị Thanh
- Vũ Thị Thanh Mai
- Vũ Thư Hiên
- Vũ Tiến Lập
- Vũ Trọng Khải
- Vũ Tuấn Hoàng
- Vũ Từ Trang
- Vũ Tường
- Vũ Viết Tuân
- Vũ Xuân Tửu
- Vương Bích Ngọc
- Vương Đan
- Vương Huy
- Vương Ngọc Minh
- Vương Tiểu Nhị
- Vương Trí Nhàn
- Vương Trọng
- Vương Trùng Dương
- Vương Trung Hiếu
- Vy Thảo
- W. H. Auden
- Wa Praong
- Walt Whitman
- Walter Isaacson
- Wayne Karlin
- Wells
- Wendy Barker
- Wilhelm Schmid
- Will Nguyen
- William Carlos Williams
- William Nee
- William Stafford
- William Stanley Merwin
- Winston Phan Đào Nguyên
- Wislawa Szymborska
- Wolf Biermann
- Wolfgang Borchert
- Wynn Gadkar Wilcox
- Xie Tao
- Xuân Ba
- Xuân Diệu
- Xuân Dương
- Xuân Đài
- Xuân Minh
- Xuân Phượng
- Xuân Sách
- Xuân Thọ
- Xuân Vũ
- Xương Văn
- Y Chan
- Ý Nhi
- Y Uyên
- Yanis Varoufakis
- Yevgeny Yevtushenko
- Yên Ba
- Yên Khắc Chính
- Yến Năng
- Yên San
- Yên San Thụy Miên
- Yiyun Li
- Yoko Ogawa
- Yōko Ogawa
- Yoko Tawada
- Young Sang Lee
- Yuliya Ilchuk
- Yuno Bigboi
- Yves Sintomer
- Yvette Tan
- Zac Herman
Saxophone giữa chiều không (kỳ 3)
Tiểu thuyết của Phong Linh
4.
Phong gần như nghĩ về cô gái ấy trong suốt khoảng thời gian sau đó, dù anh không thể nắm bắt được những suy nghĩ của cô nhưng anh cảm thấy chắc một điều rằng trong cô đang có nhiều điều day dứt. Nghĩ đến ánh mắt của Thụy Anh, anh biết không ai có thể đoán được cô đang nghĩ gì, bởi cô che dấu quá giỏi, cái ánh mắt vô hồn ấy ai có thể nghĩ là ánh mắt của cô sinh viên năm cuối còn nhiều ham mê. Cô như một chiếc lá buông trôi mình giữa dòng mà chẳng biết rồi sẽ về đâu. Và những suy nghĩ ấy khiến anh không thể nào chịu đựng được nữa khiến cho những ngày này anh quyết định tìm hiểu về cô gái ấy qua Hải Hoa, là một người thân thiết nhất với Thụy Anh mà anh biết. Phải cố gắng lắm anh mới có thể tìm cách gợi chuyện Hải Hoa để biết được rằng, từ ngày mẹ cô mất khi sinh cậu em trai thứ hai, và cha cô tái hôn thì cô dù mới bảy tuổi nhưng đã bắt đầu câm lặng.
- Thuỵ Anh không bao giờ nói cho ai biết những gì chị ấy đang nghĩ đâu. Thuỵ Anh nói chuyện với tớ rất nhiều nhưng khi nào cũng là những chuyện rất vu vơ bên ngoài, hoặc ngồi hàng giờ để nghe tớ tâm sự và trở thành chuyên gia tư vấn cho cô em họ, nhưng Thuỵ Anh không bao giờ nói về mình. Ngay cả việc cô yêu Quân, cũng lặng lẽ và mơ hồ. Đó là người con trai của bạn bố Thuỵ Anh, họ chỉ gặp nhau vài lần và rồi bỗng dưng đến với nhau. Thuỵ Anh thì tớ không dám chắc, nhưng anh Quân thì yêu bà ấy đến si mê. Chăm sóc như một cánh hoa sợ chỉ cần chạm nhẹ sẽ vỡ. Tớ chưa bao giờ nghĩ rằng chị ấy có thể yêu ai, vậy mà từ ngày yêu anh Quân trông chị ấy vui hơn hẳn. Mọi người cũng đỡ lo. Trước đây, khi còn học trung học là khoảng thời gian mà chị ấy khổ sở nhất. Cứ ra vào bệnh viện như đi chợ, và giấy chẩn đoán luôn là suy nhược thần kinh. Tớ không thể nào hiểu được chị ấy, nhưng tớ thật sự yêu quý Thụy Anh, vì Thụy Anh khiến tớ có cảm giác tin tưởng khi ở bên cạnh. Tớ chỉ biết như vậy thôi, nhưng bỗng dưng cậu hỏi về chị tớ làm gì?
- Thì Hoa bảo khi nào kể về Thuỵ Anh nên tớ tò mò hỏi thôi.
- Ừ, ai gặp bà ấy mà chẳng có cảm giác ấy. Hôm nào tớ hẹn chị ấy đi chơi rồi mình gặp nhau nhé. Dù sao với tớ đó cũng là người thân thiết nhất đấy.
- Ừ…….., nhưng cô ấy không nghe saxophone à?
- Không. Tối hôm đó vì mải khoe tài của cậu mà tớ quên mất. Có thể chị ấy giận tớ lắm. Từ hôm đó, tớ có tìm chị ấy nhiều lần mà không gặp. Không hiểu chị ấy đã biến đi đâu nữa.
- Kiểu như cô ấy, cứ bỏ học triền miên như vậy thì phải làm sao?
Hải Hoa nhìn Phong rồi cười. – Với bác tớ, chỉ cần chị ấy sống được bình thường đã là ok rồi.
Phong rời khỏi lớp khi trong đầu vẫn không thôi nghĩ về người con gái ấy, và cũng tự hỏi không hiểu tại sao chính bản thân anh lại cứ bị ánh nhìn của cô ám ảnh đến như vậy. Anh lang thang và tạt vào một quán cóc ven đường gọi một ly rượu, cùng mấy điếu thuốc rồi ngồi đó ngắm người qua lại. Bỗng nhiên cảm giác có gì đó đè nặng trong người, không hiểu tại trời Hà Nội dạo này trở mùa, cứ nằng nặng muốn mưa mà không thể nên ngột ngạt hay tại nhìn dòng người ngược xuôi vội vàng kia mà anh cảm thấy buồn. Buồn như muốn khóc. Một người con trai có được khóc không? Có vẻ như cảm giác nhàn rỗi lại khiến anh mơ hồ muốn triết lý điều gì đó cho chính lòng mình. “Vì sao? Vì cái cớ gì mà người ta phải bon chen, phải vội vàng đến như vậy. Nhìn những con phố đặc kín người, những dáng hình mỏi mệt, những nụ cười nửa vời kia, bỗng thấy đường phố buồn tênh, chật hẹp. Mọi thứ cứ loãng ra, và vụn vỡ. Đường phố như một dấu buồn mênh mang. Chiều Hà Nội, khi mặt trời hậm hực đổ xuống thành phố, con người cũng như những con đường đều mỏi mệt, ngàn ngạt những âu lo. Tự dưng thèm được hít hà chút gió trời, thèm được ngả lưng xuống bãi cỏ ven đê nơi quê nhà, thèm biển, nhớ Hải Phòng…. Đến thế cơ à?”, anh tự nhủ, “thôi ngồi đây cho đến khi đường vắng rồi sẽ đi. Đi tiếp đi, như mình buộc phải làm thế”. Anh trở về nhà khi đường phố đã vắng, có thể lúc bấy giờ những con người bon chen khi nãy đã an toàn về đến nhà và đang chuẩn bị được thưởng thức một bữa cơm nóng hổi cùng với gia đình rồi. Còn anh chỉ có thể ngồi im trong căn phòng của mình nghĩ ngợi gì đó, rồi lôi cây saxophone của mình ra thổi những khúc nhạc của Trịnh, bởi tự nhiên anh thấy lòng mình cũng già nua như người nghệ sĩ họ Trịnh ấy. Anh học saxophone là do một người anh cùng lớp cấp ba dạy. Ban đầu chỉ vì một niềm ham thích vu vơ và trẻ con, và cũng vì muốn trốn tránh sự yếu đuối sợ hãi của mình nhưng rồi dần dần saxophone như một cứu cánh đối với anh. Chỉ cần cầm kèn lên là mọi cảm giác đau đớn sẽ qua đi, chỉ còn lại anh và cây kèn với những nốt nhạc thân quen, tê tái trong đau đớn nhưng lại tĩnh lặng diệu kì. Trong cái thế giới ấy, anh cảm giác được sự tồn tại của mình, chỉ riêng mình, như chạm được vào từng cung bậc cảm xúc của mình, vào tâm hồn mình như được ở bên cạnh một người tri kỉ. Vậy mà lúc này đây khi cầm cây kèn trong tay anh bỗng nhớ Thuỵ Anh, vẫn không thể hiểu tại sao cô lại phản ứng mạnh với saxophone như vậy, chỉ đơn giản là không thích hay còn có lý do nào khác. Đêm mong manh trong tiếng saxophone nhưng lại gợi nhớ những nỗi niềm thẳm sâu trong tận cùng tâm hồn anh. Mùa thu này và cuộc gặp gỡ vô tình ấy tại sao lại để lại cho anh nhiều suy nghĩ đến như vậy.
Những ngày tháng mười trôi đi chậm chạp như chính những con gió chiều vẩn vơ không chịu trở về bên mùa. Tháng mười, hoa cúc nở ngày càng nhiều. Những con đường vàng, ấm áp. Mùa thu gieo vào tâm hồn những hạt nắng như những người tri kỉ lặng lẽ cười với nhau trong khoảnh khắc nào đó bắt gặp nhau. Hà Nội mênh mang buồn trong những đêm hoa sữa rơi trắng cả những con phố. Mùa thu trôi vào trong từng giấc mơ của Thuỵ Anh thứ hương thơm dìu dịu của những ngày thơ ấu. Cô đã đi qua mùa thu bằng trái tim của một đứa trẻ bảy tuổi, non nớt, mỏng manh, hồn nhiên. Cô níu giữ tất cả những giây phút đẹp nhất của mùa thu cuối cùng bên mẹ và chỉ như thế thôi, cô sắp xếp chúng vào một nơi sâu nhất của tâm hồn, không ai có thể chạm vào hay làm vụn vỡ nó được, và cô đã đi qua những năm tháng của mình bằng những thứ ít ỏi còn lại đó. Mùa thu của mười lăm năm sau, mùa thu cô hai hai tuổi, cô đắm chìm trong kí ức của một đứa trẻ lên bảy tuổi, mơ giấc mơ của nó, khóc nức nở, cười trong trẻo hệt như nó ngày xưa…, nhưng dù có cố gắng đến thế nào, cô vẫn không thể dấu nổi ánh mắt đã hoàn toàn vô cảm ấy.
Những ngày tháng mười một cô hoàn toàn biến mất khỏi mọi người, để hàng đêm cha cô vẫn âm thầm đợi, và ánh mắt của dì hai ngày một sâu thêm…. Ngay cả Quân cũng hoàn toàn không thể liên lạc được với cô nhưng anh im lặng, im lặng đợi cho đến khi cô trở lại. Nhưng Thụy Anh lúc này không đủ can đảm để nói chuyện hay gặp gỡ ai nữa. Cô chìm sâu vào thế giới của riêng mình, như một cái hố rất sâu, rất kín không có lối ra, không có lối vào. Thụy Anh cũng bị nhốt trong đó. Cô không quẫy đạp nổi mà chỉ càng ngày càng chìm đi, cứ chìm mãi đi trong cái miền kí ức ấy.
Tháng mười một có một lần duy nhất cô đã tới tìm anh. Căn nhà Quân đang ở là nhà anh thuê khi bắt đầu đi làm vì không muốn ở chung với bố mẹ nữa. Thuỵ Anh hoàn toàn như người xa lạ. Vẫn dửng dưng như chưa hề có những ngày cô rời xa anh. Cô cười, nói rồi cứ như thế ngồi bó gối, im lặng xem những đĩa phim mà cô và Quân đã từng xem. Quân cũng chỉ có thể im lặng ngồi bên cô. Thỉnh thoảng đặt lên môi cô những nụ hôn rất nhẹ, và giật mình khi thấy đôi môi lạnh ướt. Khi anh chạm vào môi cô, anh cảm thấy cả thân thể cô run lên bần bật như bất chợt có cơn gió lạnh lùa vào căn phòng của anh. Cô lặng lẽ nép mình vào anh, lặng lẽ như một bóng ma. Quân chỉ biết ôm chặt cô trong tay và bế cô đặt lên giường, đắp cho cô một tấm chăn mỏng rồi nhẹ nhàng nằm xuống cạnh cô, ôm chặt tấm thân gầy của cô để làm cô ấm hơn. Anh nhẹ nhàng vô cùng như sợ làm cô tỉnh giấc. Thuỵ Anh nhắm mắt, nép chặt vào anh mong giấc ngủ sẽ kéo đến, mong những cử chỉ âu yếm, vuốt ve nhẹ nhàng của anh, thân thể anh sẽ làm nỗi cô đơn tan chảy trong cô, để cô được trần trụi dâng hiến tâm hồn mình cho anh, nhưng anh không thể làm được điều đó, cũng như cô, nằm bên cạnh anh cô vẫn không thôi cồn cào. Quân quá tốt, quá tử tế, quá hiền lành. Anh chăm lo cho cô khiến bạn bè phải ghen tị, nhưng anh chưa bao thuộc về cô. Họ hoàn toàn là hai tâm hồn xa lạ. Họ ở bên cạnh nhau nhưng Thuỵ Anh luôn cảm thấy điều gì đó rồi sẽ phải xảy ra, như không còn cách nào khác, buộc phải như thế.
Sáng tỉnh dậy khi Quân vẫn còn ngủ, Thụy Anh vội vàng mở cửa và bước ra phố để cố tìm kiếm một chút không khí thật sự để có thể thở. Cô thấy mình không thể nào chịu đựng được sự ngột ngạt của căn phòng ấy nữa, nó khiến cô cạn kiệt. Cô trở về nhà, im lặng khóa trái cửa phòng, mở máy tính, ngồi im, lần mò, suy nghĩ, rồi vu vơ. Thụy Anh nhận được mail của Hải Hoa rủ đi tụ tập với những em sinh viên năm một ở trường Hoa học. Cô chán ngán nhưng vẫn nhấn phím reply “đồng ý”, “vì lúc này đây mình cần làm một việc gì đó để thoát khỏi nơi này, khỏi cái không khí khó thở này”, và rồi một lần nữa cô gặp lại Phong, vào những ngày cuối cùng của tháng mười một.
Hôm đó Phong đã cố tình đến nói với Hoa để anh đi đón Thuỵ Anh. Anh đứng trước cửa ngôi nhà ba tầng cũ kĩ ấy chờ đợi, và lần đâu tiên anh cảm thấy tim mình đập nhanh đến như thế. Cho tới khi Thụy Anh mở cổng đi ra, vẫn nụ cười xa xôi ấy, vẫn chỉ một câu chào lơ đãng mỏi mệt. Phong thấy bồn chồn trong người, nhưng Thuỵ Anh ngồi sau xe của anh mà không hề có ý định nói một câu nào cho tới khi Phong rẽ vào một con đường khác không phải đường đến kí túc xá của anh.
- Tôi tưởng Hải Hoa nói chúng ta đến kí túc xá.
- Tôi muốn dẫn chị tới một nơi trước khi đến đó. Chị hãy chỉ ngồi sau tôi và đừng nói gì cả.
Nghe giọng nói kiên quyết có phần giá lạnh của Phong, cô đã muốn nói một câu gì đó nhưng rồi không hiểu tại sao chỉ ngồi yên lặng.
Dòng sông Hồng vào mùa nước cạn nhưng lại ngập đầy gió. Gió mênh mang xao động. Tiếng đêm thì thầm trong những mơ hồ còn lại. Tim Thuỵ Anh nghẹn lại khi Phong đỗ xe trên cầu Long Biên. Cổ họng nghẹn đắng lại, cảm giác choáng váng lan khắp thân thể cô, như có điều gì đó đang níu cô xuống dòng sông Hồng lẳng lặng trôi kia. Hai bên cầu người qua lại vẫn đông đúc, vậy mà trái tim cô bỗng dưng buốt lạnh. Cô buộc phải ngồi xuống vì không thể tiếp tục trụ trên đôi chân của mình, chúng không còn nghe theo lý trí của cô nữa, cô cũng không thể nói gì với Phong. Mọi ngôn từ thoát ra đều có thể trở nên vô nghĩa trong cái không gian mà cô đang phải chịu đựng. Phong quan sát tất cả những hành động của cô và im lặng dõi theo cô. Những ngày vừa qua anh đã luôn theo cô, nhìn thấy cô đứng hàng giờ ở đúng nơi đây cho đến tận khuya mới trở về, cùng với mùi khói thuốc ám vào người. Anh đã cố để mình không lại gần cô và ôm cô vào lòng. Những khi ấy anh mới chợt nhận ra rằng trái tim cô gái có vẻ lạnh lùng này thực ra lại vô cùng yếu đuối. Cô kìm nén tất cả mọi thứ trong trái tim bé nhỏ của mình. Bởi không thế nào đủ chỗ cho mọi thứ nên chúng luôn thét gào đòi cô phải giải phóng, nhưng cô nhẫn nại, chịu đựng, tâm hồn cô cũng như những chiếc đập ngăn sóng ở đây, dù cố gắng chống cự lại nhưng khi sức nước quá mạnh, nó sẽ vỡ và không còn cách nào có thể làm lành lại. Anh thấy anh cần phải lại gần cô hơn nữa. Anh không muốn chỉ đứng ở xa để nhìn cô đau khổ như một kẻ ngốc, anh muốn được ở bên cạnh cô, dù là gì đi nữa, chỉ cần được ở bên cạnh.
Thụy Anh ngồi im lặng một lúc lâu rồi mới có thể nói:
- Tại sao lại là nơi đây?
Thuỵ Anh nhìn Phong bằng cặp mắt vô hồn và cố gắng lên tiếng nhưng Phong im lặng, im lặng lại gần, ôm cô vào lòng, siết chặt cô trong vòng tay rắn chắc của anh. Thuỵ Anh lặng người đi, cô không còn có thể nghĩ gì, chỉ còn lại giây phút này, cô thấy trái tim mình tan ra thật sự, mọi thứ trở nên mềm nhũn, cô chỉ muốn được anh ôm thật chặt, dù đó là của một người mà cô chưa bao giờ nhớ tới, nhưng trong khi cảm giác cô độc xâm lấn tâm hồn mình, cô chỉ biết tâm hồn người con trai ấy thật sự đang tan hoà trong tâm hồn cô. Dù cảm giác ấy có chỉ diễn ra trong một khoảnh khắc, cô vẫn níu giữ nó, nép chặt vào nó, để nỗi cô đơn không thể thiêu đốt mình. Cô chỉ muốn nhắm chặt mắt lại, trôi đi và không có một ý nghĩ gì nữa. Phong nhận ra rằng Thuỵ Anh bắt đầu khóc. Cô khóc như một đứa trẻ tủi thân không biết dấu nỗi buồn của mình đi đâu khi có người nhìn thấy nó. Nước mắt của cô rơi ướt cả vai áo anh, nhưng anh cứ để cô khóc và ôm cô thật chặt trong lòng mình. Còn cô cũng không còn một chút sức lực nào để có thể giấu giếm nữa. Cứ mặc cho mình trôi đi thôi. Cứ như thế cho tới khi cô mệt nhoài và cảm thấy cổ họng khô khốc, cô ngồi xuống dựa lưng vào thành cầu im lặng đốt thuốc. Anh cũng ngồi xuống bên cạnh cô, chờ đợi bởi anh hiểu cô gái ấy chỉ cần anh ở đây để im lặng và theo dõi.
- Cậu ấy đã chết cách đây mười ngày, bốn năm trước khi chúng tôi mười tám tuổi. Một buổi tối tháng mười một âm u, ngột ngạt. Mùa thu không còn hoa sữa, không có hoa cúc, chỉ có những đám mây ngân ngấn nước, chực khóc……
Thuỵ Anh dừng lại đưa mắt chăm chú nhìn xuống dòng sông xoáy nước đỏ ngầu như máu bên dưới. Im lặng một khoảng thời gian quá lâu, rồi tiếp tục, xa lạ:
- Cảm ơn vì hôm nay Phong đã ở đây, nhưng tôi cảm thấy không còn sức để tiếp tục điều gì nữa. Dù sao cũng khuyên cậu một câu “đừng để ý tới tôi nữa”
- Nhưng ngay từ đầu tôi đã không thể làm như chị nói được. Tôi không thể dừng việc để ý đến chị, dù là bất kì lúc nào.
- ……..
- Tôi hiểu Thuỵ Anh đang nghĩ gì, nhưng hãy cứ để thế này thôi. Chị cứ để tôi im lặng ở bên cạnh thế này thôi.
Cứ như vậy họ ngồi lặng lẽ bên nhau cho tới khi sương rơi ướt đẫm vai áo. Lặng lẽ tìm kiếm tâm hồn nhau trong những im lặng của một đêm tháng mười một khô khan gió.
- Họ đã cố gắng tìm kiếm cậu ấy sau khi đọc được lá thư tuyệt mệnh ấy. Nhưng ai cũng hiểu rằng đó chẳng qua chỉ là một hành động vô nghĩa. Giữa mênh mông sông nước này, khi những con nước đang vào mùa gió, làm sao có thể tìm thấy cái xác nhỏ bé của cậu ấy. Người con gái vừa bước vào tuổi thiếu nữ ấy đã tính toán hết, và thật sự đã chuẩn bị đầy đủ cho cái chết của mình. Một lá thư trăn trối, một cú nhảy liều mạng, và như vậy, mọi thứ sẽ tan vào trong lòng nước thẳm sâu, đó là nơi trú ẩn tuyệt vời nhất, không ai có thể tìm ra cậu ấy nữa…. Mãi mãi, người bạn của tôi không trở về với cát bụi mà hóa thành những giọt nước đỏ như máu kia kìa……
Thụy Anh vừa nói vừa nhìn xuống dòng nước đỏ ngầu bên dưới. Cô nói như một cái máy và đôi mắt không hề có một giọt lệ rơi, ráo hoảnh kì lạ.
- Cậu ấy không thể thích nghi được với môi trường đại học? Tôi đã tự hỏi mình như vậy, nhưng hóa ra chính bản thân tôi lại phải ngỡ ngàng khi biết rằng cậu ấy đã thật sự xuất sắc, và cậu ấy viết cho bố mẹ rằng “con ra đi vì con cảm thấy đã sống đủ ở nơi đây, mười tám tuổi, cười, nói, hạnh phúc, tuyệt vọng…., tất cả, như vậy là đủ rồi, hãy để cho con được sống ở nơi khác”, và gửi cho tôi chỉ một dòng tin ngắn ngủi trước khi ra đi “……. Tớ sẽ đợi cậu, bao lâu cũng vẫn đợi nên đừng sống vội nhé.” . Cậu ấy thật tàn nhẫn, cậu ấy thậm chí còn không bao trước cho tôi biết. Cậu ấy đã bỏ tôi ở lại một mình, chỉ còn lại một mình thôi. Những gì đã xảy ra trong những ngày ấy làm tôi không bao giờ có thể quên được cậu ấy, không thể nào quên hai từ Phương Hoài cũng như sẽ không quên được những ngày tháng mười một ấy. Tôi hận Hoài, vì cậu ấy đã bỏ tôi lại một mình. Đến bây giờ tôi không dám gọi cậu ấy bằng cái tên đó nữa. Chỉ dám nhắc với mọi người một người tên Phương. Tôi cũng đã biết rằng từ ngày cậu ấy ra đi tôi vĩnh viễn sẽ một mình, nhưng dần dần tôi không còn hận cậu ấy nữa, tôi chỉ thấy nhớ và thầm khâm phục cậu ấy. Phương Hoài, phải rồi, cậu thật can đảm, thật tài giỏi, bởi đã biết mình sống đủ mà dừng lại, để không phải sống thừa thãi, sống vô nghĩa như cái cách mà tôi đang sống. Sống để rồi hoang mang cực độ trong những mất mát xót xa. Sinh nhật 18 tuổi, người bạn gái thân thiết nhất ấy đã nói với tôi rằng “Tớ không muốn ấy cứ quay đầu nhìn lại quá khứ của mình nữa. Ấy hãy học cách như tớ đây này, tớ rất sợ quay đầu nhìn lại, vì sợ sau lưng mình là biển hồ của sự mất mát và kiếm tìm”. Có lẽ vì vậy cô ấy đã bước đi, không cần phải bước đi đâu nữa trong cuộc sống này nên đã bước vào một cuộc sống khác, ở một nơi khác.
Nói rồi đột nhiên Thụy Anh đứng dậy không kịp để phong nói gì:
- Về thôi!
Phong không phản đối gì trước lời đề nghị đột ngột của Thụy Anh mà lặng lẽ quay xe. Thuỵ Anh ngồi trên xe nhưng vẫn quay đầu lại rất lâu nhìn dòng sông ây. Đây là lần đầu tiên sau bốn năm Phương Hoài mất, cô mới cảm thấy lòng thực thà và yên ổn.
Họ im lặng cho tới khi xe Phong dừng lại trước cửa nhà cô. Thụy Anh cảm ơn rồi hôn nhẹ lên má Phong tạm biệt. Đôi môi lạnh ngắt của cô khiến Phong muốn choàng tay ôm cô vào lòng mình. Trong làn gió hơi khô của mùa này, cô quay đầu bước đi như đoán được ý nghĩ của anh. Bước đi vội vã như bao nhiêu lần trước cô gặp anh. Không hiểu sao mỗi lần gặp Phong, Thụy Anh luôn bị rơi vào trạng thái cảm xúc của những mảnh kí ức mà cô đã cố chôn vùi thật sâu. Kí ức mênh mang chưa bao giờ cũ đi theo năm tháng mà mãi mãi cứ sống dậy từng ngày như những cơn gió không đổi mùa.
Còn lại một mình trên con đường trở về nhà, đầu Phong thật sự trống rỗng. Những mảnh vụn mà anh chắp ghép được về cô gái ấy càng làm cho anh khao khát được gần bên cô hơn. Anh không xác định cho mình thật sự đó là tình cảm gì, nhưng anh chỉ muốn được ở gần Thụy Anh bởi chính anh cũng cảm nhận được rằng, người cô cần chính là anh chứ không phải là một ai khác. Anh cũng biết cô yêu Quân. Nhưng anh có cảm giác, rất mơ hồ rằng họ chưa bao giờ thuộc về nhau.
Tháng mười một trôi đi trong đi chậm chạp như một con ngựa già mỏi mệt không muốn làm nhiệm vụ. Kí ức của tháng mười một đậm đặc trong những ly café đêm của Thụy Anh. Cô vừa muốn vùng vằng thoát khỏi những ngày này lại vừa cố như để níu giữ từng khoảnh khắc. Cô nhớ như in hình ảnh một cô bé Phương đã từng cười hồn nhiên khi hai đứa cùng nhau đi ngắm những bông hoa cúc còn lẫn hơi sương của tháng mười một, rồi mua thật nhiều cúc về cắm (dù cho cô nàng không thích hoa cúc lắm, nhưng lại luôn nhắc Thụy Anh : - Tớ mua cúc về cắm để cậu thoải mái ngắm). Những ngày sống bên cạnh Phương cũng là những ngày còn lại duy nhất một chút đẹp đẽ trong lòng cô từ khi mẹ ra đi, nhưng rồi ngay chính Phương cũng bỏ cô mà đi. Hình ảnh cuối cùng còn lại trong cô về Phương vẫn là nụ cười thật tươi, thật giòn và giọng nói thật trong veo khi hai người dong duổi xe đạp trên phố cổ. Vậy mà chỉ hai mươi giờ đồng hồ sau, cô vĩnh viễn không thể tìm thấy Phương một lần nữa. Nhưng cô đón nhận chuyện này lặng lẽ cứ như mình đã nhìn ra rằng rồi sẽ có ngày mọi chuyện diễn ra hệt như vậy. Bạn bè thân thiết của hai đứa còn tự hỏi tại sao Thụy Anh lại hờ hững trước cái chết của Phương như vậy. Nhưng rồi không ai có thể biết rằng, cả đêm hôm đó Thụy Anh đã chỉ im lặng đứng trên cầu Long Biên, nhìn về phía sông Hồng đỏ ngầu kia. Không có một giọt nước mắt nào, không có một thanh âm nào,…chỉ còn gió. Tiếng gió gào thét như quất vào mặt cô. Lạnh buốt, đau rát. Cô vẫn câm lặng. Đêm đó dài vô tận trong những khoảnh gió, và cho tới tận những giây phút ấy cô biết rằng chẳng còn gì để níu giữ cho ngày mai.
“Dù sao cậu vẫn hạnh phúc vì cậu biết rằng cậu đã sống đủ. Còn tớ, tớ chẳng biết đâu là đủ, đâu là thiếu. Mọi người bảo thỉnh thoảng phải dừng lại một chút để biết mình đang sống. Tớ cũng muốn dừng lại, nhưng tớ không biết tớ phải dừng lại ở đâu, dừng lại như thế nào. Tớ sợ lắm. Chỉ cần tớ dừng lại, có thể là không đúng cách, tớ sẽ trôi đi mà không thể trở về được. Cậu hạnh phúc vì cậu biết cậu đã sống đủ. Còn tớ, tớ thấy mình cứ thiếu mãi, vơi dần đi mọi điều. Mẹ đi, tớ đã mất một lần. Và rồi cậu bỏ tớ ra đi. Cái còn lại trong tớ vơi đi rất nhiều nữa. Tớ phải làm sao để biết mình đã sống đủ, khi mà càng sống tớ càng khuyết thiếu. Nhìn lại đến bây giờ, tớ còn gì?..... Đôi khi tớ sống cứ như mỗi lần mình bước sang đường vậy, chậm chân một chút, lơ là một chút thôi sẽ chạm ngay phải chiếc xe ô tô đang lao tới. Nó lướt qua mình rất vội vã, và mình bước hụt, vậy là tất cả sẽ chấm dứt. Không phải, nó lướt đi trước mặt mình và nó không kịp nhớ ra đã bắt gặp mình trên cuộc hành trình của nó. Rồi tiếp, tiếp nữa, nó sẽ quên, quên mất đã bắt gặp rất nhiều điều trong cuộc hành trình của nó. Chỉ còn lại tớ và những người như tớ, khi chiếc ô tô lao đi thì không biết mình phải đi đâu về đâu tiếp. Lại bơ vơ, và rồi lại nhớ tiếc, lại cứ nghĩ mãi về chiếc ô tô đã lao đi rất xa….”
Và Thụy Anh bắt đầu khóc. Cô không còn có thể nức nở, bởi nước mắt không còn ở hình hài của những giọt cầu tinh mặn mà đã đóng băng thành những khối sần sùi đâm vào lồng ngực nhức buốt. Nó nghẹt cứng trong họng khiến cô không thể thở, không thể nói, và đôi mắt mờ dần. Trong mơ hồ khi ấy, Thụy Anh như nhìn thấy hình ảnh của mẹ bên cây kèn saxophone cùng với những bản nhạc của thời thơ ấu. Lúc này cô không lẩn tránh những cảm giác ấy mà chìm vào đó, như đợi bàn tay của mẹ ôm lấy mình. Mười tám tuổi, một lần nữa trong bước ngoặt của cuộc đời mình cô không còn có mẹ bên cạnh. Nhưng đêm đó, cô chìm trong cảm giác về mẹ, về một miền kí ức khi cô còn là một đứa bé bảy tuổi, có mẹ và những mùa đông đầy hoa cúc.
Những ngày này Hà Nội đậm hơi sương và lẩn khuất đâu đó trong những khối nặng trĩu ấy là một miền kí ức sáng tươi kì lạ. Trước những năm bảy tuổi, những năm có mẹ bên cạnh, cô đã sống cuộc sống đủ đầy những yêu thương, tròn vẹn những nỗi nhớ. Đôi lúc cô nghĩ, nếu mình chỉ dừng lại cuộc đời ở năm bảy tuổi đó thôi, có lẽ mình sẽ biết mình đã sống đủ. Nhưng rồi, những ngày tháng mười một lặng lẽ với cầu Long Biên và dòng sông Hồng cạn khô này, cô biết mình vẫn phải sống, bởi nếu không cô sẽ không thể ngắm nhìn mảnh đất này, không thể sống với những cảm giác thân thuộc khi ở bên cạnh Phương. Cuộc sống trôi nổi trong những ngày tháng vô nghĩa, nhưng rồi bỗng dưng ùa tới những khoảnh khắc sâu đến tận cùng mà chỉ nhờ có nó thôi cũng đủ để sống cả ngàn năm sau. Thụy Anh đang sống những ngày như vậy, với kí ức về mẹ, về Phương, và tháng mười một Hà Nội, chỉ với những khoảnh khắc ít ỏi đã qua từ rât lâu rồi.
Và bỗng dưng Phong xuất hiện. Lần đầu tiên có một người đứng cùng cô trên cây cầu ấy để nhớ về Phương. Lần đầu tiên có người đã im lặng ôm cô, im lặng để cô khóc. Và lần đầu tiên cô thấy mình thật thà đến như vậy. “anh là ai?”. Thụy Anh cứ tự đặt cho mình câu hỏi ấy để rồi tự kéo mình vào những rối bời. “Những cuộc gặp gỡ với anh ta là tình cờ hay bởi một sự sắp xếp khéo léo nào đó. Tại sao bỗng dưng người đó lại xuất hiện trong cuộc đời mình từ một giây phút nhói lên những nỗi đau vốn đã khuất từ lâu”. Cô đã nghĩ nhiều đến Phong. Đã luẩn quẩn trong cái suy nghĩ và hình ảnh của người con trai rất trẻ ấy. Và đôi lúc cô tự mình tìm cách trốn chạy. Cô sợ Phong sẽ nhìn thấy tâm hồn cô. Sợ như một đứa trẻ làm việc xấu sợ bị phát hiện. Sau đêm cuối của tháng mười một ấy, cô tránh Phong. Cô trở về bên Quân. Lại cười, nói với những gì đang diễn ra xung quanh, như chưa bao giờ có khoảng thiếu của tháng mười một. Không một ai hỏi bởi biết quá rõ, sẽ chỉ nhận được sự im lặng hoàn toàn từ người con gái ấy. Quân mỉm cười khi cô đến, và vẫn vậy, vẫn dịu dàng ôm lấy bờ vai gầy, mảnh của cô “cảm ơn vì em đã trở về”, “em vẫn luôn ở đây mà”, “trưa nay mình sẽ ăn gì em”, “bún chả nhé. Em sẽ nấu”. Quân cười dịu dàng. Hạnh phúc với những gì mình đang có. Hạnh phúc vì biết Thụy Anh đang là của anh, hiện hữu ngay bên cạnh anh với những điều bình dị của một cuộc sống thường ngày. Với anh chỉ như thế là quá đủ.
P.L.
(Còn tiếp)