Giải thưởng Cikada của Thụy Điển

THE CIKADA PRIZE

The Cikada Prize is given to an East Asian poet, who "in his/her poems defends the inviolability of life". The award was founded in 2004 in connection with the 100th anniversary of the birth of the Swedish Nobel Prize laureate in literature 1974, Harry Martinson. It consists of SEK 20.000 and art work by the Swedish ceramic artist Gunilla Sundström.

The Swedish Institute finances the award, which normally is presented by the Ambassador or Consul General of Sweden in the country where the recipient resides.

The name of the award was inspired by Martinson's poetry collection "Cikada", which was published in 1953. The award is given to East Asian poets, as a recognition of the great inspiration Harry Martinson found for his own poetry in East Asian literature, but also because the rich poetry of these countries deserves better international recognition.

Poet Lars Vargö, Chairman, initiator of the price

JURY

1. Lars Vargö:

Chairman, initiator of the price. PhD in Japanese studies and former diplomat. Born 1947. Vargö was Swedish Ambassador to Lithuania 1998-1999, to South Korea 2006-2011 and to Japan 2011-2014. Vargö has published several books on Japanese culture and history. He has also translated Japanese haiku, modern poetry and prose into Swedish. His own haiku collection "Winter Moon / Vintermåne / 冬 の 月 / 겨울 의 달" was published in 2011. Chairman of the Swedish Haiku Society.

2. Göran Bäckstrand:

Specialist on the literature of Harry Martinson. Deputy Secretary-General of the Swedish Red Cross and vice chairman of the Harry Martinson Society.

3. Kaj Falkman:

Born 1934. Graduate in Law, Stockholm 1959. Ministry for Foreign Affairs 1959-2001. Ambassador 1976. Diplomatic posts enumerated in the Swedish CV. Books translated into foreign languages: Robot and Meaning, philosophy, 1974. English, French, Japanese. Turkey/Prince of Frontiers, 1999. Turkish, Kurdish. April Snow, Swedish-Japanese haiku anthology with 100 haiku in each language, 2000. To Speak for the world, 2005. English compilation of Dag Hammarskjöld´s speeches. A String Untouched, Dag Hammarskjöld´s life in haiku and photographs, 2005. English, French, Croatian. Snowdrops, Eleven Swedish haiku poets in Swedish and English, 2010. Poetry of Surprise, Experiences of haiku. Analysis of forms and contents of 310 haiku from all over the world, 2012. English translation not yet published. Film for Swedish Television 1987: Japan Dream, Japan Reality. Ideas and Patterns among Japanese artists, architects, writers and poets. Founder 1999 of the Swedish Haiku Society. Chairman 1999-2015. President of The Sweden-Japan Society. Recipient of Swedish Academy Award 2005 and 2010. Married to Sigrid Falkman, Art critic, one son.

4. Lars Granström:

Librarian and poet. Born 1953. Co-editor of the journal FRI HAIKU.

5. Pia Forsgren:

Representative of the Jewish Theatre, partial funding of the price. Pia Forsgren was educated at the Dramatic Institute in Stockholm, where she directed the acclaimed No-drama Hanjo by the Japanese writer and poet Yukio Mishima. The breakthrough came with the set of four little girls by Pablo Picasso on the wedge at Kulturhuset, 1988. 1985 was invited Forsgren submitted to the Royal Dramatic Theatre with the mission to renew the theater and develop his talent for modern poetic dramas. She explored the meaning of poetry, poetic word at the theater and the meeting between theater and dance, directing and choreography, dancers and actors. During 10 years as a director at the Royal Dramatic she put up the critically acclaimed performances Savannah Bay and Hiroshima Mon Amour by French writer and filmmaker Marguerite Duras, Beatrice, Rappaccinis daughter of Nobel laureate Octavio Paz and the Nile, Traum and Sal P by Catherine Frostenson, member of the Swedish Academy. 1995, Pia Forsgren offered to lead the Jewish Theatre and create an experimental, cutting-edge international scene CBC arts based in Stockholm. During his 18 years as a theater director, director and artistic director has her interest in contemporary cultural expressions as well as strong attraction to exploring theater room conditions and opportunities manifested through several audience and critically acclaimed productions such as LOL by Ohad Naharin, Kristallvägen by Katarina Frostenson, Spoonface of Lee Hall and Shadow Time by Brian Ferneyhough and Charles Bernstein. Among Forsgrens recent productions include the acclaimed staging Dogs of Prague by Marguerite Duras, conductor Daniel Barenboim concert with The West-Eastern Divan Orchestra and the Flight and Metamorphosis - a staged exhibition about the poet Nelly Sachs. In 2008 created Pia Forsgren the visual concert Different Trains by Steve Reich who became one of the Jewish Theatre biggest critical and commercial successes. Administration has been 111 times in Stockholm and in Jerusalem as guest of honor at the newly established cultural festival Jerusalem Season of Culture summer 2011. In his role as president and artistic director has Forsgren initiated a series of successful collaborations with other artists such as director and playwright Lars Norén with the play still water and the Israeli choreographer Ohad Naharin by the Batsheva Dance Company with the work Furo - a dance installation surrounded by the Japanese video artist Tabaimos works Japanease Bathhouse. Characteristic of Pia Forsgren's art is her ability to integrate technology, architecture and art scene with petitions. She moves freely across borders between different art forms such as drama, dance, film and music, and has brought the Jewish Theatre to the position it has today as an innovative, high quality and pioneering stage for performance art.

6. Styrbjörn Gustafsson:

Publisher, Tranan Publishing House. www.tranan.nu

Natural beauty of Sweden

PRIZE WINNERS

Poet Sô Sakon

2004: Sô Sakon (1919 – 2006)

Sakon, whose real name was Koga Teruichi, was born in the Japanese south island of Kyushu in 1919 and died in April 2006. He studied including French literature at Tokyo University and later became a professor of that subject. During the Allied heavy bombing of Tokyo during War II, he was a witness to how his own mother perished in the fires that occurred. The incident affected him strongly and was behind his most famous collection of poems, Moeru haha, "Burning mother," which came out in 1968. She managed to force him to leave the burning building, but went himself in the flames.

So Sakon published over a hundred books, most of which were collections of poetry. He was also famous as an art critic and devoted special attention to the Jomon-period (ca. 10,000 to 300 BC) very specific ceramics. In several collections of poetry, he tried to recreate the Jomon-people's thoughts from his own view of their craft.

As a modern poet was so one of Japan's most prominent figures and there is hardly any collection of modern Japanese post-war poetry that does not include a selection of his works. In Japan, poetry, however, divided into modern poetry, haiku and refuel, and the short poems he wrote were recognized infrequently as haiku, despite the many times both were within the regulatory framework and sometimes surpassed the haiku poetry written by recognized haiku poets. As if to tease a little extra with this rigid segmentation of Japanese poetry he trod gladly into forbidden areas, and published books about his view of haiku.

His poetry is often bleak, despite the serious subjects it treats. He seemed to find an insightful pleasure in the cosmic bottoms conditions of existence bidding on and he often took the deceased souls in their own living soul hiking. Just as in the classical NO theater, his poetry is seen as a dialogue between the living and the dead.

So Sakon was also an art collector, but the items used to just stand still for a short time on the shelves in his home, because he soon gave them to museums throughout Japan. Thus, he made important contributions to adult education. He lived for the past twenty-five years of his life in Ichikawa, one of Tokyo's suburbs, with his wife, artist So Kaoru, and their two parrots. At sunset, you could see him walk along the riverbank next to his apartment building with the equally to the years hearty welcome Taro parrot on his shoulder.

Poet Kaneko Tota

2005: Kaneko Tota (1919 – )

Tôta one of the most influential haiku poets in Japan today. His poetry contains many of the elements that are usually associated with the 17th century master, Matsuo Basho (1644 - 94). In his poetry one finds karumi, the light-hearted, as well as fûga no makoto, "refined truth". He also expresses sensitivity towards what is weak and fragile in life, along with everyday contemplations and ironic undertones while critisizing the shortcomings of today's society. Kaneko is also an interesting speaker, and he participates willingly and frequently in debates about haiku poetry. In old age he allows himself to be forthright and honest, sometimes startling his audience. Kaneko Tota is also a leading expert on the controversial poet, Taneda Santoka, (1882-1940). Not very much of Kaneoko Tôtas own haiku poetry has been translated into other languages. He is, however, represented in a few books, among them: Aprilsnö, Podium, Swedish-Japanese Anthology, 2000. The false stillness, Lars Vargo, Carlsson, 1992. Modern Japanese Haiku, by Makoto Ueda, University of Tokyo Press, in 1976.

Poet Ko Un

2006: Ko Un (1933 – )

Un is one of Korea's most famous poets and lived for many years as a Buddhist monk. He has long been involved in efforts to achieve reunification on the Korean peninsula and is an active peace activist. His poetry is both strong as surprising and he writes both compressed short poems and longer rather more prosaic poems. Several of Ko Oz books have been translated into Swedish, among other things: Moment flower, Atlantis, 2006 Ten thousand footprints and other poems, Atlantis 2005 Ask the moonlight on the road: zendikter, Heidrun 2002.

Poet Shin Kyong-Rim

2007: Shin Kyong-Rim (1935 – )

Korean Shin Kyong-Rim was born in Chongju, North Chung Chong Province in 1935. When he was young he often traveled around the country and collected traditional folk songs. Much of his poetry was to contain what he heard from that time. After the debut collection The Reed 1956 he pretends nothing for a long period without immerses himself instead of class issues and works as a farmer, miner and official. The experiences of this time is the basis for his poetry and his reputation as a poet get started with the collection Farmers Dance, in 1973. His second collection of poems "Saejae" (1979), followed by "Talnomse" (1985), "Kananhan sarangnorae" (1988), and "Wedge" (1990). These collections summarizes the experiences of the poor Korean peasants chaotic life along the Han River from the late 1800s to the present day, where Shin Kyong-rhyme himself lived. He poetry expresses much of the suffering and pain of the poor in South Korea, both on land and in the people who have been marginalized in the cities. He writes in a rhythmic, easily understandable and accessible language, and has a lyrical storytelling. Shin Kyong-rhyme is never sentimental, but highlights the fragility and suffering rather than to showcase the cultural facade.

Poetess Moon Chung-hee

2010: Moon Chung-hee (1947 – )

Moon was born in Boseong, Jeollanam-do, Korea on May 25, 1947. She attended Jinmyeong Girls' High School, majored in Korean Literature at Dongguk University, and completed her graduate studies from the same University, where she has also taught. While still in high school, she published her first collection of poems, Kkotsum (1965). In 1969, Moon made her debut in literature when her poems Bulmyeon (insomnia) and Haneul (Sky) were accepted in Wolgan munhak's feature on new poets. The core of Moon Chung-hee's poetry reveals a distinctly romantic consciousness, expressed in crystalline language, dominated by a complex interplay of vivid emotions and sensations. Her fine, occasionally startling poetic sensibility is best represented in the poem Hwangjiniui norae: No, that isn't it. Even with little sunlight/ with love alone/ that is shy of new faces/ like flowers of grass/ I want to knock my whole body against a massive wall/ and fall.” Moon’s similes and metaphors are entirely subjective, having been internalized to chart the evolutions and dramas of her own emotions. Her figurative language becomes a register of her sensitivity, and movingly treats the themes of romantic love, reticence, suffering, and freedom. In a few poems such as Potatoes (Gamja), Saranghaneun samacheon dangsinege and Namhangangeul barabomyeo, Moon makes use of the elements of fairy tale narratives in order to arrive at an allegorical distillation of present reality.

(From Wikipedia)

Poetess Mizuta Noriko

2013: Mizuta Noriko (1937 – )

After graduating from Tokyo Woman’s University with a B.A. in British and American Literature in the Faculty of Arts and Sciences, Noriko Mizuta earned her Ph.D. in the Graduate Program in American Studies at Yale University in the U.S. In 1970, she began her career at Marymount College and Scripps College in the U.S., teaching, among other courses, Modern British and American Literature and Theories of Criticism. In 1974, was appointed Associate Professor in the Department of Comparative Literature of the University of Southern California, and taught a wide range of courses there, among them American Literature, Japanese/European/American Comparative Literature, and Women’s Studies. In 1992, she led the establishment of Josai International University (Togane City, Chiba Prefecture), where she teaches in the Faculty of Humanities, and served as President from 1996 to 2009; during that time, in 2004, she was concurrently appointed as Chancellor of the Josai University Educational Corporation, the position she now holds. As President and Chancellor, she continues to publish, to serve in a wide range of academic associations, and to take part in research projects. She directs the work of undergraduate, M.A., and Ph.D. candidates, including the doctoral theses of government-sponsored exchange students from overseas. In the 1970’s, Dr. Mizuta played an active part in the establishment of Women’s Studies curricula in universities in the U.S. and in the development of comparative critical perspectives on women’s literature. She has published a collection of English translations of Japanese women’s writings, broadening the scope of gender criticism and theory. As a pioneer in the field of feminist criticism in her own country, she led the way to the establishment of the Women's Studies Association of Japan; she created Japan’s first postgraduate degree program in Women's Studies in the JIU Graduate School of Humanities, in 1996, and a Ph.D. program in Comparative Cultures, in 1998. As Chancellor of the Corporation, she opened a new campus in Kioicho, Tokyo, in 2004 - designed to serve as the base for the Corporation’s international development by organically connecting the Josai University Sakado campus in Saitama Prefecture and the Josai International University Togane campus in Chiba. Under her leadership, the Faculty of Pharmaceutical Sciences and Faculty of Social Work Studies (2004), the Faculty of Social and Environmental Studies (2010), and the Faculty of Nursing (2012) were established at JIU, and the Faculty of Tourism was opened in Kamogawa, on the Boso Peninsula, the birthplace of the founder of JU, in 2006. The Corporation now embraces a comprehensive university complex, committed to the development of interdisciplinary human resources. Dr. Mizuta is also highly regarded as a poet. During her university days, she took part in the Buumerangu no kai poetry circle, which later produced a number of poets and fiction writers. She established the Japan-China Association for Short Poetry in the Josai University Educational Corporation in 2008 and was appointed honorary chair. She founded Carillon Avenue, a coterie magazine for poetry and reviews, in 2009, and in 2013 was awarded the Cikada Prize, created to commemorate the Swedish Nobel Poet Laureate Harry Martinson and presented to poets who express in their work “the majesty of life.” She has also published a number of poetry collections, reviews, and essays on poetry.

Poet Bei Dao

2014: Bei Dao (1949 - )

Bei Dao (simplified Chinese: 北岛; traditional Chinese: 北島; pinyin: Běi Dǎo; literally: "Northern Island", born August 2, 1949) is the pen name of Chinese poet Zhao Zhenkai (S: 赵振开, T: 趙振開, P: Zhào Zhènkāi). He was born in Beijing. He chose the pen name because he came from the north and because of his preference for solitude. Bei Dao is the most notable representative of the Misty Poets, a group of Chinese poets who reacted against the restrictions of the Cultural Revolution. As a teenager, Bei Dao was a member of the Red Guards, the enthusiastic followers of Mao Zedong who enforced the dictates of the Cultural Revolution, often through violent means. He had misgivings about the Revolution and was "re-educated" as a construction worker, from 1969 to 1980. Bei Dao and Mang Ke founded the magazine Jintian (Today), the central publication of the Misty Poets, which was published from 1978 until 1980, when it was banned. The work of the Misty Poets and Bei Dao in particular were an inspiration to pro-democracy movements in China. Most notable was his poem "Huida" (回答, "The Answer") which was written during the 1976 Tiananmen demonstrations in which he participated. The poem was taken up as a defiant anthem of the pro-democracy movement and appeared on posters during the Tiananmen Square protests of 1989. During the 1989 protests and subsequent shootings, Bei Dao was at a literary conference in Berlin and was not allowed to return to China until 2006. (Three other leading Misty Poets - Gu Cheng, Duo Duo, and Yang Lian - were also exiled.) His then wife, Shao Fei, and their daughter were not allowed to leave China to join him for another six years. Since 1987, Bei Dao has lived and taught in England, Germany, Norway, Sweden, Denmark, the Netherlands, France, and the United States. His work has been translated into twenty-five languages, including five poetry volumes in Englishalong with the story collection Waves (1990) and the essay collections Blue House (2000) and Midnight's Gate (2005). Bei Dao continued his work in exile. His work has been included in anthologies such as The Red Azalea: Chinese Poetry Since the Cultural Revolution (1990) and Out of the Howling Storm: The New Chinese poetry. Bei Dao has won numerous awards, including the Tucholsky Prize from Swedish PEN, International Poetry Argana Award from the House of Poetry in Morocco and the PEN/Barbara Goldsmith Freedom to Write Award. He is an honorary member of the American Academy of Arts and Letters. Jintian was resurrected in Stockholm in 1990 as a forum for expatriate Chinese writers. He has taught and lectured at the University of Notre Dame in Indiana, the University of Alabama in Tuscaloosa, Beloit College, Wisconsin, and is Professor of Humanities in the Center for East Asian Studies at the Chinese University of Hong Kong. He has been repeatedly nominated for the Nobel Prize in Literature.

(From Wikipedia)

Poetess Hoàng Thị Ý Nhi

2015: Hoàng Thị Ý Nhi (1944 - )

The Vietnamese poet Hoàng Thị Ý Nhi has been awarded the Cikada Prize of 2015 in recognition of the way she in her poetry so well has defended the inviolability of life. Born in 1944 Ý Nhi lived through the war in Vietnam and has woven recollections of individual destinies into expressive images of everyday chores. She graduated from the Faculty for foreign languages in Hanoi in 1968 and worked as an editor for the Vietnamese Writer's Association's Publishing Company in Saigon until her retirement. During the war 1965-75 she had a prominent position as one of the few women poets. Among her works one finds Trái tim nỗi nhớ (Longing heart 1974, together with Lâm Thị Mỹ Dạ), Đến với dòng sông (Come to the river, 1978), Người đàn bà ngồi đan (Knitting woman 1985), Mưa tuyết (Snow rain 1991), Vườn (Garden 1998). Her latest book is the collection of essays Những gương mặt – Những câu thơ (Faces - poems 2008).

Poet Yang Mu

2016: Yang Mu (1940 - )

Yang Mu was born as Wang Ching-hsien on 1940 in Hualien County, Taiwan. As one of the representative figures in the field of contemporary Taiwanese literature, he is famous for combining the graceful style and writing techniques of Chinese classical poetry with elements of Western culture. Apart from romantic feelings, his works also reflect strong awareness of humanistic concern, which has thus brought him widespread attention and high respect. He was named the laureate of the 2013 Newman Prize for Chinese Literature, making him the first poet and the first Taiwanese writer to win the award. In 1971, he gained Ph.D of Comparative Literature at the University of California, Berkeley. His studying in America, obviously, contributed to the changes of his poetry style. As a prolific writer, Yang Mu has published 14 poetry collections, 15 prose collections and 1 verse play so far. His early works include On the Water Margin, Flower Season, Lantern Boat and Legends. These poetry collections were published under the pen name Ye Shan and were publicly thought to have created a new way of writing romantic poems... Yang Mu's works have been translated into English, German, French, Japanese, Swedish Dutch, etc. No trace of the Gardener: Poems of Yang Mu (translated by Lawrence R. Smith & Michelle Yeh, New Haven: Ct. Yale University Press, 1998.) and The Forbidden Game and Video Poems: The Poetry of Yang Mu and Lo Ch'ing. (translated by Joseph R. Allen, Seattle: University of Washington Press, 1993)...

(From Wikipedia)

Art work by the Swedish ceramic artist Gunilla Sundström

Nguyễn Thị Thùy Linh dịch từ tiếng Anh

GIẢI CIKADA

Giải Cikada chọn trao cho nhà thơ Đông Á, người có “những tác phẩm thơ lên tiếng bảo vệ tính bất khả xâm phạm của đời sống”. Giải thưởng được sáng lập năm 2004 nhân dịp kỷ niệm 100 năm ngày sinh của nhà thơ Thụy Điển giành giải Nobel Văn học năm 1974, Harry Martinson. Giải thưởng trị giá 20.000 SEK và một tác phẩm nghệ thuật do nghệ nhân gốm người Thụy Điển Gunilla Sundström thiết kế.

Học viện Thụy Điển tài trợ cho giải thưởng này, thường được Đại sứ quán hoặc Tổng lãnh sự quán tại quốc gia người nhận cư trú đại diện trao tặng.

Tên của giải thưởng được lấy cảm hứng từ tập thơ “Cikada” xuất bản năm 1953 của Martinson. Giải thưởng được trao tặng cho các nhà thơ Đông Á như một sự ghi nhận nguồn cảm hứng tuyệt vời mà Harry Martinson đã tìm ra cho thơ ca ông trong nền văn hóa Đông Á, cũng bởi nguồn thi ca phong phú của những quốc gia này đáng được ghi nhận trên trường quốc tế.

Tác phẩm của nghệ nhân Gunilla Sundström, Thụy Điển

HỘI ĐỒNG GIÁM KHẢO

1. Lars Vargö:

chủ tịch, người khởi xướng giải. Tiến sỹ nghiên cứu về Nhật Bản và cựu ngoại giao. Vargö là Đại sứ Thụy Điển tại Lithuania năm 1998 - 1999, tại Hàn Quốc năm 2006 - 2011 và Nhật Bản năm 2011 - 2014. Vargö đã xuất bản một số đầu sách về lịch sử và văn hóa Nhật Bản. Ông dịch văn xuôi, thơ hiện đại và thơ haiku Nhật sang tiếng Thụy Điển. Tập thơ haiku “Trăng mùa đông/ Vintermåne / 冬 の 月 / 겨울 의 달”  của ông xuất bản năm 2011. Ông là Chủ tịch Hội thơ haiku Thụy Điển.

2. Göran Bäckstrand:

Nhà nghiên cứu văn học của Harry Martinson. Phó Tổng thư ký hội chữ thập đỏ Thụy Điển và Phó chủ tịch Hiệp hội Harry Martinson.

3. Kaj Falkman:

Sinh 1934. Tốt nghiệp trường Luật, Stockholm năm 1959. Bộ trưởng Bộ ngoại giao từ 1959 - 2001. Đại sứ 1976. Các chức vụ ngoại giao được liệt kê trong sơ yếu lý lịch của Thụy Điển. Các tác phẩm dịch sang tiếng nước ngoài: Robot và Ý nghĩa, sách triết học, 1974. Tiếng Anh, Pháp, Nhật. Tiếng Thổ Nhĩ Kỳ/ Hoàng tử biên giới, 1999. Tiếng Thổ Nhĩ Kỳ, tiếng Kurd. Tuyết tháng Tư, tuyển tập thơ haiku song ngữ Nhật - Thụy Điển gồm 100 bài haiku trong mỗi thứ tiếng, 2000. Nói với thế giới, 2005. Tổng hợp các bài phát biểu của Dag Hammarskjöld bằng tiếng Anh. Sợi dây vô cảm, cuộc đời của Hammarskjöld trong thơ haiku và tranh ảnh, 2005. Tiếng Anh, Pháp, Croatia. Bông tuyết, Mười một nhà thơ haiku của Thụy Điển, tiếng Thụy Điển và tiếng Anh, 2010. Những trải nghiệm bất ngờ trong thơ haiku. Phân tích hình thức và nội dung của 310 bài thơ haiku trên thế giới, 2012. Các dịch phẩm tiếng Anh chưa xuất bản. Phim trên Đài truyền hình Thụy Ddieenr 1987: Giấc mơ Nhật Bản, thực trạng Nhật Bản. Ý tưởng và kiểu mẫu giữa các họa sỹ, kiến trúc sư, nhà văn và nhà thơ Nhật Bản. Người sáng lập Hiệp hội thơ haiku Thụy Điển 1999. Chủ tịch từ 1999-2015. Chủ tịch Hiệp hội Nhật - Thụy Điển. Nhận giải thưởng Học viện Thụy Điển năm 2005 và 2010. Kết hôn với Sigrid Falkman, nhà phê bình nghệ thuật, có một con trai.

4. Lars Granström:

Thủ thư và nhà thơ. Sinh 1953. Biên tập viên tạp chí FRI HAIKU.

5. Pia Forsgren:

Đại diện nhà hát Do Thái, tham gia tài trợ cho giải. Pia Forsgren được đào tạo tại Học viện kịch ở Stockholm, nơi bà đạo diễn bộ phim Hanjo của nhà thơ, nhà văn Nhật Bản Yukio Mishima rất được đón nhận. Bước đột phá này cùng với nhóm bốn cô gái nhỏ của Pablo Picasso trên mũi nhọn ở Kulturhuset, năm 1988. Năm 1985 Forsgren được mời tới Nhà hát kịch Hoàng gia với sứ mệnh tân trang lại rạp và phát triển tài năng cho các vở kịch hiện đại. Bà đã khám phá ra ý nghĩa của thơ, ngôn từ thơ ca tại nhà hát và sự giao thoa giữa hát và múa, biên đạo và vũ đạo, vũ công và diễn viên. Trong suốt 10 năm làm đạo diễn tại nhà hát kịch Hoàng gia bà đã biên đạo những màn trình diễn được đánh giá cao “Vịnh Savannah và Tình yêu Hiroshima của tôi” của nhà văn Pháp và nhà làm phim Marguerite Duras, “Beatrice”, Rappaccinis con gái của người đoạt giải thưởng Nobel “Octavio Paz và sông Nin”, “Vết thương và muối” của Catherine Frostenson, thành viên Học viện Thụy Điển. Năm 1995, Pia Forsgren lãnh đạo nhà hát Do Thái và tạo ra một cuộc triển lãm thử nghiệm quốc tế độc đáo về nghệ thuật CBC ở Stockholm. Trong suốt 18 năm làm giám đốc nhà hát, nhà điều hành nghệ thuật đã quan tâm đến những biểu hiện văn hóa đương đại cũng như sự thu hút mạnh mẽ việc khám phá điều kiện và cơ hội của rạp hát qua khán thính giả và các kịch bản được đánh giá cao như LOL của Ohad Naharin, Kristallvägen của Katarina Frostenson, Spoonface của Lee Hall và Bóng thời gian của Brian Ferneyhough và Charles Bernstein. Trong số những tác phẩm gần đây của Forsgrens có vở kịch Con chó của Prague (Marguerite Duras) được khen ngợi, buổi hòa nhạc của nhạc công Daniel Barenboim với dàn nhạc Divan Đông-Tây và Chuyến bay và Sự biến hóa – một cuộc triển lãm uy tín về nhà thơ Nelly Sachs. Năm 2008 Pia Forsgren thực hiện buổi hòa nhạc Những chuyến tàu khác nhau của Steve Reich một trong những người thành công nhất trong lĩnh vực phê bình và thương mại của Nhà hát Do Thái. Chính phủ đã ghé thăm 111 lần ở Stockholm và Jerusalem như khách mời danh dự tại lễ hội văn hóa mới thành lập Mùa hè văn hóa Jerusalem năm 2011. Trong vai trò là chủ tịch và giám đốc nghệ thuật, Forsgren đã có những sự hợp tác thành công với những nghệ sỹ khác như đạo diễn và nhà soạn kịch Lars Norén với vở kịch Nước vẫn còn và nhà biên đạo Ohad Naharin người Israel của công ty múa Batsheva với tác phẩm Furo- một màn múa bao quanh bởi nghệ sỹ ghi hình Nhật Bản Tabaimos được thực hiện tại nhà tắm Nhật Bản. Đặc điểm nghệ thuật của Pia Forsgren là khả năng tích hợp công nghệ, kiến trúc và cảnh nghệ thuật với những lời cầu nguyện. Bà tự do chuyển đổi những ranh giới nghệ thuật khác nhau như kịch, vũ đạo, phim và âm nhạc và đã đưa Nhà hát Do Thái tới vị trí ngày nay là một sân khấu cách tân, chất lượng cao và tiên phong cho nghệ thuật trình diễn.

6. Styrbjörn Gustafsson:

Nhà xuất bản Tranan. www.tranan.nu.

Tác phẩm của nghệ nhân Gunilla Sundström, Thụy Điển

NGƯỜI ĐOẠT GIẢI

Nhà thơ Sô Sakon

2004: Sô Sakon (1919 - 2006)

Sakon, tên thật là Koga Teruichi, sinh ra ở hòn đảo Kyushu phía nam Nhật Bản năm 1919 và mất tháng 4 năm 2006. Ông nghiên cứu văn hóa Pháp ở Đại học Tokyo và sau đó trở thành giáo sư của môn học này. Trong suốt vụ đánh bom kinh hoàng của đồng minh ở Tokyo thế chiến thứ II, ông đã chứng kiến cảnh mẹ ông chết trong ngọn lửa thế nào. Vụ việc đã tác động mạnh mẽ đến ông và đứng sau tập thơ nổi tiếng nhất của ông, Moeru haha, “Người mẹ bốc cháy” phát hành năm 1968. Mẹ đã cố buộc ông phải rời tòa nhà đang bốc cháy, nhưng ông vẫn cố đi vào biển lửa.

Sakon đã xuất bản trên 100 cuốn sách, hầu hết là thơ. Ông cũng nổi tiếng là một nhà phê bình nghệ thuật và đặc biệt quan tâm đến đồ gốm độc đáo thời Jomon (khoảng 10 000 đến 300 năm TCN). Trong một số tập thơ, ông cố gắng tái tạo tư tưởng của người Jomon bằng những cách nhìn riêng về nghề thủ công của họ.

Nhà thơ hiện đại này là một trong những nhân vật nổi tiếng nhất của Nhật Bản và hầu như không có một tuyển tập thơ hậu chiến hiện đại nào của Nhật mà không có tác phẩm chọn lọc của ông. Tuy nhiên ở Nhật, thơ ca phân loại thơ hiện đại, haiku và thơ nhiên liệu, và những bài thơ ngắn của ông đã được ghi nhận như haiku, dù vừa nằm trong khuôn khổ quy định và đôi khi vượt qua thơ haiku được viết bởi các nhà thơ haiku có tiếng. Như thể muốn trêu chọc thêm một chút phân khúc thi ca cứng nhắc này của Nhật Bản, ông thậm chí vô tư bước vào những vùng cấm, và xuất bản quan điểm của mình về thơ haiku.

Thơ ông thường ảm đạm, dù các đối tượng của nó khá nghiêm túc. Dường như ông tìm thấy một niềm vui khôn xiết trong sự tồn tại sâu lắng của vũ trụ gọi mời và ông thường lấy đi những linh hồn đã chết trong linh hồn đang sống của riêng chúng. Giống như trong nhà hát cổ điển không lời, thơ ông tựa cuộc đối thoại giữa người sống và người đã chết.

Sakon cũng là một nhà sưu tầm nghệ thuật, nhưng các đồ vật chỉ đứng trong một thời gian ngắn trên các giá kệ của ngôi nhà, vì ông sớm gửi chúng đến các Viện bảo tàng khắp Nhật Bản. Do vậy, ông đã có những đóng góp quan trọng trong việc giáo dục người lớn. Ông đã sống 25 năm qua tại Ichikawa, một trong những khu ngoại ô của Tokyo cùng với vợ, họa sỹ So Kaoru và hai con vẹt. Vào lúc hoàng hôn, bạn có thể nhìn thấy ông đi dọc bờ sông gần căn hộ của mình trong nhiều năm với sự chào đón nồng nhiệt của con vẹt Taro trên vai ông.

Nhà thơ Kaneko Tota

2005: Kaneko Tota (1919 – )

Tota là nhà thơ haiku có sức ảnh hưởng nhất của Nhật Bản hiện nay. Thơ ông có nhiều tố chất gắn liền với bậc thầy thế kỷ 17, Matsuo Basho (1644 - 94). Có thể nhận thấy trong thơ ông một karumi, trái tim tỏa rạng, hay fûga no makoto, “sự thật tinh tế”. Ông cũng rất mẫn cảm đối với những điều yếu đuối mỏng manh trong cuộc sống cùng với sự chiêm nghiệm và giọng điệu châm biếm những khiếm sót của xã hội ngày nay. Kaneko cũng là một diễn giả thú vị và ông luôn sẵn lòng tham gia các buổi đàm đạo về thơ haiku. Về già ông cho phép mình được thẳng thắn và thành thật, đôi khi gây sốt đối với độc giả. Kaneko Tota cũng là một chuyên gia hàng đầu về nhà thơ gây tranh cãi, Taneda Santoka, (1882-1940). Kaneko Tota không có nhiều thơ haiku được dịch sang ngôn ngữ khác. Song ông cũng nổi bật trong một số cuốn sách, trong đó có: Aprilsnö, Podium, Tuyển thơ Nhật – Thụy Điển, 2000. Sự tĩnh lặng giả tạo, Lars Vargo, Carlsson, 1992. Thơ haiku Nhật Bản hiện đại, Makoto Ueda, NXB Đại học Tokyo, 1976.

Nhà thơ Ko Un

2006: Ko Un (1933 – )

Un là một trong những nhà thơ nổi tiếng nhất của Hàn Quốc và đã nhiều năm từng là tu sỹ Phật giáo. Ông từng nỗ lực tham gia đạt được sự thống nhất trên bán đảo Triều Tiên và là một nhà hoạt động hòa bình năng nổ. Thơ của ông vừa mạnh mẽ vừa thú vị và ông viết cả thơ ngắn và những bài thơ nôm na dài. Một số cuốn sách của ông được dịch sang tiếng Thụy Điển, trong đó có: Khoảnh khắc hoa, Atlantis, 2006. Mười nghìn dấu chân và các bài thơ khác, Atlantis, 2005. Hỏi ánh trăng trên đường, Zendikter, Heidrun, 2002.

Nhà thơ Shin Kyong-Rim

2007: Shiun Kyong-rim (1935 – )

Shin Kyong-Rim người Hàn Quốc sinh tại Chongju, phía Bắc Chung Chong năm 1935. Từ lúc nhỏ ông đã đi du lịch quanh đất nước và sưu tập những bài hát dân ca truyền thống. Phần lớn thơ của ông chứa đựng những điều ông đã thấy được trong thời gian đó. Sau tập sách đầu tay “Mũi tên” 1956 ông cho rằng không có gì tồn tại lâu dài nếu anh không đắm mình vào những vấn đề giai cấp và làm việc như một người nông dân, thợ mỏ hay công chức. Những kinh nghiệm trong thời gian này là nền tảng cho thơ ca ông và danh tiếng của ông nổi lên với tập thơ Những người nông dân khiêu vũ, năm 1973. Tập thơ thứ hai của ông "Saejae" (1979), sau đó là  "Talnomse" (1985), "Kananhan sarangnorae" (1988), và "Wedge" (1990). Đây là những tập thơ đúc rút từ kinh nghiệm của những người nông dân nghèo Hàn Quốc ven bờ sông Hàn từ cuối những năm 1800 đến nay, nơi chính Shin Kyong từng sống. Thơ ông thể hiện rõ nét những thống khổ và chịu đựng của người nghèo ở Hàn Quốc, cả những vùng địa phương và những người ven ngoại ô. Ông viết có vần điệu, dễ hiểu và dễ tiếp cận, giống như một câu chuyện kể trữ tình. Những vần thơ của Shin Kyong không ủy mị nhưng nêu bật được sự mong manh và nỗi đau khổ hơn là giới thiệu về mặt tiền văn hóa.

Nhà thơ Moon Chung-hee

2010: Moon Chung-hee (1947 – )

Moon sinh ở Boseong, Jeollanam-do, Hàn Quốc ngày 25/5/1947. Bà đã học tại trường Jinmyeong Girls, chuyên ngành Văn học Hàn Quốc ở Đại học Dongguk, và tốt nghiệp tại trường này, cũng là nơi giảng dạy của bà. Ngay khi học Trung học, bà đã xuất bản tập thơ đầu tay, Kkotsum (1965). Năm 1969, Moon lần đầu xuất hiện trong giới văn học khi những tác phẩm thơ Bulmyeon (mất ngủ) và Haneul (bầu trời) được công nhận trong những đặc trưng của Wolgan munhak về những nhà thơ mới. Cốt lõi của thơ Moon Chung-hee cho thấy một ý thức lãng mạn đặc biệt, thể hiện bằng ngôn từ trong trẻo, được bao trùm bởi sự tương tác phức tạp của cảm xúc và những cảm giác sống động. Tính nhạy cảm độc đáo trong thơ bà được thể hiện rõ nhất trong bài thơ Hwangjiniui norae: chẳng phải đâu. Ngay cả với ánh mặt trời yếu ớt/ đó là sự e thẹn của những gương mặt mới/ tựa như hoa cỏ/ tôi muốn đập vỡ toàn bộ cơ thể chống lại bức tường khổng lồ/ và rơi. Sự so sánh và ẩn dụ trong thơ Moon hoàn toàn mang tính chủ quan, đã được khai căn thành biểu đồ và đầy kịch tính trong cảm xúc của bà. Ngôn ngữ biểu tượng đã minh chứng cho sự nhạy cảm của bà, và cách xử lý uyển chuyển những chủ đề tình yêu lãng mạn, sự trầm lặng, nỗi thống khổ và tự do. Trong một số bài thơ như Khoai tây (Gamja), Saranghaneun samacheon dangsinege và Namhangangeul barabomyeo, Moon đã sử dụng các chất liệu trong truyện cổ tích để đưa ra sự chắt lọc đầy ẩn dụ về hiện thực hiện tại.

Nhà thơ Mizuta Noriko

2013: Mizuta Noriko (1937 – )

Sau khi tốt nghiệp Đại học phụ nữ Tokyo với bằng cử nhân văn học Anh và Mỹ tại Khoa khoa học và nghệ thuật, Noriko Mizuta đã nhận bằng Tiến sỹ trong chương trình tốt nghiệp nghiên cứu về nước Mỹ tại Đại học Yale ở Mỹ. Năm 1970, bà bắt đầu giảng dạy tại trường Marymount College và Scripps College tại Mỹ, giảng dạy các khóa học về văn học Anh và Mỹ cùng lý thuyết phê bình. Năm 1974, bà được bổ nhiệm làm Phó giáo sư tại khoa Văn học tương quan của trường Đại học Nam California và giảng dạy các khóa học tại đó, trong đó có Văn học Mỹ, văn học tương quan Nhật Bản/ châu Âu/ Mỹ, và những nghiên cứu về phụ nữ. Năm 1992, bà lãnh đạo thành lập Đại học quốc tế Josai (thành phố Togane, tỉnh Chiba), tại đây bà dạy khoa nhân văn, và giữ chức lãnh đạo từ 1996 đến 2009; trong suốt thời gian đó, năm 2004, bà được bổ nhiệm là Hiệu trưởng của tập đoàn giáo dục Đại học Josai, vị trí hiện tại của bà. Vừa là chủ tịch và hiệu trưởng, bà vẫn tiếp tục xuất bản, phục vụ cho các hiệp hội học thuật, và tham gia vào các dự án nghiên cứu. Bà điều hành công việc của các bậc đại học, tiến sỹ và ứng cử viên tiến sỹ, gồm luận án tiến sỹ của những sinh viên nhận học bổng của chính phủ từ nước ngoài. Những năm 1970, tiến sỹ Mizuta đóng vai trò tích cực trong việc thành lập các chương trình nghiên cứu của phụ nữ trong những đại học ở Mỹ và trong việc phát triển điểm nhìn phê bình so sánh trong văn học nữ. Bà đã xuất bản một cuốn sách dịch tiếng Anh về các bài viết của phụ nữ Nhật, mở rộng phạm vi về phê bình và lý thuyết. Là người tiên phong trong lĩnh vực phê bình nữ quyền ở nước mình, bà đã khai mở cho sự thành lập Hiệp hội nghiên cứu phụ nữ ở Nhật Bản; bà đã tạo ra chương trình sau đại học đầu tiên về nghiên cứu phụ nữ tại Trường nhân văn JUI năm 199, và chương trình tiến sỹ về Văn hóa tương quan năm 1998. Là hiệu trưởng của tập đoàn, bà đã mở thêm một trường mới ở  Kioicho, Tokyo năm 2004 - được thiết kế làm cơ sở cho sự phát triển của tập đoàn bằng cách kết nối các trường Đại học Josai với trường Sakado ở Saitama và trường Đại học quốc tế Josai với trường Togane ở Chiba. Dưới sự lãnh đạo của bà, khoa Khoa học dược và Nghiên cứu công tác xã hội (2004), khoa Nghiên cứu môi trường và xã hội (2010), và khoa Y tá (2012) đã được thành lập tại JIU, và khoa Du lịch được mở ở Kamogawa, trên bán đảo Boso, nơi sinh của người sáng lập JU năm 2006. Hiện nay tập đoàn bao gồm một phức hợp các trường đại học, cam kết phát triển nguồn nhân lực liên ngành. Tiến sỹ Mizuta cũng là một nhà thơ được đánh giá cao. Trong những ngày học đại học, bà đã tham gia vào vòng tròn thơ Buumerangu no kai, nơi phát hiện những nhà thơ và nhà văn. Bà thành lập Hiệp hội Nhật-Trung về Thơ ngắn ở Tập đoàn giáo dục Đại học Josai năm 2008 và được bổ nhiệm làm chủ tịch danh dự. Bà đã thành lập Carillon Avenue, một tạp chí chuyên thơ và phê bình năm 2009 và được trao giải thưởng Cikada năm 2013, giải được tổ chức nhằm tưởng nhớ nhà thơ giải Nobel  người Thụy Điển Harry Martinson và đại diện cho các nhà thơ thể hiện tác phẩm “Uy nghiêm của cuộc sống”. Bà cũng xuất bản một số tập thơ, phê bình và tiểu luận về thơ.

Nhà thơ Bei Dao

2014: Bei Dao (1949 - )

Bei Dao (tiếng Trung giản thể北岛, tiếng truyền thống: 北島, phiên âm Běi Dǎo, nghĩa đen là “Bắc Đảo”, sinh 2/8/1949) là bút danh của nhà thơ Trung Quốc Zhao Zhenkai. Ông sinh ra ở Bắc Kinh. Ông chọn bút danh này vì ông đến từ phương Bắc và ông thích sự cô đơn. Bei Dao là đại diện đáng chú ý nhất của Những nhà thơ sương mù, một nhóm nhà thơ Trung Quốc phản ứng chống lại những hạn chế của cuộc cách mạng văn hóa. Khi còn trẻ, Bei Dao là thành viên của Hồng vệ binh, những người nhiệt liệt ủng hộ Mao Trạch Đông, người đã đẩy mạnh tiếng gọi của cuộc cách mạng văn hóa, thông qua các phương tiện bạo lực. Ông đã có những quan ngại về cuộc cách mạng này và đã được “tái đào tạo” là một công nhân xây dựng, từ 1969 - 1980. Bei Dao và Mang Ke đã thành lập tạp chí Jintian (Ngày nay), ấn bản chính của nhóm thơ Sương mù, xuất bản từ 1978 đến 1980, sau đó bị cấm. Tác phẩm của nhóm thơ Sương mù và Bei Dao là nguồn cảm hứng cho các phong trào ủng hộ dân chủ ở Trung Quốc. Đáng chú ý nhất là bài thơ "Huida" (Câu trả lời) được viết trong cuộc biểu tình Thiên An Môn năm 1976 mà ông tham gia. Bài thơ này được xướng lên như một bài ca thách thức của phong trào ủng hộ dân chủ và xuất hiện trên những tấm áp phích trong các cuộc biểu tình ở quảng trường Thiên An Môn năm 1989. Trong suốt những cuộc biểu tình và nổ súng tiếp theo, Bei Dao đã tham dự một hội thảo văn học ở Berlin và không được phép trở lại Trung Quốc cho tới năm 2006. (Ba nhà thơ lãnh đạo nhóm thơ Sương mù - Gu Cheng, Duo Duo, và Yang Lian cũng bị lưu vong). Vợ của ông, Shao Fei và cô con gái không được phép rời Trung Quốc để gặp ông trong sáu năm tiếp theo. Từ năm 1987, Bei Dao sống và dạy ở Anh, Đức, Na Uy, Thụy Điển, Đan Mạch, Hà Lan, Pháp và Mỹ. Tác phẩm của ông đã được dịch sang 25 ngôn ngữ, gồm 5 tập thơ tiếng Anh, tập truyện ngắn Con sóng (1990), tập tiểu luận Nhà xanh (2000) và Cổng đêm (2005). Bei Dao tiếp tục công việc khi lưu vong.  Tác phẩm của ông được đưa vào tuyển tập như Hoa đỗ quyên đỏ: thơ Trung Quốc kể từ cách mạng văn hóa (1990) và Ngoài bão lốc: Thơ mới Trung Quốc. Bei Dao giành nhiều giải thưởng, gồm giải Tucholsky của PEN Thụy Điển, giải Argana thơ quốc tế từ Hội nhà thơ Morocco và giải vàng Tự do PEN/ Barbara. Ông là thành viên danh dự của Học viện mỹ thuật và thư tín Mỹ. Jintian được hồi sinh ở Stockholm năm 1990 như một diễn đàn cho các nhà văn Trung Quốc xa xứ.  Ông đã tham gia giảng dạy cho trường đại học Notre Dame ở Ấn Độ, đại học Alabama ở Tuscaloosa, Beloit College, Wisconsin, và là Giáo sư văn học tại Trung tâm nghiên cứu Đông Á tại Đại học Trung Hoa của Hongkong. Ông từng được nhiều lần đề cử cho giải Nobel văn chương.

Nhà thơ Hoàng Thị Ý Nhi

2015: Hoàng Thị Ý Nhi (1944 - )

Nhà thơ Hoàng Thị Ý Nhi được trao giải Cikada năm 2015 để ghi nhận thơ ca của bà nỗ lực lên tiếng bảo vệ sự bất khả xâm phạm của đời sống. Sinh năm 1944, Ý Nhi đã trải qua cuộc chiến tranh ở Việt Nam và đã ghi lại những hồi ức về số mệnh cuộc đời bằng những hình ảnh gợi cảm về cuộc sống đời thường. Bà tốt nghiệp Khoa ngoại ngữ ở Hà Nội năm 1968 và là biên tập viên của Nhà xuất bản hội nhà văn Việt Nam tại Sài Gòn tới khi nghỉ hưu. Trong những năm chiến tranh 1965 - 75 bà có một vị trí nổi bật là một trong số ít những nhà thơ nữ. Các tác phẩm của bà có thể kể đến Trái tim nỗi nhớ(1974, cùng với Lâm Thị Mỹ Dạ), Đến với dòng sông (1978), Người đàn bà ngồi đan(1985), Mưa tuyết (1991), Vườn (1998). Cuốn sách mới nhất của bà là tập tiểu luậnNhững gương mặt – Những câu thơ (2008).

Nhà thơ Yang Mu

2016: Yang Mu (1940 - )

Yang Mu tên khai sinh là Wang Ching-hsien, sinh 1940 tại tỉnh Hualien, Đài Loan. Là một nhân vật đại diện cho văn học đương đại Đài Loan. Ông nổi tiếng vì đã kết hợp được phong cách duyên dáng và kỹ thuật viết của thi ca cổ điển Trung Quốc với tinh thần văn hóa phương Tây. Ngoài những cảm xúc lãng mạn, tác phẩm của ông cũng phản ánh được nhận thức sâu sắc về mối quan tâm nhân bản, do đó đã thu hút được sự chú ý rộng rãi và được đánh giá cao. Ông đã giành giải thưởng Newman 2013 cho văn học Trung Quốc, và ông trở thành nhà thơ và nhà văn đầu tiên của Đài Loan giành giải thưởng này. Năm 1971, ông lấy bằng Tiến sỹ Văn học tương quan tại Đại học California, Berkeley. Quá trình học tập ở Mỹ đã góp phần thay đổi phong cách thơ của ông.  Là một người viết khỏe, Yang Mu đã xuất bản 14 tập thơ, 15 tập văn xuôi và 1 kịch thơ cho đến nay. Các tác phẩm gần đây của ông gồm có Trên mép nước, Mùa hoa, Thuyền đèn lồng và Huyền thoại. Những tập thơ này xuất bản dưới bút danh Ye Shan và được đón nhận như một hướng đi mới cho thơ lãng mạn… Các tác phẩm của Yang Mu đã được dịch sang tiếng Anh, Đức, Pháp, Nhật, Thụy Điển… Người làm vườn không dấu vết: thơ Yang Mu (Lawrence R. Smith & Michelle Yeh dịch, Bến mới Nhà xuất bản Đại học Yale, 1998 dịch), Trò chơi cấm và thơ ghi hình: thơ Yang Mu và Lo Ch’ing (Joseph R. Allen dịch, Seattle: nhà xuất bản Đại học Washington, 1993 dịch).

(Theo Wikipedia).

http://www.cikada-priset.se

Tác phẩm của nghệ nhân Gunilla Sundström, Thụy Điển

Nguồn: http://maivanphan.com/default.aspx?sname=MaiVanPhan&sid=32&pageid=398&catid=779&id=8802&catname=Sang-tac-moi&title=Sweden-s-Cikada-Prize---Giai-thuong-Cikada-cua-Thuy-Dien