Danh ngôn
Trong mọi cộng đồng, chúng ta cần một nhóm thiên thần gây rối.
We need, in every community, a group of angelic troublemakers.
(Bayard Rustin – trích bài phát biểu tại New York City 1963)
Trong mọi trường hợp, chắc chắn rằng sự thiếu hiểu biết, đi kèm với quyền lực, là kẻ thù tàn bạo nhất có thể có của công lý.
It is certain, in any case, that ignorance, allied with power, is the most ferocious enemy justice can have.
(James Baldwin - No Name in the Street 1972)
Các cuộc cách mạng và các cá nhân có thể bị giết hại, nhưng bạn không thể giết chết các ý tưởng.
While revolutionaries and individuals can be murdered, you cannot kill ideas.
(Thomas Sankara, một tuần trước khi bị ám sát, 1987)
Không có cảm giác nào cô đơn hơn việc bị chính đất nước mình trục xuất.
There's not a more lonely feeling than to be banished by my own country.
(Kiyo Sato – Kiyo’s Story 2009)
Ban Biên tập
Địa chỉ liên lạc:
1. Thơ
tho.vanviet.vd@gmail.com
2. Văn
vanviet.van14@gmail.com
3. Nghiên cứu Phê Bình
vanviet.ncpb@gmail.com
4. Vấn đề hôm nay
vanviet.vdhn1@gmail.com
5. Thư bạn đọc
vanviet.tbd14@gmail.com
6. Tư liệu
vanviet.tulieu@gmail.com
7. Văn học Miền Nam 54-75
vanhocmiennam5475@gmail.com
Tra cứu theo tên tác giả
- A. A. Fadeev
- A. Puskin
- A. T.
- Abdulrazak Gurnah
- Abraham F. Lowenthal
- Ace Le
- Ace Lê
- Adam Gopnik
- Adonis
- Adrian Horton
- Agi Mishol
- Ajar
- Akiko Miki
- Alain Guillemin
- Alan Phan
- Alăng Văn Gáo
- Alăng Văn Giáo
- Aldous Huxley
- Aleksandr Griboedov
- Alesandr Blok
- Alex Marshall
- Alex Smith
- Alex Thai
- Alex-Thái Đình Võ
- Alexander Fadeev
- Alexander Solzhenitsyn
- Alexandra Alter
- Alexandre FERON
- Alice Munro
- Alina Lesik
- Alison Flood
- Allen Ginsberg
- Amanda Gorman
- Amartya Sen
- Amelia Glaser
- Amos Oz
- An Nam
- Anatole France
- Anatoly Gavrilov
- Anders Olsson
- André Breton
- André Menras
- André Menras – Hồ Cương Quyết
- André Menras Hồ Cương Quyết
- Andrea Hoa Pham
- Andrea Kendall-Taylor
- Andreas Fulda
- Andreas Wimmer
- Andrew Postman
- Andy Cao
- Anh Anh
- Anh Hồng
- Anh Hồng (nhà thơ)
- Ánh Liên
- Anh Nhi
- Anh Văn
- Anika Zeller
- Anna Akhmatova
- Anna Maria Bracale Ceruti
- Anna Mitchell
- Anne Carson
- Anne Hébert
- Anne Henochowicz
- Annie Ernaux
- António Jacinto
- Antôn Nguyễn Trường Thăng
- Archimedes L.A. Patti
- Arlette Quỳnh Anh Trần
- Arnold Schwarzenegger
- Arthur Koestler
- Arty Abel
- Arvind Subramanian
- Augustina
- Aurélie Coulon
- Aurelien Breeden
- Ba Sàm
- Bá Thụ Đàm
- Bạch Cúc
- Bạch Hoàn
- Bách Mỵ
- Bách Thân
- Bạch X. Phẻ
- Bạch Xuân Phẻ
- Bakhtin
- Ban Mai
- Bàn Văn Thòn
- Ban Vận động Văn đoàn Độc lập Việt Nam
- Bảo Huân
- Bảo La
- Bảo Nhi Lê
- Bảo Ninh
- Bảo Phác
- Bão Vũ
- Barbara Demick
- Bashô
- Batrioldman
- Bauxite Việt Nam
- Bắc Đảo
- Bắc Phong
- Bằng Việt
- BB Ngô
- Bei Dao
- Benjamin Péret
- Benjamin Ramm
- Bertolt Brecht
- Bertrand Russell
- Bettina Rheims
- Bích Ngân
- Biếm họa
- Biên Cương
- Biệt Hiệu
- Bilahari Kausikan
- Billy Collins
- Bình Nguyên Lộc
- Brahma Chellaney
- Branko Milanovic
- Brett Reilly
- Brian Pascus
- Brian Wu
- Brice Pedroletti
- Brodsky
- Bryan
- Bùi An
- Bùi Bảo Trúc
- Bùi Bích Hà
- Bùi Chát
- Bùi Chí Trung
- Bùi Chí Vinh
- Bùi Công Thuấn
- Bùi Công Trực
- Bùi Đức Lại
- Bùi Giáng
- Bùi Hải Quảng
- Bùi Hoàng Tám
- Bùi Hoằng Vị
- Bùi Huệ Chi
- Bui Huy Hoi Bui
- Bùi Mai Hạnh
- Bùi Mạnh Hùng
- Bùi Mẫn Hân
- Bùi Minh Quốc
- Bùi Ngọc Tấn
- Bùi Quang Thắng
- Bùi Suối Hoa
- Bùi Thanh Hiếu
- Bùi Thanh Phương
- Bùi Thanh Tuấn
- Bùi Thụy Băng
- Bùi Tiến An
- Bùi Trân Phượng
- Bùi Trọng Hiền
- Bùi Văn Kha
- Bùi Văn Nam Sơn
- Bùi Việt Sỹ
- Bùi Vĩnh Phúc
- Bùi Xuân Bách
- Bùi Xuân Đính
- Bùi-Viết Văn Đức
- Bulgakov
- Bửu Chỉ
- C.D.
- Cái Lư Hương
- Cái Trọng Ty
- Cam Ly
- Cảnh Chánh
- Cao Bảo Vân
- Cao Bình Minh
- Cao Chi
- Cao Gia An
- Cao Hành Kiện
- Cao Huy Thuần
- Cao Kim Ánh
- Cao La
- Cao Quang Nghiệp
- Cao Tần
- Cao Thị Hồng
- Cao Thu Cúc
- Cao Việt Dũng
- Cao Xuân Hạo
- Cao Xuân Huy
- Carl Bildt
- Carl O. Schuster
- Carlos Assunção
- Carolyn Mary Kleefeld
- Cát Linh
- Cẩm Tú
- Cấn Thị Thêu
- Chan Phuong
- Chanh Tam
- Charles Bo
- Charles Bukowski
- Charles Simic
- Chau Doan
- Chân Minh
- Chân Pháp Xa
- Chân Phương
- Chân Xuân Tản Viên
- Châu Diên
- Châu Hải Đường
- Châu Hồng Thủy
- Châu Hữu Quang
- Chenn
- Chế Diễm Trâm
- Chế Lan Viên
- Chi Mai
- Chi Phương
- Chiêu Dương
- Chiêu Khiêm
- Chiharu Shiota
- Chim Hải
- Chim Trắng
- Chinh Ba
- Chính Tâm
- Chính Vĩ
- Chinua Achebe
- Chơn Không Cao Ngọc Phượng
- Christian Gampert
- Christian Welzel
- Christina Mary Hjortlund
- Christoph Giesen
- Christoph Sator
- Christopher Balding
- Christopher Goscha
- Christy Wampole
- Chu Dương
- Chu Hảo
- Chu Hoạch
- Chu Kim
- Chu Mộng Long
- Chu Quang Tiềm
- Chu Tử
- Chu Văn Lễ
- Chu Văn Sơn
- Chu Vĩnh Hải
- Chu Vương Miện
- Chu Xuân Diên
- Chung Le
- Claire Simon
- Clay Phạm
- Concepcion de Leon
- Connie Hoàng
- Cora Engelbrecht
- Costica Bradatan
- Cổ Ngư
- Cù An Hưng
- Cù Huy Hà Vũ
- Cù Mai Công
- Cù Tuấn
- Cung Minh Huân
- Cung Tích Biền
- Cung Trầm Tưởng
- D. S. Likhachev
- Da Màu
- Dạ Ngân
- Dạ Thảo Phương
- Dã Tượng
- DAD
- Dadolin Murak
- Damien Keown
- Dan Bilefsky
- Dan Slater
- Dana Gioia
- Danh ngôn
- Dani Rodrik
- Daniel Halpern
- Daniel Hautzinger
- Daron Accemoglu
- David Brown
- David Gascoyne
- David Marchese
- David Weinberger
- Ðặng Thơ Thơ
- Demetrio Paparoni
- DEUTSCHE WELLE
- Di
- Di Li
- Diêm Liên Khoa
- Diễm Thi
- Diễm Tường
- Diễn đàn Thế kỷ
- Diệp Duy Liêm
- Diệp Huy
- Ðinh Cường
- Dino Buzatti
- Dipanjan Roy Chaudhury
- Dmitri Prokofyev
- Dmitry Burago
- Dmitry Muratov
- Doãn Cẩm Liên
- Doãn Mạnh Dũng
- Doãn Mẫn
- Doãn Quốc Sỹ
- Dominique Lemieux
- Donald Inglehart
- Donna Ashworth
- Ðỗ Quang Nghĩa
- Ðỗ Quyên
- Du Tử Lê
- Dung Nguyễn
- Dũng Phan
- Dũng Trung Kqd
- Dũng Vũ
- Duy Lam
- Duy Tân
- Duy Thanh
- Duy Thông
- Duyên Anh
- Dư Hoa
- Dư Kiệt
- Dư Thị Hoàn
- Dư Thu Vũ
- Dương Đại Triều Lâm
- Dương Đình Giao
- Dương Khánh Phương
- Dương Kiền
- Dương Ngạn
- Dương Nghiễm Mậu
- Dương Ngọc Thái
- Dương Như Nguyện
- Dương Phương Vinh
- Dương Thắng
- Dương Thiệu Tước
- Dương Thu Hương
- Dương Thuấn
- Dương Tú
- Dương Tường
- Dương Văn Ba
- Dylan Suher
- Đà Văn
- Đàm Hà Phú
- Đàm Hách Thành
- Đào An Khánh
- Đào Anh Kha
- Đào Công Tiến
- Đào Duy Anh
- Đào Hiếu
- Đào Lê Na
- Đào Ngọc Chương
- Đào Nguyên
- Đào Nguyễn
- Đào Nguyên Phương Thảo
- Đào Như
- Đào Phương Liên
- Đào Quang Toản
- Đào Tấn Phần
- Đào Thái Tôn
- Đào Thị Hương
- Đào Tiến Thi
- Đào Trung Đạo
- Đào Trường Phúc
- Đào Tuấn
- Đào Tuấn Ảnh
- Đào Văn Thuỵ
- Đào Văn Tiến
- Đào Vũ Anh Hùng
- Đặng Anh Đào
- Đặng Bích Phượng
- Đặng Chương Ngạn
- Đặng Đình Cung
- Đặng Đình Mạnh
- Đặng Hà
- Đặng Hải Sơn
- Đặng Hoàng Giang
- Đặng Hồng Nam
- Đặng Hùng Võ
- Đặng Hương Giang
- Đặng Hữu
- Đặng Mai Lan
- Đặng Mậu Tựu
- Đăng Nguyên
- Đặng Phùng Quân
- Đặng Quốc Thông
- Đặng Sơn Duân
- Đặng Thái
- Đăng Thành
- Đặng Thân
- Đặng Thị Hảo
- Đặng Thơ Thơ
- Đặng Tiến
- Đặng Tiến (Thái Nguyên)
- Đặng Trung Nghĩa
- Đặng Túy
- Đặng Văn Dũng
- Đặng Văn Hùng
- Đặng Văn Ngữ
- Đặng Văn Sinh
- Đặng Vũ Vương
- Đặng Xuân Thảo
- Đặng Xuân Xuyến
- Đằng-Giao
- Điểm Thọ
- Đinh Bá Anh
- Đinh Cường
- Đinh Hoàng Thắng
- Đinh Hùng
- Đình Kính
- Đinh Linh
- Đinh Ngọc Thu
- Đinh Phương
- Đinh Phương Thảo
- Đinh Quang Anh Thái
- Đinh Thanh Huyền
- Đinh Thị Như Thúy
- Đinh Trường Chinh
- Đinh Từ Bích Thuý
- Đinh Từ Bích Thúy
- Đinh Văn Đức
- Đinh Vũ Hoàng Nguyên
- Đinh Ý Nhi
- Đinh Yên Thảo
- Đoàn Ánh Thuận
- Đoàn Bảo Châu
- Đoàn Cầm Thi
- Đoàn Công Lê Huy
- Đoàn Hồng Lê
- Đoàn Huy Giao
- Đoàn Huyền
- Đoàn Khắc Xuyên
- Đoàn Lê Giang
- Đoàn Nhã Văn
- Đoàn Thanh Liêm
- Đoan Trang
- Đoàn Tùng Nguyễn
- Đoàn Tử Huyến
- Đoàn Việt Hùng
- Đoàn Xuân Kiên
- Đỗ Anh Hoa
- Đỗ Anh Tuấn
- Đỗ Cao Bảo
- Đỗ Duy Ngọc
- Đỗ Đức
- Đỗ Đức Đông Ngàn
- Đỗ Đức Hiểu
- Đỗ Hòa
- Đỗ Hoàng Diệu
- Đỗ Hồng Ngọc
- Đỗ Hồng Nhung
- Đỗ Hữu Chí
- Đỗ Kh
- Đỗ Kh.
- Đỗ Khiêm
- Đỗ Kim Thêm
- Đỗ Lai Thuý
- Đỗ Lai Thúy
- Đỗ Lê Anh Đào
- Đỗ Mạnh Hoàng
- Đỗ Minh Tuấn
- Đỗ Nghê
- Đỗ Ngọc
- Đỗ Ngọc Thống
- Đỗ Quang Nghĩa
- Đỗ Quang Vinh
- Đỗ Quý Toàn
- Đỗ Quyên
- Đỗ Quỳnh Dao
- Đỗ Thắng Cảnh
- Đỗ Thị Thu Trà
- Đỗ Thiên Anh Tuấn
- Đỗ Trí Vương
- Đỗ Trọng Khơi
- Đỗ Trung Quân
- Đỗ Trường
- Đỗ Tuyết Khanh
- Đồng Chuông Tử
- Đông Hoài
- Đông Hồ
- Đông Kha
- Đông Ngàn Đỗ Đức
- Đông Nghi
- Đức Ban
- Đức Đàm
- Đức Flying Bay
- Đức Hoàng
- Đức Lê
- Đức Phổ
- Đức Tâm
- Đức Tiến
- E.E. Cummings
- E.M. Chernoivanenko
- Eamonn Butler
- Eckart Kleßmann
- Eduardo Galeano
- Edward Hirsch
- Elena Pucillo Truong
- Elias Canetti
- Ellen Bass
- Eloisa Amezcua
- Emiel Roothooft
- Emmanuelle Jardonnet
- Eric Weiner
- Erica Frantz
- Erik Harms
- Erik Korling
- Euan Ward
- Evgheni Dobrenko
- F.N.
- Federico García Lorca
- Feliks Kuznesov
- Filip Lech
- Flanny O’Connor
- Florence Noiville
- Florian Altenhöner
- Francis Fukuyama
- Francis Fukuyma
- Frank Dikötter
- Frank O'Hara
- Frankfurt
- Fred Hiatt
- Friedrich Dürrenmatt
- Friedrich Nietzsche
- Fritz J. Raddatz
- Gabriel García Márquez
- Gaither Stewart
- Gaiutra Bahadur
- Gary Leupp
- Gặp gỡ và trò chuyện
- Georg Bönisch
- Georg Trakl
- George Burchett
- George Orwell
- George Perreault
- George Siemens
- Gerhard Will
- Germain Droogenbroodt
- Giang Dang
- Giang Lại Đức
- Giang Nam
- Giáng Vân
- Giáp Văn Dương
- Gideon Rachman
- Giuse Lê Công Đức
- Goethe
- Gonçalo Fernandes
- Gottfried Benn
- Graham Allison
- Grigory Yudin
- Günter Kunert
- Gyảng Anh Iên
- Hà Duy Phương
- Hà Dương Tuấn
- Hà Dương Tường
- Hà Đình Nguyên
- Hạ Đình Nguyên
- Hà Huy Sơn
- Hà Hương
- Hà Lệ Minh
- Hà Ngọc Hòa
- Hạ Nguyên
- Hà Nguyên Du
- Hà Nhân
- Hà Nhật
- Hà Phạm Phú
- Hà Quang Vinh
- Hà Sĩ Phu
- Hà Thanh Vân
- Hà Thế
- Hà Thị Minh Đạo
- Hà Thúc Sinh
- Hà Thủy Nguyên
- Hà Tùng Long
- Hà Tùng Sơn
- Hà Văn Thịnh
- Hà Văn Thùy
- Hà Vũ Trọng
- Hagi Kenaan
- Hai An Vu
- Hải Hạc
- Hải Ngọc
- Hai Thanh
- Han Dang
- Hàn Giang
- Han Kang
- Hàn Vĩnh Diệp
- Hạnh Nguyên
- Hạnh Phước
- Hạnh Viên
- Hannah Beech
- Hào Thiện Nhân
- Haruki Murakami
- Hân Hương
- Heiko Buschke
- Heinrich Heine
- Henri Michaux
- Henry David Thoreau
- Henry Wadsworth Longfellow
- Heriberto Araújo
- Hermann Hesse
- Hiền Trang
- Hiệp Ikaria
- Hiệu Minh
- Hiếu Tân
- Ho Lai-Ming
- Hòa Bình Lê
- Hoa Níp
- Hoài Hương
- Hoài Nam
- Hoài Phương
- Hoài Thanh
- Hoài Việt
- Hoài Ziang Duy
- Hoan Doan
- Hoàn Nguyễn
- Hoàng Ánh
- Hoàng Anh Tuấn
- Hoàng Cát
- Hoàng Cầm
- Hoàng Chí Hiếu
- Hoàng Chính
- Hoàng Cường Long
- Hoàng Dũng
- Hoàng Dương Tuấn
- Hoàng Đăng Khoa
- Hoàng Đỗ
- Hoàng Đông
- Hoàng Đức Truật
- Hoàng Hà
- Hoàng Hải Thủy
- Hoàng Hải Vân
- Hoảng Hãn
- Hoàng Hưng
- Hoàng Khởi Phong
- Hoàng Kim Oanh
- Hoàng Lại Giang
- Hoàng Lan
- Hoàng Lan Anh
- Hoàng Lan Chi
- Hoàng Lê
- Hoàng Lệ
- Hoàng Linh
- Hoàng Long
- Hoàng Mai Ðạt
- Hoàng Mạnh Hải
- Hoàng Minh Trí
- Hoàng Minh Tường
- Hoàng Nam
- Hoàng Nga
- Hoàng Ngọc Biên
- Hoàng Ngọc Hiến
- Hoàng Ngọc Nguyên
- Hoàng Ngọc Tuấn
- Hoàng Nguyễn
- Hoàng Nguyên Vũ
- Hoàng Nhơn
- Hoàng Nhuận Cầm
- Hoàng Phong Tuấn
- Hoàng Phủ Ngọc Tường
- Hoàng Quân
- Hoàng Quốc Hải
- Hoàng Thị Hường
- Hoàng Thị Thu Thủy
- Hoàng Thu Phố
- Hoàng Thúy
- Hoàng Thuỵ Anh
- Hoàng Tiến
- Hoàng Trung Thông
- Hoàng Tuấn Công
- Hoàng Tuấn Phổ
- Hoàng Tùng
- Hoàng Tuỵ
- Hoàng Văn Sơn
- Hoàng Việt
- Hoàng Vũ Thuật
- Hoàng Xuân Phú
- Hoàng Xuân Sơn
- Hoàng Xuân Tuyền
- Hoàng Yến
- Horst Bienek
- Howard Gardner
- Hồ Anh Thái
- Hồ Bạch Thảo
- Hồ Bất Khuất
- Hồ Diệu Vân
- Hồ Dzếnh
- Hồ Đắc Vũ
- Hồ Đình Nghiêm
- Hồ Hải Thụy
- Hồ Hữu Tường
- Hồ Minh Tâm
- Hồ Ngọc Đại
- Hồ Như
- Hồ Phú Bông
- Hồ Tịnh Tình
- Hồ Trường An
- Hồ Tú Bảo
- Hội những người ủng hộ GS. Chu Hảo
- Hồng Anh
- Hồng Hoang
- Hồng Lê Thọ
- Hồng Phú
- Huệ Hương Hoàng
- Huguette Bertrand
- Huong Nguyen
- Huy Cận
- Huy Đức
- Huy Tưởng
- Huyền Thương
- Huỳnh Duy Lộc
- Huỳnh Hoa
- Huỳnh Hữu Uỷ
- Huỳnh Hữu Ủy
- Huỳnh Kim Báu
- Huỳnh Kim Quang
- Huỳnh Lê Nhật Tấn
- Huỳnh Liễu Ngạn
- Huỳnh Ngọc Chênh
- Huỳnh Như Phương
- Huỳnh Sơn Phước
- Huỳnh Tấn Mẫm
- Huỳnh Thế Du
- Huỳnh Thục Vy
- Huỳnh Trọng Khang
- Huỳnh Tuấn Anh
- Hứa Chương Nhuận
- Hương Lan
- Hường Thanh
- Hương Thủy
- Hữu Danh
- Hữu Đông
- Hữu Loan
- Hữu Mai
- Hữu Phương
- Ian Bui
- Ian Johnson
- Igor Poglazov
- Ilza Burchett
- Inrasara
- Iris Radisch
- Isabella Kwai
- Issa
- Issac Bashevis Singer
- Italo Calvino
- Iya Kiva
- J. M. Lotman
- J.B Nguyễn Hữu Vinh
- Jacques Attali
- Jacques Prévert
- Jake Johnson
- James Borton
- James Daniel Spears
- James G. Zumwalt
- James Grossman
- James Joyce
- James Poniewozik
- James Stavridis
- James WrightJuan Felipe Herrera
- Janos Kornai
- Jared Carters
- Jason Lopata
- Jason Morris-Jung
- Jay Nordlinger
- Jaya K.
- Jean Chesnaux
- Jean d'Ormesson
- Jean Piaget
- Jean Przyluski
- Jean Toomer
- Jean-Jacques Brochier
- Jean-Jacques Roth
- Jean-Louis Rocca
- Jean-Luc Chalumeau
- Jean-Marc Roberts
- Jean-Patrick Géraud
- Jean-Paul Sartre
- Jefferson Cowie
- Jeffrey Hanfover
- Jeffrey Nall
- Jessica Swoboda
- Jessie Yeung
- Jiayang Fan
- Jimmy Carter
- Joan Hua
- João Guimarães Rosa
- Joaquin Nguyễn Hòa
- John Barrow
- John Cheever
- John Freeman
- John Keane
- John McCain
- Jon Fosse
- Jonathan Dee
- Jonathan London
- Jörg Wischermann
- Jorge Amado
- Jorge Luis Borges
- Joschka Fischer
- Josée Lapointe
- Joseph Wong
- Joseph Wright
- Josh Rogin
- Joshua Rothman
- Juan Pablo Cardenal
- Juan Pablo Cardenal & Heriberto Araújo
- Julia Cagé
- Julio Cortázar
- Jun’ichiro Tanizaki
- Kahil Gibral
- Kai Hoàng
- Kale
- Kalynh Ngô
- Kamel Daoud
- Kao Phú
- Kap Seol
- Karel Appel
- Karen Tongson
- Kate Chopin
- Kazuo Shiraga
- Kenneth Nguyen
- Keorapetse Kgositsile
- Kerstin Holm
- Kều Jang
- Kha Lương Ngãi
- Khái Hưng
- Khaly Chàm
- Khang Quốc Ngọc
- Khánh
- Khánh Bình
- Khánh Duy
- Khánh Ly
- Khánh Mai
- Khanh Nguyen
- Khanh Pham
- Khánh Phương
- Khánh Trâm
- Khánh Trường
- Khét
- Khế Iêm
- Khiêm Nhu
- Khổng Đức Thiêm
- Khuất Đẩu
- Khuê Phạm
- Khuyết Thư
- Kiệm Hoàng
- Kiến Văn
- Kiệt Anh Hùng
- Kiệt Tấn
- Kiều Duy Vĩnh
- Kiều Loan
- Kiều Mai Sơn
- Kiều Maily
- Kiều Phong
- Kiều Thị An Giang
- Kim Ân
- Kim Chi
- Kim Dung
- Kim Hạnh
- Kim Thúy
- Kim Trần
- Kinh Bắc
- Kính Hòa
- Klaus Wiegerefe
- Kúm
- Kurt-Martin Mayer
- Kỳ Duyên
- Kyoko Numano
- L. N. Tolstoy
- L. V. H.
- La Khắc Hoà
- La Khắc Hòa
- Lã Nguyên
- Lại Nguyên Ân
- Lam Điền
- Lam Ngọc
- Lam Thái Hòa
- Lan Nguyên
- Lang Anh
- Langston Hughes
- LAP
- Larry Diamond
- Lars Vargö
- Laura Cappelle
- Laurent Sagalovitsch
- Lawrence Ferlinghetti
- Lâm Chương
- Lâm Duyên
- Lâm Hạnh
- Lâm Lê
- Lâm Ngân Mai
- Lâm Quang Mỹ
- Lâm Thị Mỹ Dạ
- Leon Trotsky
- Leonard Cohen
- Lê An Thế
- Lê Anh Hoài
- Lê Anh Hùng
- Lê Ân
- Lê Bá Đảng
- Lê Bích Vượng
- Lê Chiều Giang
- Lê Công Định
- Lê Công Giàu
- Lê Công Tư
- Lê Ðình Nhất Lang
- Lê Dũng
- Lê Duy Nam
- Lê Đạt
- Lê Đăng Doanh
- Lê Đình Cai
- Lê Đình Khẩn
- Lê Đình Thắng
- Lê Đỗ Huy
- Lê Đức Dục
- Lê Đức Thôn
- Lê Giang Trần
- Lê Hải
- Lệ Hằng
- Lê Hiệp
- Lê Hoài Nguyên
- Lê Hoàng Diễm Trang
- Lê Hoàng Lân
- Lê Học Lãnh Vân
- Lê Hồ Quang
- Lê Hồng Hà
- Lê Hồng Hiệp
- Lê Hồng Lâm
- Lê Hùng
- Lê Hùng Vọng
- Lê Huyền Ái Mỹ
- Lê Huỳnh Lâm
- Lê Hữu
- Lê Hữu Khoá
- Lê Hữu Khóa
- Lê Hữu Nam
- Lê Kế Lâm
- Lê Khải
- Lê Kim Duy
- Lê Ký Thương
- Lê Lạc Giao
- Lê Luân
- Lê Mã Lương
- Lê Mai
- Lê Mai Lĩnh
- Lê Mạnh Chiến
- Lê Mạnh Đức
- Lê Minh Chánh
- Lê Minh Hà
- Lê Minh Hiền
- Lê Minh Khuê
- Lê Minh Phong
- Lê Ngân Hằng
- Lê Ngọc Luân
- Lê Ngọc Sơn
- Lê Nguyễn
- Lê Nguyễn Duy Hậu
- Lê Nguyễn Hương Trà
- Lê Nguyên Long
- Lê Nguyên Vỹ
- Lê Như Bình
- Lê Oa Đằng
- Lê Phan
- Lê Phú Khải
- Lê Quang
- Lê Quang Đức
- Lê Quảng Hà
- Lê Quang Hợp
- Lê Quang Thành
- Lê Quân
- Lê Quốc Anh
- Lê Quỳnh
- Lê Quỳnh Mai
- Lê Sa Long
- Lê Si Na
- Lê Sơn
- Lê Tất Đạt
- Lê Tất Điều
- Lê Thanh Dũng
- Lê Thanh Hải
- Lê Thanh Phong
- Lê Thanh Trường
- Lê Thân
- lê thi diem thuý
- Lê Thị Hồng Minh
- Lê Thị Huệ
- Lê Thị Hường
- Lê Thị Oanh
- Lê Thị Thấm Vân
- Lê Thiết Cương
- Lê Thiếu Nhơn
- Lê Thọ Bình
- Lê Thời Tân
- Lê Thời Thôi
- Lê Thu Hiền
- Lê Thúy Bảo Liên
- Lê Tiên Long
- Lê Trí Tuệ
- Lê Trinh
- Lê Trọng Nghĩa
- Lê Trọng Nguyễn
- Lê Trung Tĩnh
- Lê Trường Thanh
- Lê Tuấn Huy
- Lê Tuyết Hạnh
- Lê Văn Bỉnh
- Lê Văn Hảo
- Lê Văn Hiếu
- Lê Văn Hòa
- Lê Văn Luân
- Lê Văn Sơn
- Lê Văn Trung
- Lê Văn Tùng
- Lê Vĩnh Tài
- Lê Vĩnh Triển
- Lê Vũ Trường Giang
- Lê Xuân Khoa
- Lê Xuyên
- Li Edelkoort
- Li Zhongqin
- Liêu Diệc Vũ
- Liêu Thái
- Liễu Trương
- Linh Nguyên
- Linh Văn
- Linh Vân
- Linh-Chân Brown
- LKH
- Lorca
- Louis Aragon
- Louise Glück
- Lộc Vàng
- Luân Hoán
- Ludwig von Mises
- Luke Hunt
- Luke Turner
- Lữ Kiều
- Lữ Quỳnh
- Lương Đào
- Lương Thiệu Quân
- Lương Thư Trung
- Lưu Á Châu
- Lưu Bình Nhưỡng
- Lưu Diệu Vân
- Lưu Đức Trung
- Lưu Hà
- Lưu Hiểu Ba
- Lưu Khánh Thơ
- Lưu Mê Lan
- Lưu Minh Hải
- Lưu Na
- Lưu Nhi Dũ
- Lưu Quang Vũ
- Lưu Thuỷ Hương
- Lưu Thủy Hương
- Lưu Trọng Văn
- Lưu Uyên Khôi
- Lý Đợi
- Ly Hoàng Ly
- Lý Ngang
- Ly Phạm
- Lý Quang Hoàn
- Lý Thanh
- Lý Tiến Dũng
- Lý Toàn Thắng
- Lý Trực Dũng
- Lý Xuân Hải
- Lydia Davis
- Lynh Bacardi
- LysP
- M. Gorky
- M.L. Gasparov
- Mạc Phong Tuyền
- Mạc Văn Trang
- Mạc Việt Hồng
- Mạch Nha
- Mạch Quang Thắng
- Madeleine Riffaud
- Mai An Nguyễn Anh Tuấn
- Mai Anh Tuấn
- Mai Bá Ấn
- Mai Bá Kiếm
- Mai Chanh
- Mai Hiền
- Mai Khôi
- Mai Kim Ngọc
- Mai Nhật
- Mai Ninh
- Mai Quốc Ấn
- Mai Quỳnh
- Mai Quỳnh Nam
- Mai Sơn
- Mai Thái Lĩnh
- Mai Thanh Sơn
- Mai Thảo
- Mai Tú Ân
- Mai Văn Hoan
- Mai Văn Phấn
- Mai Văn Tính
- Maki Starfield
- Mamleev
- Mạnh Kim
- Marc Andrus
- Marcel Reich-Ranicki
- Marci Shore
- Marco Ferrarese
- Margarita Lyutova
- Maria Donovan
- Maria Ressa
- Mario Vargas Llosa
- Marion Hennebert
- Mark B. Hamilton
- Mark Binelli
- Mark Frankland
- Mark Osaki
- Mark Strand
- Marta Hillers
- Martin Jankowski
- Martin Kulldorff
- Marty Robbins
- Mary Morose
- Mary Walsh
- Mathias Mayer
- Matthew Clayfield
- Matthew Crawford
- Maurice Blanchot
- Maximilian Steinbeis
- May
- Maya Angelou
- Mặc Đỗ
- Mặc Lâm
- Mân Côi
- McAmmond Nguyễn Thị Tư
- Media Văn Việt
- Michael Burawoy
- Michael Scammell
- Miêng
- Mike Ives
- Mikhail Shishkin
- Mikhail Viktorovich Zygar
- Milan Kundera
- Mimmi Diệu Hường Bergström
- MInh Anh
- Minh Huệ
- Minh Hùng
- Minh Luật
- Minh Quang – Lê Chiên
- Minh Quang Ho
- Minh Tâm
- Minh Thùy
- Minh Thư
- Minh Toàn
- Minh Tuấn
- Monica Berlin
- Mỹ Hằng
- Mỹ Lan
- N. S. Khrushchev
- Nam Dao
- Nam Dao Nguyễn Mạnh Hùng
- Nam Đan
- Nam Đông
- Nam Nguyên
- Nam Sơn
- Naowarat Pongpaiboon
- Natalia lacovelli
- Nataliya Zhynkina
- Natsume Sōseki
- Nay Aung
- ng. anhanh
- Ng.Uyển Nicole Dương
- Ngải Vị VỊ
- Ngân Xuyên
- Nghệ thuật
- Nghiêm Lương Thành
- Nghiêm Phương Mai
- Nghiêm Xuân Hồng
- Nghiên Cứu Phê Bình
- Ngo Thu
- Ngọc Anh
- Ngọc Duy Phan
- Ngoc Hien Bui
- Ngọc Linh
- Ngô Anh Tuấn
- Ngô Bảo Châu
- Ngô Đình Thẩm
- Ngô Đồng
- Ngô Hương Giang
- Ngô Khắc Tài
- Ngộ Không Phí Ngọc Hùng
- Ngô Liêm Khoan
- Ngô Minh
- Ngô Minh Khôi
- Ngô Ngọc Loan
- Ngô Ngọc Trai
- Ngô Nguyên Dũng
- Ngô Nhật Đăng
- Ngô Quốc Phương
- Ngô Quốc Thịnh
- Ngô Thế Vinh
- Ngô Thị Kim Cúc
- Ngô Thị Thanh Lịch
- Ngô Tùng Phong
- Ngô Tự Lập
- Ngô Văn
- Ngô Văn Giá
- Ngô Viết Nam Sơn
- Ngô Viết Trọng
- Ngô Vĩnh Long
- Ngô Xuân Hội
- Ngô Xuân Phúc
- Ngô Xuân Thảo
- Ngu Yên
- Nguyen Duc Thanh
- Nguyễn Hải Hoành
- Nguyễn Anh Dũng
- Nguyễn Anh Tuấn
- Nguyễn Anh Tuấn - đạo diễn
- Nguyễn Bá Chung
- Nguyễn Bách Việt
- Nguyễn Bảo Chân
- Nguyễn Bắc Sơn
- Nguyên Bình
- Nguyên Cầm
- Nguyên Cẩn
- Nguyên Chánh
- Nguyễn Chí Hoan
- Nguyễn Chí Thuật
- Nguyễn Chí Trung
- Nguyễn Chí Tuyến
- Nguyễn Chinh Trung
- Nguyễn Cung Thông
- Nguyễn Cường
- Nguyễn Danh Bằng
- Nguyễn Danh Huế
- Nguyễn Danh Lam
- Nguyễn Ðăng Thường
- Nguyễn Duy
- Nguyễn Dương Quang
- Nguyễn Đạt
- Nguyễn Đắc Kiên
- Nguyễn Đắc Xuân
- Nguyễn Đăng Điệp
- Nguyễn Đăng Hưng
- Nguyễn Đăng Khoa
- Nguyễn Đăng Mạnh
- Nguyễn Đăng Na
- Nguyễn Đăng Quang
- Nguyễn Đăng Thường
- Nguyễn Đình Ấm
- Nguyễn Đình Bin
- Nguyễn Đình Bổn
- Nguyễn Đình Chú
- Nguyễn Đình Cống
- Nguyễn Đình Đăng
- Nguyễn Đình Huỳnh
- Nguyễn Đình Thắng
- Nguyễn Đình Thi
- Nguyễn Đình Toàn
- Nguyễn Đổng Chi
- Nguyễn Đông Thức
- Nguyễn Đức
- Nguyễn Đức Dương
- Nguyễn Đức Hiệp
- Nguyễn Đức Mậu
- Nguyễn Đức Sơn
- Nguyễn Đức Thắng
- Nguyễn Đức Tiến
- Nguyễn Đức Tùng
- Nguyễn Đức Tường
- Nguyễn Gia Trí
- Nguyên Giác
- Nguyên Giác Phan Tấn Hải
- Nguyễn Hà Luân
- Nguyễn Hải Hoành
- Nguyễn Hải Yến
- Nguyễn Hàn Chung
- Nguyễn Hiến Lê
- Nguyễn Hoa Lư
- Nguyễn Hoài Nam
- Nguyễn Hoài Văn
- Nguyễn Hoài Vân
- Nguyễn Hoàn
- Nguyễn Hoàn Nguyên
- Nguyễn Hoàng Ánh
- Nguyễn Hoàng Anh Thư
- Nguyễn Hoàng Diệu Thủy
- Nguyễn Hoàng Diệu Thúy
- Nguyễn Hoàng Giao
- Nguyễn Hoàng Linh
- Nguyễn Hoàng Trung
- Nguyễn Hoàng Văn
- Nguyễn Hồng Anh
- Nguyễn Hồng Giao
- Nguyễn Hồng Hưng
- Nguyễn Hồng Lam
- Nguyễn Hồng Nhung
- Nguyễn Hồng Thục
- Nguyễn Huệ Chi
- Nguyễn Hùng
- Nguyễn Huy Hoàng
- Nguyễn Huy Thiệp
- Nguyễn Huy Vũ
- Nguyên Hưng
- Nguyễn Hưng Quốc
- Nguyễn Hương
- Nguyễn Hữu Đễ
- Nguyễn Hữu Hồng Minh
- Nguyễn Hữu Liêm
- Nguyễn Hữu Nhật
- Nguyễn Hữu Sơn
- Nguyễn Hữu Thiết
- Nguyễn Hữu Việt Hưng
- Nguyễn Hữu Vinh
- Nguyễn kc Hậu
- Nguyễn Khải
- Nguyễn Khánh Duy
- Nguyễn Khánh Trường
- Nguyễn Khắc An
- Nguyễn Khắc Bình
- Nguyễn Khắc Mai
- Nguyễn Khắc Phê
- Nguyễn Khắc Phi
- Nguyễn Khắc Phục
- Nguyễn Khiêm
- Nguyễn Khôi
- Nguyễn Kiến Phước
- Nguyễn Kiều Dung
- Nguyễn Kiều Hưng
- Nguyên Lạc
- Nguyễn Lãm Thắng
- Nguyễn Lan Phương
- Nguyễn Lân Bình
- Nguyễn Lân Thắng
- Nguyễn Lê Hồng Hưng
- Nguyễn Lệ Uyên
- Nguyễn Linh Giang
- Nguyễn Linh Quang
- Nguyễn Lộ Trạch
- Nguyễn Luận
- Nguyễn Lương Hải Khôi
- Nguyễn Lương Ngọc
- Nguyễn Lương Vỵ
- Nguyễn Mai
- Nguyễn Man Nhiên
- Nguyễn Mạnh An Dân
- Nguyễn Mạnh Côn
- Nguyễn Mạnh Đẩu
- Nguyễn Mạnh Tiến
- Nguyễn Manh Trinh
- Nguyễn Mạnh Trinh
- Nguyễn Mạnh Tuấn
- Nguyễn Mạnh Tường
- Nguyễn Minh Anh
- Nguyễn Minh Hòa
- Nguyễn Minh Kính
- Nguyễn Minh Nhị
- Nguyễn Minh Nhựt
- Nguyễn Minh Thuyết
- Nguyễn Mộng Giác
- Nguyên Ngọc
- Nguyễn Ngọc Chu
- Nguyễn Ngọc Giao
- Nguyễn Ngọc Hoa
- Nguyễn Ngọc Lanh
- Nguyễn Ngọc Liễm
- Nguyễn Ngọc Lung
- Nguyễn Ngọc Tâm
- Nguyễn Ngọc Thiện
- Nguyễn Ngọc Tú Anh
- Nguyễn Ngọc Tư
- Nguyên Nguyên
- Nguyễn Nguyên Bình
- Nguyễn Nhật Tín
- Nguyên Nhi
- Nguyễn Như Huy
- Nguyễn Phạm Hùng
- Nguyễn Phú Yên
- Nguyễn Phúc Vĩnh Ba
- Nguyễn Phượng
- Nguyễn Phương Đình
- Nguyễn Phương Mai
- Nguyễn Phương Mạnh
- Nguyễn Quang
- Nguyễn Quang A
- Nguyễn Quang Bình
- Nguyễn Quang Duy
- Nguyễn Quang Dy
- Nguyễn Quang Đồng
- Nguyễn Quang Hồng
- Nguyễn Quang Hưng
- Nguyễn Quang Lập
- Nguyễn Quang Thạch
- Nguyễn Quang Thân
- Nguyễn Quang Thiều
- Nguyễn Quang VInh
- Nguyễn Quân
- Nguyễn Quốc Lâm
- Nguyễn Quốc Thái
- Nguyễn Quốc Toàn
- Nguyễn Quốc Trụ
- Nguyễn Quốc Tuấn
- Nguyên Sa
- Nguyễn Sĩ Dũng
- Nguyễn Sơn Lâm
- Nguyễn Sỹ Phương
- Nguyễn Sỹ Tế
- Nguyễn Tà Cúc
- Nguyễn Tài Cẩn
- Nguyễn Tấn Cứ
- Nguyễn Tất Nhiên
- Nguyễn Thạch Giang
- Nguyễn Thái Hòa
- Nguyễn Thái Hợp
- Nguyễn Thái Sơn
- Nguyễn Thái Tuấn
- Nguyễn Thanh Bình
- Nguyễn Thanh Châu
- Nguyễn Thanh Giang
- Nguyễn Thanh Hiện
- Nguyễn Thanh Hùng
- Nguyễn Thanh Huy
- Nguyễn Thanh Huyền
- Nguyễn Thanh Mỹ
- Nguyễn Thành Nam
- Nguyễn Thanh Nghị
- Nguyễn Thanh Nguyệt
- Nguyễn Thành Phong
- Nguyễn Thanh Sơn
- Nguyễn Thành Sơn
- Nguyễn Thanh Tâm
- Nguyễn Thành Thi
- Nguyễn Thanh Tuyền
- Nguyễn Thanh Văn
- Nguyễn Thanh Việt
- Nguyễn Thế Hùng
- Nguyễn Thế Thanh
- Nguyễn Thị Bích Hậu
- Nguyễn Thị Bích Ngà
- Nguyễn Thị Bình
- Nguyễn thị Cỏ May
- Nguyễn Thị Dư Khánh
- Nguyễn Thị Hải
- Nguyễn Thị Hậu
- Nguyễn Thị Hiền
- Nguyễn Thị Hoàng
- Nguyễn Thị Hoàng Bắc
- Nguyễn Thị Khánh Minh
- Nguyễn Thị Khánh Trâm
- Nguyễn Thị Kim Chi
- Nguyễn Thị Kim Phụng
- Nguyễn Thị Minh Ngọc
- Nguyễn Thị Minh Thương
- Nguyễn Thị Ngọc Hải
- Nguyễn Thị Ngọc Nhung
- Nguyễn Thị Oanh
- Nguyễn Thị Phước
- Nguyễn Thị Thanh Bình
- Nguyễn Thị Thanh Hải
- Nguyễn Thị Thanh Lưu
- Nguyễn Thị Thanh Xuân
- Nguyễn Thị Thanh Yến
- Nguyễn Thị Thảo An
- Nguyễn Thị Thúy Hạnh
- Nguyễn Thị Thùy Linh
- Nguyễn Thị Thụy Vũ
- Nguyễn Thị Thuyền
- Nguyễn Thị Tịnh Thy
- Nguyễn Thị Từ Huy
- Nguyễn Thị Vinh
- Nguyễn Thiện Tống
- Nguyễn Thiện Tơ
- Nguyễn Thói Đời
- Nguyễn Thông
- Nguyễn Thu Quỳnh
- Nguyễn Thu Trang
- Nguyễn Thùy Dương
- Nguyễn Thúy Hạnh
- Nguyễn Thụy Long
- Nguyễn Thuỵ Phương
- Nguyễn Thùy Song Thanh
- Nguyễn Thỵ
- Nguyễn Thy Anh
- Nguyễn Tiến Dũng
- Nguyễn Tiến Lập
- Nguyễn Tiến Trung
- Nguyễn Tiến Văn
- Nguyễn Trần Bạt
- Nguyễn Tri Phương Đông
- Nguyễn Triệu Nam
- Nguyễn Trọng Bình
- Nguyễn Trọng Chức
- Nguyễn Trọng Huân
- Nguyễn Trọng Khôi
- Nguyễn Trọng Tạo
- Nguyễn Trung
- Nguyễn Trung Bảo
- Nguyễn Trung Dân
- Nguyễn Trung Hiếu
- Nguyễn Trung Kiên
- Nguyễn Trung Thuần
- Nguyễn Trường Giang
- Nguyễn Trường Huy
- Nguyễn Trường Uy
- Nguyễn Tuấn
- Nguyễn Tuấn Anh
- Nguyễn Tuấn Khoa
- Nguyễn Tùng
- Nguyễn Tùng Linh
- Nguyễn Tuyết Lan
- Nguyễn Tuyết Lộc
- Nguyễn Tư Nghiêm
- Nguyễn Tử Siêm
- Nguyễn Tường Bách
- Nguyễn Tường Thiết
- Nguyễn Tường Thụy
- Nguyễn Ước
- Nguyễn Vạn Phú
- Nguyễn Văn
- Nguyễn Văn Ba
- Nguyễn Văn Chính
- Nguyễn Văn Ðậu
- Nguyễn Văn Dũng
- Nguyễn Văn Đài
- Nguyễn Văn Gia
- Nguyễn Văn Hạnh
- Nguyễn Văn Hiệp
- Nguyễn Văn Hòa
- Nguyễn Văn Hùng
- Nguyễn Văn Huyên
- Nguyễn Văn Lợi
- Nguyễn Văn Lục
- Nguyễn Văn Miếng
- Nguyễn Văn Nghệ
- Nguyễn Văn Nho
- Nguyễn Văn Phong
- Nguyễn Văn Phú
- Nguyễn Văn Phước
- Nguyễn Văn Sâm
- Nguyễn Văn Sơn
- Nguyễn Văn Tao
- Nguyễn Văn Thiệu
- Nguyễn Văn Thọ
- Nguyễn Văn Trọng
- Nguyễn Văn Trung
- Nguyễn Văn Tuấn
- Nguyễn Văn Vĩnh
- Nguyễn Văn Xuân
- Nguyễn Vi Khải
- Nguyễn Vi Yên
- Nguyễn Viện
- Nguyễn Việt Anh
- Nguyễn Việt Chiến
- Nguyễn Viết Lãm
- Nguyễn Vĩnh Nguyên
- Nguyễn Vũ Hiệp
- Nguyễn Vũ Tiềm
- Nguyễn Vỹ
- Nguyễn Vy Khanh
- Nguyễn Xuân Diện
- Nguyễn Xuân Hằng
- Nguyễn Xuân Hoàng
- Nguyễn Xuân Hưng
- Nguyễn Xuân Khánh
- Nguyễn Xuân Khoát
- Nguyễn Xuân Nghĩa
- Nguyễn Xuân Nha
- Nguyễn Xuân Quang
- Nguyễn Xuân Thiệp
- Nguyễn Xuân Thọ
- Nguyễn Xuân Tiệp
- Nguyễn Xuân Tường Vy
- Nguyễn Xuân Xanh
- Nguyễn Ý Thuần
- Nguyên Yên
- Nguyễn-Chương Mt
- Nguyễn-hòa-Trước
- Nguyệt Chu
- Nguyệt Quỳnh
- Nguyệt Vi
- Ngự Thuyết
- Người Buôn Gió
- Ngyễn Trung Bảo
- Nh. Tay Ngàn
- Nhã
- Nhã Ca
- Nhã Duy
- Nhã Thuyên
- Nhan Do Thanh
- Nhân Hồng
- Nhật Chiêu
- Nhật Lệ
- Nhất Linh
- Nhật Tiến
- Nhật Tuấn
- Nhất Uyên
- Nhị Linh
- Nhị Ngã
- Nhóm Vì một Hà Nội xanh
- Như Huy
- Như Không
- Như Quỳnh
- Như Quỳnh de Prelle
- Như Ý
- Nhược Thủy
- Niall Ferguson
- Nick Hilden
- Nicolas Casey
- Nikulin
- Nina McPherson
- Ninh Dương
- Ninh Kiều
- Nobert Hummelt
- Nông Hồng Diệu
- NP Phan
- Obama
- Ocean Vương
- Octavio Paz
- Ogden Nash
- Oksana Zabuzhko
- Oleg Kashin
- Ondrej Slowik
- onggiaolang
- Orlando Figes
- Orwell
- Oscar Salemink
- Oscar Wilde
- Pablo Neruda
- Pablo Picasso
- Palmer
- Patrick Frater
- Patrick Lodge
- Paul Auster
- Paul Celan
- Paul Éluard
- Paul Hoover
- Paul Mendez
- Paul Mozur
- Paul Theroux
- Paul-François Paoli
- Paulus Lê Sơn
- Pavel Basinsky
- Pavlo Vyshebaba
- Paweł Kubiak
- Pawel Kuczynski
- Paweł Łepkowski
- Percy Mabandu
- Pervez Hoodbhoy
- Peter B. Zinoman
- Peter Hansen
- Peter Harvey
- Peter Kleiner
- Peter Singer
- Phạm Anh Tuấn
- Phạm Biểu Tâm
- Phạm Cao Hoàng
- Phạm Châu
- Phạm Chí Dũng
- Phạm Chi Lan
- Phạm Chu Sa
- Phạm Công Luận
- Phạm Công Thiện
- Phạm Công Út
- Phạm Duy
- Phạm Duy Nghĩa
- Phạm Đình Trọng
- Phạm Đình Vy
- Phạm Đoan Trang
- Phạm Hải Anh
- Phạm Hải Âu
- Phạm Hiền Mây
- Phạm Hoàng Quân
- Phạm Hồng Sơn
- Phạm Hùng Việt
- Phạm Huy Thông
- Phạm Khiêm Ích
- Phạm Kiều Tùng
- Phạm Kỳ Đăng
- Phạm Lệ Quyên
- Phạm Lê Vương Các
- Phạm Linh
- Phạm Lưu Vũ
- Phạm Minh Hoàng
- Phạm Minh Ngọc
- Phạm Minh Quân
- Phạm Minh Trung
- Phạm Ngọc Lư
- Phạm Ngọc Thái
- Phạm Ngọc Tiến
- Phạm Nguyên Trường
- Phạm Ngữ
- Phạm Phan Long
- Phạm Phú Cường
- Phạm Phú Hải
- Phạm Phú Minh
- Phạm Phú Phong
- Phạm Phú Thứ
- Phạm Phú Viết
- Phạm Phúc Thịnh
- Phạm Phương
- Phạm Quang Ái
- Phạm Quang Long
- Phạm Quang Trung
- Phạm Quang Tuấn
- Phạm Sỹ Sáu
- Phạm Tăng
- Phạm Thành
- Phạm Thành Hưng
- Phạm Thanh Nghiên
- Phạm Thảo Nguyên
- Phạm Thế Cường
- Phạm Thị
- Phạm Thị Anh Nga
- Phạm Thị Hoài
- Phạm Thị Kiều Ly
- Phạm Thị Ngọc
- Phạm Thị Phương
- Phạm Thiên Ân
- Phạm Thiên Thư
- Phạm Tín An Ninh
- Phạm Toàn
- Phạm Trần
- Phạm Trọng Chánh
- Phạm Trung Nghĩa
- Phạm Tuấn
- Phạm Tư Thanh Thiện
- Phạm Tường Vân
- Phạm Văn
- Phạm Văn Khoái
- Phạm Văn Quang
- Phạm Văn Song
- Phạm Văn Tình
- Phạm Văn Vũ
- Pham Viem Phuong
- Phạm Viêm Phương
- Phạm Viết Đào
- Phạm Việt Hưng
- Phạm Vũ Lửa Hạ
- Phạm Xuân Đài
- Phạm Xuân Hùng
- Phạm Xuân Nguyên
- Phạm Xuân Trường
- Phan An Sa
- Phan Ba
- Phan Bội Châu
- Phan Cẩm Thượng
- Phan Châu Thành
- Phan Cự Đệ
- Phan Đạo
- Phan Đắc Lữ
- Phan Đình Diệu
- Phan Độc Lập
- Phan Hải-Đăng
- Phan Hồng Giang
- Phan Huy Dũng
- Phan Huy Đường
- Phan Huy Lê
- Phan Huyền Thư
- Phan Kế Toại
- Phan Khôi
- Phan Lặng Yên
- Phan Mạnh Quỳnh
- Phan Nam Sinh
- Phan Ngọc
- Phan Nguyên
- Phan Nhật Nam
- Phan Nhiên Hạo
- Phan Ni Tấn
- Phan Phương Đạt
- Phan Quang
- Phan Tấn Hải
- Phan Tấn Uẩn
- Phan Thanh Bình
- Phan Thắng
- Phan Thế Hải
- Phan Thị Hà Dương
- Phan Thị Kim Phúc
- Phan Thị Trọng Tuyển
- Phan Thị Vàng Anh
- Phan Thu Vân
- Phan Thúy Hà
- Phan Trang Hy
- Phan Trí Đỉnh
- Phan Trọng Hoàng Linh
- Phan Văn Giưỡng
- Phan Văn Song
- Phan Văn Thắng
- Phan Vũ
- Phan Xine
- Phan Xuân Sinh
- Phannguyên Psg
- Phanxipăng
- Phaolô VI
- Pháp Hoan
- Pháp Vân
- Phapxa Chan
- Phát biểu nhận giải Văn Việt
- Phil Caputo
- Philip Larkin
- Philip Roth
- Phong Linh
- Phong Nguyen
- Phong Quang
- Phố Văn
- Phú Quang
- Phù Sa
- Phúc Lai GB
- Phúc Tiến
- Phunchok Stobdan
- Phùng Anh Kiệt
- Phùng Hi
- Phùng Hoài Ngọc
- Phùng Học Vinh
- Phùng Ngọc Kiên
- Phùng Nguyễn
- Phùng Quán
- Phùng Thành Chủng
- Phùng Thị Hạ Nguyên
- Phùng Thị Như Hà
- Phuong Ta
- Phương Hương
- Phương Phương
- Phương Thảo
- Phương Thuý
- Phương Uy
- Pierre Darriulat
- Pierre Lemieux
- Prashanth Parameswaran
- Qladimir Pyljow
- Quách Hạo Nhiên
- Quách Tấn
- Quách Thoại
- Quảng Diệu Trần Bảo Toàn
- Quang Dũng
- Quang Đức
- Quang Minh
- Quang Phan
- Quảng Tánh Trần Cầm
- Quậy Nguyễn
- Quế Hương
- Quốc Dũng
- Quốc Phương
- Quốc Toản
- Quyên Di
- Quyên Hoàng
- Quỳnh Iris de Prelle
- Quỳnh Vi
- Rabindranath Tagore
- Rainer Maria Rilke
- Ralph Chaplin
- Rebecca Mead
- Rebecca Solnit
- Reiner Traub
- Remo Verdickt
- Riccardo Gazzaniga
- Richard C. Paddock
- Richard Millet
- Richard Serra
- Robert Desnos
- Robert McCrump
- Roger Vu
- Roland Barthes
- Romain Rolland
- Ronald F. Inglehart
- Ruben David Gonzalez Gallego
- Russell Edson
- Ruth Ingram
- Ryszard Legutko
- Salman Rushdie
- Salvatore Babones
- Sam Dresser
- Sạn chữ
- Sandra Kerschbaumer
- Sara Teasdale
- Sarah Pulliam Bailey
- Sarah Thornton
- Sáu Nghệ
- Sergio Bitar
- Shakespeare
- Shannon Van Sant
- Sheikha A
- Sheila Fischman
- Sheila Ngoc Pham
- Sheri Berman
- Shigeeda Yutaka
- Shirin Ebadi
- Shukshin
- Simon Johnson
- Sire Apm Lukwesa
- Slavoj Žižek
- Sohaniim
- Son Kieu Mai
- Song Chi
- Song Hà
- Song Nguyễn
- Song Phạm
- Song Phan
- Song Thao
- Số đặc biệt
- Sơn Ca
- Sơn Hoàng Liên
- Sơn Kiều Mai
- Sơn Nam
- Stefano Harney
- Stephan Koester
- Stephen B. Young
- Steve Earle
- Susan Sontag
- Suzuki Katsuhiko
- Sương Nguyệt Minh
- Sương Quỳnh
- Svetlana Alexievich
- Svetlana Alexievitch
- Svetlana Alexiévitch
- Sylvia Plath
- T. Đ.
- T.Vấn
- Tạ Anh Thư
- Tạ Chí Đại Trường
- Tạ Duy Anh
- Tạ Tỵ
- Tạ Văn Tài
- Tạ Văn Thông
- Tạ Xuân Hải
- Tadeusz Rósewicz
- Tam Ích
- Tamarchenko
- Tàn Tuyết
- Tanaami Keiichi
- Taras Shevchenko
- Tarik Khaldi
- Tăng Quang
- Tâm An
- Tâm Chánh
- Tâm Don
- Tâm Thường Định
- Tâm Việt
- Tấn An
- Teolinda Gersão
- Teresa Mỹ Chúc
- Thạch Đạt Lang
- Thạch Quỳ
- Thạch Thảo
- Thái Bá Tân
- Thái Bá Vân
- Thái Bảo
- Thái Hà
- Thái Hạo
- Thái Kế Toại
- Thái Kim Lan
- Thái Ngọc San
- Thái Sinh
- Thái Thanh
- Thái Thăng Long
- Thái Tuấn
- Thái Văn
- Thái Văn Đào
- Thái Vũ
- Thạnh Đà
- Thanh Hằng - Anh Khoa
- Thành Lộc
- Thanh Nam
- Thanh Ngọc
- Thanh Phương
- Thanh Tâm Tuyền
- Thanh Thảo
- Thanh Thuỷ
- Thanh Trúc
- Thanh Tùng
- Thanh Xuân
- Thanhhà Lại
- Thảo Dân
- Thao Dinh
- Thảo luận
- Thảo Nguyên
- Thảo Trường
- Thảo Vy
- Thẩm Đống
- Thận Nhiên
- Thân Trọng Mẫn
- Thân Trọng Sơn
- Thế Dũng
- Thế Giang
- Thế Quân
- THẾ THANH
- Thế Uyên
- Thi Hoàng
- Thi Nguyên
- Thi sỹ ỦA
- Thi Vũ
- Thích Nhất Hạnh
- Thích Nữ Chân Không
- Thích Phước An
- Thierry Leclère
- Thierry Lentz
- Thiên Di
- Thiên Điểu
- Thiền Lâm
- Thiền Nguyễn
- Thiên Thai
- Thiện Tùng
- Thiện Ý
- Thiết Thạch
- Thiếu Khanh
- Thiều Mai Lâm
- Tho Nguyen
- Thomas A. Bass
- Thomas Bo Pedersen
- Thomas Mahler
- Thomas S. Mullaney
- Thông Đặng
- Thơ
- Thu Phong
- Thu Vàng
- Thuận
- Thuần Ngô
- Thuận Paris
- Thuận Thiên
- Thục Quyên
- Thụy An
- Thùy Dung
- Thụy Khuê
- Thùy Linh
- Thụy My
- Thủy Tiên
- Thư Bạn Đọc
- Thường Quán
- Thy An
- Tịch Ru
- Tiet Hung Thai
- Tiêu Dao Bảo Cự
- Tiêu Kiện Sinh
- Tiểu Tử
- Tillman Miller
- Timothy Brennan
- Timothy Garton Ash
- Timothy Snyder
- Tina Hà Giang
- Tomas Tranströmer
- Tô Đăng Khoa
- Tô Hải
- Tô Hoàng
- Tố Hữu
- Tô Lan Hương
- Tô Ngọc Vân
- Tô Thẩm Huy
- Tô Thùy Yên
- Tô Văn Trường
- Tôi Đây
- Tôn Thất Thông
- Tống Văn Công
- Trà Đóa
- Trà Nhiên
- Tracy K. Smith
- Tran Dinh Dung
- Tran Nam Dung
- Trang Châu
- Trang Hạ
- Trang Thanh
- Trang Thế Hy
- Trangđài Glassey Trầnguyễn
- Trangđài Glasssey-Trầnguyễn
- Trao đổi
- Trầm Tử Thiêng
- Trần Anh Hùng
- Trần Bá Đại Dương
- Trần Bang
- Trần Bình Nam
- Trần C. Trí
- Trần Cao Lĩnh
- Trần Cao Tường
- Trần Công Tâm
- Trần Công Tín
- Trần Dạ Từ
- Trần Dần
- Trần Doãn Nho
- Trần Dũng Thanh Huy
- Trần Duy
- Trần Duy Phiên
- Trần Duy Trung
- Trần Đăng Khoa
- Trần Đăng Tuấn
- Trần Đĩnh
- Trần Đình Bút
- Trần Đình Hoành
- Trần Đình Lương
- Trần Đình Sơn Cước
- Trần Đình Sử
- Trần Đình Triển
- Trần Đình Trợ
- Trần Độ
- Trần Đồng Minh
- Trần Đức Anh Sơn
- Trần Đức Thảo
- Trần Đức Tiến
- Trần Đức Tín
- Trần Đức Toản
- Trần Gia Huấn
- Trần Gia Ninh
- Trần Hà Linh
- Trần Hạ Tháp
- Trần Hạ Vi
- Trần Hải
- Trần Hạnh
- Trần Hậu
- Trần Hoài Anh
- Trần Hoài Thư
- Trần Hoàng Phố
- Trần Hoàng Trúc
- Trần Hoàng Vy
- Trần Hùng
- Trần Huy Bích
- Trần Huy Minh Phương
- Trần Huy Quang
- Trần Huỳnh Duy Thức
- Trần Hữu Dũng
- Trần Hữu Khánh
- Trần Hữu Quang
- Trần Hữu Tá
- Trần Hữu Thục
- Trần Khánh Triệu
- Trần Kiêm Đoàn
- Trần Kiêm Trinh Tiên
- Trần Kim Trắc
- Trần Kỳ Trung
- Trần Lam
- Trần Lê Sơn Ý
- Trần Lương
- Trần Lý Trí Tân
- Trần Mạnh Hảo
- Trần Mạnh Tuấn
- Trần Minh Phi
- Trần Minh Quốc
- Trần Mộng Tú
- Trần Nam Bình
- Trần Ngân Hà
- Trần Nghi Hoàng
- Trần Ngọc Cư
- Trần Ngọc Hiếu
- Trần Ngọc Tuấn
- Trần Ngọc Vương
- Trần Nguyên Đán
- Trần Nhã Thụy
- Trần Nhương
- Trần Phong Giao
- Trần Phong Vũ
- Trần Quang Đức
- Trần Quang Lộc
- Trần Quốc Nam
- Trần Quốc Thuận
- Trần Quốc Toàn
- Trần Quốc Trọng
- Trần Quốc Vượng
- Trần Quyết Thắng
- Trân Sa
- Trần Song Hào
- Trần Thành
- Trần Thanh Ái
- Trần Thanh Cảnh
- Trần Thanh Huy
- Trần Thanh Vân
- Trần Thắng
- Trần Thế Vĩnh
- Trần Thị Băng Thanh
- Trần Thị Diệu Tâm
- Trần Thị Lai Hồng
- Trần Thị Lam
- Trần Thị NgH.
- Trần Thị Nguyệt Mai
- Trần Thị Phương Phương
- Trần Thị Thanh Thoả
- Trần Thị Trường
- Trần Thiện Đạo
- Trần Thùy Mai
- Trần Tiến
- Trần Tiễn Cao Đăng
- Trần Tiến Dũng
- Trần Tiễn Khanh
- Trần Tố Nga
- Trần Trọng Dương
- Trần Trọng Thức
- Trần Trọng Vũ
- Trần Trung Chính
- Trần Trung Đạo
- Trần Tuấn
- Trần Từ Mai
- Trần Vàng Sao
- Trần Văn Chánh
- Trần Văn Đỉnh
- Trần Văn Khê
- Trần Văn Minh
- Trần Văn Nam
- Trần Văn Thọ
- Trần Văn Thủy
- Trần Văn Tý
- Trần Vấn Lệ
- Trần Việt Hà
- Trần Viết Ngạc
- Trần Vinh Dự
- Trần Vũ
- Trần Vũ Hải
- Trần Vương Thuấn
- Trần Vương Thuận
- Trần Wũ Khang
- Trần Xuân Hoài
- Trần Xuân Linh
- Trần Xuân Lĩnh
- Trần Xuân Thảo
- Trần Yên Hòa
- Trần Yên Nguyên
- Trên
- Trên Facebook
- Trên Facebook/Minds
- Trên kệ sách
- Trên trang diaCRITICS
- Trí Hiệu Dân
- Triều Anh
- Triều Hoa Đại
- Triêu Nhan
- Triều Sơn
- Triệu Tử Dương
- Trịnh Anh Tuấn
- Trịnh Bá Phương
- Trịnh Bách
- Trịnh Cao Hòa Thanh
- Trịnh Chu
- Trịnh Công Sơn
- Trịnh Cung
- Trịnh Duy Kỳ
- Trịnh Hữu Long
- Trịnh Kim Tiến
- Trịnh Lữ
- Trịnh Minh Tuấn
- Trịnh Sơn
- Trịnh Thanh Thủy
- Trịnh Thu Tuyết
- Trịnh Vĩnh Phúc
- Trịnh Xuân Thuận
- Trịnh Xuân Thủy
- Trịnh Y Thư
- Trọng Anh
- Trọng Phú
- Trọng Thành
- Tru Sa
- Trúc Giang
- Trúc Thông
- Trúc Ty
- Trump
- Trung Bảo
- Trung Dũng Kqd
- Trùng Dương
- Trung Trung Đỉnh
- Trư Sa
- Trường An
- Trương Anh Ngọc
- Trương Anh Thụy
- Trương Chính
- Trương Duy Nhất
- Trương Đăng Dung
- Trương Điện Thắng
- Trương Đình Phượng
- Trương Hồng Quang
- Trương Huy San
- Trường Minh
- Trương Ngọc Chương
- Trương Nguyên
- Trương Nguyện Thành
- Trương Nhân Tuấn
- Trương Phượng
- Trương Quang
- Trương Quang Đệ
- Trương Quang Nhuệ
- Trương Quang Vĩnh
- Trương Thị Ngọc Hân
- Trương Thiên Phàm
- Trương Thu Hiền
- Trương Tố Hoa
- Trương Trọng Nghĩa
- Trương Tửu
- Trương Văn Dân
- Trương Văn Vĩnh
- Trương Vũ
- Trương Xuân Thiên
- Tú Mỡ
- Tù Quốc Hoài
- Tù Sâm
- Tú Trung Hồ
- Tuấn Duy
- Tuấn Khanh
- Tuân Nguyễn
- Tuấn Thảo
- Tuệ Anh
- Tuệ Đăng
- Tuệ Nguyên
- Tuệ Nhân
- Tuệ Nhật
- Tuệ Sĩ
- Tuệ Sỹ
- Tùng Dương Cola
- Tung Nguyen
- Turner
- Túy Hồng
- Tuyết Nghi
- Tư
- Từ Dung
- Tư liệu
- Tử Linh
- Từ Mai Trần Huy Bích
- Từ Quốc Hoài
- Từ Sâm
- Từ Thức
- Tưởng
- Tương Lai
- Umberto Eco
- Uông Tăng Kỳ
- Uông Triều
- Uyển Ca
- Uyên Nguyễn
- Uyên Thao
- Uyên Vũ
- V. Erofiev
- Vàng A Giang
- Varlam Shalamov
- Vasco Gargalo
- Vasily Makarovich
- Văn
- Văn Biển
- Văn Cao
- Văn Chinh
- Văn Công Hùng
- Văn Giá
- Văn học
- Văn học Miền Nam 54-75
- Văn Như Cương
- Văn Quang
- Văn Tâm
- Văn Việt
- Văn.
- Vấn đề hôm nay
- Vận Động Ứng Cử Đại Biểu Quốc Hội 2016
- Vân Hạ
- Vân Phi
- Velcrow Ripper
- Veronica Melkozerova
- Vi Lãng
- Vi Trần
- Vi Yên
- Viet Thanh Nguyen
- Viên Linh
- Việt Bách
- Việt Bình
- Việt Dzũng
- Việt Khang
- Việt Lang
- Việt Phương
- Viktor Maslov
- Vinh Anh
- Vĩnh Hảo
- Vĩnh Quyền
- Virginia Heffernan
- Virginia Woolf
- Vladimir Nabokov
- Võ An Đôn
- Võ Anh Minh
- Võ Anh Thơ
- Võ Bá Cường
- Võ Đắc Danh
- Võ Định Hình
- Võ Đức Phúc
- Võ Hồng
- Võ Huy Tâm
- Võ Hương Quỳnh
- Võ Kỳ Điền
- Võ Ngàn Sông
- Võ Phiến
- Võ Thị Hảo
- Võ Thị Thu Hằng
- Võ Tiến Cường
- Võ Tòng Xuân
- Võ Trí Hảo
- Võ Văn Quản
- Võ Văn Tạo
- Võ Văn Thôn
- Võ Xuân Quế
- Võ Xuân Sơn
- Volker Weidermann
- Volodymyr Vynnychenko
- Volodymyr Zelenskyy
- Vũ Bằng
- Vũ Biện Điền
- Vũ Cao Đàm
- Vũ Cát Tường
- Vũ Đình Hòe
- Vũ Đình Huỳnh
- Vũ Đình Liên
- Vũ Đình Phòng
- Vũ Đức Khanh
- Vũ Đức Phúc
- Vũ Đức Sao Biển
- Vu Gia
- Vũ Hà Văn
- Vũ Hạnh
- Vũ Hoàng Chương
- Vũ Hoàng Thư
- Vũ Hồng Ánh
- Vũ Huy Ngọc
- Vũ Huy Quang
- Vũ Khắc Hoè
- Vũ Khắc Khoan
- Vũ Kim Hạnh
- Vũ Kim Thu
- Vũ Lâm
- Vũ Lập Nhật
- Vũ My Lan
- Vũ Ngọc Giao
- Vũ Ngọc Hoàng
- Vũ Ngọc Tâm
- Vũ Ngọc Tiến
- Vũ Nho
- Vũ Oanh
- Vũ Quang Việt
- Vũ Quí Hạo Nhiên
- Vũ Quốc Ngữ
- Vũ Quỳnh Hương
- Vũ Quỳnh Nh.
- Vũ Thành Sơn
- Vũ Thanh Tâm
- Vũ Thanh Tùng
- Vũ Thành Tự Anh
- Vũ Thế Khôi
- Vũ Thị Hải
- Vũ Thị Nhuận
- Vũ Thị Phương Anh
- Vũ Thị Phương Lan
- Vũ Thị Thanh
- Vũ Thị Thanh Mai
- Vũ Thư Hiên
- Vũ Tiến Lập
- Vũ Trọng Khải
- Vũ Tuấn Hoàng
- Vũ Từ Trang
- Vũ Tường
- Vũ Viết Tuân
- Vũ Xuân Tửu
- Vương Bích Ngọc
- Vương Đan
- Vương Huy
- Vương Ngọc Minh
- Vương Tiểu Nhị
- Vương Trí Nhàn
- Vương Trọng
- Vương Trùng Dương
- Vương Trung Hiếu
- Vy Thảo
- W. H. Auden
- Wa Praong
- Walt Whitman
- Walter Isaacson
- Wayne Karlin
- Wells
- Wendy Barker
- Wilhelm Schmid
- Will Nguyen
- William Carlos Williams
- William Nee
- William Stafford
- William Stanley Merwin
- Winston Phan Đào Nguyên
- Wislawa Szymborska
- Wolf Biermann
- Wolfgang Borchert
- Wynn Gadkar Wilcox
- Xie Tao
- Xuân Ba
- Xuân Diệu
- Xuân Dương
- Xuân Đài
- Xuân Minh
- Xuân Phượng
- Xuân Sách
- Xuân Thọ
- Xuân Vũ
- Xương Văn
- Y Chan
- Ý Nhi
- Y Uyên
- Yanis Varoufakis
- Yevgeny Yevtushenko
- Yên Ba
- Yên Khắc Chính
- Yến Năng
- Yên San
- Yên San Thụy Miên
- Yiyun Li
- Yoko Ogawa
- Yōko Ogawa
- Yoko Tawada
- Young Sang Lee
- Yuliya Ilchuk
- Yuno Bigboi
- Yves Sintomer
- Yvette Tan
- Zac Herman
Thriller Bờ Bên Kia
Lưu Thuỷ Hương
Chương 7: Ánh mắt tử thi
Nếu Chấn không bị bắt, chắc không bao giờ tôi biết được gã là ai. Cô Diễm thì luôn xuýt xoa, bố của Chấn là quan chức cao cấp ngành công an, mẹ của Chấn là siêu đại gia đầu tư xây dựng các cao ốc lớn nhất Hà Nội...
Vậy mà tối nay cô Diễm gào lên trong điện thoại:
"Mi đã biết tin gì chưa? Mi có đọc báo hai ngày nay không? Chuyện động trời nghen."
Tôi phì cười:
"Chi? Chuyện chi? Cô bị đau bụng hay đau răng?"
"Thằng Chấn bị bắt rồi." Cô Diễm đắc thắng hạ giọng.
"Rứa à. Bị bắt chuyện chi?" Tôi không thấy ngạc nhiên, chỉ thấy khó chịu.
"Còn chưa biết nữa? Răng mà hậu đậu rứa. Báo đăng từ hai ngày nay, chuyện cảnh sát phát hiện ra đường dây buôn người."
Cơn ớn lạnh bỗng chạy dọc sống lưng, tôi nhìn sững bức tường trắng, không nói được lời nào. Cô Diễm vẫn hào hứng bên điện thoại:
"Rứa cảnh sát chưa hỏi cung mi à?"
"Răng mà hỏi cung con?"
"Thì mi đang cặp bồ với hắn. Lần cuối mi gặp hắn là khi nào?" Cô Diễm vẫn tiếp tục màn hỏi cung tôi.
"Lần cuối con gặp Chấn đã cách đây ba tháng."
"Lâu dữ a? Tưởng mi biết gì hơn." Cô Diễm thất vọng.
Mà thật tình như vậy, từ hôm tôi đi đua xe với Chấn đến nay đã hơn ba tháng. Bây giờ đã sang mùa thu ẩm ướt và lạnh lẽo. Chấn huỷ cuộc đua xe ngay trên đường đi vì nhận được điện thoại của ai đó. Tôi bị gã đưa về nhà, không kèm theo một lời giải thích. Mà ngay thời điểm đó tôi cũng không chịu nổi bất kỳ lời giải thích nào.
"Rứa hai đứa không liên lạc điện thoại với nhau à?" Cô Diễm lại tra vấn.
"Không. Có chuyện chi mà liên lạc."
Chấn biến đi đâu một thời gian rồi gọi lại bằng những số phôn lạ, mỗi lần một số phôn khác. Gã gọi liên tục, để lại một đống tin nhắn và một chục lời xin lỗi. Không lần nào tôi nhấc máy vì nghĩ rằng trò đùa của Chấn quá lố bịch. Hơn nữa, tôi cũng muốn chấm dứt hẳn mối quan hệ lằng nhằng vô nghĩa với Chấn.
"Hắn cầm đầu đường dây buôn người sang Đức, nghe đâu, lại dính tới vụ án mạng tuần trước ở ngoại ô Berlin. Không nghề ngỗng chi, không công ăn việc làm, mỗi tháng đi đi về về Việt Nam, tiền tiêu như nước. Mi nghĩ tiền đâu mà hắn có?"
Tôi lờ mờ nhớ lại đoạn tin đăng trên báo, cảnh sát khám phá ra đường dây buôn người và tiến hành khám xét hơn mười căn hộ của người Việt ở đường Unter den Linden, quận Lichtenberg. Hôm thứ năm, Professor Heidengard vừa xếp lịch khám nghiệm tử thi cho bốn nạn nhân chết cháy trong tai nạn xe hơi ở đoạn đường cao tốc ngoại ô Berlin - Rüdersdorf. Hai chuyên viên autopsy tiến hành phẫu thuật ngày hôm đó là Professor Steinbach và trợ lý Wildau.
Sáng mai tôi có giờ làm việc với trợ lý Berni Wildau. Đó là một nhân viên cần mẫn và tinh tế. Ngoài đời ông là một con người cô đơn và hơi nhút nhát.
Berni thường nói:
"Tất cả chúng ta đều cô đơn trước cái chết."
Tôi nhìn đồng hồ, đã 22 giờ 15, đành phải cắt đứt màn hỏi cung của cô Diễm.
"Tuần ni cô có gặp mạ con không?"
"Mạ mi chửi choang lên, răng cả tháng nay mi không về thăm mạ."
"Vậy con gọi cho mạ bây chừ. Cô ngủ ngon hỉ."
Tôi ngắt điện thoại cô Diễm, gọi sang cho mạ. Giờ này mạ thường xem phim tập Hàn Quốc. Giọng mạ vang lên xa xăm lạnh lùng:
"Mi còn nhớ tới mạ mi à?"
Tôi cười khì khì, mạ còn chửi là may rồi. Thường thì giờ xem phim tập mạ chỉ nói, có chuyện chi, mạ bận lắm.
"À, con trực trong nhà thương. Cuối tuần ni con chở mạ ra IKEA lựa bếp, hỉ? Mạ thích màu chi?"
Mạ đổi giọng vui vẻ ngay lập tức:
"Trong tập quảng cáo năm nay có in màu mận chín rất đẹp. Bây chừ mạ mi đang ưa màu mận tím. Mạ vừa đi với cô Diễm ra phố, thấy nhiều bộ đồ màu tím của Zara rất đẹp."
Từ ngày ba bỏ đi, mạ trẻ ra, như con nít. Mạ đi tập thể dục, đi học nhảy đầm, mặc áo hở vai hở ngực. Mạ soi gương cười tít mắt, thầy dạy nhảy khen mạ trẻ như phụ nữ ba mươi.
"Đang có mốt màu mận tím à?" Tôi nhìn đống hồ sơ trên bàn, hỏi cho mạ đừng cúp máy.
"Ừ, rứa hỉ. Mạ đang bận."
Tôi thì thầm:
"Mạ..."
Nhưng mạ đã cúp máy.
*
Ly cà phê sau mười một giờ đêm làm đầu óc tôi trở nên cứng ngắc. Tôi vừa gõ bàn phím, vừa ngáp liên tục. Mãi tới gần sáng, tôi mới lết được lên giường, thiếp đi trong cơn ác mộng.
Con đường cao tốc dày đặc sương mù, thỉnh thoảng phía sau loé lên ánh đèn pha. Những kẻ săn đuổi càng lúc càng tiến đến gần. Tôi nghiến răng đạp lút ga, chiếc xe trôi đi chậm chạp bềnh bồng. Qua khỏi một khúc quanh, ánh đèn pha phía trước chợt sáng lóa. Tôi nhào tới, ngực đập vào airbag. Đầu xe cào xiết lên bờ tường chắn, lửa bắn ra tung toé. Chiếc xe Audi màu trắng bắt đầu bốc cháy. Tôi bị cột chặt sau tay lái, vùng vẫy kêu la mà tiếng kêu cứ nghẹn trong cổ họng. Nóng, nóng quá... Tôi giật mình tỉnh giấc. Trên người tôi còn nguyên bộ áo quần làm việc. Hai bàn chân nóng ran trong đôi vớ vải len. Đồng hồ chỉ 7 giờ 30, bên ngoài vẫn còn tối. Tôi ôm đầu rên rỉ ngồi dậy. Cả thân mình đau nhức như bị tông xe. Chẳng biết vì lý do gì đồng hồ không reo. Tôi luôn để chế độ reo tự động lúc 6 giờ sáng, ngày làm việc cũng như cuối tuần. Suốt hai năm nay, đồng hồ luôn kêu rét rét vào đúng giờ quy định. Tôi nhìn lên khuôn đồng hồ, ngớ ngẩn nhận ra, chế độ reo tự động đã bị bấm tắt. Hôm nay tôi có giờ làm việc với các sinh viên ngành cảnh sát hình sự, lúc 8 giờ 15.
Tôi vội vã phóng vào nhà vệ sinh. Chẳng còn thời gian để tắm sơ qua dù thân thể tôi đau rã rời. Ở vạch cửa nhà vệ sinh, tôi đứng khựng lại, và rồi bắt đầu hét lên.
*
Có kẻ nào đã đột nhập vào đây. Trên bức tường men trắng, ai đã dùng son môi vẽ hình trái tim có con dao nhọn đâm xuyên qua. Màu son đỏ loè loẹt như máu.
*
Tấm bảng nhỏ màu vàng khiêm tốn treo cuối hành, dẫn xuống tầng hầm phân khoa khám nghiệm tử thi.
PATHOLOGIE
Tôi vội vã cởi đồng hồ đeo tay nhét vô túi quần, 8 giờ 13. Mùi thuốc sát trùng lạnh tanh và trong suốt. Khi tôi bước vào phòng giải phẫu, Max Krusovice - thanh tra trưởng sở cảnh sát hình sự Berlin - và ba sinh viên thực tập đã có mặt bên bàn phẫu tích. Họ mang khẩu trang, găng tay cao su, ủng cao su và mặc áo choàng chống thấm nước. Trên chiếc bàn inox, trợ lý Wildau đã bày sẵn các dụng cụ phẫu thuật, dao mổ, kềm cắt xương, kẹp arterien đủ cỡ, kéo ngắn, kéo dài...
"Guten Morgen." Tôi vừa xỏ găng tay vừa lên tiếng chào.
Max bắt tay tôi, bàn tay cứng cáp dưới lớp găng cao su. Tôi hơi ngạc nhiên nhìn gã, nhưng cũng không hỏi gì thêm. Max thường không tham dự giải phẫu tử thi những vụ án mạng đơn giản. Chỉ có một nhân viên nào đó của sở cảnh sát sẽ đến quan sát cho đúng thủ tục pháp y.
Max giới thiệu tên của các sinh viên thực tập. Hai cậu con trai mang họ ngoại quốc và một cô tên Hartstein gì gì đó. Tôi nói nhanh ngay sau khi Max dừng lại:
"Tối hôm qua, tôi đã đọc biên bản khám nghiệm tại hiện trường của bác sĩ Stockhom và xem qua các tấm ảnh. Chúng ta có thể bắt đầu."
Tôi bật màn hình X - quang và gọi điện thoại sang cho Berni.
"Ông Wildau, ông có thể mang xác nạn nhân sang cho tôi."
Hai người cộng sự mặc áo choàng trắng đẩy một chiếc bàn phủ bạt xám vào phòng mổ. Berni Wildau đi theo sau. Mấy bánh xe lăn trơn tru trên mặt sàn sũng nước, đưa xác nạn nhân đến bên bàn phẫu tích. Tôi gật đầu nhìn Berni và ra hiệu mở bạt.
Bàn tay trái của Berni thận trọng đè lên lớp bạt cứng. Bàn tay phải chậm rãi kéo dây phermatur. Không phải Berni cố tình kéo dài sự căng thẳng. Vì lý do tâm linh của một người công giáo, ông luôn cẩn trọng nhẹ nhàng với từng xác chết. Hai người đàn ông chuyển cái xác sang bàn mổ. Thân thể nạn nhân nhỏ bé như đứa con nít nằm trên chiếc giường rộng. Đó là một phụ nữ Á Châu rất trẻ, xác chết trong tình trạng toàn vẹn. Ngón chân cái đeo tấm thẻ mang số "326/11".
Tôi tiến tới gần, nhìn xuống khuôn mặt nạn nhân, bỗng thấy choáng váng. Dường như tôi quen cô ấy. Khuôn mặt người phụ nữ trẻ bị biến dạng vì xung huyết, rất khó gợi lại hình ảnh khi còn sống. Cặp mắt trợn trừng ngầu đỏ. Trán và quầng mắt có những vết bầm. Lưỡi thè ra. Cổ họng hiện rõ vệt tím đỏ kéo ngang và bốn đốm tròn màu đỏ. Nhưng rõ ràng tôi đã từng gặp cô ấy, ở đâu đó và chưa lâu.
Tôi chỉ tay vào cổ nạn nhân, quay sang nhìn Max. Gã hiểu ý, nói ngay:
"Bác sĩ Stockhom đã cho lấy dấu vân tay và mẫu ADN."
Tôi gật đầu:
"Có vẻ như bị bóp cổ từ phía trước. Dấu ngón tay cái bên trái cổ nạn nhân rất rõ. Hung thủ thuận tay trái."
"Tôi cũng đã ghi nghi vấn vào hồ sơ cảnh sát. Strangulation, nghi vấn bị bóp cổ." Max xác nhận.
Tôi lật lại hồ sơ của cảnh sát hình sự:
"Cách đây hai ngày, chính xác là vào 12 giờ 30 ngày 25 tháng 11, người phụ nữ này được tìm thấy trong khu nhà vườn ở Hellersdorrf. Thi thể của cô ta bị treo lên xà nhà bằng dây nhựa." Tôi ngập ngừng một chút, tự hỏi, mình đã gặp người phụ nữ này ở đâu. Hellersdorf là một quận ở tận cuối ranh giới miền Đông - Berlin. Tôi chưa có dịp sang bên đó bao giờ, chỉ biết đó là khu vực rất đông người ngoại quốc từ các nước trong hệ thống xã hội chủ nghĩa. "Chiều cao: 1m 52. Trọng lượng cơ thể: 48 kg... Nhiệt độ cơ thể 12°C, bằng với nhiệt độ môi trường. Cổ mang nhiều vết bầm đỏ, đặc biệt vết bầm lớn đè lên xương móng os hyoideum... Niêm mạc miệng và kết mạc mắt có một lượng lớn những đốm xuất huyết. Máu bọt đọng trong miệng... Những vết hoen tử thi xuất hiện trên phần lưng, phần vai và phần bắp chân..."
Tôi nhấp bàn phím, tấm hình chụp tại hiện trường xuất hiện trên tường trắng. Tôi nói:
"Nạn nhân 326/11 trong tư thế thắt cổ, treo trên xà nhà."
Trong căn nhà vườn cũ kỹ ở ngoại ô Berlin, thân hình cô gái mặc áo thun tím treo thẳng đuột. Mấy đầu ngón chân cách mặt đất chỉ hơn một tấc.
Tôi xoay bàn tay ra hiệu cho Berni và người cộng sự lật xấp xác chết lại. Tôi chỉ tay lên lưng nạn nhân:
"Tuy nhiên vết hoen tử thi đậm màu trên phần lưng, phần vai và phần bắp chân cho thấy, nạn nhân đã chết ít nhất 12 giờ đồng hồ trước đó trong tình trạng nằm ngửa. Khi trái tim ngưng đập và ngưng bơm máu, dưới tác động của trọng lực các tế bào hồng cầu sẽ chìm xuống phần thấp nhất của cơ thể, các vùng máu bầm sẽ xuất hiện, gọi là vết hoen tử thi. Vết hoen tử thi đầu tiên xuất hiện từ hai mươi phút đến ba mươi phút sau khi hệ tuần hoàn ngưng hoạt động. Đây là yếu tố quan trọng trong ngành pháp y để xác định thời khắc tử vong của nạn nhân cũng như vị thế tử vong..."
Có tiếng ho nho nhỏ từ phía Max. Khái niệm y khoa này chẳng mới lạ gì đối với Max. Gã cũng đã ghi vào hồ sơ, nghi vấn cô gái này không chết vì bị treo cổ. Không biết tay cảnh sát này ho chuyện gì. Chẳng lẽ gã cũng bị viêm họng giống tôi.
Tôi cất giọng khào khào nói tiếp:
"Nếu nạn nhân chết vì bị treo cổ và giữ nguyên tư thế bị treo sau hơn 12 giờ, thì vết hoen tử thi sẽ tập trung xuất hiện ở phần bàn tay và bàn chân nạn nhân, do khối lượng hồng cầu theo trọng lực dồn về dưới đó..."
Cổ họng tôi khô khốc lại như bị đốt cháy. Tiếng nói tôi vang lên rè rè, xa lạ bên tai. Mọi thứ dường như trôi vụt đi, chỉ còn cái xác phụ nữ treo đong đưa trên xà nhà. Ai đó đặt tay lên vai tôi và giọng nói rè rè kỳ dị của tôi lại tiếp tục vang lên trong căn phòng lạnh lẽo:
"Dựa vào những vết hoen tử thi tập trung vào phần lưng, chúng ta có bằng chứng ban đầu, 326/11 có thể đã tử vong trước đó, hơn 12 giờ sau thời điểm tử vong, xác nạn nhân mới bị treo lên xà nhà... Tôi nói đến mốc thời gian 12 giờ sau thời điểm tử vong. Xin các bạn lưu ý. Trong khoảng thời gian từ khi tử vong đến 6 giờ sau đó, vết hoen tử thi hoàn toàn có thể chuyển dịch vị trí, nếu vị thế xác chết thay đổi. Từ 6 giờ đến 12 giờ sau khi tử vong, vết hoen tử thi chỉ có thể chuyển dịch một phần nào. Trong thời gian này, nếu xác chết thay đổi vị thế nằm ban đầu, vết hoen tương ứng xuất hiện đồng thời ở cả hai vị trí nằm - và treo. 12 giờ sau khi tử vong, vết hoen tử thi sẽ cố định vị trí. Trong trường hợp này, nạn nhân 326/11 không có vết hoen tử thi nào tương ứng với trạng thái bị treo."
Tôi ra hiệu cho Berni và người cộng sự lật ngửa xác chết lại, và chỉ cho các sinh viên thực tập các dấu vết nơi cổ.
"Sợi dây nhựa treo cổ nạn nhân để lại trên bề mặt da những vết xây xát màu vàng. Đây là một dấu hiệu quan trọng để xác định vết xây sát được gây ra trước khi chết hay sau khi chết. Xây xát trước khi chết thường có màu đỏ tươi đến đỏ nâu và lành lặn. Xây xát sau khi chết có màu vàng và có đặc trưng bong da giấy."
Max nói gì đó với các sinh viên thực tập trong khi tôi bước sang bàn đựng dụng cụ mổ. Khi tôi quay lại, Max đang chỉ cho các sinh viên diễn tập lại động tác của kẻ sát nhân. Họ tìm cách đưa bàn tay trái lên cho khớp với những vết bầm trên cổ. Mọi thứ dao kéo trên bàn mờ đi một cách kỳ dị. Tôi thấy chân mình mềm oặt. Có lẽ do thiếu ngủ, tôi nghiến răng tự trấn an.
"Ông Wildau, ống hút thủy dịch?"
Ai đó dúi cái ống tiêm thủy tinh vào tay tôi.
Đôi mắt nạn nhân vẫn mở trừng trừng khi tôi đâm mũi kim thép vào vùng lòng trắng đang lồi ra vì kinh hãi. Tôi cúi đầu thấp đến nỗi có thể nhận ra từng dấu hiệu phản ứng trên bộ mặt tưởng như bất động. Rõ ràng là cô ấy đang nhăn nhó vì sợ hãi. Một phản ứng kỳ quặc của người chết mà chỉ có bác sĩ pháp y mới nhận ra. Không. Không phải cô sợ hãi cái chết, không phải cô sợ hãi mũi kim đâm. Tôi ngẩng đầu lên, lo lắng nhìn xuống thân hình cô ấy. Dường như cô đang cố co người lại. Một cảm xúc khó chịu xuyên ngang qua đầu tôi, giật mạnh hai bên thái dương. Cô ấy sợ nằm trần truồng trước con mắt những người đàn ông xa lạ. Phụ nữ rất sợ nằm trần truồng, không phương tự vệ, mà nhất là phụ nữ Á Châu. Thời gian sau này, tôi hay nghĩ tới điều đó nhiều hơn và thường thấy mệt mỏi sau mỗi lần giải phẫu. Tôi tâm sự với Professor Steinbach, ông cười hiền từ: "Cô đang già đi theo thời gian cùng những cảm xúc tích tụ. Một lúc nào đó danh hiệu bàn tay thép sẽ phải nhường cho người khác."
Cách đây hơn hai mươi năm, Steinbach từng là bàn tay thép của viện Pháp Y. Bây giờ, ở tuổi trên năm mươi, tóc ông bạc trắng, lưng còng và lặng lẽ. Lặng lẽ tới độ gần như biến mất vào không khí.
Bàn tay tôi run đi trong thoáng chốc. Chất dịch vàng đặc lao đao dâng lên trong ống tiêm thủy tinh.
"Đây là phương pháp kiểm nghiệm thủy tinh dịch Sturner, thông qua nồng độ kali biến đổi trong thủy tinh dịch, để biết chính xác thời điểm tử vong. Sự tăng nồng độ kali này tiếp tục kéo dài từ 100-200 giờ sau khi chết, cho đến khi đạt được trạng thái cân bằng giữa nội và ngoại bào."
Mùi tử khí, mùi thuốc sát trùng đậm đặc trong gian phòng, tưởng như không thở được. Tôi dừng lại cố giữ hơi thở mình đều đặn. Kỳ lạ, những thứ mùi mà từ hơn mười năm nay tôi đã quá quen thuộc.
"Trên cánh tay và bả vai có những vết bầm. Màu sắc tươi đỏ chứng tỏ chúng được gây ra trước khi chết, có thể do xô xát với hung thủ, bị đánh đập, hay chống cự. Không có vết thương nào lớn, giả định từ đó có thể gây ra tử vong. Ngoại trừ vết bầm ở cổ."
Tôi bắt đầu nắn bóp chân tay nạn nhân. Những ngón tay tôi vuốt dài theo những rãnh xương sườn.
"Kiểm tra xương và khớp. Không có dấu hiệu tổn thương do bạo lực."
Tôi cầm bàn tay trái của nạn nhân lên. Khác với khuôn mặt xinh xắn được chăm sóc kỹ lưỡng, hàng lông mày xâm mảnh, đôi môi nhuộm hồng: bàn tay cô gái có những cái móng ngắn xước mẻ. Viền móng đóng bợn hơi sẫm màu. Tôi sững người, tưởng như có ai bóp cổ mình. "Tiệm hoa cạnh cửa hàng EDEKA", đúng là cô ấy.
Thái độ sửng sốt của tôi không qua khỏi cặp mắt cú vọ của Max. Gã hỏi ngay:
"Sao?"
"Anh có gửi mẫu móng tay sang cho bên KT chưa?"
KT, Kriminaltechnik, là bộ phận kỹ thuật của sở cảnh sát hình sự thành phố. Họ kiểm định các dấu vết tại hiện trường, nhận dạng cá nhân, phân tích mẫu vật, kiểm tra các phương tiện giao thông và đảm nhiệm cả công việc phá gỡ bom mìn. Trụ sở của họ nằm ở đại lộ Tempelhofer Damm. Max với tôi hay hẹn ăn cơm trưa ở quán "Đũa Tre", cách đó khoảng chừng một cây số.
"Có. Tôi đã gửi đi, nhưng chỉ theo thủ tục thông thường, tìm mẫu ADN của hung thủ. Có vấn đề khác à?"
"Anh thử nhìn viền xanh trong kẽ móng tay."
"Nó có màu nhựa cây, đúng không?" Max hỏi như khẳng định.
"Cô này làm nghề bó hoa tươi."
Max gật đầu. Đa số các tiệm hoa ở nhà ga Berlin và trước cổng chợ hiện nay do người Việt gốc miền Bắc quản lý. Hình ảnh cần mẫn và thân thiện của họ từ nhiều năm nay đã trở thành nét đẹp quen thuộc của thành phố. Lúc sau này tôi thường có thói quen chỉ mua hoa của người đồng hương, không phải vì hoa họ tươi hơn, đẹp hơn hoa của người Đức. Không, những bó hoa của họ thường bó vụng về, màu sắc loè loẹt và đơn điệu rặt khuôn. Nhưng nụ cười rụt rè và ánh mắt nhẫn nại của người bó hoa luôn làm tôi xúc động.
"Ai là người phát hiện ra xác nạn nhân?" Tôi hỏi Max.
"Mẹ cô ta. Ngày chủ nhật ra thăm vườn, vào khoảng mười hai giờ trưa, bắt gặp xác con gái treo trong nhà."
Tôi thấy đau nơi ngực trái. Không có nỗi đau nào khủng khiếp hơn nỗi đau một người mẹ tìm thấy xác con.
"Như vậy cô ta chết vào tối thứ bảy, trước mười hai giờ đêm."
Mùa này trời tối rất sớm, mười hai giờ đêm là thời khắc không còn ai ở lại trong nhà vườn. Có thể cô ta chết trước đó. Đây là loại nhà vườn do Hội làm vườn cho thành viên thuê theo hợp đồng. Vào mùa hè, người thuê vườn được phép sử dụng đất để trồng hoa quả, vui chơi, nghỉ ngơi. Cuối mùa thu cho đến đầu xuân, khu nhà vườn đóng cửa, hệ thống nước và điện bị cắt. Bây giờ đã là giữa mùa thu, ban ngày người ta tới dọn dẹp sân vườn, tắt khóa nước, chuẩn bị cho mùa đóng cửa. Ban đêm khu vực này hoàn toàn hoang vắng.
"Cả nhà không ai biết cô ta tới đó. Người mẹ khẳng định như vậy." Max tiếp lời.
"Còn về các mối quan hệ cá nhân, yêu đương, thù oán?"
"Theo lời mẹ nạn nhân thì không có. Cô được mẹ bảo lãnh từ Việt Nam sang Đức khoảng ba năm nay. Chăm chỉ, ngoan ngoãn, sống cùng gia đình, chưa có người yêu, cư xử rất tốt với mọi người."
"Và cô ta biến đi từ chiều thứ bảy tới sáng chủ nhật mà không ai biết?"
"Người nhà từ chối trả lời một số câu hỏi của cảnh sát. Họ khăng khăng yêu cầu không khám nhiệm tử thi."
Tôi ngần ngại vuốt thẳng bàn tay cô gái xấu số. Cảm giác xót xa tràn qua lòng. Cảm giác hoàn toàn không cần thiết cho công việc. Tôi kiên quyết lắc đầu xua tan những suy nghĩ yếu đuối. Mắt tôi dừng lại ở ngón tay áp út trên bàn tay trái. Chân ngón tay mang vệt trắng mờ nơi lẽ ra phải có một chiếc nhẫn. Tôi biết rõ, một chiếc nhẫn vàng có những hạt kim cương cám viền hình trái tim, ở giữa là một viên đá xanh. Chiếc nhẫn to kệch cỡm so với bàn tay cô gái, nhưng cô rất tự hào về nó. "Nó hơi rộng một tí, nhưng cứ lóng lánh thế này. Kim cương thật đấy, chị ạ."
"Max, anh nhìn xem."
Tôi chỉ cho Max vết bầm màu nhạt nơi khớp ngón tay. Gã thận trọng soi kính lúp và xác nhận:
"Nhiều vệt xước mỏng và bong da. Vết xây xước có màu vàng."
"Chiếc nhẫn có thể bị tháo ra trong khoảng từ 3-12 giờ sau khi nạn nhân tử vong. Ở thời điểm xác chết rơi vào trạng thái co cứng cơ, lúc này, chuyện tháo chiếc nhẫn ra tương đối khó khăn." Tôi tiếp lời.
"Hay ở thời điểm khác, nhưng chiếc nhẫn quá chật?" Max hỏi.
"Không. Chiếc nhẫn không quá chật. Nó hơi rộng một tí."
Max nhìn tôi sửng sốt. Nhưng tôi im lặng, cầm bàn tay phải của nạn nhân lên. Không có dấu vết gì đặc biệt hơn.
Max và một người cộng sự của Berni lấy máy hình ra và bắt đầu bấm. Tôi quay qua các sinh viên, tiếp tục giải thích, trong khi chờ đợi Max.
"Luật tố tụng hình sự §89 quy định, các chuyên án đều phải qua ba khâu giải phẫu cơ thể: mở khoang ngực, mở khoang bụng và mở khoang đầu..."
Max gật đầu ra hiệu đã chụp hình xong. Tôi đưa dao mổ chấm lên hai điểm chuẩn trên bả vai của 326/11.
"Đây là hai điểm khởi đầu thông thường của thao tác mở khoang ngực. Máu sẽ không bắn ra vì người chết không có huyết áp. Các anh chị có thể đứng sát vào mép bàn mổ để theo dõi. Vết cắt mở khoang ngực và bụng thường có hình chữ Y, từ hai bả vai đi xuống đỉnh xương ức, và từ đó đi thẳng xuống phía xương mu. Tuy nhiên trong trường hợp bị thắt cổ (hay bị bóp cổ), chúng tôi xẻ một đường thẳng. Từ cằm đi thẳng xuống bụng. Vết sẽ cắt đi qua vùng cổ, nơi bị tác động của bạo lực."
Max nói nhỏ điều gì đó với sinh viên bên cạnh. Mắt tôi hơi nhòa đi, như có làn mây xám kéo qua. Mũi dao mổ chạy sần sật cắt đứt lớp cơ cổ họng. Khí quản chứa đầy bọt huyết, thành thanh quản rỉ máu cho thấy dấu hiệu của một tác động cơ học dẫn tới tình trạng nghẹt thở.
Berni đưa tôi cây kéo cắt sườn ngực. Nó to và dài như loại kéo cắt cây hàng rào của những người làm vườn. Rắc rắc, tiếng động xuyên qua tai tôi, và lần đầu tiên từ khi ra trường tôi thấy tiếng gãy nát này thật rùng rợn. Tôi phá bỏ khung xương sườn, loại từng chiếc một, mở banh khoang ngực.
Có bóng người chuyển động phía sau. Tiếng bước chân lạch bạch dẫm hối hả trên nền nhà sũng nước. Tôi đoán một trong ba sinh viên không chịu nổi cảnh tượng khủng khiếp, đang phải tống tháo những thứ trong dạ dày ra bồn rửa tay. Bởi vậy mà vòi nước ở đó luôn mở.
Hai lá phổi tươi đỏ lành mạnh của một người không hút thuốc được moi ra, đặt trên bàn thu mẫu. Lại có tiếng bước chân tháo chạy. Tôi ngẩng nhìn lên. Hai gã thanh niên đứng bên bồn rửa tay bộ mặt xanh lè. Tụi này mới xem khám nghiệm tử thi lần đầu hay sao? Gặp ca nguyên vẹn lành lặn mà còn không chịu nổi, gặp mấy cái xác bị đâm chém dã man hay đang trong quá trình phân hủy chắc tụi nó lăn ra bất tỉnh.
Cô gái còn lại bên bàn mổ nghiêng đầu qua vai Berni, quan sát hai lá phổi. Ánh mắt cô bất chợt bắt gặp tôi, ánh mắt xanh lạnh. Tôi mỉm cười sau khẩu trang. Dường như cô cũng mỉm cười đáp lễ.
Người cộng sự tiến hành chụp lá phổi ở những góc cạnh khác nhau. Ánh đèn flasch lóa lên liên tục. Berni cân đo tỉ mỉ lá phổi, báo thông số cho người cộng sự kia ghi vào biên bản. Tôi cắt một mẩu phân tích phổi đưa cho Berni, nói tiếp:
"Có dấu hiệu phù khí. Bọt khí ứ trong phổi có pha máu."
"Những dấu hiệu đó có nghĩa gì, thưa Doktor?" Cô sinh viên đột ngột lên tiếng.
"Ở trường hợp bị treo cổ, phổi thường không có nhiều thay đổi, do cái chết đến quá nhanh. Ở trường hợp bị bóp cổ, phổi bị biến tính trong quá trình chống cự của nạn nhân."
"Chúng ta phải luôn luôn đặt ra nghi vấn, nạn nhân bị bóp cổ hay treo cổ?" Cô nhìn sang Max.
Max gật đầu rồi lại lắc đầu:
"Đúng là ngành cảnh sát hình sự không được phép bỏ qua bất kỳ một dấu hiệu nào, và luôn đặt nghi vấn. Nhưng khi một nạn nhân chết vì bị bóp cổ thì người ta không đặt nghi vấn nạn nhân đã bị treo cổ trước đó. Mà ngược lại, khi nạn nhân chết vì treo cổ, người ta buộc phải hỏi, có hay không khả năng bị bóp cổ (hay bị xiết cổ) là nguyên nhân dẫn đến tử vong."
Tôi chỉ vào những vết bầm đỏ trên trán cô gái.
"Cô ta đã chống cự. Bao giờ kẻ tấn công cũng muốn tìm cách chấm dứt nhanh chóng hành động sát nhân. Hắn sẽ cố đập đầu nạn nhân xuống nền cứng hay dùng một tay đấm vào đầu hay mặt của nạn nhân."
Tim, bao tử của 326/11 lần lượt được đặt lên bàn, cân đo và chụp hình.
Tôi tiếp tục phần khám nghiệm cơ quan sinh dục. Nạn nhân không có dấu hiệu quan hệ tình dục trước khi tử vong. Nhưng chất dịch trong âm đạo vẫn được lấy mẫu gởi đi. Phần mổ khoang đầu diễn ra nhanh chóng. Não không bị tác động gì ngoài những cú đấm gây bầm dập bên ngoài.
Berni giúp tôi ở đoạn cuối, nhét não và nội tạng vào khoang bụng và khâu lại các các vết mổ. Tôi mệt mỏi đứng chống tay bên bàn, nhìn thân thể tan nát của cô gái. Một phần nội tạng bị mất đi làm cô có vẻ ốm hơn. Tiếng tỉ tê vang lên bên tai. "Em hợp thời tiết bên này nên lên cân nhanh lắm."
Cặp mắt cô nhìn tôi van lơn, uẩn ức. Tôi chậm rãi đưa tay lên vuốt mắt cô, dịu dàng thì thầm:
"Em đã giảm cân rồi đó. Yên giấc ngàn thu."
Berni và Max đứng hai bên bàn phẫu tích, họ nhìn tôi sửng sốt. Chưa bao giờ họ thấy tôi có thái độ thân thiện như vậy với một xác chết. Tôi quay sang Max, khô khan nói:
"Cô ấy có người yêu tên Vinh." Tôi dừng lại một chút, đánh vần cho Max ghi. "V-I-N-H. Gã cao khoảng 1 mét 70. Gầy gò, rắn chắc. Hay mặc áo quần thể thao, mang giày thể thao. Da ngăm đen. Tóc nhuộm vàng. Có tiệm sushi ở quận Charlottenburg. Thuận tay trái."