Người phụ trách Văn Việt:

Trịnh Y Thư

Web:

vanviet.info

Blog:

vandoanviet.blogspot.com

Danh ngôn

Trong mọi cộng đồng, chúng ta cần một nhóm thiên thần gây rối.

We need, in every community, a group of angelic troublemakers.

(Bayard Rustin – trích bài phát biểu tại New York City 1963)

Trong mọi trường hợp, chắc chắn rằng sự thiếu hiểu biết, đi kèm với quyền lực, là kẻ thù tàn bạo nhất có thể có của công lý.

It is certain, in any case, that ignorance, allied with power, is the most ferocious enemy justice can have.

(James Baldwin - No Name in the Street 1972)

Các cuộc cách mạng và các cá nhân có thể bị giết hại, nhưng bạn không thể giết chết các ý tưởng.

While revolutionaries and individuals can be murdered, you cannot kill ideas.

(Thomas Sankara, một tuần trước khi bị ám sát, 1987)

Không có cảm giác nào cô đơn hơn việc bị chính đất nước mình trục xuất.

There's not a more lonely feeling than to be banished by my own country.

(Kiyo Sato – Kiyo’s Story 2009)

Ban Biên tập

Địa chỉ liên lạc:

1. Thơ

tho.vanviet.vd@gmail.com

2. Văn

vanviet.van14@gmail.com

3. Nghiên cứu Phê Bình

vanviet.ncpb@gmail.com

4. Vấn đề hôm nay

vanviet.vdhn1@gmail.com

5. Thư bạn đọc

vanviet.tbd14@gmail.com

6. Tư liệu

vanviet.tulieu@gmail.com

7. Văn học Miền Nam 54-75

vanhocmiennam5475@gmail.com

Tra cứu theo tên tác giả

Thứ Tư, 17 tháng 9, 2025

Từ

 Matei Vişniec

Dương Thắng dịch từ tiếng Pháp (Mot, tạp chí Europe, số 1000. 8-9/2012, tr. 144)


I. Từ “Người”

Đi tới tận cùng của từ giấc ngủ

xuyên vào bên trong

vào tận bên trong từ giấc ngủ

bạn sẽ thấy từ người (suy kiệt và ngây dại)

hãy trườn/ bò sang phía bên kia

bạn sẽ rơi vào từ chết

không hiểu nổi, đầy bí ẩn

không lối ra

không tha thứ

nhưng chết chóc

một khi từ chết lìa đời

sẽ để lại phía sau ba cánh cửa mở toang

ba cánh cửa cho ba từ cốt yếu

cho quá khứ hiện tại tương lai

ba cánh cửa mở con người mộng mơ mãi trong giấc ngủ

II. Những bộ đồ trở nên quá rộng

Có những ngày từ ngữ chán ngấy

con người

chán ngấy bộ óc con người

chán ngấy những cái miệng đang cắn/ đớp vào trống rỗng

chán chường nhất chính ở nơi từ người

(dẫu ai đấy nói rằng nó là cội nguồn của những từ khác)

nổi giận với những nghĩa riêng

chúng đột nhiên bất lực

như những bộ quần áo đột nhiên quá rộng

như cái từ cơ thể

đột nhiên vô ích

vô ích như cái xác được đặt vào trong đất

chán chường với những điều chúng bắt buộc phải nói ra

các từ quay trở về với đất, được khâm liệm cho đến kẻ cuối cùng

trong dải đất nóng bỏng, thở hồng hộc

miệng của con người

III. Lang chạ với tất cả

Những con điếm!

Từ ngữ đã trở thành những con điếm

giá rẻ ngủ miễn phí

ba lần một ngày

với những ai chúng muốn và cả những ai chúng không muốn

từ tổ quốc lang chạ

với bất cứ ai

để có chút tiền bạc hay giản đơn hơn

đổi lấy một lời hứa dịu dàng

từ tương lai ôm hôn chúng ta

nghẹt thở từ sáng tới tối

nhưng gây kinh hoàng nhất đó là từ chết

gái-không-gọi vẫn chờ ta mỗi đêm trên giường

không màng tới lời hứa tiền bạc

cơn hứng tình của nó khoan đến tận xương tủy chúng ta.

ĐÔI NÉT VỀ TÁC GIẢ

Matei Vişniec sinh năm1956 tại Rãdãuţi, Rumani. Theo học triết học và lịch sử ở Bucarest, ông khởi đầu nghề nghiệp báo chí tại Paris vào năm 1987 sau khi đơn xin cư trú chính trị được chấp nhận. Trong giai đoạn đầu, công chúng biết đến ông nhiều trong tư cách nhà thơ, một đại diện của “thế hệ 80” với những tuyển tập thơ như: Đêm nay tuyết sẽ rơi (Il va neiger cette nuit, 1980), Thành phố của cư dân duy nhất (La Ville d’un seul habitant, 1982), Hiền triết vào lúc uống trà (Le Sage à l’heure du thé, 1984). Thời kỳ tiếp theo, những vở kịch của ông được lưu truyền trong giới văn chương Rumani dưới dạng samizdats. Khoảng ba chục vở kịch của ông, chủ yếu viết bằng tiếng Pháp, đã được công diễn ở nhiều nước. Bài thơ được in trong tạp chí Europe số này được trích ra từ tuyển tập thơ Một bữa ăn với Marx, xuất bản ở Rumani vào năm 2011, đánh dấu sự trở lại của ông với thơ. Ông cũng là tác giả của 4 cuốn tiểu thuyết đã xuất bản ở Pháp.