Người phụ trách Văn Việt:

Trịnh Y Thư

Web:

vanviet.info

Blog:

vandoanviet.blogspot.com

Danh ngôn

Trong mọi cộng đồng, chúng ta cần một nhóm thiên thần gây rối.

We need, in every community, a group of angelic troublemakers.

(Bayard Rustin – trích bài phát biểu tại New York City 1963)

Trong mọi trường hợp, chắc chắn rằng sự thiếu hiểu biết, đi kèm với quyền lực, là kẻ thù tàn bạo nhất có thể có của công lý.

It is certain, in any case, that ignorance, allied with power, is the most ferocious enemy justice can have.

(James Baldwin - No Name in the Street 1972)

Các cuộc cách mạng và các cá nhân có thể bị giết hại, nhưng bạn không thể giết chết các ý tưởng.

While revolutionaries and individuals can be murdered, you cannot kill ideas.

(Thomas Sankara, một tuần trước khi bị ám sát, 1987)

Không có cảm giác nào cô đơn hơn việc bị chính đất nước mình trục xuất.

There's not a more lonely feeling than to be banished by my own country.

(Kiyo Sato – Kiyo’s Story 2009)

Ban Biên tập

Địa chỉ liên lạc:

1. Thơ

tho.vanviet.vd@gmail.com

2. Văn

vanviet.van14@gmail.com

3. Nghiên cứu Phê Bình

vanviet.ncpb@gmail.com

4. Vấn đề hôm nay

vanviet.vdhn1@gmail.com

5. Thư bạn đọc

vanviet.tbd14@gmail.com

6. Tư liệu

vanviet.tulieu@gmail.com

7. Văn học Miền Nam 54-75

vanhocmiennam5475@gmail.com

Tra cứu theo tên tác giả

Thứ Ba, 9 tháng 9, 2025

Thơ Huy Bảo

 

Không gì hơn

 

Anh có thể chỉ ở đây

và không gì hơn

 

anh có thể chỉ ngắm những bông hoa

và không gì hơn

 

anh có thể chỉ để lại thư tay

và không gì hơn

 

xin em rơi dẫu một giọt nước mắt thôi

và không gì hơn

đôi lúc anh là bến tàu

nơi mà em đã đợi một phép lạ đôi lúc

anh là bậc thang là tay nắm cửa

đôi lúc anh là quần áo em phơi

vào buổi sáng và nắng tháng tư

hong khô tất thảy những ánh mắt

trước khi chúng kịp tìm thấy

điểm đến đôi lúc anh là những người lạ

đã lần mò cái bóng em dưới tấm gương

là bức tường là lưỡi dao lam hưởng dương

ba mươi phút đôi lúc anh ước

anh có tất cả những đồng xu vàng

đã được ném không vì bất cứ mục đích gì

hoặc cũng có

đôi lúc khác anh thấy

mình chạy xuyên qua màn tối

mà em đã phủ lên thành phố

của anh công viên của anh

cánh cửa anh chưa kịp mở bài thơ

anh chưa kịp kết đôi lúc khác

anh khóc nấc lên bằng từng giấc mơ

nguyên thủy buổi trưa về sự trống rỗng

của tuổi hai mươi mốt không ngậm

cái đinh đang rỉ sét nào trong cuống họng

đôi lúc khác anh nhẩm lại cái tên em cố tìm ra

sự trùng lặp bất tận bất tận bất tận

anh có thể trốn đi rất nhanh

khỏi tâm trí em khỏi lồng ngực em

khỏi sự túng quẫn mà mùa hè mang lại

khỏi các bố cục không hồi kết về tương lai

anh có thể trốn mà không cần con đường

không cần bản đồ không cần ánh trăng

chỉ lối không cần áo quần không cần khuôn mặt

không dấu vân tay không sự kiện phản kháng

không thi ca không biểu tình

không đốt quốc kỳ không tự thiêu tập thể

và rồi buổi tối đến cùng cơn thức thần bốn mươi độ

anh tự hỏi làm sao anh đã có thể sống mà không mang theo lời ru nào câu kinh nào điềm báo nào

anh tự hỏi em có đáp lại tiếng hét khi nó lịm dần dưới đáy giếng anh tự hỏi

ngày mai em có mở mắt dậy cùng thanh quản đã bị cắt vì không lẩy bẩy cầu xin lẩy bẩy anh xin thề xin thề xin thề

anh có thể chỉ ở đây

và không gì hơn

 

anh có thể đào chỉ một cái huyệt mộ

và không gì hơn

 

anh có thể chôn chỉ cái tên em

và không gì hơn

 

xin em rơi dẫu chỉ một giọt nước mắt thôi

và không gì hơn.

 

Con trai thứ bảy (của người con trai thứ bảy)

 

Đó là tháng tư

của thời đáng sống hơn

trong phòng em

những con sâu tìm đường thoát

khỏi bức tường mùa hè

 

khi anh tự hỏi

đâu là điểm kết

của cơn động kinh đưa anh tới một hoang mạc

đưa anh tới một hoang mạc dẫn đường anh gặp tay lừa đảo

dẫn đường anh gặp tay lừa đảo con đường phủ đầy ảo mộng giấy

phủ đầy ảo mộng giấy trên tấm áo cà sa anh cuộn nó lại

tấm áo cà sa anh cuộn nó lại thành hình con rắn

thành hình con rắn đã lừa em tới đây tới một hoang mạc

đó là tháng tư

của thời đáng sống hơn

nhiều thần thánh hơn

nhiều món nợ phải dần dần trả

cũng bởi vậy mà lửa đã tắt

cũng bởi vậy mà anh đã có

tất cả thời gian trên đời

chỉ để không làm gì

 

thứ hai là đinh ốc

thứ ba ăn cái kén

thứ tư giã bánh dày

(trên cung trăng xa xôi)

thứ năm mất lưỡi liềm

thứ sáu viết thư tay

(đường đến bưu điện mùa hè

tháng tư lồng lộng gió)

rồi thứ bảy mới đáng buồn đến thế

rồi chủ nhật mới đáng buồn đến hơn thế

 

nhưng thời đáng sống hơn

nghĩa là em có thể rời đi

từ bất cứ đâu

kể cả giấc mơ của anh

kể cả đoàn tàu của anh

đoàn tàu nhả ra khói trắng anh nuốt

khói trắng mang theo ca dao anh thuộc

ca dao ghi lại lịch sử đời anh

đời anh đoàn tàu lõa thể trong suốt

 

đó là tháng tư

của thời đáng sống hơn

bên ngoài phòng em

anh có thể đã sống

kiếp một con bướm

bầy bướm không bao giờ có thật

từng là những con sâu tìm đường thoát

khỏi bức tường mùa hè.

 

Buổi chiều không đến

 

Một con trăn

tưởng dây ống bơm nước

là đồng loại

ước gì biết được

chiều nay

ai đã bị cắt lưỡi

 

thứ ba hái mặt trăng

thứ tư tuyệt thực

nhưng em không tin

cái quan tài bằng gỗ chà là

sẽ gặp tai nạn

trên đường đến thế giới bên kia sao

 

không phải công viên

nhưng cũng có tiếng nhạc

đợi trên ghế đá

kỹ thuật vắt dòng có lẽ

được sinh ra như thế

 

hay có lẽ em rồi cũng biết

tuổi trẻ của mình đã buồn lắm

con trai mẹ từng ước

trở thành một công dân gương mẫu

rộng lớn như vậy

xanh mãi mãi như vậy

mà chẳng biết đường nào để đến

nhìn ngắm mãi mãi như vậy

mà chẳng biết đường nào để chết

 

lại thêm một con ruồi

bỏ cuộc

trong phòng em nữa sao

nằm chờ tận thế

đời này

rồi cũng bắt đầu quá dài.

 

Manifesto 07

 

Để lại công viên

để lại nhà thờ

hắn không cho em được nói lời nào

có lẽ bởi hắn là thi sĩ

 

ngày mai hắn mơ được làm Thợ Mũ

em đẽo cho hắn một đồng xu mới toanh

để lại công viên nước bỏ hoang

để lại bảo tàng các mảnh cơ thể

 

để lại tay chân đồng bào

để lại tay chân đồng bào bạo tàn đần độn

em không khóc cho những kẻ rơi ra sao

hắn hỏi em không khóc cho những kẻ rơi ra sao

 

hôm qua anh bỏ cuộc

thứ bảy anh đốt tranh

thứ sáu anh kiếm việc làm

ở nhà thương điên ở tân thế giới

hôm nay anh đau lắm

đau như đã mất em rồi

chỉ để lại những vệt màu

để lại cuộc leo núi ngược dở dang

 

và rượu chưa kịp cạn

và thuốc chưa kịp cuốn

và đường về chưa mù mịt

và trận chiến chưa xong

và cuộc bắt bớ

và hậu biểu tình

và anh ngu dốt lắm

anh ngu dốt ngu dốt lắm

có lẽ bởi hắn là thi sĩ

có lẽ ngày mai hắn sẽ trốn đi

như anh của hôm qua

như anh của ngày thứ bảy

như anh của ngày thứ sáu

kiếm việc làm

ở nhà thương điên ở tân thế giới

 

em không khóc cho những kẻ rơi ra sao

anh hỏi em không khóc cho những kẻ rơi ra sao

hôm nay hắn không cho em được nói lời nào

hôm nay anh đau lắm.

 

Cá giấy

 

Đừng đến chỉ để gặp tôi

hãy bơi cùng những con cá giấy

hãy là bến tàu

bên tôi bể nước

bọt ở miệng ly

và hồn sỏi đá

giấc mộng di căn

vết dao nào người mục đồng xẻ đôi tháng bảy

 

đừng đến chỉ để gặp tôi

hãy bơi cùng những con cá giấy

khi tôi hát

bài ca thuyền nhỏ

người đứng bên kia cầu

mơ bằng lăng dối trá

tôi đã đi rồi

chỉ còn cá giấy bơi

đừng đến chỉ để gặp tôi

hãy bơi cùng những con cá giấy

thả đồng xu duy nhất mang theo

vào miệng giếng

người phải khóc tiếp bầu trời lành lặn

nứt một cái bình

và hở miệng nửa vết thương

 

đừng đến chỉ để gặp tôi

tôi đã đi rồi

bên những con cá giấy

đồng dao năm đó

cho mùa hoa tay nở

và hãy bước tiếp

hãy bước tiếp bước tiếp

những ngày xanh như cỏ

tôi đã đi rồi

chỉ còn cá giấy bơi.

 

Bụi năm cũ

 

Da thịt người chết thật nhiệm mầu

chúng làm cho hoa nở

và khi chạm vào hoa em sẽ nhớ

về một cuộc đời mà em chưa từng biết

 

vậy sao em không thử dọn

đến sống ở căn nhà trong giấc mơ của anh

anh đã tập yêu thương cái chết trong mơ

như thể trong mơ anh đã chết

(yêu thương cả những gì ở lại)

trong giấc mơ của anh có nhạc

và những nhánh cây mà em có thể gửi lời

mình vào rồi đóng chặt các cửa

hứa mấy lời hứa để cùng nhau quên bặt

da thịt người chết cũng thật nguy hiểm

chúng mang đến cho tháng Giêng những cơn hoang tưởng

em bước vào nước

anh bước vào cát

chúng mình sẽ không nhìn nhau lâu thêm nữa

 

ngày mai rất khác và nhạc rất buồn

vậy sao em không thử dọn

đến sống ở căn nhà trong giấc mơ của anh

sao không nhảy tiếp đi

cùng tiếng đạn trên sàn

nghĩ về máu một người xa lạ nào đổ xuống

nghĩ về nhau là bụi

dưới vô ngần ánh sáng

nghĩ về cái chết đi em

giữa khoảng cách khôn cùng của hai ngày tháng Giêng

như thể trong mơ anh đã chết.

 

Từ khúc

 

Kiến tha xác con ruồi

anh mơ mãi những giấc mơ chiều quá hạn

em sống trong khung ảnh

chúng mình giờ xa như thế

người hành khất đứng một bên bờ

hoa nở phía bên kia

 

em có bao giờ tưởng nhớ những mùa xuân

khi chúng ta chỉ chắc được về khói

và nhắc nhau

qua các bức tranh quên tên người hoạ sĩ

trời sập vì những điều như thế

mửa ra máu đỏ

ruột gan anh cháy vì những điều như thế

con chim năm đó chết rồi

để lại những tiếng chim trong mơ

thời gian sủi bọt ở miệng ly

cho nhánh bằng lăng mân mê

mười ngón tay anh vô dụng

Lý Bạch gảy đàn

thay anh năm năm qua hát rong

bến tàu không giữ lại cho mình cái bóng

con đường quên dấu chân

vườn ký tự quên xác chữ

em khóc

mùa hè trăm gương mặt

gã Thợ Mũ ném đồng tiền vào một cái giếng sâu

 

tay sửa khoá lao mình về phía tháng ba

nhịp trái tim anh đã hoà

vào nhịp điệu vô hình của một bài thơ mắc cạn

chỉ để đau lòng tiếp cuộc đời con cá giấy

trời xanh gợn nước mắt anh hùng

không điên nổi cuộc biểu tình năm cũ

thời gian kéo xuống một lá cờ

đã bị cháy ra tro

anh không đến nhà thờ

anh giấu cơn say

dòng sông chảy tiếp

những lời thề không thành sự thật

người bắt được gió không bao giờ buông gió

người làm giả thiên đường

người đi biệt xứ

em từ bỏ thánh thần

anh từ bỏ những trái bóng bay

kiến tha xác con ruồi

anh mơ mãi những giấc mơ chiều quá hạn

giã biệt da thịt giữa bảo tàng

ngày mai mới thật là xa lạ

khi anh đẩy cửa

và em xỏ chân

vào một đôi giày cũ khác

người hành khất đứng một bên bờ

hoa nở phía bên kia.

 

Dự báo thời tiết

 

Dự báo nói hôm nay trời rất đẹp

để ra bãi cỏ

nhắm mắt

mơ một cơn ác mộng

 

sau buổi chiều ấy anh đã học

mỗi ngày một kiểu gấp áo khoác khác

mỗi ngày một kiểu viết thư tay

mỗi ngày một kiểu châm thuốc lá

đến nhà thờ bằng lối đi bí mật

và thì thầm không gì vào cái giếng

 

hôm qua họ rào công viên lại

vậy anh còn biết phải đi đâu giữa lộn xộn tháng mười

yêu một bài thơ khác một con đường

một người đàn bà không mang khuôn mặt

một cơn mưa lạ một tên du đãng

một gã tử tù bị hành quyết trong đêm

một bưu kiện trước nhà một lời ca dở tệ

một gánh hát rong một bảng tên đường

dự báo nói hôm nay trời đẹp

để bung dù khi nhảy khỏi ban công

để nói hẹn gặp lại trước sân ga

trong men rượu

giữa ngã tư

hay bắt đầu cuộc bạo loạn dài ngày nơi trí óc

 

Cha xứ sắp nói một điều ai cũng biết

rằng Chúa sẽ yêu tất thảy các con

hôm qua anh là cái chong chóng ở quảng trường

ngày mai anh là ngọn đèn là bê tông là dây cáp

là khói từ đoàn tàu là dấu chân kẻ trộm

là bọt dưới đáy ly là vết sẹo tình cờ

ngày mai anh nhảy như chưa bao giờ nhảy

rơi khỏi thành phố này như chưa bao giờ rơi

 

hôm qua họ rào công viên lại

vậy anh còn biết đi đâu giữa lộn xộn tháng mười

khi em đã về đến nhà và thay một đôi giày khác

sau buổi chiều buồn trên bãi cỏ của chúng ta.

 

(Trích từ tập thơ Mùa hè không dấu chân)