Người phụ trách Văn Việt:

Trịnh Y Thư

Web:

vanviet.info

Blog:

vandoanviet.blogspot.com

Danh ngôn

Trong mọi cộng đồng, chúng ta cần một nhóm thiên thần gây rối.

We need, in every community, a group of angelic troublemakers.

(Bayard Rustin – trích bài phát biểu tại New York City 1963)

Trong mọi trường hợp, chắc chắn rằng sự thiếu hiểu biết, đi kèm với quyền lực, là kẻ thù tàn bạo nhất có thể có của công lý.

It is certain, in any case, that ignorance, allied with power, is the most ferocious enemy justice can have.

(James Baldwin - No Name in the Street 1972)

Các cuộc cách mạng và các cá nhân có thể bị giết hại, nhưng bạn không thể giết chết các ý tưởng.

While revolutionaries and individuals can be murdered, you cannot kill ideas.

(Thomas Sankara, một tuần trước khi bị ám sát, 1987)

Không có cảm giác nào cô đơn hơn việc bị chính đất nước mình trục xuất.

There's not a more lonely feeling than to be banished by my own country.

(Kiyo Sato – Kiyo’s Story 2009)

Ban Biên tập

Địa chỉ liên lạc:

1. Thơ

tho.vanviet.vd@gmail.com

2. Văn

vanviet.van14@gmail.com

3. Nghiên cứu Phê Bình

vanviet.ncpb@gmail.com

4. Vấn đề hôm nay

vanviet.vdhn1@gmail.com

5. Thư bạn đọc

vanviet.tbd14@gmail.com

6. Tư liệu

vanviet.tulieu@gmail.com

7. Văn học Miền Nam 54-75

vanhocmiennam5475@gmail.com

Tra cứu theo tên tác giả

Thứ Tư, 13 tháng 8, 2025

Thơ Huy Bảo

Từ tháng tư về tháng năm

 

Còn gì để lại cho tháng tư không

cái chết ở quá xa nhưng con đường để đến còn xa hơn

con đường để đến đầy khoảng trống

 

tôi quay lưng

mong không người bạn nào

nằm trong đám lửa đằng kia

một người lạ rời đi

một bài thơ bị quên

sẽ không ai rơi nước mắt nhỉ

 

hoa của tháng năm đã mọc đâu

nhưng em xỏ chân vào một đôi giày mới

và đẩy cửa

và mang theo dù

dự báo thời tiết tháng năm còn chưa phát sóng

 

trong những ngày như thế này

tôi muốn làm một công dân gương mẫu

uống trà sau giờ làm

thường xuyên mua vé số

đến nhà thờ

đếm những cái lá đang rơi từ cây bằng lăng ngoài công viên

hoặc không làm gì

nhìn thời gian nghỉ lại bên tóc mẹ

 

lửa của tháng tư làm sao lan qua được tháng năm

thứ và ngày thì cứ tuột khỏi kẽ tay

đợi một người từ phi trường

tiễn một người trong ga

tập chửi thề ít đi

và bịt chặt hai tai lại

 

sẽ không đau buồn chứ tháng tư

sẽ không điều gì làm chúng ta tuyệt vọng

không cái hố nào được đào sẵn không cọc chà là nào bị chôn xuống

ngoài cửa sổ những người đi qua đại lộ

với một giấc mơ mùa hè trong lồng ngực

mà trôi từ tháng tư về tháng năm.

 

Nhạc buồn

 

Hiện thực chỉ là những gì chúng mình không thể nào thoát nổi

và mưa đêm kết cục chỉ là những lưỡi dao rơi

đi qua tháng tám

sáp đèn cầy trong thanh quản

đường đến đám tang cha không một trạm dừng

 

đọc một bài diễn văn không làm đạo đức mày trở nên tốt đẹp

mày chỉ làm bánh xe tàu lửa trật đi

làm con rối

làm cái la bàn đã bị hư

trong hẻm cụt

ngoài công viên

trên bia mộ

một bài diễn văn thì đéo có ích gì

 

chúng mình giấu mặt đi

đừng để mặt trời rọi tới

dưới ánh sáng ngày và cơn co giật triền miên

và ảo mộng và nguyện cầu

về một hòn đảo đá

những người đàn bà không mặt ngàn năm

cõng con mình qua dốc núi

cái đèn cầy đã tắt từ đêm hôm qua

 

hiện thực chỉ là những gì chúng mình không thể nào thoát nổi

còn trái tim muốn được nhảy khỏi ban công

đèn lồng tháng tám treo trong ngày tận thế

không ai tiếc những người trôi

họ chỉ ghét nhạc buồn.

 

Bất khả thi

 

Tháng mười

tôi nhìn một lá quốc kỳ trong đêm

khi đã đủ tĩnh lặng

kéo một hơi thuốc cũng tạo ra tiếng sóng

 

người thầy trước tấm gương

vẫn đang say sưa giảng

về kỹ thuật vắt dòng

tên học trò trong gương lơ đễnh

 

có lẽ người thầy đã khóc

những giọt nước mắt của anh ta rơi xuống trang giấy

hóa thành một mê cung ký tự

tên học trò trong gương lơ đễnh

 

trò chơi nào cũng phải đến lúc tàn cuộc

người thầy nắn nót từng lời di chúc

làm sao cho nó dễ nghe và dễ đọc

tên học trò trong gương lơ đễnh

 

thế giới không thay đổi trật tự của nó

thế giới không thể thay đổi trật tự của nó

nghĩa là không thể may thêm một mũi kim

nghĩa là không thể đâm thêm một nhát dao

nghĩa là không thể sinh ra một đứa con

bằng những giọt nước mắt

bằng mê cung ký tự

 

nghĩa là những người rơi ra không trở lại

nghĩa là tháng sáu sẽ nhường chỗ cho tháng bảy và tháng bảy sẽ nhường                              

chỗ cho tháng tám và tháng tám sẽ nhường chỗ cho tháng chín

nghĩa là không thể làm cho ai hạnh phúc

nghĩa là bằng lăng trước sân không còn nở

 

mày có hiểu không

mày có hiểu không

tên học trò trong gương lơ đễnh

 

tháng mười

lá quốc kỳ trong đêm treo cổ

dãy đèn đường không đến đám tang

khi đã đủ tĩnh lặng

ném tàn thuốc khỏi ban công cũng làm náo động một cuộc biểu tình tưởng tượng

 

tên học trò lơ đễnh

người thầy vẫn đứng giảng trước tấm gương.

 

Ruồi Á Đông

 

Thứ lỗi cho tôi

tôi chỉ muốn được làm con chim

chết trên đường bay

 

ước gì những con ruồi sáng hôm nay

có thể nói thay tôi một lời

về tổ quốc

về thi ca

về cuộc chiến

về bóng lưng người dưới đáy một mặt gương

 

tôi chỉ muốn rót trà vào trong ly

tôi chỉ muốn đọc một tin cáo phó

tôi chỉ muốn ngắm bằng lăng rơi quanh mộ mẹ

và những con quạ đen nhảy điệu nhảy ăn mừng

 

ước gì người hiểu được

tôi không muốn rời đi

tôi không muốn những Cha xứ buồn phải rơi thêm nước mắt

ước gì người hiểu được

tôi yêu nơi này trong bí mật

và chỉ muốn mang bí mật theo cùng

 

ước gì những con ruồi sáng hôm nay

là những con ruồi biết hát Quốc ca

là những con ruồi bất tử

 

tôi chỉ muốn nằm xuống

với một lưỡi dao bên cạnh

ở nơi xa với ánh sáng của hải đăng

ở nơi xa không có thơ không có nhạc không có

cả ruồi

chỉ có ánh sáng của hải đăng

và những con chim trên đường bay đã chết.

 

Ở bên kia

 

Ước gì những kẻ vô dụng như tôi

có thể khóc cho một ngọn đèn đường sau cơn mưa

em mang một đôi giày sũng nước

cỏ thì ẩm mà bầu trời xa xôi quá

 

ở một công viên nào đó không thuộc về nơi này

chúng ta đã nhảy như ghim vào trái tim nhau những cây đinh rỉ

tháng tám đến cùng những bóng đèn của nó

và ô cửa mở về phía biển

vắt qua xa lộ cuộc đời chúng ta các ảo ảnh

để mang đi đánh cuộc bầu trời

 

mắt thịt tôi thân xác tôi

em có muốn đem xưng tội trong một bài thơ khác

chong chóng tôi những bến mùa hè bên lề tưởng tượng

em chảy về phía đông xem một ván cờ buồn

 

vậy là tôi đã sống bằng ngọn đèn đường như thế

hoa của nơi này vẫn mọc ở phía bên kia

em đứng một chân ngắm tháng tám lụi tàn

trong lúc mang một đôi giày sũng nước.

 

Nếu không bằng tình yêu của em

 

Nếu không bằng tình yêu của em

chân này đã đưa anh đến nhà thương điên tối hôm qua

hai kẻ áo đen trên con ngựa sắt

nếu không bằng tình yêu của em

nếu không bằng tình yêu của em

 

nếu không bằng tình yêu của em

cửa sổ của phòng khách có mở không

làm sao để người ta nhảy

nếu không bằng tình yêu của em

nếu không bằng tình yêu của em

 

thứ hai xin chết vì tình yêu của em

thứ ba xin trở lại vì tình yêu của em

thứ tư xin rời khỏi thành phố sống một nửa cuộc đời trong tù một nửa trong rượu rẻ tiền và thơ ca rác rưởi và những cái đầu rỗng tuếch vì tình yêu của em

nếu không bằng tình yêu của em

nếu không bằng tình yêu của em

thứ năm xin được bay lên bay lên vì tình yêu của em

thứ sáu xin được nằm trên cỏ công viên nhai cỏ công viên cỏ công viên vì tình yêu của em

thứ bảy xin bắn một viên đạn vào đầu đạn trong đầu vì tình yêu của em

nếu không bằng tình yêu của em

nếu không bằng tình yêu của em

 

để đến nhà thương điên để cưỡi trên con ngựa sắt để mở cửa sổ phòng khách để nhảy

lặp lại theo anh

để đến nhà thương điên để cưỡi trên con ngựa sắt để mở cửa sổ phòng khách để nhảy

lặp lại theo anh

sao người ta có thể sống

mà không bằng tình yêu của em

mà không bằng tình yêu của em

lặp lại theo anh

sao người ta có thể sống

mà không bằng tình yêu của em

mà không bằng tình yêu của em

 

vào những ngày chủ nhật

họ đến nhà thờ không bằng tình yêu của em

họ ra công viên không bằng tình yêu của em

họ nằm chờ chết không bằng tình yêu của em

họ làm tình làm tình thì quá hiển nhiên không bằng tình yêu của em

họ treo một nhà thơ lên họ đốt một nhà thơ hiển nhiên không bằng tình yêu của em

họ ăn mừng ăn mừng sự bất tử hiển nhiên không bằng tình yêu của em

 

đéo quan trọng chút nào

ý anh là Chúa của họ công viên của họ cái chết của họ của họ của họ

ý anh là họ làm tình họ treo họ đốt họ ăn mừng ăn mừng ăn mừng

ý anh là đéo quan trọng chút nào

nếu không bằng tình yêu của em

nếu không bằng tình yêu của em

lặp lại theo anh

nếu không bằng tình yêu của em

nếu không bằng tình yêu của em.

 

Dòng sông (Cái bóng)

 

Trên đường đến đó, cô đã quên trước tiên những khuôn mặt.

Đầu tiên là khuôn mặt anh ngày hôm qua, trong tấm gương, tay cầm bàn chải. Buổi sáng. Có người thích tiếng nước sôi. Người khác (hàng xóm) treo cổ tự sát.

Những ngày thứ ba dài kéo theo ngày thứ tư chết tiệt. Những ngày như dòng sông đã đưa cô đi. Và cô nghỉ trên sóng. Và cô quên trên sóng.

Đó là khuôn mặt người đàn bà đã bỏ cô lại đằng sau cánh cửa hai mươi năm trước để nhập vào dòng người biểu tình. Giờ bà ta sống trong một con hẻm ở Cộng Hòa. Tiếng súng vang bên tai mỗi đêm.

Lucky Luke của em, chúng ta không thể mãi ở bên nhau. Chúng ta không thể mãi ở bên nhau. Lucky Luke của em, hôm qua khi anh rút súng ra cái bóng đã hỏi em tại sao anh luôn bắn về phía nó. Đừng khóc Lucky Luke của em.

Đó là khuôn mặt cô. Chết như cái cây như đèn đường. Như mưa đêm như tiếng chuông. Như dòng sông đã đưa cô đi. Khỏi những ngày thứ ba dài và ngày thứ tư chết tiệt. Và ngày thứ năm tắm giặt. Và ngày thứ sáu.

Ôi chiều dài quá cỡ của những ngày thứ sáu.

Trên đường đến đó, Lucky Luke đã bỏ lại ánh sáng. Trong bóng đêm vĩnh cửu, thế gian này là cái bóng mới của hắn.

Lucky Luke của em, chúng ta không thể mãi ở bên nhau. Em đã đến được bờ. Ở phía bên này, chiếc giày còn lại nằm ngay ngắn trên bãi cát.

Khi ánh sáng đặt chân tới, Lucky Luke đã không còn thở nữa. Cái bóng, vì vậy, nằm xuống bên cạnh hắn, từ từ.

 

Cảnh nằm trong cảnh

 

Tiễn bạn ra ga chiều nay

công viên gương buồn quanh ảo tưởng

điều gì đã chạy qua và để lại bạn

ở cái nơi xa kia ấy

 

lâu rồi bạn mới lại ghé chơi

bạn đã bỏ thuốc sao

thậm chí cai cồn

tập làm người hạnh phúc bên những khoảnh khắc

tập làm một kẻ thất bại ngoài các xác suất

đứng dưới đèn đường

trốn trong cái giếng

trời mưa chết mẹ

cây bằng lăng trước nhà mới đáng khinh làm sao

 

lâu rồi bạn mới lại ghé chơi

nhưng những cuộc chơi thường trôi nhanh quá

mình vừa muốn được làm đức vua

mình vừa muốn làm thập giá

bạn cười và sẽ nghĩ

mình và bạn vẫn còn giống nhau đến vậy

 

chỉ có hai quân tượng được đứng ở ô đen

có nghĩa là đụ mẹ mày cùng chí hướng sẽ phải làm kẻ thù vĩnh cửu

làm cặc gì có cách diễn giải nào ngu đần như vậy

mày vẫn là thằng đần suốt mấy năm qua

 

làm cặc gì

bạn cười nghiêng ngả

mười lăm tuổi

mười năm

bạn cười nghiêng ngả

với ống thở sẽ bị rút và ông già bạn thì khóc bà già bạn bỏ đi biệt xứ và mình thì quay mặt đã quay mặt rất lâu bạn đã câm miệng đi như một con chó già một bài thơ già một vết tích già một bức tường già bạn đã câm miệng đi rất lâu rất lâu rất lâu rất lâu rất lâu

 

tiễn bạn ra ga chiều nay

thật tình chỉ là cảnh nằm trong cảnh

cảnh bạn rời đi nằm

trong sự hiện diện của bạn

trong buổi chiều ngày hôm nay

buổi chiều của năm xưa

buổi chiều của ngày mai

bạn phải tin rằng

thật tình chỉ là cảnh nằm trong cảnh.

 

(Tích từ tập Mùa hè không dấu chân)