Người phụ trách Văn Việt:

Trịnh Y Thư

Web:

vanviet.info

Blog:

vandoanviet.blogspot.com

Danh ngôn

Trong mọi cộng đồng, chúng ta cần một nhóm thiên thần gây rối.

We need, in every community, a group of angelic troublemakers.

(Bayard Rustin – trích bài phát biểu tại New York City 1963)

Trong mọi trường hợp, chắc chắn rằng sự thiếu hiểu biết, đi kèm với quyền lực, là kẻ thù tàn bạo nhất có thể có của công lý.

It is certain, in any case, that ignorance, allied with power, is the most ferocious enemy justice can have.

(James Baldwin - No Name in the Street 1972)

Các cuộc cách mạng và các cá nhân có thể bị giết hại, nhưng bạn không thể giết chết các ý tưởng.

While revolutionaries and individuals can be murdered, you cannot kill ideas.

(Thomas Sankara, một tuần trước khi bị ám sát, 1987)

Không có cảm giác nào cô đơn hơn việc bị chính đất nước mình trục xuất.

There's not a more lonely feeling than to be banished by my own country.

(Kiyo Sato – Kiyo’s Story 2009)

Ban Biên tập

Địa chỉ liên lạc:

1. Thơ

tho.vanviet.vd@gmail.com

2. Văn

vanviet.van14@gmail.com

3. Nghiên cứu Phê Bình

vanviet.ncpb@gmail.com

4. Vấn đề hôm nay

vanviet.vdhn1@gmail.com

5. Thư bạn đọc

vanviet.tbd14@gmail.com

6. Tư liệu

vanviet.tulieu@gmail.com

7. Văn học Miền Nam 54-75

vanhocmiennam5475@gmail.com

Tra cứu theo tên tác giả

Thứ Hai, 30 tháng 6, 2025

Ở Mộc

 Truyện ngắn Ý Nhi

Anh nhận phòng vào lúc chặp tối của một ngày nắng gay gắt, khi không khí đã dịu lại đôi chút.

Phòng tiếp tân vắng khách.

Nhân viên tiếp tân rời mắt khỏi màn hình ti vi đang phát một trận bóng đá, anh nghe loáng thoáng vài cái tên, đâu như là giữa hai kỳ phùng địch thủ Barcelona và Real Madrid, ngẩng lên, khoe một khuôn mặt điển trai tươi tắn, giọng vồn vã, em chào anh, để em xách phụ va-li cho anh rồi bỗng dừng lại, nhìn chiếc ba-lo vải anh mang trên vai, anh không có đồ đạc ạ.

Anh cười, vâng.

Cậu ta cũng cười, đưa mắt về hướng cửa thang máy,vậy để em đưa anh lên phòng ạ. Anh ngăn lại, tôi sẽ đi thang bộ.

Để cậu ta đỡ bối rối, anh nói thêm, coi như tập thể dục thôi mà.

Anh lên được vài bậc thang, cậu ta gọi với theo, cửa sổ phòng anh ở hướng đông, anh nhớ dậy sớm xem mặt trời mọc, thế nhưng khi anh ngoái lại để cảm ơn thì cậu ta đã biến mất, có lẽ lại đang mải mê với trận cầu giành danh hiệu cúp vô địch hay cúp Nhà vua của bóng đá xứ đấu bò (quanh quẩn mãi với hai ông lớn Barca và Real).

Anh không thích thang máy.

Anh luôn có cảm giác ngột ngạt khi bước vào căn phòng nhỏ xíu vuông vắn như một chiếc thùng bằng kim loại ấy. Không ít lần anh bị Hiên càu nhàu vì sự lựa chọn kỳ cục của mình, buộc cô phải mệt nhọc leo lên những bậc thang bộ của các ngôi nhà cao tầng.

Căn phòng anh thuê nằm trên lầu 3 của một khách sạn nhỏ, cửa sổ đang mở rộng, đủ để nhìn thấy lằn sáng đang lùi dần, để lại sau lưng mình một khoảng trống vắng lặng.

***

Anh dành ba ngày nghỉ cho nơi này, một thị trấn cách xa thành phố hơn một trăm cây số, có cái tên khá lạ, Mộc, xuất hiện trong bản tin chia tách, hợp nhất các địa phương, ở mục tranh luận về việc nên đặt tên mới (trên đất đai cũ) theo số thứ tự hay nên giữ lại các địa danh lịch sử.

Khác với hình dung của anh về một nơi tràn ngập cỏ cây hoa lá, trên đường rẽ từ tỉnh lộ về Mộc anh chỉ nhìn thấy trơ vơ mấy chục ngôi nhà, lẫn lộn cũ mới, cao thấp, giữa vùng bán sơn địa.

Căn nhà anh đến có vẻ là cái khách sạn duy nhất ở nơi này và trong ngôi nhà ấy lúc này vẻ như chỉ có một mình anh, bằng vào sự im lặng như tờ của nó.

Rời bỏ ô cửa sổ tràn ngập bóng đêm, anh soạn sửa đồ lề, treo vài bộ quần áo vào tủ, đặt mấy món đồ dùng cá nhân lên chiếc bàn thấp cạnh đầu giường, nơi có một chiếc điện thoại bàn màu đen, đã cũ.

Anh nhấc điện thoại, bấm vào ô số 1, con số thường được dùng để gọi cho nhân viên tiếp tân, chỉ nghe thấy tiếng ooo kéo dài rồi vụt tắt. Anh bấm tiếp vài ba số nữa, vẫn chỉ những tiếng ooo kéo dài hồi lâu rồi lại vụt tắt.

Sự vắng lặng của gian phòng, của căn nhà khiến anh bất chợt muốn nghe thấy giọng nói của ai đó.

Anh mở điện thoại di động, vật dụng duy nhất anh mang theo, sau khi đã bỏ lại laptop và cuốn sách đang đọc dở,Thế giới mới tươi đẹp của Aldous Huxley, bản dịch của Hiếu Tân (anh thích sự chọn lựa tác phẩm của dịch giả này, đã tìm mua hầu hết các bản Việt ngữ của ông).

Chưa có wifi.

Anh chạy ba bậc thang xuống sảnh khách sạn, đinh ninh cậu tiếp tân đang dán mắt vào một trận thư hùng bóng đá nào đó, có phần ngạc nhiên thấy cậu ta đang cúi xuống, tay lăm lăm cây bút bic, chăm chú nhìn vào cuốn sách trên mặt bàn thấp, vốn dành cho khách.

Đến gần, anh nhận ra đó là một cuốn giáo trình tiếng Anh đã cũ, rất nhiều dòng ghi chú với các màu mực khác nhau bên lề sách (có lẽ cuốn sách đã qua tay nhiều người).

Xin lỗi, anh nói khẽ, cho tôi xin wifi của khách sạn.

Cậu ta ngẩng lên nhìn anh, hai mắt mở to, vẻ như cậu đã quên béng việc mình có một vị khách cần chăm sóc.

Vỗ mạnh tay lên trán, cậu ta xin lỗi rồi đọc mã wifi cho anh. Cậu có giọng nói ấm áp, dù có vài lỗi phát âm mang rõ dấu ấn địa phương, khiến anh nhớ tới cuộc tranh luận trong nhóm bạn về việc có cần “chỉnh sửa” những lỗi ấy trong giao tiếp hay không.

Thấy anh dợm bước quay lại chân cầu thang, cậu đặt sách xuống, chạy theo, nắm tay anh, nói to như hét, thế anh nhịn đói à.

Ừ nhỉ, anh đáp. Vậy ta ăn gì, ở đâu.

Đứng trước cổng, ngay dưới dàn hoa giấy màu tím, cậu ta hết chỉ tay sang phải, sang trái lại đưa hai tay tới trước mặt như đang điều khiển giao thông tại một ngả ba nào đó, nói gọn lỏn, cơm, phở, cà phê.

***

Nam, người tự gọi mình là ông Từ của ngôi đền Mộc Hương, theo cách cậu ta gọi khách sạn mà mình đang cai quản, hỏi, tại sao anh lại chọn cái nơi vắng như chùa Bà Đanh này. Vì cái địa danh lạ tai, Mộc, anh đáp. Tại sao lại là khách sạn Mộc Hương ạ. Cũng vì cái tên tuyệt đẹp.

Cậu ta cười, anh có thấy hối hận không. Vì điều gì. Vì sự lựa chọn chỉ căn cứ vào những cái tên nghe hay hay là lạ, rất nệ hình thức. Hình như là một nhầm lẫn chết người, phải không.

Vậy lý do cậu chọn làm một ông Từ trong “ngôi đền” này là gì. Có nhầm lẫn chết người nào không, anh vặn lại.

Không. Chỉ là giải pháp tình thế thôi. Khách sạn này là sự bốc đồng của ông bác giàu có trên thành phố của em. Xây xong, không lẽ bỏ hoang. Ông ấy nhờ em trông nom trong thời gian ôn thi đại học. Mọi việc cũng sắp xong rồi. Trong thực tế, em đã bước một chân ra khỏi tình thế này, chính xác là, ra khỏi cánh cổng này.

Ngừng tay khuấy ly cà phê đen đá không đường cho dậy bọt, cậu ta nhìn anh, em có thể hỏi anh một câu được không. Anh cười, thoải mái, có gì mà nghiêm trọng vậy.

Dạ, việc anh dành mấy ngày nghỉ, rời bỏ thành phố, về nằm chèo queo ở nơi này, liệu có phải là một giải pháp tình thế.

Anh đứng dậy, đưa tay ra dấu chào cậu ta, ăn uống no say rồi, về ngủ sớm để mai còn nhìn ngắm mặt trời mọc theo lời khuyên của cậu.

Câu ta gọi với theo, anh nợ em câu trả lời đấy nhé. Em cho anh khất ba ngày, một giờ trước khi trở về chốn phồn hoa đô hội của anh..

***

Ban đêm, dưới ánh sáng trắng của ngọn đèn neon, căn phòng như rộng thêm, trống trải thêm.

Anh pha một ấm trà rồi ra ngồi bên cửa sổ. Mọi âm thanh dường như đã tắt lặng, chỉ còn vẳng tới nơi anh, khi tỏ khi mờ tiếng hát, tiếng nói cười từ tiệm cà phê có cái tên dường cũng thật ấn tượng: Duyên xưa.

Bất chợt, anh nghe thấy tiếng xe đỗ xịch lại dưới cổng, tiếng còi xe kéo dài, tiếng rít của cánh cửa sắt, giọng nói của Nam và ai đó.

Thêm một người nữa đến “nằm chèo queo” ở nơi này, nhớ tới câu nói của Nam, anh bật cười, nghe như tiếng cười của mình lạc vào đâu đó.

Đúng vào lúc anh định bụng sẽ xuống sảnh khách sạn “góp chuyện” thì nghe thấy tiếng gõ khe khẽ vào cánh cửa phòng màu vàng nhạt (Hình như ông chủ khách sạn này thích màu vàng nhạt. Tường nhà, cửa chính cửa phụ, tủ giường, bàn ghế đều một màu, khiến cho căn nhà có vẻ nhạt nhẽo, vô hồn), xin lỗi, cho tôi hỏi nhờ.

Trước mặt anh là một người đàn ông hơi khó đoán tuổi (khoảng trên dưới bảy mươi), khuôn mặt vuông vức, trán cao, mắt hơi sâu, mặc một chiếc sơ mi màu nâu sẫm,

Xin lỗi, phòng cậu có trà không.Tôi quên mang theo mà gọi hỏi tiếp tân thì hơi phiền ạ.

Anh chưa đáp lời, ông đã nói thêm, tôi có thói quen hơi trái khoáy là thích uống trà vào buổi tối, điều tối kỵ của nhiều người.

Anh có cảm giác gần gũi với người đàn ông này (không rõ bởi dáng vẻ hay do giọng nói, ánh nhìn), hơn nữa, lại đang không biết làm gì, nên vồn vã, dạ, trà còn nhiều và rất ngon. Tôi cũng thường uống trà vào buổi tối.

Khi anh loay hoay với hộp trà, ấm đun nước và bộ ấm chén trên tay, ông ra dấu ngăn lại, nếu không phiền, cậu cho phép tôi uống trà cùng cậu. Các cụ dạy trà tam rượu tứ nhưng trong cảnh này thì… Ông không nói hết câu.

Anh quay nhìn, bắt gặp một ánh mắt nghiêm nghị, hơi buồn, vâng, bác vào đi ạ.

Ngồi xuống chiếc ghế anh kê bên cửa sổ, ông thốt lên, đêm tối quá, không rõ là một lời ca thán hay chỉ đơn giản là một nhận xét vô hại.

Cuộc trà diễn ra trong im lặng, cho đến khi anh cảm thấy có phần nặng nề, thưa bác, bác đến Mộc có việc gì ạ.

Ông đặt chén trà xuống bàn, không có chi đặc biệt, chỉ là trong một chuyến đi dài, lỡ độ đường, phải ghé vào đâu đó…

Ông dừng lại hồi lâu, xoay xoay cốc trà trên mấy ngón tay dài gầy đen, đầu hơi cúi xuống, nhìn vào mặt bàn giả đá màu vàng nhạt có những đường vân thanh mảnh, tinh tế.

Anh nhìn thấy nơi đuôi mắt trái của ông có một nốt ruồi nhỏ. Bà ngoại anh bảo những người có nốt ruồi ở đuôi mắt là những người phải khóc rất nhiều trong đời mình, bà gọi nốt ruồi ấy là hố nước mắt.

Người đàn ông này có lẽ không mấy khi rơi nước mắt nhưng chắc chắn đã phải trải qua không ít những mất mát, tổn thương, anh nghĩ thầm, rồi bất ngờ bật lên câu hỏi Nam đặt ra cho anh lúc chặp tối, nhưng sao lại là Mộc ạ.

Ông ta nhìn anh, vẻ như câu hỏi của anh có phần vô lý, thì là vì cái dịa danh lạ tai, Mộc.

Anh không thể dừng lại, vậy sao là khách sạn Mộc Hương ạ. Thì cũng vậy thôi, vì cái tên tuyệt đẹp.

Như bị ma ám, anh lại tiếp tục, thế bác có hối hận không ạ.

Vì điều gì, ông ngẩng lên, nhìn xoáy vào anh.

 Như đang trong một trò chơi trốn tìm, anh cảm thấy mình sắp lộ mặt, cách gì cũng phải đầu hàng nên đành đánh liều, dạ, vì một sự lựa chọn chỉ dựa vào những yếu tố hình thức, những địa danh hay hay, là lạ ở nơi này. Biết đâu chẳng là một nhầm lẫn vô phương cứu chữa.

Ông già bật cười. Tiếng cười trầm ấm nhưng ngắn ngủi tựa như một nốt nhạc vừa bật lên đã vội tắt, có vẻ cậu đang làm theo câu nói của cổ nhân: suy bụng ta ra bụng người.

Ông với tay, rót thêm trà vào chiếc cốc của anh, xin lỗi, hình như cậu đang có việc chi  không được toại ý.

Như sợ người chơi có thể chộp lấy tay mình, lôi tuột ra chỗ sáng, anh đứng bật dậy, tựa mình vào chiếc tủ treo quần áo màu vàng nhạt  kê đối diện với cửa ra vào của căn phòng trong khi người đàn ông nhấp một ngụm trà, nói chậm rãi, gần như từng tiếng một, trong đời mỗi chúng ta, không nhiều thì ít, thế nào cũng có lúc cần đến những giải pháp tình thế, để có thể… ông dừng lại hồi lâu.

Tiếng “sống” rơi vào khoảng vắng vừa khi cánh cửa khép lại sau lưng ông.

Một tấm lưng đã còng xuống.

***

Anh lưỡng lự khá lâu rồi tắt điện thoại.

Tắt nguồn luôn.

Sau này anh nghĩ, nếu không có cơn mưa bất chợt đổ ập xuống vào giữa khuya cùng tiếng sấm rền rĩ và những tia chớp chói mắt, hẳn anh sẽ cứ ngồi như vậy bên ô cửa mở rộng, mắt dán vào màn đêm, đầu óc rỗng không với chén trà đã nguội.

Chờ sáng.

Quên lời dặn ngắm bình minh qua ô cửa sổ phía đông của Nam, anh chạy ba bậc xuống sảnh khách sạn, ông khách đâu rồi.

Đang lúi húi thay nước cho bể cá vàng, Nam ngẩng lên, đi rồi.

Đi à, đi đâu. Anh hỏi giật giọng.

Đi tìm mồ mả cụ kỵ ạ.

Một ông già bảy mươi tuổi ư. Giọng anh nhỏ đến nỗi Nam nghĩ anh đang nói thầm.

Bỏ dở việc dọn hồ cá, bỏ mặc  mấy con cá vàng bơi lội trong chậu nước gần cạn, Nam kéo anh ngồi xuống chỗ bộ xa lông dành cho khách, bác ấy bảo, sau mấy mươi năm bôn ba khắp chốn, sống đi chết lại bao lần, chẳng nhớ gì quê hương bản quán, đêm nọ bỗng nằm mơ thấy cụ kỵ râu tóc bạc trắng, lay ông dậy, dặn ông đến nơi có tên như thế, như thế để tìm mồ mả ông bà.

Đến Mộc, ở khách sạn Mộc Hương à.

Không. Vì lỡ độ đường nên mới ghé vào đây. Nay phải đến tận đẩu tận đâu, em cũng không dám gạn hỏi.

Ăn uống qua loa, vắt chiếc ba lô lên vai, thế là đi. Em nhìn chiếc ba lô của bác ấy, lại nhớ đến cái ba lô lép kẹp của anh, rồi lại nghĩ, giá chi cuộc đời nhẹ nhàng được vậy.

Anh định nói với Nam về cuộc trò chuyện lạ lùng đêm qua rồi lại thôi, quay sang góp chuyện, ừ, giá mà cứ thong dong như mấy chú cá vàng kia nhỉ.

Nam không cười, quày quả dọn hồ, thay nước, dùng chiếc vợt nhỏ, vớt từng con cá, nhẹ nhàng đặt chúng vào hồ nước vừa mới thay có những hòn cuội trắng và mấy nhánh rong xanh dập dềnh trôi.

Bọn cá mệt mỏi tụ lại nơi góc hồ.

***

Khách sạn Mộc Hương được xây trên một khu đất cao, gần như là ở đầu một con dốc.

Anh bước chầm chậm xuôi theo con đường mà không nhận ra rằng mình đang bị thu hút bởi một vệt sáng lấp lánh tận dưới xa kia.

Không phải là một con sông như anh nghĩ mà là một hồ nước tự nhiên rộng lớn, nước tràn bờ.

Khi đã quen mắt anh mới nhận ra những khối đá lớn nhiều hình thù, không phải tựa mình vào những gốc cây hay nằm trên những vạt cỏ non tươi mà nằm trơ vơ, nghiêng đổ trên nền đất màu nâu đỏ nhiều sạn sỏi.

Vùng hồ có vẻ  trống vắng, hoang lạnh.

Có lẽ đây là tất cả những gì còn sót lại từ những tháng năm cũ của Mộc, anh nghĩ khi ngồi xuống một phiến đá màu đen sát mép nước.

Cởi bỏ giày, anh nhúng cả hai chân xuống hồ, giật mình, không hiểu vì sao giữa mùa hè mà nước lại lạnh đến vậy. Lạnh thấu tim, anh nghĩ, nhớ tới lần đầu anh cùng Hiên về quê cô.

Đó là một vùng biển còn may mắn giữ được sự nguyên sơ với một làng chài nhỏ, những căn nhà không cửa, những vòm hoa giấy quanh năm rực rỡ, những trảng cát màu vàng với loài cỏ lông chông tựa như những quả cầu gai lăn mình không ngơi nghỉ trong gió tìm kiếm chốn trú thân vô định.

Khi đặt chân xuống biển, anh cũng đã giật mình vì dưới nắng trời gay gắt mà nước thì mát lạnh. Lạnh thấu tim, anh nói với Hiên khi cô nhìn anh, gương mặt sáng lên trong một nét cười, vậy thì tim anh đóng băng mất.

Anh rùng mình, nhấc chân khỏi mặt nước, nghe như một cơn ớn lạnh vừa tràn qua cơ thể.

Hôm đó, trong quán cà phê quen của hai người, anh đã cười khi nghe Hiên nói về những dự tính của cô về một công việc mới ở một nơi xa nào đó, buộc cô phải rời xa tất cả.

Anh đã nghĩ đó là một trò đùa như nhiều trò đùa vô hại của cô nhưng Hiên không cười. Cô bước ra khỏi quán với dáng đi nhẹ nhàng, thanh thoát vốn có của mình, không ngoảnh lại.

Chỉ đến khi còn một mình trong căn phòng trên tầng 14 của một chung cư ở ngoại ô thành phố anh mới nhớ lại hình ảnh chiếc thìa inox cắm vào phần cà phê nguội đặc quánh lại trong chiếc ly sứ trắng trước mặt Hiên, vòng tay cô như dán chặt xuống mặt bàn gỗ nâu, mới nghe thấy tiếng hắng giọng được nén lại, tiếng rít khó chịu khi Hiên kéo ghế đứng dậy và giọng nói trầm xuống rành rẽ từng lời của cô.

Đến khi đó anh mới nhận ra trong cụm từ “rời bỏ tất cả” ấy bao gồm cả anh nhưng anh lại vắng bóng trong  “công việc mới” và “một nơi xa” nào đó của cô.

Đó là thời khắc anh nhìn thấy Mộc trên trang 3 của một tờ báo tin tức hàng đầu.

Anh nói với Nam, anh không ngờ Mộc có một hồ nước lớn và đẹp đến vậy.

Đang đứng trên chiếc thang chữ A,với tay cắt tỉa mấy cành hoa giấy lòa xòa, Nam bỏ dở việc, gần như nhảy xuống đất, đứng trước mặt anh, giọng lạc đi, một hồ nước ư, ở đâu vậy. Anh ngoái nhìn về phía cuối con dốc.

Nam nhặt mấy hòn sỏi, giang tay ném mạnh qua bên kia đường rồi im lặng, nhìn mãi vào nơi những hòn sỏi vừa rơi xuống, không một tiếng động.

Mộc không có hồ nước.

Cuối con dốc là khu nhà kính trồng phong lan xuất khẩu của một nhóm thanh niên khởi nghiệp.

***

Khi anh rời khách sạn, Nam đang làm thủ tục nhập phòng cho một đôi nam nữ còn khá trẻ, quần jean ống rộng lùng thùng, áo pull dài phủ gối, giày thể thao xanh lá cây, tóc vàng óng như tơ, mũ lưỡi trai đội ngược.

Không rõ vì đang bận tiếp khách hay vì lẽ nào khác, Nam ngẩng lên, giơ tay chào anh, em gia hạn cho anh thêm ba tháng. Khi em lên thành phố nhập học, anh phải trả lời câu hỏi của em đấy.

Anh cười, hy vọng sẽ sớm có một đáp án hoàn hảo.

SG 5/2025