Danh ngôn

Trong mọi cộng đồng, chúng ta cần một nhóm thiên thần gây rối.

We need, in every community, a group of angelic troublemakers.

(Bayard Rustin – trích bài phát biểu tại New York City 1963)

Trong mọi trường hợp, chắc chắn rằng sự thiếu hiểu biết, đi kèm với quyền lực, là kẻ thù tàn bạo nhất có thể có của công lý.

It is certain, in any case, that ignorance, allied with power, is the most ferocious enemy justice can have.

(James Baldwin - No Name in the Street 1972)

Các cuộc cách mạng và các cá nhân có thể bị giết hại, nhưng bạn không thể giết chết các ý tưởng.

While revolutionaries and individuals can be murdered, you cannot kill ideas.

(Thomas Sankara, một tuần trước khi bị ám sát, 1987)

Không có cảm giác nào cô đơn hơn việc bị chính đất nước mình trục xuất.

There's not a more lonely feeling than to be banished by my own country.

(Kiyo Sato – Kiyo’s Story 2009)

Ban Biên tập

Địa chỉ liên lạc:

1. Thơ

tho.vanviet.vd@gmail.com

2. Văn

vanviet.van14@gmail.com

3. Nghiên cứu Phê Bình

vanviet.ncpb@gmail.com

4. Vấn đề hôm nay

vanviet.vdhn1@gmail.com

5. Thư bạn đọc

vanviet.tbd14@gmail.com

6. Tư liệu

vanviet.tulieu@gmail.com

7. Văn học Miền Nam 54-75

vanhocmiennam5475@gmail.com

Tra cứu theo tên tác giả

Thứ Tư, 27 tháng 11, 2024

Thơ Đặng Tiến (Thái Nguyên)

ĐÊM ĐẦU ĐÔNG...

[Nỗi niềm lão bạn già. Tặng Trung Nguyễn]

 

Đêm đầu đông trong vắt

Ta thăm thẳm cùng trời thăm thẳm

Bạn đang ở nơi nao mênh mông vũ trụ

Nơi ấy là đêm?

Nơi ấy là ngày?

Nơi ấy hoàng hôn rực rỡ?

Nơi ấy bình minh rạng ngời?

Nơi ấy có bốn mùa thu đông xuân hạ?

Đêm nay bạn có nhìn về trái đất?

Có không? Không có? Có không?

Ta tin bạn vẫn nhìn về

Mắt u ẩn sầu muộn

Long lanh những giọt chia li

Trái đất có vời vợi xa?

Có nhỏ li ti nhấp nháy như thủa nào ta ngước mắt nhìn trời cuối thu da diết buồn

Thủa ấy bạn mơ được bay lên

Bay lên

Bay mãi

Đến vì sao xa nhất

Vì sao biếc xanh nhấp nháy

Ta nhìn vào đôi mắt long lanh u ẩn buồn

Trái tim run lên vì lạnh

Run lên vì sợ

Ngày chia li tiền định

Ngày chia li, bạn bay về với vì sao xanh

Bay đi mãi mãi

Nơi trần gian vẫn gió

Nơi trần gian vẫn bụi

Nơi trần gian

Ta cứ ngước nhìn

Những đêm đầu đông xứ Bắc

Trong

Trong veo

Trong vắt

Vì sao xanh xa vời vợi vời vợi xa...

 

Như đêm nay

Và còn đêm nào nữa?

 

NHỮNG NGƯỜI MUÔN NĂM CŨ...

 

1.

Hồn ở đâu?

Có trời mới biết

Hồn được mặc định cài đặt vĩnh viễn

Cũ vạn đại thiên niên

Không có gì cũ hơn

Luôn nhận giải nhất chẳng nhường cho ai!

 

Những người muôn năm cũ

Sống nhăn

Chỗ bạn

Chỗ chúng ta

Chỗ tôi

Tóc bạc nhuộm cho đen

Môi già vẽ hình tim

Hút mỡ cho bụng bơm gì đó cho ngực mặc gì đó cho mông

Có vẻ bớt cũ xác thân

Chỉ có ngôn từ không thể mới

Ngôn từ trơ gan cùng tuế nguyệt

Già nua cùng đất trời

Ngôn từ tuổi đã 30

Đã 40

Đã 50

Đã 60, 70, 80, 90

Và mười mươi

Những ngôn từ muôn năm cũ

Không chịu chết

Hung hăng sống

Bạo liệt sống

Giá băng lạnh cóng

Nơi trú ngụ của hồn

Những người muôn năm cũ...

 

2.

Hãy bay đi!

Hãy bay đi!

Về miền thiên đàng về miền địa ngục

Xin tùy

Xin tùy

Đừng tái sinh bao giờ

Đừng trú ngụ

Đừng găm vào

Đừng đeo bám

Đừng dọa dẫm

Những người còn trẻ hôm nay

Ô! Những hồn muôn năm cũ những xác muôn năm cũ

Thế đã là quá đủ

Bay ngay

Bay ngay

Biến khỏi xứ sở này

Nào nổi trống nổi chiêng gõ mâm gõ nồi vỗ thúng vỗ mẹt

Cuộc tống tiễn trong thanh âm phồn tạp

Bay ngay

Bay ngay...

Những hồn muôn năm cũ!...

 

3.

Rong chơi văn chương. Rong văn ta chọn

Niềm sinh thú cõi trần

Niềm vui được sống

Niềm vui của ta cho ta vì ta

Giấc mơ gần giấc mộng xa

Kho đụn kim ngân quyền to chức lớn

Ngất ngưởng ngôi cửu trùng vua vịt vua gà quan hạt đậu hạt vừng

Ta tránh xa

Thật xa

Rong chơi văn chương ngoài cõi thế ta ba ta bà

Ta nói điều ta nghĩ

Ta viết điều ta muốn

Ta đọc điều ta cần

Không cần đảo lưỡi bảy lần

Không cần nhìn ngang liếc dọc

Không cần tôn vinh tôn xưng

Mặc khen mặc chê

Bỏ ngoài tai bỏ ngoài tầm mắt

Ngôn từ tràn trề như nước đại hải trường giang

Ngôn từ biến ảo như mây

Ngôn từ biến ảo như nắng

Ngôn từ mát lành như gió

Ngôn từ líu ríu chim ca

Ngôn từ mật ngọt

Ngôn từ mật đắng

Ngôn từ kết trái nở hoa...

 

Rong chơi

Nào rong chơi

Ta nói bằng miệng của ta

Ta nói bằng trái tim ta từ thân xác ta thiêng liêng cao quý được tạo tác từ đôi tay diệu kì của Chúa từ ý nguyện thiêng liêng duy nhất của Ngài

Rong chơi

Rong chơi

Một lần

Một đời

Chớp mắt

Trần gian lướt qua một vệt nắng

Trần gian bay qua một làn gió một thoáng mưa

Một sắc xanh của cỏ

Một làn hương xa...

 

Rong chơi

Nào rong chơi

Nào ai thiết sống làm vui!

 

VIẾT CHO NGÀY ĐẦU TIÊN THÁNG 10 LỊCH MẶT TRĂNG

 

1.

Một ông anh bảo Đặng Tiến chơi thơ!

Ồ!

Nơi cõi trần có ba vạn chín ngàn cuộc chơi ta chọn một

Người ta chơi hoa, chơi thú cưng, chơi chim, chơi cá, chơi tiểu cảnh, chơi biệt phủ, chơi ghế ngồi, chơi quan hệ, chơi ngao du sơn thủy cửu giang ngũ hồ tam ngô bách việt...

Ừ ta chọn chơi thơ!

Hướng nội hướng ngoại, hướng thượng hướng hạ, bề trên bề dưới, trữ tình, thế sự, cổ điển, hậu hiện đại, ngôn chí, tải đạo, nói chí, tự tình, quê mùa, nôm na, kiêu bạc...

Ta trộn tất tật trong nồi lẩu thơ, chảo cám heo thơ, hồ thơ, sông thơ, đầm lầy thơ, món trộn thơ, gỏi thơ và cốc tai thơ

Ngôn từ dệt nên thế giới

Hỗn độn, ta bà cõi, phi lí cõi, nghịch dị cõi, bát nháo cõi, ngổn ngang cõi, tơi bời cõi

Thế giới sau cuồng phong

Sau đại hồng thủy

Sau động đất núi lửa sóng thần

Sau những trận bom hủy diệt

Sau những bạo loạn đỏ xanh vàng tím sắt thép và nhung lụa

Ngôn từ ta đuổi theo

Dự báo

Tái sinh

Thế giới của ta

Riêng ta

Cuộc chơi đổ nát vụn vỡ...

 

2.

Ông bạn vong niên bảo ta là người sống thơ...

Ô! Đúng như không thể đúng hơn

Nhưng nói rõ thêm sống thơ là rất khác sống - bằng - thơ - nhờ - thơ đăng báo kiếm tiền

(Dù đăng báo kiếm tiền cũng không quá tệ)

Sống thơ cũng khác sống như thơ

Nếu cần tu từ thì nói ngược

Thơ như ta sống!

Không ham cô nàng thơ đỏm dáng, kiêu kì, chảnh chọe, hoa lá làm màu

Không ham lão già thơ uyên bác thâm nho nhọ đít

Không ham cán bộ thơ mặt trang nghiêm táo bón kinh niên

Không ham giáo dở thơ cả đời dạy dỗ trong mặc cảm vô sinh chữ

Không bô lê rô vịn thơ đứng dậy lúc ngã lòng

Ta tự vẽ chân dung

Cái - gì - cũng - viết - thành - thơ,

Kiểu như trồng cả rừng mơ chua lè.

 

 

THÁNG 11 NGÀY THỨ NHẤT

 

1.

Ngôn từ là khởi thủy

Là kết thúc

Phía sau là lịch sử đã chết

Phía sau là trạng thái nhân sinh

Đã hóa đá

Trơ gan cùng tuế nguyệt

"Sinh - đồ - ba - quan"!

Cả một thời láo nháo

Truyền thống hiếu học trở thành cú lừa vĩ đại

Cả một cộng đồng tưởng bở

Cả một đồng ếch ộp ca khúc ca ao chuôm nước đọng ao tù...

"Tiến - sĩ - giấy"!

Cả cộng đồng một lần bẽ mặt

Nỗi khát thèm hư danh nhồi vào óc não trẻ thơ như nhồn vịt nhồi gà

Niềm tin ăn gian lặn vào trò chơi chết tiệt

"Gà - sống - thiến - sót"!

Tấn kịch hề quan phương

Tấn kịch hề có mùi vị béo ngậy

Múp míp béo tốt

Học vấn giả cầy

Không tuyệt tự!

"Các - chú - cứ - phá"!

Một thời mặc cảm tôi đòi

Ăn cơm chúa múa tối ngày

Cơm chúa vô tận đổ cống rãnh

Chúa chết

Tôi đòi nguyên vẹn phận tôi đòi

Cứ phá như một thói quen

Như một vô thức cộng đồng

Cứ phá cho rõ mặt cho nổi nét phẩm cách ngu muội

Cơm đổ cống rãnh

Vênh váo làm oai...

 

Phía sau ngôn từ

Bi

Hài

Oai

Như

Củ khoai.

 

2.

Lễ hội ma

Lễ hội bí đỏ

Lễ hội rùng rợn

Kích hoạt nơi con người niềm vui - sợ - hãi

Nhu cầu makhozic

Được sợ

Vỡ òa niềm thống khoái!

 

Trên mảnh đất người đời

Bóng đêm là bí ẩn

Trên mảnh đất của tôi

Bí ẩn ban mặt ban ngày

Bí ẩn thường trực

Bí ẩn công khai lộ liễu

Siêu bí ẩn

Ba trăm sáu nhăm ngày lễ hội người lễ hội ma trộn lẫn

Thỏa mãn mĩ cảm bạo dâm.

 

Đ. T