Shirin Ebadi (2016. Until We Are Free.‎ New York: Random House)

Hà Thị Minh Đạo phỏng dịch

CHƯƠNG 8

MỘT FATWA ĐỂ BẢO VỆ

Khi mùa đông ở Tehran chuyển sang mùa xuân và tuyết tan trên các đỉnh của Dãy núi Alborz, tình hình chính trị tiếp tục u ám. Khoảng thời gian này, các nhà chức trách buộc Javad phải giải nghệ. Sau ba mươi năm phục vụ, ông đủ điều kiện về mặt kỹ thuật để nghỉ hưu, nhưng ông không có kế hoạch làm như vậy. Anh ấy tràn đầy năng lượng, một sức khỏe hoàn hảo và rất thích công việc của mình với tư cách là một kỹ sư cao cấp, và anh ấy có thể sẽ tiếp tục làm việc thêm 5 hoặc 10 năm nữa trước khi nộp đơn xin nghỉ hưu. Nhưng một ngày, nhân viên phụ trách nhân sự của công ty kỹ thuật mà anh đang làm việc đã triệu tập anh và nói rằng họ sẽ cho anh nghỉ hưu, điều này có hiệu lực ngay lập tức. Giám đốc nhân sự nói với anh rằng Bộ Tình báo đã trực tiếp nói với họ điều này là do các hoạt động của tôi.

Javad không mất thất vọng, nhưng anh ấy cũng không thực sự hài lòng. Vẫn có khả năng làm việc với tư cách là một nhà tư vấn - điều này không nhất thiết phải là dấu chấm hết cho cuộc đời làm nghề của anh ấy - nhưng tôi vẫn cảm thấy một nỗi buồn và cảm giác tội lỗi sâu sắc. Công việc của tôi đã hủy hoại công việc của anh ấy. Đó là một ví dụ khác về việc cuộc đời của anh ấy đã bị thay đổi vì con đường mà tôi đã chọn, một sự thỏa hiệp khác mà anh ấy đã chịu đựng rất nhiều. Cố gắng an ủi anh ấy, tôi đã lên kế hoạch cho chúng tôi một chuyến đi đến Russis. Nhưng cuộc sống của Javad đã thay đổi sau đó. Anh ấy theo đuổi một mối quan hệ hợp tác không bao giờ thành công, và anh ấy đã kết thúc công việc sang một bên sớm hơn bao giờ hết. Đó là một dấu hiệu ban đầu cho thấy nhà nước sẽ không cho phép chúng tôi phát triển cùng nhau.

Tôi đang ngồi vào bàn làm việc với tách trà buổi sáng đầu tiên thì còi báo hiệu của tôi vang lên. Các nhà chức trách ở Tehran gần đây đã bắt 7 nhà lãnh đạo của tôn giáo Baha'i, và cộng đồng này đã bị lung lay đến tận cốt lõi. Iran gây khó khăn cho cuộc sống đối với các nhóm thiểu số tôn giáo mà trước đó nước này chấp nhận - những người theo đạo Thiên chúa, người Do Thái và người Hồi giáo dòng Sunni. Nhưng những người Baha’i bị Cộng hòa Hồi giáo coi là dị giáo, bị loại ra và đàn áp toàn diện. Tín ngưỡng Baha'i xuất hiện ở Iran khoảng hai trăm năm trước, do nhà tiên tri Baha'u'llah sáng lập. Ngày nay Baha'i có khoảng năm triệu người trên toàn cầu, với 350.000 tín đồ, một cộng đồng khá lớn, sống ở Iran với tư cách là thiểu số tôn giáo đơn lẻ lớn nhất của đất nước. Bản sao Hồi giáo không chỉ từ chối người Baha'i nắm giữ các công việc của chính phủ, từ chối cấp phép cho họ điều hành các doanh nghiệp như nhà hàng và tiệm làm tóc, và cấm thanh niên của họ học các trường đại học. Kể từ năm 1979, nhà nước đã hành quyết hơn 200 người Baha’i chỉ vì niềm tin tôn giáo của họ.

Khi các nhà lãnh đạo cộng đồng bị bắt, không luật sư nào dám nhận vụ việc của họ. Trong lĩnh vực pháp lý, Baha'is là vùng đất không người của Cộng hòa Hồi giáo. Không ai, kể cả các luật sư đại diện cho nữ quyền và các nhà hoạt động dân chủ, sẽ đảm nhận các vụ án của Baha'i, bởi vì sự thù hận và cực kỳ nhạy cảm của nhà nước đã cố thủ đến mức hậu quả, các luật sư lo ngại, sẽ quá nguy hiểm. Đó là lý do tại sao thân nhân của những người bị bắt đến với tôi, và tôi đồng ý làm luật sư cho họ.

Không lâu sau khi tôi chấp nhận hồ sơ của họ, một số trang web cứng rắn bắt đầu đưa tin rằng con gái tôi Nargess đã chuyển sang chủ nghĩa Baha’i. Theo cách giải thích nghiêm ngặt của nước Cộng hòa Hồi giáo về luật Hồi giáo, việc chuyển đổi ra khỏi đạo Hồi có nghĩa là bỏ đạo và bị trừng phạt bằng cái chết. Đó là khúc dạo đầu cho những gì, tôi tưởng tượng, sẽ là những báo cáo tiếp theo cáo buộc sự chuyển đổi của chính tôi. Họ đang cố dọa tôi làm rơi vụ án, có lẽ đang giăng ra một cái bẫy nào đó.

Tôi biết mình đang giẫm chân trên một vùng đất nguy hiểm và sẽ phải suy nghĩ sáng tạo. Tôi đã liên lạc với Grand Ayatollah Hossein Ali Montazeri, một giáo sĩ cấp cao từng là người thừa kế của Khomeini nhưng đã bị gạt sang một bên vào cuối những năm 1980 khi ông phản đối chế độ hành quyết hàng loạt những người bất đồng chính kiến. Kể từ đó, Montazeri đã phát triển thành những người bất đồng chính kiến. Kể từ đó, Montazwri đã phát triển thành một trong những giáo sĩ tự do nhất của Iran, mặc dù chế độ đã quấy rối ông dữ dội và giữ ông ta bị quản thúc tại gia. Tôi đã viết một câu hỏi về tôn giáo cho Montazeri, hỏi một cách cởi mở rằng liệu Hồi giáo có cho phép một người Hồi giáo bảo vệ một người Baha'i bị buộc tội gián điệp hay không. Để đáp lại, Ayatollah đã đưa ra một fatwa nói rằng đó là hành động được phép. Fatma đã đi xa đến mức xác định rằng nếu ai đó chắc chắn rằng Baha'i bị buộc tội là vô tội, thì không chỉ được phép bào chữa cho người đó mà còn là nghĩa vụ của Vajeb.

Công tố viên đã nói rằng các bị cáo không thể gặp luật sư của họ cho đến khi kết thúc cuộc điều tra; hơn nữa, tôi không được phép nghiên cứu các tệp hoặc có quyền truy cập vào các cáo buộc chống lại chúng. Tôi đã nhiều lần đến gặp điều tra viên chính để có được một số tin tức về khách hàng của mình, nhưng anh ta đã làm chệch hướng mọi thắc mắc của tôi. Trong một lần đến thăm, anh ấy đã trở nên bực tức.

"Bạn là một người Hồi giáo. Làm thế nào bạn có thể bảo vệ một Baha'i?"

"Chính vì tôi là người Hồi giáo chứ không phải người Baha'i nên tôi muốn bảo vệ họ. Tôi tin vào tự do tôn giáo và đạo Hồi bảo vệ quyền đó."

Anh ấy nhìn tôi đầy vẻ nghiêm khắc, vì vậy tôi cảm thấy được khuyến khích để tiếp tục.

"Kinh Koran chưa nói," Ôi Muhammad, hãy nói với những kẻ ngoại đạo: Tôi không tôn thờ Chúa của bạn và bạn cũng không tôn thờ tôi. Vì vậy, hãy giữ tôn giáo của bạn cho chính bạn, và tôi cũng sẽ giữ tôn giáo của tôi cho chính tôi. "Vậy ý nghĩa của câu Kinh Koranic này là gì?"

"Thật tiếc khi luật pháp không cho phép điều đó. Nếu luật pháp cho phép tôi. Tôi sẽ không thể hiện lòng thương xót ngay cả với con cái của chúng. Chúng đang lừa dối tuổi trẻ của chúng ta."

Sau khoảng một năm, các khách hàng của tôi cuối cùng đã được phép nhận các chuyến thăm từ gia đình, nhưng họ sẽ không được phép gặp tôi. Những người thân được phép đến thăm đã chuyển cho tôi tin tức. Họ nói với tôi rằng các quan chức an ninh, bao gồm cả điều tra viên chính, đã hứa sẽ cho họ sự khoan hồng trước tòa nếu họ đồng ý không để tôi làm luật sư cho họ.

Các khách hàng của tôi không đồng ý, và sau khi họ ở trong tù thêm vài tháng, cuối cùng tôi cũng được phép nghiên cứu hồ sơ vụ án. Công tố viên đã buộc tội họ làm gián điệp cho Mỹ và Israel và âm mưu chống lại an ninh quốc gia. Nhưng hồ sơ của họ không có bất kỳ bằng chứng hoặc thậm chí lý luận nào có thể chỉ ra tội lỗi của họ. Rõ ràng là họ đang bị trừng phạt vì niềm tin tôn giáo của họ, nhưng vì việc truy tố họ trên cơ sở đó sẽ khiến quốc tế lên án vì những lý do này, nhà nước đã buộc tội gián điệp. Luật hình sự Iran không chính thức coi Baha'i là một hành vi phạm tội, và vì các tòa án không có bằng chứng về việc gián điệp, những người Baha'i này lẽ ra phải được thả. Nhưng tòa án Iran đã kết án thân chủ của tôi, năm người đàn ông và hai phụ nữ, hai mươi năm tù giam, họ vẫn ở đó cho đến ngày nay.

Đó là mùa hè cao điểm, máy điều hòa không khí quay cuồng của khu phố tạo ra một tiếng ồn ào tập thể mà tôi có thể nghe thấy từ văn phòng luật của mình. Tôi đang đọc email từ con gái mình, đang lơ đãng nhấm nháp ly nước anh đào chua chua, và tính toán chênh lệch múi giờ với Bờ Đông trong đầu để xem khi nào tôi có thể gọi cho con. Tiếng chuông làm tôi giật mình. Tôi đã không mong đợi bất kỳ người gọi nào vào lúc này và tôi đã đợi một lúc trước khi đứng dậy để trả lời.

"Đúng?"

"Mahdavi, từ Bộ Tình báo. Bà có một chút thời gian không?"

Tôi dựa vào khung cửa, băn khoăn không biết phải làm gì. Mahdavi không bao giờ đến mà không hẹn trước, và chiều hôm đó tôi chỉ có một mình. Tôi với lấy chiếc khăn trùm đầu của mình và gọi anh ta vào. Khi anh ta bước vào, một người đàn ông thứ hai theo sau.

"Đây là đồng nghiệp của tôi, ông Mahmudi. Anh ấy sẽ tiếp quản hồ sơ của bà từ tôi."

Mahmudi khoảng ngoài ba mươi tuổi, với đôi mắt nâu sáng, làn da trắng và bộ râu quai nón cần thiết của một công chức ngoan đạo. Mùi nước hoa của anh ta đã đến mũi tôi trước khi thấy mặt anh ta. Đôi mắt anh ta nhìn lướt qua văn phòng của tôi với một chút thất vọng, như thể anh ta đang mong đợi một điều gì đó vĩ đại hơn rất nhiều. Đôi giày của anh ta mũi nhọn, phong cách của những người Iran thuộc tầng lớp lao động đang cố gắng tỏ ra thành thị và sành điệu.

"Bà khỏe chứ?" Mahmudi hỏi, sau khi tôi đã pha trà.

"Tôi rất khỏe, cảm ơn." Tôi phải tự nhắc mình không khoanh tay để không tỏ ra khó chịu.

"Tôi đến đây để nói về các hoạt động của bà. Có lẽ bà có thể giúp chúng tôi hiểu rõ hơn, chính xác hơn những gì bà đang làm. Chúng tôi nghĩ rằng bà chủ yếu tham gia vào nhân quyền. Nhưng chúng tôi thấy bà hiện đang cung cấp báo cáo cho Hoa Kỳ, các quốc gia khác, những chuyện gì đang xảy ra ở đây? "

"Chà, không chỉ một, chúng tôi gửi báo cáo của chúng tôi đến một số nơi," tôi trả lời. "Nhưng theo tôi thấy, không có gì sai khi hợp tác với Liên Hợp Quốc, vì vậy không có gì nhiều để giải thích."

“Điều đó là chính trị. Tại sao bà không thực hiện các báo cáo của mình và giữ nó ở mức đó thôi?"

"Nếu hợp tác với Liên Hợp Quốc là sai lầm như vậy, tại sao chính phủ Iran lại là thành viên ngay từ đầu? Và tại sao Bộ Ngoại giao Iran lại có những giao dịch sâu rộng như vậy với Liên Hợp Quốc? Thậm chí tại sao chúng ta còn đặt đại sứ ở đó"

"Tôi không ở đây để nói về các đại sứ," ông nói. "Hãy nói cho tôi biết tại sao bà cũng can thiệp vào quá trình bầu cử. Đây là một vấn đề chính trị; không nên can thiệp vào nó."

Trung tâm Bảo vệ Nhân quyền đã thành lập một ủy ban để thúc đẩy các cuộc bầu cử tự do và công bằng, dựa trên các nguyên tắc của một cơ quan quốc tế mà Iran trực thuộc. Ủy ban đã đánh giá các phiếu bầu của Iran trong hai năm và phát hiện ra nhiều vi phạm, sau đó họ đã chuyển cho chính cơ quan Liên minh Nghị viện. Chính phủ Iran đã không hài lòng ..

Tôi đã cố gắng giải thích với người giám sát mới của mình rằng chúng tôi cần bầu cử lành mạnh để có một nền dân chủ lành mạnh. Tôi lập luận rằng nếu không mọi người sẽ trở nên bất mãn và buộc phải tiến hành một cuộc cách mạng khác.

Mahmudi lắng nghe điều này một cách thản nhiên, gõ ngón tay lên bàn. Đôi mắt anh ấy tối sầm lại khi tôi đề cập đến khả năng xảy ra một cuộc cách mạng khác.

"Được rồi. Vậy Hội đồng Hòa bình Quốc gia mà bà đã thành lập. Đây là cái gì? Công việc của bà có rất nhiều điểm khác nhau," ông nói.

"Quyền con người là vô nghĩa nếu không có hòa bình Trong thời kỳ xung đột, hoặc chỉ là cảm giác về dòng chảy sắp xảy ra, gần như không thể tập trung vào các quyền như quyền tự do ngôn luận hoặc quyền được giáo dục. Mọi người đều đang đấu tranh để đạt được hòa bình và quyền thực sự là được kết nối. "

"Dù sao thì bây giờ chúng ta cũng đang ở trong hòa bình, vì vậy tốt nhất là ta nên nỗ lực để tránh lãng phí ", anh ấy nói.

Tôi không biết phải tiếp tục bao lâu nữa. Tôi thực sự có nên giảng một bài ngắn về nhân quyền và ý nghĩa tồn tại và bất khả xâm phạm của chúng cho một nhân viên tình báo không? Anh ấy đang yêu cầu câu trả lời, và tôi không có ngôn ngữ nào khác để giải thích cho bản thân. Anh ta muốn hiểu - hoặc ít nhất anh ta đang giả vờ muốn hiểu – nhân quyền và dân chủ và ngăn ngừa xung đột giao nhau như thế nào, nhưng cuộc trò chuyện như vậy đòi hỏi một phần nhỏ của một thế giới quan chung, hoặc, tối thiểu, một sự hiểu biết chung về các thuật ngữ đó. Anh ấy trở nên khó chịu, đẩy ghế về phía sau, như thể để tạo thêm khoảng cách giữa chúng tôi. Tôi quyết định đơn giản hóa những gì tôi đang nói và liên hệ nó với công việc của anh ấy.

"Tôi không quan tâm đến quyền lực chính trị chút nào. Đó không phải là mục đích của hoạt động nhân quyền. Tôi biết điều đó cũng đúng với các đồng nghiệp của tôi. Chúng tôi không làm việc với hoặc cho bất kỳ nhóm đối lập nào; chúng tôi thậm chí không đặc biệt ủng hộ cái này hơn cái khác. Chúng tôi chỉ cam kết thấy mọi người sống tự do và đảm bảo các quyền hợp pháp của họ được bảo vệ. "

Tôi mô tả những người khác nhau đã tham gia Hội đồng Hòa bình Quốc gia, chúng tôi đã bao gồm các nhà làm phim và nhà văn, nhà khoa học và bác sĩ như thế nào. Chúng tôi đã thành lập nhóm trong nhiệm kỳ tổng thống của George W. Bush, Iran”. Ngay lập tức, ông ấy hết kiên nhẫn và lớn tiếng cắt ngang lời tôi:

"Đuổi tất cả những người này ra khỏi văn phòng của bà. Đừng để họ vào lại nữa. Hiểu chưa?"

"Làm thế nào ông có thể nói điều đó? Có một số người nổi bật, lỗi lạc nhất trong xã hội của chúng ta. Tôi sẽ không bao giờ làm điều đó."

"Những người mà ông vô cùng kính trọng, họ chỉ là những kẻ vô nhân. Nếu ông đuổi họ ra ngoài, họ sẽ tan chảy và biến mất như một quả cầu tuyết dưới ánh mặt trời. Họ chỉ cảm thấy mạnh mẽ vì đang chen chúc dưới chiếc ô của ông."

Trong đầu, tôi tưởng tượng câu nói, Và rồi ông sẽ hạnh phúc ư? Sau đó, ông sẽ để tôi một mình và để cho tôi làm công việc của tôi và ngừng theo dõi và quấy rối tôi?

Nhưng thay vào đó, tôi cất giọng cộc lốc: "Nghe này, văn phòng của trung tâm không phải của tôi. Tôi đã chuyển quyền sở hữu cho trung tâm như một sự tình nguyện, và hội đồng quản trị quyết định ai sẽ vào, không phải tôi."

"Bà có giấy tờ hiến tặng đó không?" ông ấy nói, mỉm cười với vẻ dễ chịu giả tạo.

"Khi ông cầu nguyện vào lúc bình minh mỗi ngày và khi ông nhịn ăn trong tháng Ramazan, ông có nhận được biên lai không? Ông có tài liệu chứng minh ông đã nhịn ăn không?" Bấy giờ tôi mới lên tiếng. "Tôi đã giao văn phòng đó cho trung tâm bởi vì trong hệ thống tín ngưỡng của tôi, công tác nhân quyền là một hành động được tôn thờ".

Lúc này, anh ta đột ngột đứng dậy và bỏ đi. Khi anh ta mở cửa, anh ta quay mặt về phía tôi. "Inshallah, chúng tôi sẽ sớm gặp lại bà."

Ngày hôm sau, tôi gặp các đồng nghiệp của mình tại trung tâm và kể cho họ nghe về cuộc gặp mặt. Tất cả đều đồng ý rằng tôi được bảo vệ bởi vị trí quốc tế của tôi với tư cách là người đoạt giải Nobel, rằng các nhân viên tình báo sẽ không dám có hành động chống lại tôi, và rằng chúng ta nên phớt lờ những lời đe dọa của họ. Vì vậy, chúng tôi tiếp tục với công việc của mình như trước, giải quyết các vụ án và dành nhiều giờ cà phê vào buổi chiều tại văn phòng, lập chiến lược và lập kế hoạch cho tương lai.

Tôi đã cố gắng tìm hiểu thêm về Mahmudi, người đàn ông coi mình như kẻ thù của tôi. Tôi biết rằng đây không phải là tên thật của anh ấy. Tôi thường nghĩ về anh ta, nghiền ngẫm mục đích duy nhất của anh ta trong việc hạ bệ tôi. Mặc dù anh ấy có vẻ là người thẩm vấn và đặc vụ chính xử lý hồ sơ của các luật sư và các nhà hoạt động bất đồng chính kiến ​​nổi tiếng nhất đất nước, ông ấy vẫn bị ám ảnh về tôi. Trong tất cả những năm tôi bảo vệ những người bị nhà nước đàn áp, tôi chưa bao giờ bắt gặp một trường hợp nào khác mà một nhân viên tình báo đã cống hiến sự nghiệp của họ vào việc hủy hoại một cá nhân. Mahmudi đã hỏi rất nhiều đồng nghiệp của tôi trong nhiều năm, thường xuyên nhất là về tôi, thăm dò họ về những gì "Shirin" đang làm, đến nỗi tôi đã thu thập được hình ảnh về ông ấy trong tâm trí mình. Anh ấy muốn biết những chi tiết nhỏ nhất về cuộc sống và hành vi của tôi. Anh ta luôn gọi tôi là "Shirin" trong các cuộc thẩm vấn của mình, để khiến tôi trở nên nhỏ bé hơn, không đáng được gọi là khanoum hay thậm chí chỉ bằng họ của tôi. Tôi tin rằng anh ấy đã làm điều đó để khiến anh ấy có vẻ thân mật với tôi, rằng anh ấy có sức mạnh và tôi thì nhỏ bé.

Anh ta làm việc trong ngành an ninh của Bộ tình báo, chịu trách nhiệm về "hồ sơ an ninh", với những người có liên quan như tôi: nhà hoạt động, nhà phê bình, những người bị coi là kẻ thù. Với dáng người trung bình và mái tóc màu nâu nhạt, tôi nghĩ anh ấy là một người Iran gốc Azeri hoặc Thổ Nhĩ Kỳ. Anh ấy đã là một dân quân kể từ khi còn trẻ, và những đồng nghiệp có thể xác định giọng vùng miền xuống thị trấn cho biết ông ấy đến từ Orumiyeh, ở tỉnh Tây Azerbaijan của Iran. Thật xúc phạm khi được gọi là người thẩm vấn; anh ấy cho rằng đây là một mô tả quá thấp cho công việc mà anh ta đã làm. Anh ta tự gọi mình là "chuyên gia tình huống" hoặc đôi khi là "sĩ quan tình báo". Trong các cuộc thẩm vấn, ông ta có thói quen bắt chước mọi người. "Tôi muốn là một luật sư," ông ta nói, hòa giọng với nhịp điệu và cách nói của nạn nhân. "Tôi muốn gọi điện cho gia đình" ... "Tôi chỉ yêu cầu quyền lợi của mình." Anh ấy đã kết hôn và có một cô con gái. Tôi biết điều này bởi vì anh ta đã tạm dừng một cuộc thẩm vấn để gọi điện, nói chuyện tử tế với một cô gái nhỏ, và hứa sẽ mang cho cô ấy thứ gì đó khi anh ta về nhà.

Nỗi ám ảnh của anh ấy với tôi không bao giờ nguôi ngoai. "Bà không biết làm thế nào mà đôi mắt ông ấy lấp lánh vì căm ghét khi ông ấy nói tên bà", một trong những đồng nghiệp của tôi liên quan sau khi trải qua một số cuộc thẩm vấn mà Mahmudi đã dành để khám phá thông tin chi tiết về tôi.

“Điều gì đó về bà thu hút sự tham gia của cá nhân anh ấy,” cô ấy tiếp tục, “Có vẻ như bà có điều gì đó mà anh ấy muốn tồi tệ. Hạ cánh xã hội? Uy tín? Anh ấy rất tức giận vì bà là chính mình. " Mahmudi quyết tâm hạ bệ tôi, nhưng lúc đầu, anh ta bắt đầu thực hiện những hành động phá hoại sơ đẳng.

Vào ngày 10 tháng 12 năm 2008, tổ chức của tôi đã lên kế hoạch tổ chức lễ kỷ niệm 60 năm ngày Tuyên ngôn Thế giới về Nhân quyền, hiến chương mà Đại hội đồng Liên hợp quốc đã thông qua năm 1948 sau Thế chiến thứ hai, được thiết kế để tôn vinh các quyền cơ bản của cá nhân ở mọi nơi. Khoảng một trăm người đã được mời, và chúng tôi đã thuê một cái lều, ghế và máy sưởi để tận dụng sân thượng rợp bóng cây lớn của văn phòng, đủ chỗ cho mọi người. Như chúng tôi đã làm hàng năm, chúng tôi cũng sẽ báo trước một giải thưởng cho một nhà hoạt động nổi tiếng của Iran, người đã hoạt động vì dân chủ và tự do ngôn luận

Năm đó, giải thưởng được trao cho Ezzatollah Sahabi, một trong những nhà hoạt động phục vụ lâu nhất của Iran, một người ủng hộ quyền chính trị và quyền công dân, năm đó ông đã bước sang tuổi 73.

Thư ký văn phòng của chúng tôi, một phụ nữ trẻ Haha'i tên Jinoos, đến sớm để trang trí cơ sở, kê ghế và cắm hoa cùng với một vài đồng nghiệp khác. Khi tôi đến trung tâm, tôi nhận thấy những chiếc Peugeot màu sậm đang đậu ở lối vào. Cửa trước của tòa nhà đã rộng mở. Tôi nhanh chóng leo lên cầu thang và thấy cửa văn phòng cũng vừa đóng. Khi tôi bước vào, Jinoos nói to, "Khanoum Abadi đã đến."

Narges Mohammadi, một trong những đồng nghiệp thân cận nhất của tôi, một nhà hoạt động nhân quyền khoảng 40 tuổi, chồng là nhà báo đã phải ngồi tù gần cả thập kỷ đã qua, tiến về phía tôi. "Shirin, họ đến để đóng cửa chúng ta. Họ muốn chúng ta rời đi ngay bây giờ, vì vậy họ có thể niêm phong lối vào."

"Chuyện gì đang xảy ra vậy? Chúng tôi không làm gì sai ở đây!"

Hai nhân viên an ninh mặc vest màu sậm bước vào từ hành lang. "Đáng tiếc, theo lệnh của chính phủ cách mạng, chúng tôi phải đóng cửa văn phòng này ngay lập tức."

"Ông có lệnh của công tố viên không? Thậm chí ông có trát để vào cơ sở này không?"

"Mở cửa ngay, và cho chúng tôi vào. Chúng tôi không có giấy gì cả, công tố viên đã ra lệnh miệng cho chúng tôi."

“Tôi không chấp nhận điều đó.” Tôi di chuyển đến đứng trước cửa ra vào sân thượng.

Người đặc vụ cao lớn, người bị nổi mẩn ngứa dưới râu, đặt một tay lên hông, nơi tôi biết ông ấy đang giấu một vũ khí.

"Chúng tôi không muốn có bất kỳ rắc rối nào và cũng không muốn bắt giữ bất cứ ai. Nhưng xin hãy tuyệt đối chắc chắn rằng buổi lễ này sẽ không được tiến hành, trong bất kỳ điều kiện nào. Chúng tôi phải niêm phong văn phòng, và điều này là mục đích chính của lệnh đình chỉ này. "

Tôi biết ông ấy không nói dối. Tại Cộng hòa Hồi giáo Iran, mệnh lệnh của Bộ Tình báo và bộ máy An ninh luôn cân bằng luật pháp. Tôi đã xử lý nhiều trường hợp ở đây những người chống lại việc bắt giữ hoặc thách thức các đặc vụ, yêu cầu xem trát. Gần như lúc nào họ cũng bị đánh đập thậm tệ và bị lôi đi, hoặc văn phòng hoặc nhà của người thừa kế bị lục soát. Người sĩ quan đứng trước mặt tôi với tay cầm súng có khả năng làm bất cứ điều gì ông ta muốn. Ông ấy sẽ không bị khiển trách gì cả, ông ấy và tôi đều biết điều đó.

Một đặc vụ lạ lùng xuất hiện từ phía sau văn phòng cầm một chiếc máy quay phim và bắt đầu quay quanh căn phòng bằng ống kính của ông ta. Ông ta quay video những tờ giấy trên bàn làm việc, những bức ảnh trên tường, cây dương xỉ trong góc, rồi hướng ống kính của mình đến tất cả khuôn mặt của chúng tôi.

"Ông có phải là đạo diễn phim không? đi ra khỏi đây," tôi nói.

Jinoos lôi một chiếc máy ảnh mà chúng tôi giữ để lấy lời khai nhân chứng ra khỏi ngăn bàn. Đôi mắt cô ấy rưng rưng những giọt nước mắt giận dữ, và cô ấy lau chúng bằng tay áo khi bật thiết bị lên và xoay người để đối mặt với người đại diện bằng máy ảnh.

"Vậy ta đi quay phim ngươi!" cô ấy nói.

Người đại diện sững sờ và quay sang viên sĩ quan chính, người đang quay lưng vào phòng, bận rộn nói vào một chiếc điện thoại di động, và đã không để ý đến cuộc trao đổi này.

"Tắt máy ảnh đó ngay!" người quay phim hét lên, tiến về phía cô.

"Nếu quay phim tệ như vậy, tại sao bạn lại làm điều đó?" Cô nói, xoay người để quay phim tất cả các đặc vụ trong phòng; bây giờ có khoảng nửa tá người trong số họ.

"Còng tay cô ấy!" người quay phim hét lên, ra hiệu cho các sĩ quan khác.

Dù có chuyện gì xảy ra vào chiều hôm đó, tôi không muốn Jinoos bị bắt. Nếu cô ấy đến đồn cảnh sát, họ sẽ phát hiện ra rằng cô ấy là một người Baha'i, và cô ấy có thể phải ngồi tù nhiều năm.

“Jinoos, làm ơn dừng lại,” tôi nói, đặt tay lên lưng cô ấy. Một đặc vụ bước tới để lấy máy ảnh, và cô ấy chuyển nó cho ông ta. Tay cô run run.

Trong khi hai bên đang dằn co, một số khách đã bắt đầu lách vào. Họ lo lắng nhìn xung quanh, và một trong số họ nói với chúng tôi rằng một hàng nhân viên an ninh hiện đang đứng bên ngoài tòa nhà, cố gắng ngăn không cho mọi người vào. Chúng tôi có thể nghe thấy tiếng hét từ bên ngoài, một người đàn ông hét lên, "Mọi chuyện đã kết thúc, chúng tôi đã kết thúc nó. Đứng lại!"

Tôi lao đến cửa sổ và nhìn thấy một số đông người, những phụ nữ mà tôi nhận ra là khách mời đang cố gắng đi về phía cửa ra vào. Khi các cảnh sát đẩy họ lại, một phụ nữ, một giám đốc, đã loạng choạng lùi lại và ngã xuống đường. Một người đàn ông đang vẫy tay phản đối thì một sĩ quan nắm lấy cánh tay của anh ta, và một người khác còng tay họ và đẩy anh ta vào một chiếc xe cảnh sát đang chờ sẵn. Đường phố giờ đã bị phong tỏa hoàn toàn với những chiếc xe an ninh.

Người đứng đầu đang đứng bên trong hắng giọng lớn tiếng "Anh không định đi à? Chúng tôi đã hỏi anh một cách lịch sự, nhưng nếu anh không bắt đầu di chuyển, chúng tôi sẽ ném anh ra ngoài." Một vài sĩ quan nữa bước vào phòng, bên cạnh kẻ tức giận có vẻ là người phụ trách.

Tôi lần mò trong ví lấy điện thoại di động để gọi cho đồn cảnh sát địa phương.

Khi chỉ huy trả lời, tôi nói: "Tôi cần ông giúp", tôi cảm thấy khó thở. "Có một số người đàn ông tại văn phòng của tôi, và họ thậm chí còn không có lệnh truy nã. Họ đang cố gắng đuổi đồng nghiệp và tôi ra khỏi khu riêng tư của chúng tôi một cách bất hợp pháp".

Các sĩ quan đang nghe cuộc gọi của tôi, rõ ràng là rất tức giận. Tôi áp sát điện thoại vào tai để không ai có thể nghe thấy chỉ huy nói với tôi rằng nó không có ích gì, yêu cầu tôi đừng từ chối. "Chúng tôi sẽ không giúp," ông ấy nói. "Việc này đến từ Bộ Tình báo."

Tôi nhìn các sĩ quan, ngày càng bồn chồn và mất kiên nhẫn, sải bước về văn phòng và ném giấy tờ quanh bàn làm việc. Khi tôi nhìn thấy khuôn mặt của Jinoos trắng bệch như thế nào, tôi nhận ra rằng gây ra một cuộc chiến sẽ đặt cô ấy, các đồng nghiệp trẻ khác và một số khách của chúng tôi trở thành băng đảng xã hội đen. Họ có thể sẽ không dám ra tay trong lúc nguy cấp này. Họ có thể sẽ không dám bắt tôi. Nhưng những người khác thì sao? Tôi vẫy tay về phía Jinoos, Narges và những người khác về phía tôi.

"Tôi biết là khó khăn, nhưng chúng ta phải đi. Không có bất kỳ sự lựa chọn nào," tôi nói, cố giữ giọng trầm, bình tỉnh. Chúng tôi dạo quanh văn phòng, tắt máy tính, rồi bước ra ngoài tắt đèn sưởi trên sân thượng. Bánh ngọt và và những thức ăn ngọt trên đĩa, đồ uống, đồ trang trí - chúng tôi để tất cả ở đó và ra khỏi văn phòng, với các đặc vụ khóa cửa sau lưng chúng tôi. Khách bên ngoài đã được giải tán hết. Trời sắp chạng vạng, những chiếc bóng mờ dần trên những chiếc xe cảnh sát vẫn xếp hàng trên phố. Tôi thoáng băn khoăn không biết ngày mai có ai xuất hiện và thấy cánh cửa được chốt chặt hay không, hay liệu tin tức có lan truyền nhanh chóng trong cộng đồng các nhà hoạt động và nhân quyền của thành phố hay không.

Bởi vì các tổ chức phi chính phủ ở Iran hiếm khi chấp nhận các khoản tài trợ hoặc tài trợ của nước ngoài - điều này sẽ khiến họ ngay lập tức bị tổn hại trong mắt chế độ và dẫn đến việc họ phải đóng cửa - hầu hết hoạt động bên ngoài văn phòng của công chúng. Trung tâm Bảo vệ Nhân quyền đã trở thành nơi tập hợp của nhiều nhà hoạt động và tổ chức hoạt động vì quyền phụ nữ, môi trường và một số vấn đề khác. Đó là một không gian xã hội, an toàn, nơi những người xây dựng xã hội của họ đến với nhau để tranh luận và chia sẻ tin tức, thường ngồi dưới những tán cây trên sân thượng rộng rãi, hút thuốc và nói chuyện. Nhiều người gọi sân thượng đó là "căng tin nhân quyền." Vì vậy, việc đóng cửa trung tâm không chỉ đơn giản là đóng cửa không gian vật chất của một số ít luật sư nhân quyền; nó đã đóng cửa một cách hiệu quả trung tâm xã hội và trí tuệ công chính của những người ở Tehran hoạt động theo chủ nghĩa công dân. Và có lẽ đó đã là mục tiêu của bữa tiệc. Ý nghĩ này khiến chân tay tôi nặng trĩu với sự bối rối, và tôi nhìn lên cửa sổ tối đen của trung tâm, nó phản chiếu bảng hiệu đèn neon của ngân hàng ở tầng trệt.

Tôi luôn nỗ lực để xây dựng mọi thứ ở đất nước mình, tìm cách truyền đạt ý nghĩa của quyền con người, thuyết phục mọi người rằng họ quan trọng. Để làm điều này, tôi chỉ đơn giản là làm theo chính mình, và tôi gần như luôn nhấn mạnh khi mọi thứ diễn ra không như ý muốn. Nhưng buổi tối hôm đó, đứng trên đường phố trước cánh cửa chính thức được chốt lại và niêm phong của trung tâm nhân quyền duy nhất của Iran, tôi đã cho phép bản thân mình suy nghĩ về việc làm gì trong lúc khó khăn này. nào.

Bất chấp những nỗ lực của tôi để giữ Jinoos an toàn vào buổi tối hôm đó, một tuần sau, chính quyền phát hiện ra rằng cô ấy là một người Baha'i và bắt cô ấy tại nhà riêng. Các nhà chức trách đã giam giữ cô trong khoảng một năm, và sau khi cô được thả, họ đã bỏ tù cha cô, không vì lý do gì khác ngoài đức tin của ông.

Chúng tôi cũng có những lo lắng nhỏ hơn để đối phó. Tất cả các thiết bị chúng tôi mang đến cho buổi lễ - lều, đèn sưởi lớn ngoài trời, ghế - vẫn còn trong khuôn viên của văn phòng và chúng tôi sẽ phải trả một khoản phí hàng ngày cho việc thuê chúng. Tôi đã cố gắng liên hệ với các cơ quan chức năng khác nhau để mở các cửa ra vào, chỉ để chúng tôi có thể trả lại thiết bị. Sau khi tôi vắng mặt trong hai tháng tại văn phòng, cuối cùng họ đã cho chúng tôi vào trong một giờ, đủ lâu để loại bỏ mọi thứ. Các nhà chức trách không bao giờ công khai vụ việc chống lại trung tâm, không bao giờ đưa nó ra tòa, và không bao giờ cho tôi truy cập vào hồ sơ, vì vậy tôi có thể xem những gì đã bị cáo buộc chống lại chúng tôi. Điều tra viên cho biết bằng chứng đã được phân loại và nó sẽ chỉ được tiết lộ cho tòa án, tất nhiên là chưa bao giờ được hỏi ý kiến ​​về vấn đề này.

Không lâu sau khi nhà chức trách cho phép chúng tôi trở lại văn phòng trong một giờ, tôi tình cờ gặp người quản lý của tòa nhà trên đường phố. Đó là một buổi chiều trời hanh hao, gió hất tung thùng rác dọc theo rãnh nước, hơi nước bốc lên từ những hạt đậu fava hình chóp mà một người bán hàng rong đang nấu nướng cạnh ki-ốt nơi tôi dừng chân mua báo.

"Khanoum Ebadi, bây giờ khi tôi gặp bà rồi, có điều tôi muốn đề cập đến," người quản lý tòa nhà nói. "Một đêm sau khi họ đóng cửa văn phòng của bà - đó là khoảng 8 giờ tối, khi tôi trở về căn hộ của tôi - tôi thấy hai người đàn ông đang mở cửa vào văn phòng của bà.

"Tôi nhận ra họ vì họ chính là những người đã thuê căn hộ bên cạnh bà vào năm ngoái. Họ hiếm khi ở đó, nhưng tôi nhận ra họ. Tôi nói với họ rằng văn phòng đã bị niêm phong bởi các quan chức chính phủ, đó không phải căn hộ của họ ngay từ đầu, Và yêu cầu biết lý do tại sao họ phá vỡ niêm phong. Họ cho tôi xem thẻ căn cước của chính phủ để vào. Họ bảo tôi không được đề cập với bất kỳ ai mà tôi đã nhìn thấy chúng. Nhưng tôi nghĩ bà nên biết."

"Cảm ơn vì đã nói với tôi," Tôi nói chậm rãi. Chúng tôi luôn có một mối quan hệ tốt. Anh ấy là một người đàn ông tốt bụng, và bây giờ tôi càng đánh giá cao sự chính trực của anh ấy.

“Tốt hơn là tôi nên đi,” anh ấy nói, vẫy tay chào tạm biệt khi đi nhanh vào dòng người nhộn nhịp đang mua sắm sau giờ làm việc. Tôi nhìn anh ta biến mất trên đường phố, đứng yên tại chỗ, tiếp thu những gì anh ta đã nói. Có nghĩa là trong ít nhất tám tháng qua, kể từ khi căn hộ lân cận đó được cho thuê, Bộ Tình báo đã hoạt động ngay bên cạnh chúng tôi. Họ có thể đã cài đặt các thiết bị nghe, ghi lại hàng trăm cuộc trò chuyện riêng tư của chúng tôi, ghi lại những chi tiết thân mật nhất của các cuộc họp của chúng tôi với khách hàng. Nhận ra rằng chỉ ở phía bên kia bức tường, suốt mấy tháng nay, là một chốt nghe ngóng của Bộ Tình báo khiến tôi tức giận hơn những gì tôi có thể tưởng tượng. Không phải vì họ đang nghe trộm, vì tôi đã mong đợi điều đó. Nhưng bởi vì họ đã chống lại chúng tôi, nghe và biết chính xác những gì chúng tôi đã làm. Họ biết rằng chúng tôi đang làm công việc nhân quyền và không có âm mưu lật đổ chế độ. Thế thì vì sao họ vẫn đóng cửa chúng tôi.