Phóng sự ảnh của Nguyễn Duy

1- Tháng 9 năm 2013, tôi có dịp trở lại Mạc Tư Khoa sau 25 năm xa cách, kể từ khi viết xong bài thơ Nhìn Từ Xa...Tổ Quốc tại ký túc xá Học viện Văn học Gorki (1988). Sau khi cùng nhà thơ Châu Hồng Thuỷ – Chủ tịch hội Văn Nghệ người Việt tại Liên bang Nga – cà phê sáng với bầy chim sẻ thân thiện, chúng tôi đi vãn cảnh Hồng trường.

2- Ngay trước cổng chính của Hồng trường, có một cụ Lênin đang đứng chờ du khách chụp ảnh lưu niệm. Thi sỹ Thuỷ bảo, mỗi cú "toách" chung với đồng chí ấy, trước đây chỉ mất mươi rúp, nay tăng dần theo thời giá lên năm bảy chục rúp rồi. Sắp tới còn tăng nữa. Tôi chỉ có ít tiền rúp để uống nước, không dám xài sang, đành chụp cụ từ xa vậy...

3- Thấy có khách, một bóng trắng bỗng từ đâu vụt hiện. À ra là cụ Stalin.

4- Rồi đột ngột một cụ Stalin nữa, với quân hàm quân hiệu oai phong.

5- Tưởng thế là đủ. Dè đâu vừa bước qua cổng Hồng trường lại thấy một cụ Lênin nữa đang chống ba toong dựa tường chờ khách...

6- Một tay cụ lột mũ, vẫy chào và nói to với khách qua đường bằng một tràng tiếng Nga. Thi sỹ Thuỷ dịch cho tôi, đồng chí ấy bảo rằng hãy vào đây chụp ảnh với tao, chứ cái thằng ngoài kia nó không giống Lênin đâu! Còn tay kia cầm tờ báo PRAVDA (SỰ THẬT) như một đạo cụ.

Mạc Tư Khoa, 13.9.2013

N.D.