văn việt: Anh có nghe thấy không

Danh ngôn

Trong mọi cộng đồng, chúng ta cần một nhóm thiên thần gây rối.

We need, in every community, a group of angelic troublemakers.

(Bayard Rustin – trích bài phát biểu tại New York City 1963)

Trong mọi trường hợp, chắc chắn rằng sự thiếu hiểu biết, đi kèm với quyền lực, là kẻ thù tàn bạo nhất có thể có của công lý.

It is certain, in any case, that ignorance, allied with power, is the most ferocious enemy justice can have.

(James Baldwin - No Name in the Street 1972)

Các cuộc cách mạng và các cá nhân có thể bị giết hại, nhưng bạn không thể giết chết các ý tưởng.

While revolutionaries and individuals can be murdered, you cannot kill ideas.

(Thomas Sankara, một tuần trước khi bị ám sát, 1987)

Không có cảm giác nào cô đơn hơn việc bị chính đất nước mình trục xuất.

There's not a more lonely feeling than to be banished by my own country.

(Kiyo Sato – Kiyo’s Story 2009)

Anh có nghe thấy không

Văn Cao

(Gửi một nhà thơ xưa đã nổi tiếng)

Tôi nhớ khoảng mười lăm năm trước ở Hà nội được đọc bài thơ này của Văn Cao, trong tập Giai Phẩm Mùa Xuân 2, bản gốc in năm 1956, của nhà thơ Nguyễn Thụy Kha. Tôi xin anh một photocopy để giữ kỷ niệm. Tôi cũng thường nghĩ về hai câu thơ này của ông:

Những con người không phải của chúng ta

Vẫn ngày ngày ngày ngang nhiên sống

Nguyễn Đức Tùng

Cửa đóng lại từ chín giờ

Không một cuốn sách chờ đợi

Dù những ngôi sao đang nở trên trời

Dù đêm mùa xuân bắt đầu trở lại

Tất cả hướng về biển

Bọt cứ tan trên bãi cát xa

Mà cửa bể vẫn im lìm chưa mở

Bao giờ nghe được bản tình ca

Bao giờ bình yên xem một tranh tĩnh vật

Bao giờ

Bao giờ chúng nó đi tất cả

Những con người không phải của chúng ta

Vẫn ngày ngày ngày ngang nhiên sống

Chúng nó còn ở lại

Trong những áo dài đen nham hiểm

Bẻ cổ bẻ chân đeo tội ác cho người

Chúng nó còn ở lại

Trong những tủ sách gia đình

Ở điếu thuốc trên môi những em bé mười lăm

Từng bước chân các cô gái

Từng con đường từng bãi cỏ từng bóng tối

Mắt quầng thâm còn nhỡ mãi đêm

Chúng nó còn ở lại

Trong những tuổi bốn mươi

Đang đi vào cuộc sống

Như nấm mọc trên những thân gỗ mục

Người bán giấy cũ

Đã hết những trang tiểu thuyết ế

Những trang báo ngày xưa

Đang bán đến những trang sách mới

Những bài thơ mới nhất của anh

Anh muốn giơ tay lên mặt trời

Để vui da mình hồng hồng sắc máu

Mấy năm một điệu sáo

Như giọng máy nước thâu đêm chảy

Chung quanh còn những người khôn ngoan

Không có mồm

Mắt không bao giờ nhìn thẳng

Những con mèo ngủ yên trên ghế

Trong một cuộc dọn nhà

Những con sên chưa dám ló đầu ra

Những cây leo càng ngày càng, tốt lá

Một nửa thế giới

Một nửa tâm hồn

Một nửa thế kỷ

Chưa khai thác xong

Bây giờ không còn những tiểng nổ to

Nhưng còn những tiếng rạn vỡ

Có thể thu hết những khẩu súng phản động

Nhưng vẫn còn

Những khẩu súng đưa người tự tử.

Anh có nghe thấy không

Chỗ nào cũng có tiếng

Chưa nói lên

Những người của chúng ta

Đang mờ mờ xuất hiện

Le lói hy vọng

Trên những cánh đồng lầy

Nghìn năm cũ phủ mất nhiều giá trị

Đốt nghìn kinh chưa thắp sáng cuộc đời

Vào một cuộc đấu tranh mới

Với những người không phải của chúng ta

Anh có nghe thấy không

Vào một cuộc đấu tranh mới

Để mở tung các cánh cửa sổ

Mở tung các cửa bể

Và tung ra hàng loạt hàng loạt

Những con người thật của chúng ta.

Vợ chồng nhạc sĩ Văn Cao - Ảnh: HÀ TƯỜNG

Danh ngôn

Ban Biên tập

Tra cứu theo tên tác giả

Anh có nghe thấy không