AI CŨNG CÓ THỜI

 

Ai cũng có thời của mình,

dường như thế.

thời của tôi là nhi đồng sinh ra trong chiến tranh,

một cuộc chiến mà nhiều người bảo là có tranh cãi

nhưng cũng có người bảo là không, chính nghĩa rõ như ban ngày

thế cuộc đổi thay

như trăm năm dâu bể

một ngàn năm này, một trăm năm nọ và trên dưới chín chục năm kia đều cũng đã/sẽ qua

những năm khác chắc sẽ vẫn còn tới nữa

và mỗi người mới ấy cũng sẽ có thời của họ

những chính trị gia, những ông hoàng, bà chúa

những giáo này, sư kia, sỹ nọ

những trọc phú, tài phiệt

những big-tech, fin-tech đủ loại

hay những "Vin" này, vịn kia

vân vân, vân mây và cả những nhà văn, nhà thơ, nhà họa, nhà nhạc... chuyên săn tìm giải thưởng

cả những Phạm Xuân Ẩn và những Phạm Thị Xuân Ẩn giăng mắc khắp nơi

vâng, những người đình đám

và cũng có những kẻ vô danh

như ai đó nọ kia...

với tôi

vâng với tôi

mà nếu không có chữ tôi ấy thì lại càng thật vui

(bởi) tôi mong được làm hạt cát, hạt bụi

hay làm những gì nhỏ bé nhất

chẳng để bận tâm ai

mong chẳng ai ngó tới

sau khi đã trót ra đời

để một ngày nhìn ra sa mạc nọ

thấy cát trắng

cát trắng vô bờ

cát trắng mênh mông

cát trắng tơi bời

thì sẽ mong rằng

cát sẽ ấp ôm tôi!

Vĩ thanh: Gửi thời của cát bụi, như mọi thời

London, 05/12/2022

 

KẺ THỦ ÁC

 

Kẻ thủ ác nhẫn tâm

dùng những thủ đoạn tình cảm

để lừa dối bao người

nó cũng chuẩn bị cả lý lịch có người thân nổi loạn, phản biện, trung trực, nhân văn...

lừa bịp thôi

nó vẫn là kẻ bịp

kẻ thủ ác luôn che giấu giỏi

vỏ bọc của nó rất dày

nó núp vào truyền thông, chui vào cả những nốt nhạc đen, nhảy nhót trên những phím đen

và ưa nhất hai loại nhạc

ái tình sến ba xu

và âm nhạc ru ngủ

nó chui vào lọ mực đen

để cố bôi lên những tờ giấy trắng

những thông điệp mờ ám

anh nhìn vào lý lịch hai, ba đời của nó ư?

rất dễ nhầm

anh mê mẩn âm nhạc và chữ nghĩa của nó ư

lại dễ lạc

hãy nhìn những gì nó thực làm

hãy xem con đường lẩn trốn, những dấu vết mờ ám nó để lại

hãy lắng nghe những nạn nhân

đừng thờ ơ

cũng đừng cao ngạo, kiêu căng và chủ quan tưởng mình biết hết

bởi vì nó là con tắc kè đổi màu

nó là con ngài, sắp đổi hình thành con bướm ma

sẽ thoát hết chỗ này, nếu thoát chết, để bay đi làm bậy nơi kia

đối với nó ba mươi chưa phải là Tết

còn vẫn tin nó ư?

vậy hãy cứ say đi, nghe nhạc của nó đi, đọc báo, đọc văn của nó đi

bạn sẽ được như ý

trong giấc li bì hoan lạc chốn trần ai!

London, 05/12/2022

Vĩ thanh: *Ước gì mọi thứ đều trắng trong!

**Gửi những tiếng chuông nguyện chiều muộn!

 

NĂM 2022

 

Lại một năm sắp qua

nhưng năm này đầy khói súng

chết chóc ở một nơi xa

tác động gần như đến mọi nhà

những cuộc chiến và hung bạo đến từ đâu?

phải chăng từ trong những cái đầu nóng

những tràng vỗ tay khi thấy cái ác lên ngôi và đầu rơi máu chảy đến từ đâu?

phải chăng từ sự vô minh?

tôi lật giở cuốn lịch năm

giờ tay lên tấm bản đồ nhỏ

xứ Ukraina nào bỏng bom đạn quá, rát bàn tay

xứ Iran nào, phụ nữ chết tang thương quá, ngã xuống rồi, mái tóc mới cắt còn phất phơ bay,

lại ở xứ kia

vẫn còn những kẻ bám ngai vua

từ kẻ mới trên ba chục tuổi, tới kẻ ngấp nghé sắp xuống lỗ

chân tay run, mà miệng vẫn sặc mùi!

thế giới thế kỷ mới này có gì khác

năm 2022 này, với cái đói, cái rét, cái lạnh, cái tăm tối vì mất điện do đạn bom... ở nhiều nơi đang xảy ra, có gì khác?

thử hỏi đôi mắt khép hờ của người thợ xây xứ Nam Á nào từng xây sân vận động ở Qatar xem

ở nơi mà anh lao động 7/7 ngày dưới cái nắng trên 40 độ, rồi một ngày lặng lẽ bỏ mẹ, bỏ cha, bỏ vợ đói, con thơ lên thiên đàng

xem có thấy World Cup vui không?

chào hăm hai nhé, một chiều sương!

 London, 05/12/2022

 

NHÀ ẢO THUẬT ĐÁNG NỂ

 

Đứng giữa mảnh đất có trên 5 triệu tấm thẻ màu ấy

nhà ảo thuật bảo

trong nháy mắt

ta sẽ làm cho chỉ còn lại một tấm

và tấm ấy trong túi đảng trưởng

và vèo một cái

lũ thẻ "biến đi"

chỉ còn lại một tù trưởng

hân hoan

vì mình được ngợi ca là người sót lại cuối cùng vẻ vang trung kiên

và dường như bao nhiêu tội lỗi của bộ lạc cầm thẻ ấy

cũng vụt biến trong không gian

mọi vết máu và những gì dơ bẩn

cũng được rửa sạch sẽ đến li lau

và những nỗi đau

những nỗi đau, oan khiên, thống khổ của bao kiếp người trên hòn đảo ngục tù

bỗng nhờ cái miệng phù phép kia của nhà ảo thuật

biến đi đâu hết

mọi người lại say men hân hoan

hát bài tha thứ, khoan hòa, giải hợp

mà chẳng cần một phiên tòa nào, phán quyết nào,

chẳng cần đao phủ xin lỗi nạn nhân chết oan và gia đình côi cút của họ

nhà cửa, của cải, danh dự, tuổi thơ, tuổi trẻ, hạnh phúc, công lý... bị mất

cũng trong một chớp mắt không còn ai phải than khóc, tiếc nuối, đòi hỏi được trả lại nữa

tất cả chỉ nhờ một cái mồm, một lời, một chữ của nhà ảo thuật

đưa ra trên những chiếc loa ám muội và vọng lại trên những trang web ngây thơ

ôi, nhà ảo thuật

chỉ có những trợ lý, a tòng trình diễn của ông mới biết

đảng trưởng và tù trưởng kia

và hơn 5 triệu chiếc thẻ khét mùi vẫn còn nguyên, như những gì oan khiên mà bộ lạc thờ quyền lực độc tôn của họ vẫn còn nợ thế gian, là vẫn không hề suy suyển

và thêm một điều không ai được thấy

ấy là cả show diễn này

đã có người trả công trước từ lâu!

London, 14/11/2022

 

ĐIỀU GÌ?

 

Sáng nọ

vừa bảnh mắt

tôi hỏi FB

bạn đang nghĩ gì?

ồ tôi sai, anh Mark trả lời

và chừng 11k người mất việc

nhưng tiền tỷ vẫn còn

dù cổ phiếu đổ dốc

lại nhớ sáng kia

chưa kịp tung chăn

tôi nhìn thấy con chim xanh

thảng thốt

đậu trên chiếc cọc phía ngoài cửa sổ

tôi lại hỏi

điều gì đang xảy ra?

chim vụt bay đi

nhưng ánh mắt còn như nhìn ngoái lại

ánh lên màu đô-la

44 tỷ kim ngân ít gì!

và từ phần tư đến phân nửa chim cổ xanh sẽ nói lời từ biệt?

khi tổ chim bắt đầu bị lục xới tơi bời

tôi vội vào mạng,

cuống cuồng chưa kịp hỏi

thì the Sun* vừa lên

giá của nó vẫn là chừng 20 tỷ bảng

và mặt trời mỉm cười nhìn tôi

mắt chiếu sáng khắp nơi

nhưng miệng không quên bảo:

xem trang hai có gì!

London, 10/11/2022

(* The Sun: nhật báo Anh, thường có hình trên trang 2 báo giấy "đặc biệt hấp dẫn" cho tất tật người bình dân khắp xứ, nhất là đàn ông coi)

Vĩ thanh: Ôi yêu quá truyền thông thuở này!

 

KẺ VÔ SỈ

 

Nhảy nhót, rúc còi, tung cờ vận động cho chiến thắng tham tàn của một bên thờ bạo lực, đạn bom,

chọc quấy, phá nát bên kia với ngôi nhà đang manh nha xây tìm hạnh phúc, nhân văn

luôn xu thời, nhảy lẹ chân ra bên ngoài êm ấm, để chọc chõ biển lửa bên trong

khi nhà cũ phá nát rồi

nhà mới của bạo tàn trở nên quá tệ

bao nhiêu người mất mạng, bao gia đình nát tan,

dĩ vãng dân tộc nhuốm máu

bầy quỷ ác truyền đời đè đầu cưỡi cổ con dân

chưa bao giờ cho chỉ dấu sẽ ngừng chân

thì chẳng thèm có lời xin lỗi

đừng nói tới hai chữ sám hối,

mà lại đảo bến, xoay cờ

giả "phản biện, với "đối lập" vì dân

lại bịp bợm thôi

vẫn phản biện trung thành

đối lập trung kiên,

đã không một lời nhận tội trước nhân dân

lại áo nọ, mũ kia, thêm túi tiền đầy ắp giắt lưng

làm ngoại kiều về nước vinh thân

này những kẻ vô sỉ đáng tởm khinh

hãy biết xấu hổ với lương tâm

đừng nghĩ mấy chục năm trời báo hại nhân dân

nay, mai sẽ được lịch sử dễ dàng tha thứ

hãy biết sám hối đi

may ra còn kịp

và chấm dứt ngay trò diễn lố

chớ tiếp tục bịp lừa bao thế hệ dân tôi!

London, 11/12/2022

(Vĩ thanh: Bay nào cánh chim, gửi lời báo bão, bão ấy sẽ về, trong một ngày quét sạch lũ gian kia!)

 

LỜI NGUYỆN VÀ ÁNH ĐUỐC

 

Ngày nọ chàng trẻ bước chân vào một khu đền

đền trong tâm trí thôi

tượng, mõ, chuông, khánh, cờ quạt... đôi khi có nghĩa gì?

chàng quỳ xuống và ngửa mặt cầu xin đấng thượng

hỡi Bề trên xin cho con và con cháu của con được chút ân điển của người

đó là sự sòng phẳng và can đảm làm hành trang

vì con đường chúng con đi sẽ lắm chông gai

những điều muốn nói ra sẽ bị những kẻ ác bịt lại

cổ chúng con cũng khó giữ khỏi lìa đầu

con, Đấng thượng nói trong vô hình

con đã được ân điển do chính con tự tặng

hà cớ chi cần đến ai

hãy nói những gì con thấy buộc phải nói

đừng sợ hãi gì, ánh sáng sẽ cùng con

dù thế kỷ ấy có thể sẽ/đã bị phí hoài

khó lòng cứu lại

nhưng nỗi đau và sự oan khiên

hòa bình bị tước đoạt

công lý bị bỏ tù

sự thực bị bịt miệng

cũng cần một ngày được nói ra

nói ra sòng phẳng

và nếu con cần có thêm ánh sáng

để tiễn bóng đêm đang che phủ khắp nơi

dung chứa những loài quỷ ác, xấu xa đang ngày đêm trú ngụ và tác quái

hãy đốt chính ngôi đền của ta

đốt mạnh, để làm ngọn đuốc hôm nay

ngọn đuốc ngày mai

để ánh sáng muôn đời

sẽ dẹp tan bầy quỷ giữ

và dương trần sẽ sáng mãi niềm tin

nào châm đuốc nhé, con yêu!

London, 11/12/2022

Vĩ thanh: Con không dám cầu hỏi chi nhiều, chỉ xin Người ban cho con một lời, lời ánh sáng ấy, mà thôi!

 

NHỮNG BÚI DÂY NHỢ

 

Những búi dây nhợ

như những cành lá nọ

cứ bám chặt vào nhau,

quá khứ, hiện tại

cũ, mới

trước, sau,

trên dưới, phải trái

công, tội, nợ oan

lý trí, lụy tình,

thầy, trò, bạn hữu...

nên nhiều khi ai đó được đặt tên là chân lý, công lý, sự thực và tương lai lại khó lòng nhấc bước, rời chân

con đường mới lại phải chờ

và có những cơn chờ ngắn thì vài chục năm,

cơn chờ dài, đôi khi lỡ đò một vài thế kỷ...

bạn bảo cây rằng những búi dây ấy cũng tốt chứ sao

cành lá nào trên đời mà chẳng quất quýt, ôm ấp lẫn nhau

như thuyền quấn bến đôi khi chẳng muốn rời xa

như chim quấn tổ chẳng muốn bay khuất

có bay đôi vòng lại muốn về, dù cái tổ nay đã lớn, chẳng vừa...

thật may Bob Dylan thổi nốt nhạc nào

như gió cuốn đi, như gió cuốn đi*...

để hy vọng tự sẽ có câu trả lời,

nhà hiền triết thời cổ đại dường như sống lại

trong tâm trí ai

và bảo rằng

dòng sông trung thành thì biết tìm ra biển

biển là mình sẽ nối với đại dương

phải chuyển động thôi,

chuyển động thôi

nể nang nhiều... e trói buộc lẫn nhau!

 London, 11/12/2022

(*Ca khúc của B. Dylan với tựa đề "Blowing in the wind", 1962.)

 

NHỮNG CON CHUỘT GIÁN

 

Xin bạn đừng giận

dù chúng mấy chục năm nay

chui hết vào chỗ này, chỗ kia

rồi vào chỗ cái loa to bạn vẫn nghe

những cái loa to đùng

chúng không chỉ cắn, nhấm, gặm, dứt dây loa

chúng còn làm cho những chiếc loa phát ngôn loạn nhịp

sai tần số

nói những điều làm bạn bị nghi hoặc

tự nghi hoặc

làm bạn mất nhuệ khí

làm bạn quay mặt trước nỗi đau của mọi người

bịt tai trước tiếng khóc than của đồng bào, đồng loại

bị đánh lạc hướng đi vào ma trận giăng sẵn lâu nay của chúng và quan thầy

mấy chục năm nay với chúng vẫn chưa đủ đâu

giờ những con tàu Titanics đắm,

những chiến hạm phải lùi về bến để sửa chữa

chúng lại chuẩn bị nhao vào những lộ trình mới

và những chiếc loa to, càng to ở bất cứ chỗ nào khác

lại tiếp tục là mồi ngon của chúng

nhưng bạn đừng tức giận quá nhé

cũng đừng căm hận quá nhiều

mà hãy thương cho chúng đi

vì chúng đã từ bỏ kiếp người

làm kiếp ấy không hơn!

 London, 29/10/2022

Vĩ thanh 1: Khóc cho những chiếc loa không có chuột gián,

lại khóc cho những chuột, gián không có những chiếc loa

(Táo tợn nhại Cụ Trần Dần!)

Vĩ thanh 2: Gửi những chiếc loa lạc, méo tiếng lây nay

 

TRIẾT HỌC MÙA THU

 

Vẫn còn những sáng, tối

vẫn còn những vui, buồn

vẫn còn ranh giới cảm xúc, lý trí

vẫn còn những... vẫn còn

cuốn sổ tay triết học lật trang

gió mùa thu lay vừa nhẹ

để ánh nắng sau hạ, trước đông tràn vào

soi chiếu

những dòng chữ nhìn thế gian

những dấu chấm, phẩy, hỏi... chấm phẩy hỏi thế gian

những cước chú... cước chú thế gian

còn vũ trụ, còn thế gian, còn sinh tử, còn tư duy

những trang tư duy, tư tưởng cứ dày thêm

những thư viện xây gạch hay bằng e- nọ, i- kia, tiếp tục bay nhập vào những đám i-clouds

thành bạch vân trôi đi mãi

lại nhớ Prevert

những chiếc lá thu rụng đầy và những chiếc xẻng

liệu những trang sách nào cũng úa tàn thành dĩ vãng?

liệu những đám mây sẽ khóc trước khi tan?

mùa thu này buồn vui, nghĩ suy lẫn lộn

ở nơi xa nào chiến tranh vẫn còn khủng khiếp

ở nơi gần nào có những kẻ đang chuẩn bị cho một cuộc xoay cờ, đón gió vĩ đại

khi những cái giả từng lên ngôi, nhân danh triết học và tư tưởng, những thứ vốn dĩ thường đã hay rối bời, rồi biến thành thuốc súng...

nay mai sẽ đổi tấm mặt nạ, bước vào vở kịch mới

mang tên

trận lừa bịp mới khó ngờ

nào quần chúng dễ bảo mến yêu

nào trí thức công cụ

nào văn nghệ sỹ ve vãn, minh họa, sống tựa

nào công nông thế hệ 4,5, 6... ức triệu vạn chấm không

nào những tấm thẻ đảng lâu nay vẫn ngọ nguậy trong túi kẹp tiền, bên các vi-dít chức danh chi chít...

đã chuẩn bị lên đường, nhập cuộc "mới" ấy chưa?

London, 29/10/2022

N.Q.P