Hoàng Mạnh Hải

Thế giới loài người đã trải qua hàng chục thế kỷ thiếu công bằng mà trong đó, phụ nữ không được đối xử ngang với đàn ông. Phải đến thế kỷ 20 tình trạng này mới có thể được xem là chấm dứt nhưng vẫn còn một trường dư âm mỗi lúc mỗi nơi.

Harriet Beecher Stowe, tác giả cuốn “Túp lều của Chú Tom” nổi danh trên toàn thế giới, tác phẩm đã góp phần gợi cảm hứng cho Tổng thống Lincoln quyết tâm đánh đổ chế độ nô lệ ở Mỹ, đã nói: “Women are the real architects of society” (Phụ nữ là những kiến trúc sư thực thụ của xã hội). Bà không nói với ý hời hợt bên ngoài, mà với tất cả sự đích thực thì phụ nữ là những người xây dựng thế giới. Họ xây dựng xã hội qua vị trí Lãnh đạo hay nhân viên trong tổ chức; họ là người mẹ, người vợ, người chị em, người bạn; họ là quan chức hay thường dân; họ nâng đỡ phần tâm linh người khác khi sống đời nữ tu, người tín hữu… và còn nhiều vị trí khác chưa kể ra nữa. Thời đó, Bà bận tranh đấu cho người da đen những vẫn có những câu khẳng định danh phận người phụ nữ.

Nói về người phụ nữ hôm nay, trước tiên ta cần xem lại vài khái niệm về sự Công bằng:

* Equality: Mỗi người được phát một đôi giày giống nhau về kích cỡ, kiểu dáng, trọng lượng, màu sắc. Cách này “công bằng” nhưng không thật sự ích lợi trong nhiều trường hợp.

* Equity: Mỗi người được phát một đôi giày đúng kích cỡ của chân mình. Cách này có ích lợi nhưng không thật sự “công bằng” trong nhiều trường hợp khác.

* Fairness: Mỗi người được hài lòng bởi cách đối xử của người khác, theo cách định nghĩa của riêng mình và từ đó, mỗi người có mức độ cảm nhận hạnh phúc thật khác nhau cho cùng một sự việc.

Như vậy rõ ràng chúng ta đã có sự độc lập về “nhân vị”. Nếu xét mục tiêu “Đưa nhân loại đi về phía văn minh” thì ta có cơ sở để nói rằng giá trị của người phụ nữ hoàn toàn ngang bằng với nam giới trong mọi trường hợp. Hơn thế, người phụ nữ có thể tự xây dựng giá trị cho mình mà không phụ thuộc vào điều kiện tiên quyết nào từ phía nam giới. Tôi chọn ra 5 đặc tính của người phụ nữ có giá trị cao như sau:

1. Có lòng tự trọng: Chữ “Tự trọng” trong tiếng Việt bao gồm luôn hai chữ “Self-esteem” và “Self-respect”của tiếng Anh. Nghĩa là ‘Nhận thức được giá trị của bản thân và biết làm những gì để được xã hội ghi nhận và tôn trọng”. Điều này theo tôi là quan trọng nhất.

2. Có tính lương thiện: Lương thiện là đức tính cao hơn “tốt” một bậc. Tốt cho chỗ này có thể là xấu cho chỗ khác, tốt cho việc này có thể là không tốt cho việc khác, nhưng lương thiện thì thực sự tốt đẹp cho mọi lúc mọi nơi. Ngược với lương thiện là bất lương, không nhập nhằng được.

3. Có sự trưởng thành: Trưởng thành là chín chắn, là sáng suốt trong cách ứng xử. Người có đức tính này dù không mạnh mẽ vẫn được người khác nể phục. Biểu hiện của sự trưởng thành đôi khi không nhất thiết phải được ghi nhận ngay nhưng giá trị chắc chắn sẽ đến sau đó.

4. Có tính thẳng thắn: Thẳng thắn tất nhiên không có nghĩa là thiếu tế nhị điều gì cũng nói, thẳng thắn là dám đứng lên bảo vệ điều mình tin là đúng, làm điều cần làm khi đến lúc phải làm cho dù muốn hay không muốn. Việc này đòi hỏi chút can đảm nữa.

5. Có tính Khiêm nhường: Sự khiêm nhường làm tăng giá trị cho người phụ nữ. Nam giới không khiêm nhường thì ít tai hại cho bản thân hơn phụ nữ thiếu khiêm nhường. Cần phân biệt tính khiêm nhường khác với rụt rè e ngại vốn rất khác nhau.

Làm cách nào để có những điều đó? Một cách vắn tắt, tôi nghĩ công thức dưới đây có thể giúp được vài phần.

“Theo đuổi giá trị của mình + Học cách yêu người (Lòng vị tha) + Rèn luyện bản thân (thân/tâm/trí)”

Viết mấy dòng về người phụ nữ, không phải cho ngày 20/10. Với tôi, ngày 19/10 quan trọng hơn…

Nguồn: FB Hoàng Mạnh Hải