Danh ngôn
Trong mọi cộng đồng, chúng ta cần một nhóm thiên thần gây rối.
We need, in every community, a group of angelic troublemakers.
(Bayard Rustin – trích bài phát biểu tại New York City 1963)
Trong mọi trường hợp, chắc chắn rằng sự thiếu hiểu biết, đi kèm với quyền lực, là kẻ thù tàn bạo nhất có thể có của công lý.
It is certain, in any case, that ignorance, allied with power, is the most ferocious enemy justice can have.
(James Baldwin - No Name in the Street 1972)
Các cuộc cách mạng và các cá nhân có thể bị giết hại, nhưng bạn không thể giết chết các ý tưởng.
While revolutionaries and individuals can be murdered, you cannot kill ideas.
(Thomas Sankara, một tuần trước khi bị ám sát, 1987)
Không có cảm giác nào cô đơn hơn việc bị chính đất nước mình trục xuất.
There's not a more lonely feeling than to be banished by my own country.
(Kiyo Sato – Kiyo’s Story 2009)
Ban Biên tập
Địa chỉ liên lạc:
1. Thơ
tho.vanviet.vd@gmail.com
2. Văn
vanviet.van14@gmail.com
3. Nghiên cứu Phê Bình
vanviet.ncpb@gmail.com
4. Vấn đề hôm nay
vanviet.vdhn1@gmail.com
5. Thư bạn đọc
vanviet.tbd14@gmail.com
6. Tư liệu
vanviet.tulieu@gmail.com
7. Văn học Miền Nam 54-75
vanhocmiennam5475@gmail.com
Tra cứu theo tên tác giả
- A. A. Fadeev
- A. Puskin
- A. T.
- Abdulrazak Gurnah
- Abraham F. Lowenthal
- Ace Le
- Ace Lê
- Adam Gopnik
- Adonis
- Adrian Horton
- Agi Mishol
- Ajar
- Akiko Miki
- Alain Guillemin
- Alan Phan
- Alăng Văn Gáo
- Alăng Văn Giáo
- Albert Camus
- Aldous Huxley
- Aleksandr Griboedov
- Alesandr Blok
- Alex Marshall
- Alex Smith
- Alex Thai
- Alex-Thái Đình Võ
- Alexander Fadeev
- Alexander Solzhenitsyn
- Alexandra Alter
- Alexandre FERON
- Alice Munro
- Alina Lesik
- Alison Flood
- Allen Ginsberg
- Amanda Gorman
- Amartya Sen
- Amelia Glaser
- Amos Oz
- An Nam
- Anatole France
- Anatoly Gavrilov
- Anders Olsson
- André Breton
- André Menras
- André Menras – Hồ Cương Quyết
- André Menras Hồ Cương Quyết
- Andrea Hoa Pham
- Andrea Kendall-Taylor
- Andreas Fulda
- Andreas Wimmer
- Andrew Postman
- Andy Cao
- Anh Anh
- Anh Hồng
- Anh Hồng (nhà thơ)
- Ánh Liên
- Anh Nhi
- Anh Văn
- Anika Zeller
- Anna Akhmatova
- Anna Maria Bracale Ceruti
- Anna Mitchell
- Anne Carson
- Anne Cazaubon
- Anne Hébert
- Anne Henochowicz
- Annie Ernaux
- António Jacinto
- Antôn Nguyễn Trường Thăng
- Archimedes L.A. Patti
- Arlette Quỳnh Anh Trần
- Arnold Schwarzenegger
- Arthur Koestler
- Arty Abel
- Arvind Subramanian
- Augustina
- Aurélie Coulon
- Aurelien Breeden
- Ba Sàm
- Bá Thụ Đàm
- Bạch Cúc
- Bạch Hoàn
- Bách Mỵ
- Bách Thân
- Bạch X. Phẻ
- Bạch Xuân Phẻ
- Bakhtin
- Ban Mai
- Bàn Văn Thòn
- Ban Vận động Văn đoàn Độc lập Việt Nam
- Bảo Huân
- Bảo La
- Bảo Nhi Lê
- Bảo Ninh
- Bảo Phác
- Bão Vũ
- Barbara Demick
- Bashô
- Batrioldman
- Bauxite Việt Nam
- Bắc Đảo
- Bắc Phong
- Bằng Việt
- BB Ngô
- Bei Dao
- Benjamin Péret
- Benjamin Ramm
- Bertolt Brecht
- Bertrand Russell
- Bettina Rheims
- Bích Ngân
- Biếm họa
- Biên Cương
- Biệt Hiệu
- Bilahari Kausikan
- Bill Hayton
- Billy Collins
- Bình Nguyên Lộc
- Brahma Chellaney
- Branko Milanovic
- Brett Reilly
- Brian Pascus
- Brian Wu
- Brice Pedroletti
- Brodsky
- Bryan
- Bùi An
- Bùi Bảo Trúc
- Bùi Bích Hà
- Bùi Chát
- Bùi Chí Trung
- Bùi Chí Vinh
- Bùi Công Thuấn
- Bùi Công Trực
- Bùi Đức Lại
- Bùi Giáng
- Bùi Hải Quảng
- Bùi Hoàng Tám
- Bùi Hoằng Vị
- Bùi Huệ Chi
- Bui Huy Hoi Bui
- Bùi Mai Hạnh
- Bùi Mạnh Hùng
- Bùi Mẫn Hân
- Bùi Minh Quốc
- Bùi Ngọc Tấn
- Bùi Quang Thắng
- Bùi Suối Hoa
- Bùi Thanh Hiếu
- Bùi Thanh Phương
- Bùi Thanh Tuấn
- Bùi Thụy Băng
- Bùi Tiến An
- Bùi Trân Phượng
- Bùi Trọng Hiền
- Bùi Văn Kha
- Bùi Văn Nam Sơn
- Bùi Việt Sỹ
- Bùi Vĩnh Phúc
- Bùi Xuân Bách
- Bùi Xuân Đính
- Bùi-Viết Văn Đức
- Bulgakov
- Bửu Chỉ
- C.D.
- Cái Lư Hương
- Cái Trọng Ty
- Cam Ly
- Cảnh Chánh
- Cao Bảo Vân
- Cao Bình Minh
- Cao Chi
- Cao Gia An
- Cao Hành Kiện
- Cao Huy Thuần
- Cao Kim Ánh
- Cao La
- Cao Quang Nghiệp
- Cao Tần
- Cao Thị Hồng
- Cao Thu Cúc
- Cao Việt Dũng
- Cao Xuân Hạo
- Cao Xuân Huy
- Carl Bildt
- Carl O. Schuster
- Carlos Assunção
- Carolyn Mary Kleefeld
- Cát Linh
- Cẩm Tú
- Cấn Thị Thêu
- Chan Phuong
- Chanh Tam
- Charles Bo
- Charles Bukowski
- Charles Simic
- Chau Doan
- Chân Minh
- Chân Pháp Xa
- Chân Phương
- Chân Xuân Tản Viên
- Châu Diên
- Châu Hải Đường
- Châu Hồng Thủy
- Châu Hữu Quang
- Chenn
- Chế Diễm Trâm
- Chế Lan Viên
- Chi Mai
- Chi Phương
- Chiêu Dương
- Chiêu Khiêm
- Chiharu Shiota
- Chim Hải
- Chim Trắng
- Chinh Ba
- Chính Tâm
- Chính Vĩ
- Chinua Achebe
- Chơn Không Cao Ngọc Phượng
- Christian Gampert
- Christian Welzel
- Christina Mary Hjortlund
- Christoph Giesen
- Christoph Sator
- Christopher Balding
- Christopher Goscha
- Christy Wampole
- Chu Dương
- Chu Hảo
- Chu Hoạch
- Chu Kim
- Chu Mộng Long
- Chu Quang Tiềm
- Chu Tử
- Chu Văn Lễ
- Chu Văn Sơn
- Chu Vĩnh Hải
- Chu Vương Miện
- Chu Xuân Diên
- Chung Le
- Claire Simon
- Clay Phạm
- Concepcion de Leon
- Connie Hoàng
- Cora Engelbrecht
- Costica Bradatan
- Cổ Ngư
- Cù An Hưng
- Cù Huy Hà Vũ
- Cù Mai Công
- Cù Tuấn
- Cung Minh Huân
- Cung Tích Biền
- Cung Trầm Tưởng
- D. S. Likhachev
- Da Màu
- Dạ Ngân
- Dạ Thảo Phương
- Dã Tượng
- DAD
- Dadolin Murak
- Damien Keown
- Dan Bilefsky
- Dan Slater
- Dana Gioia
- Danh ngôn
- Dani Rodrik
- Daniel Halpern
- Daniel Hautzinger
- Daron Accemoglu
- David Brown
- David Gascoyne
- David Marchese
- David Weinberger
- Ðặng Thơ Thơ
- Demetrio Paparoni
- DEUTSCHE WELLE
- Di
- Di Li
- Diêm Liên Khoa
- Diễm Thi
- Diễm Tường
- Diễn đàn Thế kỷ
- Diệp Duy Liêm
- Diệp Huy
- Ðinh Cường
- Dino Buzatti
- Dipanjan Roy Chaudhury
- Dmitri Prokofyev
- Dmitry Burago
- Dmitry Muratov
- Doãn Cẩm Liên
- Doãn Mạnh Dũng
- Doãn Mẫn
- Doãn Quốc Sỹ
- Dominique Lemieux
- Donald Inglehart
- Donna Ashworth
- Ðỗ Quang Nghĩa
- Ðỗ Quyên
- Du Tử Lê
- Dung Nguyễn
- Dũng Phan
- Dũng Trung Kqd
- Dũng Vũ
- Duy Lam
- Duy Tân
- Duy Thanh
- Duy Thông
- Duyên Anh
- Dư Hoa
- Dư Kiệt
- Dư Thị Hoàn
- Dư Thu Vũ
- Dương Đại Triều Lâm
- Dương Đình Giao
- Dương Khánh Phương
- Dương Kiền
- Dương Ngạn
- Dương Nghiễm Mậu
- Dương Ngọc Thái
- Dương Như Nguyện
- Dương Phương Vinh
- Dương Thắng
- Dương Thiệu Tước
- Dương Thu Hương
- Dương Thuấn
- Dương Tú
- Dương Tường
- Dương Văn Ba
- Dylan Suher
- Đà Văn
- Đàm Hà Phú
- Đàm Hách Thành
- Đào An Khánh
- Đào Anh Kha
- Đào Công Tiến
- Đào Duy Anh
- Đào Hiếu
- Đào Lê Na
- Đào Ngọc Chương
- Đào Nguyên
- Đào Nguyễn
- Đào Nguyên Phương Thảo
- Đào Như
- Đào Phương Liên
- Đào Quang Toản
- Đào Tấn Phần
- Đào Thái Tôn
- Đào Thị Hương
- Đào Tiến Thi
- Đào Trung Đạo
- Đào Trường Phúc
- Đào Tuấn
- Đào Tuấn Ảnh
- Đào Văn Thuỵ
- Đào Văn Tiến
- Đào Vũ Anh Hùng
- Đặng Anh Đào
- Đặng Bích Phượng
- Đặng Chương Ngạn
- Đặng Đình Cung
- Đặng Đình Mạnh
- Đặng Hà
- Đặng Hải Sơn
- Đặng Hoàng Giang
- Đặng Hồng Nam
- Đặng Hùng Võ
- Đặng Hương Giang
- Đặng Hữu
- Đặng Mai Lan
- Đặng Mậu Tựu
- Đăng Nguyên
- Đặng Phùng Quân
- Đặng Quốc Thông
- Đặng Sơn Duân
- Đặng Thái
- Đăng Thành
- Đặng Thân
- Đặng Thị Hảo
- Đặng Thơ Thơ
- Đặng Tiến
- Đặng Tiến (Thái Nguyên)
- Đặng Trung Nghĩa
- Đặng Túy
- Đặng Văn Dũng
- Đặng Văn Hùng
- Đặng Văn Ngữ
- Đặng Văn Sinh
- Đặng Vũ Vương
- Đặng Xuân Thảo
- Đặng Xuân Xuyến
- Đằng-Giao
- Điểm Thọ
- Đinh Bá Anh
- Đinh Cường
- Đinh Hoàng Thắng
- Đinh Hùng
- Đình Kính
- Đinh Linh
- Đinh Ngọc Thu
- Đinh Phương
- Đinh Phương Thảo
- Đinh Quang Anh Thái
- Đinh Thanh Huyền
- Đinh Thị Như Thúy
- Đinh Trường Chinh
- Đinh Từ Bích Thuý
- Đinh Từ Bích Thúy
- Đinh Văn Đức
- Đinh Vũ Hoàng Nguyên
- Đinh Ý Nhi
- Đinh Yên Thảo
- Đoàn Ánh Thuận
- Đoàn Bảo Châu
- Đoàn Cầm Thi
- Đoàn Công Lê Huy
- Đoàn Hồng Lê
- Đoàn Huy Giao
- Đoàn Huyền
- Đoàn Khắc Xuyên
- Đoàn Lê Giang
- Đoàn Nhã Văn
- Đoàn Thanh Liêm
- Đoan Trang
- Đoàn Tùng Nguyễn
- Đoàn Tử Huyến
- Đoàn Việt Hùng
- Đoàn Xuân Kiên
- Đỗ Anh Hoa
- Đỗ Anh Tuấn
- Đỗ Cao Bảo
- Đỗ Duy Ngọc
- Đỗ Đức
- Đỗ Đức Đông Ngàn
- Đỗ Đức Hiểu
- Đỗ Hòa
- Đỗ Hoàng Diệu
- Đỗ Hồng Ngọc
- Đỗ Hồng Nhung
- Đỗ Hữu Chí
- Đỗ Kh
- Đỗ Kh.
- Đỗ Khiêm
- Đỗ Kim Thêm
- Đỗ Lai Thuý
- Đỗ Lai Thúy
- Đỗ Lê Anh Đào
- Đỗ Mạnh Hoàng
- Đỗ Minh Tuấn
- Đỗ Nghê
- Đỗ Ngọc
- Đỗ Ngọc Thống
- Đỗ Quang Nghĩa
- Đỗ Quang Vinh
- Đỗ Quý Toàn
- Đỗ Quyên
- Đỗ Quỳnh Dao
- Đỗ Thắng Cảnh
- Đỗ Thị Thu Trà
- Đỗ Thiên Anh Tuấn
- Đỗ Trí Vương
- Đỗ Trọng Khơi
- Đỗ Trung Quân
- Đỗ Trường
- Đỗ Tuyết Khanh
- Đồng Chuông Tử
- Đông Hoài
- Đông Hồ
- Đông Kha
- Đông Ngàn Đỗ Đức
- Đông Nghi
- Đức Ban
- Đức Đàm
- Đức Flying Bay
- Đức Hoàng
- Đức Lê
- Đức Phổ
- Đức Tâm
- Đức Tiến
- E.E. Cummings
- E.M. Chernoivanenko
- Eamonn Butler
- Eckart Kleßmann
- Eduardo Galeano
- Edward Hirsch
- Elena Pucillo Truong
- Elias Canetti
- Ellen Bass
- Eloisa Amezcua
- Emiel Roothooft
- Emmanuelle Jardonnet
- Eric Weiner
- Erica Frantz
- Erik Harms
- Erik Korling
- Euan Ward
- Evgheni Dobrenko
- F.N.
- Federico García Lorca
- Feliks Kuznesov
- Filip Lech
- Flanny O’Connor
- Florence Noiville
- Florian Altenhöner
- Francis Fukuyama
- Francis Fukuyma
- Frank Dikötter
- Frank O'Hara
- Frankfurt
- Fred Hiatt
- Friedrich Dürrenmatt
- Friedrich Nietzsche
- Fritz J. Raddatz
- Gabriel García Márquez
- Gaither Stewart
- Gaiutra Bahadur
- Gary Leupp
- Gặp gỡ và trò chuyện
- Georg Bönisch
- Georg Trakl
- George Burchett
- George Orwell
- George Perreault
- George Siemens
- Gerhard Will
- Germain Droogenbroodt
- Giang Dang
- Giang Lại Đức
- Giang Nam
- Giáng Vân
- Giáp Văn Dương
- Gideon Rachman
- Giuse Lê Công Đức
- Goethe
- Gonçalo Fernandes
- Gottfried Benn
- Graham Allison
- Grigory Yudin
- Günter Kunert
- Gyảng Anh Iên
- Hà Duy Phương
- Hà Dương Tuấn
- Hà Dương Tường
- Hà Đình Nguyên
- Hạ Đình Nguyên
- Hà Huy Sơn
- Hà Hương
- Hà Lệ Minh
- Hà Ngọc Hòa
- Hạ Nguyên
- Hà Nguyên Du
- Hà Nhân
- Hà Nhật
- Hà Phạm Phú
- Hà Quang Vinh
- Hà Sĩ Phu
- Hà Thanh Vân
- Hà Thế
- Hà Thị Minh Đạo
- Hà Thúc Sinh
- Hà Thủy Nguyên
- Hà Tùng Long
- Hà Tùng Sơn
- Hà Văn Thịnh
- Hà Văn Thùy
- Hà Vũ Trọng
- Hagi Kenaan
- Hai An Vu
- Hải Hạc
- Hải Ngọc
- Hai Thanh
- Han Dang
- Hàn Giang
- Han Kang
- Hàn Vĩnh Diệp
- Hạnh Nguyên
- Hạnh Phước
- Hạnh Viên
- Hannah Beech
- Hào Thiện Nhân
- Haruki Murakami
- Hân Hương
- Heiko Buschke
- Heinrich Heine
- Henri Michaux
- Henry David Thoreau
- Henry Wadsworth Longfellow
- Heriberto Araújo
- Hermann Hesse
- Hiền Trang
- Hiệp Ikaria
- Hiệu Minh
- Hiếu Tân
- Ho Lai-Ming
- Hòa Bình Lê
- Hoa Níp
- Hoài Hương
- Hoài Nam
- Hoài Phương
- Hoài Thanh
- Hoài Việt
- Hoài Ziang Duy
- Hoan Doan
- Hoàn Nguyễn
- Hoàng Ánh
- Hoàng Anh Tuấn
- Hoàng Cát
- Hoàng Cầm
- Hoàng Chí Hiếu
- Hoàng Chính
- Hoàng Cường Long
- Hoàng Dũng
- Hoàng Dương Tuấn
- Hoàng Đăng Khoa
- Hoàng Đỗ
- Hoàng Đông
- Hoàng Đức Truật
- Hoàng Hà
- Hoàng Hải Thủy
- Hoàng Hải Vân
- Hoảng Hãn
- Hoàng Hưng
- Hoàng Khởi Phong
- Hoàng Kim Oanh
- Hoàng Lại Giang
- Hoàng Lan
- Hoàng Lan Anh
- Hoàng Lan Chi
- Hoàng Lê
- Hoàng Lệ
- Hoàng Linh
- Hoàng Long
- Hoàng Mai Ðạt
- Hoàng Mạnh Hải
- Hoàng Minh Trí
- Hoàng Minh Tường
- Hoàng Nam
- Hoàng Nga
- Hoàng Ngọc Biên
- Hoàng Ngọc Hiến
- Hoàng Ngọc Nguyên
- Hoàng Ngọc Tuấn
- Hoàng Nguyễn
- Hoàng Nguyên Vũ
- Hoàng Nhơn
- Hoàng Nhuận Cầm
- Hoàng Phong Tuấn
- Hoàng Phủ Ngọc Tường
- Hoàng Quân
- Hoàng Quốc Hải
- Hoàng Thị Hường
- Hoàng Thị Thu Thủy
- Hoàng Thu Phố
- Hoàng Thúy
- Hoàng Thuỵ Anh
- Hoàng Tiến
- Hoàng Trung Thông
- Hoàng Tuấn Công
- Hoàng Tuấn Phổ
- Hoàng Tùng
- Hoàng Tuỵ
- Hoàng Văn Sơn
- Hoàng Việt
- Hoàng Vũ Thuật
- Hoàng Xuân Phú
- Hoàng Xuân Sơn
- Hoàng Xuân Tuyền
- Hoàng Yến
- Horst Bienek
- Howard Gardner
- Hồ Anh Thái
- Hồ Bạch Thảo
- Hồ Bất Khuất
- Hồ Diệu Vân
- Hồ Dzếnh
- Hồ Đắc Vũ
- Hồ Đình Nghiêm
- Hồ Hải Thụy
- Hồ Hữu Tường
- Hồ Minh Tâm
- Hồ Ngọc Đại
- Hồ Như
- Hồ Phú Bông
- Hồ Tịnh Tình
- Hồ Trường An
- Hồ Tú Bảo
- Hội những người ủng hộ GS. Chu Hảo
- Hồng Anh
- Hồng Hoang
- Hồng Lê Thọ
- Hồng Phú
- Huệ Hương Hoàng
- Huguette Bertrand
- Huong Nguyen
- Huy Cận
- Huy Đức
- Huy Tưởng
- Huyền Thương
- Huỳnh Duy Lộc
- Huỳnh Hoa
- Huỳnh Hữu Uỷ
- Huỳnh Hữu Ủy
- Huỳnh Kim Báu
- Huỳnh Kim Quang
- Huỳnh Lê Nhật Tấn
- Huỳnh Liễu Ngạn
- Huỳnh Ngọc Chênh
- Huỳnh Như Phương
- Huỳnh Sơn Phước
- Huỳnh Tấn Mẫm
- Huỳnh Thế Du
- Huỳnh Thục Vy
- Huỳnh Trọng Khang
- Huỳnh Tuấn Anh
- Hứa Chương Nhuận
- Hương Lan
- Hường Thanh
- Hương Thủy
- Hữu Danh
- Hữu Đông
- Hữu Loan
- Hữu Mai
- Hữu Phương
- Ian Bui
- Ian Johnson
- Igor Poglazov
- Ilza Burchett
- Inrasara
- Iris Radisch
- Isabella Kwai
- Issa
- Issac Bashevis Singer
- Italo Calvino
- Iya Kiva
- J. M. Lotman
- J.B Nguyễn Hữu Vinh
- Jacques Attali
- Jacques Prévert
- Jake Johnson
- James Borton
- James Daniel Spears
- James G. Zumwalt
- James Grossman
- James Joyce
- James Poniewozik
- James Stavridis
- James WrightJuan Felipe Herrera
- Janos Kornai
- Jared Carters
- Jason Lopata
- Jason Morris-Jung
- Jay Nordlinger
- Jaya K.
- Jean Chesnaux
- Jean d'Ormesson
- Jean Piaget
- Jean Przyluski
- Jean Toomer
- Jean-Jacques Brochier
- Jean-Jacques Roth
- Jean-Louis Rocca
- Jean-Luc Chalumeau
- Jean-Marc Roberts
- Jean-Patrick Géraud
- Jean-Paul Sartre
- Jefferson Cowie
- Jeffrey Hanfover
- Jeffrey Nall
- Jessica Swoboda
- Jessie Yeung
- Jiayang Fan
- Jimmy Carter
- Joan Hua
- João Guimarães Rosa
- Joaquin Nguyễn Hòa
- John Barrow
- John Cheever
- John Freeman
- John Keane
- John McCain
- Jon Fosse
- Jonathan Dee
- Jonathan London
- Jörg Wischermann
- Jorge Amado
- Jorge Luis Borges
- Joschka Fischer
- Josée Lapointe
- Joseph Wong
- Joseph Wright
- Josh Rogin
- Joshua Rothman
- Juan Pablo Cardenal
- Juan Pablo Cardenal & Heriberto Araújo
- Julia Cagé
- Julio Cortázar
- Jun’ichiro Tanizaki
- Kahil Gibral
- Kai Hoàng
- Kale
- Kalynh Ngô
- Kamel Daoud
- Kao Phú
- Kap Seol
- Karel Appel
- Karen Tongson
- Kate Chopin
- Kazuo Shiraga
- Kenneth Nguyen
- Keorapetse Kgositsile
- Kerstin Holm
- Kều Jang
- Kha Lương Ngãi
- Kha Tiệm Ly
- Khải Đơn
- Khái Hưng
- Khaly Chàm
- Khang Quốc Ngọc
- Khánh
- Khánh Bình
- Khánh Duy
- Khánh Ly
- Khánh Mai
- Khanh Nguyen
- Khanh Pham
- Khánh Phương
- Khánh Trâm
- Khánh Trường
- Khét
- Khế Iêm
- Khiêm Nhu
- Khổng Đức Thiêm
- Khuất Đẩu
- Khuê Phạm
- Khuyết Thư
- Kiệm Hoàng
- Kiến Văn
- Kiệt Anh Hùng
- Kiệt Tấn
- Kiều Duy Vĩnh
- Kiều Loan
- Kiều Mai Sơn
- Kiều Maily
- Kiều Phong
- Kiều Thị An Giang
- Kim Ân
- Kim Chi
- Kim Dung
- Kim Hạnh
- Kim Thúy
- Kim Trần
- Kinh Bắc
- Kính Hòa
- Klaus Wiegerefe
- Kúm
- Kurt-Martin Mayer
- Kỳ Duyên
- Kyoko Numano
- L. N. Tolstoy
- L. V. H.
- La Khắc Hoà
- La Khắc Hòa
- Lã Nguyên
- Lại Nguyên Ân
- Lam Điền
- Lam Hạnh
- Lam Ngọc
- Lam Thái Hòa
- Lan Nguyên
- Lang Anh
- Langston Hughes
- LAP
- Larry Diamond
- Lars Vargö
- Laura Cappelle
- Laurent Sagalovitsch
- Lawrence Ferlinghetti
- Lâm Chương
- Lâm Duyên
- Lâm Hạnh
- Lâm Lê
- Lâm Ngân Mai
- Lâm Quang Mỹ
- Lâm Thị Mỹ Dạ
- Leon Trotsky
- Leonard Cohen
- Lê An Thế
- Lê Anh Hoài
- Lê Anh Hùng
- Lê Ân
- Lê Bá Đảng
- Lê Bích Vượng
- Lê Chiều Giang
- Lê Công Định
- Lê Công Giàu
- Lê Công Tư
- Lê Ðình Nhất Lang
- Lê Dũng
- Lê Duy Nam
- Lê Đạt
- Lê Đăng Doanh
- Lê Đình Cai
- Lê Đình Khẩn
- Lê Đình Thắng
- Lê Đỗ Huy
- Lê Đức Dục
- Lê Đức Thôn
- Lê Giang Trần
- Lê Hải
- Lệ Hằng
- Lê Hiệp
- Lê Hoài Nguyên
- Lê Hoàng Diễm Trang
- Lê Hoàng Lân
- Lê Học Lãnh Vân
- Lê Hồ Quang
- Lê Hồng Hà
- Lê Hồng Hiệp
- Lê Hồng Lâm
- Lê Hùng
- Lê Hùng Vọng
- Lê Huyền Ái Mỹ
- Lê Huỳnh Lâm
- Lê Hữu
- Lê Hữu Khoá
- Lê Hữu Khóa
- Lê Hữu Nam
- Lê Kế Lâm
- Lê Khải
- Lê Kim Duy
- Lê Ký Thương
- Lê Lạc Giao
- Lê Luân
- Lê Mã Lương
- Lê Mai
- Lê Mai Lĩnh
- Lê Mạnh Chiến
- Lê Mạnh Đức
- Lê Minh Chánh
- Lê Minh Hà
- Lê Minh Hiền
- Lê Minh Khuê
- Lê Minh Phong
- Lê Ngân Hằng
- Lê Ngọc Luân
- Lê Ngọc Sơn
- Lê Nguyễn
- Lê Nguyễn Duy Hậu
- Lê Nguyễn Hương Trà
- Lê Nguyên Long
- Lê Nguyên Vỹ
- Lê Như Bình
- Lê Oa Đằng
- Lê Phan
- Lê Phú Khải
- Lê Quang
- Lê Quang Đức
- Lê Quảng Hà
- Lê Quang Hợp
- Lê Quang Thành
- Lê Quân
- Lê Quốc Anh
- Lê Quỳnh
- Lê Quỳnh Mai
- Lê Sa Long
- Lê Si Na
- Lê Sơn
- Lê Tất Đạt
- Lê Tất Điều
- Lê Thanh Dũng
- Lê Thanh Hải
- Lê Thanh Phong
- Lê Thanh Trường
- Lê Thân
- lê thi diem thuý
- Lê Thị Hồng Minh
- Lê Thị Huệ
- Lê Thị Hường
- Lê Thị Oanh
- Lê Thị Thấm Vân
- Lê Thiết Cương
- Lê Thiếu Nhơn
- Lê Thọ Bình
- Lê Thời Tân
- Lê Thời Thôi
- Lê Thu Hiền
- Lê Thúy Bảo Liên
- Lê Tiên Long
- Lê Trí Tuệ
- Lê Trinh
- Lê Trọng Nghĩa
- Lê Trọng Nguyễn
- Lê Trung Tĩnh
- Lê Trường Thanh
- Lê Tuấn Huy
- Lê Tuyết Hạnh
- Lê Văn Bỉnh
- Lê Văn Hảo
- Lê Văn Hiếu
- Lê Văn Hòa
- Lê Văn Luân
- Lê Văn Sơn
- Lê Văn Trung
- Lê Văn Tùng
- Lê Vĩnh Tài
- Lê Vĩnh Triển
- Lê Vũ Trường Giang
- Lê Xuân Khoa
- Lê Xuyên
- Li Edelkoort
- Li Zhongqin
- Liêu Diệc Vũ
- Liêu Thái
- Liễu Trương
- Linh Nguyên
- Linh Văn
- Linh Vân
- Linh-Chân Brown
- LKH
- Lorca
- Louis Aragon
- Louise Glück
- Lộc Vàng
- Luân Hoán
- Ludwig von Mises
- Luke Hunt
- Luke Turner
- Lữ Kiều
- Lữ Quỳnh
- Lương Đào
- Lương Thiệu Quân
- Lương Thư Trung
- Lưu Á Châu
- Lưu Bình Nhưỡng
- Lưu Diệu Vân
- Lưu Đức Trung
- Lưu Hà
- Lưu Hiểu Ba
- Lưu Khánh Thơ
- Lưu Mê Lan
- Lưu Minh Hải
- Lưu Na
- Lưu Nhi Dũ
- Lưu Quang Vũ
- Lưu Thuỷ Hương
- Lưu Thủy Hương
- Lưu Trọng Văn
- Lưu Uyên Khôi
- Lý Đợi
- Ly Hoàng Ly
- Lý Ngang
- Ly Phạm
- Lý Quang Hoàn
- Lý Thanh
- Lý Tiến Dũng
- Lý Toàn Thắng
- Lý Trực Dũng
- Lý Xuân Hải
- Lydia Davis
- Lynh Bacardi
- LysP
- M. Gorky
- M.L. Gasparov
- Mạc Phong Tuyền
- Mạc Văn Trang
- Mạc Việt Hồng
- Mạch Nha
- Mạch Quang Thắng
- Madeleine Riffaud
- Mai An Nguyễn Anh Tuấn
- Mai Anh Tuấn
- Mai Bá Ấn
- Mai Bá Kiếm
- Mai Chanh
- Mai Hiền
- Mai Khôi
- Mai Kim Ngọc
- Mai Nhật
- Mai Ninh
- Mai Quốc Ấn
- Mai Quỳnh
- Mai Quỳnh Nam
- Mai Sơn
- Mai Thái Lĩnh
- Mai Thanh Sơn
- Mai Thảo
- Mai Tú Ân
- Mai Văn Hoan
- Mai Văn Phấn
- Mai Văn Tính
- Maki Starfield
- Mamleev
- Mạnh Kim
- Mão Xuyên
- Marc Andrus
- Marcel Reich-Ranicki
- Marci Shore
- Marco Ferrarese
- Margarita Lyutova
- Maria Donovan
- Maria Ressa
- Mario Vargas Llosa
- Marion Hennebert
- Mark B. Hamilton
- Mark Binelli
- Mark Frankland
- Mark Osaki
- Mark Strand
- Marta Hillers
- Martin Jankowski
- Martin Kulldorff
- Marty Robbins
- Mary Morose
- Mary Walsh
- Mathias Mayer
- Matthew Clayfield
- Matthew Crawford
- Maurice Blanchot
- Maximilian Steinbeis
- May
- Maya Angelou
- Mặc Đỗ
- Mặc Lâm
- Mân Côi
- McAmmond Nguyễn Thị Tư
- Media Văn Việt
- Michael Burawoy
- Michael Scammell
- Miêng
- Mike Ives
- Mikhail Shishkin
- Mikhail Viktorovich Zygar
- Milan Kundera
- Mimmi Diệu Hường Bergström
- MInh Anh
- Minh Huệ
- Minh Hùng
- Minh Luật
- Minh Quang – Lê Chiên
- Minh Quang Ho
- Minh Tâm
- Minh Thùy
- Minh Thư
- Minh Toàn
- Minh Tuấn
- Monica Berlin
- Mỹ Hằng
- Mỹ Lan
- N. S. Khrushchev
- Nam Dao
- Nam Dao Nguyễn Mạnh Hùng
- Nam Đan
- Nam Đông
- Nam Nguyên
- Nam Sơn
- Naowarat Pongpaiboon
- Natalia lacovelli
- Nataliya Zhynkina
- Natsume Sōseki
- Nay Aung
- ng. anhanh
- Ng.Uyển Nicole Dương
- Ngải Vị VỊ
- Ngân Xuyên
- Nghệ thuật
- Nghiêm Lương Thành
- Nghiêm Phương Mai
- Nghiêm Xuân Hồng
- Nghiên Cứu Phê Bình
- Ngo Thu
- Ngọc Anh
- Ngọc Duy Phan
- Ngoc Hien Bui
- Ngọc Linh
- Ngô Anh Tuấn
- Ngô Bảo Châu
- Ngô Đình Thẩm
- Ngô Đồng
- Ngô Hương Giang
- Ngô Khắc Tài
- Ngộ Không Phí Ngọc Hùng
- Ngô Liêm Khoan
- Ngô Minh
- Ngô Minh Khôi
- Ngô Ngọc Loan
- Ngô Ngọc Trai
- Ngô Nguyên Dũng
- Ngô Nhật Đăng
- Ngô Quốc Phương
- Ngô Quốc Thịnh
- Ngô Thế Vinh
- Ngô Thị Kim Cúc
- Ngô Thị Thanh Lịch
- Ngô Tùng Phong
- Ngô Tự Lập
- Ngô Văn
- Ngô Văn Giá
- Ngô Viết Nam Sơn
- Ngô Viết Trọng
- Ngô Vĩnh Long
- Ngô Xuân Hội
- Ngô Xuân Phúc
- Ngô Xuân Thảo
- Ngu Yên
- Nguyen Duc Thanh
- Nguyễn Hải Hoành
- Nguyễn Anh Dũng
- Nguyễn Anh Tuấn
- Nguyễn Anh Tuấn - đạo diễn
- Nguyễn Bá Chung
- Nguyễn Bách Việt
- Nguyễn Bảo Chân
- Nguyễn Bắc Sơn
- Nguyên Bình
- Nguyễn Bính
- Nguyên Cầm
- Nguyên Cẩn
- Nguyên Chánh
- Nguyễn Chí Hoan
- Nguyễn Chí Thuật
- Nguyễn Chí Trung
- Nguyễn Chí Tuyến
- Nguyễn Chinh Trung
- Nguyễn Cung Thông
- Nguyễn Cường
- Nguyễn Danh Bằng
- Nguyễn Danh Huế
- Nguyễn Danh Lam
- Nguyễn Ðăng Thường
- Nguyễn Duy
- Nguyễn Dương Quang
- Nguyễn Đạt
- Nguyễn Đắc Kiên
- Nguyễn Đắc Xuân
- Nguyễn Đăng Điệp
- Nguyễn Đăng Hưng
- Nguyễn Đăng Khoa
- Nguyễn Đăng Mạnh
- Nguyễn Đăng Na
- Nguyễn Đăng Quang
- Nguyễn Đăng Thường
- Nguyễn Đình Ấm
- Nguyễn Đình Bin
- Nguyễn Đình Bổn
- Nguyễn Đình Chú
- Nguyễn Đình Cống
- Nguyễn Đình Đăng
- Nguyễn Đình Huỳnh
- Nguyễn Đình Thắng
- Nguyễn Đình Thi
- Nguyễn Đình Toàn
- Nguyễn Đổng Chi
- Nguyễn Đông Thức
- Nguyễn Đức
- Nguyễn Đức Dương
- Nguyễn Đức Hiệp
- Nguyễn Đức Mậu
- Nguyễn Đức Sơn
- Nguyễn Đức Thắng
- Nguyễn Đức Tiến
- Nguyễn Đức Tùng
- Nguyễn Đức Tường
- Nguyễn Gia Trí
- Nguyên Giác
- Nguyên Giác Phan Tấn Hải
- Nguyễn Hà Luân
- Nguyễn Hải Hoành
- Nguyễn Hải Yến
- Nguyễn Hàn Chung
- Nguyễn Hiến Lê
- Nguyễn Hoa Lư
- Nguyễn Hoài Nam
- Nguyễn Hoài Văn
- Nguyễn Hoài Vân
- Nguyễn Hoàn
- Nguyễn Hoàn Nguyên
- Nguyễn Hoàng Ánh
- Nguyễn Hoàng Anh Thư
- Nguyễn Hoàng Diệu Thủy
- Nguyễn Hoàng Diệu Thúy
- Nguyễn Hoàng Giao
- Nguyễn Hoàng Linh
- Nguyễn Hoàng Trung
- Nguyễn Hoàng Văn
- Nguyễn Hồng Anh
- Nguyễn Hồng Giao
- Nguyễn Hồng Hưng
- Nguyễn Hồng Lam
- Nguyễn Hồng Nhung
- Nguyễn Hồng Thục
- Nguyễn Huệ Chi
- Nguyễn Hùng
- Nguyễn Huy Hoàng
- Nguyễn Huy Thiệp
- Nguyễn Huy Vũ
- Nguyên Hưng
- Nguyễn Hưng Quốc
- Nguyễn Hương
- Nguyễn Hữu Đễ
- Nguyễn Hữu Hồng Minh
- Nguyễn Hữu Liêm
- Nguyễn Hữu Nhật
- Nguyễn Hữu Sơn
- Nguyễn Hữu Thiết
- Nguyễn Hữu Việt Hưng
- Nguyễn Hữu Vinh
- Nguyễn kc Hậu
- Nguyễn Khải
- Nguyễn Khánh Duy
- Nguyễn Khánh Trường
- Nguyễn Khắc An
- Nguyễn Khắc Bình
- Nguyễn Khắc Mai
- Nguyễn Khắc Ngân Vi
- Nguyễn Khắc Phê
- Nguyễn Khắc Phi
- Nguyễn Khắc Phục
- Nguyễn Khiêm
- Nguyễn Khôi
- Nguyễn Kiến Phước
- Nguyễn Kiều Dung
- Nguyễn Kiều Hưng
- Nguyên Lạc
- Nguyễn Lãm Thắng
- Nguyễn Lan Phương
- Nguyễn Lân Bình
- Nguyễn Lân Thắng
- Nguyễn Lê Hồng Hưng
- Nguyễn Lệ Uyên
- Nguyễn Linh Giang
- Nguyễn Linh Quang
- Nguyễn Lộ Trạch
- Nguyễn Luận
- Nguyễn Lương Hải Khôi
- Nguyễn Lương Ngọc
- Nguyễn Lương Thịnh
- Nguyễn Lương Vỵ
- Nguyễn Mai
- Nguyễn Man Nhiên
- Nguyễn Mạnh An Dân
- Nguyễn Mạnh Côn
- Nguyễn Mạnh Đẩu
- Nguyễn Mạnh Tiến
- Nguyễn Manh Trinh
- Nguyễn Mạnh Trinh
- Nguyễn Mạnh Tuấn
- Nguyễn Mạnh Tường
- Nguyễn Minh Anh
- Nguyễn Minh Hòa
- Nguyễn Minh Kính
- Nguyễn Minh Nhị
- Nguyễn Minh Nhựt
- Nguyễn Minh Thuyết
- Nguyễn Mộng Giác
- Nguyên Ngọc
- Nguyễn Ngọc Chu
- Nguyễn Ngọc Giao
- Nguyễn Ngọc Hoa
- Nguyễn Ngọc Lanh
- Nguyễn Ngọc Liễm
- Nguyễn Ngọc Lung
- Nguyễn Ngọc Tâm
- Nguyễn Ngọc Thiện
- Nguyễn Ngọc Tú Anh
- Nguyễn Ngọc Tư
- Nguyên Nguyên
- Nguyễn Nguyên
- Nguyễn Nguyên Bình
- Nguyễn Nhật Tín
- Nguyên Nhi
- Nguyễn Như Huy
- Nguyễn Phạm Hùng
- Nguyễn Phú Yên
- Nguyễn Phúc Vĩnh Ba
- Nguyễn Phượng
- Nguyễn Phương Đình
- Nguyễn Phương Mai
- Nguyễn Phương Mạnh
- Nguyễn Quang
- Nguyễn Quang A
- Nguyễn Quang Bình
- Nguyễn Quang Duy
- Nguyễn Quang Dy
- Nguyễn Quang Đồng
- Nguyễn Quang Hồng
- Nguyễn Quang Hưng
- Nguyễn Quang Lập
- Nguyễn Quang Thạch
- Nguyễn Quang Thân
- Nguyễn Quang Thiều
- Nguyễn Quang VInh
- Nguyễn Quân
- Nguyễn Quốc Lâm
- Nguyễn Quốc Thái
- Nguyễn Quốc Toàn
- Nguyễn Quốc Trụ
- Nguyễn Quốc Tuấn
- Nguyên Sa
- Nguyễn Sĩ Dũng
- Nguyễn Sơn Lâm
- Nguyễn Sỹ Phương
- Nguyễn Sỹ Tế
- Nguyễn Tà Cúc
- Nguyễn Tài Cẩn
- Nguyễn Tấn Cứ
- Nguyễn Tất Nhiên
- Nguyễn Thạch Giang
- Nguyễn Thái Hòa
- Nguyễn Thái Hợp
- Nguyễn Thái Sơn
- Nguyễn Thái Tuấn
- Nguyễn Thanh Bình
- Nguyễn Thanh Châu
- Nguyễn Thanh Giang
- Nguyễn Thanh Hiện
- Nguyễn Thanh Hùng
- Nguyễn Thanh Huy
- Nguyễn Thanh Huyền
- Nguyễn Thanh Mỹ
- Nguyễn Thành Nam
- Nguyễn Thanh Nghị
- Nguyễn Thanh Nguyệt
- Nguyễn Thành Phong
- Nguyễn Thanh Sơn
- Nguyễn Thành Sơn
- Nguyễn Thanh Tâm
- Nguyễn Thành Thi
- Nguyễn Thanh Tuyền
- Nguyễn Thanh Văn
- Nguyễn Thanh Việt
- Nguyễn Thế Hùng
- Nguyễn Thế Thanh
- Nguyễn Thị Ái Tiên
- Nguyễn Thị Bích Hậu
- Nguyễn Thị Bích Ngà
- Nguyễn Thị Bình
- Nguyễn thị Cỏ May
- Nguyễn Thị Dư Khánh
- Nguyễn Thị Hải
- Nguyễn Thị Hậu
- Nguyễn Thị Hiền
- Nguyễn Thị Hoàng
- Nguyễn Thị Hoàng Bắc
- Nguyễn Thị Hồng
- Nguyễn Thị Khánh Minh
- Nguyễn Thị Khánh Trâm
- Nguyễn Thị Kim Chi
- Nguyễn Thị Kim Phụng
- Nguyễn Thị Minh Ngọc
- Nguyễn Thị Minh Thương
- Nguyễn Thị Ngọc Hải
- Nguyễn Thị Ngọc Nhung
- Nguyễn Thị Oanh
- Nguyễn Thị Phước
- Nguyễn Thị Thanh Bình
- Nguyễn Thị Thanh Hải
- Nguyễn Thị Thanh Lưu
- Nguyễn Thị Thanh Xuân
- Nguyễn Thị Thanh Yến
- Nguyễn Thị Thảo An
- Nguyễn Thị Thúy Hạnh
- Nguyễn Thị Thùy Linh
- Nguyễn Thị Thụy Vũ
- Nguyễn Thị Thuyền
- Nguyễn Thị Tịnh Thy
- Nguyễn Thị Từ Huy
- Nguyễn Thị Vinh
- Nguyễn Thiện Tống
- Nguyễn Thiện Tơ
- Nguyễn Thói Đời
- Nguyễn Thông
- Nguyễn Thu Quỳnh
- Nguyễn Thu Trang
- Nguyễn Thụy Anh
- Nguyễn Thùy Dương
- Nguyễn Thúy Hạnh
- Nguyễn Thụy Long
- Nguyễn Thuỵ Phương
- Nguyễn Thùy Song Thanh
- Nguyễn Thỵ
- Nguyễn Thy Anh
- Nguyễn Tiến Dũng
- Nguyễn Tiến Lập
- Nguyễn Tiến Trung
- Nguyễn Tiến Văn
- Nguyễn Trần Bạt
- Nguyễn Tri Phương Đông
- Nguyễn Triệu Nam
- Nguyễn Trọng Bình
- Nguyễn Trọng Chức
- Nguyễn Trọng Huân
- Nguyễn Trọng Khôi
- Nguyễn Trọng Tạo
- Nguyễn Trung
- Nguyễn Trung Bảo
- Nguyễn Trung Dân
- Nguyễn Trung Hiếu
- Nguyễn Trung Kiên
- Nguyễn Trung Thuần
- Nguyễn Trường Giang
- Nguyễn Trường Huy
- Nguyễn Trường Uy
- Nguyễn Tuấn
- Nguyễn Tuấn Anh
- Nguyễn Tuấn Khoa
- Nguyễn Tùng
- Nguyễn Tùng Linh
- Nguyễn Tuyết Lan
- Nguyễn Tuyết Lộc
- Nguyễn Tư Nghiêm
- Nguyễn Tử Siêm
- Nguyễn Tường Bách
- Nguyễn Tường Thiết
- Nguyễn Tường Thụy
- Nguyễn Ước
- Nguyễn Vạn An
- Nguyễn Vạn Phú
- Nguyễn Văn
- Nguyễn Văn Ba
- Nguyễn Văn Chính
- Nguyễn Văn Ðậu
- Nguyễn Văn Dũng
- Nguyễn Văn Đài
- Nguyễn Văn Gia
- Nguyễn Văn Hạnh
- Nguyễn Văn Hiệp
- Nguyễn Văn Hòa
- Nguyễn Văn Hùng
- Nguyễn Văn Huyên
- Nguyễn Văn Lợi
- Nguyễn Văn Lục
- Nguyễn Văn Miếng
- Nguyễn Văn Nghệ
- Nguyễn Văn Nho
- Nguyễn Văn Phong
- Nguyễn Văn Phú
- Nguyễn Văn Phước
- Nguyễn Văn Sâm
- Nguyễn Văn Sơn
- Nguyễn Văn Tao
- Nguyễn Văn Thiệu
- Nguyễn Văn Thọ
- Nguyễn Văn Trọng
- Nguyễn Văn Trung
- Nguyễn Văn Tuấn
- Nguyễn Văn Vĩnh
- Nguyễn Văn Xuân
- Nguyễn Vi Khải
- Nguyễn Vi Yên
- Nguyễn Viện
- Nguyễn Việt Anh
- Nguyễn Việt Chiến
- Nguyễn Viết Lãm
- Nguyễn Vĩnh Nguyên
- Nguyễn Vũ Hiệp
- Nguyễn Vũ Tiềm
- Nguyễn Vỹ
- Nguyễn Vy Khanh
- Nguyễn Xuân Diện
- Nguyễn Xuân Hằng
- Nguyễn Xuân Hoàng
- Nguyễn Xuân Hưng
- Nguyễn Xuân Khánh
- Nguyễn Xuân Khoát
- Nguyễn Xuân Nghĩa
- Nguyễn Xuân Nha
- Nguyễn Xuân Quang
- Nguyễn Xuân Thiệp
- Nguyễn Xuân Thọ
- Nguyễn Xuân Tiệp
- Nguyễn Xuân Tường Vy
- Nguyễn Xuân Xanh
- Nguyễn Ý Thuần
- Nguyên Yên
- Nguyễn-Chương Mt
- Nguyễn-hòa-Trước
- Nguyệt Chu
- Nguyệt Quỳnh
- Nguyệt Vi
- Ngự Thuyết
- Người Buôn Gió
- Ngyễn Trung Bảo
- Nh. Tay Ngàn
- Nhã
- Nhã Ca
- Nhã Duy
- Nhã Thuyên
- Nhan Do Thanh
- Nhân Hồng
- Nhật Chiêu
- Nhật Lệ
- Nhất Linh
- Nhật Tiến
- Nhật Tuấn
- Nhất Uyên
- Nhị Linh
- Nhị Ngã
- Nhóm Vì một Hà Nội xanh
- Như Huy
- Như Không
- Như Quỳnh
- Như Quỳnh de Prelle
- Như Ý
- Nhược Thủy
- Niall Ferguson
- Nick Hilden
- Nicolas Casey
- Nikulin
- Nina McPherson
- Ninh Dương
- Ninh Kiều
- Nobert Hummelt
- Nông Hồng Diệu
- NP Phan
- Obama
- Ocean Vương
- Octavio Paz
- Ogden Nash
- Oksana Zabuzhko
- Oleg Kashin
- Ondrej Slowik
- onggiaolang
- Orlando Figes
- Orwell
- Oscar Salemink
- Oscar Wilde
- Pablo Neruda
- Pablo Picasso
- Palmer
- Patrick Frater
- Patrick Lodge
- Paul Auster
- Paul Celan
- Paul Éluard
- Paul Hoover
- Paul Mendez
- Paul Mozur
- Paul Theroux
- Paul-François Paoli
- Paulus Lê Sơn
- Pavel Basinsky
- Pavlo Vyshebaba
- Paweł Kubiak
- Pawel Kuczynski
- Paweł Łepkowski
- Percy Mabandu
- Pervez Hoodbhoy
- Peter B. Zinoman
- Peter Hansen
- Peter Harvey
- Peter Kleiner
- Peter Singer
- Phạm Anh Tuấn
- Phạm Biểu Tâm
- Phạm Cao Hoàng
- Phạm Châu
- Phạm Chí Dũng
- Phạm Chi Lan
- Phạm Chu Sa
- Phạm Công Luận
- Phạm Công Thiện
- Phạm Công Trứ
- Phạm Công Út
- Phạm Duy
- Phạm Duy Nghĩa
- Phạm Đình Trọng
- Phạm Đình Vy
- Phạm Đoan Trang
- Phạm Hải Anh
- Phạm Hải Âu
- Phạm Hiền Mây
- Phạm Hoàng Quân
- Phạm Hồng Sơn
- Phạm Hùng Việt
- Phạm Huy Thông
- Phạm Khiêm Ích
- Phạm Kiều Tùng
- Phạm Kỳ Đăng
- Phạm Lệ Quyên
- Phạm Lê Vương Các
- Phạm Linh
- Phạm Lưu Vũ
- Phạm Minh Hoàng
- Phạm Minh Ngọc
- Phạm Minh Quân
- Phạm Minh Trung
- Phạm Ngọc Lư
- Phạm Ngọc Thái
- Phạm Ngọc Tiến
- Phạm Nguyên Trường
- Phạm Ngữ
- Phạm Phan Long
- Phạm Phú Cường
- Phạm Phú Hải
- Phạm Phú Minh
- Phạm Phú Phong
- Phạm Phú Thứ
- Phạm Phú Viết
- Phạm Phúc Thịnh
- Phạm Phương
- Phạm Quang Ái
- Phạm Quang Long
- Phạm Quang Trung
- Phạm Quang Tuấn
- Phạm Sỹ Sáu
- Phạm Tăng
- Phạm Thành
- Phạm Thành Hưng
- Phạm Thanh Nghiên
- Phạm Thảo Nguyên
- Phạm Thế Cường
- Phạm Thị
- Phạm Thị Anh Nga
- Phạm Thị Hoài
- Phạm Thị Kiều Ly
- Phạm Thị Ngọc
- Phạm Thị Phương
- Phạm Thiên Ân
- Phạm Thiên Thư
- Phạm Tín An Ninh
- Phạm Toàn
- Phạm Trần
- Phạm Trọng Chánh
- Phạm Trung Nghĩa
- Phạm Tuấn
- Phạm Tư Thanh Thiện
- Phạm Tường Vân
- Phạm Văn
- Phạm Văn Khoái
- Phạm Văn Quang
- Phạm Văn Tình
- Phạm Văn Vũ
- Pham Viem Phuong
- Phạm Viêm Phương
- Phạm Viết Đào
- Phạm Việt Hưng
- Phạm Vũ Lửa Hạ
- Phạm Xuân Đài
- Phạm Xuân Hùng
- Phạm Xuân Nguyên
- Phạm Xuân Trường
- Phan An Sa
- Phan Ba
- Phan Bội Châu
- Phan Cẩm Thượng
- Phan Châu Thành
- Phan Cự Đệ
- Phan Đạo
- Phan Đắc Lữ
- Phan Đình Diệu
- Phan Độc Lập
- Phan Hải-Đăng
- Phan Hồng Giang
- Phan Huy Dũng
- Phan Huy Đường
- Phan Huy Lê
- Phan Huyền Thư
- Phan Kế Toại
- Phan Khôi
- Phan Lặng Yên
- Phan Mạnh Quỳnh
- Phan Nam Sinh
- Phan Ngọc
- Phan Nguyên
- Phan Nhật Nam
- Phan Nhiên Hạo
- Phan Ni Tấn
- Phan Phương Đạt
- Phan Quang
- Phan Tấn Hải
- Phan Tấn Uẩn
- Phan Thanh Bình
- Phan Thắng
- Phan Thế Hải
- Phan Thị Hà Dương
- Phan Thị Kim Phúc
- Phan Thị Trọng Tuyển
- Phan Thị Vàng Anh
- Phan Thu Vân
- Phan Thúy Hà
- Phan Trang Hy
- Phan Trí Đỉnh
- Phan Trọng Hoàng Linh
- Phan Văn Giưỡng
- Phan Văn Song
- Phan Văn Thắng
- Phan Vũ
- Phan Xine
- Phan Xuân Sinh
- Phannguyên Psg
- Phanxipăng
- Phaolô VI
- Pháp Hoan
- Pháp Vân
- Phapxa Chan
- Phát biểu nhận giải Văn Việt
- Phil Caputo
- Philip Larkin
- Philip Roth
- Phong Âm
- Phong Linh
- Phong Nguyen
- Phong Quang
- Phố Văn
- Phú Quang
- Phù Sa
- Phúc Lai GB
- Phúc Tiến
- Phunchok Stobdan
- Phùng Anh Kiệt
- Phùng Hi
- Phùng Hoài Ngọc
- Phùng Học Vinh
- Phùng Ngọc Kiên
- Phùng Nguyễn
- Phùng Quán
- Phùng Thành Chủng
- Phùng Thị Hạ Nguyên
- Phùng Thị Như Hà
- Phuong Ta
- Phương Hương
- Phương Phương
- Phương Thảo
- Phương Thuý
- Phương Uy
- Pierre Darriulat
- Pierre Lemieux
- Prashanth Parameswaran
- Qladimir Pyljow
- Quách Hạo Nhiên
- Quách Tấn
- Quách Thoại
- Quảng Diệu Trần Bảo Toàn
- Quang Dũng
- Quang Đức
- Quang Minh
- Quang Phan
- Quảng Tánh Trần Cầm
- Quậy Nguyễn
- Quế Hương
- Quốc Dũng
- Quốc Phương
- Quốc Toản
- Quyên Di
- Quyên Hoàng
- Quỳnh Dao
- Quỳnh Iris de Prelle
- Quỳnh Vi
- Rabindranath Tagore
- Rachel Adams
- Rainer Maria Rilke
- Ralph Chaplin
- Rebecca Mead
- Rebecca Solnit
- Reiner Traub
- Remo Verdickt
- Riccardo Gazzaniga
- Richard C. Paddock
- Richard Millet
- Richard Serra
- Robert Desnos
- Robert McCrump
- Roger Vu
- Roland Barthes
- Romain Rolland
- Ronald F. Inglehart
- Ruben David Gonzalez Gallego
- Russell Edson
- Ruth Ingram
- Ryszard Legutko
- Salman Rushdie
- Salvatore Babones
- Sam Dresser
- Sạn chữ
- Sandra Kerschbaumer
- Sara Teasdale
- Sarah Pulliam Bailey
- Sarah Thornton
- Sáu Nghệ
- Sergio Bitar
- Shakespeare
- Shannon Van Sant
- Sheikha A
- Sheila Fischman
- Sheila Ngoc Pham
- Sheri Berman
- Shigeeda Yutaka
- Shirin Ebadi
- Shukshin
- Simon Johnson
- Sire Apm Lukwesa
- Slavoj Žižek
- Sohaniim
- Son Kieu Mai
- Song Chi
- Song Hà
- Song Nguyễn
- Song Phạm
- Song Phan
- Song Thao
- Số đặc biệt
- Sơn Ca
- Sơn Hoàng Liên
- Sơn Kiều Mai
- Sơn Nam
- Stefan Dege
- Stefano Harney
- Stephan Koester
- Stephen B. Young
- Steve Earle
- Susan Sontag
- Suzuki Katsuhiko
- Sương Nguyệt Minh
- Sương Quỳnh
- Svetlana Alexievich
- Svetlana Alexievitch
- Svetlana Alexiévitch
- Sylvia Plath
- T. Đ.
- T.Vấn
- Tạ Anh Thư
- Tạ Chí Đại Trường
- Tạ Duy Anh
- Tạ Tỵ
- Tạ Văn Tài
- Tạ Văn Thông
- Tạ Xuân Hải
- Tadeusz Rósewicz
- Tam Ích
- Tamarchenko
- Tàn Tuyết
- Tanaami Keiichi
- Taras Shevchenko
- Tarik Khaldi
- Tawada Yoko
- Tăng Quang
- Tâm An
- Tâm Chánh
- Tâm Don
- Tâm Thường Định
- Tâm Việt
- Tấn An
- Teolinda Gersão
- Teresa Mỹ Chúc
- Thạch Đạt Lang
- Thạch Quỳ
- Thạch Thảo
- Thái Bá Tân
- Thái Bá Vân
- Thái Bảo
- Thái Hà
- Thái Hạo
- Thái Kế Toại
- Thái Kim Lan
- Thái Ngọc San
- Thái Sinh
- Thái Thanh
- Thái Thăng Long
- Thái Tuấn
- Thái Văn
- Thái Văn Đào
- Thái Vũ
- Thạnh Đà
- Thanh Hằng - Anh Khoa
- Thành Lộc
- Thanh Nam
- Thanh Ngọc
- Thanh Phương
- Thanh Tâm Tuyền
- Thanh Thảo
- Thanh Thuỷ
- Thanh Trúc
- Thanh Tùng
- Thanh Xuân
- Thanhhà Lại
- Thảo Dân
- Thao Dinh
- Thảo luận
- Thảo Nguyên
- Thảo Trường
- Thảo Vy
- Thẩm Đống
- Thận Nhiên
- Thân Trọng Mẫn
- Thân Trọng Sơn
- Thế Dũng
- Thế Giang
- Thế Quân
- THẾ THANH
- Thế Uyên
- Thi Hoàng
- Thi Nguyên
- Thi sỹ ỦA
- Thi Vũ
- Thích Nhất Hạnh
- Thích Nữ Chân Không
- Thích Phước An
- Thierry Leclère
- Thierry Lentz
- Thiên Di
- Thiên Điểu
- Thiền Lâm
- Thiền Nguyễn
- Thiên Thai
- Thiện Tùng
- Thiện Ý
- Thiết Thạch
- Thiếu Khanh
- Thiều Mai Lâm
- Tho Nguyen
- Thomas A. Bass
- Thomas Bo Pedersen
- Thomas Mahler
- Thomas S. Mullaney
- Thông Đặng
- Thơ
- Thu Phong
- Thu Vàng
- Thuận
- Thuần Ngô
- Thuận Paris
- Thuận Thiên
- Thục Quyên
- Thụy An
- Thùy Dung
- Thụy Khuê
- Thùy Linh
- Thụy My
- Thủy Tiên
- Thư Bạn Đọc
- Thường Quán
- Thy An
- Tịch Ru
- Tiet Hung Thai
- Tiêu Dao Bảo Cự
- Tiêu Kiện Sinh
- Tiểu Tử
- Tillman Miller
- Timothy Brennan
- Timothy Garton Ash
- Timothy Snyder
- Tina Hà Giang
- Tomas Tranströmer
- Tô Đăng Khoa
- Tô Hải
- Tô Hoàng
- Tố Hữu
- Tô Lan Hương
- Tô Ngọc Vân
- Tô Thẩm Huy
- Tô Thùy Yên
- Tô Văn Trường
- Tôi Đây
- Tôn Thất Thông
- Tống Văn Công
- Trà Đóa
- Trà Nhiên
- Tracy K. Smith
- Tran Dinh Dung
- Tran Nam Dung
- Trang Châu
- Trang Hạ
- Trang Thanh
- Trang Thế Hy
- Trangđài Glassey Trầnguyễn
- Trangđài Glasssey-Trầnguyễn
- Trao đổi
- Trầm Tử Thiêng
- Trần Anh Hùng
- Trần Bá Đại Dương
- Trần Bang
- Trần Bình Nam
- Trần C. Trí
- Trần Cao Lĩnh
- Trần Cao Tường
- Trần Công Tâm
- Trần Công Tín
- Trần Dạ Từ
- Trần Dần
- Trần Doãn Nho
- Trần Dũng Thanh Huy
- Trần Duy
- Trần Duy Phiên
- Trần Duy Trung
- Trần Đăng Khoa
- Trần Đăng Tuấn
- Trần Đĩnh
- Trần Đình Bút
- Trần Đình Hoành
- Trần Đình Lương
- Trần Đình Sơn Cước
- Trần Đình Sử
- Trần Đình Triển
- Trần Đình Trợ
- Trần Độ
- Trần Đồng Minh
- Trần Đức Anh Sơn
- Trần Đức Thảo
- Trần Đức Tiến
- Trần Đức Tín
- Trần Đức Toản
- Trần Gia Huấn
- Trần Gia Ninh
- Trần Hà Linh
- Trần Hạ Tháp
- Trần Hạ Vi
- Trần Hải
- Trần Hạnh
- Trần Hậu
- Trần Hoài Anh
- Trần Hoài Thư
- Trần Hoàng Phố
- Trần Hoàng Trúc
- Trần Hoàng Vy
- Trần Hùng
- Trần Huy Bích
- Trần Huy Minh Phương
- Trần Huy Quang
- Trần Huỳnh Duy Thức
- Trần Hữu Dũng
- Trần Hữu Khánh
- Trần Hữu Quang
- Trần Hữu Tá
- Trần Hữu Thục
- Trần Khánh Triệu
- Trần Kiêm Đoàn
- Trần Kiêm Trinh Tiên
- Trần Kim Trắc
- Trần Kỳ Trung
- Trần Lam
- Trần Lê Sơn Ý
- Trần Lương
- Trần Lý Trí Tân
- Trần Mạnh Hảo
- Trần Mạnh Tuấn
- Trần Minh Phi
- Trần Minh Quốc
- Trần Mộng Tú
- Trần Nam Bình
- Trần Ngân Hà
- Trần Nghi Hoàng
- Trần Ngọc Cư
- Trần Ngọc Hiếu
- Trần Ngọc Tuấn
- Trần Ngọc Vương
- Trần Nguyên Đán
- Trần Nhã Thụy
- Trần Nhương
- Trần Phong Giao
- Trần Phong Vũ
- Trần Quang Đức
- Trần Quang Lộc
- Trần Quốc Nam
- Trần Quốc Thuận
- Trần Quốc Toàn
- Trần Quốc Trọng
- Trần Quốc Vượng
- Trần Quyết Thắng
- Trân Sa
- Trần Song Hào
- Trần Thành
- Trần Thanh Ái
- Trần Thanh Cảnh
- Trần Thanh Huy
- Trần Thanh Vân
- Trần Thắng
- Trần Thế Vĩnh
- Trần Thị Băng Thanh
- Trần Thị Diệu Tâm
- Trần Thị Lai Hồng
- Trần Thị Lam
- Trần Thị NgH.
- Trần Thị Nguyệt Mai
- Trần Thị Phương Phương
- Trần Thị Thanh Thoả
- Trần Thị Trường
- Trần Thiện Đạo
- Trần Thùy Mai
- Trần Tiến
- Trần Tiễn Cao Đăng
- Trần Tiến Dũng
- Trần Tiễn Khanh
- Trần Tố Nga
- Trần Trọng Dương
- Trần Trọng Thức
- Trần Trọng Vũ
- Trần Trung Chính
- Trần Trung Đạo
- Trần Tuấn
- Trần Từ Mai
- Trần Vàng Sao
- Trần Văn Chánh
- Trần Văn Đỉnh
- Trần Văn Khê
- Trần Văn Minh
- Trần Văn Nam
- Trần Văn Thọ
- Trần Văn Thủy
- Trần Văn Tý
- Trần Vấn Lệ
- Trần Việt Hà
- Trần Viết Ngạc
- Trần Vinh Dự
- Trần Vũ
- Trần Vũ Hải
- Trần Vương Thuấn
- Trần Vương Thuận
- Trần Wũ Khang
- Trần Xuân Hoài
- Trần Xuân Linh
- Trần Xuân Lĩnh
- Trần Xuân Thảo
- Trần Yên Hòa
- Trần Yên Nguyên
- Trên
- Trên Facebook
- Trên Facebook/Minds
- Trên kệ sách
- Trên trang diaCRITICS
- Trí Hiệu Dân
- Triều Anh
- Triều Hoa Đại
- Triêu Nhan
- Triều Sơn
- Triệu Tử Dương
- Trịnh Anh Tuấn
- Trịnh Bá Phương
- Trịnh Bách
- Trịnh Cao Hòa Thanh
- Trịnh Chu
- Trịnh Công Sơn
- Trịnh Cung
- Trịnh Duy Kỳ
- Trịnh Hữu Long
- Trịnh Kim Tiến
- Trịnh Lữ
- Trịnh Minh Tuấn
- Trịnh Sơn
- Trịnh Thanh Thủy
- Trịnh Thu Tuyết
- Trịnh Vĩnh Phúc
- Trịnh Xuân Thuận
- Trịnh Xuân Thủy
- Trịnh Y Thư
- Trọng Anh
- Trọng Phú
- Trọng Thành
- Tru Sa
- Trúc Giang
- Trúc Thông
- Trúc Ty
- Trump
- Trung Bảo
- Trung Dũng Kqd
- Trùng Dương
- Trung Trung Đỉnh
- Trư Sa
- Trường An
- Trương Anh Ngọc
- Trương Anh Thụy
- Trương Chính
- Trương Duy Nhất
- Trương Đăng Dung
- Trương Điện Thắng
- Trương Đình Phượng
- Trương Hồng Quang
- Trương Huy San
- Trường Minh
- Trương Ngọc Chương
- Trương Nguyên
- Trương Nguyện Thành
- Trương Nhân Tuấn
- Trương Phượng
- Trương Quang
- Trương Quang Đệ
- Trương Quang Nhuệ
- Trương Quang Vĩnh
- Trương Thị Ngọc Hân
- Trương Thiên Phàm
- Trương Thu Hiền
- Trương Tố Hoa
- Trương Trọng Nghĩa
- Trương Tửu
- Trương Văn Dân
- Trương Văn Vĩnh
- Trương Vũ
- Trương Xuân Thiên
- Tú Mỡ
- Tù Quốc Hoài
- Tù Sâm
- Tú Trung Hồ
- Tuấn Duy
- Tuấn Khanh
- Tuân Nguyễn
- Tuấn Thảo
- Tuệ Anh
- Tuệ Đăng
- Tuệ Nguyên
- Tuệ Nhân
- Tuệ Nhật
- Tuệ Sĩ
- Tuệ Sỹ
- Tùng Dương Cola
- Tung Nguyen
- Turner
- Túy Hồng
- Tuyết Nghi
- Tư
- Từ Dung
- Tư liệu
- Tử Linh
- Từ Mai Trần Huy Bích
- Từ Quốc Hoài
- Từ Sâm
- Từ Thức
- Tưởng
- Tương Lai
- Umberto Eco
- Uông Tăng Kỳ
- Uông Triều
- Uyển Ca
- Uyên Nguyễn
- Uyên Thao
- Uyên Vũ
- V. Erofiev
- Vàng A Giang
- Varlam Shalamov
- Vasco Gargalo
- Vasily Makarovich
- Văn
- Văn Biển
- Văn Cao
- Văn Chinh
- Văn Công Hùng
- Văn Giá
- Văn học
- Văn học Miền Nam 54-75
- Văn Như Cương
- Văn Quang
- Văn Tâm
- Văn Việt
- Văn.
- Vấn đề hôm nay
- Vận Động Ứng Cử Đại Biểu Quốc Hội 2016
- Vân Hạ
- Vân Phi
- Velcrow Ripper
- Veronica Melkozerova
- Vi Lãng
- Vi Trần
- Vi Yên
- Viet Thanh Nguyen
- Viên Linh
- Việt Bách
- Việt Bình
- Việt Dzũng
- Việt Khang
- Việt Lang
- Việt Phương
- Viktor Maslov
- Vinh Anh
- Vĩnh Hảo
- Vĩnh Quyền
- Virginia Heffernan
- Virginia Woolf
- Vladimir Nabokov
- Võ An Đôn
- Võ Anh Minh
- Võ Anh Thơ
- Võ Bá Cường
- Võ Đắc Danh
- Võ Định Hình
- Võ Đức Phúc
- Võ Hồng
- Võ Huy Tâm
- Võ Hương Quỳnh
- Võ Kỳ Điền
- Võ Ngàn Sông
- Võ Phiến
- Võ Thị Hảo
- Võ Thị Thu Hằng
- Võ Tiến Cường
- Võ Tòng Xuân
- Võ Trí Hảo
- Võ Văn Quản
- Võ Văn Tạo
- Võ Văn Thôn
- Võ Xuân Quế
- Võ Xuân Sơn
- Volker Weidermann
- Volodymyr Vynnychenko
- Volodymyr Zelenskyy
- Vũ Bằng
- Vũ Biện Điền
- Vũ Cao Đàm
- Vũ Cát Tường
- Vũ Đình Hòe
- Vũ Đình Huỳnh
- Vũ Đình Liên
- Vũ Đình Phòng
- Vũ Đức Khanh
- Vũ Đức Phúc
- Vũ Đức Sao Biển
- Vu Gia
- Vũ Hà Văn
- Vũ Hạnh
- Vũ Hoàng Chương
- Vũ Hoàng Thư
- Vũ Hồng Ánh
- Vũ Huy Ngọc
- Vũ Huy Quang
- Vũ Khắc Hoè
- Vũ Khắc Khoan
- Vũ Kim Hạnh
- Vũ Kim Thu
- Vũ Lâm
- Vũ Lập Nhật
- Vũ My Lan
- Vũ Ngọc Giao
- Vũ Ngọc Hoàng
- Vũ Ngọc Tâm
- Vũ Ngọc Tiến
- Vũ Nho
- Vũ Oanh
- Vũ Quang Việt
- Vũ Quí Hạo Nhiên
- Vũ Quốc Ngữ
- Vũ Quỳnh Hương
- Vũ Quỳnh Nh.
- Vũ Thành Sơn
- Vũ Thanh Tâm
- Vũ Thanh Tùng
- Vũ Thành Tự Anh
- Vũ Thế Khôi
- Vũ Thị Hải
- Vũ Thị Nhuận
- Vũ Thị Phương Anh
- Vũ Thị Phương Lan
- Vũ Thị Thanh
- Vũ Thị Thanh Mai
- Vũ Thư Hiên
- Vũ Tiến Lập
- Vũ Trọng Khải
- Vũ Tuấn Hoàng
- Vũ Từ Trang
- Vũ Tường
- Vũ Viết Tuân
- Vũ Xuân Tửu
- Vương Bích Ngọc
- Vương Đan
- Vương Huy
- Vương Ngọc Minh
- Vương Tiểu Nhị
- Vương Trí Nhàn
- Vương Trọng
- Vương Trùng Dương
- Vương Trung Hiếu
- Vy Thảo
- W. H. Auden
- Wa Praong
- Walt Whitman
- Walter Isaacson
- Wayne Karlin
- Wells
- Wendy Barker
- Wilhelm Schmid
- Will Nguyen
- William Carlos Williams
- William Nee
- William Stafford
- William Stanley Merwin
- Winston Phan Đào Nguyên
- Wislawa Szymborska
- Wolf Biermann
- Wolfgang Borchert
- Wynn Gadkar Wilcox
- Xie Tao
- Xuân Ba
- Xuân Diệu
- Xuân Dương
- Xuân Đài
- Xuân Minh
- Xuân Phượng
- Xuân Sách
- Xuân Thọ
- Xuân Vũ
- Xương Văn
- Y Chan
- Ý Nhi
- Y Uyên
- Yanis Varoufakis
- Yevgeny Yevtushenko
- Yên Ba
- Yên Khắc Chính
- Yến Năng
- Yên San
- Yên San Thụy Miên
- Yên Thao
- Yiyun Li
- Yoko Ogawa
- Yōko Ogawa
- Yoko Tawada
- Young Sang Lee
- Yuliya Ilchuk
- Yuno Bigboi
- Yves Sintomer
- Yvette Tan
- Zac Herman
Người đi hái giấc mơ (4)
Tiểu thuyết ngắn Trương Đình Phượng
14.
Trưa hè, nắng như đổ lửa, khắp các ngọn đồi lổn nhổn những tấm lưng trần nhễu nhãi, chốc chốc đây đó vang lên từng tràng chửi rủa, giục giã kèm theo là một loạt tiếng vun vút phát ra từ những chiếc roi của những tay “cai mỏ”.
Nắng nóng khiến lũ chim cũng chẳng buồn hót.
Trong các quán hàng được dựng lên như những mái lều che tạm từ phên tre nứa, những tay anh chị cởi trần phơi bày những hình xăm trổ đủ hình thù đang say sưa nhậu, trên bàn bày la liệt các món chế biến từ nội tạng động vật, nào lòng luộc, phèo xào, gan sốt me… vừa nhậu bọn chúng vừa rôm rả bàn bạc về việc chiều hôm kia một gã trong giới giang hồ “xứ máu” mới phát hiện ra một ngọn đồi ẩn chứa rất nhiều đá ru by.
-Chuyến này không khéo thằng Tám Độc Nhãn tợp hết đá màu, anh em mình chỉ còn nước cạp đất mà sống. Kiểu gì cũng phải khử hắn. Gã râu quai nón biệt danh Hùng Búa vừa nghiến miếng lòng luộc vừa trừng mắt nói.
Luận Chó Săn chậm rãi nhai miếng gan sốt me, nở nụ cười đầy ẩn ý:
-Chú em không nên nóng vội, dục tốc bất đạt, thay vì thanh toán Tám Độc Nhãn gây sự chú ý cho tụi cớm chi bằng chúng ta cứ tọa sơn xem chó đánh hơi, theo ý tao ngọn đồi đó chưa chắc đã là nơi ăn nên làm ra, chúng ta cứ chờ xem nếu tay Tám kiếm chác được “nhiều huyết” chúng ta mở cuộc tấn công cũng chưa muộn.
Hùng Búa cười giả lả:
-Đại ca nói chí phải, đúng là đại ca nghĩ suy thấu đáo, chẳng hổ danh giang hồ gọi đại ca là… – gã chưa nói dứt câu đã dừng ngay lại vì phát hiện ra mình suýt chút nữa đã vuốt nhầm dái ngựa, gã giơ tay vuốt vội những giọt mồ hôi đang túa ra đầy mặt thở phào tự nhủ, may mà chưa nói hớ không thì ăn đủ với tên khốn nạn này.
Luận được giới anh chị “xứ máu” gọi bằng biệt danh Chó Săn vì hắn có tài đánh hơi nguy hiểm, từ ngày giới giang hồ hoạt động ở đây công an đã mở trên dưới mười lăm cuộc truy quét nhưng chưa một lần Luận phải đối mặt với họng súng. Hễ nghe động, Luận chuồn vào khu vực an toàn ngay lập tức. Xứ này rừng núi bạt ngàn, hang hốc nhiều, rất thuận tiện cho việc lẩn trốn của giới giang hồ đồng thời cũng gây rất nhiều khó khăn cho những người mang danh thực thi công lý.
-Không sao chú mày cứ gọi thẳng anh là Chó Săn, Luận cười đầy hào sảng, đã là anh em với nhau chớ nên quan tâm đến cách gọi tầm phào làm gì, miễn sao trong tâm chú mày không xem thường anh.
Luận nói rất nhẹ nhàng nhưng như thiên hạ thường nói, hổ rống không đáng sợ bằng hổ nín thở, khi hổ gầm lên khiến muông thú biết nguy hiểm đến gần mà bỏ chạy nhưng khi hổ nín lặng rình mồi thì cái chết chắc chắn đã ấn định lên số phận con mồi, Luận càng tỏ ra mềm mỏng càng khiến những tay ngồi cùng mười phần kiêng dè, Hùng Búa từ lâu nổi danh trong giới giang hồ “xứ máu” là tay ngang tàng khát máu nhưng đối với Luận Chó Săn hắn vẫn luôn phải tỏ ra “ngoan ngoãn như cừu”. Thiên hạ đồn rằng trước khi lên xứ máu và trở thành đại ca của bang Hắc Cẩu, Luận từng là tên cửu vạn tại cảng Hải Phòng. Dạo ấy tại cảng Hải Phòng có một tay đại ca lừng danh tên Lương Văn Long, dưới trướng hắn là năm tên đàn em máu lạnh mà giới giang hồ thường gọi bằng biệt danh năm con linh cẩu xám, chỉ cần Long ho một tiếng ngay tức khắc năm tên đó sẽ xách vũ khí tìm đến tận nơi thanh lý kẻ mà Long muốn khử, năm con linh cẩu xám sẽ chặt bằm kẻ đối đầu với Long thành một đống bầy nhầy như tương, không dừng lại đó, chúng còn đuổi tận giết tuyệt bọn lâu la của kẻ đó. Một lần nọ ông chủ của Luận và Lương Văn Long xảy ra mâu thuẫn vì một thương vụ buôn lậu năm tấn trà Tân Cương, thực ra là trong số chè trà ấy có giấu lẫn năm tạ cần sa, Long cay cú phái năm con linh cẩu xám đến địa bàn ông chủ của Luận quấy phá. Suốt thời gian dài Luận luôn sắm vai là một kẻ chất phác hiền lành, có phần ù lì, thế nhưng hôm ấy một mình Luận đã quật ngã năm con linh cẩu xám, từ đó Luận nổi danh khắp xứ cảng Hải Phòng, bọn du côn hễ nghe nhắc đến tên hắn đều mười phần nể phục. Với “thành tích” vang dội ấy nên từ lâu trong giới giang hồ xứ máu hầu như không có kẻ nào dám ho he đòi giở trò với Luận. Thắng Cần Câu là một trường hợp hi hữu.
Thắng vóc người đậm, làn da ngăm đen, hàng lông mày rậm, hai mắt lúc nào cũng ánh lên vẻ bất cần đời. Giang hồ gọi gã là Thằng Cần Câu bởi gã có cú đòn móc họng đối thủ nhanh, chuẩn tàn độc y như kẻ đi câu lão luyện giật cần chuẩn xác khi cá cẳn câu khiến con cá bị móc lưỡi vào hàm không làm cách nào thoát ra được. Cú đấm móc hàm của Thắng khiến đối thủ gục ngã ngay tại trận, cuống họng bị toác ra, máu theo vết thương tuôn òng ọc cho đến khi hai mắt trợn ngược và chết trong đau đớn. Mọi người chỉ biết về Thắng từng đó, còn những chuyện khác về đời sống của hắn thì hoàn toàn bí mật. Nhưng xét về uy danh của hắn ở xứ máu này chẳng hề thua Luận. Bởi thế Luận và Thắng chia nhau làm bá chủ xứ máu.
Luận cai quản khu vực phía nam, Thắng bảo kê những ngọn đồi phía bắc, lần Trí gặp và “cứu sống” Luận tại bến sông ấy là lần Luận và Thắng xảy ra xích mích vì một ngọn đồi nằm giữa hai “lãnh địa”. Hôm ấy đàn em của Luận đào được một viên Hồng Ngọc bằng hạt ngô tại ngọn đồi đó, Thắng cho người ra đòi với lý do ngọn đồi thuộc khu vực của Thắng, hai bên đôi co một hồi xảy ra ẩu đả, tụi đàn em chạy về báo cáo trong lúc rượu ngà ngà Luận tức khí xách kiếm lao ra, bên kia Thắng cũng xách đao phóng đến, hai gã lao vào nhau như hai con sói. Bên Thắng người đông thế mạnh, bên Luận lực lượng mỏng, hôm ấy Luận lại vừa trải qua một trận sốt rét rừng chưa bình phục, sau một giờ quần đảo, Luận bị chém hai nhát vào bả vai, máu tuôn thành dòng ướt đẫm cả áo, Luận ra lệnh cho đàn em lui binh, còn bản thân thì đành muối mặt chơi bài “kỵ tẩu thượng sách”. Thắng nhất quyết không bỏ qua, xách súng cùng động bọn truy đuổi, đường cùng Luận chơi kế “Cáo già giả chết”, may mắn thoát nạn. Chuyến đó sau khi an dưỡng xong Luận tìm đến thương hòa với Thắng, sau khi suy tính hơn thiệt Thắng đồng ý cùng Luận chia đôi ngọn đồi ấy. Từ đó ngọn đồi có tên là đổi Tỷ. Vì theo lời đồn trong giới đào đá quý thì ngọn đồi ấy là nơi chứa rất nhiều những viên đá hiếm có giá trị cao. Nhưng các tay cu ly đào đá thuê lại gọi ngọn đồi ấy là đồi Quỷ, vì không ít kẻ đã phải chôn vùi thân xác do những tai nạn sập hầm hay tranh chấp “thành quả”.
-Xin mời đại ca một chén, chúc đại ca luôn mạnh khỏe cường tráng. Hùng Búa vừa nói vừa nâng chén.
-Chủ quán đâu. Luận lớn giọng.
-Dạ vâng, em nghe.
Một giọng nói nhả nhớt như nhưng êm ái, rồi từ phía trong một người đàn bà tầm gần bốn mươi bước ra, ả ta mặc một bộ đồ tám phần hở hai phần kín, để lộ hai bầu vú căng nẩy.
Đến gần Luận, ả thõng thượt:
-Đại ca cho gọi em?
Luận đưa tay vuốt cặp mông đẫy đà của ả cười ngất:
-Cô em càng ngày trông càng nôm nái, để hôm nào rảnh rỗi, mát trời anh đến xin tý dinh dưỡng nhé.
- Nói là phải đến đấy nhé, em chờ.
Cô ả ưỡn ẽo làm dáng, hai bầu ngực như kê hẳn lên mặt Luận, Luận nuốt nước miếng cái ực, khẽ nói:
-Cô em vào bê hũ rượu “Anh Túc” ra đây để anh cùng chú em đây tửu khoái một phen.
Dứt lời Luận vỗ vào mông ả đánh đét một cái. Ả lườm có đuôi rồi như con rắn trườn vào trong.
Trời dần chiều, không khí vẫn còn nồng nực, khắp các ngọn đồi dần thưa bớt những tấm lưng trần, những âm thanh quát nạt và tiếng roi vun vút đã lặng hẳn. Luận Chó Săn và Hùng Búa đã say mèm, bọn đàn em vội vã khiêng hai gã về lán.
Trên trời chao chác tiếng chim muông về tổ. Theo làn gió văng vẳng tiếng đàn guitar cùng tiếng hát não nề của lão già hát xẩm.
Lão tên là Quang, người Phú Yên, lần mò lên đây tìm đứa con trai. Tiếng ca của lão được giới giang hồ xứ máu gọi bằng cái tên khá hoa mỹ “thần sầu chốn sơn lâm”. Những bài hát của lão dựa theo giai điệu những bài hát bolero nổi tiếng, lão chế lời tạo thành những khúc ca than oán cho kiếp người bỏ quê hương tìm tương lai nơi miền đất “đá ru by”, tương lai đâu chẳng thấy, chỉ thấy cái chết và đớn đau chồng chất.
15.
Mấy ngày nay công an liên tục mở cuộc càn quét vào Xứ Máu.
Hôm kia bang Hùm Xám bên kia Đồi Triệu đã bị tiêu diệt, tên đại ca là Tuấn Cá Sấu cùng năm mươi gã đàn em đều bị tóm gọn.
Ngay lập tức Luận Chó Săn ra lệnh cho bọn tôi phá lán trại và di chuyển sâu vào trong rừng rậm, dĩ nhiên chúng tôi chỉ tìm đến nơi an toàn để tránh bọn cớm, còn công việc làm ăn và địa bàn khai thác ru by của bang chúng tôi vẫn nắm giữ. Các bang nhóm khác cũng hoạt động cẩn trọng hơn, nhờ thế mà những cuộc đấu đá của dân anh chị ở Xứ Máu giảm hẳn. Vì sợ công an đột ngột đánh úp nên các bang nhóm cho người đào mỏ đãi đất về đêm. Trời vừa vào đêm Xứ Máu, ánh đèn măng xông đã rập rờn như hoa đăng, lũ thú hoang mọi hôm tự do tung hoành đây đó thì mấy hôm nay cũng vắng hình bặt tiếng, thi thoảng mới nghe một con cáo hay một con báo gầm hú.
Lão Quang Mù vẫn như thường lệ, ôm chiếc đàn ghi ta lang thang khắp nơi hát những bài ca đầy sắc thê lương.
Cách đây hai tuần lão đã biết tin về thằng con trai, hắn bị giết một cách dã man vào hồi tháng giêng, cái xác của hắn hiện nay ở nơi nào cũng chẳng ai biết. Sau khi nghe được tình hình của con mất gần chục hôm lão không xuất hiện, mọi người đều nghĩ lão đã tìm đường trở về quê.
Đùng một cái, năm hôm trước tiếng đàn tê tái của lão lại vang trên những “công trường máu lệ”. Trưa hôm kia lão ngồi hát trước quán Mộc Tồn của ả Kim Tuyết, tôi mang một cốc bia lại mời lão uống cho đỡ khát nhân tiện tôi hỏi, bố ơi thế bố chưa về quê ạ, mắt lão ầng ậc nước, thở dài đáp, vợ lão đã chết chỉ còn mỗi thằng con cũng bị người ta cướp mạng, lão còn về quê để làm gì cơ chứ, thôi thì lão ở lại đây mượn lời ca tiếng hát chia sẻ kiếp sống lầm than cùng mọi người vậy. Tôi nghe lão nói, bất giác cảm thấy lòng đầy cay đắng, vội quay đi giấu dòng nước mắt ràn rụa. Lão mù dĩ nhiên tôi có biểu hiện gì lão cũng không thể biết, thế nhưng tôi sợ đối diện lão tôi khó cầm lòng mà khóc òa lên.
Hình ảnh lão lầm lũi khua chiếc gậy trên con đường ngập nghèn bụi đỏ cứ ám theo tâm tư tôi mãi, đến nỗi đêm đó tôi đã khóc luôn trong khi ngủ. Rồi tôi mơ, tôi thấy dáng mẹ tôi còm cõi vượt qua những cánh đồng mùa đông tím tái mưa phùn để ra đường cái bắt xe lên trại giam thăm tôi. Tôi thấy mẹ tôi ngồi bệt xuống lề đường, đôi mắt nhìn về phía chân trời xa xăm, ngân ngấn lệ. Chiếc làn rách đựng nải chuối mẹ ôm chặt vào lòng như sợ nó đột nhiên biến mất, tôi không có mà ăn.
Tôi vật vã trở mình. Tôi nghe thấy một loạt tiếng ầm ào, rồi những chuỗi tiếng kêu la gào thét, bà con ơi lũ mạnh quá mau chạy đi, tiếng người xa dần, bốn bề chỉ còn lại tiếng mưa rơi và sấm giật. Tôi thấy trên mái nhà tôi con chó Tô tru lên từng hồi thê thiết, hình như nó đang cố dõi mắt tìm kiếm bóng mẹ tôi trong điệp trùng màn nước, nhưng trời tăm tối quá nó không nhìn thấy gì rõ rệt, nó càng tru lớn thêm, tiếng tru của nó khản dần, rồi tắt lịm.
Một trận gió thật lớn theo cơn mưa như trút từ trời lật tung mái tranh, con Tô chới với kêu lên một tiếng ẳng rồi chìm lịm vào dòng lũ tàn ác.
Tôi thấy cái xác của mẹ tôi đã bị trương lên, vắt ngang hàng rào khi lũ rút.
Đằng xa, một người đội mê nón rách đang tấp tểnh lê từng bước chân, dưới cái nắng như thiêu đốt dần hiện rõ một khuôn mặt đầy khắc khổ, là lão Hoán què sống tạm bợ ngoài dòng sông Nghẹn. Lão Hoán hạ xác mẹ tôi xuống, vác lên vai, lầm lũi vượt qua đoạn đường nhão nhược bùn để vào làng nhờ người chôn cất.
Tôi giật mình ngồi dậy, bên ngoài ánh trăng miên man, giun dế ỹ ầm khắp chốn. Tôi chạy ra ngoài vục mặt vào vại nước, rấm rứt khóc. Từ một nơi nào đó vang tới hàng loạt tiếng súng tưởng chừng rạch nát cả màn khuya. Tôi rút đầu khỏi vại nước lắng tai nghe, tiếng súng đã lặng, chỉ còn tiếng gió đùa lá và tiếng côn trùng đay nghiến những giọt sương.
***
Hôm nay mới sáng sớm nắng đã dữ dằn, không khí cuối tháng bảy tự dưng vô cùng ngột ngạt, cây cối khắp rừng cũng trở nên ủ rũ.
Quán Mộc Tồn của ả Kim Tuyết hai ba ngày nay ế chỏng trơ, từ sáng tới tối mịt chỉ lác đác vài tốp giang hồ đến nhậu, mà cũng chỉ nhậu mấy món chế biến từ cá và thịt lợn được chuyển từ miền xuôi lên, với cái thời tiết đĩ điếm này họa chăng chỉ có thằng điên mới xơi cái món cầy tơ.
Luận Chó Săn cầm chai rượu ngọc dương rót một chén đầy, nói lớn:
-Nào nâng ly lên anh em, cho dù bọn cớm có ghê gớm đến thế nào thì việc mình mình cứ làm.
Chúng tôi cùng lúc nâng chén. Thằng Hải Híp phụ họa:
-Dạ đúng thế đại ca, chẳng có lý do gì chúng ta phải e dè sợ hãi bọn cớm cả.
Luận cười khà khà:
-Thằng Híp này vậy mà khá, để lát nữa anh uống với chú mày mười lăm chén.
Chúng tôi càng uống càng hăng, chẳng mấy chốc hũ rượu ngọc dương của quán ả Kim Tuyết đã trơ đáy.
Có mấy thằng đã say bí tỉ, gục mặt xuống bàn ngáy như lợn no cám.
Luận lè nhè nói:
-Quái nhỉ, sao hôm nay mãi giờ này tao chưa thấy mặt thằng Hùng Búa là cớ gì nhỉ?
Tôi cũng ngật ngưỡng đáp:
-Hay là hắn bận việc gì quan trọng hả đại ca?
Luận lảm nhảm:
-Việc gì là việc gì, thằng Hùng Búa thì có việc quan trọng nước mẹ gì ngoài chuyện tợp rượu và phệt gái chứ!
Tôi cười văng cả nước dãi:
-Đại ca nói gì cũng chân lý.
Luận vỗ vai tôi cười:
-Chú em cứ trung thành với anh, nhất định anh không để chú em thiệt thòi đâu.
Tôi dạ luôn mồm.
Ả Kim Tuyết tất tưởi bước vào quán, đặt chiếc làn nhựa lên quầy, rồi bước tới trước mặt Luận Chó Săn run run nói:
-Này anh đã biết tin gì chưa?
Luận cố nâng mi mắt, hỏi:
-Vụ gì?
-Thằng Hùng Búa chết rồi.
Lời của ả Kim Tuyết chẳng khác gì quả bom, Luận ngay lập tức tỉnh hẳn rượu, hỏi gấp:
-Sao chết, chết khi nào, ai giết?
Ả Kim Tuyết ngồi xuống, chậm rãi nói:
-Nãy em đi chợ nghe người ta bàn tán đêm qua xảy ra một trận đấu súng dữ dội lắm.
-Là Hùng Búa và bọn nào?
Luận nôn nóng.
Ả Kim Tuyết đáp:
-Dĩ nhiên là tụi cớm rồi, nghe nói bên phía tụi cớm cũng tiêu tùng hai tên.
Luận ngồi thẳng dậy, tay vò trán lẩm bẩm:
-Đang yên đang lành thằng Hùng Búa lại gây sự với bọn cớm làm gì nhỉ?
Ả Kim Tuyết đáp:
-Hình như bang của bọn Hùng Búa bị đánh úp bất ngờ.
-Ái chà, bọn cớm dạo này kinh thật, chúng tính chơi bài tỉa dần từng bang nhóm Xứ Máu đây mà. Luận vừa nói vừa gõ gõ xuống mặt bàn. Hắn hạ giọng hỏi nhân tình, thế vụ này đám giang hồ Xứ Máu nhiều kẻ hay biết chưa?
-Ôí xời, em nghĩ là chuyện động trời như thế đã ầm ỹ ở tất cả các bang rồi, chắc chỉ trừ có bang Hắc Cẩu là mù tín hiệu thôi đó.
-Ờ thì cảm ơn bà xã được chưa, Luận vỗ vào mông Kim Tuyết một phát, có gì anh sẽ đền bù cho cưng sau.
Đoạn gã đứng dậy ra lệnh:
-Anh em về lán chuẩn bị đi viếng Hùng Búa.
Chúng tôi thằng tỉnh dìu thằng say nối bước theo Luận.
Đám tang của Hùng Búa diễn ra vô cùng lặng lẽ, các tay anh chị Xứ Máu lần lượt cử người đến thắp nhang, chỉ bang Hắc Cẩu là đích thân đại ca Luận Chó Săn đến viếng.
Lần đầu tiên tôi thấy Luận Chó Săn rơi lệ.
Chỉ chưa đến một tuần cái chết của Hùng Búa đã thành dĩ vãng, đời sống của giang hồ Xứ Máu dần ổn định trở lại.Tuy nhiên chúng tôi vẫn thực hiện theo mệnh lệnh của Luận Chó Săn, buổi ngày án binh ban đêm hoạt động. Các bang nhóm khác cũng học theo bang Hắc Cẩu.
Công an ngừng các cuộc truy lùng càn quét. Xứ Máu trải qua những ngày bình yên giả tạo.
16.
Sương mai dịu dàng lướt qua mặt, nắng chưa lên, con đường đầy yên tĩnh, lác đác dăm bóng người è cổ trên chiếc xe đạp cà tàng.
Con cup 81 mệt mỏi lê đi. Tôi ngồi sau Luận nín thinh.
-Mày đi cùng anh về thăm mẹ và vợ con anh.
Luận nói vậy và tôi vui vẻ gật đầu đồng ý. Tôi cũng không muốn hỏi vì sao Luận lại muốn rủ tôi về thăm gia đình hắn. Từ khi tham gia vào bang Hắc Cẩu tôi chưa từng nghe Luận nhắc đến mẹ hay vợ con, tôi còn tưởng hắn là kẻ không gia đình.
Chúng tôi đi hết con đường lớn rồi sẽ vào lối mòn dẫn qua dãy núi thoai thoải, sau đó lại qua một triền đê, những luống rau xanh dưới mép bờ sông và những dãy xoan đào hai bên chân đê tạo nên khung cảnh thật thanh bình.
Luận cho xe chạy nhanh qua thị trấn, rồi quành vào một con lộ vắng tanh, đến trước một nghĩa trang hắn dừng xe, tắt máy.
Tôi cảm thấy vô cùng quái lạ, không hiểu vì sao Luận lại đưa mình đến nghĩa trang, nhưng tôi lại tiếp tục giữ im lặng, vì nghĩ Luận làm vậy hẳn có lý do.
Luận rút bao thuốc châm một điếu, nhè nhẹ nhả khói, đôi mắt hắn mơ màng nhìn khói dần loãng tan.
-Hút không?
-Vâng, đại ca cho em xin điếu!
Luận chìa bao thuốc về phía tôi, tôi rút một điếu, mượn chiếc Zippo của Luận châm rồi lặng lẽ hút.
Thời gian nặng nề đặt từng bước chân qua tâm trạng tôi và Luận.
Hoàng hôn!
Bốn bề tĩnh mịch. Những ngôi mộ trắng lần lượt lịm màu dưới sắc trời oải nắng.
Từ trong nghĩa trang một người đàn bà tầm hơn sáu mươi tuổi bước ra, hình như bà ta là người canh khu nghĩa địa này.
Bà ta đi qua trước mặt tôi và Luận, kín đáo ném cho chúng tôi một cái nhìn vừa lạ lẫm vừa dò xét. Hẳn bà ta đang tự hỏi, hai gã đàn ông đứng trước cổng nghĩa trang với mục đích quái quỷ gì? Cũng có thể bà ta nghi ngờ chúng tôi là hai con nghiện đang chờ đêm xuống để tiêm vào cơ thể. Luận khẽ ho, người đàn bà vội vàng bước thật nhanh.
Đêm ập xuống.
-Đi thôi.
Luận trầm giọng.
-Dạ!
Luận với tay lên cột trụ và lấy xuống chiếc chìa khóa cổng nghĩa trang, hình như Luận rất quen thuộc nơi này.
Luận dẫn tôi đi qua những lối nhỏ, tôi vừa bước vừa run với ý nghĩ những ngôi mộ dưới chân sẽ bất ngờ trỗi dậy. Đâu đó tiếng quạ vọng lại nghe thật não nùng, càng gợi lên cảm giác tột cùng ma quái.
Luận dừng trước ba ngôi mộ, hắn móc ra một chiếc đèn pin siêu nhỏ, chiếu lên từng mặt tấm bia, bàn tay còn lại chầm chậm vuốt những hàng chữ khắc nổi.
Tôi thầm đọc tên từng người trên bia mộ:
Bà Nguyễn Thị Doan sinh năm 1930 - mất năm 1989
Đào Thị Mận sinh năm 1960 - mất năm 1989
Trịnh Xuân Lý sinh năm 1984 - mất năm 1989
Tôi bất giác thốt lên trong lòng “Lạ nhỉ, sao ba người cùng chết một năm, phải chăng là cùng gặp một tại nạn thương tâm nào đó?”.
Luận rời tay khỏi những tấm bia, ngồi bệt xuống bãi cỏ, tắt đèn pin, nghĩa trang chìm ngập trong màn tăm tối.
-Đây là gia đình anh! Tiếng Luận vang lên trong bóng tối, nghe như tiếng nấc nhẹ.
Tôi ngồi xuống cạnh Luận, giọng cũng run đi vì xúc động:
-Làm sao họ lại cùng chết một năm vậy đại ca.
-Tai nạn. Luận đáp.
Tôi im lặng chờ nghe, nhưng Luận không hề nhắc tiếp về vụ tai nạn xảy ra với gia đình hắn, tôi cũng không tiện hỏi, Luận không kể hẳn cũng vì lý do quan trọng nào đó. Gió đêm se sẽ, thoang thoảng mùi hương hoa đại, loài hoa mà mẹ tôi từng nói nó sẽ giúp những mảnh hồn oan khiên tìm được lối về. Bất giác tôi chắp hai tay vào nhau thầm khẩn nguyện cho linh hồn những người thân của Luận và cha mẹ tôi được bình an trên thiên đàng, chẳng biết có phải họ đã nghe thấy lời tôi hay không mà bỗng nhiên từ đâu một đàn đom đóm bay tới quanh quẩn trong nghĩa trang.
-Hôm nay là ngày giỗ mẹ, vợ và con anh, năm nào đúng ngày này anh cũng đến đây, nhưng anh không muốn người ta nhìn thấy.
-Dạ. Thế sao trước khi đi đại ca không mua ít lễ và thẻ hương đến thắp cho người thân của đại ca ạ! Tôi tò mò hỏi.
Luận thở dài:
-Anh không muốn thắp hương hay làm giỗ vì trong trái tim anh, ba người chưa bao giờ chết!
Ý nghĩ lạ lùng của Luận khiến tôi bỗng cảm phục hắn vô cùng, thì ra bao lâu nay hắn luôn mang trong lòng một niềm mất mát to lớn nhưng hắn không bao giờ để lộ nỗi buồn ra ngoài mặt, để làm được như vậy phải là kẻ có bản lĩnh ghê gớm, đổi lại là tôi trong một lúc bị mất cả ba người yêu quý hẳn tôi đã gục ngã từ lâu.
-Chuyện này trong bang ngoài anh ra chỉ chú mày biết thôi đấy, đừng bao giờ kể cho ai nghe, hiểu không?
Luận vỗ lên vai tôi.
-Dạ, đại ca!
Tôi khẽ đáp, nước mắt đã chảy dài xuống má tự khi nào.
Đêm không trăng không sao, tôi và Luận lặng lẽ rời khỏi nghĩa trang, tôi bất chợt nghĩ về sự bé nhỏ của kiếp người.
17.
Tháng tám. Mưa sùi sụt cả ngày như nước mắt kẻ lưu vong. Dân đào đá tụ tập nhau trong các lán trại say sưa mở sòng sát phạt.
Luận Chó Săn những ngày này luôn chìm đắm trong men cay và tình ái tại quán rượu của ả Kim Tuyết.
Dạo gần đây Trí lấy được sự tín nhiệm của Luận nên mỗi lần đi tìm chốn mua vui Luận thường đưa Trí theo. Trong lúc Luận say sưa lạc thú với Kim Tuyết, Trí ở ngoài leo lên võng nằm, ngắm mưa rơi, những hạt mưa mùa thu rơi xuống những tán lá cây rừng, gõ lên mái fibro tạo thành mớ âm thanh hỗn tạp. Lòng Trí rờn rợn buồn. Hình ảnh ngôi nhà nhỏ bé nơi miền quê nghèo và hình bóng mẹ già mỗi đêm ngồi trên mảnh sân rêu còm cõi đan rổ hiện về rõ mồn một trong tâm hồn của Trí. Bất giác hai hàng lệ trào qua khóe mi, Trí. Trí nhìn bầu trời u ám, trút tiếng thở dài.
Tiếng đàn não nề và tiếng ca sầu thảm của lão Quang mù day dứt vang lên trên con đường đất sình lầy, hòa vào tiếng mưa càng khiến tâm can người ta như có ngàn mũi kim châm. Dáng lão Quang mù xiêu xiêu dưới màn mưa, như cái cây đã quá tuổi, Trí ngơ ngẩn ngồi nhìn, cho đến khi bóng lão khuất hẳn sau làn nước xám xịt.
Mùi thịt cầy theo gió bay ra kích thích khứu giác của Trí, đưa hắn trở về thực tại. Đám anh em bắt đầu xôn xao.
Luận ngồi đầu bàn chỉ trỏ mấy món thịt chó, cười ha hả:
-Đứa nào lát nữa mà ăn trúng món “ớt cay dậu chó” xem như may mắn cả năm đấy nhé.
Cả bọn cười nghiêng ngả.
-Nào uống đi chú em, Luận vỗ vai Trí nói, trời mưa rượu với thịt cầy quả là món khoái khẩu, đến vua chúa ngày xưa cũng không sướng bằng anh em mình đâu.
-Dạ em mời đại ca. Trí chạm chén với Luận rồi ngửa cổ nốc cạn.
Nước mưa từ trên mái fibro chảy xuống những chiếc chậu thau nhôm nghe như khúc nhạc tươi vui. Bát thịt nhựa mận mới rồi còn nghi ngút khói giờ đã nguội lạnh, Luận bảo ả Kim Tuyết đem vào hâm nóng lại.
Luận lại sang sảng nói:
-Nào nào tất cả anh em ta cùng nâng ly, hôm nay anh cho các chú thả phanh, không say không về, cuộc đời ai biết đâu ngày mai hôm nay còn được vui cứ vui hết cỡ.
-Dạ, đại ca nói chí phải ạ.
Cả bọn đồng thanh, ly chạm ly chan chát, rượu cạn lại châm, rượu ngấm tinh thần Trí dần lao đao, nỗi buồn dần bay biến.
Cả bọn thi nhau dùng đũa gõ vào chén bát hát:
Em ơi em ơi
Ngày mai anh ra trường bắn
Hai vai gánh cả sơn hà
Xin em ở nhà
Cứ vui đùa bên thằng khác
Và hãy xem như anh
Là con chó chết bên đường
***
Đêm muôn đời vẫn mang vẻ mặt của nỗi buồn, và mỗi khi đêm về luôn gợi dậy trong tâm hồn loài người những cảm hoài thân phận.
Đêm đã khuya, khuya lắm. Bốn phía chỉ còn tiếng côn trùng đay nghiến. Trí ngồi tựa lưng vào vách lán. Đêm nay trời không mưa nhưng không khí lại hơi lành lạnh, cái lành lạnh dễ làm người ta thao thức.
Trí lại thả tâm hồn trôi về miền những ký ức xa xôi. Xà lim và con kiến nhỏ, giấc mơ về cánh đồng tình yêu và hạnh phúc…
Trí tự hỏi, phải chăng bao ngày qua sống ở cái Xứ Máu này ta đang dần đánh mất đi sự thiện lương? Rồi đây liệu ta có trở thành một kẻ ác ôn máu lạnh như Luận chó săn hay Thắng Cần Câu chăng? Ta có nên rời bỏ chốn này?
Trong ý nghĩ mông lung, Trí cẩn trọng bước xuống đất đi ra ngoài, trời đêm nay sao giăng mắc như ngàn vạn đôi mắt, vầng trăng khuyết ngơ ngẩn treo trên đầu núi. Xa xa tiếng thú hoang đi săn khuya vẳng lại như tiếng yêu ma cười trong gió, Trí sởn gáy.
Thoảng trong gió một thứ mùi thơm thật dễ chịu, Trí đoán đó có lẽ là mùi hương của một loài hoa dại. Trí men theo mùi hương, Trí bỗng thấy tâm hồn mình nhẹ nhõm, hắn ngỡ mình đang bay bồng bềnh như sương…
(Còn tiếp)