Danh ngôn

Trong mọi cộng đồng, chúng ta cần một nhóm thiên thần gây rối.

We need, in every community, a group of angelic troublemakers.

(Bayard Rustin – trích bài phát biểu tại New York City 1963)

Trong mọi trường hợp, chắc chắn rằng sự thiếu hiểu biết, đi kèm với quyền lực, là kẻ thù tàn bạo nhất có thể có của công lý.

It is certain, in any case, that ignorance, allied with power, is the most ferocious enemy justice can have.

(James Baldwin - No Name in the Street 1972)

Các cuộc cách mạng và các cá nhân có thể bị giết hại, nhưng bạn không thể giết chết các ý tưởng.

While revolutionaries and individuals can be murdered, you cannot kill ideas.

(Thomas Sankara, một tuần trước khi bị ám sát, 1987)

Không có cảm giác nào cô đơn hơn việc bị chính đất nước mình trục xuất.

There's not a more lonely feeling than to be banished by my own country.

(Kiyo Sato – Kiyo’s Story 2009)

Ban Biên tập

Địa chỉ liên lạc:

1. Thơ

tho.vanviet.vd@gmail.com

2. Văn

vanviet.van14@gmail.com

3. Nghiên cứu Phê Bình

vanviet.ncpb@gmail.com

4. Vấn đề hôm nay

vanviet.vdhn1@gmail.com

5. Thư bạn đọc

vanviet.tbd14@gmail.com

6. Tư liệu

vanviet.tulieu@gmail.com

7. Văn học Miền Nam 54-75

vanhocmiennam5475@gmail.com

Tra cứu theo tên tác giả

Thứ Hai, 26 tháng 7, 2021

Thôi, bạn già ra đi thanh thản nhé!

Tạ Duy Anh

Hiếm có người nào chăm sóc cộng tác viên chu đáo, lịch sự và thật lòng như Lê Văn Nghĩa. Mặc dù ông hơn tuổi tôi khá nhiều, nhưng chúng tôi luôn coi nhau là bạn bè. Tôi gọi ông là bạn già, còn ông gọi tôi là “Lão”. Tờ Tuổi trẻ cười do ông làm thư kí tòa soạn, kiêm chân giữ chuyên mục nhiều năm, từng là hiện tượng của báo chí nước nhà.

Mặc dù ông đưa tôi vào diện cộng tác viên thân thiết của tờ báo, nhưng mỗi năm tôi chỉ gửi cho ông không quá ba bài. Tuy thế, trong nhiều năm liền, tháng nào tôi cũng được nhận tiền cộng tác viên. Có lần tôi dọa ông là nếu cứ gửi nữa, tôi sẽ mang vào tận tòa soạn để trả. Đáp lại, ông cười xuề xòa: “Cứ xài đi, vài tách cà phê mời ông để ông tỉnh táo, có đáng gì”. Và hầu như năm nào cũng thế, cứ gần tết ta là ông lại bay từ Sài Gòn ra chỉ để ăn bữa tất niên với vài người, trong đó luôn có tôi.

Tôi vốn ít giao du, kể cả với người trong giới. Vì thế, cũng đã vài lần vào Sài Gòn một mình, nhưng hầu như tôi đi và về trong im lặng. Chỉ một lần duy nhất tôi gọi cho bạn bè và đó là Lê Văn Nghĩa. Lập tức ông phóng xe máy đến khách sạn đón tôi. Hôm ấy ông đưa tôi đến khá nhiều ngóc ngách của hòn ngọc Viễn đông một thời mà ông thấy tôi cần phải biết. Tại mỗi địa điểm, ông lại đóng vai người hướng dẫn du lịch, say sưa giới thiệu với tôi từng li từng tí. Chẳng hạn, khi qua một quán café, ông gần như reo lên khoe chỗ đó từng là nơi nhà thơ này, nhà thơ kia, tài tử nọ… thường ghé mỗi sáng.

Điểm cuối cùng ông đưa tôi đến, cũng là để kết thúc hành trình, đó là khu Chợ Lớn. Ông luôn sợ tôi không cảm nhận hết nét đặc sắc, đa dạng và hào sảng của văn hóa Sài Gòn, nên liên tục dừng xe để giảng giải.

Hôm đó ông đãi tôi bữa tối bằng lẩu cá kèo, tại một quán mà ông bảo là ngon nhất Sài Thành. Cũng là lần đầu tiên tôi được thưởng thức món này. Nhìn chủ quán dốc tuột cả chậu cá còn đang sống vào cái lẩu nước sôi ùng ục, hình như tôi có hơi nhíu mày. Lập tức ông giải thích tại sao lẩu cá kèo phải ăn như vậy. Tiện thể ông nói về tính phóng khoáng, mạnh mẽ của người phương Nam. Và thêm: “Ngon lắm bạn nha, ăn đi rồi biết”.

Tôi ít thấy ai yêu Sài Gòn như ông.

Khi ông về hưu, chúng tôi vẫn giữ liên hệ với nhau. Thỉnh thoảng ông nhắn vào điện thoại của tôi: “Lão khỏe không? Viết dữ hà”. Tôi cũng hỏi thăm ông vài câu. Rồi ông thả cái mặt cười...

Tiếc nhất là mới đây ông ra Hà Nội dự hội nghị gì đó. Tôi muốn tự mình lái xe đưa ông đi bất cứ địa danh nào mà ông chọn, trong vòng bán kính 200 km. Nhưng hôm đó ông đã trót hẹn đi với Nhà xuất bản Kim Đồng. Hôm sau tôi có việc bên ngoài Hà Nội, chiều về gọi thì ông đang trên đường ra sân bay. Hôm nay thì ông đã phiêu du về cõi Phật, chưa kịp nghe tôi nhận xét cuốn sách mà ông biên soạn, nói về các nhà văn miền Nam trước năm 1975, với rất nhiều chuyện thú vị.

Thôi, bạn già hiền hậu và hài hước của tôi đi thanh thản nhé. Tôi sẽ còn rất nhớ bạn.

Buồn nhất là từ nay tiếng cười sẽ ít đi một chút.

Có thể là hình ảnh về văn bản

Nguồn: FB Tạ Duy Anh