Danh ngôn

Trong mọi cộng đồng, chúng ta cần một nhóm thiên thần gây rối.

We need, in every community, a group of angelic troublemakers.

(Bayard Rustin – trích bài phát biểu tại New York City 1963)

Trong mọi trường hợp, chắc chắn rằng sự thiếu hiểu biết, đi kèm với quyền lực, là kẻ thù tàn bạo nhất có thể có của công lý.

It is certain, in any case, that ignorance, allied with power, is the most ferocious enemy justice can have.

(James Baldwin - No Name in the Street 1972)

Các cuộc cách mạng và các cá nhân có thể bị giết hại, nhưng bạn không thể giết chết các ý tưởng.

While revolutionaries and individuals can be murdered, you cannot kill ideas.

(Thomas Sankara, một tuần trước khi bị ám sát, 1987)

Không có cảm giác nào cô đơn hơn việc bị chính đất nước mình trục xuất.

There's not a more lonely feeling than to be banished by my own country.

(Kiyo Sato – Kiyo’s Story 2009)

Ban Biên tập

Địa chỉ liên lạc:

1. Thơ

tho.vanviet.vd@gmail.com

2. Văn

vanviet.van14@gmail.com

3. Nghiên cứu Phê Bình

vanviet.ncpb@gmail.com

4. Vấn đề hôm nay

vanviet.vdhn1@gmail.com

5. Thư bạn đọc

vanviet.tbd14@gmail.com

6. Tư liệu

vanviet.tulieu@gmail.com

7. Văn học Miền Nam 54-75

vanhocmiennam5475@gmail.com

Tra cứu theo tên tác giả

Thứ Ba, 20 tháng 4, 2021

Nu na nu nống xứ mêman (10)

Truyện Nguyễn Viện

Minh họa Bảo Huân

(Tiếp theo và hết)

36. NHỮNG MẢNH VỤN LINH HỒN

Khi thế giới không còn xác định được ngày tháng

có một người từ biển bước lên

lớn tiếng

tôi là kẻ được tái sinh

vì thế tôi đã có muôn lượng kiếp

ở mỗi một kiếp

linh hồn tôi thất lạc một vài mảnh vụn

cũng vì thế

kiếp này của tôi chỉ là để truy tìm những mảnh vụn đã thất lạc ở kiếp khác

nhưng càng tìm kiếm

nghĩa là càng đầu thai

tôi càng bị mất mát nhiều hơn

đám đông bảo hắn là kẻ nói nhăng nói cuội

nhưng hắn vẫn quả quyết ngày càng xác tín hơn

càng sống

tôi càng thấy thiếu

có một số người bảo

có thể chúng tôi đã nhặt được những mảnh vụn

nhưng chúng tôi không nghĩ đó là những mảnh vụn linh hồn

bởi vì chúng rất ngứa ngáy

hắn mừng rỡ

xin vui lòng trả lại cho tôi những mảnh vụn ngứa ngáy đó

người ta hỏi lại hắn

có điều gì chứng minh sự ngứa ngáy đó là của ông

hắn đáp

cũng đơn giản thôi

nếu các ông trả lại tôi

các ông sẽ hết ngứa ngáy

người ta đồng ý trả lại cho hắn những mảnh vụn xa lạ

và đúng như hắn nói

những ai trả lại hắn đều hết ngứa ngáy

nhưng ngay khi ấy

chính hắn lại bị ngứa ngáy

hắn nhận ra những mảnh vụn đi lạc của hắn qua nhiều kiếp đã không còn là hắn

làm thế nào để hết ngứa

hắn không thể vứt đi hay quẳng cho ai những mảnh vụn của hắn

từ đó hắn bị ngứa kinh niên

ngứa suốt ngày suốt đêm

ngày này qua ngày khác

cho đến khi có một người xa lạ từ trên núi xuống vỗ vai hắn hỏi

ông nhận ra tôi không

hắn nhìn kỹ lại người lạ rồi trả lời

tôi không nghĩ đã từng quen biết ông

người lạ cười rất to

tôi không có ý định nói chúng ta từng quen biết nhau

hắn ngạc nhiên

không hiểu người lạ muốn gì

người lạ bảo hãy nhìn sâu vào mắt tôi

hắn nhìn

càng lúc hắn càng cảm thấy bị hút vào chân không

cảm giác ngứa ngáy mất dần và khi hắn cảm thấy thật sự thoải mái

hắn nhận ra chẳng có gì là của hắn.

37. QUÀ TẶNG CỦA THƯỢNG ĐẾ

Ở miền quê xa xôi nọ

hoang vắng và điêu tàn

tất cả bọn con trai lớn lên đều bỏ xứ đi

tất cả bọn con gái lớn lên cũng đều bỏ xứ đi

duy nhất có một cô gái ở lại với gia đình mình

bởi cô không muốn cha mẹ phải sống đơn độc không ai chăm sóc

phần khác

cô cũng không muốn rời bỏ nơi mà cô nghĩ nó là linh hồn của mình

điều đã khiến cho mọi người phải bỏ đi

sự cạn kiệt của đất

cũng là sự nghèo khó của cô là một thách đố vô đối

làm thế nào để sống khi thiên nhiên đã quay mặt

rừng trơ trụi

sông bị nhiễm độc không một sinh vật nào sống được

lòng người thì phản bội

chỉ còn những đám mây vô tích sự bay trên bầu trời

từ sáng cho đến tối

ngày này qua ngày khác

cô đi đào bới rễ cây làm thuốc chữa bệnh và cũng là để làm thực phẩm cho gia đình mình

đấy là một bí mật không ai hiểu được khi người ta nhìn thấy cô vẫn xinh tươi và cha mẹ cô vẫn khỏe mạnh

một ngày kia

có một kẻ lang bạt đi qua miền đất khô cằn ấy

chẳng may anh ta bị ngã bệnh bất ngờ

thoi thóp bên một nấm mộ cổ

phát hiện có người lạ sắp chết

cô vội vàng cõng anh ta về nhà

cho anh ta uống thứ nước rễ cây mà cả nhà cô vẫn uống

trong phút chốc

anh chàng tỉnh lại kêu đói

cô cho anh ta ăn một ít bột cũng làm bằng rễ cây ấy

thứ mà cả nhà cô vẫn ăn

mới chỉ ăn vài miếng

anh ta đã thấy no

và kỳ lạ thay

anh ta đã tự đứng lên như một người khỏe mạnh

thậm chí anh bảo chưa bao giờ từng khỏe mạnh như thế

anh tò mò hỏi cô đó có phải là thuốc thần không

cô bật cườicho biết

đó chỉ là món ăn thường ngày của gia đình em

sau khi đã xin thêm một ít thức ăn lạ lùng đó mang theo

anh cảm tạ cô và từ biệt

cuộc đời cô tưởng như sẽ chẳng có gì thay đổi khi cô vẫn cứ ngày ngày từ sáng đến tối đi đào bới rễ cây để nuôi sống gia đình mình

nhưng chưa đầy một mùa trăng

chàng trai được cô cứu sống đã quay trở lại và đem theo rất nhiều người

anh xin cô cho phép anh được xây một lâu đài ngay trong khu đất của nhà cô

đồng thời anh thuê tất cả những ai còn sức lao động trong vùng khai hoang và gieo trồng cái cây có bộ rễ đã cứu sống mình mà anh đã trìu mến đặt cho nó một tên mới

cây quý nương

công việc có thể được xem như cuối cùng của anh ở đây là xin được cưới cô làm vợ

nhưng cô ra điều kiện chỉ đồng ý nếu bằng lòng cho cô tiếp tục sống ở vùng quê đang dần trở nên xanh tươi này

cô nói em yêu đất và yêu quê khốn khổ đã cưu mang em

anhôm lấy cô và nói anh ở lại với em và sẽ biến nơi đây thành một kinh đô xinh đẹp trù phú

cả đến khi ấy

cô cũng không hề biết anh chàng lãng tử đáng yêu này là một vị vua chuẩn bị đăng quang.

image

 

38. Ở TRẦN GIAN

CHỈ NHỮNG NGƯỜI YÊU NHAU MỚI BIẾT

Khi cuội bị cây đa kéo lên cung trăng thì hằng nga đã ở đó

gặp được đồng loại

hằng nga mừng lắm

và họ cũng hiểu rằng

cuội sẽ không bao giờ chết vì đã có lá đa chữa bá bệnh

hằng nga cũng sẽ trường sinh bất lão vì nhờ thuốc tiên

họ sẽ phải cùng sống bên nhau đến muôn đời sau bất kể vui buồn

và họ bối rối vì điều ấy

hằng nga đã có chồng và nàng yêu chồng

cuội cũng đã có vợ và chàng yêu vợ

ban đầu

cuội chỉ nằm gốc đa một mình

hằng nga về chỗ đồng cỏ làm bạn với thỏ trắng

mỗi khi trăng sáng họ mới gặp nhau hàn huyên cho đỡ nhớ loài người

chuyện ở mặt đất có là bao trong cõi vô cùng vắng lặng

chuyện ở cung trăng thì bóng gió mơ màng

mơ mãi giấc mơ cũng biến thành hiện thực

và họ nhận ra

dù thương yêu nhưng thỏ trắng cũng không thể chia sẻ được nỗi niềm bí ẩn của phụ nữ như hằng nga

dẫu đầy bóng mát nhưng cây đa cũng không thể khỏa lấp được những khát khao thầm kín của cuội

cuội không còn người đàn bà của mình

hằng nga cũng không còn người đàn ông của mình

thời gian thì miên viễn

cuộc đời chỉ còn có họ

một cõi miền hoang vắng khốc liệt nhưng cũng đắm đuối khôn cùng

cuội vốn chỉ là một chàng tiều phu chất phác

hằng nga dẫu sao cũng là một phụ nữ cao sang

nhưng sự hồn hậu đã san bằng khoảng cách giữa họ

tiếc thay

cuội không thể và cũng không biết cách tỏ bày lòng khát khao với hằng nga thế nào

hằng nga cũng không thể tự nhiên phơi mở nồng nàn của mình với cuội

một hôm trăng sáng bất thường

cuội cầm tay hằng nga bảo

trời đất đã an bài rồi

nàng ở lại với ta

hằng nga e lệ nói

thiếp phải về vì thỏ trắng sẽ bơ vơ

cuội bảo nàng yên tâm

mỗi sáng tôi sẽ cắt cỏ cho thỏ

cuội vừa nói xong thì cung trăng bất chợt tối hẳn

hằng nga sợ hãi nép vào trong vòng tay cuội

nguyệt thực

không ai còn nhìn thấy hằng nga đâu nữa

dưới đất nhìn lên

người ta vẫn thấy chú cuội một mình dưới gốc đa

nhưng chỉ những người yêu nhau mới biết hằng nga đã nằm trong lòng cuội.

image

 

39. PHÙ THỦY, CÔNG CHÚA, HOÀNG TỬ, GÃ THẦY LANG TINH QUÁI VÀ CÂU CHUYỆN CỦA TRẦN GIAN

Phù thủy

bởi là một phù thủy

nên không ai biết tuổi tác hay nhan sắc thật sự của mụ như thế nào

khi cần đẹp

mụ sẽ biến hình thành một nàng thơ nhu mì dưới mắt thi sĩ

cũng như có thể thay hình đổi dạng thành một cô gái kiêu kỳ gợi cảm quyến rũ các tay đại phú

khi cần xấu hay tránh một tai họa

mụ sẽ giấu mình dưới một lớp vỏ già nua tiều tụy hoặc một cô gái trẻ nhưng tật nguyền yếu đuối

tuy nhiên

thời gian của mụ không phải chỉ bận tâm đến nhan sắc

gây tai họa cho người khác là niềm vui của mụ

đặc biệt với những người mụ căm ghét như xinh đẹp tử tế hoặc sang trọng

một trong số những nạn nhân của mụ là công chúa hoa hồng xứ mêman

Công chúa

đó là một cô gái không có bất cứ điều gì có thể so sánh được

là con độc nhất của tiểu vương xứ mêman

cô thừa hưởng tất cả mọi tinh hoa của dòng tộc

cô đẹp hơn mọi loại hoa có trên mặt đất

đặc biệt khi cười

khuôn mặt cô tràn đầy bao dung tươi tắn

đôi mắt cô hồn nhiên trong suốt nhưng thấu cảm mọi nỗi buồn vui của con người

tóc cô mềm mượt như sương khói

chẳng những thế

cô còn sở hữu một vóc dáng của núi và biển khiêu khích tột độ mọi ước mơ khám phá

thế còn tâm hồn hay tính cách của cô thì sao

người cha của cô nói ta hài lòng vì con ta có lòng trắc ẩn vô bờ bến

quả vậy

sự lân tuất của cô khiến cho lòng người hân hoan

hằng ngày

cô đến thăm các cụ già neo đơn trong kinh thành và mang quà cho họ

cô cũng thườngvui đùa với trẻ contrên đường phố như bản chất cô là thế

và bọn trẻ con thì yêu cô như yêucô tiên trong các chuyện cổ tích mà cô vẫn kể cho chúng nghe

cô vừa đến tuổi trăng tròn

và lòng cô vẫn mơ màngvới những vì sao xa xăm trong đêm

Hoàng tử

cậu út của vị vua cai trị tất cả các ngọn núi trên mặt đất là một hoàng tử không thích quyền lực

chàng từ bỏ mọi đặc quyền để sống như một người dân bình thường trong công việc của người trồng rừng

chàng vạm vỡ hoang dã và đầy bí ẩn

không một cô gái nào trót nhìn thấy chàng mà không sinh lòng tơ tưởng

đó là người đàn ông của mọi đàn ông

thông minh và độ lượng

mạnh mẽ và siêng năng

hấp lực của chàng mãnh liệt đến độ thú hoang cũng phải quy phục

mỗi ngày

chàng đều đi vào rừng

nói chuyện với từng ngọn cây và cứu thương những con vật mắc nạn

không ngày nào chàng không trồng thêm ít nhất một cây mới

vì thế rừng của chàng càng ngày càng bạt ngàn xanh tươi

một hôm vua cha gọi chàng đến bảo

ta muốn con cưới vợ

bởi ta hài lòng về con và ta muốn dòng dõi ta được sinh sôi từ yêu thương và để cho sự yêu thương tràn đầy trên mặt đất này

chàng thưavâng

và chàng nghĩ ngay đến ông thầy lang vẫn đi tìmcây thuốc trong rừng có thể giúp mình

Gã thầy lang tinh quái

trong một khu vực rộng lớn không có chuyện gì mà gã thầy lang không biết

không một hang hốc nào mà gã thầy lang chưa đặt chân đến

từ hoàng tử trồng rừng mà gã đã xin phép để được tìm dược liệu

đến mọi gia đình mà gã là một thày thuốc không thể thiếu

ngoài bệnh tật cần chữa trị

điều gì không biết cứ hỏi gã

vì thế

gã cũng là kẻ khiến mụ phù thủy thù ghét nhất

trong lúc mụ phù thủy chỉ đem tai họa đến cho người này người kia

thì chính gã thầy thuốc này lại là người hóa giải mọi tai ương cho con người

bệnh gì gã thầy lang cũng hóa giải được

kể cả những rắc rối tình cảm hay mâu thuẫn xung đột giữa người này với người khác

rất nhiều lần

mụ phù thủy tìm cách hãm hại gã thầy lang

một trong những âm mưu thâm độc nhất của mụ là quyến rũ người đàn ông bất trị này bằng ma lực phụ nữ của mình

nhưng mọi chiêu trò của mụ đều thất bại

bởi vì gã thầy lang tỏ tường mọi chân tướng và yêu chuộng sự thật

gã nói với mụ phù thủy

thần chết còn chưa khuất phục được ta

thì những ma mị ảo tướng của mụ sao qua mắt ta được

ghìm uất ức

mụ phù thủy chờ cơ hội phục thù

Và câu chuyện của trần gian

người con gái thuần hậu

nhân đức và xinh đẹpbậc nhất thế gian chính là cô công chúa ở xứ mêman

cô đẹp đôi xứng đáng với một đại trượng phu như hoàng tử trồng rừng

nhưng mụ phù thủy nhanh chân hơn gã thầy lang

trong lúc công chúa đang hào hứng kể chuyện cho bọn trẻ con dưới gốc cây ngọc lan tỏa hương

mụ phù thủy thả con rắn độc nuôi trong tay áo

không một tiếng động

con rắn phóng đến như một mũi tên cắn vào chân công chúa

cô không kịp biết điều gì đã xảy ra thì hôn mê bất tỉnh

cũng đúng lúc ấy

gã thầy lang vừa kịp đến nơi và chứng kiến tất cả

gã lo lắng xem mạch cho cô

không một thần dược nào có thể cứu sống được cô khi chất độc của rắn và tà niệm của mụ phù thủy đã tan trong máu

chỉ có máu của người trong sạch và lương thiện hòa vào máu cô mới hóa giải được độc tố

cũng như gieo vào lòng cô cái thiện tâm suối nguồn của đất trời mới mong cứu vãn sinh mệnh cho cô

nhớ đến hoàng tử và sứ mệnh của mình

gã thầy lang vội cho người đi tìm chàng với lời nhắn

xin hãy cứu người

khi hoàng tử chuẩn bị lên đường thì bất chợt trời nổi bão giông

cây cối đổ ngã làm chậm vó ngựa của chàng

những dòng sông vỡ nước ngập lụt khắp nơi cản bước chàng

tất cả mọi khó khăn ấy đều do mụ phù thủy gây ra nhằm chặn lối chàng đến với người đang cần được cứu sống

nhưng cứu người là thiêng liêng

chàng bất kể mọi trở ngại cũng như nguy hiểm cho bản thân mình

đi không ngừng nghỉ theo người dẫn đường

cuối cùng sự can đảm và lòng thương người đã chiến thắng thù hận

chàng đến kịp lúc khi công chúa chỉ còn thoi thóp thở

thầy thuốc cắt mạch máu cổ tay chàng và đưa vào miệng cô

kỳ diệu thay

làn da công chúa hồng hào dần lên

thầy thuốc tạ ơn trời rồi bảo đủ rồi

công chúa tỉnh lại trước sự vui mừng của vua cha và toàn thể triều đình

thầy thuốc thưa với hoàng tử

đây chính là cô gái mà tôi muốn tìm cho ngài

thầy thuốc cũng nói với cô gái

đây là người đàn ông đã lấy máu mình để cứu công chúa

họ nhìn nhau và biết rằng họ đã thuộc về nhau như định mệnh phải thế

dân gian hoan hỷ lan truyền với nhau về một đám cưới sẽ được tổ chức cho tất cả thần dân tham dự

mụ phù thủy nghe tin ấy lồng lộn nghiến răng

ta sẽ trả thù tới đời con cái các ngươi

Lời nguyền của phù thủy

đám cưới của hoàng tử trồng rừng chất phác và công chúa đức hạnh được tổ chức cả ở hai nơi

bên nội và bên ngoại

thần dân cả hai xứ đều được mời tham dự lễ hội chưa từng có này kéo dài suốt một tuần lễ

ca hát nhảy múa với rượu nồng

giữa những lời chúc tụng tốt đẹp nhất dành cho cô dâu chú rể vang lừng khắp cõi

cũng đồng thời âm ỉ một lời nguyền độc ác của mụ phù thủy thấm vào lòng đất

ta nguyền cho con cái các ngươi sẽ dị dạng trong cuộc sống

chia rẽ và giết chóc lẫn nhau như quân thù

mọi người bàng hoàng nhìn nhau

rồi họ bừng tỉnh

con người sẽ phải đối diện với sự bất trắc và tai ương

khi ấy đôi uyên ương đã dẫn nhau lên núi tận hưởng trăng mật

trong đêm đầu tiên của tình mộng

hoàng tử mơ thấy mình biến thành rồng

công chúa mơ thấy mình biến thành tiên

giữa đất trời

tiên rồng giao hòa như âm với dương và thụ mầm một quả trứng lớn

không phải chín tháng mười ngày

mà một trăm năm sau

quả trứng mới tự vỡ ra một đàn vừa gà vừa vịt

thật ra

đó chỉ là sự khác biệt trong tiếng nói

nhưng dẫu là người thì tính gà và nết vịt không thể chung sống

người đầu tiên nhận rasự phân hóa giữa các con là mẹ

bà nói với chồng

thiếp sẽ mang năm mươi con xuống đồng bằng

chàng cố gắng gìn giữ năm mươi con còn lại và dạy dỗ chúng thành người

người chồng đau khổ lắm nhưng biết tình thế không thể khác đành chấp nhận đưa con về rừng

chàng hướng dẫn các con trồng trọt chăn nuôi và dạy chúng cách gọi mặt trời

cũng như cách sử dụng cung tên binh khí

phần người vợ

nàng dạy con cách bơi lội và tìm nguồn thức ăn trên sông nước

mỗi tối

nàng đều ru các con bằng những câu chuyện cổ tích về tình yêu do chính nàng chế tác

cả hai đều không muốn con cái quên nguồn gốc

dẫu tính gà hay nết vịt thì cũng cùng một dòng giống

nhưng lời nguyền của mụ phù thủy năm xưa chưa bao giờ phai nhạt

họ không phải do bất đồng ngôn ngữ mà không hiểu nhau

vì thế

cho đến hàng ngàn năm sau

họ vẫn tranh chấp và đánh giết lẫn nhau một cách không đáng có

như một định mệnh

không thể giải thích.

Nguyễn Viện

2019