Danh ngôn
Trong mọi cộng đồng, chúng ta cần một nhóm thiên thần gây rối.
We need, in every community, a group of angelic troublemakers.
(Bayard Rustin – trích bài phát biểu tại New York City 1963)
Trong mọi trường hợp, chắc chắn rằng sự thiếu hiểu biết, đi kèm với quyền lực, là kẻ thù tàn bạo nhất có thể có của công lý.
It is certain, in any case, that ignorance, allied with power, is the most ferocious enemy justice can have.
(James Baldwin - No Name in the Street 1972)
Các cuộc cách mạng và các cá nhân có thể bị giết hại, nhưng bạn không thể giết chết các ý tưởng.
While revolutionaries and individuals can be murdered, you cannot kill ideas.
(Thomas Sankara, một tuần trước khi bị ám sát, 1987)
Không có cảm giác nào cô đơn hơn việc bị chính đất nước mình trục xuất.
There's not a more lonely feeling than to be banished by my own country.
(Kiyo Sato – Kiyo’s Story 2009)
Ban Biên tập
Địa chỉ liên lạc:
1. Thơ
tho.vanviet.vd@gmail.com
2. Văn
vanviet.van14@gmail.com
3. Nghiên cứu Phê Bình
vanviet.ncpb@gmail.com
4. Vấn đề hôm nay
vanviet.vdhn1@gmail.com
5. Thư bạn đọc
vanviet.tbd14@gmail.com
6. Tư liệu
vanviet.tulieu@gmail.com
7. Văn học Miền Nam 54-75
vanhocmiennam5475@gmail.com
Tra cứu theo tên tác giả
- A. A. Fadeev
- A. Puskin
- A. T.
- Abdulrazak Gurnah
- Abraham F. Lowenthal
- Ace Le
- Ace Lê
- Adam Gopnik
- Adonis
- Adrian Horton
- Agi Mishol
- Ajar
- Akiko Miki
- Alain Guillemin
- Alan Phan
- Alăng Văn Gáo
- Alăng Văn Giáo
- Albert Camus
- Aldous Huxley
- Aleksandr Griboedov
- Alesandr Blok
- Alex Marshall
- Alex Smith
- Alex Thai
- Alex-Thái Đình Võ
- Alexander Fadeev
- Alexander Solzhenitsyn
- Alexandra Alter
- Alexandre FERON
- Alice Munro
- Alina Lesik
- Alison Flood
- Allen Ginsberg
- Amanda Gorman
- Amartya Sen
- Amelia Glaser
- Amos Oz
- An Nam
- Anatole France
- Anatoly Gavrilov
- Anders Olsson
- André Breton
- André Menras
- André Menras – Hồ Cương Quyết
- André Menras Hồ Cương Quyết
- Andrea Hoa Pham
- Andrea Kendall-Taylor
- Andreas Fulda
- Andreas Wimmer
- Andrew Postman
- Andy Cao
- Anh Anh
- Anh Hồng
- Anh Hồng (nhà thơ)
- Ánh Liên
- Anh Nhi
- Anh Văn
- Anika Zeller
- Anna Akhmatova
- Anna Maria Bracale Ceruti
- Anna Mitchell
- Anne Carson
- Anne Cazaubon
- Anne Hébert
- Anne Henochowicz
- Annie Ernaux
- António Jacinto
- Antôn Nguyễn Trường Thăng
- Archimedes L.A. Patti
- Arlette Quỳnh Anh Trần
- Arnold Schwarzenegger
- Arthur Koestler
- Arty Abel
- Arvind Subramanian
- Augustina
- Aurélie Coulon
- Aurelien Breeden
- Ba Sàm
- Bá Thụ Đàm
- Bạch Cúc
- Bạch Hoàn
- Bách Mỵ
- Bách Thân
- Bạch X. Phẻ
- Bạch Xuân Phẻ
- Bakhtin
- Ban Mai
- Bàn Văn Thòn
- Ban Vận động Văn đoàn Độc lập Việt Nam
- Bảo Huân
- Bảo La
- Bảo Nhi Lê
- Bảo Ninh
- Bảo Phác
- Bão Vũ
- Barbara Demick
- Bashô
- Batrioldman
- Bauxite Việt Nam
- Bắc Đảo
- Bắc Phong
- Bằng Việt
- BB Ngô
- Bei Dao
- Benjamin Péret
- Benjamin Ramm
- Bertolt Brecht
- Bertrand Russell
- Bettina Rheims
- Bích Ngân
- Biếm họa
- Biên Cương
- Biệt Hiệu
- Bilahari Kausikan
- Bill Hayton
- Billy Collins
- Bình Nguyên Lộc
- Brahma Chellaney
- Branko Milanovic
- Brett Reilly
- Brian Pascus
- Brian Wu
- Brice Pedroletti
- Brodsky
- Bryan
- Bùi An
- Bùi Bảo Trúc
- Bùi Bích Hà
- Bùi Chát
- Bùi Chí Trung
- Bùi Chí Vinh
- Bùi Công Thuấn
- Bùi Công Trực
- Bùi Đức Lại
- Bùi Giáng
- Bùi Hải Quảng
- Bùi Hoàng Tám
- Bùi Hoằng Vị
- Bùi Huệ Chi
- Bui Huy Hoi Bui
- Bùi Mai Hạnh
- Bùi Mạnh Hùng
- Bùi Mẫn Hân
- Bùi Minh Quốc
- Bùi Ngọc Tấn
- Bùi Quang Thắng
- Bùi Suối Hoa
- Bùi Thanh Hiếu
- Bùi Thanh Phương
- Bùi Thanh Tuấn
- Bùi Thụy Băng
- Bùi Tiến An
- Bùi Trân Phượng
- Bùi Trọng Hiền
- Bùi Văn Kha
- Bùi Văn Nam Sơn
- Bùi Việt Sỹ
- Bùi Vĩnh Phúc
- Bùi Xuân Bách
- Bùi Xuân Đính
- Bùi-Viết Văn Đức
- Bulgakov
- Bửu Chỉ
- C.D.
- Cái Lư Hương
- Cái Trọng Ty
- Cam Ly
- Cảnh Chánh
- Cao Bảo Vân
- Cao Bình Minh
- Cao Chi
- Cao Gia An
- Cao Hành Kiện
- Cao Huy Thuần
- Cao Kim Ánh
- Cao La
- Cao Quang Nghiệp
- Cao Tần
- Cao Thị Hồng
- Cao Thu Cúc
- Cao Việt Dũng
- Cao Xuân Hạo
- Cao Xuân Huy
- Carl Bildt
- Carl O. Schuster
- Carlos Assunção
- Carolyn Mary Kleefeld
- Cát Linh
- Cẩm Tú
- Cấn Thị Thêu
- Chan Phuong
- Chanh Tam
- Charles Bo
- Charles Bukowski
- Charles Simic
- Chau Doan
- Chân Minh
- Chân Pháp Xa
- Chân Phương
- Chân Xuân Tản Viên
- Châu Diên
- Châu Hải Đường
- Châu Hồng Thủy
- Châu Hữu Quang
- Chenn
- Chế Diễm Trâm
- Chế Lan Viên
- Chi Mai
- Chi Phương
- Chiêu Dương
- Chiêu Khiêm
- Chiharu Shiota
- Chim Hải
- Chim Trắng
- Chinh Ba
- Chính Tâm
- Chính Vĩ
- Chinua Achebe
- Chơn Không Cao Ngọc Phượng
- Christian Gampert
- Christian Welzel
- Christina Mary Hjortlund
- Christoph Giesen
- Christoph Sator
- Christopher Balding
- Christopher Goscha
- Christy Wampole
- Chu Dương
- Chu Hảo
- Chu Hoạch
- Chu Kim
- Chu Mộng Long
- Chu Quang Tiềm
- Chu Tử
- Chu Văn Lễ
- Chu Văn Sơn
- Chu Vĩnh Hải
- Chu Vương Miện
- Chu Xuân Diên
- Chung Le
- Claire Simon
- Clay Phạm
- Concepcion de Leon
- Connie Hoàng
- Cora Engelbrecht
- Costica Bradatan
- Cổ Ngư
- Cù An Hưng
- Cù Huy Hà Vũ
- Cù Mai Công
- Cù Tuấn
- Cung Minh Huân
- Cung Tích Biền
- Cung Trầm Tưởng
- D. S. Likhachev
- Da Màu
- Dạ Ngân
- Dạ Thảo Phương
- Dã Tượng
- DAD
- Dadolin Murak
- Damien Keown
- Dan Bilefsky
- Dan Slater
- Dana Gioia
- Danh ngôn
- Dani Rodrik
- Daniel Halpern
- Daniel Hautzinger
- Daron Accemoglu
- David Brown
- David Gascoyne
- David Marchese
- David Weinberger
- Ðặng Thơ Thơ
- Demetrio Paparoni
- DEUTSCHE WELLE
- Di
- Di Li
- Diêm Liên Khoa
- Diễm Thi
- Diễm Tường
- Diễn đàn Thế kỷ
- Diệp Duy Liêm
- Diệp Huy
- Ðinh Cường
- Dino Buzatti
- Dipanjan Roy Chaudhury
- Dmitri Prokofyev
- Dmitry Burago
- Dmitry Muratov
- Doãn Cẩm Liên
- Doãn Mạnh Dũng
- Doãn Mẫn
- Doãn Quốc Sỹ
- Dominique Lemieux
- Donald Inglehart
- Donna Ashworth
- Ðỗ Quang Nghĩa
- Ðỗ Quyên
- Du Tử Lê
- Dung Nguyễn
- Dũng Phan
- Dũng Trung Kqd
- Dũng Vũ
- Duy Lam
- Duy Tân
- Duy Thanh
- Duy Thông
- Duyên Anh
- Dư Hoa
- Dư Kiệt
- Dư Thị Hoàn
- Dư Thu Vũ
- Dương Đại Triều Lâm
- Dương Đình Giao
- Dương Khánh Phương
- Dương Kiền
- Dương Ngạn
- Dương Nghiễm Mậu
- Dương Ngọc Thái
- Dương Như Nguyện
- Dương Phương Vinh
- Dương Thắng
- Dương Thiệu Tước
- Dương Thu Hương
- Dương Thuấn
- Dương Tú
- Dương Tường
- Dương Văn Ba
- Dylan Suher
- Đà Văn
- Đàm Hà Phú
- Đàm Hách Thành
- Đào An Khánh
- Đào Anh Kha
- Đào Công Tiến
- Đào Duy Anh
- Đào Hiếu
- Đào Lê Na
- Đào Ngọc Chương
- Đào Nguyên
- Đào Nguyễn
- Đào Nguyên Phương Thảo
- Đào Như
- Đào Phương Liên
- Đào Quang Toản
- Đào Tấn Phần
- Đào Thái Tôn
- Đào Thị Hương
- Đào Tiến Thi
- Đào Trung Đạo
- Đào Trường Phúc
- Đào Tuấn
- Đào Tuấn Ảnh
- Đào Văn Thuỵ
- Đào Văn Tiến
- Đào Vũ Anh Hùng
- Đặng Anh Đào
- Đặng Bích Phượng
- Đặng Chương Ngạn
- Đặng Đình Cung
- Đặng Đình Mạnh
- Đặng Hà
- Đặng Hải Sơn
- Đặng Hoàng Giang
- Đặng Hồng Nam
- Đặng Hùng Võ
- Đặng Hương Giang
- Đặng Hữu
- Đặng Mai Lan
- Đặng Mậu Tựu
- Đăng Nguyên
- Đặng Phùng Quân
- Đặng Quốc Thông
- Đặng Sơn Duân
- Đặng Thái
- Đăng Thành
- Đặng Thân
- Đặng Thị Hảo
- Đặng Thơ Thơ
- Đặng Tiến
- Đặng Tiến (Thái Nguyên)
- Đặng Trung Nghĩa
- Đặng Túy
- Đặng Văn Dũng
- Đặng Văn Hùng
- Đặng Văn Ngữ
- Đặng Văn Sinh
- Đặng Vũ Vương
- Đặng Xuân Thảo
- Đặng Xuân Xuyến
- Đằng-Giao
- Điểm Thọ
- Đinh Bá Anh
- Đinh Cường
- Đinh Hoàng Thắng
- Đinh Hùng
- Đình Kính
- Đinh Linh
- Đinh Ngọc Thu
- Đinh Phương
- Đinh Phương Thảo
- Đinh Quang Anh Thái
- Đinh Thanh Huyền
- Đinh Thị Như Thúy
- Đinh Trường Chinh
- Đinh Từ Bích Thuý
- Đinh Từ Bích Thúy
- Đinh Văn Đức
- Đinh Vũ Hoàng Nguyên
- Đinh Ý Nhi
- Đinh Yên Thảo
- Đoàn Ánh Thuận
- Đoàn Bảo Châu
- Đoàn Cầm Thi
- Đoàn Công Lê Huy
- Đoàn Hồng Lê
- Đoàn Huy Giao
- Đoàn Huyền
- Đoàn Khắc Xuyên
- Đoàn Lê Giang
- Đoàn Nhã Văn
- Đoàn Thanh Liêm
- Đoan Trang
- Đoàn Tùng Nguyễn
- Đoàn Tử Huyến
- Đoàn Việt Hùng
- Đoàn Xuân Kiên
- Đỗ Anh Hoa
- Đỗ Anh Tuấn
- Đỗ Cao Bảo
- Đỗ Duy Ngọc
- Đỗ Đức
- Đỗ Đức Đông Ngàn
- Đỗ Đức Hiểu
- Đỗ Hòa
- Đỗ Hoàng Diệu
- Đỗ Hồng Ngọc
- Đỗ Hồng Nhung
- Đỗ Hữu Chí
- Đỗ Kh
- Đỗ Kh.
- Đỗ Khiêm
- Đỗ Kim Thêm
- Đỗ Lai Thuý
- Đỗ Lai Thúy
- Đỗ Lê Anh Đào
- Đỗ Mạnh Hoàng
- Đỗ Minh Tuấn
- Đỗ Nghê
- Đỗ Ngọc
- Đỗ Ngọc Thống
- Đỗ Quang Nghĩa
- Đỗ Quang Vinh
- Đỗ Quý Toàn
- Đỗ Quyên
- Đỗ Quỳnh Dao
- Đỗ Thắng Cảnh
- Đỗ Thị Thu Trà
- Đỗ Thiên Anh Tuấn
- Đỗ Trí Vương
- Đỗ Trọng Khơi
- Đỗ Trung Quân
- Đỗ Trường
- Đỗ Tuyết Khanh
- Đồng Chuông Tử
- Đông Hoài
- Đông Hồ
- Đông Kha
- Đông Ngàn Đỗ Đức
- Đông Nghi
- Đức Ban
- Đức Đàm
- Đức Flying Bay
- Đức Hoàng
- Đức Lê
- Đức Phổ
- Đức Tâm
- Đức Tiến
- E.E. Cummings
- E.M. Chernoivanenko
- Eamonn Butler
- Eckart Kleßmann
- Eduardo Galeano
- Edward Hirsch
- Elena Pucillo Truong
- Elias Canetti
- Ellen Bass
- Eloisa Amezcua
- Emiel Roothooft
- Emmanuelle Jardonnet
- Eric Weiner
- Erica Frantz
- Erik Harms
- Erik Korling
- Euan Ward
- Evgheni Dobrenko
- F.N.
- Federico García Lorca
- Feliks Kuznesov
- Filip Lech
- Flanny O’Connor
- Florence Noiville
- Florian Altenhöner
- Francis Fukuyama
- Francis Fukuyma
- Frank Dikötter
- Frank O'Hara
- Frankfurt
- Fred Hiatt
- Friedrich Dürrenmatt
- Friedrich Nietzsche
- Fritz J. Raddatz
- Gabriel García Márquez
- Gaither Stewart
- Gaiutra Bahadur
- Gary Leupp
- Gặp gỡ và trò chuyện
- Georg Bönisch
- Georg Trakl
- George Burchett
- George Orwell
- George Perreault
- George Siemens
- Gerhard Will
- Germain Droogenbroodt
- Giang Dang
- Giang Lại Đức
- Giang Nam
- Giáng Vân
- Giáp Văn Dương
- Gideon Rachman
- Giuse Lê Công Đức
- Goethe
- Gonçalo Fernandes
- Gottfried Benn
- Graham Allison
- Grigory Yudin
- Günter Kunert
- Gyảng Anh Iên
- Hà Duy Phương
- Hà Dương Tuấn
- Hà Dương Tường
- Hà Đình Nguyên
- Hạ Đình Nguyên
- Hà Huy Sơn
- Hà Hương
- Hà Lệ Minh
- Hà Ngọc Hòa
- Hạ Nguyên
- Hà Nguyên Du
- Hà Nhân
- Hà Nhật
- Hà Phạm Phú
- Hà Quang Vinh
- Hà Sĩ Phu
- Hà Thanh Vân
- Hà Thế
- Hà Thị Minh Đạo
- Hà Thúc Sinh
- Hà Thủy Nguyên
- Hà Tùng Long
- Hà Tùng Sơn
- Hà Văn Thịnh
- Hà Văn Thùy
- Hà Vũ Trọng
- Hagi Kenaan
- Hai An Vu
- Hải Hạc
- Hải Ngọc
- Hai Thanh
- Han Dang
- Hàn Giang
- Han Kang
- Hàn Vĩnh Diệp
- Hạnh Nguyên
- Hạnh Phước
- Hạnh Viên
- Hannah Beech
- Hào Thiện Nhân
- Haruki Murakami
- Hân Hương
- Heiko Buschke
- Heinrich Heine
- Henri Michaux
- Henry David Thoreau
- Henry Wadsworth Longfellow
- Heriberto Araújo
- Hermann Hesse
- Hiền Trang
- Hiệp Ikaria
- Hiệu Minh
- Hiếu Tân
- Ho Lai-Ming
- Hòa Bình Lê
- Hoa Níp
- Hoài Hương
- Hoài Nam
- Hoài Phương
- Hoài Thanh
- Hoài Việt
- Hoài Ziang Duy
- Hoan Doan
- Hoàn Nguyễn
- Hoàng Ánh
- Hoàng Anh Tuấn
- Hoàng Cát
- Hoàng Cầm
- Hoàng Chí Hiếu
- Hoàng Chính
- Hoàng Cường Long
- Hoàng Dũng
- Hoàng Dương Tuấn
- Hoàng Đăng Khoa
- Hoàng Đỗ
- Hoàng Đông
- Hoàng Đức Truật
- Hoàng Hà
- Hoàng Hải Thủy
- Hoàng Hải Vân
- Hoảng Hãn
- Hoàng Hưng
- Hoàng Khởi Phong
- Hoàng Kim Oanh
- Hoàng Lại Giang
- Hoàng Lan
- Hoàng Lan Anh
- Hoàng Lan Chi
- Hoàng Lê
- Hoàng Lệ
- Hoàng Linh
- Hoàng Long
- Hoàng Mai Ðạt
- Hoàng Mạnh Hải
- Hoàng Minh Trí
- Hoàng Minh Tường
- Hoàng Nam
- Hoàng Nga
- Hoàng Ngọc Biên
- Hoàng Ngọc Hiến
- Hoàng Ngọc Nguyên
- Hoàng Ngọc Tuấn
- Hoàng Nguyễn
- Hoàng Nguyên Vũ
- Hoàng Nhơn
- Hoàng Nhuận Cầm
- Hoàng Phong Tuấn
- Hoàng Phủ Ngọc Tường
- Hoàng Quân
- Hoàng Quốc Hải
- Hoàng Thị Hường
- Hoàng Thị Thu Thủy
- Hoàng Thu Phố
- Hoàng Thúy
- Hoàng Thuỵ Anh
- Hoàng Tiến
- Hoàng Trung Thông
- Hoàng Tuấn Công
- Hoàng Tuấn Phổ
- Hoàng Tùng
- Hoàng Tuỵ
- Hoàng Văn Sơn
- Hoàng Việt
- Hoàng Vũ Thuật
- Hoàng Xuân Phú
- Hoàng Xuân Sơn
- Hoàng Xuân Tuyền
- Hoàng Yến
- Horst Bienek
- Howard Gardner
- Hồ Anh Thái
- Hồ Bạch Thảo
- Hồ Bất Khuất
- Hồ Diệu Vân
- Hồ Dzếnh
- Hồ Đắc Vũ
- Hồ Đình Nghiêm
- Hồ Hải Thụy
- Hồ Hữu Tường
- Hồ Minh Tâm
- Hồ Ngọc Đại
- Hồ Như
- Hồ Phú Bông
- Hồ Tịnh Tình
- Hồ Trường An
- Hồ Tú Bảo
- Hội những người ủng hộ GS. Chu Hảo
- Hồng Anh
- Hồng Hoang
- Hồng Lê Thọ
- Hồng Phú
- Huệ Hương Hoàng
- Huguette Bertrand
- Huong Nguyen
- Huy Cận
- Huy Đức
- Huy Tưởng
- Huyền Thương
- Huỳnh Duy Lộc
- Huỳnh Hoa
- Huỳnh Hữu Uỷ
- Huỳnh Hữu Ủy
- Huỳnh Kim Báu
- Huỳnh Kim Quang
- Huỳnh Lê Nhật Tấn
- Huỳnh Liễu Ngạn
- Huỳnh Ngọc Chênh
- Huỳnh Như Phương
- Huỳnh Sơn Phước
- Huỳnh Tấn Mẫm
- Huỳnh Thế Du
- Huỳnh Thục Vy
- Huỳnh Trọng Khang
- Huỳnh Tuấn Anh
- Hứa Chương Nhuận
- Hương Lan
- Hường Thanh
- Hương Thủy
- Hữu Danh
- Hữu Đông
- Hữu Loan
- Hữu Mai
- Hữu Phương
- Ian Bui
- Ian Johnson
- Igor Poglazov
- Ilza Burchett
- Inrasara
- Iris Radisch
- Isabella Kwai
- Issa
- Issac Bashevis Singer
- Italo Calvino
- Iya Kiva
- J. M. Lotman
- J.B Nguyễn Hữu Vinh
- Jacques Attali
- Jacques Prévert
- Jake Johnson
- James Borton
- James Daniel Spears
- James G. Zumwalt
- James Grossman
- James Joyce
- James Poniewozik
- James Stavridis
- James WrightJuan Felipe Herrera
- Janos Kornai
- Jared Carters
- Jason Lopata
- Jason Morris-Jung
- Jay Nordlinger
- Jaya K.
- Jean Chesnaux
- Jean d'Ormesson
- Jean Piaget
- Jean Przyluski
- Jean Toomer
- Jean-Jacques Brochier
- Jean-Jacques Roth
- Jean-Louis Rocca
- Jean-Luc Chalumeau
- Jean-Marc Roberts
- Jean-Patrick Géraud
- Jean-Paul Sartre
- Jefferson Cowie
- Jeffrey Hanfover
- Jeffrey Nall
- Jessica Swoboda
- Jessie Yeung
- Jiayang Fan
- Jimmy Carter
- Joan Hua
- João Guimarães Rosa
- Joaquin Nguyễn Hòa
- John Barrow
- John Cheever
- John Freeman
- John Keane
- John McCain
- Jon Fosse
- Jonathan Dee
- Jonathan London
- Jörg Wischermann
- Jorge Amado
- Jorge Luis Borges
- Joschka Fischer
- Josée Lapointe
- Joseph Wong
- Joseph Wright
- Josh Rogin
- Joshua Rothman
- Juan Pablo Cardenal
- Juan Pablo Cardenal & Heriberto Araújo
- Julia Cagé
- Julio Cortázar
- Jun’ichiro Tanizaki
- Kahil Gibral
- Kai Hoàng
- Kale
- Kalynh Ngô
- Kamel Daoud
- Kao Phú
- Kap Seol
- Karel Appel
- Karen Tongson
- Kate Chopin
- Kazuo Shiraga
- Kenneth Nguyen
- Keorapetse Kgositsile
- Kerstin Holm
- Kều Jang
- Kha Lương Ngãi
- Kha Tiệm Ly
- Khải Đơn
- Khái Hưng
- Khaly Chàm
- Khang Quốc Ngọc
- Khánh
- Khánh Bình
- Khánh Duy
- Khánh Ly
- Khánh Mai
- Khanh Nguyen
- Khanh Pham
- Khánh Phương
- Khánh Trâm
- Khánh Trường
- Khét
- Khế Iêm
- Khiêm Nhu
- Khổng Đức Thiêm
- Khuất Đẩu
- Khuê Phạm
- Khuyết Thư
- Kiệm Hoàng
- Kiến Văn
- Kiệt Anh Hùng
- Kiệt Tấn
- Kiều Duy Vĩnh
- Kiều Loan
- Kiều Mai Sơn
- Kiều Maily
- Kiều Phong
- Kiều Thị An Giang
- Kim Ân
- Kim Chi
- Kim Dung
- Kim Hạnh
- Kim Thúy
- Kim Trần
- Kinh Bắc
- Kính Hòa
- Klaus Wiegerefe
- Kúm
- Kurt-Martin Mayer
- Kỳ Duyên
- Kyoko Numano
- L. N. Tolstoy
- L. V. H.
- La Khắc Hoà
- La Khắc Hòa
- Lã Nguyên
- Lại Nguyên Ân
- Lam Điền
- Lam Hạnh
- Lam Ngọc
- Lam Thái Hòa
- Lan Nguyên
- Lang Anh
- Langston Hughes
- LAP
- Larry Diamond
- Lars Vargö
- Laura Cappelle
- Laurent Sagalovitsch
- Lawrence Ferlinghetti
- Lâm Chương
- Lâm Duyên
- Lâm Hạnh
- Lâm Lê
- Lâm Ngân Mai
- Lâm Quang Mỹ
- Lâm Thị Mỹ Dạ
- Leon Trotsky
- Leonard Cohen
- Lê An Thế
- Lê Anh Hoài
- Lê Anh Hùng
- Lê Ân
- Lê Bá Đảng
- Lê Bích Vượng
- Lê Chiều Giang
- Lê Công Định
- Lê Công Giàu
- Lê Công Tư
- Lê Ðình Nhất Lang
- Lê Dũng
- Lê Duy Nam
- Lê Đạt
- Lê Đăng Doanh
- Lê Đình Cai
- Lê Đình Khẩn
- Lê Đình Thắng
- Lê Đỗ Huy
- Lê Đức Dục
- Lê Đức Thôn
- Lê Giang Trần
- Lê Hải
- Lệ Hằng
- Lê Hiệp
- Lê Hoài Nguyên
- Lê Hoàng Diễm Trang
- Lê Hoàng Lân
- Lê Học Lãnh Vân
- Lê Hồ Quang
- Lê Hồng Hà
- Lê Hồng Hiệp
- Lê Hồng Lâm
- Lê Hùng
- Lê Hùng Vọng
- Lê Huyền Ái Mỹ
- Lê Huỳnh Lâm
- Lê Hữu
- Lê Hữu Khoá
- Lê Hữu Khóa
- Lê Hữu Nam
- Lê Kế Lâm
- Lê Khải
- Lê Kim Duy
- Lê Ký Thương
- Lê Lạc Giao
- Lê Luân
- Lê Mã Lương
- Lê Mai
- Lê Mai Lĩnh
- Lê Mạnh Chiến
- Lê Mạnh Đức
- Lê Minh Chánh
- Lê Minh Hà
- Lê Minh Hiền
- Lê Minh Khuê
- Lê Minh Phong
- Lê Ngân Hằng
- Lê Ngọc Luân
- Lê Ngọc Sơn
- Lê Nguyễn
- Lê Nguyễn Duy Hậu
- Lê Nguyễn Hương Trà
- Lê Nguyên Long
- Lê Nguyên Vỹ
- Lê Như Bình
- Lê Oa Đằng
- Lê Phan
- Lê Phú Khải
- Lê Quang
- Lê Quang Đức
- Lê Quảng Hà
- Lê Quang Hợp
- Lê Quang Thành
- Lê Quân
- Lê Quốc Anh
- Lê Quỳnh
- Lê Quỳnh Mai
- Lê Sa Long
- Lê Si Na
- Lê Sơn
- Lê Tất Đạt
- Lê Tất Điều
- Lê Thanh Dũng
- Lê Thanh Hải
- Lê Thanh Phong
- Lê Thanh Trường
- Lê Thân
- lê thi diem thuý
- Lê Thị Hồng Minh
- Lê Thị Huệ
- Lê Thị Hường
- Lê Thị Oanh
- Lê Thị Thấm Vân
- Lê Thiết Cương
- Lê Thiếu Nhơn
- Lê Thọ Bình
- Lê Thời Tân
- Lê Thời Thôi
- Lê Thu Hiền
- Lê Thúy Bảo Liên
- Lê Tiên Long
- Lê Trí Tuệ
- Lê Trinh
- Lê Trọng Nghĩa
- Lê Trọng Nguyễn
- Lê Trung Tĩnh
- Lê Trường Thanh
- Lê Tuấn Huy
- Lê Tuyết Hạnh
- Lê Văn Bỉnh
- Lê Văn Hảo
- Lê Văn Hiếu
- Lê Văn Hòa
- Lê Văn Luân
- Lê Văn Sơn
- Lê Văn Trung
- Lê Văn Tùng
- Lê Vĩnh Tài
- Lê Vĩnh Triển
- Lê Vũ Trường Giang
- Lê Xuân Khoa
- Lê Xuyên
- Li Edelkoort
- Li Zhongqin
- Liêu Diệc Vũ
- Liêu Thái
- Liễu Trương
- Linh Nguyên
- Linh Văn
- Linh Vân
- Linh-Chân Brown
- LKH
- Lorca
- Louis Aragon
- Louise Glück
- Lộc Vàng
- Luân Hoán
- Ludwig von Mises
- Luke Hunt
- Luke Turner
- Lữ Kiều
- Lữ Quỳnh
- Lương Đào
- Lương Thiệu Quân
- Lương Thư Trung
- Lưu Á Châu
- Lưu Bình Nhưỡng
- Lưu Diệu Vân
- Lưu Đức Trung
- Lưu Hà
- Lưu Hiểu Ba
- Lưu Khánh Thơ
- Lưu Mê Lan
- Lưu Minh Hải
- Lưu Na
- Lưu Nhi Dũ
- Lưu Quang Vũ
- Lưu Thuỷ Hương
- Lưu Thủy Hương
- Lưu Trọng Văn
- Lưu Uyên Khôi
- Lý Đợi
- Ly Hoàng Ly
- Lý Ngang
- Ly Phạm
- Lý Quang Hoàn
- Lý Thanh
- Lý Tiến Dũng
- Lý Toàn Thắng
- Lý Trực Dũng
- Lý Xuân Hải
- Lydia Davis
- Lynh Bacardi
- LysP
- M. Gorky
- M.L. Gasparov
- Mạc Phong Tuyền
- Mạc Văn Trang
- Mạc Việt Hồng
- Mạch Nha
- Mạch Quang Thắng
- Madeleine Riffaud
- Mai An Nguyễn Anh Tuấn
- Mai Anh Tuấn
- Mai Bá Ấn
- Mai Bá Kiếm
- Mai Chanh
- Mai Hiền
- Mai Khôi
- Mai Kim Ngọc
- Mai Nhật
- Mai Ninh
- Mai Quốc Ấn
- Mai Quỳnh
- Mai Quỳnh Nam
- Mai Sơn
- Mai Thái Lĩnh
- Mai Thanh Sơn
- Mai Thảo
- Mai Tú Ân
- Mai Văn Hoan
- Mai Văn Phấn
- Mai Văn Tính
- Maki Starfield
- Mamleev
- Mạnh Kim
- Mão Xuyên
- Marc Andrus
- Marcel Reich-Ranicki
- Marci Shore
- Marco Ferrarese
- Margarita Lyutova
- Maria Donovan
- Maria Ressa
- Mario Vargas Llosa
- Marion Hennebert
- Mark B. Hamilton
- Mark Binelli
- Mark Frankland
- Mark Osaki
- Mark Strand
- Marta Hillers
- Martin Jankowski
- Martin Kulldorff
- Marty Robbins
- Mary Morose
- Mary Walsh
- Mathias Mayer
- Matthew Clayfield
- Matthew Crawford
- Maurice Blanchot
- Maximilian Steinbeis
- May
- Maya Angelou
- Mặc Đỗ
- Mặc Lâm
- Mân Côi
- McAmmond Nguyễn Thị Tư
- Media Văn Việt
- Michael Burawoy
- Michael Scammell
- Miêng
- Mike Ives
- Mikhail Shishkin
- Mikhail Viktorovich Zygar
- Milan Kundera
- Mimmi Diệu Hường Bergström
- MInh Anh
- Minh Huệ
- Minh Hùng
- Minh Luật
- Minh Quang – Lê Chiên
- Minh Quang Ho
- Minh Tâm
- Minh Thùy
- Minh Thư
- Minh Toàn
- Minh Tuấn
- Monica Berlin
- Mỹ Hằng
- Mỹ Lan
- N. S. Khrushchev
- Nam Dao
- Nam Dao Nguyễn Mạnh Hùng
- Nam Đan
- Nam Đông
- Nam Nguyên
- Nam Sơn
- Naowarat Pongpaiboon
- Natalia lacovelli
- Nataliya Zhynkina
- Natsume Sōseki
- Nay Aung
- ng. anhanh
- Ng.Uyển Nicole Dương
- Ngải Vị VỊ
- Ngân Xuyên
- Nghệ thuật
- Nghiêm Lương Thành
- Nghiêm Phương Mai
- Nghiêm Xuân Hồng
- Nghiên Cứu Phê Bình
- Ngo Thu
- Ngọc Anh
- Ngọc Duy Phan
- Ngoc Hien Bui
- Ngọc Linh
- Ngô Anh Tuấn
- Ngô Bảo Châu
- Ngô Đình Thẩm
- Ngô Đồng
- Ngô Hương Giang
- Ngô Khắc Tài
- Ngộ Không Phí Ngọc Hùng
- Ngô Liêm Khoan
- Ngô Mai Phong
- Ngô Minh
- Ngô Minh Khôi
- Ngô Ngọc Loan
- Ngô Ngọc Trai
- Ngô Nguyên Dũng
- Ngô Nhật Đăng
- Ngô Quốc Phương
- Ngô Quốc Thịnh
- Ngô Thế Vinh
- Ngô Thị Kim Cúc
- Ngô Thị Thanh Lịch
- Ngô Tùng Phong
- Ngô Tự Lập
- Ngô Văn
- Ngô Văn Giá
- Ngô Viết Nam Sơn
- Ngô Viết Trọng
- Ngô Vĩnh Long
- Ngô Xuân Hội
- Ngô Xuân Phúc
- Ngô Xuân Thảo
- Ngu Yên
- Nguyen Duc Thanh
- Nguyễn Hải Hoành
- Nguyễn Anh Dũng
- Nguyễn Anh Tuấn
- Nguyễn Anh Tuấn - đạo diễn
- Nguyễn Bá Chung
- Nguyễn Bách Việt
- Nguyễn Bảo Chân
- Nguyễn Bắc Sơn
- Nguyên Bình
- Nguyễn Bính
- Nguyên Cầm
- Nguyên Cẩn
- Nguyên Chánh
- Nguyễn Chí Hoan
- Nguyễn Chí Thuật
- Nguyễn Chí Trung
- Nguyễn Chí Tuyến
- Nguyễn Chinh Trung
- Nguyễn Cung Thông
- Nguyễn Cường
- Nguyễn Danh Bằng
- Nguyễn Danh Huế
- Nguyễn Danh Lam
- Nguyễn Ðăng Thường
- Nguyễn Duy
- Nguyễn Dương Quang
- Nguyễn Đạt
- Nguyễn Đắc Kiên
- Nguyễn Đắc Xuân
- Nguyễn Đăng Điệp
- Nguyễn Đăng Hưng
- Nguyễn Đăng Khoa
- Nguyễn Đăng Mạnh
- Nguyễn Đăng Na
- Nguyễn Đăng Quang
- Nguyễn Đăng Thường
- Nguyễn Đình Ấm
- Nguyễn Đình Bin
- Nguyễn Đình Bổn
- Nguyễn Đình Chú
- Nguyễn Đình Cống
- Nguyễn Đình Đăng
- Nguyễn Đình Huỳnh
- Nguyễn Đình Thắng
- Nguyễn Đình Thi
- Nguyễn Đình Toàn
- Nguyễn Đổng Chi
- Nguyễn Đông Thức
- Nguyễn Đức
- Nguyễn Đức Dương
- Nguyễn Đức Hiệp
- Nguyễn Đức Mậu
- Nguyễn Đức Sơn
- Nguyễn Đức Thắng
- Nguyễn Đức Tiến
- Nguyễn Đức Tùng
- Nguyễn Đức Tường
- Nguyễn Gia Trí
- Nguyên Giác
- Nguyên Giác Phan Tấn Hải
- Nguyễn Hà Luân
- Nguyễn Hải Hoành
- Nguyễn Hải Yến
- Nguyễn Hàn Chung
- Nguyễn Hiến Lê
- Nguyễn Hoa Lư
- Nguyễn Hoài Nam
- Nguyễn Hoài Văn
- Nguyễn Hoài Vân
- Nguyễn Hoàn
- Nguyễn Hoàn Nguyên
- Nguyễn Hoàng Ánh
- Nguyễn Hoàng Anh Thư
- Nguyễn Hoàng Diệu Thủy
- Nguyễn Hoàng Diệu Thúy
- Nguyễn Hoàng Giao
- Nguyễn Hoàng Linh
- Nguyễn Hoàng Trung
- Nguyễn Hoàng Văn
- Nguyễn Hồng Anh
- Nguyễn Hồng Giao
- Nguyễn Hồng Hưng
- Nguyễn Hồng Lam
- Nguyễn Hồng Nhung
- Nguyễn Hồng Thục
- Nguyễn Huệ Chi
- Nguyễn Hùng
- Nguyễn Huy Hoàng
- Nguyễn Huy Thiệp
- Nguyễn Huy Vũ
- Nguyên Hưng
- Nguyễn Hưng Quốc
- Nguyễn Hương
- Nguyễn Hữu Đễ
- Nguyễn Hữu Hồng Minh
- Nguyễn Hữu Liêm
- Nguyễn Hữu Nhật
- Nguyễn Hữu Sơn
- Nguyễn Hữu Thiết
- Nguyễn Hữu Việt Hưng
- Nguyễn Hữu Vinh
- Nguyễn kc Hậu
- Nguyễn Khải
- Nguyễn Khánh Duy
- Nguyễn Khánh Trường
- Nguyễn Khắc An
- Nguyễn Khắc Bình
- Nguyễn Khắc Mai
- Nguyễn Khắc Ngân Vi
- Nguyễn Khắc Phê
- Nguyễn Khắc Phi
- Nguyễn Khắc Phục
- Nguyễn Khiêm
- Nguyễn Khôi
- Nguyễn Kiến Phước
- Nguyễn Kiều Dung
- Nguyễn Kiều Hưng
- Nguyên Lạc
- Nguyễn Lãm Thắng
- Nguyễn Lan Phương
- Nguyễn Lân Bình
- Nguyễn Lân Thắng
- Nguyễn Lê Hồng Hưng
- Nguyễn Lệ Uyên
- Nguyễn Linh Giang
- Nguyễn Linh Quang
- Nguyễn Lộ Trạch
- Nguyễn Luận
- Nguyễn Lương Hải Khôi
- Nguyễn Lương Ngọc
- Nguyễn Lương Thịnh
- Nguyễn Lương Vỵ
- Nguyễn Mai
- Nguyễn Man Nhiên
- Nguyễn Mạnh An Dân
- Nguyễn Mạnh Côn
- Nguyễn Mạnh Đẩu
- Nguyễn Mạnh Tiến
- Nguyễn Manh Trinh
- Nguyễn Mạnh Trinh
- Nguyễn Mạnh Tuấn
- Nguyễn Mạnh Tường
- Nguyễn Minh Anh
- Nguyễn Minh Hòa
- Nguyễn Minh Kính
- Nguyễn Minh Nhị
- Nguyễn Minh Nhựt
- Nguyễn Minh Thuyết
- Nguyễn Mộng Giác
- Nguyên Ngọc
- Nguyễn Ngọc Chu
- Nguyễn Ngọc Giao
- Nguyễn Ngọc Hoa
- Nguyễn Ngọc Lanh
- Nguyễn Ngọc Liễm
- Nguyễn Ngọc Lung
- Nguyễn Ngọc Tâm
- Nguyễn Ngọc Thiện
- Nguyễn Ngọc Tú Anh
- Nguyễn Ngọc Tư
- Nguyên Nguyên
- Nguyễn Nguyên
- Nguyễn Nguyên Bình
- Nguyễn Nhật Tín
- Nguyên Nhi
- Nguyễn Như Huy
- Nguyễn Phạm Hùng
- Nguyễn Phú Yên
- Nguyễn Phúc Vĩnh Ba
- Nguyễn Phượng
- Nguyễn Phương Đình
- Nguyễn Phương Mai
- Nguyễn Phương Mạnh
- Nguyễn Quang
- Nguyễn Quang A
- Nguyễn Quang Bình
- Nguyễn Quang Duy
- Nguyễn Quang Dy
- Nguyễn Quang Đồng
- Nguyễn Quang Hồng
- Nguyễn Quang Hưng
- Nguyễn Quang Lập
- Nguyễn Quang Thạch
- Nguyễn Quang Thân
- Nguyễn Quang Thiều
- Nguyễn Quang VInh
- Nguyễn Quân
- Nguyễn Quốc Lâm
- Nguyễn Quốc Thái
- Nguyễn Quốc Toàn
- Nguyễn Quốc Trụ
- Nguyễn Quốc Tuấn
- Nguyên Sa
- Nguyễn Sĩ Dũng
- Nguyễn Sơn Lâm
- Nguyễn Sỹ Phương
- Nguyễn Sỹ Tế
- Nguyễn Tà Cúc
- Nguyễn Tài Cẩn
- Nguyễn Tấn Cứ
- Nguyễn Tất Nhiên
- Nguyễn Thạch Giang
- Nguyễn Thái Hòa
- Nguyễn Thái Hợp
- Nguyễn Thái Sơn
- Nguyễn Thái Tuấn
- Nguyễn Thanh Bình
- Nguyễn Thanh Châu
- Nguyễn Thanh Giang
- Nguyễn Thanh Hiện
- Nguyễn Thanh Hùng
- Nguyễn Thanh Huy
- Nguyễn Thanh Huyền
- Nguyễn Thanh Mỹ
- Nguyễn Thành Nam
- Nguyễn Thanh Nghị
- Nguyễn Thanh Nguyệt
- Nguyễn Thành Phong
- Nguyễn Thanh Sơn
- Nguyễn Thành Sơn
- Nguyễn Thanh Tâm
- Nguyễn Thành Thi
- Nguyễn Thanh Tuyền
- Nguyễn Thanh Văn
- Nguyễn Thanh Việt
- Nguyễn Thế Hùng
- Nguyễn Thế Thanh
- Nguyễn Thị Ái Tiên
- Nguyễn Thị Bích Hậu
- Nguyễn Thị Bích Ngà
- Nguyễn Thị Bình
- Nguyễn thị Cỏ May
- Nguyễn Thị Dư Khánh
- Nguyễn Thị Hải
- Nguyễn Thị Hậu
- Nguyễn Thị Hiền
- Nguyễn Thị Hoàng
- Nguyễn Thị Hoàng Bắc
- Nguyễn Thị Hồng
- Nguyễn Thị Khánh Minh
- Nguyễn Thị Khánh Trâm
- Nguyễn Thị Kim Chi
- Nguyễn Thị Kim Phụng
- Nguyễn Thị Minh Ngọc
- Nguyễn Thị Minh Thương
- Nguyễn Thị Ngọc Hải
- Nguyễn Thị Ngọc Nhung
- Nguyễn Thị Oanh
- Nguyễn Thị Phước
- Nguyễn Thị Thanh Bình
- Nguyễn Thị Thanh Hải
- Nguyễn Thị Thanh Lưu
- Nguyễn Thị Thanh Xuân
- Nguyễn Thị Thanh Yến
- Nguyễn Thị Thảo An
- Nguyễn Thị Thúy Hạnh
- Nguyễn Thị Thùy Linh
- Nguyễn Thị Thụy Vũ
- Nguyễn Thị Thuyền
- Nguyễn Thị Tịnh Thy
- Nguyễn Thị Từ Huy
- Nguyễn Thị Vinh
- Nguyễn Thiện Tống
- Nguyễn Thiện Tơ
- Nguyễn Thói Đời
- Nguyễn Thông
- Nguyễn Thu Quỳnh
- Nguyễn Thu Trang
- Nguyễn Thụy Anh
- Nguyễn Thùy Dương
- Nguyễn Thúy Hạnh
- Nguyễn Thụy Long
- Nguyễn Thuỵ Phương
- Nguyễn Thùy Song Thanh
- Nguyễn Thỵ
- Nguyễn Thy Anh
- Nguyễn Tiến Dũng
- Nguyễn Tiến Lập
- Nguyễn Tiến Trung
- Nguyễn Tiến Văn
- Nguyễn Trần Bạt
- Nguyễn Tri Phương Đông
- Nguyễn Triệu Nam
- Nguyễn Trọng Bình
- Nguyễn Trọng Chức
- Nguyễn Trọng Huân
- Nguyễn Trọng Khôi
- Nguyễn Trọng Tạo
- Nguyễn Trung
- Nguyễn Trung Bảo
- Nguyễn Trung Dân
- Nguyễn Trung Hiếu
- Nguyễn Trung Kiên
- Nguyễn Trung Thuần
- Nguyễn Trường Giang
- Nguyễn Trường Huy
- Nguyễn Trường Uy
- Nguyễn Tuấn
- Nguyễn Tuấn Anh
- Nguyễn Tuấn Khoa
- Nguyễn Tùng
- Nguyễn Tùng Linh
- Nguyễn Tuyết Lan
- Nguyễn Tuyết Lộc
- Nguyễn Tư Nghiêm
- Nguyễn Tử Siêm
- Nguyễn Tường Bách
- Nguyễn Tường Thiết
- Nguyễn Tường Thụy
- Nguyễn Ước
- Nguyễn Vạn An
- Nguyễn Vạn Phú
- Nguyễn Văn
- Nguyễn Văn Ba
- Nguyễn Văn Chính
- Nguyễn Văn Ðậu
- Nguyễn Văn Dũng
- Nguyễn Văn Đài
- Nguyễn Văn Gia
- Nguyễn Văn Hạnh
- Nguyễn Văn Hiệp
- Nguyễn Văn Hòa
- Nguyễn Văn Hùng
- Nguyễn Văn Huyên
- Nguyễn Văn Lợi
- Nguyễn Văn Lục
- Nguyễn Văn Miếng
- Nguyễn Văn Nghệ
- Nguyễn Văn Nho
- Nguyễn Văn Phong
- Nguyễn Văn Phú
- Nguyễn Văn Phước
- Nguyễn Văn Sâm
- Nguyễn Văn Sơn
- Nguyễn Văn Tao
- Nguyễn Văn Thiệu
- Nguyễn Văn Thọ
- Nguyễn Văn Trọng
- Nguyễn Văn Trung
- Nguyễn Văn Tuấn
- Nguyễn Văn Vĩnh
- Nguyễn Văn Xuân
- Nguyễn Vi Khải
- Nguyễn Vi Yên
- Nguyễn Viện
- Nguyễn Việt Anh
- Nguyễn Việt Chiến
- Nguyễn Viết Lãm
- Nguyễn Vĩnh Nguyên
- Nguyễn Vũ Hiệp
- Nguyễn Vũ Tiềm
- Nguyễn Vỹ
- Nguyễn Vy Khanh
- Nguyễn Xuân Diện
- Nguyễn Xuân Hằng
- Nguyễn Xuân Hoàng
- Nguyễn Xuân Hưng
- Nguyễn Xuân Khánh
- Nguyễn Xuân Khoát
- Nguyễn Xuân Nghĩa
- Nguyễn Xuân Nha
- Nguyễn Xuân Quang
- Nguyễn Xuân Thiệp
- Nguyễn Xuân Thọ
- Nguyễn Xuân Tiệp
- Nguyễn Xuân Tường Vy
- Nguyễn Xuân Xanh
- Nguyễn Ý Thuần
- Nguyên Yên
- Nguyễn-Chương Mt
- Nguyễn-hòa-Trước
- Nguyệt Chu
- Nguyệt Quỳnh
- Nguyệt Vi
- Ngự Thuyết
- Người Buôn Gió
- Ngyễn Trung Bảo
- Nh. Tay Ngàn
- Nhã
- Nhã Ca
- Nhã Duy
- Nhã Thuyên
- Nhan Do Thanh
- Nhân Hồng
- Nhật Chiêu
- Nhật Lệ
- Nhất Linh
- Nhật Tiến
- Nhật Tuấn
- Nhất Uyên
- Nhị Linh
- Nhị Ngã
- Nhóm Vì một Hà Nội xanh
- Như Huy
- Như Không
- Như Quỳnh
- Như Quỳnh de Prelle
- Như Ý
- Nhược Thủy
- Niall Ferguson
- Nick Hilden
- Nicolas Casey
- Nikulin
- Nina McPherson
- Ninh Dương
- Ninh Kiều
- Nobert Hummelt
- Nông Hồng Diệu
- NP Phan
- Obama
- Ocean Vương
- Octavio Paz
- Ogden Nash
- Oksana Zabuzhko
- Oleg Kashin
- Ondrej Slowik
- onggiaolang
- Orlando Figes
- Orwell
- Oscar Salemink
- Oscar Wilde
- Pablo Neruda
- Pablo Picasso
- Palmer
- Patrick Frater
- Patrick Lodge
- Paul Auster
- Paul Celan
- Paul Éluard
- Paul Hoover
- Paul Mendez
- Paul Mozur
- Paul Theroux
- Paul-François Paoli
- Paulus Lê Sơn
- Pavel Basinsky
- Pavlo Vyshebaba
- Paweł Kubiak
- Pawel Kuczynski
- Paweł Łepkowski
- Percy Mabandu
- Pervez Hoodbhoy
- Peter B. Zinoman
- Peter Hansen
- Peter Harvey
- Peter Kleiner
- Peter Singer
- Phạm Anh Tuấn
- Phạm Biểu Tâm
- Phạm Cao Hoàng
- Phạm Châu
- Phạm Chí Dũng
- Phạm Chi Lan
- Phạm Chu Sa
- Phạm Công Luận
- Phạm Công Thiện
- Phạm Công Trứ
- Phạm Công Út
- Phạm Duy
- Phạm Duy Nghĩa
- Phạm Đình Trọng
- Phạm Đình Vy
- Phạm Đoan Trang
- Phạm Hải Anh
- Phạm Hải Âu
- Phạm Hiền Mây
- Phạm Hoàng Quân
- Phạm Hồng Sơn
- Phạm Hùng Việt
- Phạm Huy Thông
- Phạm Khiêm Ích
- Phạm Kiều Tùng
- Phạm Kỳ Đăng
- Phạm Lệ Quyên
- Phạm Lê Vương Các
- Phạm Linh
- Phạm Lưu Vũ
- Phạm Minh Hoàng
- Phạm Minh Ngọc
- Phạm Minh Quân
- Phạm Minh Trung
- Phạm Ngọc Lư
- Phạm Ngọc Thái
- Phạm Ngọc Tiến
- Phạm Nguyên Trường
- Phạm Ngữ
- Phạm Phan Long
- Phạm Phú Cường
- Phạm Phú Hải
- Phạm Phú Minh
- Phạm Phú Phong
- Phạm Phú Thứ
- Phạm Phú Viết
- Phạm Phúc Thịnh
- Phạm Phương
- Phạm Quang Ái
- Phạm Quang Long
- Phạm Quang Trung
- Phạm Quang Tuấn
- Phạm Sỹ Sáu
- Phạm Tăng
- Phạm Thành
- Phạm Thành Hưng
- Phạm Thanh Nghiên
- Phạm Thảo Nguyên
- Phạm Thế Cường
- Phạm Thị
- Phạm Thị Anh Nga
- Phạm Thị Hoài
- Phạm Thị Kiều Ly
- Phạm Thị Ngọc
- Phạm Thị Phương
- Phạm Thiên Ân
- Phạm Thiên Thư
- Phạm Tín An Ninh
- Phạm Toàn
- Phạm Trần
- Phạm Trọng Chánh
- Phạm Trung Nghĩa
- Phạm Tuấn
- Phạm Tư Thanh Thiện
- Phạm Tường Vân
- Phạm Văn
- Phạm Văn Khoái
- Phạm Văn Quang
- Phạm Văn Tình
- Phạm Văn Vũ
- Pham Viem Phuong
- Phạm Viêm Phương
- Phạm Viết Đào
- Phạm Việt Hưng
- Phạm Vũ Lửa Hạ
- Phạm Xuân Đài
- Phạm Xuân Hùng
- Phạm Xuân Nguyên
- Phạm Xuân Trường
- Phan An Sa
- Phan Ba
- Phan Bội Châu
- Phan Cẩm Thượng
- Phan Châu Thành
- Phan Cự Đệ
- Phan Đạo
- Phan Đắc Lữ
- Phan Đình Diệu
- Phan Độc Lập
- Phan Hải-Đăng
- Phan Hồng Giang
- Phan Huy Dũng
- Phan Huy Đường
- Phan Huy Lê
- Phan Huyền Thư
- Phan Kế Toại
- Phan Khôi
- Phan Lặng Yên
- Phan Mạnh Quỳnh
- Phan Nam Sinh
- Phan Ngọc
- Phan Nguyên
- Phan Nhật Nam
- Phan Nhiên Hạo
- Phan Ni Tấn
- Phan Phương Đạt
- Phan Quang
- Phan Tấn Hải
- Phan Tấn Uẩn
- Phan Thanh Bình
- Phan Thắng
- Phan Thế Hải
- Phan Thị Hà Dương
- Phan Thị Kim Phúc
- Phan Thị Trọng Tuyển
- Phan Thị Vàng Anh
- Phan Thu Vân
- Phan Thúy Hà
- Phan Trang Hy
- Phan Trí Đỉnh
- Phan Trọng Hoàng Linh
- Phan Văn Giưỡng
- Phan Văn Song
- Phan Văn Thắng
- Phan Vũ
- Phan Xine
- Phan Xuân Sinh
- Phannguyên Psg
- Phanxipăng
- Phaolô VI
- Pháp Hoan
- Pháp Vân
- Phapxa Chan
- Phát biểu nhận giải Văn Việt
- Phil Caputo
- Philip Larkin
- Philip Roth
- Phong Âm
- Phong Linh
- Phong Nguyen
- Phong Quang
- Phố Văn
- Phú Quang
- Phù Sa
- Phúc Lai GB
- Phúc Tiến
- Phunchok Stobdan
- Phùng Anh Kiệt
- Phùng Hi
- Phùng Hoài Ngọc
- Phùng Học Vinh
- Phùng Ngọc Kiên
- Phùng Nguyễn
- Phùng Quán
- Phùng Thành Chủng
- Phùng Thị Hạ Nguyên
- Phùng Thị Như Hà
- Phuong Ta
- Phương Hương
- Phương Phương
- Phương Thảo
- Phương Thuý
- Phương Uy
- Pierre Darriulat
- Pierre Lemieux
- Prashanth Parameswaran
- Qladimir Pyljow
- Quách Hạo Nhiên
- Quách Tấn
- Quách Thoại
- Quảng Diệu Trần Bảo Toàn
- Quang Dũng
- Quang Đức
- Quang Minh
- Quang Phan
- Quảng Tánh Trần Cầm
- Quậy Nguyễn
- Quế Hương
- Quốc Dũng
- Quốc Phương
- Quốc Toản
- Quyên Di
- Quyên Hoàng
- Quỳnh Dao
- Quỳnh Hợp
- Quỳnh Iris de Prelle
- Quỳnh Vi
- Rabindranath Tagore
- Rachel Adams
- Rainer Maria Rilke
- Ralph Chaplin
- Rebecca Mead
- Rebecca Solnit
- Reiner Traub
- Remo Verdickt
- Riccardo Gazzaniga
- Richard C. Paddock
- Richard Millet
- Richard Serra
- Robert Desnos
- Robert McCrump
- Roger Vu
- Roland Barthes
- Romain Rolland
- Ronald F. Inglehart
- Ruben David Gonzalez Gallego
- Russell Edson
- Ruth Ingram
- Ryszard Legutko
- Salman Rushdie
- Salvatore Babones
- Sam Dresser
- Sạn chữ
- Sandra Kerschbaumer
- Sara Teasdale
- Sarah Pulliam Bailey
- Sarah Thornton
- Sáu Nghệ
- Sergio Bitar
- Shakespeare
- Shannon Van Sant
- Sheikha A
- Sheila Fischman
- Sheila Ngoc Pham
- Sheri Berman
- Shigeeda Yutaka
- Shirin Ebadi
- Shukshin
- Simon Johnson
- Sire Apm Lukwesa
- Slavoj Žižek
- Sohaniim
- Son Kieu Mai
- Song Chi
- Song Hà
- Song Nguyễn
- Song Phạm
- Song Phan
- Song Thao
- Số đặc biệt
- Sơn Ca
- Sơn Hoàng Liên
- Sơn Kiều Mai
- Sơn Nam
- Stefan Dege
- Stefano Harney
- Stephan Koester
- Stephen B. Young
- Steve Earle
- Susan Sontag
- Suzuki Katsuhiko
- Sương Nguyệt Minh
- Sương Quỳnh
- Svetlana Alexievich
- Svetlana Alexievitch
- Svetlana Alexiévitch
- Sylvia Plath
- T. Đ.
- T.Vấn
- Tạ Anh Thư
- Tạ Chí Đại Trường
- Tạ Duy Anh
- Tạ Tỵ
- Tạ Văn Tài
- Tạ Văn Thông
- Tạ Xuân Hải
- Tadeusz Rósewicz
- Tam Ích
- Tamarchenko
- Tàn Tuyết
- Tanaami Keiichi
- Taras Shevchenko
- Tarik Khaldi
- Tawada Yoko
- Tăng Quang
- Tâm An
- Tâm Chánh
- Tâm Don
- Tâm Thường Định
- Tâm Việt
- Tấn An
- Teolinda Gersão
- Teresa Mỹ Chúc
- Thạch Đạt Lang
- Thạch Quỳ
- Thạch Thảo
- Thái Bá Tân
- Thái Bá Vân
- Thái Bảo
- Thái Hà
- Thái Hạo
- Thái Kế Toại
- Thái Kim Lan
- Thái Ngọc San
- Thái Sinh
- Thái Thanh
- Thái Thăng Long
- Thái Tuấn
- Thái Văn
- Thái Văn Đào
- Thái Vũ
- Thạnh Đà
- Thanh Hằng - Anh Khoa
- Thành Lộc
- Thanh Nam
- Thanh Ngọc
- Thanh Phương
- Thanh Tâm Tuyền
- Thanh Thảo
- Thanh Thuỷ
- Thanh Trúc
- Thanh Tùng
- Thanh Xuân
- Thanhhà Lại
- Thảo Dân
- Thao Dinh
- Thảo luận
- Thảo Nguyên
- Thảo Trường
- Thảo Vy
- Thẩm Đống
- Thận Nhiên
- Thân Trọng Mẫn
- Thân Trọng Sơn
- Thế Dũng
- Thế Giang
- Thế Quân
- THẾ THANH
- Thế Uyên
- Thi Hoàng
- Thi Nguyên
- Thi sỹ ỦA
- Thi Vũ
- Thích Nhất Hạnh
- Thích Nữ Chân Không
- Thích Phước An
- Thierry Leclère
- Thierry Lentz
- Thiên Di
- Thiên Điểu
- Thiền Lâm
- Thiền Nguyễn
- Thiên Thai
- Thiện Tùng
- Thiện Ý
- Thiết Thạch
- Thiếu Khanh
- Thiều Mai Lâm
- Tho Nguyen
- Thomas A. Bass
- Thomas Bo Pedersen
- Thomas Mahler
- Thomas S. Mullaney
- Thông Đặng
- Thơ
- Thu Phong
- Thu Vàng
- Thuận
- Thuần Ngô
- Thuận Paris
- Thuận Thiên
- Thục Quyên
- Thụy An
- Thùy Dung
- Thụy Khuê
- Thùy Linh
- Thụy My
- Thủy Tiên
- Thư Bạn Đọc
- Thường Quán
- Thy An
- Tịch Ru
- Tiet Hung Thai
- Tiêu Dao Bảo Cự
- Tiêu Kiện Sinh
- Tiểu Tử
- Tillman Miller
- Timothy Brennan
- Timothy Garton Ash
- Timothy Snyder
- Tina Hà Giang
- Tomas Tranströmer
- Tô Đăng Khoa
- Tô Hải
- Tô Hoàng
- Tố Hữu
- Tô Lan Hương
- Tô Ngọc Vân
- Tô Thẩm Huy
- Tô Thùy Yên
- Tô Văn Trường
- Tôi Đây
- Tôn Thất Thông
- Tống Văn Công
- Trà Đóa
- Trà Nhiên
- Tracy K. Smith
- Tran Dinh Dung
- Tran Nam Dung
- Trang Châu
- Trang Hạ
- Trang Thanh
- Trang Thế Hy
- Trangđài Glassey Trầnguyễn
- Trangđài Glasssey-Trầnguyễn
- Trao đổi
- Trầm Tử Thiêng
- Trần Anh Hùng
- Trần Bá Đại Dương
- Trần Bang
- Trần Bình Nam
- Trần C. Trí
- Trần Cao Lĩnh
- Trần Cao Tường
- Trần Công Tâm
- Trần Công Tín
- Trần Dạ Từ
- Trần Dần
- Trần Doãn Nho
- Trần Dũng Thanh Huy
- Trần Duy
- Trần Duy Phiên
- Trần Duy Trung
- Trần Đăng Khoa
- Trần Đăng Tuấn
- Trần Đĩnh
- Trần Đình Bút
- Trần Đình Hoành
- Trần Đình Lương
- Trần Đình Sơn Cước
- Trần Đình Sử
- Trần Đình Triển
- Trần Đình Trợ
- Trần Độ
- Trần Đồng Minh
- Trần Đức Anh Sơn
- Trần Đức Thảo
- Trần Đức Tiến
- Trần Đức Tín
- Trần Đức Toản
- Trần Gia Huấn
- Trần Gia Ninh
- Trần Hà Linh
- Trần Hạ Tháp
- Trần Hạ Vi
- Trần Hải
- Trần Hạnh
- Trần Hậu
- Trần Hoài Anh
- Trần Hoài Thư
- Trần Hoàng Phố
- Trần Hoàng Trúc
- Trần Hoàng Vy
- Trần Hùng
- Trần Huy Bích
- Trần Huy Minh Phương
- Trần Huy Quang
- Trần Huỳnh Duy Thức
- Trần Hữu Dũng
- Trần Hữu Khánh
- Trần Hữu Quang
- Trần Hữu Tá
- Trần Hữu Thục
- Trần Khánh Triệu
- Trần Kiêm Đoàn
- Trần Kiêm Trinh Tiên
- Trần Kim Trắc
- Trần Kỳ Trung
- Trần Lam
- Trần Lê Sơn Ý
- Trần Lương
- Trần Lý Trí Tân
- Trần Mạnh Hảo
- Trần Mạnh Tuấn
- Trần Minh Phi
- Trần Minh Quốc
- Trần Mộng Tú
- Trần Nam Bình
- Trần Ngân Hà
- Trần Nghi Hoàng
- Trần Ngọc Cư
- Trần Ngọc Hiếu
- Trần Ngọc Tuấn
- Trần Ngọc Vương
- Trần Nguyên Đán
- Trần Nhã Thụy
- Trần Nhương
- Trần Phong Giao
- Trần Phong Vũ
- Trần Quang Đức
- Trần Quang Lộc
- Trần Quốc Nam
- Trần Quốc Thuận
- Trần Quốc Toàn
- Trần Quốc Trọng
- Trần Quốc Vượng
- Trần Quyết Thắng
- Trân Sa
- Trần Song Hào
- Trần Thành
- Trần Thanh Ái
- Trần Thanh Cảnh
- Trần Thanh Huy
- Trần Thanh Vân
- Trần Thắng
- Trần Thế Vĩnh
- Trần Thị Băng Thanh
- Trần Thị Diệu Tâm
- Trần Thị Lai Hồng
- Trần Thị Lam
- Trần Thị NgH.
- Trần Thị Nguyệt Mai
- Trần Thị Phương Phương
- Trần Thị Thanh Thoả
- Trần Thị Trường
- Trần Thiện Đạo
- Trần Thùy Mai
- Trần Tiến
- Trần Tiễn Cao Đăng
- Trần Tiến Dũng
- Trần Tiễn Khanh
- Trần Tố Nga
- Trần Trọng Dương
- Trần Trọng Thức
- Trần Trọng Vũ
- Trần Trung Chính
- Trần Trung Đạo
- Trần Tuấn
- Trần Từ Mai
- Trần Vàng Sao
- Trần Văn Chánh
- Trần Văn Đỉnh
- Trần Văn Khê
- Trần Văn Minh
- Trần Văn Nam
- Trần Văn Thọ
- Trần Văn Thủy
- Trần Văn Tý
- Trần Vấn Lệ
- Trần Việt Hà
- Trần Viết Ngạc
- Trần Vinh Dự
- Trần Vũ
- Trần Vũ Hải
- Trần Vương Thuấn
- Trần Vương Thuận
- Trần Wũ Khang
- Trần Xuân Hoài
- Trần Xuân Linh
- Trần Xuân Lĩnh
- Trần Xuân Thảo
- Trần Yên Hòa
- Trần Yên Nguyên
- Trên
- Trên Facebook
- Trên Facebook/Minds
- Trên kệ sách
- Trên trang diaCRITICS
- Trí Hiệu Dân
- Triều Anh
- Triều Hoa Đại
- Triêu Nhan
- Triều Sơn
- Triệu Tử Dương
- Trịnh Anh Tuấn
- Trịnh Bá Phương
- Trịnh Bách
- Trịnh Cao Hòa Thanh
- Trịnh Chu
- Trịnh Công Sơn
- Trịnh Cung
- Trịnh Duy Kỳ
- Trịnh Hữu Long
- Trịnh Kim Tiến
- Trịnh Lữ
- Trịnh Minh Tuấn
- Trịnh Sơn
- Trịnh Thanh Thủy
- Trịnh Thu Tuyết
- Trịnh Vĩnh Phúc
- Trịnh Xuân Thuận
- Trịnh Xuân Thủy
- Trịnh Y Thư
- Trọng Anh
- Trọng Phú
- Trọng Thành
- Tru Sa
- Trúc Giang
- Trúc Thông
- Trúc Ty
- Trump
- Trung Bảo
- Trung Dũng Kqd
- Trùng Dương
- Trung Trung Đỉnh
- Trư Sa
- Trường An
- Trương Anh Ngọc
- Trương Anh Thụy
- Trương Chính
- Trương Duy Nhất
- Trương Đăng Dung
- Trương Điện Thắng
- Trương Đình Phượng
- Trương Hồng Quang
- Trương Huy San
- Trường Minh
- Trương Ngọc Chương
- Trương Nguyên
- Trương Nguyện Thành
- Trương Nhân Tuấn
- Trương Phượng
- Trương Quang
- Trương Quang Đệ
- Trương Quang Nhuệ
- Trương Quang Vĩnh
- Trương Thị Ngọc Hân
- Trương Thiên Phàm
- Trương Thu Hiền
- Trương Tố Hoa
- Trương Trọng Nghĩa
- Trương Tửu
- Trương Văn Dân
- Trương Văn Vĩnh
- Trương Vũ
- Trương Xuân Thiên
- Tú Mỡ
- Tù Quốc Hoài
- Tù Sâm
- Tú Trung Hồ
- Tuấn Duy
- Tuấn Khanh
- Tuân Nguyễn
- Tuấn Thảo
- Tuệ Anh
- Tuệ Đăng
- Tuệ Nguyên
- Tuệ Nhân
- Tuệ Nhật
- Tuệ Sĩ
- Tuệ Sỹ
- Tùng Dương Cola
- Tung Nguyen
- Turner
- Túy Hồng
- Tuyết Nghi
- Tư
- Từ Dung
- Tư liệu
- Tử Linh
- Từ Mai Trần Huy Bích
- Từ Quốc Hoài
- Từ Sâm
- Từ Thức
- Tưởng
- Tương Lai
- Umberto Eco
- Uông Tăng Kỳ
- Uông Triều
- Uyển Ca
- Uyên Nguyễn
- Uyên Thao
- Uyên Vũ
- V. Erofiev
- Vàng A Giang
- Varlam Shalamov
- Vasco Gargalo
- Vasily Makarovich
- Văn
- Văn Biển
- Văn Cao
- Văn Chinh
- Văn Công Hùng
- Văn Giá
- Văn học
- Văn học Miền Nam 54-75
- Văn Như Cương
- Văn Quang
- Văn Tâm
- Văn Việt
- Văn.
- Vấn đề hôm nay
- Vận Động Ứng Cử Đại Biểu Quốc Hội 2016
- Vân Hạ
- Vân Phi
- Velcrow Ripper
- Veronica Melkozerova
- Vi Lãng
- Vi Trần
- Vi Yên
- Viet Thanh Nguyen
- Viên Linh
- Việt Bách
- Việt Bình
- Việt Dzũng
- Việt Khang
- Việt Lang
- Việt Phương
- Viktor Maslov
- Vinh Anh
- Vĩnh Hảo
- Vĩnh Quyền
- Virginia Heffernan
- Virginia Woolf
- Vladimir Nabokov
- Võ An Đôn
- Võ Anh Minh
- Võ Anh Thơ
- Võ Bá Cường
- Võ Đắc Danh
- Võ Định Hình
- Võ Đức Phúc
- Võ Hồng
- Võ Huy Tâm
- Võ Hương Quỳnh
- Võ Kỳ Điền
- Võ Ngàn Sông
- Võ Phiến
- Võ Thị Hảo
- Võ Thị Thu Hằng
- Võ Tiến Cường
- Võ Tòng Xuân
- Võ Trí Hảo
- Võ Văn Quản
- Võ Văn Tạo
- Võ Văn Thôn
- Võ Xuân Quế
- Võ Xuân Sơn
- Volker Weidermann
- Volodymyr Vynnychenko
- Volodymyr Zelenskyy
- Vũ Bằng
- Vũ Biện Điền
- Vũ Cao Đàm
- Vũ Cát Tường
- Vũ Đình Hòe
- Vũ Đình Huỳnh
- Vũ Đình Liên
- Vũ Đình Phòng
- Vũ Đức Khanh
- Vũ Đức Phúc
- Vũ Đức Sao Biển
- Vu Gia
- Vũ Hà Văn
- Vũ Hạnh
- Vũ Hoàng Chương
- Vũ Hoàng Thư
- Vũ Hồng Ánh
- Vũ Huy Ngọc
- Vũ Huy Quang
- Vũ Khắc Hoè
- Vũ Khắc Khoan
- Vũ Kim Hạnh
- Vũ Kim Thu
- Vũ Lâm
- Vũ Lập Nhật
- Vũ My Lan
- Vũ Ngọc Giao
- Vũ Ngọc Hoàng
- Vũ Ngọc Tâm
- Vũ Ngọc Tiến
- Vũ Nho
- Vũ Oanh
- Vũ Quang Việt
- Vũ Quí Hạo Nhiên
- Vũ Quốc Ngữ
- Vũ Quỳnh Hương
- Vũ Quỳnh Nh.
- Vũ Thành Sơn
- Vũ Thanh Tâm
- Vũ Thanh Tùng
- Vũ Thành Tự Anh
- Vũ Thế Khôi
- Vũ Thị Hải
- Vũ Thị Nhuận
- Vũ Thị Phương Anh
- Vũ Thị Phương Lan
- Vũ Thị Thanh
- Vũ Thị Thanh Mai
- Vũ Thư Hiên
- Vũ Tiến Lập
- Vũ Trọng Khải
- Vũ Tuấn Hoàng
- Vũ Từ Trang
- Vũ Tường
- Vũ Viết Tuân
- Vũ Xuân Tửu
- Vương Bích Ngọc
- Vương Đan
- Vương Huy
- Vương Ngọc Minh
- Vương Tiểu Nhị
- Vương Trí Nhàn
- Vương Trọng
- Vương Trùng Dương
- Vương Trung Hiếu
- Vy Thảo
- W. H. Auden
- Wa Praong
- Walt Whitman
- Walter Isaacson
- Wayne Karlin
- Wells
- Wendy Barker
- Wilhelm Schmid
- Will Nguyen
- William Carlos Williams
- William Nee
- William Stafford
- William Stanley Merwin
- Winston Phan Đào Nguyên
- Wislawa Szymborska
- Wolf Biermann
- Wolfgang Borchert
- Wynn Gadkar Wilcox
- Xie Tao
- Xuân Ba
- Xuân Diệu
- Xuân Dương
- Xuân Đài
- Xuân Minh
- Xuân Phượng
- Xuân Sách
- Xuân Thọ
- Xuân Vũ
- Xương Văn
- Y Chan
- Ý Nhi
- Y Uyên
- Yanis Varoufakis
- Yevgeny Yevtushenko
- Yên Ba
- Yên Khắc Chính
- Yến Năng
- Yên San
- Yên San Thụy Miên
- Yên Thao
- Yiyun Li
- Yoko Ogawa
- Yōko Ogawa
- Yoko Tawada
- Young Sang Lee
- Yuliya Ilchuk
- Yuno Bigboi
- Yves Sintomer
- Yvette Tan
- Zac Herman
Resort
Truyện Đỗ Quang Vinh
I.
Sau khi mở cửa phòng của căn resort, tôi đỡ Miên nằm lên giường, rồi kéo cái ghế ở bàn trang điểm cạnh ti vi và ngồi xuống. Miên duỗi thẳng người, mắt nhắm hờ, tóc mái rũ xuống trượt qua một bên trán và trên khuôn mặt hơi tai tái, một nếp nhăn vô hình (ta chỉ cảm thấy nó ở đó, chứ không thể quan sát được) thấp thoáng ở khoảng trống giữa hai đường chân mày, chỉ dấu của một nỗi khó chịu được kín đáo kiềm nén lại. Tôi nhìn cô rồi hỏi nhỏ.
-Em thấy trong người sao rồi?
-Dạ, hơi mệt thôi anh. Không hiểu sao lúc ngồi trên xe em cứ thấy buồn nôn với chóng mặt…
-Em cứ nghỉ ngơi hết hôm nay, mai khoẻ lại rồi mình đi chơi.
-Cũng lâu rồi em không say xe, không hiểu sao lần này lại bị…
-Không sao - Tôi nói trong khi đưa mắt nhìn quanh căn phòng, chiếc áo khoác màu xám của Miên nằm trên móc nặng trĩu, cái va li kéo đặt ở góc tường cạnh cửa phòng tắm, một bức tranh in sặc sỡ được treo đầu giường và bên ngoài khung cửa sổ là đường bờ biển, với những dãy ghế trống nằm trong bóng vài cái chòi xơ xác- Ai cũng có lúc vậy mà, cứ nằm nghỉ rồi ngủ một giấc em sẽ thấy đỡ hơn.
Ngoại trừ có bờ biển riêng và cái hồ bơi nho nhỏ, một nhà hàng trang trí theo chủ đề Hawaii, thì cách bài trí, cũng như không gian của resort này không khác một khách sạn hạng trung là bao. Đây hẳn là điểm đến thích hợp cho những gia đình trung lưu bận rộn, muốn có một kỳ nghỉ yên tĩnh nhưng ngại chi tiền. Dù đã dự đoán về điều này, nhờ lướt qua các hình ảnh trên mạng (phần nhiều đã được chỉnh sửa) và đọc kỹ các bài bình luận của du khách, nhưng tôi vẫn ít nhiều thất vọng khi đặt chân đến đây. Với tay về phía tủ lạnh, tôi bật nắp lon bia và nhấp một ngụm nhỏ.
Đúng lúc đó, Miên mở mắt quay qua nhìn tôi, môi cô hơi mỉm cười trong khi khuôn mặt vẫn còn mệt mỏi.
-Cảm ơn anh. Tự nhiên em nhớ tới lần đi đầu tiên khi mình mới quen nhau, hai đứa cũng ở trong cái resort này… Hình như cũng là thời gian này thì phải.
Trong một thoáng, tôi thấy Miên mím chặt môi và nếp nhăn vô hình trên trán lộ rõ ra ngoài da thịt, có lẽ là khi tôi mở to mắt nhìn cô với khuôn mặt ngạc nhiên. Nhưng cả hai nhanh chóng làm chủ biểu cảm của mình và đưa chúng về trạng thái bình thường.
-À đúng… đúng, cũng ba năm rồi! - Tôi gật gù - Ngay sau khi anh tỏ tỉình với em, đúng không?
Miên gật đầu rồi lại nhắm hờ mắt như cũ.
-Ừm, đó là lần đầu tiên em đi du lịch riêng với một người đàn ông, nên em nhớ rõ lắm. - Cô dài giọng một cách thoải mái - Ngoài ra thì chuyến đi ấy cũng rất…
Giọng Miên nhỏ dần rồi cuối cùng bỏ lửng câu nói, và mọi thứ chìm trong im lặng; chỉ còn tiếng sóng biển đập vào bờ vọng lại từ xa xăm, hoà nhịp cùng hơi thở đều đặn khiến lồng ngực cô phập phồng êm dịu. Miên vẫn hay ngủ quên trong khi kể chuyện như thế, một thói quen mà tôi luôn thấy thật đáng yêu. Mỗi khi lên giường nằm, cô lại kể những câu chuyện không đầu không cuối bất chợt nảy ra trong đầu khi dần lịm đi, chìm vào giấc ngủ. Đôi khi chúng là các mẩu ký ức rất xa xăm trong tuổi thơ, lúc khác lại là những điều cô vừa trải qua hay chứng kiến vào buổi sáng. Các câu chuyện thường vô định, lan man không có mấy ý nghĩa; chúng như một phương pháp đặc biệt Miên dùng để tự ru ngủ bản thân mình, như thể một đứa trẻ chỉ ngủ ngon sau khi nghe mẹ kể chuyện. Có lần cô nói, mình đã tình cờ tìm ra phương pháp này khi học cấp ba, sau mấy tháng trời mất ngủ liên tục.
Tôi ngồi im lặng một lúc, ngắm khuôn mặt Miên. Nếp nhăn vô hình đã biến mất, tôi mường tượng nó như một thân cây dần chìm xuống đại dương lặng sóng, từ từ mất hút vào lòng biển thăm thẳm, để lại một bề mặt xanh rì đẹp đẽ nhưng cũng phẳng lì, trống trải.
Bỗng nhiên lần đầu tiên kể từ khi quen nhau, tôi khao khát muốn biết phần còn lại trong câu nói của Miên là gì. Rằng chuyến đi mà cô vừa nhắc đến như thế nào (rất đặc biệt, rất tệ hại, rất tuyệt vời hay rất vớ vẩn)? Ham muốn ấy mạnh tới mức tôi phải vội vã đứng dậy và ra khỏi phòng, vì sợ mình sẽ không kiềm được mà đánh thức Miên, hỏi han cụ thể về chuyến du lịch cô vừa nhắc tới.
Bởi lẽ, tôi chắc chắn mình chưa từng vào cái resort này bao giờ, dù là một mình hay cùng với Miên!
II.
Ngồi trên chiếc ghế xếp bằng gỗ, tôi phóng mắt nhìn ra xa trong khi chậm rãi rít thuốc. Những con thuyền ngoài khơi như bị đông cứng giữa đại dương, trở thành một phần của bầu trời và mặt nước; trong khi ở gần bờ các con sóng liên tục ập vào, đánh dạt vài ba du khách đang vẫy vùng một cách thoải mái (hoặc tuyệt vọng).
Dù đã gần trưa, nhưng nắng chỉ yếu ớt hắt những chiếc bóng mờ xuống mặt cát, bởi lớp mây dày đã che lấp đi ánh sáng Mặt Trời, khiến những cơn gió thổi vào bờ thêm phần buốt giá. Cũng chính vì thế mà chẳng mấy ai ra biển dịp cuối năm như thế này, đây là lý do khiến tôi và Miên quyết định đi du lịch vào giữa tháng mười. Chuyến đi chỉ kéo dài hai ngày và thứ hai chúng tôi vẫn sẽ tới chỗ làm như bình thường.
Lần này là chuyến đi cuối cùng của chúng tôi với tư cách người yêu, vì cả hai đã lên kế hoạch làm đám cưới vào giữa năm sau. Mọi thứ, từ nhà hàng, đầu bếp, khách mời cho tới chi phí đều đã được tính toán kỹ càng, vấn đề duy nhất còn lại chỉ là thời gian.
Nhăn mặt, tôi vẫn nghĩ tới câu nói mà Miên đã bỏ lửng. Dù có thể đó chỉ là nhầm lẫn, vì lúc ấy cô đang không được khoẻ và buồn ngủ, nhưng mặt khác vẫn có những chi tiết khẳng định sự chắc chắn của Miên về việc chúng tôi đã từng ở đây.
Miên nói rằng, cả hai ở resort này trong chuyến du lịch đầu tiên sau khi tôi vừa tỏ tình, tức là khoảng ba năm về trước. Cô cũng nói đó là lần đầu tiên mình đi chơi riêng với một người đàn ông (Miên đã nhiều lần khẳng định như vậy với bạn bè và người thân của cả hai). Và cuối cùng, qua câu nói bỏ dở của cô trước khi chìm vào giấc ngủ, thì dường như chuyến đi vào ba năm trước đã để lại một ấn tượng đặc biệt. Vì vậy, khả năng Miên chưa từng tới đây, hay nhầm nơi này với một chỗ nào khác là gần như không thể.
Nhưng nếu vậy, tại sao tôi không hề có ký ức gì về cái resort này? Ngồi thẳng dậy, tôi vứt điếu thuốc xuống mặt cát rồi nhìn chằm chằm vào một điểm giữa hai chân mình, nơi một dòng kiến đang mải miết nối đuôi nhau, khênh những cái chân ghẹ bé xíu về hang ổ của chúng. Tôi trầm ngâm, chậm rãi điểm qua từng chi tiết một; lần đầu tiên tôi đi du lịch chung với Miên, cũng vào khoảng thời gian này, tại thành phố này. Nhưng lúc đó chúng tôi không ở trong resort, chắc chắn như thế. Sau khi tỏ tình, tôi nảy ra ý định rủ Miên đi chơi ngay lập tức; ban đầu cô đã từ chối mặc kệ những lời nài nỉ. Chỉ khi đến gần sát ngày đã định thì Miên mới đồng ý, chính vì vậy mà tôi chẳng có thời gian lên kế hoạch hay đặt phòng trước gì cả. Cả hai thu dọn hành lý qua loa, ra bến xe mua vé và chịu cảnh dằn xóc hai tiếng đồng hồ để đến nơi. Miên nôn thốc nôn tháo suốt cả chặng đường, khi bước xuống trạm xe khuôn mặt cô tái xanh, chẳng còn chút sức sống nào.
Tôi vội vàng thuê phòng ở khách sạn gần nhất, nằm trong một con hẻm nhỏ ngay giữa trung tâm thành phố, vì lúc đó nhìn Miên như sẽ ngất đi bất cứ lúc nào, và ưu tiên hàng đầu là tìm chỗ cho cô nghỉ ngơi. Thế là suốt cả chuyến du lịch chúng tôi không hề ra biển, vì khách sạn cách biển tới năm cây số. Chuyến đi đó đã để lại trong tôi một ấn tượng mạnh, thế nên tôi có thể chắc chắn rằng không có chuyện cả hai ở resort này trong lần đầu tiên đi du lịch được.
Nhưng nếu cả hai đều chắc chắn thì câu chuyện nào đã thật sự xảy ra?
Rất có thể Miên đã từng ở resort này với ai đó, hoặc tôi đã dìu một người khác vào trong cái khách sạn ở trung tâm thành phố. Cũng có thể, hai sự kiện mà tôi và Miên nhớ diễn ra ở các mốc thời gian khác nhau trong mối quan hệ của chúng tôi. Thế là tôi bắt đầu liệt kê lại tất cả những lần mà cả hai đi du lịch riêng, sáu lần trong ba năm tất thảy. Nhưng càng nghĩ tôi lại càng thấy chuyện lầm lẫn là không thể, vì nếu có một chi tiết sai hoặc bị sắp xếp lộn xộn trong trí nhớ của tôi hoặc Miên,thì tất cả sẽ trở nên phi lý một cách kỳ quặc. Bởi sáu chuyến đi đều có những đặc điểm riêng và ký ức của cả hai phải nhất quán với chúng (như thời gian đi chơi, ăn ngủ ở đâu, trước-trong-sau khi đi có chuyện gì xảy ra). Chúng được trình bày trong ký ức thành một chuỗi xuyên suốt và hợp logic, tựa những mảnh khác nhau trong một bức tranh ghép hình, chỉ cần một mảnh ở sai chỗ thì tổng thể sẽ trở nên méo mó. Dù thời gian trôi qua có thể làm nhoè đi vài chi tiết, nhưng những cảm xúc gắn liền với từng chuyến đi, cũng như vị trí của chúng trong mối quan hệ của cả hai vẫn luôn vững chắc.
Lấy hai ngón tay day day thái dương, tôi thở ra một hơi thậm thượt. Bỗng nhiên, sự việc lại trở nên nghiêm trọng và phức tạp, tất cả bắt đầu chỉ từ một câu nói của Miên khi đang lơ mơ ngủ. Mà rất có thể sau khi ngủ dậy cô sẽ quên bẵng câu chuyện mà mình đã từng kể, việc tương tự từng xảy ra rất nhiều lần rồi. Nếu tôi yêu cầu Miên tiếp tục câu nói còn đang dở dang trước lúc đi ngủ, cô sẽ ngơ ngác mở to đôi mặt đẹp đẽ nhìn tôi.
-Câu chuyện nào? Em đã nói gì vậy? - Cô luôn cẩn trọng hỏi lại như thế và đôi khi trong ánh mắt trong trẻo của Miên lúc ấy, tôi lại thoáng thấy một chút cảnh giác được che đậy cẩn thận, mờ nhạt đến mức chẳng bao giờ tôi phân định được là nó thật sự ở đó, hay chỉ do mình tưởng tượng ra.
Chẳng hiểu sao lúc này, cách phản ứng của Miên khi bị dò hỏi lại khiến tôi cảm thấy vui vẻ. Tôi nhếch mép cười và đứng dậy, thơ thẩn dạo quanh bờ biển, cho mép sóng liếm vào những ngón chân mình rồi vội vã trượt về phía sau, để lại vô số vệt cát uốn lượn tựa những nếp nhăn kéo dài bất tận.
Tôi bỗng liên tưởng đến cái nếp nhăn ở giữa hai chân mày Miên. Cô thấy khó chịu khi nhận ra tôi không hề có ký ức gì về việc cả hai từng ở đây? Cô đã thấy vẻ ngây dại trên mặt tôi lúc ấy, dù chỉ là một thoáng? Nghĩ tới đây nụ cười của tôi tắt ngấm; dùng mũi bàn chân ấn mạnh xuống cát, tôi vẽ những đường ngoằn ngoèo xấu xí chẳng ra hình dạng gì rồi chép miệng châm thêm một điếu nữa.
III.
Buổi trưa, chúng tôi đi ăn ở cái nhà hàng nằm ngay trong khu resort. Miên có vẻ tươi tỉnh hơn, cô đưa mắt nhìn biển rồi chau mặt lại, những nét nhăn nhó ấy tạo thành một nụ cười vui vẻ. Kiểu biểu cảm trẻ con này, Miên thường vô ý hoặc cố tình làm cho tôi xem, như để nói rằng mình đang trong tâm trạng thoải mái. Quen nhau một thời gian, tôi dần nhận ra Miên lúc nào cũng chú ý đến cách người khác nhìn mình, trong vô thức cô luôn dò trước ý nghĩ của họ, rồi điều khiển những biểu đạt trên cơ thể và giọng điệu, khiến chúng không chỉ thể hiện tâm trạng mà còn kín đáo nói lên mong muốn của mình.
Nhưng liệu Miên có biết về sức mạnh đó? Hay cô chỉ đơn thuần làm nó theo bản năng? Rất có thể tôi chỉ đang suy diễn, phức tạp hoá vấn đề một cách không cần thiết. Hết nếp nhăn giữa hai lông mày, câu nói vu vơ rồi lại đến khuôn mặt chau lại, tôi cứ quẩn quanh những giả thuyết mơ hồ và nếu không cẩn thận có thể sẽ phá hỏng cả kỳ nghỉ.
Nhưng từ bao giờ tôi đã trở nên đa nghi vậy?
-Anh đang nghĩ gì vậy? - Miên cất tiếng khiến tôi giật mình. Cái nhìn của cô tinh nghịch nhưng còn nhuốm màu mệt mỏi.
Tôi nhận ra cả hai đã ngồi xuống bàn ăn từ bao giờ, xung quanh chẳng có thực khách nào khác. Một gã phục vụ trẻ đang đứng cạnh bạn ăn trong chiếc áo sơ mi trắng nhàu nhĩ.
-À, không có gì! - Tôi đưa menu cho Miên, cố nói giọng thật tự nhiên - Em gọi món đi. Anh đang nghĩ hình như lần trước tới đây mình chỉ toàn ăn trong nhà hàng này.
-Thì đúng rồi còn gì! - Cô khịt mũi - Nói thật lần đó em lo lắm, lần đầu đi du lịch với người yêu mà để xảy ra chuyện như vậy, em cũng buồn…
Dừng câu chuyện lại, Miên quyết định sẽ gọi súp ghẹ và nước lọc, còn tôi kêu một dĩa cơm chiên hải sản cùng bia. Cô nhìn theo gã phục vụ cho đến khi hắn đi khuất, rồi quay qua tôi nói tiếp.
-May mà anh thông cảm, còn đối xử dịu dàng với em nữa, nhờ vậy mà em biết anh là một người đàn ông tốt… - Cô mỉm cười ngọt ngào trong khi nhìn thẳng vào mắt tôi, bàn tay thon thả khẽ khàng vươn tới nắm lấy tay tôi- Bình thường chu kỳ của em khá đều, nhưng không hiểu sao lần đó lại như vậy. Em có hỏi mấy đứa bạn thân, nhiều người đàn ông sẽ bực bội nếu vừa mới đi chơi mà người yêu đã tới kỳ, dù cố gắng thông cảm nhưng cũng sẽ khó chịu, ấm ức. Em với anh lại mới quen nhau, đi du lịch chung lần đầu... Kể từ sau chuyến đi đó thì em đã coi anh là một người đặc biệt rồi!
Khi Miên nói tới đây thì tôi hoàn toàn thấy chới với, vì điều tôi nhớ và điều cô vừa kể không hề có chi tiết nào giống nhau. Một nỗi sợ khủng khiếp dâng tràn trong tâm trí, vì tôi không còn chắc chắn mình là ai hay có phải bản thân đang ở trong một giấc mơ. Tôi gượng gạo cười với khuôn mặt đầy yêu thương của Miên.
-Vì em luôn đặc biệt với anh mà! - Tôi máy móc đáp lại.
Chúng tôi trao nhau một nụ hôn chóng vánh, Miên đan hai bàn tay vào nhau như ban đầu trong khi tôi ngả người tựa hẳn vào lưng ghế. Miên chẳng có lý do gì để nói dối cả, hơn nữa theo như lời cô thì chính sự kiện ấy đã củng cố mối quan hệ của cả hai. Một sự kiện mà tôi không hề nhớ đã xảy ra!
Tôi liếc nhìn một chồng bàn được xếp lại trong góc nhà hàng, cánh cửa dẫn vào bếp mở toang, ánh lửa hắt những cái bóng xiêu vẹo trên bức tường, tiếng xào nấu vang vọng trong không gian, và dường như bị âm thanh của sóng biển bóp méo. Có phải mọi thứ đang nhoè dần? Nếu đây là một giấc mơ thì làm cách nào để tỉnh lại?
-Anh sao vậy? Sao cứ như người mất hồn… - Miên nhăn mặt, tôi nhận thấy khuôn mặt cô khó chịu một cách kỳ lạ, cứ như vừa chứng kiến một điều gì đó kinh khủng lắm.
-À không, không có gì đâu! - Tôi lắc đầu, lấy tay lau mồ hôi trán - Chắc anh cũng thấy hơi mệt do ngồi xe. Em thấy trong người khoẻ hơn chưa?
-Dạ, em thấy đỡ hơn rồi. Mà vẫn còn mỏi người, chắc hết hôm nay mới khoẻ lại. Xin lỗi anh nhé!
-Không sao mà, em cứ…
Gã phục vụ bưng thức ăn lên, cắt ngang câu chuyện. Tôi kín đáo thở phào nhẹ nhõm, vì nếu tiếp tục, Miên sẽ nhận ra sự bất an của tôi. Phần còn lại của bữa ăn trôi qua khá nhẹ nhàng, tôi múc một phần cơm của mình ra chén cho Miên ăn. Cô ăn hết cả chén cơm và súp ghẹ một cách ngon lành, tôi bỏ thừa phần lớn cơm và chỉ uống hết được phân nửa chai bia.
Cả hai về phòng và nằm cạnh nhau trên giường, chúng tôi trò chuyện vu vơ trong khi cùng lướt điện thoại. Không hiểu sao tôi lại thấy thân thể mệt mỏi rã rời, dù buổi sáng còn hết sức tỉnh táo. Trước khi chìm vào giấc ngủ, tôi chợt nghĩ biết đâu khi thiếp đi mình sẽ tỉnh dậy ở một nơi khác, nhận ra tất cả những chuyện từ lúc bước vào khu resort này chỉ là một cơn mộng mị đầy mệt mỏi…
IV.
Khi tôi thức giấc thì Miên vẫn còn say ngủ, một lần nữa tôi lại rón rén ra khỏi phòng. Khu resort vắng tanh, bàn tiếp tân cũng không một bóng người; cửa phòng nghỉ cho nhân viên mở toang, trên chiếc bàn là hai hộp cơm ăn dở, cùng cái ti vi đang phát một bộ phim hành động nhưng chẳng có ai xem. Tôi ngẩn ngơ nhìn một lúc rồi bước ra ngoài, một chiếc xe buýt loại có giường nằm đang đậu trong sân, năm sáu hành khách nối đuôi nhau bước xuống, nhìn họ giống như một gia đình. Khuôn mặt người nào cũng vui vẻ, nhưng không ai nói gì.
Tôi châm thuốc và quay lưng bước đi theo hướng khác.
Miên nhớ lần đầu tiên đi du lịch với tôi cả hai đã ở resort, tôi lại nhớ mình đã thuê khách sạn cho cô. Cô khẳng định khi đó mình tới kỳ nên cả hai không đi đâu được, còn tôi chắc chắn cả hai đã làm tình như điên dại, đến mức chỉ ở trong phòng cả ngày và chẳng buồn đi bất kỳ đâu ngoại trừ mò ra ngoài ăn uống.
Đó là lần đầu tiên chúng tôi làm tình với nhau và cả hai đã quấn lấy nhau không ngừng nghỉ!
Tôi vẫn còn nhớ rõ rằng Miên đã khoẻ lại vào buổi tối, sau khi tôi dẫn cô đi ăn cháo mực ở một quán nhỏ đối diện khách sạn. Ngay khi vừa bước vào thang máy, Miên đã ôm ghì lấy tôi, cả hai hôn nhau như thể người này muốn nuốt trọn lưỡi người kia. Cô đã cắn vào cổ tôi trong thang máy đến mức nó thâm tím cả tuần sau đó. Rồi khi vào phòng, chúng tôi lột nhau ra một cách bạo liệt, trong khi vẫn không ngừng sờ soạng liếm láp cho nhau. Cô rên rỉ và quằn quại với mỗi sự động chạm của tôi, vần vò tôi cho đến khi tóc cả hai rối bù lên. Rồi cô gào thét như điên dại khi tôi cho vào và bắt đầu di chuyển, chúng tôi làm tình trong đủ mọi tư thế, nghĩ ra những trò kỳ quái và lạ lùng nhất. Cả hai cào nát cơ thể nhau, tựa như cô đã đánh thức một một cái gì đó trong tôi, khiến nó phải điên cuồng đáp lại. Chúng tôi làm những thứ mà về sau không bao giờ làm lại nữa, kêu la những âm thanh quái dị và đầy nhục dục, chảy cả nước dãi trong khi mắt trợn trắng và cơ thể co giật, đắm chìm trong một mớ bùn lầy hỗn loạn kéo dài suốt cả đêm và tới tận tối hôm sau.
Cái ký ức ngập tràn nhục dục ấy lúc nào cũng hiện hữu trong đầu tôi về sau, như một trải nghiệm độc nhất mà đôi khi tôi thèm khát nhưng không dám lặp lại lần nữa, bởi sự nhơ nhuốc và điên dại của nó, bởi nỗi trống rỗng vô bờ mà sau tôi phải trải qua khi chuyến du lịch kết thúc và chúng tôi buộc phải trở về nhà. Nó không còn là làm tình nữa, mà giống hai con thú đang thoả sức lăn lộn, quẫy đạp giữa một mớ xác thịt bầy nhầy cho đến khi kiệt sức. Để lại dư âm là một nỗi ê chề to lớn, khiến cả tháng trời tôi ngại liên lạc hay gặp gỡ Miên, vì cái cảm giác rằng có lẽ ngay từ đầu chúng tôi đã không hề nghiêm túc với nhau như cả hai vẫn tưởng.
Tôi rùng mình khi nghĩ về những điều xảy ra trong lần du lịch đầu tiên, nó quá thật, quá rõ ràng!
Thở ra một hơi, tôi ngồi xuống bãi cát, ngắm một thằng nhóc mười mấy tuổi đang cau có đi quanh bờ biển trong cái quần tắm sặc sỡ, cạnh bên nó là một cặp vợ chồng trung niên đang trò chuyện với vẻ mặt trống rỗng.
Một lần nữa, mọi thứ lại đi vào ngõ cụt!
Trầm ngâm một lúc, tôi rút điện thoại ra và gọi cho Huyền. Huyền là bạn thân của Miên, một cô gái năng động và lúc nào cũng nói luôn miệng, cô là người giới thiệu resort này cho tôi. Huyền bắt máy sau hồi chuông thứ ba.
-Hai vợ chồng sao rồi? Mới đi buổi sáng mà giờ ông thấy nhớ rồi hả? - Huyền nói một tràng với giọng cao và the thé - Sáng giờ có đi đâu chơi chưa?
-Chưa, làm gì đi được! - Tôi bật cười - Miên say xe nằm từ trưa rồi, mới hít được mùi biển thôi.
-Vậy hả? Tưởng nó hết bị say xe rồi, cả năm thấy nó đi khoẻ lắm mà!
-Ai mà biết, chắc Miên mệt trước khi đi rồi - Tôi nhún vai, vùi bàn tay xuống lớp cát - Chắc không sao đâu, ngủ một giấc mai là đỡ.
Ừm, chắc vậy - Huyền chắc lưỡi - À, thấy chỗ đó hay không? Đầu năm tôi mới đi với người yêu, giá rẻ mà còn yên tĩnh.
-Hay, thoải mái mà cũng gần trung tâm. Nhưng làm sao bà biết được chỗ này?
-Làm sao hả? Hừm, tôi cũng không nhớ rõ lắm. Hình như là có lần qua chỗ Miên rồi tình cờ thấy được trên máy tính nó thì phải…
Bàn tay tôi dừng lại, thả rơi vốc cát xuống, mắt mở to.
-Bà thấy khi nào? - Tôi hỏi tiếp - Mà khi đó Miên chỉ cho bà hay sao?
-Ai mà nhớ đâu, cả mấy tháng trước rồi! Hình như không phải Miên chỉ, tôi tình cờ thấy được thôi, ở mấy cái bài tổng hợp các địa điểm nên tới trên mạng...
-Ừm - Tôi gật gù.
Vậy là Miên đã đọc về resort này trước khi đến đây, nhưng điều đó vẫn chẳng nói lên điều gì. Có thể cô chỉ tình cờ lướt qua, hoặc vô tình nhấp chuột vào. Hoặc Miên ôn lại kỷ niệm lần du lịch đầu tiên với tôi chăng? Đó là một chuyến đi đặc biệt, khiến tôi trở thành người mà Miên tin tưởng, cô đã khẳng định như vậy. Mọi thứ đều hợp lý, nhưng đồng thời cũng hoàn toàn vô lý.
-Mà ông hỏi chi vậy? Có chuyện gì hả?
-À không, không có gì.
Cắn môi, tôi đứng dậy và bắt đầu đi loanh quanh, đá những lớp cát khô cho chúng bay tung toé lên trước mặt.
-Mà bà có nhớ lần đầu tiên tôi với Miên đi chơi cùng nhau không? Hồi ba năm trước!
-Nhớ, nhớ chứ. Trước khi đi nó cũng hoảng lắm, vì lần đầu tiên đi du lịch riêng với người yêu - Huyền đổi giọng kẻ cả - Nó ít khi nào tin tưởng người lạ lắm, nhất là đàn ông, tôi thấy trước kia nó giống như bị sợ đàn ông vậy, chả hiểu sao. Nên tôi phải làm công tác tư tưởng cho nó cả buổi trời!
-Vậy sau khi đi về Miên có nói gì với bà không?
-Nói gì là sao?
Ý là có kể gì không?
-Kể gì hả? - Huyền dài giọng - Kể gì ai mà nhớ được, ba năm trời rồi chứ có ít gì! Hôm nay ông bị sao vậy? Tự nhiên toàn lôi chuyện xưa ra hỏi, hai đứa có chuyện gì hả?
Không có gì đâu! - Tôi chống chế - Tự nhiên nghĩ tới nên hỏi thôi, vì lần đầu tiên hai đứa cũng đi du lịch ở đây.
Huyền im lặng ngẫm nghĩ một lúc rồi nói.
-Không, nó không kể gì hết. Có kể thì cũng toàn mấy chuyện lặt vặt, vì nếu kể chuyện gì đặc biệt thì chắc chắn là tôi đã nhớ ra rồi.
-Ừm, chắc vậy!
-Ông hôm nay bị sao vậy? Có chuyện gì? Khai thật đi!
-Không, không có gì đâu! - Tôi nhăn nhó, khổ sở - Thôi tôi cúp máy, buổi chiều vui vẻ nhé.
-Đợi đó, có chuyện gì về tôi sẽ hỏi tội ông sau! - Huyền nói nửa đùa nửa thật.
Tắt máy, tôi nhìn chằm chằm vào màn hình điện thoại. Miên không kể với Huyền, có nghĩa là điều đó không xảy ra hay cô không muốn kể? Và điều gì mới không xảy ra? Miên tới kỳ và tôi chăm sóc cho cô hay cả hai đã làm tình như những kẻ mất trí?
Tôi vò đầu, cảm giác chơi vơi lại một lần nữa hiện ra. Tôi cảm thấy nó đang thét gào trong tâm khảm, đòi câu trả lời quyết định. Câu trả lời cho một câu hỏi mà tôi không dám đặt ra.
V.
-Hay là mình ăn cháo mực đi - Tôi đề nghị sau khi lướt qua cái bảng thực đơn món ăn trong phòng.
Miên đã thức dậy được một lúc, cô vừa tắm xong và chỉ choàng trên người một lớp khăn mỏng. Đồng hồ chỉ gần chín giờ tối, gió từ biển thổi xào xạc những tán cây trong sân resort.
-Được thôi, em đói lắm rồi nên ăn gì cũng được - Miên trả lời trong khi đang cầm điều khiển ti vi và chuyển kênh một cách hú hoạ.
Tôi kín đáo liếc nhìn phản ứng của Miên. Cô chẳng hề tỏ ra bối rối hay suy nghĩ chút nào, dù tôi đã chọn đúng cái món cả hai từng ăn trong lần đi du lịch đầu tiên (theo trí nhớ của tôi). Mím chặt môi, tôi bất giác xoa mạnh hai bàn tay vào nhau, cứ thế này có lẽ tôi sẽ phải hỏi thẳng cô, chẳng cách nào kiềm lại được nữa. Tôi cần phải biết, cái ham muốn được biết tựa dòng dung nham sôi ùng ục lèn kín ngọn núi lửa, tích tụ cho đến khi phun trào thành một cơn bão mang đầy tro bụi và khí nóng.
Chẳng mấy chốc, phần cháo của cả hai đã được mang tới, nóng hổi và thơm lừng với đầy đủ rau xanh ăn kèm. Chúng tôi cắm cúi ăn trong im lặng, Miên khẽ khàng vén tóc lên, trong khi múc từng muỗng cháo thổi nhẹ và cho vào miệng, đôi khi xuýt xoa vài tiếng.
-Cháo này ngon quá! - Cô thì thầm.
Tôi ậm ừ, cố tình vục mặt xuống ăn. Cuộc đấu tranh nội tâm ngày một dữ dội hơn, khiến mặt tôi nóng bừng lên và thức ăn vào miệng chẳng còn mùi vị gì. Hai câu chuyện khác nhau diễn ra vào cùng một thời điểm, với hậu quả là khiến mối quan hệ của cả hai vĩnh viễn thay đổi. Đâu mới là điều thật sự diễn ra? Dù tôi vẫn nhớ rất rõ trải nghiệm của mình, nhưng càng dấn sâu vào câu chuyện của Miên mọi thứ lại càng mù mờ hơn. Để rồi chính tôi cũng không chắc mình có từng trải nghiệm ký ức ấy hay không, có thể nó chỉ là cơn mê sảng được thêu dệt một cách tinh vi, rồi bám rễ vào trí óc cho tới khi trở thành một thực tại thay thế.
Tôi cần phải biết để khẳng định sự tồn tại của mình, để chứng minh với bản thân rằng mình không bị điên. Nhưng mặc khác, nếu tôi đúng thì sao? Điều gì đã khiến Miên bịa đặt ra câu chuyện đó?
Tại sao tôi lại nghi ngờ Miên? Nó bắt đầu từ bao giờ và sẽ kéo dài tới lúc nào?
Trong lúc tôi suy nghĩ mông lung thì Miên đã ăn xong, cô đặt cái tô qua một bên, rót một ly nước lọc uống cạn rồi thở ra khoan khoái.
-Thoải mái quá! - Cô nói gần như reo lên - Lâu rồi em mới thấy dễ chịu như vậy.
Tôi mỉm cười, rồi đặt cái muỗng xuống, tô của tôi vẫn còn hơn một nửa. Nhìn thẳng vào mắt Miên, tôi im lặng một lúc lâu rồi chậm rãi nuốt nước bọt.
-Em nhớ lần đầu tiên mình đi chơi cũng từng ăn món này không? - Tôi thử thăm dò - Lần đó em cũng say xe như thế này, nằm hết cả ngày, tới tối thì cả hai ăn cháo mực cùng nhau.
Miên mở to mắt, lại là ánh nhìn đó, trong nét ngơ ngác hàm ẩn chút cảnh giác sâu xa. Trong một thoáng ánh mắt của cô trở nên trống rỗng, rồi cô đưa tay lên vuốt tóc và hít vào một hơi. Miên tắt ti vi rồi thì thầm.
-Không, em không nhớ chuyện đó. Em không nhớ lắm lần đó tụi mình ăn gì…
-Em không nhớ sao?
Cô lắc đầu.
-Em chỉ nhớ rằng trong chuyến du lịch đầu tiên, trước khi chìm vào giấc ngủ, em đã kể cho anh nghe về giấc mơ lúc nhỏ của em, giấc mơ cứ lặp đi lặp lại. Em chưa từng kể giấc mơ ấy với ai, nhưng em đã kể với anh. Em cũng ít khi nào nhớ mình đã nói gì trước lúc ngủ, dù vậy em vẫn nhớ rõ câu chuyện lần đó…
-Có phải giấc mơ em thấy mình thức dậy lúc giữa đêm, trên chính cái giường của mình không?
Miên chậm rãi gật đầu.
-Đúng rồi là giấc mơ đó, trong mơ em thức dậy giữa đêm, ngay chính trên chiếc giường của mình. Em không cử động cũng không lên tiếng được, chỉ có thể nằm đó mặt quay vào tường, đông cứng lại trong sự chờ đợi vô tận. Và em sợ, dù chẳng biết mình sợ ai hay cái gì, nỗi sợ vô hình khiến em ngộp thở…
-Rồi rất lâu sau đó, không biết bao nhiêu thời gian trôi qua - Tôi tiếp lời Miên, cuối cùng cũng có một điểm chung trong hai câu chuyện - Em nghe tiếng cánh cửa mở ra, cánh cửa phòng ở sau lưng em. Nó mở từ từ, chậm rãi kèm theo tiếng kẽo kẹt dài, nghe như ai đó rên rỉ vậy.
-Rồi ánh sáng tràn vào phòng, ánh sáng từ ngọn đèn vàng vọt ngoài hành lang hắt lên bức tường, tạo thành một dãy màu mờ nhoè hư ảo… - Mắt Miên ngày một mở to hơn, tiếng thì thầm của cô trở nên trống rỗng - Em thấy một cái bóng hiện lên trong thứ ánh sáng ấy, một bóng đen méo mó và quái dị, cứ to lớn dần cho đến khi bao trùm dãy ánh sáng trên bức tường… Và rồi…
Câu chuyện kết thúc, ngay ở điểm lưng chừng. Chúng tôi im lặng nhìn nhau, hai thân hình đông cứng lại vì sững sờ, cuối cùng điểm sâu kín nhất đã được chạm tới. Môi Miên run lên bần bật, mắt cô đỏ hoe. Ngực tôi nhói lên, mắt cay xè, tôi đứng dậy đến bên giường định dang tay ôm cô nhưng lại dừng lại, hai cánh tay chơ vơ giữa hư không.
-Anh x… - Tôi lắp bắp
-Đừng! - Miên lắc đầu.
-Anh nhớ ra rồi! - Tôi nói nhỏ - Đúng là lần đầu tiên quen nhau mình đã ở đây.
Cô gật đầu, chúng tôi ôm nhau rồi hôn nhau như điên dại.
Khi môi Miên kề môi tôi, tôi đã hé mắt ra để nhìn thấy cái nếp nhăn vô hình giữa hai lông mày cô giờ đã lộ rõ. Nó càng ngày càng sâu và trải dài hơn.
Không phải là một thân gỗ mục, mà là cả một con tàu rệu rã đớn đau, bị nhấm chìm bởi đại dương quên lãng…
13/01/2021… Đêm lạnh…