Danh ngôn

Trong mọi cộng đồng, chúng ta cần một nhóm thiên thần gây rối.

We need, in every community, a group of angelic troublemakers.

(Bayard Rustin – trích bài phát biểu tại New York City 1963)

Trong mọi trường hợp, chắc chắn rằng sự thiếu hiểu biết, đi kèm với quyền lực, là kẻ thù tàn bạo nhất có thể có của công lý.

It is certain, in any case, that ignorance, allied with power, is the most ferocious enemy justice can have.

(James Baldwin - No Name in the Street 1972)

Các cuộc cách mạng và các cá nhân có thể bị giết hại, nhưng bạn không thể giết chết các ý tưởng.

While revolutionaries and individuals can be murdered, you cannot kill ideas.

(Thomas Sankara, một tuần trước khi bị ám sát, 1987)

Không có cảm giác nào cô đơn hơn việc bị chính đất nước mình trục xuất.

There's not a more lonely feeling than to be banished by my own country.

(Kiyo Sato – Kiyo’s Story 2009)

Ban Biên tập

Địa chỉ liên lạc:

1. Thơ

tho.vanviet.vd@gmail.com

2. Văn

vanviet.van14@gmail.com

3. Nghiên cứu Phê Bình

vanviet.ncpb@gmail.com

4. Vấn đề hôm nay

vanviet.vdhn1@gmail.com

5. Thư bạn đọc

vanviet.tbd14@gmail.com

6. Tư liệu

vanviet.tulieu@gmail.com

7. Văn học Miền Nam 54-75

vanhocmiennam5475@gmail.com

Tra cứu theo tên tác giả

Chủ Nhật, 22 tháng 3, 2020

Babel 2020 hay virus biến dị của thế kỷ 21

Quỳnh Iris de Prelle


Không phải ngày tận thế

và không thể ngày tận thế

những dịch bệnh hoành hành

xuất hiện

những cơn ho

những chiếc phổi phập phồng mang cá

những cái chết

những lò thiêu

những giường bệnh khắp nơi

Không phải ngày tận thế

và không thể ngày tận thế

đại dịch của thiên tai

hay của chính cái ác

của con người vô tận

của lòng trắc ẩn bị thương tàn

của lòng từ bi đã mất
Không phải ngày tận thế

và không thể ngày tận thế

những cái chết

từ bệnh dịch

những ai oán buồn than

cả nhân loại lao đao

một phần chết

một phần được cứu sống

phần lớn hơn ra sức cứu vớt

chống chọi ngày đêm cùng bệnh dịch
Không phải ngày tận thế

cùng nắm tay

thương nhau thật lòng

nhỏ những giọt máu lành

không hôi tanh mặn chát

nhỏ những giọt sương mai

như trẻ thơ khóc

nhỏ những tiếng thở dài

của tình yêu và loài người
Không phải ngày tận thế

hãy thương nhau nhiều hơn

hãy kết lại những bàn tay

sông núi biển dài mênh mông thành một

đại dương sâu thẳm hiền hoà
Không phải chiến tranh

không phải những cuộc nội chiến

những giường bệnh hấp hối

những tiếng kêu than khô khốc trong cổ họng

những lây lan từ người này sang người khác

những cái chết đau đớn

những oan hồn kiệt sức
Không phải chiến tranh

trên khắp toàn thế giới

những đường biên ngăn lại

những lây lan

những đớn đau

không đủ sức cứu chữa

thiếu khẩu trang

thiếu nước rửa tay

thiếu thuốc men

dự bị
số lượng người chết đếm được

từng ngày từng ngày

tăng lên
loài người phá huỷ

chính mình

phản bội tự nhiên
Bệnh dịch

dịch chuyển gần nhau hơn

nhìn thấy  nhau trong cái chết gần hơn

thương nhau trong những chia rẽ điêu tàn
Bệnh dịch

dịch chuyển những trái tim con người còn lại

đầy lùi những cái ác

xấu xa

những lây lan bị đánh bại

bởi sức mạnh con người

bởi trí huệ và tình yêu

giá trị của sự sống

không phân chia



Tưởng nhớ

biển

chân trời

đại dương

đang biến mất
Tưởng nhớ

thời gian đang đi qua

tuổi trẻ của trí huệ và những giọt máu rơi

những cái chết

dịch bệnh tràn lan

khắp toàn cầu

hoảng hốt
Tưởng nhớ

những thân phận

đơn côi

những cuộc đời buồn chán

những cái chết bất thình lình
Tưởng nhớ

tôi

một trái tim buồn bã

một con người

giữa hàng triệu con người
Tưởng nhớ

những bài thơ đã chết

một nhà thơ đã chết

hay một nhà thơ đang yêu
Tưởng nhớ

tưởng nhớ

mùa Tết đang đến và đi

mùa thanh xuân còn lại

nụ cười

trong tim

hay giọt nước mắt

trên môi hôn



Anh nói với trái tim về sự thật

Lương tâm nói về sự thật

Anh nói với mọi người về sự thật

sự thật của những cái chết

những cơn đau  hấp hối

của những virut chết người
Cả thế giới choàng tỉnh

sau cái chết của anh

sau cái chết của nhiều người bị bệnh

sau những cái chết bất thình lình

trong bóng tối
Cả thế giới im lặng

trong những ồn ào

trên những những bức tường trắng

giường bệnh trắng

những chiếc khẩu trang làm mặt nạ

Những mặt nạ mang hình trái tim

cứu vớt nhân sinh
Cả thế giới nhìn nhau

nước mắt nhấn chìm trong đại dương

nhân loại nhìn lại nhau

trong hàng triệu năm đi qua

chuyển dịch

con người tàn hại nhau

hay tàn hại nhau bởi con người

hay  những biến chứng của thiên nhiên

từ con người
Cả thế giới nhìn nhau

những chiếc quan tài trong lửa

những tro cốt không còn lưu giữ được

những linh hồn

bay bay bay

đánh bại lại những virut ác tính

đánh bại chúng
để cứu vớt chúng ta

những lần tái sinh

trong những rệu rã vô bờ bến

trong những bất tận buồn

trong những cơn tuyệt vọng vô ngôn


Ai bị virus

cho cách ly

Ai bị chết bởi virus

cho vào lò thiêu

những tiếng gào thét

thành phố ma

vắng bóng những con người

những linh hồn oan khiên

đại dịch
Ai bị virus

cho cách ly

có thể trở về nhà

có thể không bao giờ nhìn thấy mặt nhau nữa

có thể không bao giờ

những gào thét từ lò thiêu

những con đường bị cấm

tự do như ăn mặc ở đi lại

vui chơi cười nói

một giấc mộng buồn

thế kỷ 21
của phương đông

Phật không thể cứu rỗi chúng ta như màu áo lụa đỏ bordeau nồng ấm

Phật không thể cứu rỗi sau những trở về tìm kiếm phương đông

hay Phật lạc đường

biến thể

thành những virus

hay đức tin của con người lầm lạc

những oan khiên

giày xéo

những lặng im chết đứng

những thành phố

lạnh lẽo mùa tuyết đông tràn
những bộ phim không thể tái hiện được như cuộc thế lúc này

tàn rũa

trắng xoá

mờ đường
những con đường biến mất

trong một chớp mắt

mây mù che phủ

khói sương tàn
lửa lò thiêu lạnh ngắt

trong những hừng hực đớn đau


Hà Nội ổn phải không?

Tôi sẽ gặp lại gia đình

tôi sẽ ngồi cafe Hàng Hành

tôi sẽ gặp bác Thiệp

chú Nguyên

tôi sẽ gặp cụ Trần Thanh Cảnh

tôi sẽ đến cảm ơn Kiên

tôi sẽ gặp Phương cùng Nhã Thuyên
Hà Nội bao say sưa

chắc không còn nhiều bực bội

bực bội taxi hà nội

bực bội khói bụi hà nội

bực bội tình yêu hà nội

những phố phường

những hàng cây bị chặt biến mất từ lâu

bánh cuốn phở bò nem tai

hàng quán vỉa hè
Thanh Hoá ổn phải không?

Tôi sẽ về thăm nhà cha mẹ

tôi sẽ về thăm bà ngoại và ngôi nhà cũ của ông bà

tôi sẽ nhớ ông ngoại rất nhiều

tôi sẽ ngồi bên mảnh vườn của bố


Hạ Long ổn phải không?

Tôi sẽ nhìn thấy mặt trời lúc bình minh trên vịnh

tôi sẽ gặp lại những ký ức tuổi 20

những tình yêu đi qua

những mùa hè buồn bã

những người bạn gái hồn nhiên

những tiếng cười trong vắt

tôi nhớ những gương mặt méo xệch

giữa những bụi than hồng lấp lánh

những giọt nước mắt mặn hơn đại dương đầy rác
Huế ổn phải không?

Tôi gặp lại Hương Giang

đi vào thành nội

nhảy tung tăng giữa trường Quốc Học

Tôi lại ngồi xích lô ra chợ Đông Ba

tôi lại mặc áo dài tím

lang thang giữa những con đường xanh bóng cây

thành phố của tình yêu

đẹp nhất Việt Nam

tôi sẽ đọc thơ ở đây

cùng những người bạn yêu mến
Hội An ổn phải không?

thành phố của riêng tôi

tuổi thanh xuân độc hành

cafe Hải

phố Hoài

những ngôi nhà cổ xưa

vắng bóng người

những chiếc khăn thêu thùa

quấn cả nỗi nhớ nhung triền miên

không bao giờ dứt

tôi sẽ gặp Maily

trong ngôi nhà Chăm

rực rỡ sắc màu

tôi sẽ gặp Nguyên Ngọc

người cuối cùng của thế hệ xưa

còn sót lại

những giá trị của tự do

của con người nhân loại
Đà Nẵng ổn phải không?


Thành phố bên bờ biển

bảo tàng Chăm

đã trở thành nơi thánh đường đáng sống nhất

cho những người giàu có nhất

tôi sẽ đi ngang qua

tạm biệt nơi này

ở đường băng hun hút

chân mây
Sài Gòn ổn phải không?

Tôi gặp lại Lý Đợi

gặp lại Tươi

gặp lại những chiến binh xưa

gặp lại bao ký ức tìm về

nơi tôi ra đi

từ đây

8 năm về trước

Boo, Nguyệt Phạm

và gặp những tình yêu thi ca

Bùi Chat Anh Anh

K Lưu

Sơn hâm tỉ độ

Vũ Trọng Quang cùng tần số

Nguyễn Vỹ và bác Thành

Quán Văn thân thương

Chị Ý Nhi, Kim Cúc, anh Hoàng Hưng

dịch giả Hiếu Tân

Sài Gòn thành phố của tự do

của những khát vọng bay xa
Việt Nam ổn phải không?

Tôi biết chúng ta luôn ổn

luôn tích cực

luôn lạc quan

trong những tuyệt vọng hoang mang

trong những kiếm tìm

trong những lúc sống

lên bờ xuống ruộng

bầm dập

như những cuộc rượt đuổi

chính mình
trong lúc bệnh dịch

gần nhau hơn

yêu thương nhiều hơn

tử tế hơn

dịu dàng hơn có thể

tôi gặp gỡ những người chưa bao giờ gặp

tôi chạm vào những giọng nói

những cá tính
Tất cả chúng ta sẽ ổn

trong mọi sự bất ổn

bất thành

lịch sử là chúng ta

chúng ta nhìn lịch sử đi qua

những gập gềnh bất trắc

trong những tích tắc

lặng sâu


Hà Nội Việt Nam hỏi Quỳnh có ổn không?
Buổi sáng thứ 6 ngày 13 cả nhà dẫn nhau đến lớp

có thể là buổi học cuối cùng trong đợt dịch bệnh này

hôm nay, ngày lễ hội pỵjama

bọn trẻ mặc pyjama đi học

chạy tung tăng
Quỳnh đi chợ như mọi ngày

quán cafe ở bên, các cụ già ngồi nhâm nhi cafe

ăn bánh ngọt
Siêu thị hôm nay rất nhiều hàng hoá chất ngất trên các khay đựng đồ

mọi người mua sắm nhiều hơn

ai cũng hối hả hơn

bận rộn hơn
Quỳnh mua mọi thứ gấp 2

gấp 2 hộp thịt nguội

gấp 2 con gà

gấp 2 cái bánh pizza

gấp 2 trái cây

cái gì cũng gấp 2
hôm nay xách 4 túi to

thành 2 lần

dù sang tuần siêu thị vẫn mở như thường
Quà cáp mua cho các bạn để về Việt Nam

chocolate, nước hoa, bao nhiêu thứ khác nữa

chắc mình dùng cả năm nay sẽ không hết

mình sẽ mở valise

và nhớ đến các bạn
mỗi khi ăn chocolate

mỗi khi dùng nước hoa

mình sẽ biết rằng

đây là việt nam

mình đang ở việt nam

việt nam đang ở đây

mình sẽ email cho các bạn cho các tình yêu

như đã từng email về sự gặp gỡ tháng 4

mình thành thật xin lỗi

mình không hề tiếc nuối

thời gian tiền bạc chi phí rất nhiều

đã chuẩn bị và giờ không thể

nhưng trong tim còn lại

những trân trọng và yêu thương

còn lại những bạn bè có thật

trong lúc khốn khó này

khốn khó toàn nhân loại

đi vào lịch sử của chúng ta

dịch bệnh thế kỷ 21


Quỳnh có ổn không?

Quỳnh vẫn chăm sóc bọn trẻ như thường

các kỳ nghỉ dài

Quỳnh vẫn làm vườn tưới cây

Quỳnh vẫn viết và đọc sách

cuốn tiểu thuyết đang cuốn mình vào những chương hồi mới

những cuộc khám phá thẩm mỹ mới

từ chính năng lượng và sáng tạo của mình

có lẽ khi 40 tuổi, mình có cuốn tiểu thuyết đầu tay này
Quỳnh có ổn không?

Quỳnh vẫn đọc tin từ các bạn

vẫn biết Hà Nội ổn

Huế ổn và làm thật quyết liệt

Sài Gòn ổn

các bạn đều ổn

không có ai mình biết bị dính covy
có lẽ những người như chúng ta hiền từ chân thật

kẻ ác chưa thể chạm vào

chúng ta không xe xua không thứ hạng vé không 5 sao

cuộc đời giản dị

chắc không có covy nào tấn công được
chúng ta giản dị

sống bình thường

mạnh mẽ và lạc quan

chả cái chết nào chia lìa

chúng ta cũng không sợ bệnh tật

bởi ý thức nhân thực của những người học hành

hiểu biết chứ không phải kinh nghiệm ba xu
chúng ta đủ yêu thương

bảo vệ chính mình

gia đình của mình
chúng ta những kẻ thiên di không ai giống ai

mang trong mình những nỗi đau có thật

những trắc ẩn có thật

những nghị lực có thật

chúng ta sống như chính chúng ta

giữa những bất trắc

để tìm thấy bình an

tự do
chúng ta nghĩ về nhau

cầu nguyện nhanh chóng qua mau dịch bệnh

chúng ta nghĩ về nhau

nghĩ về những người đã chết

như những ví dụ

về những điều không may

nghĩ về những người đang được cứu sống

nghĩ về những hấp hối muộn màng

nghĩ về tang thương
chúng ta nghĩ về nhau

như những tưởng nhớ

tưởng nhớ tháng 3

tưởng nhớ năm 2020

tưởng nhớ thời gian đang trôi đi

nhưng không bao giờ mất

kỷ niệm còn lại

dù là nước mắt

dù là chia ly

dù là những đường băng không hạ cánh
chúng ta nghĩ về nhau

yêu thương và mạnh mẽ
chúng ta mở ra những suy nghĩ khác

khi có những thứ đóng lại