Danh ngôn
Trong mọi cộng đồng, chúng ta cần một nhóm thiên thần gây rối.
We need, in every community, a group of angelic troublemakers.
(Bayard Rustin – trích bài phát biểu tại New York City 1963)
Trong mọi trường hợp, chắc chắn rằng sự thiếu hiểu biết, đi kèm với quyền lực, là kẻ thù tàn bạo nhất có thể có của công lý.
It is certain, in any case, that ignorance, allied with power, is the most ferocious enemy justice can have.
(James Baldwin - No Name in the Street 1972)
Các cuộc cách mạng và các cá nhân có thể bị giết hại, nhưng bạn không thể giết chết các ý tưởng.
While revolutionaries and individuals can be murdered, you cannot kill ideas.
(Thomas Sankara, một tuần trước khi bị ám sát, 1987)
Không có cảm giác nào cô đơn hơn việc bị chính đất nước mình trục xuất.
There's not a more lonely feeling than to be banished by my own country.
(Kiyo Sato – Kiyo’s Story 2009)
Ban Biên tập
Địa chỉ liên lạc:
1. Thơ
tho.vanviet.vd@gmail.com
2. Văn
vanviet.van14@gmail.com
3. Nghiên cứu Phê Bình
vanviet.ncpb@gmail.com
4. Vấn đề hôm nay
vanviet.vdhn1@gmail.com
5. Thư bạn đọc
vanviet.tbd14@gmail.com
6. Tư liệu
vanviet.tulieu@gmail.com
7. Văn học Miền Nam 54-75
vanhocmiennam5475@gmail.com
Tra cứu theo tên tác giả
- A. A. Fadeev
- A. Puskin
- A. T.
- Abdulrazak Gurnah
- Abraham F. Lowenthal
- Ace Le
- Ace Lê
- Adam Gopnik
- Adonis
- Adrian Horton
- Agi Mishol
- Ajar
- Akiko Miki
- Alain Guillemin
- Alan Phan
- Alăng Văn Gáo
- Alăng Văn Giáo
- Aldous Huxley
- Aleksandr Griboedov
- Alesandr Blok
- Alex Marshall
- Alex Smith
- Alex Thai
- Alex-Thái Đình Võ
- Alexander Fadeev
- Alexander Solzhenitsyn
- Alexandra Alter
- Alexandre FERON
- Alice Munro
- Alina Lesik
- Alison Flood
- Allen Ginsberg
- Amanda Gorman
- Amartya Sen
- Amelia Glaser
- Amos Oz
- An Nam
- Anatole France
- Anatoly Gavrilov
- Anders Olsson
- André Breton
- André Menras
- André Menras – Hồ Cương Quyết
- André Menras Hồ Cương Quyết
- Andrea Hoa Pham
- Andrea Kendall-Taylor
- Andreas Fulda
- Andreas Wimmer
- Andrew Postman
- Andy Cao
- Anh Anh
- Anh Hồng
- Anh Hồng (nhà thơ)
- Ánh Liên
- Anh Nhi
- Anh Văn
- Anika Zeller
- Anna Akhmatova
- Anna Maria Bracale Ceruti
- Anna Mitchell
- Anne Carson
- Anne Hébert
- Anne Henochowicz
- Annie Ernaux
- António Jacinto
- Antôn Nguyễn Trường Thăng
- Archimedes L.A. Patti
- Arlette Quỳnh Anh Trần
- Arnold Schwarzenegger
- Arthur Koestler
- Arty Abel
- Arvind Subramanian
- Augustina
- Aurélie Coulon
- Aurelien Breeden
- Ba Sàm
- Bá Thụ Đàm
- Bạch Cúc
- Bạch Hoàn
- Bách Mỵ
- Bách Thân
- Bạch X. Phẻ
- Bạch Xuân Phẻ
- Bakhtin
- Ban Mai
- Bàn Văn Thòn
- Ban Vận động Văn đoàn Độc lập Việt Nam
- Bảo Huân
- Bảo La
- Bảo Nhi Lê
- Bảo Ninh
- Bảo Phác
- Bão Vũ
- Barbara Demick
- Bashô
- Batrioldman
- Bauxite Việt Nam
- Bắc Đảo
- Bắc Phong
- Bằng Việt
- BB Ngô
- Bei Dao
- Benjamin Péret
- Benjamin Ramm
- Bertolt Brecht
- Bertrand Russell
- Bettina Rheims
- Bích Ngân
- Biếm họa
- Biên Cương
- Biệt Hiệu
- Bilahari Kausikan
- Billy Collins
- Bình Nguyên Lộc
- Brahma Chellaney
- Branko Milanovic
- Brett Reilly
- Brian Pascus
- Brian Wu
- Brice Pedroletti
- Brodsky
- Bryan
- Bùi An
- Bùi Bảo Trúc
- Bùi Bích Hà
- Bùi Chát
- Bùi Chí Trung
- Bùi Chí Vinh
- Bùi Công Thuấn
- Bùi Công Trực
- Bùi Đức Lại
- Bùi Giáng
- Bùi Hải Quảng
- Bùi Hoàng Tám
- Bùi Hoằng Vị
- Bùi Huệ Chi
- Bui Huy Hoi Bui
- Bùi Mai Hạnh
- Bùi Mạnh Hùng
- Bùi Mẫn Hân
- Bùi Minh Quốc
- Bùi Ngọc Tấn
- Bùi Quang Thắng
- Bùi Suối Hoa
- Bùi Thanh Hiếu
- Bùi Thanh Phương
- Bùi Thanh Tuấn
- Bùi Thụy Băng
- Bùi Tiến An
- Bùi Trân Phượng
- Bùi Trọng Hiền
- Bùi Văn Kha
- Bùi Văn Nam Sơn
- Bùi Việt Sỹ
- Bùi Vĩnh Phúc
- Bùi Xuân Bách
- Bùi Xuân Đính
- Bùi-Viết Văn Đức
- Bulgakov
- Bửu Chỉ
- C.D.
- Cái Lư Hương
- Cái Trọng Ty
- Cam Ly
- Cảnh Chánh
- Cao Bảo Vân
- Cao Bình Minh
- Cao Chi
- Cao Gia An
- Cao Hành Kiện
- Cao Huy Thuần
- Cao Kim Ánh
- Cao La
- Cao Quang Nghiệp
- Cao Tần
- Cao Thị Hồng
- Cao Thu Cúc
- Cao Việt Dũng
- Cao Xuân Hạo
- Cao Xuân Huy
- Carl Bildt
- Carl O. Schuster
- Carlos Assunção
- Carolyn Mary Kleefeld
- Cát Linh
- Cẩm Tú
- Cấn Thị Thêu
- Chan Phuong
- Chanh Tam
- Charles Bo
- Charles Bukowski
- Charles Simic
- Chau Doan
- Chân Minh
- Chân Pháp Xa
- Chân Phương
- Chân Xuân Tản Viên
- Châu Diên
- Châu Hải Đường
- Châu Hồng Thủy
- Châu Hữu Quang
- Chenn
- Chế Diễm Trâm
- Chế Lan Viên
- Chi Mai
- Chi Phương
- Chiêu Dương
- Chiêu Khiêm
- Chiharu Shiota
- Chim Hải
- Chim Trắng
- Chinh Ba
- Chính Tâm
- Chính Vĩ
- Chinua Achebe
- Chơn Không Cao Ngọc Phượng
- Christian Gampert
- Christian Welzel
- Christina Mary Hjortlund
- Christoph Giesen
- Christoph Sator
- Christopher Balding
- Christopher Goscha
- Christy Wampole
- Chu Dương
- Chu Hảo
- Chu Hoạch
- Chu Kim
- Chu Mộng Long
- Chu Quang Tiềm
- Chu Tử
- Chu Văn Lễ
- Chu Văn Sơn
- Chu Vĩnh Hải
- Chu Vương Miện
- Chu Xuân Diên
- Chung Le
- Claire Simon
- Clay Phạm
- Concepcion de Leon
- Connie Hoàng
- Cora Engelbrecht
- Costica Bradatan
- Cổ Ngư
- Cù An Hưng
- Cù Huy Hà Vũ
- Cù Mai Công
- Cù Tuấn
- Cung Minh Huân
- Cung Tích Biền
- Cung Trầm Tưởng
- D. S. Likhachev
- Da Màu
- Dạ Ngân
- Dạ Thảo Phương
- Dã Tượng
- DAD
- Dadolin Murak
- Damien Keown
- Dan Bilefsky
- Dan Slater
- Dana Gioia
- Danh ngôn
- Dani Rodrik
- Daniel Halpern
- Daniel Hautzinger
- Daron Accemoglu
- David Brown
- David Gascoyne
- David Marchese
- David Weinberger
- Ðặng Thơ Thơ
- Demetrio Paparoni
- DEUTSCHE WELLE
- Di
- Di Li
- Diêm Liên Khoa
- Diễm Thi
- Diễm Tường
- Diễn đàn Thế kỷ
- Diệp Duy Liêm
- Diệp Huy
- Ðinh Cường
- Dino Buzatti
- Dipanjan Roy Chaudhury
- Dmitri Prokofyev
- Dmitry Burago
- Dmitry Muratov
- Doãn Cẩm Liên
- Doãn Mạnh Dũng
- Doãn Mẫn
- Doãn Quốc Sỹ
- Dominique Lemieux
- Donald Inglehart
- Donna Ashworth
- Ðỗ Quang Nghĩa
- Ðỗ Quyên
- Du Tử Lê
- Dung Nguyễn
- Dũng Phan
- Dũng Trung Kqd
- Dũng Vũ
- Duy Lam
- Duy Tân
- Duy Thanh
- Duy Thông
- Duyên Anh
- Dư Hoa
- Dư Kiệt
- Dư Thị Hoàn
- Dư Thu Vũ
- Dương Đại Triều Lâm
- Dương Đình Giao
- Dương Khánh Phương
- Dương Kiền
- Dương Ngạn
- Dương Nghiễm Mậu
- Dương Ngọc Thái
- Dương Như Nguyện
- Dương Phương Vinh
- Dương Thắng
- Dương Thiệu Tước
- Dương Thu Hương
- Dương Thuấn
- Dương Tú
- Dương Tường
- Dương Văn Ba
- Dylan Suher
- Đà Văn
- Đàm Hà Phú
- Đàm Hách Thành
- Đào An Khánh
- Đào Anh Kha
- Đào Công Tiến
- Đào Duy Anh
- Đào Hiếu
- Đào Lê Na
- Đào Ngọc Chương
- Đào Nguyên
- Đào Nguyễn
- Đào Nguyên Phương Thảo
- Đào Như
- Đào Phương Liên
- Đào Quang Toản
- Đào Tấn Phần
- Đào Thái Tôn
- Đào Thị Hương
- Đào Tiến Thi
- Đào Trung Đạo
- Đào Trường Phúc
- Đào Tuấn
- Đào Tuấn Ảnh
- Đào Văn Thuỵ
- Đào Văn Tiến
- Đào Vũ Anh Hùng
- Đặng Anh Đào
- Đặng Bích Phượng
- Đặng Chương Ngạn
- Đặng Đình Cung
- Đặng Đình Mạnh
- Đặng Hà
- Đặng Hải Sơn
- Đặng Hoàng Giang
- Đặng Hồng Nam
- Đặng Hùng Võ
- Đặng Hương Giang
- Đặng Hữu
- Đặng Mai Lan
- Đặng Mậu Tựu
- Đăng Nguyên
- Đặng Phùng Quân
- Đặng Quốc Thông
- Đặng Sơn Duân
- Đặng Thái
- Đăng Thành
- Đặng Thân
- Đặng Thị Hảo
- Đặng Thơ Thơ
- Đặng Tiến
- Đặng Tiến (Thái Nguyên)
- Đặng Trung Nghĩa
- Đặng Túy
- Đặng Văn Dũng
- Đặng Văn Hùng
- Đặng Văn Ngữ
- Đặng Văn Sinh
- Đặng Vũ Vương
- Đặng Xuân Thảo
- Đặng Xuân Xuyến
- Đằng-Giao
- Điểm Thọ
- Đinh Bá Anh
- Đinh Cường
- Đinh Hoàng Thắng
- Đinh Hùng
- Đình Kính
- Đinh Linh
- Đinh Ngọc Thu
- Đinh Phương
- Đinh Phương Thảo
- Đinh Quang Anh Thái
- Đinh Thanh Huyền
- Đinh Thị Như Thúy
- Đinh Trường Chinh
- Đinh Từ Bích Thuý
- Đinh Từ Bích Thúy
- Đinh Văn Đức
- Đinh Vũ Hoàng Nguyên
- Đinh Ý Nhi
- Đinh Yên Thảo
- Đoàn Ánh Thuận
- Đoàn Bảo Châu
- Đoàn Cầm Thi
- Đoàn Công Lê Huy
- Đoàn Hồng Lê
- Đoàn Huy Giao
- Đoàn Huyền
- Đoàn Khắc Xuyên
- Đoàn Lê Giang
- Đoàn Nhã Văn
- Đoàn Thanh Liêm
- Đoan Trang
- Đoàn Tùng Nguyễn
- Đoàn Tử Huyến
- Đoàn Việt Hùng
- Đoàn Xuân Kiên
- Đỗ Anh Hoa
- Đỗ Anh Tuấn
- Đỗ Cao Bảo
- Đỗ Duy Ngọc
- Đỗ Đức
- Đỗ Đức Đông Ngàn
- Đỗ Đức Hiểu
- Đỗ Hòa
- Đỗ Hoàng Diệu
- Đỗ Hồng Ngọc
- Đỗ Hồng Nhung
- Đỗ Hữu Chí
- Đỗ Kh
- Đỗ Kh.
- Đỗ Khiêm
- Đỗ Kim Thêm
- Đỗ Lai Thuý
- Đỗ Lai Thúy
- Đỗ Lê Anh Đào
- Đỗ Mạnh Hoàng
- Đỗ Minh Tuấn
- Đỗ Nghê
- Đỗ Ngọc
- Đỗ Ngọc Thống
- Đỗ Quang Nghĩa
- Đỗ Quang Vinh
- Đỗ Quý Toàn
- Đỗ Quyên
- Đỗ Quỳnh Dao
- Đỗ Thắng Cảnh
- Đỗ Thị Thu Trà
- Đỗ Thiên Anh Tuấn
- Đỗ Trí Vương
- Đỗ Trọng Khơi
- Đỗ Trung Quân
- Đỗ Trường
- Đỗ Tuyết Khanh
- Đồng Chuông Tử
- Đông Hoài
- Đông Hồ
- Đông Kha
- Đông Ngàn Đỗ Đức
- Đông Nghi
- Đức Ban
- Đức Đàm
- Đức Flying Bay
- Đức Hoàng
- Đức Lê
- Đức Phổ
- Đức Tâm
- Đức Tiến
- E.E. Cummings
- E.M. Chernoivanenko
- Eamonn Butler
- Eckart Kleßmann
- Eduardo Galeano
- Edward Hirsch
- Elena Pucillo Truong
- Elias Canetti
- Ellen Bass
- Eloisa Amezcua
- Emiel Roothooft
- Emmanuelle Jardonnet
- Eric Weiner
- Erica Frantz
- Erik Harms
- Erik Korling
- Euan Ward
- Evgheni Dobrenko
- F.N.
- Federico García Lorca
- Feliks Kuznesov
- Filip Lech
- Flanny O’Connor
- Florence Noiville
- Florian Altenhöner
- Francis Fukuyama
- Francis Fukuyma
- Frank Dikötter
- Frank O'Hara
- Frankfurt
- Fred Hiatt
- Friedrich Dürrenmatt
- Friedrich Nietzsche
- Fritz J. Raddatz
- Gabriel García Márquez
- Gaither Stewart
- Gaiutra Bahadur
- Gary Leupp
- Gặp gỡ và trò chuyện
- Georg Bönisch
- Georg Trakl
- George Burchett
- George Orwell
- George Perreault
- George Siemens
- Gerhard Will
- Germain Droogenbroodt
- Giang Dang
- Giang Lại Đức
- Giang Nam
- Giáng Vân
- Giáp Văn Dương
- Gideon Rachman
- Giuse Lê Công Đức
- Goethe
- Gonçalo Fernandes
- Gottfried Benn
- Graham Allison
- Grigory Yudin
- Günter Kunert
- Gyảng Anh Iên
- Hà Duy Phương
- Hà Dương Tuấn
- Hà Dương Tường
- Hà Đình Nguyên
- Hạ Đình Nguyên
- Hà Huy Sơn
- Hà Hương
- Hà Lệ Minh
- Hà Ngọc Hòa
- Hạ Nguyên
- Hà Nguyên Du
- Hà Nhân
- Hà Nhật
- Hà Phạm Phú
- Hà Quang Vinh
- Hà Sĩ Phu
- Hà Thanh Vân
- Hà Thế
- Hà Thị Minh Đạo
- Hà Thúc Sinh
- Hà Thủy Nguyên
- Hà Tùng Long
- Hà Tùng Sơn
- Hà Văn Thịnh
- Hà Văn Thùy
- Hà Vũ Trọng
- Hagi Kenaan
- Hai An Vu
- Hải Hạc
- Hải Ngọc
- Hai Thanh
- Han Dang
- Hàn Giang
- Han Kang
- Hàn Vĩnh Diệp
- Hạnh Nguyên
- Hạnh Phước
- Hạnh Viên
- Hannah Beech
- Hào Thiện Nhân
- Haruki Murakami
- Hân Hương
- Heiko Buschke
- Heinrich Heine
- Henri Michaux
- Henry David Thoreau
- Henry Wadsworth Longfellow
- Heriberto Araújo
- Hermann Hesse
- Hiền Trang
- Hiệp Ikaria
- Hiệu Minh
- Hiếu Tân
- Ho Lai-Ming
- Hòa Bình Lê
- Hoa Níp
- Hoài Hương
- Hoài Nam
- Hoài Phương
- Hoài Thanh
- Hoài Việt
- Hoài Ziang Duy
- Hoan Doan
- Hoàn Nguyễn
- Hoàng Ánh
- Hoàng Anh Tuấn
- Hoàng Cát
- Hoàng Cầm
- Hoàng Chí Hiếu
- Hoàng Chính
- Hoàng Cường Long
- Hoàng Dũng
- Hoàng Dương Tuấn
- Hoàng Đăng Khoa
- Hoàng Đỗ
- Hoàng Đông
- Hoàng Đức Truật
- Hoàng Hà
- Hoàng Hải Thủy
- Hoàng Hải Vân
- Hoảng Hãn
- Hoàng Hưng
- Hoàng Khởi Phong
- Hoàng Kim Oanh
- Hoàng Lại Giang
- Hoàng Lan
- Hoàng Lan Anh
- Hoàng Lan Chi
- Hoàng Lê
- Hoàng Lệ
- Hoàng Linh
- Hoàng Long
- Hoàng Mai Ðạt
- Hoàng Mạnh Hải
- Hoàng Minh Trí
- Hoàng Minh Tường
- Hoàng Nam
- Hoàng Nga
- Hoàng Ngọc Biên
- Hoàng Ngọc Hiến
- Hoàng Ngọc Nguyên
- Hoàng Ngọc Tuấn
- Hoàng Nguyễn
- Hoàng Nguyên Vũ
- Hoàng Nhơn
- Hoàng Nhuận Cầm
- Hoàng Phong Tuấn
- Hoàng Phủ Ngọc Tường
- Hoàng Quân
- Hoàng Quốc Hải
- Hoàng Thị Hường
- Hoàng Thị Thu Thủy
- Hoàng Thu Phố
- Hoàng Thúy
- Hoàng Thuỵ Anh
- Hoàng Tiến
- Hoàng Trung Thông
- Hoàng Tuấn Công
- Hoàng Tuấn Phổ
- Hoàng Tùng
- Hoàng Tuỵ
- Hoàng Văn Sơn
- Hoàng Việt
- Hoàng Vũ Thuật
- Hoàng Xuân Phú
- Hoàng Xuân Sơn
- Hoàng Xuân Tuyền
- Hoàng Yến
- Horst Bienek
- Howard Gardner
- Hồ Anh Thái
- Hồ Bạch Thảo
- Hồ Bất Khuất
- Hồ Diệu Vân
- Hồ Dzếnh
- Hồ Đắc Vũ
- Hồ Đình Nghiêm
- Hồ Hải Thụy
- Hồ Hữu Tường
- Hồ Minh Tâm
- Hồ Ngọc Đại
- Hồ Như
- Hồ Phú Bông
- Hồ Tịnh Tình
- Hồ Trường An
- Hồ Tú Bảo
- Hội những người ủng hộ GS. Chu Hảo
- Hồng Anh
- Hồng Hoang
- Hồng Lê Thọ
- Hồng Phú
- Huệ Hương Hoàng
- Huguette Bertrand
- Huong Nguyen
- Huy Cận
- Huy Đức
- Huy Tưởng
- Huyền Thương
- Huỳnh Duy Lộc
- Huỳnh Hoa
- Huỳnh Hữu Uỷ
- Huỳnh Hữu Ủy
- Huỳnh Kim Báu
- Huỳnh Kim Quang
- Huỳnh Lê Nhật Tấn
- Huỳnh Liễu Ngạn
- Huỳnh Ngọc Chênh
- Huỳnh Như Phương
- Huỳnh Sơn Phước
- Huỳnh Tấn Mẫm
- Huỳnh Thế Du
- Huỳnh Thục Vy
- Huỳnh Trọng Khang
- Huỳnh Tuấn Anh
- Hứa Chương Nhuận
- Hương Lan
- Hường Thanh
- Hương Thủy
- Hữu Danh
- Hữu Đông
- Hữu Loan
- Hữu Mai
- Hữu Phương
- Ian Bui
- Ian Johnson
- Igor Poglazov
- Ilza Burchett
- Inrasara
- Iris Radisch
- Isabella Kwai
- Issa
- Issac Bashevis Singer
- Italo Calvino
- Iya Kiva
- J. M. Lotman
- J.B Nguyễn Hữu Vinh
- Jacques Attali
- Jacques Prévert
- Jake Johnson
- James Borton
- James Daniel Spears
- James G. Zumwalt
- James Grossman
- James Joyce
- James Poniewozik
- James Stavridis
- James WrightJuan Felipe Herrera
- Janos Kornai
- Jared Carters
- Jason Lopata
- Jason Morris-Jung
- Jay Nordlinger
- Jaya K.
- Jean Chesnaux
- Jean d'Ormesson
- Jean Piaget
- Jean Przyluski
- Jean Toomer
- Jean-Jacques Brochier
- Jean-Jacques Roth
- Jean-Louis Rocca
- Jean-Luc Chalumeau
- Jean-Marc Roberts
- Jean-Patrick Géraud
- Jean-Paul Sartre
- Jefferson Cowie
- Jeffrey Hanfover
- Jeffrey Nall
- Jessica Swoboda
- Jessie Yeung
- Jiayang Fan
- Jimmy Carter
- Joan Hua
- João Guimarães Rosa
- Joaquin Nguyễn Hòa
- John Barrow
- John Cheever
- John Freeman
- John Keane
- John McCain
- Jon Fosse
- Jonathan Dee
- Jonathan London
- Jörg Wischermann
- Jorge Amado
- Jorge Luis Borges
- Joschka Fischer
- Josée Lapointe
- Joseph Wong
- Joseph Wright
- Josh Rogin
- Joshua Rothman
- Juan Pablo Cardenal
- Juan Pablo Cardenal & Heriberto Araújo
- Julia Cagé
- Julio Cortázar
- Jun’ichiro Tanizaki
- Kahil Gibral
- Kai Hoàng
- Kale
- Kalynh Ngô
- Kamel Daoud
- Kao Phú
- Kap Seol
- Karel Appel
- Karen Tongson
- Kate Chopin
- Kazuo Shiraga
- Kenneth Nguyen
- Keorapetse Kgositsile
- Kerstin Holm
- Kều Jang
- Kha Lương Ngãi
- Khái Hưng
- Khaly Chàm
- Khang Quốc Ngọc
- Khánh
- Khánh Bình
- Khánh Duy
- Khánh Ly
- Khánh Mai
- Khanh Nguyen
- Khanh Pham
- Khánh Phương
- Khánh Trâm
- Khánh Trường
- Khét
- Khế Iêm
- Khiêm Nhu
- Khổng Đức Thiêm
- Khuất Đẩu
- Khuê Phạm
- Khuyết Thư
- Kiệm Hoàng
- Kiến Văn
- Kiệt Anh Hùng
- Kiệt Tấn
- Kiều Duy Vĩnh
- Kiều Loan
- Kiều Mai Sơn
- Kiều Maily
- Kiều Phong
- Kiều Thị An Giang
- Kim Ân
- Kim Chi
- Kim Dung
- Kim Hạnh
- Kim Thúy
- Kim Trần
- Kinh Bắc
- Kính Hòa
- Klaus Wiegerefe
- Kúm
- Kurt-Martin Mayer
- Kỳ Duyên
- Kyoko Numano
- L. N. Tolstoy
- L. V. H.
- La Khắc Hoà
- La Khắc Hòa
- Lã Nguyên
- Lại Nguyên Ân
- Lam Điền
- Lam Ngọc
- Lam Thái Hòa
- Lan Nguyên
- Lang Anh
- Langston Hughes
- LAP
- Larry Diamond
- Lars Vargö
- Laura Cappelle
- Laurent Sagalovitsch
- Lawrence Ferlinghetti
- Lâm Chương
- Lâm Duyên
- Lâm Hạnh
- Lâm Lê
- Lâm Ngân Mai
- Lâm Quang Mỹ
- Lâm Thị Mỹ Dạ
- Leon Trotsky
- Leonard Cohen
- Lê An Thế
- Lê Anh Hoài
- Lê Anh Hùng
- Lê Ân
- Lê Bá Đảng
- Lê Bích Vượng
- Lê Chiều Giang
- Lê Công Định
- Lê Công Giàu
- Lê Công Tư
- Lê Ðình Nhất Lang
- Lê Dũng
- Lê Duy Nam
- Lê Đạt
- Lê Đăng Doanh
- Lê Đình Cai
- Lê Đình Khẩn
- Lê Đình Thắng
- Lê Đỗ Huy
- Lê Đức Dục
- Lê Đức Thôn
- Lê Giang Trần
- Lê Hải
- Lệ Hằng
- Lê Hiệp
- Lê Hoài Nguyên
- Lê Hoàng Diễm Trang
- Lê Hoàng Lân
- Lê Học Lãnh Vân
- Lê Hồ Quang
- Lê Hồng Hà
- Lê Hồng Hiệp
- Lê Hồng Lâm
- Lê Hùng
- Lê Hùng Vọng
- Lê Huyền Ái Mỹ
- Lê Huỳnh Lâm
- Lê Hữu
- Lê Hữu Khoá
- Lê Hữu Khóa
- Lê Hữu Nam
- Lê Kế Lâm
- Lê Khải
- Lê Kim Duy
- Lê Ký Thương
- Lê Lạc Giao
- Lê Luân
- Lê Mã Lương
- Lê Mai
- Lê Mai Lĩnh
- Lê Mạnh Chiến
- Lê Mạnh Đức
- Lê Minh Chánh
- Lê Minh Hà
- Lê Minh Hiền
- Lê Minh Khuê
- Lê Minh Phong
- Lê Ngân Hằng
- Lê Ngọc Luân
- Lê Ngọc Sơn
- Lê Nguyễn
- Lê Nguyễn Duy Hậu
- Lê Nguyễn Hương Trà
- Lê Nguyên Long
- Lê Nguyên Vỹ
- Lê Như Bình
- Lê Oa Đằng
- Lê Phan
- Lê Phú Khải
- Lê Quang
- Lê Quang Đức
- Lê Quảng Hà
- Lê Quang Hợp
- Lê Quang Thành
- Lê Quân
- Lê Quốc Anh
- Lê Quỳnh
- Lê Quỳnh Mai
- Lê Sa Long
- Lê Si Na
- Lê Sơn
- Lê Tất Đạt
- Lê Tất Điều
- Lê Thanh Dũng
- Lê Thanh Hải
- Lê Thanh Phong
- Lê Thanh Trường
- Lê Thân
- lê thi diem thuý
- Lê Thị Hồng Minh
- Lê Thị Huệ
- Lê Thị Hường
- Lê Thị Oanh
- Lê Thị Thấm Vân
- Lê Thiết Cương
- Lê Thiếu Nhơn
- Lê Thọ Bình
- Lê Thời Tân
- Lê Thời Thôi
- Lê Thu Hiền
- Lê Thúy Bảo Liên
- Lê Tiên Long
- Lê Trí Tuệ
- Lê Trinh
- Lê Trọng Nghĩa
- Lê Trọng Nguyễn
- Lê Trung Tĩnh
- Lê Trường Thanh
- Lê Tuấn Huy
- Lê Tuyết Hạnh
- Lê Văn Bỉnh
- Lê Văn Hảo
- Lê Văn Hiếu
- Lê Văn Hòa
- Lê Văn Luân
- Lê Văn Sơn
- Lê Văn Trung
- Lê Văn Tùng
- Lê Vĩnh Tài
- Lê Vĩnh Triển
- Lê Vũ Trường Giang
- Lê Xuân Khoa
- Lê Xuyên
- Li Edelkoort
- Li Zhongqin
- Liêu Diệc Vũ
- Liêu Thái
- Liễu Trương
- Linh Nguyên
- Linh Văn
- Linh Vân
- Linh-Chân Brown
- LKH
- Lorca
- Louis Aragon
- Louise Glück
- Lộc Vàng
- Luân Hoán
- Ludwig von Mises
- Luke Hunt
- Luke Turner
- Lữ Kiều
- Lữ Quỳnh
- Lương Đào
- Lương Thiệu Quân
- Lương Thư Trung
- Lưu Á Châu
- Lưu Bình Nhưỡng
- Lưu Diệu Vân
- Lưu Đức Trung
- Lưu Hà
- Lưu Hiểu Ba
- Lưu Khánh Thơ
- Lưu Mê Lan
- Lưu Minh Hải
- Lưu Na
- Lưu Nhi Dũ
- Lưu Quang Vũ
- Lưu Thuỷ Hương
- Lưu Thủy Hương
- Lưu Trọng Văn
- Lưu Uyên Khôi
- Lý Đợi
- Ly Hoàng Ly
- Lý Ngang
- Ly Phạm
- Lý Quang Hoàn
- Lý Thanh
- Lý Tiến Dũng
- Lý Toàn Thắng
- Lý Trực Dũng
- Lý Xuân Hải
- Lydia Davis
- Lynh Bacardi
- LysP
- M. Gorky
- M.L. Gasparov
- Mạc Phong Tuyền
- Mạc Văn Trang
- Mạc Việt Hồng
- Mạch Nha
- Mạch Quang Thắng
- Madeleine Riffaud
- Mai An Nguyễn Anh Tuấn
- Mai Anh Tuấn
- Mai Bá Ấn
- Mai Bá Kiếm
- Mai Chanh
- Mai Hiền
- Mai Khôi
- Mai Kim Ngọc
- Mai Nhật
- Mai Ninh
- Mai Quốc Ấn
- Mai Quỳnh
- Mai Quỳnh Nam
- Mai Sơn
- Mai Thái Lĩnh
- Mai Thanh Sơn
- Mai Thảo
- Mai Tú Ân
- Mai Văn Hoan
- Mai Văn Phấn
- Mai Văn Tính
- Maki Starfield
- Mamleev
- Mạnh Kim
- Marc Andrus
- Marcel Reich-Ranicki
- Marci Shore
- Marco Ferrarese
- Margarita Lyutova
- Maria Donovan
- Maria Ressa
- Mario Vargas Llosa
- Marion Hennebert
- Mark B. Hamilton
- Mark Binelli
- Mark Frankland
- Mark Osaki
- Mark Strand
- Marta Hillers
- Martin Jankowski
- Martin Kulldorff
- Marty Robbins
- Mary Morose
- Mary Walsh
- Mathias Mayer
- Matthew Clayfield
- Matthew Crawford
- Maurice Blanchot
- Maximilian Steinbeis
- May
- Maya Angelou
- Mặc Đỗ
- Mặc Lâm
- Mân Côi
- McAmmond Nguyễn Thị Tư
- Media Văn Việt
- Michael Burawoy
- Michael Scammell
- Miêng
- Mike Ives
- Mikhail Shishkin
- Mikhail Viktorovich Zygar
- Milan Kundera
- Mimmi Diệu Hường Bergström
- MInh Anh
- Minh Huệ
- Minh Hùng
- Minh Luật
- Minh Quang – Lê Chiên
- Minh Quang Ho
- Minh Tâm
- Minh Thùy
- Minh Thư
- Minh Toàn
- Minh Tuấn
- Monica Berlin
- Mỹ Hằng
- Mỹ Lan
- N. S. Khrushchev
- Nam Dao
- Nam Dao Nguyễn Mạnh Hùng
- Nam Đan
- Nam Đông
- Nam Nguyên
- Nam Sơn
- Naowarat Pongpaiboon
- Natalia lacovelli
- Nataliya Zhynkina
- Natsume Sōseki
- Nay Aung
- ng. anhanh
- Ng.Uyển Nicole Dương
- Ngải Vị VỊ
- Ngân Xuyên
- Nghệ thuật
- Nghiêm Lương Thành
- Nghiêm Phương Mai
- Nghiêm Xuân Hồng
- Nghiên Cứu Phê Bình
- Ngo Thu
- Ngọc Anh
- Ngọc Duy Phan
- Ngoc Hien Bui
- Ngọc Linh
- Ngô Anh Tuấn
- Ngô Bảo Châu
- Ngô Đình Thẩm
- Ngô Đồng
- Ngô Hương Giang
- Ngô Khắc Tài
- Ngộ Không Phí Ngọc Hùng
- Ngô Liêm Khoan
- Ngô Minh
- Ngô Minh Khôi
- Ngô Ngọc Loan
- Ngô Ngọc Trai
- Ngô Nguyên Dũng
- Ngô Nhật Đăng
- Ngô Quốc Phương
- Ngô Quốc Thịnh
- Ngô Thế Vinh
- Ngô Thị Kim Cúc
- Ngô Thị Thanh Lịch
- Ngô Tùng Phong
- Ngô Tự Lập
- Ngô Văn
- Ngô Văn Giá
- Ngô Viết Nam Sơn
- Ngô Viết Trọng
- Ngô Vĩnh Long
- Ngô Xuân Hội
- Ngô Xuân Phúc
- Ngô Xuân Thảo
- Ngu Yên
- Nguyen Duc Thanh
- Nguyễn Hải Hoành
- Nguyễn Anh Dũng
- Nguyễn Anh Tuấn
- Nguyễn Anh Tuấn - đạo diễn
- Nguyễn Bá Chung
- Nguyễn Bách Việt
- Nguyễn Bảo Chân
- Nguyễn Bắc Sơn
- Nguyên Bình
- Nguyên Cầm
- Nguyên Cẩn
- Nguyên Chánh
- Nguyễn Chí Hoan
- Nguyễn Chí Thuật
- Nguyễn Chí Trung
- Nguyễn Chí Tuyến
- Nguyễn Chinh Trung
- Nguyễn Cung Thông
- Nguyễn Cường
- Nguyễn Danh Bằng
- Nguyễn Danh Huế
- Nguyễn Danh Lam
- Nguyễn Ðăng Thường
- Nguyễn Duy
- Nguyễn Dương Quang
- Nguyễn Đạt
- Nguyễn Đắc Kiên
- Nguyễn Đắc Xuân
- Nguyễn Đăng Điệp
- Nguyễn Đăng Hưng
- Nguyễn Đăng Khoa
- Nguyễn Đăng Mạnh
- Nguyễn Đăng Na
- Nguyễn Đăng Quang
- Nguyễn Đăng Thường
- Nguyễn Đình Ấm
- Nguyễn Đình Bin
- Nguyễn Đình Bổn
- Nguyễn Đình Chú
- Nguyễn Đình Cống
- Nguyễn Đình Đăng
- Nguyễn Đình Huỳnh
- Nguyễn Đình Thắng
- Nguyễn Đình Thi
- Nguyễn Đình Toàn
- Nguyễn Đổng Chi
- Nguyễn Đông Thức
- Nguyễn Đức
- Nguyễn Đức Dương
- Nguyễn Đức Hiệp
- Nguyễn Đức Mậu
- Nguyễn Đức Sơn
- Nguyễn Đức Thắng
- Nguyễn Đức Tiến
- Nguyễn Đức Tùng
- Nguyễn Đức Tường
- Nguyễn Gia Trí
- Nguyên Giác
- Nguyên Giác Phan Tấn Hải
- Nguyễn Hà Luân
- Nguyễn Hải Hoành
- Nguyễn Hải Yến
- Nguyễn Hàn Chung
- Nguyễn Hiến Lê
- Nguyễn Hoa Lư
- Nguyễn Hoài Nam
- Nguyễn Hoài Văn
- Nguyễn Hoài Vân
- Nguyễn Hoàn
- Nguyễn Hoàn Nguyên
- Nguyễn Hoàng Ánh
- Nguyễn Hoàng Anh Thư
- Nguyễn Hoàng Diệu Thủy
- Nguyễn Hoàng Diệu Thúy
- Nguyễn Hoàng Giao
- Nguyễn Hoàng Linh
- Nguyễn Hoàng Trung
- Nguyễn Hoàng Văn
- Nguyễn Hồng Anh
- Nguyễn Hồng Giao
- Nguyễn Hồng Hưng
- Nguyễn Hồng Lam
- Nguyễn Hồng Nhung
- Nguyễn Hồng Thục
- Nguyễn Huệ Chi
- Nguyễn Hùng
- Nguyễn Huy Hoàng
- Nguyễn Huy Thiệp
- Nguyễn Huy Vũ
- Nguyên Hưng
- Nguyễn Hưng Quốc
- Nguyễn Hương
- Nguyễn Hữu Đễ
- Nguyễn Hữu Hồng Minh
- Nguyễn Hữu Liêm
- Nguyễn Hữu Nhật
- Nguyễn Hữu Sơn
- Nguyễn Hữu Thiết
- Nguyễn Hữu Việt Hưng
- Nguyễn Hữu Vinh
- Nguyễn kc Hậu
- Nguyễn Khải
- Nguyễn Khánh Duy
- Nguyễn Khánh Trường
- Nguyễn Khắc An
- Nguyễn Khắc Bình
- Nguyễn Khắc Mai
- Nguyễn Khắc Phê
- Nguyễn Khắc Phi
- Nguyễn Khắc Phục
- Nguyễn Khiêm
- Nguyễn Khôi
- Nguyễn Kiến Phước
- Nguyễn Kiều Dung
- Nguyễn Kiều Hưng
- Nguyên Lạc
- Nguyễn Lãm Thắng
- Nguyễn Lan Phương
- Nguyễn Lân Bình
- Nguyễn Lân Thắng
- Nguyễn Lê Hồng Hưng
- Nguyễn Lệ Uyên
- Nguyễn Linh Giang
- Nguyễn Linh Quang
- Nguyễn Lộ Trạch
- Nguyễn Luận
- Nguyễn Lương Hải Khôi
- Nguyễn Lương Ngọc
- Nguyễn Lương Vỵ
- Nguyễn Mai
- Nguyễn Man Nhiên
- Nguyễn Mạnh An Dân
- Nguyễn Mạnh Côn
- Nguyễn Mạnh Đẩu
- Nguyễn Mạnh Tiến
- Nguyễn Manh Trinh
- Nguyễn Mạnh Trinh
- Nguyễn Mạnh Tuấn
- Nguyễn Mạnh Tường
- Nguyễn Minh Anh
- Nguyễn Minh Hòa
- Nguyễn Minh Kính
- Nguyễn Minh Nhị
- Nguyễn Minh Nhựt
- Nguyễn Minh Thuyết
- Nguyễn Mộng Giác
- Nguyên Ngọc
- Nguyễn Ngọc Chu
- Nguyễn Ngọc Giao
- Nguyễn Ngọc Hoa
- Nguyễn Ngọc Lanh
- Nguyễn Ngọc Liễm
- Nguyễn Ngọc Lung
- Nguyễn Ngọc Tâm
- Nguyễn Ngọc Thiện
- Nguyễn Ngọc Tú Anh
- Nguyễn Ngọc Tư
- Nguyên Nguyên
- Nguyễn Nguyên Bình
- Nguyễn Nhật Tín
- Nguyên Nhi
- Nguyễn Như Huy
- Nguyễn Phạm Hùng
- Nguyễn Phú Yên
- Nguyễn Phúc Vĩnh Ba
- Nguyễn Phượng
- Nguyễn Phương Đình
- Nguyễn Phương Mai
- Nguyễn Phương Mạnh
- Nguyễn Quang
- Nguyễn Quang A
- Nguyễn Quang Bình
- Nguyễn Quang Duy
- Nguyễn Quang Dy
- Nguyễn Quang Đồng
- Nguyễn Quang Hồng
- Nguyễn Quang Hưng
- Nguyễn Quang Lập
- Nguyễn Quang Thạch
- Nguyễn Quang Thân
- Nguyễn Quang Thiều
- Nguyễn Quang VInh
- Nguyễn Quân
- Nguyễn Quốc Lâm
- Nguyễn Quốc Thái
- Nguyễn Quốc Toàn
- Nguyễn Quốc Trụ
- Nguyễn Quốc Tuấn
- Nguyên Sa
- Nguyễn Sĩ Dũng
- Nguyễn Sơn Lâm
- Nguyễn Sỹ Phương
- Nguyễn Sỹ Tế
- Nguyễn Tà Cúc
- Nguyễn Tài Cẩn
- Nguyễn Tấn Cứ
- Nguyễn Tất Nhiên
- Nguyễn Thạch Giang
- Nguyễn Thái Hòa
- Nguyễn Thái Hợp
- Nguyễn Thái Sơn
- Nguyễn Thái Tuấn
- Nguyễn Thanh Bình
- Nguyễn Thanh Châu
- Nguyễn Thanh Giang
- Nguyễn Thanh Hiện
- Nguyễn Thanh Hùng
- Nguyễn Thanh Huy
- Nguyễn Thanh Huyền
- Nguyễn Thanh Mỹ
- Nguyễn Thành Nam
- Nguyễn Thanh Nghị
- Nguyễn Thanh Nguyệt
- Nguyễn Thành Phong
- Nguyễn Thanh Sơn
- Nguyễn Thành Sơn
- Nguyễn Thanh Tâm
- Nguyễn Thành Thi
- Nguyễn Thanh Tuyền
- Nguyễn Thanh Văn
- Nguyễn Thanh Việt
- Nguyễn Thế Hùng
- Nguyễn Thế Thanh
- Nguyễn Thị Bích Hậu
- Nguyễn Thị Bích Ngà
- Nguyễn Thị Bình
- Nguyễn thị Cỏ May
- Nguyễn Thị Dư Khánh
- Nguyễn Thị Hải
- Nguyễn Thị Hậu
- Nguyễn Thị Hiền
- Nguyễn Thị Hoàng
- Nguyễn Thị Hoàng Bắc
- Nguyễn Thị Khánh Minh
- Nguyễn Thị Khánh Trâm
- Nguyễn Thị Kim Chi
- Nguyễn Thị Kim Phụng
- Nguyễn Thị Minh Ngọc
- Nguyễn Thị Minh Thương
- Nguyễn Thị Ngọc Hải
- Nguyễn Thị Ngọc Nhung
- Nguyễn Thị Oanh
- Nguyễn Thị Phước
- Nguyễn Thị Thanh Bình
- Nguyễn Thị Thanh Hải
- Nguyễn Thị Thanh Lưu
- Nguyễn Thị Thanh Xuân
- Nguyễn Thị Thanh Yến
- Nguyễn Thị Thảo An
- Nguyễn Thị Thúy Hạnh
- Nguyễn Thị Thùy Linh
- Nguyễn Thị Thụy Vũ
- Nguyễn Thị Thuyền
- Nguyễn Thị Tịnh Thy
- Nguyễn Thị Từ Huy
- Nguyễn Thị Vinh
- Nguyễn Thiện Tống
- Nguyễn Thiện Tơ
- Nguyễn Thói Đời
- Nguyễn Thông
- Nguyễn Thu Quỳnh
- Nguyễn Thu Trang
- Nguyễn Thùy Dương
- Nguyễn Thúy Hạnh
- Nguyễn Thụy Long
- Nguyễn Thuỵ Phương
- Nguyễn Thùy Song Thanh
- Nguyễn Thỵ
- Nguyễn Thy Anh
- Nguyễn Tiến Dũng
- Nguyễn Tiến Lập
- Nguyễn Tiến Trung
- Nguyễn Tiến Văn
- Nguyễn Trần Bạt
- Nguyễn Tri Phương Đông
- Nguyễn Triệu Nam
- Nguyễn Trọng Bình
- Nguyễn Trọng Chức
- Nguyễn Trọng Huân
- Nguyễn Trọng Khôi
- Nguyễn Trọng Tạo
- Nguyễn Trung
- Nguyễn Trung Bảo
- Nguyễn Trung Dân
- Nguyễn Trung Hiếu
- Nguyễn Trung Kiên
- Nguyễn Trung Thuần
- Nguyễn Trường Giang
- Nguyễn Trường Huy
- Nguyễn Trường Uy
- Nguyễn Tuấn
- Nguyễn Tuấn Anh
- Nguyễn Tuấn Khoa
- Nguyễn Tùng
- Nguyễn Tùng Linh
- Nguyễn Tuyết Lan
- Nguyễn Tuyết Lộc
- Nguyễn Tư Nghiêm
- Nguyễn Tử Siêm
- Nguyễn Tường Bách
- Nguyễn Tường Thiết
- Nguyễn Tường Thụy
- Nguyễn Ước
- Nguyễn Vạn Phú
- Nguyễn Văn
- Nguyễn Văn Ba
- Nguyễn Văn Chính
- Nguyễn Văn Ðậu
- Nguyễn Văn Dũng
- Nguyễn Văn Đài
- Nguyễn Văn Gia
- Nguyễn Văn Hạnh
- Nguyễn Văn Hiệp
- Nguyễn Văn Hòa
- Nguyễn Văn Hùng
- Nguyễn Văn Huyên
- Nguyễn Văn Lợi
- Nguyễn Văn Lục
- Nguyễn Văn Miếng
- Nguyễn Văn Nghệ
- Nguyễn Văn Nho
- Nguyễn Văn Phong
- Nguyễn Văn Phú
- Nguyễn Văn Phước
- Nguyễn Văn Sâm
- Nguyễn Văn Sơn
- Nguyễn Văn Tao
- Nguyễn Văn Thiệu
- Nguyễn Văn Thọ
- Nguyễn Văn Trọng
- Nguyễn Văn Trung
- Nguyễn Văn Tuấn
- Nguyễn Văn Vĩnh
- Nguyễn Văn Xuân
- Nguyễn Vi Khải
- Nguyễn Vi Yên
- Nguyễn Viện
- Nguyễn Việt Anh
- Nguyễn Việt Chiến
- Nguyễn Viết Lãm
- Nguyễn Vĩnh Nguyên
- Nguyễn Vũ Hiệp
- Nguyễn Vũ Tiềm
- Nguyễn Vỹ
- Nguyễn Vy Khanh
- Nguyễn Xuân Diện
- Nguyễn Xuân Hằng
- Nguyễn Xuân Hoàng
- Nguyễn Xuân Hưng
- Nguyễn Xuân Khánh
- Nguyễn Xuân Khoát
- Nguyễn Xuân Nghĩa
- Nguyễn Xuân Nha
- Nguyễn Xuân Quang
- Nguyễn Xuân Thiệp
- Nguyễn Xuân Thọ
- Nguyễn Xuân Tiệp
- Nguyễn Xuân Tường Vy
- Nguyễn Xuân Xanh
- Nguyễn Ý Thuần
- Nguyên Yên
- Nguyễn-Chương Mt
- Nguyễn-hòa-Trước
- Nguyệt Chu
- Nguyệt Quỳnh
- Nguyệt Vi
- Ngự Thuyết
- Người Buôn Gió
- Ngyễn Trung Bảo
- Nh. Tay Ngàn
- Nhã
- Nhã Ca
- Nhã Duy
- Nhã Thuyên
- Nhan Do Thanh
- Nhân Hồng
- Nhật Chiêu
- Nhật Lệ
- Nhất Linh
- Nhật Tiến
- Nhật Tuấn
- Nhất Uyên
- Nhị Linh
- Nhị Ngã
- Nhóm Vì một Hà Nội xanh
- Như Huy
- Như Không
- Như Quỳnh
- Như Quỳnh de Prelle
- Như Ý
- Nhược Thủy
- Niall Ferguson
- Nick Hilden
- Nicolas Casey
- Nikulin
- Nina McPherson
- Ninh Dương
- Ninh Kiều
- Nobert Hummelt
- Nông Hồng Diệu
- NP Phan
- Obama
- Ocean Vương
- Octavio Paz
- Ogden Nash
- Oksana Zabuzhko
- Oleg Kashin
- Ondrej Slowik
- onggiaolang
- Orlando Figes
- Orwell
- Oscar Salemink
- Oscar Wilde
- Pablo Neruda
- Pablo Picasso
- Palmer
- Patrick Frater
- Patrick Lodge
- Paul Auster
- Paul Celan
- Paul Éluard
- Paul Hoover
- Paul Mendez
- Paul Mozur
- Paul Theroux
- Paul-François Paoli
- Paulus Lê Sơn
- Pavel Basinsky
- Pavlo Vyshebaba
- Paweł Kubiak
- Pawel Kuczynski
- Paweł Łepkowski
- Percy Mabandu
- Pervez Hoodbhoy
- Peter B. Zinoman
- Peter Hansen
- Peter Harvey
- Peter Kleiner
- Peter Singer
- Phạm Anh Tuấn
- Phạm Biểu Tâm
- Phạm Cao Hoàng
- Phạm Châu
- Phạm Chí Dũng
- Phạm Chi Lan
- Phạm Chu Sa
- Phạm Công Luận
- Phạm Công Thiện
- Phạm Công Út
- Phạm Duy
- Phạm Duy Nghĩa
- Phạm Đình Trọng
- Phạm Đình Vy
- Phạm Đoan Trang
- Phạm Hải Anh
- Phạm Hải Âu
- Phạm Hiền Mây
- Phạm Hoàng Quân
- Phạm Hồng Sơn
- Phạm Hùng Việt
- Phạm Huy Thông
- Phạm Khiêm Ích
- Phạm Kiều Tùng
- Phạm Kỳ Đăng
- Phạm Lệ Quyên
- Phạm Lê Vương Các
- Phạm Linh
- Phạm Lưu Vũ
- Phạm Minh Hoàng
- Phạm Minh Ngọc
- Phạm Minh Quân
- Phạm Minh Trung
- Phạm Ngọc Lư
- Phạm Ngọc Thái
- Phạm Ngọc Tiến
- Phạm Nguyên Trường
- Phạm Ngữ
- Phạm Phan Long
- Phạm Phú Cường
- Phạm Phú Hải
- Phạm Phú Minh
- Phạm Phú Phong
- Phạm Phú Thứ
- Phạm Phú Viết
- Phạm Phúc Thịnh
- Phạm Phương
- Phạm Quang Ái
- Phạm Quang Long
- Phạm Quang Trung
- Phạm Quang Tuấn
- Phạm Sỹ Sáu
- Phạm Tăng
- Phạm Thành
- Phạm Thành Hưng
- Phạm Thanh Nghiên
- Phạm Thảo Nguyên
- Phạm Thế Cường
- Phạm Thị
- Phạm Thị Anh Nga
- Phạm Thị Hoài
- Phạm Thị Kiều Ly
- Phạm Thị Ngọc
- Phạm Thị Phương
- Phạm Thiên Ân
- Phạm Thiên Thư
- Phạm Tín An Ninh
- Phạm Toàn
- Phạm Trần
- Phạm Trọng Chánh
- Phạm Trung Nghĩa
- Phạm Tuấn
- Phạm Tư Thanh Thiện
- Phạm Tường Vân
- Phạm Văn
- Phạm Văn Khoái
- Phạm Văn Quang
- Phạm Văn Song
- Phạm Văn Tình
- Phạm Văn Vũ
- Pham Viem Phuong
- Phạm Viêm Phương
- Phạm Viết Đào
- Phạm Việt Hưng
- Phạm Vũ Lửa Hạ
- Phạm Xuân Đài
- Phạm Xuân Hùng
- Phạm Xuân Nguyên
- Phạm Xuân Trường
- Phan An Sa
- Phan Ba
- Phan Bội Châu
- Phan Cẩm Thượng
- Phan Châu Thành
- Phan Cự Đệ
- Phan Đạo
- Phan Đắc Lữ
- Phan Đình Diệu
- Phan Độc Lập
- Phan Hải-Đăng
- Phan Hồng Giang
- Phan Huy Dũng
- Phan Huy Đường
- Phan Huy Lê
- Phan Huyền Thư
- Phan Kế Toại
- Phan Khôi
- Phan Lặng Yên
- Phan Mạnh Quỳnh
- Phan Nam Sinh
- Phan Ngọc
- Phan Nguyên
- Phan Nhật Nam
- Phan Nhiên Hạo
- Phan Ni Tấn
- Phan Phương Đạt
- Phan Quang
- Phan Tấn Hải
- Phan Tấn Uẩn
- Phan Thanh Bình
- Phan Thắng
- Phan Thế Hải
- Phan Thị Hà Dương
- Phan Thị Kim Phúc
- Phan Thị Trọng Tuyển
- Phan Thị Vàng Anh
- Phan Thu Vân
- Phan Thúy Hà
- Phan Trang Hy
- Phan Trí Đỉnh
- Phan Trọng Hoàng Linh
- Phan Văn Giưỡng
- Phan Văn Song
- Phan Văn Thắng
- Phan Vũ
- Phan Xine
- Phan Xuân Sinh
- Phannguyên Psg
- Phanxipăng
- Phaolô VI
- Pháp Hoan
- Pháp Vân
- Phapxa Chan
- Phát biểu nhận giải Văn Việt
- Phil Caputo
- Philip Larkin
- Philip Roth
- Phong Linh
- Phong Nguyen
- Phong Quang
- Phố Văn
- Phú Quang
- Phù Sa
- Phúc Lai GB
- Phúc Tiến
- Phunchok Stobdan
- Phùng Anh Kiệt
- Phùng Hi
- Phùng Hoài Ngọc
- Phùng Học Vinh
- Phùng Ngọc Kiên
- Phùng Nguyễn
- Phùng Quán
- Phùng Thành Chủng
- Phùng Thị Hạ Nguyên
- Phùng Thị Như Hà
- Phuong Ta
- Phương Hương
- Phương Phương
- Phương Thảo
- Phương Thuý
- Phương Uy
- Pierre Darriulat
- Pierre Lemieux
- Prashanth Parameswaran
- Qladimir Pyljow
- Quách Hạo Nhiên
- Quách Tấn
- Quách Thoại
- Quảng Diệu Trần Bảo Toàn
- Quang Dũng
- Quang Đức
- Quang Minh
- Quang Phan
- Quảng Tánh Trần Cầm
- Quậy Nguyễn
- Quế Hương
- Quốc Dũng
- Quốc Phương
- Quốc Toản
- Quyên Di
- Quyên Hoàng
- Quỳnh Iris de Prelle
- Quỳnh Vi
- Rabindranath Tagore
- Rainer Maria Rilke
- Ralph Chaplin
- Rebecca Mead
- Rebecca Solnit
- Reiner Traub
- Remo Verdickt
- Riccardo Gazzaniga
- Richard C. Paddock
- Richard Millet
- Richard Serra
- Robert Desnos
- Robert McCrump
- Roger Vu
- Roland Barthes
- Romain Rolland
- Ronald F. Inglehart
- Ruben David Gonzalez Gallego
- Russell Edson
- Ruth Ingram
- Ryszard Legutko
- Salman Rushdie
- Salvatore Babones
- Sam Dresser
- Sạn chữ
- Sandra Kerschbaumer
- Sara Teasdale
- Sarah Pulliam Bailey
- Sarah Thornton
- Sáu Nghệ
- Sergio Bitar
- Shakespeare
- Shannon Van Sant
- Sheikha A
- Sheila Fischman
- Sheila Ngoc Pham
- Sheri Berman
- Shigeeda Yutaka
- Shirin Ebadi
- Shukshin
- Simon Johnson
- Sire Apm Lukwesa
- Slavoj Žižek
- Sohaniim
- Son Kieu Mai
- Song Chi
- Song Hà
- Song Nguyễn
- Song Phạm
- Song Phan
- Song Thao
- Số đặc biệt
- Sơn Ca
- Sơn Hoàng Liên
- Sơn Kiều Mai
- Sơn Nam
- Stefano Harney
- Stephan Koester
- Stephen B. Young
- Steve Earle
- Susan Sontag
- Suzuki Katsuhiko
- Sương Nguyệt Minh
- Sương Quỳnh
- Svetlana Alexievich
- Svetlana Alexievitch
- Svetlana Alexiévitch
- Sylvia Plath
- T. Đ.
- T.Vấn
- Tạ Anh Thư
- Tạ Chí Đại Trường
- Tạ Duy Anh
- Tạ Tỵ
- Tạ Văn Tài
- Tạ Văn Thông
- Tạ Xuân Hải
- Tadeusz Rósewicz
- Tam Ích
- Tamarchenko
- Tàn Tuyết
- Tanaami Keiichi
- Taras Shevchenko
- Tarik Khaldi
- Tăng Quang
- Tâm An
- Tâm Chánh
- Tâm Don
- Tâm Thường Định
- Tâm Việt
- Tấn An
- Teolinda Gersão
- Teresa Mỹ Chúc
- Thạch Đạt Lang
- Thạch Quỳ
- Thạch Thảo
- Thái Bá Tân
- Thái Bá Vân
- Thái Bảo
- Thái Hà
- Thái Hạo
- Thái Kế Toại
- Thái Kim Lan
- Thái Ngọc San
- Thái Sinh
- Thái Thanh
- Thái Thăng Long
- Thái Tuấn
- Thái Văn
- Thái Văn Đào
- Thái Vũ
- Thạnh Đà
- Thanh Hằng - Anh Khoa
- Thành Lộc
- Thanh Nam
- Thanh Ngọc
- Thanh Phương
- Thanh Tâm Tuyền
- Thanh Thảo
- Thanh Thuỷ
- Thanh Trúc
- Thanh Tùng
- Thanh Xuân
- Thanhhà Lại
- Thảo Dân
- Thao Dinh
- Thảo luận
- Thảo Nguyên
- Thảo Trường
- Thảo Vy
- Thẩm Đống
- Thận Nhiên
- Thân Trọng Mẫn
- Thân Trọng Sơn
- Thế Dũng
- Thế Giang
- Thế Quân
- THẾ THANH
- Thế Uyên
- Thi Hoàng
- Thi Nguyên
- Thi sỹ ỦA
- Thi Vũ
- Thích Nhất Hạnh
- Thích Nữ Chân Không
- Thích Phước An
- Thierry Leclère
- Thierry Lentz
- Thiên Di
- Thiên Điểu
- Thiền Lâm
- Thiền Nguyễn
- Thiên Thai
- Thiện Tùng
- Thiện Ý
- Thiết Thạch
- Thiếu Khanh
- Thiều Mai Lâm
- Tho Nguyen
- Thomas A. Bass
- Thomas Bo Pedersen
- Thomas Mahler
- Thomas S. Mullaney
- Thông Đặng
- Thơ
- Thu Phong
- Thu Vàng
- Thuận
- Thuần Ngô
- Thuận Paris
- Thuận Thiên
- Thục Quyên
- Thụy An
- Thùy Dung
- Thụy Khuê
- Thùy Linh
- Thụy My
- Thủy Tiên
- Thư Bạn Đọc
- Thường Quán
- Thy An
- Tịch Ru
- Tiet Hung Thai
- Tiêu Dao Bảo Cự
- Tiêu Kiện Sinh
- Tiểu Tử
- Tillman Miller
- Timothy Brennan
- Timothy Garton Ash
- Timothy Snyder
- Tina Hà Giang
- Tomas Tranströmer
- Tô Đăng Khoa
- Tô Hải
- Tô Hoàng
- Tố Hữu
- Tô Lan Hương
- Tô Ngọc Vân
- Tô Thẩm Huy
- Tô Thùy Yên
- Tô Văn Trường
- Tôi Đây
- Tôn Thất Thông
- Tống Văn Công
- Trà Đóa
- Trà Nhiên
- Tracy K. Smith
- Tran Dinh Dung
- Tran Nam Dung
- Trang Châu
- Trang Hạ
- Trang Thanh
- Trang Thế Hy
- Trangđài Glassey Trầnguyễn
- Trangđài Glasssey-Trầnguyễn
- Trao đổi
- Trầm Tử Thiêng
- Trần Anh Hùng
- Trần Bá Đại Dương
- Trần Bang
- Trần Bình Nam
- Trần C. Trí
- Trần Cao Lĩnh
- Trần Cao Tường
- Trần Công Tâm
- Trần Công Tín
- Trần Dạ Từ
- Trần Dần
- Trần Doãn Nho
- Trần Dũng Thanh Huy
- Trần Duy
- Trần Duy Phiên
- Trần Duy Trung
- Trần Đăng Khoa
- Trần Đăng Tuấn
- Trần Đĩnh
- Trần Đình Bút
- Trần Đình Hoành
- Trần Đình Lương
- Trần Đình Sơn Cước
- Trần Đình Sử
- Trần Đình Triển
- Trần Đình Trợ
- Trần Độ
- Trần Đồng Minh
- Trần Đức Anh Sơn
- Trần Đức Thảo
- Trần Đức Tiến
- Trần Đức Tín
- Trần Đức Toản
- Trần Gia Huấn
- Trần Gia Ninh
- Trần Hà Linh
- Trần Hạ Tháp
- Trần Hạ Vi
- Trần Hải
- Trần Hạnh
- Trần Hậu
- Trần Hoài Anh
- Trần Hoài Thư
- Trần Hoàng Phố
- Trần Hoàng Trúc
- Trần Hoàng Vy
- Trần Hùng
- Trần Huy Bích
- Trần Huy Minh Phương
- Trần Huy Quang
- Trần Huỳnh Duy Thức
- Trần Hữu Dũng
- Trần Hữu Khánh
- Trần Hữu Quang
- Trần Hữu Tá
- Trần Hữu Thục
- Trần Khánh Triệu
- Trần Kiêm Đoàn
- Trần Kiêm Trinh Tiên
- Trần Kim Trắc
- Trần Kỳ Trung
- Trần Lam
- Trần Lê Sơn Ý
- Trần Lương
- Trần Lý Trí Tân
- Trần Mạnh Hảo
- Trần Mạnh Tuấn
- Trần Minh Phi
- Trần Minh Quốc
- Trần Mộng Tú
- Trần Nam Bình
- Trần Ngân Hà
- Trần Nghi Hoàng
- Trần Ngọc Cư
- Trần Ngọc Hiếu
- Trần Ngọc Tuấn
- Trần Ngọc Vương
- Trần Nguyên Đán
- Trần Nhã Thụy
- Trần Nhương
- Trần Phong Giao
- Trần Phong Vũ
- Trần Quang Đức
- Trần Quang Lộc
- Trần Quốc Nam
- Trần Quốc Thuận
- Trần Quốc Toàn
- Trần Quốc Trọng
- Trần Quốc Vượng
- Trần Quyết Thắng
- Trân Sa
- Trần Song Hào
- Trần Thành
- Trần Thanh Ái
- Trần Thanh Cảnh
- Trần Thanh Huy
- Trần Thanh Vân
- Trần Thắng
- Trần Thế Vĩnh
- Trần Thị Băng Thanh
- Trần Thị Diệu Tâm
- Trần Thị Lai Hồng
- Trần Thị Lam
- Trần Thị NgH.
- Trần Thị Nguyệt Mai
- Trần Thị Phương Phương
- Trần Thị Thanh Thoả
- Trần Thị Trường
- Trần Thiện Đạo
- Trần Thùy Mai
- Trần Tiến
- Trần Tiễn Cao Đăng
- Trần Tiến Dũng
- Trần Tiễn Khanh
- Trần Tố Nga
- Trần Trọng Dương
- Trần Trọng Thức
- Trần Trọng Vũ
- Trần Trung Chính
- Trần Trung Đạo
- Trần Tuấn
- Trần Từ Mai
- Trần Vàng Sao
- Trần Văn Chánh
- Trần Văn Đỉnh
- Trần Văn Khê
- Trần Văn Minh
- Trần Văn Nam
- Trần Văn Thọ
- Trần Văn Thủy
- Trần Văn Tý
- Trần Vấn Lệ
- Trần Việt Hà
- Trần Viết Ngạc
- Trần Vinh Dự
- Trần Vũ
- Trần Vũ Hải
- Trần Vương Thuấn
- Trần Vương Thuận
- Trần Wũ Khang
- Trần Xuân Hoài
- Trần Xuân Linh
- Trần Xuân Lĩnh
- Trần Xuân Thảo
- Trần Yên Hòa
- Trần Yên Nguyên
- Trên
- Trên Facebook
- Trên Facebook/Minds
- Trên kệ sách
- Trên trang diaCRITICS
- Trí Hiệu Dân
- Triều Anh
- Triều Hoa Đại
- Triêu Nhan
- Triều Sơn
- Triệu Tử Dương
- Trịnh Anh Tuấn
- Trịnh Bá Phương
- Trịnh Bách
- Trịnh Cao Hòa Thanh
- Trịnh Chu
- Trịnh Công Sơn
- Trịnh Cung
- Trịnh Duy Kỳ
- Trịnh Hữu Long
- Trịnh Kim Tiến
- Trịnh Lữ
- Trịnh Minh Tuấn
- Trịnh Sơn
- Trịnh Thanh Thủy
- Trịnh Thu Tuyết
- Trịnh Vĩnh Phúc
- Trịnh Xuân Thuận
- Trịnh Xuân Thủy
- Trịnh Y Thư
- Trọng Anh
- Trọng Phú
- Trọng Thành
- Tru Sa
- Trúc Giang
- Trúc Thông
- Trúc Ty
- Trump
- Trung Bảo
- Trung Dũng Kqd
- Trùng Dương
- Trung Trung Đỉnh
- Trư Sa
- Trường An
- Trương Anh Ngọc
- Trương Anh Thụy
- Trương Chính
- Trương Duy Nhất
- Trương Đăng Dung
- Trương Điện Thắng
- Trương Đình Phượng
- Trương Hồng Quang
- Trương Huy San
- Trường Minh
- Trương Ngọc Chương
- Trương Nguyên
- Trương Nguyện Thành
- Trương Nhân Tuấn
- Trương Phượng
- Trương Quang
- Trương Quang Đệ
- Trương Quang Nhuệ
- Trương Quang Vĩnh
- Trương Thị Ngọc Hân
- Trương Thiên Phàm
- Trương Thu Hiền
- Trương Tố Hoa
- Trương Trọng Nghĩa
- Trương Tửu
- Trương Văn Dân
- Trương Văn Vĩnh
- Trương Vũ
- Trương Xuân Thiên
- Tú Mỡ
- Tù Quốc Hoài
- Tù Sâm
- Tú Trung Hồ
- Tuấn Duy
- Tuấn Khanh
- Tuân Nguyễn
- Tuấn Thảo
- Tuệ Anh
- Tuệ Đăng
- Tuệ Nguyên
- Tuệ Nhân
- Tuệ Nhật
- Tuệ Sĩ
- Tuệ Sỹ
- Tùng Dương Cola
- Tung Nguyen
- Turner
- Túy Hồng
- Tuyết Nghi
- Tư
- Từ Dung
- Tư liệu
- Tử Linh
- Từ Mai Trần Huy Bích
- Từ Quốc Hoài
- Từ Sâm
- Từ Thức
- Tưởng
- Tương Lai
- Umberto Eco
- Uông Tăng Kỳ
- Uông Triều
- Uyển Ca
- Uyên Nguyễn
- Uyên Thao
- Uyên Vũ
- V. Erofiev
- Vàng A Giang
- Varlam Shalamov
- Vasco Gargalo
- Vasily Makarovich
- Văn
- Văn Biển
- Văn Cao
- Văn Chinh
- Văn Công Hùng
- Văn Giá
- Văn học
- Văn học Miền Nam 54-75
- Văn Như Cương
- Văn Quang
- Văn Tâm
- Văn Việt
- Văn.
- Vấn đề hôm nay
- Vận Động Ứng Cử Đại Biểu Quốc Hội 2016
- Vân Hạ
- Vân Phi
- Velcrow Ripper
- Veronica Melkozerova
- Vi Lãng
- Vi Trần
- Vi Yên
- Viet Thanh Nguyen
- Viên Linh
- Việt Bách
- Việt Bình
- Việt Dzũng
- Việt Khang
- Việt Lang
- Việt Phương
- Viktor Maslov
- Vinh Anh
- Vĩnh Hảo
- Vĩnh Quyền
- Virginia Heffernan
- Virginia Woolf
- Vladimir Nabokov
- Võ An Đôn
- Võ Anh Minh
- Võ Anh Thơ
- Võ Bá Cường
- Võ Đắc Danh
- Võ Định Hình
- Võ Đức Phúc
- Võ Hồng
- Võ Huy Tâm
- Võ Hương Quỳnh
- Võ Kỳ Điền
- Võ Ngàn Sông
- Võ Phiến
- Võ Thị Hảo
- Võ Thị Thu Hằng
- Võ Tiến Cường
- Võ Tòng Xuân
- Võ Trí Hảo
- Võ Văn Quản
- Võ Văn Tạo
- Võ Văn Thôn
- Võ Xuân Quế
- Võ Xuân Sơn
- Volker Weidermann
- Volodymyr Vynnychenko
- Volodymyr Zelenskyy
- Vũ Bằng
- Vũ Biện Điền
- Vũ Cao Đàm
- Vũ Cát Tường
- Vũ Đình Hòe
- Vũ Đình Huỳnh
- Vũ Đình Liên
- Vũ Đình Phòng
- Vũ Đức Khanh
- Vũ Đức Phúc
- Vũ Đức Sao Biển
- Vu Gia
- Vũ Hà Văn
- Vũ Hạnh
- Vũ Hoàng Chương
- Vũ Hoàng Thư
- Vũ Hồng Ánh
- Vũ Huy Ngọc
- Vũ Huy Quang
- Vũ Khắc Hoè
- Vũ Khắc Khoan
- Vũ Kim Hạnh
- Vũ Kim Thu
- Vũ Lâm
- Vũ Lập Nhật
- Vũ My Lan
- Vũ Ngọc Giao
- Vũ Ngọc Hoàng
- Vũ Ngọc Tâm
- Vũ Ngọc Tiến
- Vũ Nho
- Vũ Oanh
- Vũ Quang Việt
- Vũ Quí Hạo Nhiên
- Vũ Quốc Ngữ
- Vũ Quỳnh Hương
- Vũ Quỳnh Nh.
- Vũ Thành Sơn
- Vũ Thanh Tâm
- Vũ Thanh Tùng
- Vũ Thành Tự Anh
- Vũ Thế Khôi
- Vũ Thị Hải
- Vũ Thị Nhuận
- Vũ Thị Phương Anh
- Vũ Thị Phương Lan
- Vũ Thị Thanh
- Vũ Thị Thanh Mai
- Vũ Thư Hiên
- Vũ Tiến Lập
- Vũ Trọng Khải
- Vũ Tuấn Hoàng
- Vũ Từ Trang
- Vũ Tường
- Vũ Viết Tuân
- Vũ Xuân Tửu
- Vương Bích Ngọc
- Vương Đan
- Vương Huy
- Vương Ngọc Minh
- Vương Tiểu Nhị
- Vương Trí Nhàn
- Vương Trọng
- Vương Trùng Dương
- Vương Trung Hiếu
- Vy Thảo
- W. H. Auden
- Wa Praong
- Walt Whitman
- Walter Isaacson
- Wayne Karlin
- Wells
- Wendy Barker
- Wilhelm Schmid
- Will Nguyen
- William Carlos Williams
- William Nee
- William Stafford
- William Stanley Merwin
- Winston Phan Đào Nguyên
- Wislawa Szymborska
- Wolf Biermann
- Wolfgang Borchert
- Wynn Gadkar Wilcox
- Xie Tao
- Xuân Ba
- Xuân Diệu
- Xuân Dương
- Xuân Đài
- Xuân Minh
- Xuân Phượng
- Xuân Sách
- Xuân Thọ
- Xuân Vũ
- Xương Văn
- Y Chan
- Ý Nhi
- Y Uyên
- Yanis Varoufakis
- Yevgeny Yevtushenko
- Yên Ba
- Yên Khắc Chính
- Yến Năng
- Yên San
- Yên San Thụy Miên
- Yiyun Li
- Yoko Ogawa
- Yōko Ogawa
- Yoko Tawada
- Young Sang Lee
- Yuliya Ilchuk
- Yuno Bigboi
- Yves Sintomer
- Yvette Tan
- Zac Herman
Que diêm thứ Tám (kỳ 6)
Tiểu thuyết của Văn Biển
16.
Thần Chết có vẻ nóng ruột, chốc chốc lại nhìn ra tấm cửa đá.
Thần Chết: Vâng, lẽ ra ông ta phải tới rồi. Lúc ở nhà tang lễ tôi tới rước đi, ông ta bảo nán lại một chút: “Bài điếu văn đang tới đoạn hay nhất...”.
Cụ có nhớ đoạn điếu văn đó không? Ai đó tò mò.
May quá tôi có ghi lại đây. Lấy trong túi áo ra một máy ghi âm nhỏ.
Trời đất, cụ hiện đại quá.
Sống thời nào theo thời ấy. Các dịch vụ phải theo kịp với thời đại. Đây, mời các vị nghe. Từ trong máy phát ra tiếng người đang đọc điếu văn tới đoạn: “… Đồng chí Thế Đạt mất đi, Đảng, Nhà nước mất đi một lãnh đạo tài năng, tâm huyết. Bạn bè mất đi một đồng chí tốt, vui cùng chung hưởng, hoạn nạn cùng nhau chia sẻ, luôn dành gánh nặng về phần mình. Gia đình mất đi người con chí hiếu, vợ con mất đi người bạn người cha người thầy mẫu mực...”. Nhiều tiếng khóc bật ra. Tiếng Thần Chết từ trong máy: Ông Thế Đạt. Sẵn sàng rồi chứ. Tiếng Thế Đạt. Điếu văn sắp tới đoạn quan trọng nhất nói về công lao tôi cống hiến cho Đảng. Ông chờ một tí.
Tiếng Thần Chết: Tôi tưởng những bài điếu văn như thế này ông nghe hàng chục, hàng trăm lần rồi. Tiếng Thế Đạt. Ông đúng là Thần Chết, chăm chăm chờ người ta chết rồi lôi cổ đi chẳng tâm lý chút nào. Ông cứ đi trước thế nào tôi cũng tới chỗ cần phải tới. Tiếng máy ghi âm tắt.
Ai đó trong phòng chờ: Đúng như cụ nói, bài điếu văn đó đọc cho bất cứ ai cũng được, miễn người chết có chức vụ, có ghế ngồi.
Nếu phải tay Chủ tịch Hội nhà văn viết thì khỏi chê. Có thể còn hay hơn.
Đúng, tay ấy có tay nghề cao. Bài nào cũng hay. Được lòng cả người sống lẫn người chết.
Đó là cái tài trời phú. Không phải ai cũng viết được đâu.
Bỗng có tiếng cồng gõ cửa.
Tấm cửa đá được nâng lên. Một người đàn ông trạc ngoài năm mươi đĩnh đạc bước vào.
Thần Chết: Thế mà tôi cứ lo anh tìm đường không ra.
Thế Đạt: Mọi con đường đều dẫn đến La mã cụ ạ.
Xem ông ra đi có vẻ còn bịn rịn lắm.
Tôi đang làm việc rất tốt. Thế rồi bỗng nhiên cụ tới. Ít ra tôi cũng còn vài mươi năm phục vụ nhân dân, phục vụ Đảng.
Có phải trên ấy ông là Phó Chủ tịch tỉnh kiêm Viện trưởng Viện khoa học không?
Và sắp tới chắc chắn tôi sẽ còn giữ những trọng trách cao hơn. Hiện nay trên đó đang có khuynh hướng cấy cán bộ khoa học vào các cấp lãnh đạo mà tôi lại đang là cán bộ trong diện quy hoạch. Rồi từ đó chuyện vào Trung ương, sau đó vài năm là Bộ Chính trị. Một tương lai tươi sáng đang trong tầm tay. Thế mà bỗng dưng ông tới...
Nhưng ông bạn quên mất chữ trên ấy hay dùng... “đầu tiên” là... Với lại còn các mối quan hệ phe nhóm chằng chịt. Ông cứ nghĩ đường vào Bộ Chính trị thênh thang tám thước. Ai muốn vô cũng được, còn xơi... Ai đó ngồi ở băng ghế phòng chờ nói.
Tôi chỉ có bổn phận rước các linh hồn tới số tới một nơi hoàn toàn yên tĩnh. Mời ông tới bàn cụ Thường trực làm thủ tục nhập hộ khẩu.
Thế Đạt đi về phía bàn Thường trực.
Ông cho biết họ tên.
Thế Đạt cụ ạ! Rút ngắn từ cái tên “Thế nào cũng thành đạt”. Nhưng mới nửa đường. Đúng là đời người sống chết không biết thế nào mà lường được...
Còn chức vụ của ông?
Thế Đạt: Trên kia bao giờ người ta cũng gọi tôi là giáo sư tiến sĩ. Hoặc là giáo sư viện trưởng... Nếu không ra đi một cách tức tưởi như thế này thì chỉ mươi năm nữa sẽ là viện sĩ thông tấn hoặc viện sĩ hàn lâm của một vài nước anh em. “Giáo sư viện sĩ”...
Những điều ông vừa nói đó khi xuống dưới này người ta không quan tâm tới.
Đấy, không gì khốn nạn bằng cái chết.
Tôi nghĩ đó là quan niệm của mỗi người.
Ngoài cửa có hai tên quỷ sứ lởn vởn như đang chờ ai. Cụ Thường trực quay lại nói với Thế Đạt: Ông có quen với mấy tên đang ở ngoài sân? Hình như mấy hôm nay họ đang đợi ông. Chúng lẩn quẩn ở đây từ sáng tới tối.
Thế Đạt nhìn ra cửa thấy hai tên quỷ, rùng mình: Không... bạn bè tôi trên đó toàn là các quan chức từ tỉnh trở lên.
Ông có bà con bạn bè thân thiết dưới này không?
Có nhiều chứ cụ, tôi muốn biết cô Hằng Nga hiện nay ra sao.
Cô ấy là...
Chúng tôi đang sống hạnh phúc với nhau được vài năm thì cô ấy bỏ đi.
Vẫn thường tới đây. Kìa, thiêng thật. Vừa mới nhắc cô ấy đã có mặt. Thế nào ổn chứ cô? Cụ Thường trực hỏi Hằng Nga đang dẫn Khánh vô.
Dạ, không ổn cũng phải ổn. Hôm nọ cháu có nói ở nước Nga trước đây có nữ tài tử dạy hổ. Loại này thì ăn nhằm gì.
Cụ Thường trực nói với Khánh: Sao, anh bạn không đòi sửa tấm cửa nữa chứ?
Khánh cười: Bây giờ giá cụ có thuê bạc tỷ tôi cũng không làm. Đúng chẳng ai như tôi, tự dưng mua dây buộc vào người.
Cô giỏi thực. Hôm nay cô định trả anh chàng lại cho tôi à. Có vội quá không?
Chưa ạ. Bao giờ ngựa thật thuần.
Cụ Thường trực hất hàm ra hiệu cho Hằng Nga: Kìa, cô có khách quen đấy.
Thế Đạt từ nãy giờ cứ ngỡ ngàng nhìn nàng. Hình như bao năm tháng trên kia ông hầu như không có thì giờ để quan tâm tới chuyện xảy ra giữa hai người. Danh, lợi chiếm hết thì giờ và tâm trí ông. Hơn mươi năm trước nàng là “sở hữu” của mình. Hạnh phúc không phải trong tầm tay mà trong lòng bàn tay. Nhưng rồi ngày vui chẳng tày gang... Xuống dưới này nàng càng trẻ, càng đẹp hơn... Ông chợt kêu lên: Ồ, Hằng Nga. Em vẫn như ngày nào, không hề thay đổi, không nhận ra anh à.
Hằng Nga nhìn Thế Đạt rồi lạnh lùng: Tôi không quen biết ông.
Khánh kêu lên: Kìa, xin chào thủ trưởng. Khánh đầu bò đây mà.
Thế Đạt bắt tay Khánh, nhưng hai bàn tay Khánh bị trói: Tôi nhận ra cậu ngay. Chỉ hai tay Khánh. Nhưng sao lại thế này?
Thủ trưởng chưa biết, tôi là tù binh của cô ấy.
Hằng Nga muốn thoát khỏi tình thế không mấy hay ho này. Cô nói với Cụ Thường trực: Cụ ạ, kho bổi đã sắp xếp xong. Cụ giao cho việc khác.
Sắp tới có cuộc gặp mặt Ngọc Hoàng với các cư dân ở cõi âm, cô bảo anh ta chuẩn bị chỗ họp chu đáo.
Hằng Nga: Thưa rõ. Quay lại nói với Thần Chết. Cụ không nhận ra cháu à.
Sao lại không. Có điều xuống dưới này cô trẻ ra đẹp hơn.
Giữa một thế giới bình yên, êm ả, hình như mọi linh hồn đều trẻ ra cụ ạ. Nhớ hồi đó một hai cụ không chịu nhận cháu. May mà cháu một mực...
Cô thông cảm cho, làm sao tôi hiểu hết được mọi chuyện trần thế.
Thôi chuyện cũ rồi, cháu phải đưa anh chàng tù binh đi làm việc.
Không nhìn Thế Đạt, Hằng Nga lẳng lặng đưa Khánh ra ngoài.
Khánh quay lại nói với Thế Đạt: Thế nào cũng gặp lại thủ trưởng. Hai người ra khỏi phòng Thường trực.
Thế Đạt phân bua với mọi người: Người ta bảo sau một đêm ngủ sáng thức dậy quên hết cả giận hờn. Đằng này hơn mười năm trời...
Việc của... giáo sư vậy là tạm ổn. Có gì cần tôi sẽ hỏi lại.
17.
CHỦ VÀ KHÁCH NỢ GẶP NHAU.
MỘT VỤ MUA BÁN MƯỜI NĂM TRƯỚC
Thế Đạt đang nhớn nhác tìm Hằng Nga, bỗng xuất hiện trước mặt anh ta hai tên quỷ sứ tươi cười hớn hở.
Quỷ sứ 1: Chào ông Thế Đạt, ông mạnh khỏe chứ?
... Giáo sư tiến sĩ Thế Đạt. Nếu mạnh khỏe tôi đã không có mặt ở nơi này.
Quỷ sứ 2: Ông có nhớ chúng tôi không?
Thế Đạt lắc đầu: Trong bộ nhớ của tôi không có hình ảnh các... người.
Quỷ sứ 1: Ông Thế Đạt.
Thế Đạt cắt ngang: Giáo sư tiến sĩ Thế Đạt...
Vứt mẹ cái giáo sư giáo siếc viện sĩ viện siếc của ông đi. Trên kia có một thời ra ngõ gặp anh hùng, sau đó ra ngõ gặp lưu manh, còn bây giờ ra ngõ gặp giáo sư tiến sĩ. Nói như trên ấy, giáo sư hơi bị lạm phát. Và dưới này không ai dùng tới của ấy. Nếu tiếc, ông cứ giữ bao giờ trở lên trên đó sẽ dùng lại. Nhưng bộ ông một đi không trở lại.
Quỷ sứ 1 nói với bạn: Thôi đừng mất thì giờ với những chuyện linh tinh.
Hắn đã ở trong tay mình rồi, có chạy đi đâu mà vội anh hai.
Ừ, thì tùy. Muốn chơi trò mèo vờn chuột thì cứ việc. Tao về tâu với Quỷ vương hắn đã có mặt dưới này rồi.
Được, vậy anh cứ làm việc của anh, để hắn ta cho thằng em này.
Quỷ sứ 1 biến mất. Còn lại Quỷ sứ 2 và Thế Đạt.
Bây giờ chúng ta vào chuyện. Thiệt tình ông không nhớ chúng tôi à? Thế Đạt lặng im. Cách đây hơn mười năm. Hồi đó ông không được béo tốt phương phi như bây giờ. Nguyên do đâu mà dạo đó ông tìm gặp chúng tôi. Sao, nãy giờ tưởng ông đủ thời gian để nhớ lại chuyện cũ giữa chúng ta rồi chứ? Chúng tôi chẳng có gì thay đổi, mặc dầu công việc làm ăn mua bán với trên đó hơi bị nhiều. Bây giờ chắc ông đã nhận ra tôi...
Thế Đạt ậm ừ: Có...
Có thế chứ. Tất nhiên nếu ông không chịu nhớ, tôi sẽ có cách. Không một con nợ nào trên đó lọt xuống dưới này thoát khỏi tay chúng tôi đâu. Ông có muốn xem bản hợp đồng không? Như người ta nói. Chữ ký... chưa ráo mực hoặc bút sa gà chết. Gần đây có nhà báo mạng nói: Bút sa... hoa hồng nở (cười), nhưng chắc ông không ở trong trường hợp đó đâu. Định mở túi lấy bản hợp đồng.
Thôi khỏi. Bây giờ các ông muốn gì?
Vậy là ông nhớ rồi! Tốt quá. Hơn mười năm trước ông gặp chúng tôi và đã ký giấy bán linh hồn. Lúc đó ông chưa có cái tên gọi dài dòng như bây giờ. Nhìn Thế Đạt từ đầu xuống chân: Phải công bằng mà nói “cái ghế làm nên con người”. Ông khác đi rất nhiều, đến nỗi lúc ông ở trong phòng chờ hai đứa tôi cứ phân vân không biết có phải là tay Thế Đạt không. Nhưng có những nét mà suốt đời không thể mất đi được. Nó thể hiện ở cái cằm và đôi mắt lúc nào cũng đầy khao khát dục vọng. Và rõ ràng sau cuộc gặp mặt của chúng ta ít lâu sau ông đã thỏa mãn được các nguyện vọng. Ông thấy rồi đó. Bọn tôi đã hứa là làm. Và làm tốt.
Thế Đạt buồn rầu: Nhưng tôi đã đánh mất khá nhiều. Trước hết là cô vợ xinh đẹp.
Ở đời ai muốn được cái này mà chẳng phải đánh đổi cái kia. Và rõ ràng ông đã đạt được. Một hợp đồng có lợi cho ông.
Thế Đạt thở dài: Nhưng nếu tôi không phải ra đi sớm thế này.
Quỷ sứ cười: Tôi hiểu. Có thể ông sống thêm 5, 10 năm thậm chí vài ba chục năm nữa ông sẽ đạt được nhiều điều lớn hơn giờ. Nhưng ai biết trước được thời vận của mình. Nhiều người như ông đang lên như diều gặp gió. Thế mà sau một đêm ngủ dậy thấy mình đã bị còng tay như ông bầu Kiên bầu Kinh gì vừa rồi, hay như ông gì đang ngồi trên ghế Cục trưởng ngon ơ thế, chưa kịp nóng chỗ đã bỏ trốn rồi lại bị bắt. Có thể kể thêm trường hợp này. Tướng Ngọ bị ung thư, thật ra chưa tới số. Nhưng để bịt miệng người ta tiện thể cho “đi” luôn. Tất nhiên sau đó mọi chuyện tày trời đã được đậy nắp theo cỗ quan tài. Nó đã cứu bao nhiêu người thoát khỏi bao chuyện phiền toái, lao tù. Hình như dạo này trên đó hay dùng cách này. Vừa nhanh gọn và... êm ru. Một cách thu xếp phải nói là độc nhưng giải quyết được nhiều việc. Những chuyện kiểu đó có thể kể dài dài không hết. Những năm tháng sau này người ta sẽ còn dùng kiểu này ngày càng bạo liệt hơn. Thôi trở lại chuyện của chúng ta.
Bây giờ ông muốn gì tôi.
Trong các điều khoản của hợp đồng có một điểm then chốt. Nếu chúng tôi giúp ông đạt được mọi nguyện vọng ngoài sức của mình, khi xuống dưới này ông tự nguyện nộp linh hồn ông cho chúng tôi. Bây giờ tới lúc chúng ta thực hiện bản hợp đồng.
Vậy tôi sẽ phải làm gì?
Ông sẽ về phủ Quỷ vương hầu hạ dưới sự sai bảo của ngài và các phu nhân.
Thế Đạt ngạc nhiên: Tại sao lại có các phu nhân nào ở đây. Trong hợp đồng chẳng có câu chữ nào nói về điều đó.
Ông hầu hạ Quỷ vương tức là hầu hạ gia đình Quỷ vương. Mà Quỷ vương thì có khá nhiều phu nhân, mỗi bà một tính, cái khéo là biết chiều chuộng tất cả. Những chi tiết đó ông bảo làm sao ghi hết vô bản hợp đồng. Vì nó là quy tắc rồi, người bán linh hồn chỉ có việc chấp hành. Một lát như chợt nhớ. Còn có một cách khác, nếu ông muốn có một công việc khác, mỗi tháng dưới này có hai phiên chợ chuyên bán đặc sản linh hồn. Ở đó luôn có người chờ mua, có điều người ta kén lắm. Nhìn Thế Đạt rồi lắc đầu: bộ dạng ông thế này chắc chẳng ai mua.
Nếu biết thế này... Thế Đạt cố nén tiếng thở dài.
Thì lúc đó ông sẽ không bán linh hồn chứ gì. Bây giờ thì ông nói vậy chứ lúc đó trông ông muốn vội vàng ký, sợ chúng tôi đổi ý. Dạo đó cũng như sau này ngày càng có nhiều vị quan to quan nhỏ cũng đều muốn bán linh hồn để thỏa mãn các ham muốn tức khắc của mình. Đến phủ Quỷ vương chắc ông sẽ gặp các ông bạn đồng liêu, cấp dưới hoặc cấp trên của mình, rồi ông sẽ thấy việc làm của mình cũng chẳng đáng buồn. Số các ông còn may mắn hơn so với các đồng chí bên Trung Quốc. Mấy năm qua một số đã vô tù bóc lịch. Toàn những con hổ lớn. Còn ruồi nhặng thì vô số, nghe đâu sắp tới lượt rồng. Kể ra cái ông họ Tập này cũng chịu chơi lắm. Tưởng đâu chống tham nhũng cứu nước, cứu dân, thật ra thì cũng là trò phe nhóm diệt nhau. Nhưng cũng phải công nhận là giỏi, quá giỏi. Chứ lơ mơ thì bị quật ngã lúc còn trứng nước. Trong lúc đó, Đảng ta chỉ mạnh tay với dân chứ với các đồng chí của mình bao giờ cũng nhẹ tay, ưu ái hơn. Có nữ đồng chí ủy viên Bộ Chính trị đã phải khóc trong một hội nghị phê bình và tự phê bình. Ai muốn nói gì thì nói, tôi cho đó là những giọt lệ vàng, khắp thế giới không đâu có chuyện đồng chí đối xử với nhau như thế. Lại còn chuyện này nữa. Đồng chí Tổng Bí thư vừa rồi có phát biểu một câu hay quá trời về việc toàn dân, toàn Đảng chống tham ô, tham nhũng. Việc này phải làm, không làm không được. Đảng sẽ mất hết uy tín. Nhưng làm gì cũng phải nhớ câu ông bà để lại: Ném chuột đừng để vỡ cái bình quý. Đó là một câu truyền thống đúc kết từ nghìn năm dựng nước. Có người nói. Còn phải xem lại cái bình, cái lọ đó ra sao. Có đáng giữ lại không? Nếu cứ sợ vỡ lọ, vỡ bình thì tới tết Công-gô cũng cóc bắt được chú chuột nào. Có phải ý ông Tổng mách nước cho bọn chuột cống hãy chui vô lọ, vô bình sẽ tuyệt đối an toàn, không ai vì săn chuột mà ném vỡ lọ quý... Ha ha.
Mà làm sao các ông lại quan tâm tới những chuyện lớn, chuyện tế nhị trên đó?
Mọi chuyện lớn nhỏ trên thế gian đều không xa lạ với chúng tôi vì nó quan hệ mật thiết tới công việc làm ăn mua bán dưới này. Nhất là chuyện của Đảng ta trên ấy.
Nhưng... sao... các anh lại gọi là Đảng ta. Mà anh biết gì về chuyện của Đảng trên đó?
Quỷ sứ 2 cười hề hề: Kể ra một Đảng cũng có cái hay của nó. Khi nói Đảng Ta biết ngay nó là Đảng gì rồi. Phải nói các bác nhà ta giỏi thật. Độc quyền lãnh đạo non thế kỷ rồi, dân đói, dân nghèo, tham ô, tham nhũng tràn lan. Nước sắp mất tới nơi mà đ. ai làm gì được: Phải công nhận là của hiếm trong thiên hạ. Nói của đáng tội, Đảng đã nuôi sống bọn em dưới này.
Có tiếng chuông điện thoại réo, Quỷ sứ 2 rút máy di động ra nghe. Vâng, sắp xong rồi. Vậy ý Quỷ vương ra sao. Ngài có cần dùng ngay không ạ? Vâng, vâng, tôi sẽ lệnh cho ông ta. Quay lại nói với Thế Đạt, Quỷ vương phán, hiện nay dưới động phủ đang đông. Còn chờ ý kiến các phu nhân. Ông cứ ở đây, khi nào cần chúng tôi gọi. À, mà này, trở lại chuyện cũ một tý, sao ông lại đem bán cô ấy đi.
Không phải tôi bán.
Nói toạc móng heo ra thì cũng là một hình thức trao đổi mua bán. Kẻ được người đẹp, người được chức danh.
Thôi chuyện đã qua lâu rồi.
Mọi việc cứ như vậy nhé. Bao giờ có lệnh Quỷ vương gọi tôi sẽ tới đón ông.
18.
Mười năm trước. Thế Đạt đang ngồi trong phòng khách. Hai tay ôm đầu. Bỗng có tiếng gõ cửa. Thế Đạt chẳng buồn ngước lên: “Vào đi”. Từ bên ngoài hai tên quỷ sứ bước tới trước mặt Thế Đạt, tự kéo ghế ngồi.
Chào ông. Xin lỗi để ông chờ lâu. Ông đã sẵn sàng chưa?
Thế Đạt ngần ngừ cảm thấy khó nói.
Đã đến lúc nên huỵch toẹt mọi chuyện ra cho rồi. Ông đang cần chúng tôi giúp đỡ và chúng tôi cũng cần linh hồn ông. Dịch vụ mua bán trao đổi này có từ lâu đời rồi, việc gì phải giấu diếm, e ngại. Có phải ông đang nghĩ tới việc chinh phục người đẹp và chiếc ghế viện trưởng không?
Đúng là có. Nhưng tôi chỉ mới nghĩ tới.
Ông đã từng nghĩ tới và đang tìm cách thực hiện.
Đúng là không cái gì giấu được các ông.
Số là ông không biết trong mỗi con người các ông đều có một con quỷ. Khi con người tốt thì con quỷ đó ngủ yên, khi con người trở nên xấu xa thì con quỷ đó hiện lên chỉ huy, điều khiển các ông như một con rối. Chúng tôi có được các thông tin của các ông từ nó. Mà thôi. Chúng ta ngửa bài ra đi. Nếu chúng tôi thực hiện được các ước nguyện của ông thì sau khi ông chết linh hồn ông thuộc về chúng tôi. Nếu ông bằng lòng chúng ta làm bản hợp đồng.
Các ông thực hiện bằng cách nào.
Đó là công việc của chúng tôi. Nhưng nếu ông muốn biết thì chúng tôi trình bày sơ lược như thế này. Cái anh chàng kỹ sư Khánh đó là địch thủ số 1 của ông. Về mọi mặt thì anh ta hơn hẳn ông rồi, năng lực và tư cách anh ta hình như đã lọt vào mắt xanh của Vụ tổ chức.
Vậy các ông bảo tôi phải làm gì?
Theo cách truyền thống lâu nay người ta vẫn làm vừa an toàn, bí mật và bảo đảm thành công. Trước hết phải mạnh tay gạt địch thủ ra một bên. - Thấy mặt Thế Đạt hơi tái. Ông bạn rét à. Vị giáo chủ của ông trong lần trả lời một người khách nước ngoài từng nói: “Chúng tôi sẽ nghiền nát mọi vật cản trên đường đi”. Nhưng khổ nỗi, vật cản bây giờ không phải lũ đế quốc sài lang xâm lược mà từ trong đội ngũ đồng chí đồng rận các ông, theo năm tháng càng nhiều, phát triển như nấm sau cơn mưa. Nó như khối u ác di căn khắp cơ thể Đảng vô phương cứu chữa. Chết. Tôi bị bệnh nói lan man, chuyện nọ xọ chuyện kia. Thôi, trở về chuyện của chúng ta.
Thế Đạt giọng run run:
Rồi sau đó...
Một mũi tên trúng mấy đích. Đừng run. Trong giới quyền lực người ta không chừa bất cứ thủ đoạn nào kể cả tàn nhẫn và đê tiện. Tôi đọc hai câu ca dao bọn tôi mới sưu tầm được trên đó:
Con NGƯỜI phát triển phần CON
Phần NGƯỜI teo lại chỉ còn chữ N (1)
Để diệt đối thủ chính trị, họ Mao đã làm một cuộc Cách Mạng Văn Hóa long trời lở đất suốt mười năm. Khi người ta mang xác Chủ tịch nước họ Lưu ra khỏi nhà tù thì nghe nói quần áo không còn một mảnh che thân. Khi nghe kể chuyện này họ nhà quỷ cũng kinh, chắp tay bái phục. Mà cũng chẳng cần phải học đâu xa. Ông Sáu nhà mình cũng là người thầy quá tốt. Ông ấy ra tay đối thủ tức là đồng chí của mình chỉ có chết dẫu người đó là ai. Trong trường hợp này phần Người của ông ấy không phải teo lại. Phần Con đã chiếm hết chỗ. Trong lịch sử dân tộc Việt Nam có hai người biết làm chính trị. Trước kia là Trần Thủ Độ và bây giờ là Sáu Thọ. Công bằng mà nói, Thái sư họ Trần có công lớn trong sự nghiệp sáng lập Tiền - Trần một thời thịnh trị đủ sức mạnh chống quân Nguyên. Chưa có thời nào nhiều anh hùng như thời nhà Trần. Có thể lấy công chuộc tội. Còn anh Sáu dẫm trên xác đồng chí mình mà đi. Có công lớn, góp phần đưa Đảng ta chóng tới hồi kết thúc. Thấy Thế Đạt đôi mắt mở to nhìn người đối thoại vừa lạ lùng vừa run sợ. Quỷ ta bèn cười. Có phải ông bạn sắp tè ra quần. Thôi, trở lại chuyện của ta đi nói chuyện trên ấy cả ngày chẳng hết. Bây giờ ông hãy suy nghĩ kỹ đi. Mấy hôm nữa tôi tới. Chúng tôi có làm sẵn bản hợp đồng. Ông đọc, lúc nào thấy được thì ông ký. Đưa cho Thế Đạt hai tờ giấy viết sẵn.
Thế Đạt cầm hai tờ giấy: Làm sao tôi biết lúc nào các ông tới.
Nghề của chúng tôi mà. Ông vừa đặt bút ký là chúng tôi có mặt ngay. Ông cứ nghĩ kỹ đi, để sau này khỏi oán trách. Bút sa gà chết. Thôi chào ông.
Còn lại một mình, Thế Đạt đọc bản hợp đồng rồi ngả người ra ghế bóp trán suy nghĩ.
19.
Còn lại một mình Thế Đạt nhìn chung quanh không thấy Hằng Nga đâu, anh ta cất tiếng gọi to: Hằng Nga, Hằng Nga. Chỉ có tiếng gió thổi vọng lại. Từ đằng kia nhà báo đang đi tới, giọng vui vẻ.
Xin chào Giáo sư viện trưởng. Xin được tự giới thiệu, tôi là phóng viên.
Thế Đạt mỉa mai: Biệt phái hay là thường trú. Sao chỗ nào cũng gặp các anh.
Nghề nghiệp mà, thưa ông.
Xuống dưới này rồi mà không được yên với các anh. Anh định phỏng vấn tôi về việc gì?
Thưa ông, chẳng có phỏng vấn, phỏng viết gì cả. Được cái dưới này tha hồ muốn viết gì thì viết, không có biển cấm. Nhưng lại không có báo in. Tréo queo ở chỗ đó. Nếu ông có thì giờ chúng ta nói chuyện với nhau, trao đổi một lúc cho vui.
Vậy anh muốn hỏi điều gì?
Lúc nãy tôi thấy ông nói chuyện với hai tay Quỷ sứ. Ông mới vừa chân ướt chân ráo xuống mà đã quen với họ à?
... Họ tìm tôi.
Chắc chắn không phải để moi tin tức, giá chứng khoán hay tình hình chính trị trên đó. Tôi biết bọn đó chỉ chuyên việc mua bán linh hồn tội lỗi.
Anh vừa bảo linh hồn tội lỗi.
Vâng, nghề cha truyền con nối xưa nay bọn họ chỉ chuyên mua bán đặc sản này.
Thế Đạt tò mò: Thế anh quen biết bọn họ à?
Không quen, chỉ biết thôi. Nhưng lúc cần vẫn nói chuyện được. Nếu cần viết một phóng sự dài về họ thì có đủ tư liệu, kể cả động Quỷ vương.
Anh đã có dịp tới động Quỷ vương rồi à?
Có chứ! Ông biết đấy, nghề nghiệp mà. Thời chiến thì có phóng viên chiến tranh. Thời buổi kinh tế thì phải có phóng viên kinh tế lọt vào hang ổ bọn buôn lậu, bọn pha chế dầu bẩn, xăng dỏm, thực phẩm hôi thối, thâm nhập những đường dây buôn lậu, buôn người, buôn nội tạng người, ma túy và hàng trăm thứ bà rằn khác.
Tôi muốn hỏi nhà báo một chút về động Quỷ vương. Anh trông thế nào?
Động nằm trong hang núi. Riêng phòng ngủ của Quỷ vương không khác phòng ngủ của các đại gia bây giờ. Có cả chiếc giường 7, 8 tỷ. Còn sang hơn chiếc giường 6 tỷ của một vài đại gia trên đó. Còn các phu nhân mỗi người một kiểu, được trang trí theo gu của mỗi người.
Ông ta có nhiều vợ à?
Luật pháp cõi âm không hạn chế chuyện thê thiếp. Còn hơn trên kia, luật pháp ghi một ông một bà, nhưng bồ nhí thì bao nhiêu cũng được tùy “năng khiếu”. Cười. Chữ năng khiếu tôi mới sáng tạo ra đấy, nghe lâu sẽ quen tai. Cả mấy ông lớn cũng vậy. Của kho vô tận cứ xài xả láng. Cái "vina vinô" nào khui ra cũng có hàng đống những chuyện tày trời, nhỏ thì hàng trăm, lớn thì hàng nghìn tỷ, hàng chục nghìn tỷ, tiền chùa còn nhiều hơn quân Nguyên. Nói theo cách nói của nhà văn Nguyễn Quang Lập.
Anh xuống được bao lâu rồi mà chuyện trên đó anh rành thế.
Bệnh nghề nghiệp mà. Phải có thông tin cập nhật hàng ngày. Thà đói thứ này thứ kia nhưng đói thông tin thì có mà giải nghệ.
Ta trở lại chuyện Quỷ vương một tí. Anh có biết sinh hoạt ở dưới ấy thế nào không?
Quỷ vương có lãnh địa riêng của mình. Quân thì đâu khoảng mấy trăm toàn bọn mặt xanh nanh vàng. Chuyên phụ trách việc tuyển nhân viên và mua bán linh hồn. Một số canh gác vương phủ, hầu hạ Quỷ vương và các phu nhân. Một khi đã vào đó thì khó lòng thoát ra.
Làm sao anh xuống được đó rồi an toàn trở về.
Nhà báo mà ông. Ông tưởng để có một phóng sự về bọn làm xăng giả, dầu ăn giả, thực phẩm bẩn dễ lắm à. Ngồi một chỗ tưởng tượng, hay hỏi chuyện mà moi có chó nó tin. Kể cả bọn công an mãi lộ dọc đường. Để được một pô ảnh nhiều lúc phải đổi mạng. Mỗi năm ở thế giới có bao nhiêu nhà báo bỏ mạng hoặc bị hành hung. Nhưng có ngăn chặn được đâu. Có điều đáng buồn khi đầy đủ tài liệu, tư liệu rồi mà “đếch” viết ra được. Có những vùng cấm không được nói tới. Ở ta có trên 700 tờ báo lớn nhỏ và hơn 60 đài nhưng chỉ có một ông Tổng biên tập. Vì thế mới phát sinh ra báo lề trái.
Anh bảo anh từng xuống phủ của Quỷ vương, anh đã gặp các phu nhân chưa?
Có chứ! Một lũ quỷ cái. Còn hung ác ranh ma hơn cả Quỷ vương. Ai tim yếu mới gặp cũng đủ chết ngất. Bọn này thích đàn ông trên cõi trần xuống phục vụ. Ngoài việc tắm rửa, giặt giũ quần áo và đi đổ bô, có mụ còn thích cả chuyện chăn gối nữa. Do đó họ chỉ thích mua bán linh hồn các ông. Người ta bán lấy được, giá nào cũng bán miễn sao được việc trước mắt còn linh hồn ư. Sau hẵng hay. Hãy lo cho thân xác đã. Thấy mặt mày Thế Đạt xanh xám, chân tay run lẩy bẩy, hình như ông đang có chuyện gì?
Không... có gì. Cho tôi hỏi thêm điều này. Có ai vào động đó rồi lúc muốn thoát ra có cách gì không?
Chưa nghe nói ai đã vào đó mà có cơ may thoát ra được. Còn khó thoát hơn các cô gái Việt bị lừa bán vào các động mại dâm bên Tàu. Nhưng cũng còn tùy theo các điều khoản trong bản hợp đồng mua bán. Bán đứt luôn hay có thời hạn.
Thế Đạt cố giấu tiếng thở dài: Chẳng lẽ chết rồi, xuống dưới này linh hồn vẫn chưa được yên.
Luật nhân quả mà ông... Có vay có trả. Không trả ngay kiếp này thì kiếp sau.
V.B.
(Xem tiếp kỳ sau)
(1) Tú Sóc.