Hà Sĩ Phu

Phần 1: Bước ngoặt trong nội tình chính trị Việt Nam

a/ Thảm sát Đồng Tâm và bước ngoặt của ĐCS.

Trước Tết Canh Tý có hai sự kiện: vụ thảm sát Đồng Tâm và hội nghị toàn quốc về xây dựng đảng mà ông Trần Quốc Vượng (TQV) chủ trì.

Nhưng phản ứng của dư luận về hai sự kiện ấy không giống nhau. Trong vụ thảm sát Đồng Tâm, nhà cầm quyền cố tình chứng minh cụ Lê Đình Kình là kẻ xấu thì những người dân chủ, đại diện cho nền Nhân-Trí-Dũng của nhân dân đã đến viếng thăm, khẳng định cụ Kình là đại diện vô cùng hiếm hoi của những người “Cộng sản nhưng mà tốt” quyết lấy dân làm mục tiêu phục vụ. Trái lại, trước lời tuyên bố của ông TQV về tình hình đất nước, một số trí thức-nhân sĩ đã khen là sâu sắc, thậm chí còn tôn là “câu nói sâu sắc nhất trong năm”, mà không biết lời công bố của ông TQV chính là sự chỉ đạo để dẫn đến cuộc thảm sát Đồng Tâm.

Sở dĩ như vậy vì bài nói của ông TQV ở hội nghị Xây dựng đảng (25/12/19) có mấy điểm khiến ta có thể ngộ nhận:

- Chữ TA của ông Vượng: “Nếu TA làm không tốt thì TA tự lật đổ TA thôi”, chân lý rất chung này dù “đảng TA” hay “dân TA” hay bất cứ tổ chức nào cũng nói giống nhau cả, nên ta nghe thấy rất chí lý, và tưởng ông TQV nói thay cho tiếng lòng của mình. Nhưng hai cái TA đối lập nhau nên nội hàm lại hoàn toàn ngược nhau, bởi “làm tốt” cho đảng ta lại chính là làm điều không tốt cho dân ta, ĐCS không sụp đổ thì dân VN sẽ sụp đổ! Thoạt nghe ta cứ tưởng ông TQV đã nhìn ra lẽ phải giống như sự tự kiểm điểm, đã nhìn thấy khiếm khuyết trong trong Trung ương đảng hay trong Bộ Chính trị, nhưng thực tế đã trả lời ngay: Việc giết cụ Kình là minh chứng cái rất “tốt” của bên này chính là cái rất xấu của bên kia.

- Về Kè thù: “Không ai mang máy bay, đại bác đến để lật đổ ta, ta không làm tốt thì ta tự lật đổ ta, chẳng phải do kẻ thù đâu”. Câu này muốn nói không có kẻ thù bên ngoài nào hết (ý này đã nguy hiểm, làm ta quên đi nạn Tàu xâm lược), chứ không phải ông TQV muốn bác bỏ luận điểm “thế lực thù địch” mà ĐCS vẫn rêu rao đâu. Trái lại sau bài nói ấy, khái niệm “thế lực thù địch” vẫn sẽ còn được nêu cao hơn nữa! Ông ấy nói “TA lật đổ TA” là gì? Kẻ lật đổ đảng ta thì dĩ nhiên là kẻ thù của đảng ta chứ gì nữa, tuy không nói chữ “kẻ thù” ở đây thôi.

Thông điệp nguy hiểm nhất của bài thuyết trình của ông TQV là “xóa hẳn ấn tượng KẺ THÙ bên ngoài, mà kéo khái niệm KẺ THÙ vào bên trong, trong đảng, trong dân” để tận diệt! Việc kéo đại quân vào giết cụ Kình một cách công khai rầm rộ quá mức cần thiết chính là một bước khai triển cho toàn dân biết về một Nghị quyết chính trị mới của đảng, theo tinh thần mà ông TQV đã thuyết trình trong hội nghị về Xây dựng đảng vừa qua: kẻ thù là ở bên trong!

Tưởng bài nói ấy là việc tự phê bình nghiêm khắc của ĐCS (mà toàn dân mong muốn) là chúng ta quá ngây thơ về chính tri. Đây là một bước ngoặt trong đường lối cai trị của ĐCS, bước cuối cùng là phải đưa Kẻ thù vào chính Nhân dân và những đảng viên còn giữ vẹn tấm lòng trung nghĩa với dân nên phê phán đảng, và đảng phải thẳng tay dùng bạo lực chứ không không chỉ dùng báo chí hay binh chủng “dư luận viên” như trước đây!. (Việc tuyên chiến rất quan trọng ấy đã giao cho ông TQV thay mặt BCT phát ngôn, có thể còn là một tín hiệu về dự kiến nhân sự tối cao cho ĐH 13 sắp tới nữa.)

b/ Phương pháp nhân danh đảng viên, nhân danh nội bộ đảng để sửa lỗi cho đảng đã chính thức bị khai tử, nhưng cuộc đấu tranh không vì thế mà ngừng

Một thời gian dài nhiều trí thức-nhân sĩ vẫn lấy tư cách đảng viên để góp ý, để đấu tranh nội bộ, mong sửa những sai lầm của đảng. Đó vừa là sự khéo léo về phương pháp, vừa là tấm lòng thật sự (mà về lập trường là cải lương), ta tưởng thế là đảng dễ chấp nhận. Nhưng dần dần ĐCS đã từng bước “khước từ tấm lòng xây dựng đảng” kiểu ấy, nhẹ là phê phán trên báo chí, nặng hơn là kỷ luật-khai trừ, và cuối cùng phải… giết thật dã man cho sợ, cho chừa cái thói nhân danh nội bộ đảng để đấu tranh sửa lỗi cho đảng. Việc thảm sát đảng viên lão thành rất yêu đảng như cụ Kình là lời tuyên ngôn khai tử hình thức đấu tranh trong nội bộ đảng, cũng chấm dứt hy vọng dùng đường lối cải lương để cải biến tình hình. Boris Yeltsin đã bảo CNCS là không thể sửa đổi mà! Muốn có thiện ý tốt với đảng mà chân thành góp ý thẳng thắn cũng không được phép!.

Nhưng bước ngoặt trong cách ứng xử này của ĐCS sẽ gây hiệu quả ra sao? Trước hết nó gây nghi kỵ sâu sắc trong đảng, khi mọi đảng viên đều biết cái danh hiệu đảng viên không còn là chỗ dựa gì cho lòng tin vào các đồng chí của mình, bất đồng với nhau là có thể đẩy nhau thành kẻ thù như chơi. Các “đồng chí” sẽ phải thủ thế với nhau thật kỹ, sinh lực sẽ cụm vào thành từng nhóm thân thiết, mà cũng chỉ là thân thiết “tương đối” thôi, chẳng có gì vững chắc. Hiệu quả thứ hai là nhiều đảng viên sẽ từ bỏ dần phương pháp cải lương để đấu tranh trực diện hơn, không cần giữ những kỷ luật trong đảng, giữ những vòng kim cô trong đảng nữa, họ sẽ hành xử như một công dân tự do, điều này rất có lợi cho xu thế dân chủ, ĐCS bị mất những lực lượng vốn gần gũi với mình, còn nể nang mình. ĐCS dùng chiêu quá mạnh tay này lợi bất cập hại.

c/ Câu chuyện bên bàn Cà phê:

Nhân Tết Canh Tý mấy người bạn tôi rủ nhau ra quán Cà phê đàm đạo tất niên. Vui chuyện một ông bạn mở Ipad đọc khá to mấy câu rất dõng dạc như kiểu diễn thuyết:

“Đất nước ta chưa bao giờ có cơ đồ, vị thế và uy tín như hiện nay!”. “Mây đen phủ lên toàn cầu nhưng mặt trời đang tỏa sáng ở Việt Nam”. “Có lẽ hiếm có dân tộc nào trên thế giới khi nói đến Đảng cầm quyền, nhân dân lại dành cho một sự trân trọng, tự hào, yêu thương như dân tộc Việt Nam đối với Đảng Cộng sản Việt Nam”. “…gắn bó máu thịt với nhân dân, được nhân dân ủng hộ, thì đảng đó có sức mạnh vô địch, không thế lực nào ngăn cản nổi”…

Vừa lúc người phục vụ bưng khay Cà phê đến, nghe đọc mấy câu hấp dẫn bèn góp chuyện:

- Tay nhà báo nào mà nịnh dữ vậy bác? Đúng là vô liêm sỉ quá bác nhỉ?

Chúng tôi đều cười. Cậu “bồi bàn” này nếu biết tác giả thật của mấy câu “vô liêm sỉ” ấy là ai thì chắc chẳng dám nói hồn nhiên thế đâu. Cậu ấy có biết đâu cái “vô liêm sỉ” ấy đang trùm lên đầu cả 4 triệu đồng đảng, và trùm lên cả 90 triệu con người còn đang mắc kẹt, chưa dám hãnh diện làm người, như hiện nay?

Chờ cho cậu thanh niên đi khỏi, ông bạn tôi mới chìa cho mọi người nhìn tấm hình có dòng chữ “Một không khí phấn khởi, tin tưởng đang lan rộng khắp cả nước!”. Lại có hình Tổng Tịch đeo khẩu trang chống Virus Vũ Hán mới khôi hài! Một ông bạn liền chua chát tiếp lời “ Cái không khí phấn khởi đầy Corona của Tổng-Tịch này mà lan rộng khắp cả nước như vũ khí sinh học thì thằng Tàu nó đại thành công, diệt xong cái nước Nam Việt!”.

Mấy ly cà phê cố khuấy thêm đường cũng chỉ còn vị đắng xót xa. Nhưng phải công nhận thế hệ trẻ trên Facebook bây giờ rất nhanh nhạy, hóm hỉnh, quyết liệt mà sâu cay. Bọn già chúng tôi chỉ biết hy vọng vào họ, từ họ sẽ đến dân. Tổng-Tịch bảo sức mạnh khủng khiếp của đảng (như vụ thảm sát Đồng Tâm) là “không gì ngăn cản nổi”, nhưng sức cản sẽ bừng dậy từ thế hệ trẻ thông minh dũng cảm, từ thế hệ CS già thấy mình bị đẩy thành “thế lực thù địch” như cụ Kình, và từ những người vốn chỉ muốn làm một con người hiền lành chính trực đúng nghĩa con người mà không được. (còn nữa)

H.S.P. (3-2-2020)