Nhạc và lời của Marty Robbins, 1959

Trần Ngọc Cư dịch lời

El Paso là tên một thành phố ở Miền Tây Texas, nằm gần biên giới Mỹ-Mễ. Nó vốn thuộc về một phần lãnh thổ Mê hi cô bị rơi vào tay Mỹ giữa Thế kỷ 19, sau cuộc chiến tranh Mỹ-Mễ. 82% dân số El Paso hiện nay có gốc Mễ hay các nước châu Mỹ La tinh khác. Địa danh El Paso gần đây mang tính thời sự nóng, vì một vụ thảm sát xảy ra tại một thương xá, đốn hạ 20 sinh linh, mà thủ phạm là một thanh niên theo chủ nghĩa da trắng thượng đẳng (white supremacist) chống nhập cư, đặc biệt nhắm vào người Latino (châu Mỹ La tinh).

Những vụ nổ súng “kiểu cao bồi Texas” là một phần văn hoá bạo động giải trí mà không mấy người không biết đến qua các phim Miền Tây (Western movies). Bạo động, lãng mạn, trọng nghĩa khinh tài cũng thường là những ý chính (motif) của loại phim hấp dẫn này.

Câu chuyện tình trong bài tình ca “El Paso” mang tính lãng mạn vượt lên trên vấn đề chủng tộc: nói về một chàng trai si tình đến chết với một “trinh nữ Mê-hi-cô”.

Tận ngoài thị xã El Paso, Miền Tây Texas,
Tôi si mê một cô gái Mê-hi-cô
Cứ đêm về là bạn sẽ thấy tôi ngồi quán Rosa
Nhạc sẽ trỗi lên và Felina sẽ quay cuồng nhảy nhót

Đen hơn đêm đen là đôi mắt Felina
Tinh quái thôi miên ác như phù thủy
Tôi đắm đuối yêu nàng trinh nữ Mê-hi-cô
Tôi vẫn biết rằng tôi yêu trong vô vọng.

Rồi một đêm kia, một cao bồi trẻ ngông cuồng vào quán
Ngông cuồng như gió cát Miền Tây Texas.
Bảnh trai và ngang tàng, hắn uống chung ly
Với Felina tinh quái, người con gái tôi yêu.

Vì thế nổi điên,
Tôi thách hắn: Mày lấy quyền chi để yêu người đẹp này đây?
Lần bàn tay xuống dưới, hắn sờ lên khẩu súng đang mang,
Thách thức của tôi được hắn trả lời nhanh hơn cả một nhịp tim.

Chàng tuổi trẻ đẹp trai xa lạ
Nằm sóng soải trên sàn nhà, tắt thở.

Chỉ trong một chốc tôi đứng đó lặng yên,
Sững sờ vì việc hung ác mình mới gây ra.
Nhiều ý nghĩ đuổi nhau trong đầu, khi tôi đứng đó,
Tôi chỉ còn một cơ may duy nhất, là chạy để thoát thân.

Xuyên qua cửa sau của quán Rosa, tôi chạy ra ngoài,
Ra chỗ người ta cột ngựa.
Tôi bắt một con khỏe mạnh, trông chừng nó dư sức chạy bon
Nhảy lên lưng nó, tôi quất ngựa xa bay,
Nhanh được chừng nào hay chừng nấy,
Từ thị xã El Paso, Tây Texas,
Đến tận núi đồi sỏi đá New Mexico.

Ở lại El Paso đời tôi sẽ là đồ bỏ
Sạch sành sanh mọi thứ trên đời; chẳng gì còn sót lại.

Nhưng lâu quá rồi, tôi chưa thấy lại người thiếu nữ tôi yêu,
Và tình tôi còn mãnh liệt hơn nỗi sợ chết của mình.
Thắng yên cương xong, tôi cỡi ngựa lên đường,
Một mình trong đêm tối.

Có thể ngày mai, một viên đạn vô tình tìm đến với tôi
Nhưng đêm nay, không gì tê buốt hơn cơn đau này trong trái tim côi.

Và cuối cùng tôi về lại nơi đây
Trên ngọn đồi nhìn xuống El Paso
Tôi thấy rõ ràng quán Rosa bên dưới
Tình yêu mãnh liệt trong lòng đẩy tôi đi tới
Xuống hết ngọn đồi tôi tìm đến Felina

Ở bên phải, tôi thấy năm tay cao bồi cưỡi ngựa
Ở bên trái, hơn một chục thằng cũng ngồi ở trên yên
Vừa hét hò vừa nổ súng, tôi không thể để chúng nó bắt sống được tôi
Tôi phải chạy tới tận cửa sau của quán Rosa

Một điều xui kinh khủng vừa mới xảy ra
Tôi cảm thấy một cơn đau sâu nhọn, bỏng rát bên hông
Dù tôi cố gắng giữ mình trên yên ngựa
Tôi mệt nhừ, không đủ sức cưỡi thêm

Nhưng tình tôi đối với Felina luôn luôn mãnh liệt
Tôi cố vươn lên từ nơi mình rơi xuống đất
Dù mệt nhoài, tôi không thể ngưng nghỉ phút nào
Tôi thấy làn khói trắng vẫn tuôn ra từ khẩu súng
Tôi cảm thấy viên đạn ghim sâu trong lồng ngực của mình

Từ chốn hư không nào chẳng biết, Felina đã tìm đến với tôi
Hôn lên má tôi khi cô quì bên cạnh
Bồng tôi bằng đôi cánh tay trìu mến thương yêu
Khiến tôi chết cũng đành vì một nụ hôn bé nhỏ
Và Felina, anh vĩnh biệt em đây.

“EL PASO” MUSIC AND LYRICS BY MARTY ROBBINS, 1959

Out in the West Texas town of El Paso
I fell in love with a Mexican girl
Nighttime would find me in Rosa's cantina
Music would play and Felina would whirl

Blacker than night were the eyes of Felina
Wicked and evil while casting a spell
My love was deep for this Mexican maiden
I was in love but in vain, I could tell

One night a wild young cowboy came in
Wild as the West Texas wind
Dashing and daring, a drink he was sharing
With wicked Felina, the girl that I loved

So in anger I
Challenged his right for the love of this maiden
Down went his hand for the gun that he wore
My challenge was answered in less than a heartbeat
The handsome young stranger lay dead on the floor

Just for a moment I stood there in silence
Shocked by the foul evil deed I had done
Many thoughts raced through my mind as I stood there
I had but one chance and that was to run

Out through the back door of Rosa's I ran
Out where the horses were tied
I caught a good one, it looked like it could run
Up on its back and away I did ride

Just as fast as I
Could from the West Texas town of El Paso
Out to the badlands of New Mexico

Back in El Paso my life would be worthless
Everything's gone in life; nothing is left
It's been so long since I've seen the young maiden
My love is stronger than my fear of death
I saddled up and away I did go
Riding alone in the dark
Maybe tomorrow, a bullet may find me
Tonight nothing's worse than this pain in my heart

And at last here I
Am on the hill overlooking El Paso
I can see Rosa's cantina below
My love is strong and it pushes me onward
Down off the hill to Felina I go

Off to my right I see five mounted cowboys
Off to my left ride a dozen or more
Shouting and shooting, I can't let them catch me
I have to make it to Rosa's back door

Something is dreadfully wrong for I feel
A deep burning pain in my side
Though I am trying to stay in the saddle
I'm getting weary, unable to ride.

But my love for
Felina is strong and I rise where I've fallen
Though I am weary I can't stop to rest
I see the white puff of smoke from the rifle
I feel the bullet go deep in my chest

From out of nowhere Felina has found me
Kissing my cheek as she kneels by my side
Cradled by two loving arms that I'll die for
One little kiss and Felina, good bye.