Danh ngôn

Trong mọi cộng đồng, chúng ta cần một nhóm thiên thần gây rối.

We need, in every community, a group of angelic troublemakers.

(Bayard Rustin – trích bài phát biểu tại New York City 1963)

Trong mọi trường hợp, chắc chắn rằng sự thiếu hiểu biết, đi kèm với quyền lực, là kẻ thù tàn bạo nhất có thể có của công lý.

It is certain, in any case, that ignorance, allied with power, is the most ferocious enemy justice can have.

(James Baldwin - No Name in the Street 1972)

Các cuộc cách mạng và các cá nhân có thể bị giết hại, nhưng bạn không thể giết chết các ý tưởng.

While revolutionaries and individuals can be murdered, you cannot kill ideas.

(Thomas Sankara, một tuần trước khi bị ám sát, 1987)

Không có cảm giác nào cô đơn hơn việc bị chính đất nước mình trục xuất.

There's not a more lonely feeling than to be banished by my own country.

(Kiyo Sato – Kiyo’s Story 2009)

Ban Biên tập

Địa chỉ liên lạc:

1. Thơ

tho.vanviet.vd@gmail.com

2. Văn

vanviet.van14@gmail.com

3. Nghiên cứu Phê Bình

vanviet.ncpb@gmail.com

4. Vấn đề hôm nay

vanviet.vdhn1@gmail.com

5. Thư bạn đọc

vanviet.tbd14@gmail.com

6. Tư liệu

vanviet.tulieu@gmail.com

7. Văn học Miền Nam 54-75

vanhocmiennam5475@gmail.com

Tra cứu theo tên tác giả

Thứ Ba, 18 tháng 12, 2018

Ngủ trong đơn độc

Truyện Phương Uy

“Bạn không thể biết được bạn đang ngủ hay là đã chết. Xác thân còn hay không còn có gì dị biệt. Biến mất không dấu vết ngay giữa mọi người. Phố xá đông vui sao bạn cứ trong suốt như sương?...  Nơi nào cho bạn neo đậu? Một mảnh quê hương chỉ còn trong quá khứ. Một dấu ấn chỉ thiên rồi cũng như một dạng tính từ. Có những người, bạn không biết họ đang sống hay đã chết. Một dạng hình nhân cười nói giữa hoang vu. Hôm qua thấy trên truyền hình nói cười dào dạt, nay đã nghe cáo phó sang sảng giữa phố phường. Mà có kẻ, sống cũng như chết rồi, chết cũng như là sống rồi. Có khác chi nhau…”.

Mời bạn đọc truyện của tác giả trẻ Phương Uy, viết như một cách để có mặt trong cuộc sống rất khó để định dạng gọi tên này, viết để gỡ bỏ bớt sức nặng bên trong mình…

VĂN VIỆT


Trong một giấc mơ, bạn thấy mình đã chết, mọi người thì vẫn cười nói, không ai nhìn thấy bạn, không ai nhớ ra bạn. Mà vì sao bạn chết? Bạn có biết đâu. Bạn hỏi cái bàn thờ có di ảnh của mình. Bạn trong di ảnh nhìn bạn, không cười, không nói. Chỉ có đôi mắt luôn buồn bã, âm u. Đôi mắt trách cứ bạn. Tại sao lúc nào cũng rưng rưng. Bạn có biết đâu.

Bạn đi lòng vòng quanh sân, bạn không thấy em. Chắc em không biết bạn đã chết. Mọi người vẫn cứ cười nói, mặc nhiên không ai biết sự vắng mặt của bạn. Bạn đã đi lâu chưa nhỉ? Bạn thắc mắc trong mơ hồ. Và vẫn cứ thắc mắc trong mơ hồ như vậy.

Cơn đau lùa đến, và kéo bạn đi. Bắt đầu từ đỉnh đầu, rồi lan ra, như vệt máu loang trong nước. Bạn nằm và nhắm mắt, dung nham như trào ra từ hốc mắt, cuồn cuộn, chập chùng. Khung cửa sổ lộng gió, sau cửa kính, bạn còn nhìn thấy cây thánh giá trên một ngôi mộ cũ đã được hốt cốt. Trước đây, chỗ này là bãi tha ma trước khi xây nên bệnh viện này. Bạn nhìn nấm mộ cũ, rồi bạn nhập tâm. Đêm cứ đen, hành lang khoa nội vắng tanh, hun hút. Chỉ có dãy đèn led xanh ngắt. Bạn thèm tiếng người, nhưng chỉ có tiếng gió. Mạng wifi chập chờn, bạn muốn kết nối với một ai đấy. Nhưng không kết nối được. Chỉ còn bạn trên dãy ghế chờ ở hành lang trống, những vòng xoáy sâu hút như ảo ảnh, như trong game yewelery, xoắn tròn xoắn tròn và sâu hút, giai điệu của ca khúc Face dập dềnh lôi bạn đi, ra xa.

Những khúc rời rạc lại bắt đầu, bạn không xác định được mình đang nghĩ gì, và sẽ nghĩ gì, những cơn chuột rút làm bạn co quắt chân tay. Cơn đau lan dần xa, như vệt địa y mùa mưa, trong sâu thẳm đen, bạn cũng chỉ thấy bạn một mình, bạn muốn vẽ lên nỗi cô độc của mình, nhưng bạn đã nói nhiều về nó rồi, bây giờ bạn còn kể nói được gì? Bạn không biết kể về điều gì bây giờ, quanh bạn, còn gì ngoài nỗi cô đơn? Đã có những nấc thang, đã có những bàn chân trèo lên đấy, đã có những lần rời xa nhau, lòng người dễ vụn vỡ vậy sao? Có khi trong những đêm trắng, chỉ một mình bạn hiện hữu. Không có em, trong suy nghĩ của bạn, vì bạn biết, em cũng như bao người kia, cũng như mưa rơi qua hiên nhà, rồi tan mất.

Bạn muốn gọi em, nhưng phía đó chỉ còn sự im lặng kéo dài, không có tín hiệu phản hồi, những vòng sóng đồng tâm dằn vặt bạn. Chiếc điện thoại nảy lên những hồi chuông tưởng tượng, sự im lặng đó, sự im lặng ngằn ngặt của chờ đợi làm bạn bức bối đến nghẹt thở. Sự im lặng không hồi đáp khi muốn trốn tránh. Bạn nghĩ, bạn là sự phiền toái? Hay bạn đã trở nên vô hình trong em, trong mọi người?

Bạn thiếp đi trong một giấc ngủ nào đó, xung quanh lạo xạo tiếng cười nói. Có tiếng cười nhạo bạn, có tiếng cười mơ hồ. Những âm thanh lẹt xẹt cà giựt như tiếng ra-đi-ô lúc nhiễu sóng. Sao bạn lại ngủ ở đây? Bạn cũng không biết nữa. Cứ là phải ngủ, đúng như sắp xếp, đúng như quy trình thôi. "Nhưng không có công đoạn nào để bạn ngủ ở đây cả". "Quán cà phê vắng tanh, chứ không phải phòng họp", bạn nói. Nhưng những tiếng cười cứ vang lên nhạo báng bạn. Cây hoa hồng nở những đóa hoa trên cao, thậm chí không cả nhìn xuống.

Bạn lại đi loanh quanh, bậc thang đi xuống sâu hun hút, tối và ẩm ướt. Bạn nhớ cầu thang của khu tập thể năm xưa.

Bạn đi vòng quanh ghế nhìn mình ngủ. Chiếc ghế với dây nhợ lòng thòng mắc chẳng chịt xung quanh, tựa như bụi gai mắc mèo bên vệ đường. Bạn nằm trên ghế như một khối đất sét nhễu nhão. Một chiếc ống màu xanh lam cắm trên miệng bạn. Khi nào thì rút? Rút ra thì là chết? Bạn thắc mắc và muốn dòm ngó kỹ hơn một chút. Nhưng một lớp kính trong suốt đã bao quanh chiếc ghế, khiến bạn không thể đến gần hơn. Sau lớp kính ấy là gì? Bạn rất tò mò muốn biết. Nhưng không ai cho bạn biết. Người trong khuôn kính ấy đã chết chưa? Hẳn là chưa, vì bạn chỉ mới ngủ thôi mà. Sao có thể là chết được. Nhưng hình như, bao nhiêu người vẫn chết khi đang đi đứng đó thôi.

Bạn lại nghi ngờ, hình nhân trong kia không phải bạn. Sao nó nằm dài thế, bạn có cao đến thế đâu. Sao nó mốc meo như thế, da bạn vốn hồng hào cơ mà. Vậy chắc hẳn không phải bạn rồi. Nhưng nó, lại bảo là bạn đấy, nó mang quần áo của bạn, nó đeo phù hiệu của bạn. Một cương thi cũng có thể giả danh sao?

Bạn lại đi lòng vòng ra bên ngoài sân. Hoa trắng nở rợp trời, di ảnh bạn vẫn còn trên bàn thờ. Nhưng bát nhang thì đã nguội ngắt. Mọi người vẫn không ai nhìn thấy bạn. Có người vung tay cười nói ầm ĩ, có người rú rít lên. Lại có đứa dã dượi vắt vẻo nửa nằm nửa ngồi trên ghế, mắt láo lơ, miệng cười cười. Từng tốp những bọn trẻ mang đồng phục ôm những búp hoa lại tiếp tục diễu hành. Những cánh tay vung đều như máy. Bạn đứng lại một chốc, không chạy lung tung nữa. Bạn đứng lại bên chiếc ghế mình đang ngủ. Hình nhân há hốc mồm giữa u mê. Cánh môi giựt giựt như đang định hát ru bài ru của mẹ, hay đang hô to khẩu hiệu trong mơ? Bạn không biết. Bạn khom xuống và chăm chú nhìn. Khúc hát ru bay lửng lơ trên cao. Ru ai mà thơm mùi đồng ruộng, rạ rơm mục rã trên bùn. Ru ai mà hương sen thơm ngát? Ru ai ngõ tối đêm sâu, hương nhài thoảng rợp sau mưa?

Bạn lại nhìn bức ảnh trên bàn thờ lần nữa. Là khuôn diện của bạn. Bạn chết chưa? Chết rồi sao chưa ăn cháo lú? Chết rồi sao chưa tới sông mê? Hoa kia rập rờn nhưng cũng không phải là bỉ ngạn. Sao chỉ mắt môi bạn tái xanh? Từng dãy từng dãy quan tài xếp trùng trùng điệp điệp. Từng dãy áo quan trôi đều đặn trên băng chuyền. Sau người này là đến người khác. Không nhanh hơn không chậm hơn. Những bàn thờ mọc ra cũng phải đúng quy trình? Là như câu nói ở ngoài cổng một nghĩa địa cũ bạn từng thấy: "Hôm nay chúng tôi, mai là anh chị".

Bạn đi loanh quanh trong khu nhà xác. Nơi nào thì quàn xác thân của bạn? Bạn nhìn ngó xung quanh. Những đôi môi tái xanh, những đôi mắt đông cứng. Và linh hồn bạn vụn vỡ. Sau khi chết, con người bơ vơ thế này ư? Mỗi một xác thân cứ như một tinh cầu cóng lạnh. Giao tử không thoát ra ngoài mà âm u rồi tiêu biến mất giữa hư vô.

Thôi thì bạn đành ngồi xuống mà chờ. Hỏi thì không biết hỏi ai. Ai ai cũng không thấy bạn. Bạn không thể biết được bạn đang ngủ hay là đã chết. Xác thân còn hay không còn có gì dị biệt. Biến mất không dấu vết ngay giữa mọi người. Phố xá đông vui sao bạn cứ trong suốt như sương? Ờ, mỏi gối rồi, ngồi xuống đây mà nghỉ. Không thì cơn gió dập dềnh kia lại cuốn trôi bạn ra xa. Nơi nào cho bạn neo đậu? Một mảnh quê hương chỉ còn trong quá khứ. Một dấu ấn chỉ thiên rồi cũng như một dạng tính từ. Có những người, bạn không biết họ đang sống hay đã chết. Một dạng hình nhân cười nói giữa hoang vu. Hôm qua thấy trên truyền hình nói cười dào dạt, nay đã nghe cáo phó sang sảng giữa phố phường. Mà có kẻ, sống cũng như chết rồi, chết cũng như là sống rồi. Có khác chi nhau. Ai chết gốc đa bờ suối, om om còn tiếng gọi đò. Ai nương oan hồn tử sĩ, rồi cũng gò đống xương khô. Mây thì cứ trắng trên đầu, hoa hồng cứ nở trên cao. dẫu bạn có thắc mắc, cũng không ai thèm giải đáp. mà có ai biết để mà giải đáp? Ngàn năm cứ một câu mơ hồ. Rằng ai sống thì là sống, ai chết là chết, ngạn ngục thiên đàng, khôn dại cũng qua một đời.

Bạn ngồi mò mẫm từng đốt ngón tay. Này là ngón vui buồn hoan hợp. Này là ngón cầm nhẫn, ngón leo thang. Ngón nào mang dấu thề bồi? Ngón nào ngoắc tay hứa hẹn? Tay năm ngón có ngón dài ngón ngắn. Em nói: cứ hi vọng rồi sẽ có lúc đổi khác. Sao tay bạn đang nhìn, ngón nào cũng mục nát như nhau? Bạn lại ngồi lăn lóc trước sân nhà phước. Chờ tiếng chuông báo tử khẳng định cho một cái chết, vang lên…