Danh ngôn

Trong mọi cộng đồng, chúng ta cần một nhóm thiên thần gây rối.

We need, in every community, a group of angelic troublemakers.

(Bayard Rustin – trích bài phát biểu tại New York City 1963)

Trong mọi trường hợp, chắc chắn rằng sự thiếu hiểu biết, đi kèm với quyền lực, là kẻ thù tàn bạo nhất có thể có của công lý.

It is certain, in any case, that ignorance, allied with power, is the most ferocious enemy justice can have.

(James Baldwin - No Name in the Street 1972)

Các cuộc cách mạng và các cá nhân có thể bị giết hại, nhưng bạn không thể giết chết các ý tưởng.

While revolutionaries and individuals can be murdered, you cannot kill ideas.

(Thomas Sankara, một tuần trước khi bị ám sát, 1987)

Không có cảm giác nào cô đơn hơn việc bị chính đất nước mình trục xuất.

There's not a more lonely feeling than to be banished by my own country.

(Kiyo Sato – Kiyo’s Story 2009)

Ban Biên tập

Địa chỉ liên lạc:

1. Thơ

tho.vanviet.vd@gmail.com

2. Văn

vanviet.van14@gmail.com

3. Nghiên cứu Phê Bình

vanviet.ncpb@gmail.com

4. Vấn đề hôm nay

vanviet.vdhn1@gmail.com

5. Thư bạn đọc

vanviet.tbd14@gmail.com

6. Tư liệu

vanviet.tulieu@gmail.com

7. Văn học Miền Nam 54-75

vanhocmiennam5475@gmail.com

Tra cứu theo tên tác giả

Thứ Sáu, 28 tháng 9, 2018

Hãy ngồi xuống đây! (kỳ 21)

NGÀY 6-9-2013

Gác mạ lị, hướng tới xây dựng một xã hội công dân

Hạ Đình Nguyên


Sự suy thoái toàn diện của xã hội Việt Nam hôm nay đang lao xuống, ầm ầm như thác đổ.

Không thể ngăn cản.

Không thể biện hộ, bằng sự hồ đồ mạ lị.

Chân lý không thuộc về kẻ nói to, nói nhiều, nói mạnh. Không ai có thể quản lý được chân lý, vì chân lý không có chủ nhân.

Chân lý thẩm thấu vào kẻ biết lắng nghe với trái tim có sức chứa.

Sự kiện anh Lê Hiếu Đằng – tự nó không phải là sự cố cho hệ thống cầm quyền của Đảng – đang lan tỏa, nhẹ nhàng và đơn giản, đã tạo nên sự cộng hưởng tích cực, rộng lớn cho những ai biết lắng nghe.

Đó là một lời mời đối thoại với tấm lòng chân thật và thiện chí. Nhưng nó được đón nhận cách phản ứng rất “vật lý” từ phía công quyền, từ hệ thống Chuyên-Chính-Vô-Sản, từ não trạng đậm quán tính, từ niềm tin có tính giáo điều về những tiền đề mang màu thần thánh.

Như lời TBT Nguyễn Phú Trọng nói, sự “suy thoái/thoái hóa về tư tưởng - chính trị” trong Đảng CS với một bộ phận không nhỏ. Đúng như thế. Sư suy thoái biểu hiện bằng sự bắt đầu căn bản nhất, nguồn cội nhất, là thái độ không chấp nhận đối thoại, và tâm lý không ưa thích đối thoại. Tệ hơn thế, là thái độ vùi dập đối thoại bằng đại bác, như tiếng đại bác của Kim Yung Un nã vào kẻ tử tội. Tiếng hô xung phong phản kích đồng loạt nổ ra từ các phương tiện truyền thông chính thức, từ các tờ báo lớn chính thống, kế tiếp là những cuộc rì rầm trong hệ thống ngầm ở địa phương. Những tay xạ thủ là “Giáo sư”, “Tiến sĩ”, “Viện sĩ” và cả những “khất sĩ” dư luận viên… Như một cơn mưa lớn trút xuống, nặng hạt, nhưng lại qua nhanh, chẳng đọng lại điều chi đáng suy nghĩ, ngoài việc làm rõ thêm những vết nứt loang lổ vốn có. Phài chăng đây là biểu tượng căn cơ về suy thoái trong tư tưởng-chính trị mà TBT muốn nói?!

Trao đổi, hay là đối thoại, phải chăng là hành vi giao tiếp đầu tiên của loài người để khởi đầu sự từ bỏ thế giới mông muội, tiến tới thế giới văn minh? Vì văn minh nên có dân chủ. Dân chủ, chính là đối thoại. Độc tài thì không có đối thoại, chỉ có tiếng kèn xung trận thay lời. Không đối thoại và tự cho là mình có chân lý, thế thì lưng dựa của tư duy là quyền lực?

Theo phương châm của Mao: “Quyền lực ở trên đầu mũi súng”, nhưng Chân lý thì không nằm ở đó! Người ta có thể thừa nhận “lý lẽ thuộc về kẻ mạnh”, nhưng (hầu như) không ai nói “chân lý là của kẻ mạnh”.

Mặt khác, những người bên kia bờ đại dương, trong số những người yêu nước và yêu sự chống Cộng, thì có một số người mà trên mạng gọi tạm là “Chống Cộng cực đoan” cũng đã tích cực lên tiếng mạ lị Lê Hiếu Đằng, nói rất nhiểu kiểu, nhiều cách, cũng gọi tạm là những cuộc “ném đá”. Có lẽ ném đá đã trở thành một nghề, hay một cách chơi, hay một loại sinh hoạt cần thiết của đời sống tinh thần? Tất nhiên đều được và đều có quyền. Tuy nhiên, một sáng thức dậy, những cục đá ném, phát ra từ bên kia hay bên nầy, chúng nằm trơ ra đấy mà chẳng thấy ông Lê Hiếu Đằng nằm đâu. Vẫn chỉ là những cục đá lớn nhỏ. Có thể một mai kia, những cục đá sẽ cựa quậy trong tâm của người ném, may thay, vì sự hổ thẹn. Có điều, những người mang danh là cực đoan nầy hay bày tỏ sự thông thái quá khổ của mình: họ hiểu Cộng đến tận ruột gan, từ khi họ mới tượng hình người! Họ đã chống Cộng quyết liệt, từ hơn nửa thế kỷ qua, họ đặt Cộng sản “ngoài vòng pháp luật”, và tiếp tục chống đến mức không còn cái Hiến Pháp để nhân danh! Thế thì rõ ràng không giỏi rồi, đừng khoe sự thông thái mà thóa mạ kẻ khác. Thôi đi! Nói về mất mát đau thương thì ai cũng rõ, là nổi đau chung, không bản thân thì cũng gia đình, bà con họ hàng, người yêu… chưa chắc “Bên thắng cuộc” đã không nhiều hơn “bên không thắng cuộc”! Bên thắng cuộc tuy đông, nhưng người thắng thì ít lắm, nên hiểu điều nầy. Nói như vị nào đó: Dù bên nào thắng, thì nhân dân vẫn lãnh đủ… Phe “Chống Cộng cực đoan” và phe “Cộng sản triệt để” có thể đồng dạng với nhau về mặt tính cách, họ “đối trọng” nhau để sinh thành và tồn tại. Vì thế, nên thôi đi! Cũng bởi vì, thế hệ trẻ hiện nay đang trị giá khác về các giá trị của thời đại theo cách của họ!

Một xã hội công dân mà ông Lê Hiếu Đằng thay cho hàng vạn con người đã nói lên, tuy không mới nhưng luôn cần thiết cho mọi người, là giải pháp cấp bách, cũng là giải pháp lâu dài của Việt Nam, cho phe “cực đoan” lẫn phe “triệt để”, và cả cho con cháu họ. Chẳng lẽ con cháu họ sẽ sinh ra và lớn lên cũng đều có máu “triệt để” hay máu “cực đoan” hết cả sao? Nếu thế thì rất khó tưởng tượng về tương lai của đất nước!

Hãy gác lại cuộc mạ lỵ bôi bẩn, vu khống, hồ đồ, vô bổ… để cùng đối thoại, hướng tới xây dựng một xã hội công dân, bình đẳng, hội nhập, và văn minh, mà ở đó những ông bạn “cực đoan” và những đồng chí “triệt để” sẽ chỉ còn tồn tại, và được trân trọng chăm sóc, trong các bệnh viện tâm thần.

Những ngày tháng đang trong cơn bão đá từ các bên, ông Lê Hiếu Đằng vẫn đi cà phê buổi sáng như thường lệ. Dù chỉ nhấm nháp qua loa một cách rất “không đáng kể”, anh vẫn rất vui vẻ và hân hoan về những điều mình đang nghĩ đang làm. Có lẽ anh đã ký thỏa thuận nào đó về một hòa ước với Thần chết nên rất bình yên, không có vẻ gì là “kẻ bất mãn” hay “tên âm mưu” như đá ném..

Thân xác thì tạm không cần nói tới, nhưng linh hồn anh thì không ai chạm vào được! Anh đã trung thành với nhiệt huyết tuổi thanh niên của mình, với tính cách “Liên minh Dân tộc Dân chủ và Hòa bình”. Trước và sau, anh là thống nhất.

Như thế là hạnh phúc, vì còn gì đẹp hơn!