Chùm thơ đau ngày thiếu nhi quốc tế
Mai An Nguyễn Anh Tuấn
1. TRẢ LỜI CON GÁI TRONG NGÀY 1-6
Những năm qua, cứ vào ngày này, khi đưa con gái đi dạo Bờ Hồ ăn kem hay vào siêu thị mua đồ chơi, con thường hỏi: Ngày Quốc tế thiếu nhi là gì hở bố, tại sao lại có?...
Và tôi đã kể lại chuyện bọn phát xít giết hại trẻ em ra sao, rồi những người lớn có lương tri buộc phải chọn một ngày cho cả thế giới tưởng niệm và nhắc nhở cần bảo vệ các con trong vòng tay yêu thương...
Nhưng vào tuổi 12, hôm nay con đột ngột hỏi: Bố ơi, các bạn con ở Kỳ Anh Hà Tĩnh sẽ đón ngày mùng Một tháng Sáu như thế nào?
Tôi ớ người câm lặng.
Lần đầu tiên tôi không thể trả lời được cho con gái, dù là một lời qua quýt hay dối trá.
Bởi con đang chờ tôi một câu trả lời khác những gì mà sách báo tôi mua về đã giải đáp hay trên lớp cô giáo đã thông tin...
Bởi khi hỏi thế con đã có khả năng tự trả lời. Liệu tôi có cần kể thêm có nhiều bạn của con phải bỏ học theo bố mẹ rời làng đi kiếm ăn xa khi cả nhà chẳng còn đánh bắt được tôm cá... Nhiều bạn ở lại thì đói ăn sách vở bị lũ làm hỏng hết quà cho ngày tết Thiếu nhi chỉ là mấy gói mỳ tôm cứu trợ...
Bởi con gái tôi đang chờ cái điều mà nó không thể hay chưa thể tìm được ở ngoài đời đầy cạm bẫy đối với cả hai bố con, và tình thương của người cha chính là vật đặt cược duy nhất của nó vào niềm tin với cuộc đời...
Tôi đã im lặng rất lâu lựa cách trả lời. Tôi không muốn làm u ám một ngày vui con trẻ.
Nhưng nhìn ánh mắt ngây thơ bồn chồn của con trong lúc chờ đợi câu trả lời tôi chợt hiểu là không thể phản bội niềm tin của con và phản bội những linh hồn con trẻ bất hạnh từng tin tưởng vào tình thương và lẽ công bằng của người lớn...
Hà Nội, 1-6-2016
2. LỜI TẠ LỖI MUỘN MẰN
Mẩu tin trên báo & ảnh: em bé 5 tuổi ở Phú Thọ bị gấu cắn đứt hai tay.
Mẩu tin chìm nghỉm trong bao chuyện cướp, hiếp, giết, tham nhũng, lọt thỏm giữa bạt ngàn hình đại gia khoe của, mỹ nữ khoe thân
Con gái tôi ôm mặt thét lên kinh hoàng đau xót
Tới lúc đó, tôi mới có thể khóc được
Và tôi chỉ còn biết Tạ lỗi muộn mằn với em bé đáng thương...
Khi chơi đùa với gấu, chắc em nghĩ nó cũng hiền từ như chú gấu Mi-sa em từng ôm ấp, chú gấu được thả lên bầu trời tạm biệt thế gian khiến bao người rơi lệ...
Em đừng cho rằng loài gấu đánh lừa em.
Tôi Tạ lỗi với em thay mặt những kẻ nhẫn tâm hàng ngày chọc kim vào thân gấu lấy mật, mặc con thú rên rỉ van xin hay gầm gào giận dữ
Tôi Tạ lỗi với em thay mặt những kẻ mặt đỏ phừng phừng nhồm nhoàm gặm chân gấu hầm thuốc bắc trong các nhà hàng sang trọng
Tôi Tạ lỗi với em thay mặt những nhà bảo vệ môi trường bảo vệ rừng trên hội thảo trông chờ giải ngân và chia chác tiền dân đóng thuế
Tôi Tạ lỗi với em thay mặt vài ông bà Nghị có từ tâm song chỉ biết gạt lệ sau đôi phản ứng yếu ớt trước các chiến dịch phá tan rừng hủy hoại sạch thiên nhiên được khoác áo mỹ miều phát triển - các chiến dịch vô đạo đẩy thú hoang tới cùng đường và trở thành thù địch với con người mà than ôi đôi cánh tay ngọc ngà của em lại là vật thế mạng xót xa quá...
Nhân danh một người cầm bút, tôi Tạ lỗi với em vì đã có lúc nhắm mắt bưng tai trước không ít kẻ có trách nhiệm ngoài miệng hô to "Tất cả vì tương lai con em chúng ta" nhưng tâm địa sánh với thú dữ bởi họ yêu quyền lợi và địa vị của bản thân hơn tất thảy; thậm chí đã có khi tôi đồng lõa với họ để yên ổn với chút cơm thừa canh cặn bố thí...
Nhân danh một người làm cha tôi Tạ lỗi với em, vì giữa lúc em đang đau đớn tột cùng và chưa hiểu nổi chuyện gì đã xảy ra với mình, tôi chỉ có nước mắt xót thương bất lực...
3. THƯƠNG EM BÉ MIỀN TRUNG
Em mở bọc ni lông
sách vở nhão nhoét
Không còn nước mắt
sau những ngày chơ vơ trên nước
giờ em lại khóc
nước mắt hoà mưa
Tôi muốn lau cho em
dòng lệ vương bùn đất…
Em cắn răng trong đói khát
hổn hển bám cọc gỗ trôi
mặt tái ngắt gào người thân mất tích
Giờ đây em lặng khóc
bên đống sách vở chẳng hình hài
mưa vẫn rơi…
Tôi – một người làm cha làm thầy
làm sao lau nổi
nước mắt này
trên cặp má thơ?
4. DŨNG CẢM LÊN CON!
Nửa đêm, tiếng sét giật cửa kính
Con choàng sợ hãi
Bố vỗ về con bằng lời ru do bố tự tạo ra:
Dũng cảm lên con, dũng cảm lên con…
Phải, hãy dũng cảm lên con, dù con đang làm một “kẻ ăn xin”1 rất lâu nữa trước khi là người biết cho và có khả năng cho người khác… Bởi lòng dũng cảm là cội nguồn của Nhân hậu, Lương thiện – những danh từ đã bị lạm dụng bị lợi dụng thậm chí bị đánh cắp nội dung từ những nguời đáng yêu – trong đó có kẻ “ăn xin” thần thánh như con…
Con cần có đủ lòng dũng cảm để sẽ không bị chết chìm trong những dòng thác ngôn từ hình ảnh của cái thời mà tất cả biến thành quảng cáo và mọi giá trị đều bị quy thành vàng thành tiền dù là tiền vàng dương gian hay tiền vàng âm phủ…
Dũng cảm lên con, để nhỡ khi không còn bố ở trên đời, con sẽ không hề lạc lõng trước những gì bố để lại cho con kể cả cái đói cái nghèo sự dày vò mệt mỏi bố từng vượt qua dù là bằng cách ngạo nghễ hay não lòng, nhưng con không phải trả nợ cho bất cứ điều gì cho bất cứ ai và không xấu hổ về người đã trót sinh ra con…
Dũng cảm lên con, để mai sau nếu có khóc bên thảm án Lệ Chi viên, con còn có nụ cười sáng lệ trước ngọn đèn xanh hoà mưa đêm2… Con sẽ cần tới lòng dũng cảm không chỉ để cõng nổi chiếc cặp sách quá tải trên lưng hay chịu đựng được ánh mắt của cô giáo khi chẳng chịu học thêm mà còn để có sức dùng được ngọn trúc của Ức Trai dò lòng suối tìm đến cánh rừng Mai nguyên thuỷ của Tình người…
Con cần đủ lòng dũng cảm để có thể hiểu thực chất hai chữ "đồng bào" chính là sự dâng hiến cao cả cho phần máu mủ ruột rà của con đang chịu bao khổ đau bất hạnh trong cuộc mưu sinh rủi ro và để biết căm giận những kẻ tham lam độc ác chà đạp lên đồng bào mình.
Lòng dũng cảm giúp con bớt nghĩ về bản thân để cảm thương cho số phận cô con gái bé bỏng bị bão cuốn trôi giữa khi người cha lấn biển gian nan và khi đó con đã vô tình mang tâm hồn của Đức Mẹ Maria hay Đức Quán Âm Tống Tử khiến bố nghiêng mình trước con đúng hơn là trước cái lý do bố tồn tại trên cõi đời này.
Lòng dũng cảm cũng chính là tình yêu của con trước mọi điều trong lành dường chỉ còn trong thần thoại cổ tích giúp bố vượt qua cái thời buổi mà sự đểu giả đốn mạt thường không bị trừng trị nhưng lòng dũng cảm nhỏ bé của con sẽ là đốm lửa nhỏ góp vào đống lửa của Lương tri đang phẫn uất cần được thổi bùng.
Sau này nếu con hỏi: con tiếp tục lấy đâu ra lòng dũng cảm? Con có cả cuộc đời trước mặt cộng với nỗi buồn và sự phẫn nộ của bố trước những gì đểu cáng để tìm câu trả lời…
Dũng cảm lên con!
_______________________________
1. Ý thơ R.Tagore (Bé có hàng đống vàng đống ngọc/ Nhưng bé đã đến mặt đất này/ Như một kẻ ăn xin)
2. Ý thơ Nguyễn Trãi.
5. ĐỒ CHƠI ĐẦU TIÊN CỦA CON
Bố lang thang trong gian hàng thú bông và thấy hoang mang, không biết chọn cho con gái thứ đồ chơi đầu tiên nào đây? Thú bông hình thỏ, hình gấu, hình vịt, hình gấu, hình chú lùn… Chúng nhiều màu sắc, nhiều dáng vẻ, nhưng đều có chung một điểm giống nhau: đôi mắt to tròn, giống mắt con lần đầu tiên nhìn thế giới chào đón con; đôi mắt vô tư, trong trẻo, không vướng chút tham vọng và hận thù - cái tham vọng và hận thù đang thiêu đốt trẻ thơ, người vô tội, biến con người thành thú vật, biến tình yêu đồng loại thành đối tượng bị truy đuổi… Bố run người trước sự hồn nhiên câm lặng của những con thú bông và muốn đem cho con tất cả sự bình yên vĩnh cửu mà chúng chứa đựng trong khoảnh khắc hữu hạn giữa thế gian này…
Bố liền chọn một con búp bê chú lùn có đôi mắt giống con nhất, đôi mắt lần đầu nhìn thấy những người thân yêu đang ghé sát môi lên vầng trán con thơm lừng mùi sữa mẹ. Búp bê đầu tiên của con sẽ dẫn con vào thế giới của tình yêu thương…
Hà Nội, 1-6-2005