Xuân Thọ

Liệu Trump có thay đổi được nuớc Mỹ và thế giới như hứa hẹn hay không thì chưa biết, nhưng ít ra lão đã tạo những cái nhìn mới cho một bộ phận người Việt, dân xưa nay vốn sợ chính trị. Bên cạnh những cuộc sát phạt mang nặng cảm tính và thành kiến giữa phe ủng hộ và chống Trump, đã có những cuộc tranh luận hay về cơ chế phân quyền và kiểm soát quyền lực ở Mỹ. Thậm chí đề tài về thiên tả và thiên hữu cũng được mổ xẻ.

Vì dốt chính trị nên để giới thiệu khái niệm Tả vs. Hữu, tôi dựa vào cách giải thích khá dễ hiểu của Fbooker khác.

Ngòi Bút Tự Do, một supporter không che dấu của Trump, coi tư tưởng cánh hữu là thuận theo qui luật đào thải tự nhiên. Mạnh được yếu thua. Muốn tồn tại phải mạnh, không trông chờ ỷ lại mà phải tự hành động mà vươn lên. Vì vậy cánh hữu thượng tôn sự phát triển. Vì phát triển, phải mở đường cho kẻ mạnh, tư nhân hoá, tự do cạnh tranh, giảm thuế, giảm sự quản lý điều tiết. Giàu niềm tin vào chính họ nên những người cánh hữu không thể hình tượng hoá quá đà lãnh tụ.

Nguợc lại cánh thiên tả luôn cưỡng lại qui luật đào thải tự nhiên, tìm kiếm giải pháp công bằng xã hội sao cho mọi người đều bình đẳng, bất kể năng lực ra sao. Cánh tả luôn đề cao vai trò điều tiết của nhà nuớc để chia sẻ phúc lợi, lấy của nguời giàu, chia cho kẻ nghèo khó.

Cách phân định trên tạo cho ta hình ảnh nguời thiên hữu là những kẻ hãnh tiến, không quan tâm đến kẻ yếu, không muốn chia sẻ cơ hội cho người khác. Cánh hữu thường bị những người thiên tả coi là đại diện cho một xã hội lang sói, không có tình thương. Nguời Đức gọi xã hội của cánh hữu là „Xã hội cùi chỏ“ (Ellbogengesellschaft)

Ngược lại những người thiên tả thường là những người đấu tranh vì quyền lợi của nguời nghèo, giúp đỡ người tỵ nạn, bảo vệ môi truờng, chống chiến tranh, theo chủ nghĩa hòa bình v.v.

(Xin minh định một điều là các quan niệm tả-hữu như trên chỉ có giá trị trong một xã hội đa nguyên dân chủ, nơi mà cả hai phe được tự do thực hành tư tưởng. Trong chế độ độc tài, dù do những đảng nhân danh cánh tả hay các tướng lĩnh cánh hữu cầm quyền, các định nghĩa trên bị bóp méo toàn diện. Trong các nền chuyên chính đó, luôn có một hoặc vài giai cấp, tôn giáo, cộng đồng bị tước đoạt quyền sống nên không thể có bình đẳng bác ái như cánh tả mong muốn cũng như không thể có tự do phát triển năng lực của người giỏi, tự do cạnh tranh như cánh hữu kêu gọi.)

Nhưng xét về nhân bản, ranh giới giữa hai thái cực này hay bị xóa nhòa. Có nhiều người tuy theo đuổi tư tưởng hoặc tả, hoặc hữu, nhưng khi mắc sai lầm để trái tim điều khiển khối óc, họ lại hành động ngược lại. Đó chính là yếu tố con người trong việc thực thi hoặc theo đuổi lý tưởng của mình.

Trong bài „Vụ khủng bố xe tải Berlin và thử thách cho nền dân chủ Đức“ (1), tôi đã bày tỏ lòng khâm phục thủ tướng Đức Angela Merkel về quyết định mở cửa cứu nguời tỵ nạn Trung Đông. Ai cũng biết bà là chủ tịch đảng Dân chủ Thiên chúa giáo CDU, đảng bảo thủ cánh hữu truyền thống ở Đức. Từ nhiều năm, CDU luôn có đường lối cứng rắn hơn các đảng cánh tả: đảng Dân chủ Xã hội (SPD), đảng Xanh (Die Grünen) và đảng Linke (hậu duệ của đảng Cộng sản) trong các vấn đề phúc lợi xã hội, di dân và môi truờng.

Ngay sau khi lên cầm quyền năm 2005, bà Merkel đã xóa bỏ đạo luật „Thoái điện hạt nhân“ do liên minh SPD & Xanh ký năm 2002. Với hành động kiểu Trump này, bà đã đáp ứng được yêu cầu của giới công nghiệp và gây ra sự tức giận vô biên cho phe tả và phong trào môi truờng. Nhưng rồi chỉ một đêm sau sự cố Fukushima 11.3.2011, chính bà lại quyết định đưa nuớc Đức rời khỏi điện hạt nhân trong sự ngỡ ngàng của phe đối lập cánh tả. Bà tiến sỹ vật lý đã bị ý thức của thời thanh niên thúc đẩy vượt qua cái bóng của đảng.

Những bức ảnh dòng người tỵ nạn chen lấn nhau, bị cả cô nữ phóng viên Hungary đạp ngã trên đường vựợt biên đã làm cho người phụ nữ đầy quyền lực thiên hữu này động lòng và bà đã đưa ra quyết định đầy tình người, bất chấp mọi hậu quả về chính trị, kinh tế, ngoại giao mà rất nhiều người phê phán. Tất nhiên những quyết định bị trái tim chi phối như vậy khó có thể chính xác 100%, vì nó đi ngược lại toàn bộ quôc sách mà chính đảng đó theo đuổi và chuẩn bị có bài bản. Nhưng đó là quyết định của con người đã chứng kiến nỗi đau khổ của hơn 3,5 triệu người Đông Đức bỏ trốn quê huơng trong vòng 40 năm (2) !

Dieter Bohlen, chàng Casanova sáng lập ra ban nhạc „Modern Talking“ được coi là vua nhạc POP của Đức (POP-Titan). Hiện nay anh không nổi tiếng vì âm nhạc nữa mà bởi những lời phê phán trịch thượng đối với những người năng khiếu âm nhạc khiêm tốn hoặc ngoại hình kém trong các show Got Talent của đài RTL. Anh ta cũng đã đòi tăng tỷ lệ giọng hát gốc Đức trong các cuộc thi. Có thể nói Bohlen là khuôn mặt của cánh hữu trong nền ShowBiz ở Đức.

Trong show tuyển chọn giọng hát gần đây, số phận của Kimiya, cô bé tỵ nạn 16 tuổi, gốc Iran, đã làm mềm lòng người đàn ông rắn mặt, kiêu ngạo kia (3).

Cô bé với giọng hát vàng đã được ban giám khảo chọn vào vòng bán kết, sẽ diễn ra ở Dubai tháng tư này. Nhưng gia đình cô đã bị Na-Uy từ chối tỵ nạn, nay ở Đức cũng chưa được chấp nhận và cô bé không được phép đi ra khỏi vùng cư trú. Tuơng lai âm nhạc của cô coi như chấm dứt. Biết chuyện, Bohlen hứa sẽ làm hết sức mình để Kimiya được đi Dubai. Với việc bỏ tiền ra mua trước vé đi Dubai cho Kimyia, anh đã lấy uy tín cá nhân ra để đánh cược cho tuơng lai của cô. Kết cục ra sao chưa rõ, nhưng những giọt nuớc mắt của Kimyia đã làm xúc động cả những kẻ xưa nay không ưa nguời tỵ nạn. Họ ấn tượng bởi hành động của Dieter Bohlen.

Charlie Chaplin (Hề Sác-Lô) vốn là một nghệ sỹ cánh tả, tả đến mức cơ quan mật vụ Mỹ FBI đưa ông vào danh sách những phần tử cần theo giõi theo đạo luật chống cộng khét tiếng McCarthy. Nhân chuyến đi biểu diễn của ông tại Châu Âu 1952, chính quyền Mỹ đã không cho phép ông quay lại Mỹ nữa. Sau vụ đó Charlie Chaplin ở lại Thụy Sỹ cho đến lúc chết. Sách vở viết nhiều điều tốt đẹp về nguời chiến sỹ chống phát xít, người nghệ sỹ đấu tranh vì hòa bình và công lý này.

Nhưng những mảng tối của đời ông ít đuợc nói đến: Danh hề đã từng có con với hai cô gái Lita Grey lúc cô 15 tuổi và Mildred Harris khi 16 tuổi. Cả hai cô bé „cuồng Charly“ này đều bị ông lợi dụng, bỏ rơi và nguợc đãi. Thậm chí danh hề còn chê Mildred là „không tuơng xứng về trí tuệ“ (4)!

Tôi không giấu giếm mình là nguời thiên tả (từ trong trứng). Ở Việt Nam, khi đã có chính kiến, tôi chẳng bầu cho ai, vì không biết ai đại diện cho cái gì. Sang Đức, tôi chỉ bầu cho cánh tả. Tuy biết bọn chính khách thường hay hứa hão, nhưng dù sao nghe đám cánh tả nói cũng sướng lỗ tai, ít ra là tai trái.

Vậy mà ơn Trump, nhờ tranh luận và phân tích, tôi ngẫm ra một điều: Thà chơi với mấy thằng hữu mà tử tế còn hơn dính với lũ tả mà đểu !

Chà, vậy thì nếu vô phúc tin vào kẻ vừa hữu, vừa nhẫn tâm lại tráo trở thì coi như tiêu đời :-).

Cologne 12.02.2017

(1) http://epaper.laodong.com.vn/2017/LDCT01/files/assets/basic-html/index.html#18 (2).

(2) https://en.wikipedia.org/wiki/Republikfluchthttps://de.wikipedia.org/wiki/Flucht_aus_der_Sowjetischen_Besatzungszone_und_der_DDR

(3) http://www.t-online.de/unterhaltung/tv/id_80273990/dsds-2017-kimiya-ruehrt-dieter-bohlen-und-darf-nicht-in-den-recall.html

(4) http://www.spiegel.de/einestages/charlie-chaplin-und-seine-affaeren-a-963909.html