văn việt: Văn học miền Nam 54-75 (175): Đinh Hùng (5)

Danh ngôn

Trong mọi cộng đồng, chúng ta cần một nhóm thiên thần gây rối.

We need, in every community, a group of angelic troublemakers.

(Bayard Rustin – trích bài phát biểu tại New York City 1963)

Trong mọi trường hợp, chắc chắn rằng sự thiếu hiểu biết, đi kèm với quyền lực, là kẻ thù tàn bạo nhất có thể có của công lý.

It is certain, in any case, that ignorance, allied with power, is the most ferocious enemy justice can have.

(James Baldwin - No Name in the Street 1972)

Các cuộc cách mạng và các cá nhân có thể bị giết hại, nhưng bạn không thể giết chết các ý tưởng.

While revolutionaries and individuals can be murdered, you cannot kill ideas.

(Thomas Sankara, một tuần trước khi bị ám sát, 1987)

Không có cảm giác nào cô đơn hơn việc bị chính đất nước mình trục xuất.

There's not a more lonely feeling than to be banished by my own country.

(Kiyo Sato – Kiyo’s Story 2009)

Văn học miền Nam 54-75 (175): Đinh Hùng (5)

Đường vào tình sử (trích, kỳ 3)

Hờn Giận

Em đến hôm nào như hoa bay,
Tình không độc dược mà đắng cay.
Mùa thu tàn nhẫn từ đôi mắt.
Mùi hương sát nhân từng ngón tay.

Em đến hôm nào như mây bay,
Gió mưa triền miên từ nét mày.
Đường vào lòng nhau toàn sạn đạo,
Bước chân tha hương từ dấu giầy.

Anh rỏ đôi dòng nước mắt say,
Trao em, không ướt trọn lòng tay.
Chiều đi, vai thấm đầy sương núi,
Lệ cũng phai hương tự lúc này.

Anh tiễn em sang giấc mộng nào?
Giận lây tà áo cưới chiêm bao.
Lời nguyền không buộc vào mây sớm,
Em có nghe tình khóc dưới sao?

Em đến, trăng rằm xanh bóng mây,
Em đi, trăng hờn cong nét mày.
Chiều qua, má hồng còn thơ ngây,
Chiều nay, hàng mi sương xuống đầy
Thương nhau, gói trọn hồn trong áo,
Mất nhau từ trong tà lụa bay.

Mắt ngại nhìn nhau từng đêm dài,
Nhòa hương kỷ niệm, tóc thu phai.
Dòng sông bơ vơ tìm dĩ vãng,
Thuyền trôi bâng khuâng về tương lai.

Anh hận bình minh, ngờ nắng hồng,
Hờn ghen bao nhiêu hoa mùa xuân.
Sánh vai nhưng không là vợ chồng,
Kề môi vẫn không là tình nhân.
Cười vỡ giấc mê đêm hợp cẩn,
Vò nhàu mái tóc đêm tân hôn.
Sính lễ không hòa đôi linh hồn,
Đính ước không chung lòng cô đơn.

Thầm trách vầng trăng không biết sầu,
Ngàn sao theo em bay về đâu?
Oán cả không gian, thù cả mộng,
Ghen cả trời xanh trong mắt nhau.

Em đến hôm nào, mưa trên vai,
Chiều thu, sương đượm nét mi dài.
Nụ cười rung cánh hoa hờn giận,
Trong mắt em còn bóng dáng ai?

Cánh Chim Dĩ Vãng

Anh trở lại con đường lên núi biếc,
Thương mây bay từ đó vẫn cô đơn.
Những bông hoa còn có nửa linh hồn.
Những lá cỏ nghiêng vai tìm mộng ảo.
Ôi nắng cũ nhạt mùi hương dã thảo!
Lạnh màu riêu, tảng đá nhớ chân đi.
Những cánh chim từ quá khứ bay về,
Tà áo mỏng chập chờn phai sắc bướm.

Bài thơ nhỏ hôm xưa hồng nắng sớm,
Trêm môi em, gió núi đã gieo vần.
Mùa hạ nào thơm mái tóc hoài xuân?
Hơi phấn thoảng còn ướp say hình bóng.
Giấc em ngủ, thơ anh về báo mộng,
Nhắn sao khuya soi lén nụ hôn đầu.
Ôi sườn non, mây lụa quấn vai nhau!
Mỗi bậc đá nâng cao từng ước vọng.
Em chuyển bước, trùng dương nào cuộn sóng
Dưới bàn chân? - Hồi hộp biển cây xanh.
Hương phất phơ chùm hoa mộng đầu cành,
Gò má thẹn một màu hồng hợp cẩn.

Hãy dừng lại hỡi mùa hoa hồng phấn!
Mấy hoàng hôn, mái tóc đã sang thu?
Chĩu hàng mi, lá úa rụng tình cờ,
Tờ thư lạnh, gió sương bay dòng chữ.
Thương tâm sự, mưa sa vành nón cũ,
Anh ngờ em mang cả núi non đi.
Hoa qua đầu, cánh bướm cũng vu quy,
Nhòa nắng xế, nụ cười mây khói tỏa.

Ai trao gửi lời thề trên xác lá,
Để vầng trăng tìm mãi dấu chân xưa?
Ngôi sao buồn lên đỉnh núi bơ vơ,
Cành trinh nữ, thu xanh màu tóc lạ.
Lời ước hẹn dư âm truyền vách đá,
Em vội đi, hờn giận tiếng non cao.
Em đi rồi! Then khóa cả chiêm bao,
Gầy vóc mộng, gói tròn manh áo nhớ.

Nhắc làm chi? Ôi! nhắc làm chi nữa?
Em đi rồi, mưa gió suốt trang thơ.
Mây lìa ngàn, e lệ cánh chim thu,
Con bướm ép thoát hồn mơ giấc ngủ.

Anh trở gót, hương đưa về núi cũ,
Theo mây bay, tìm mãi hướng trăng thề.
Nhắc làm chi? Còn nhắc nữa làm chi...!

Tâm Tình Cuối Năm

Từng cơn mưa lạnh đến dần,
Giời chưa trang điểm, mà xuân đã về!
Hững hờ để nước trôi đi,
Giấc chiêm bao hết, lấy gì mà say?
Quê ai đầm ấm đâu đây,
Cho tôi về sống mấy ngày trẻ thơ.
Ước gì trăng gió đón đưa,
Mắt chờ gặp mắt, tay chờ cầm tay.
Cảm lòng, nhận chút hương bay,
Tình thương đất bạn, cỏ cây là người.
Quê nhà ai sẵn nụ cười,
Núi sông hồn hậu, mà Trời bao dung?
Cho tôi về hưởng xuân cùng,
Bao giờ hoa nở thì lòng cũng nguôi.

Thảo Dã Xuân Tình

Tiếng trống làng xa dồn mặt nước,
Tháng giêng, quê bạn, hội đêm rằm.
Hương đồng tỉnh giấc, ta ngồi dậy,
Nhìn ánh trăng xuân đẹp chổ nằm.

Trắng xóa vườn cam động bước ai?
Bờ ao lấp lánh đóa sao cài.
Thơm thơm hoa bưởi như hò hẹn,
Yểu điệu hồn quê tóc chẩy dài.

Thu nhỏ trời xanh, nét lá vờn,
Ngoài kia chim giọt móc cô đơn.
Đi đi mái tóc đầy sao rụng,
Có thấy lời hoa cũng đượm buồn?

Đây lúc hồ ao khẽ chuyển mình,
Chập chờn sương phủ miếu thần linh.
Mang mang tiếng ếch từ thiên cổ,
Nhớ một quê xưa thoáng chút tình.

Nửa gối hoàng lan sực nức hương,
Ngờ như thảo mộc hiện quanh tường.
Long lanh cặp mắt sầu thôn nữ,
Nghiêng cả vườn trăng xuống mé giường.

Nhịp võng nào đưa chĩu lá cành?
Ôi màu thiên lý, sắc thiên thanh!
Vàng mưa dưới gót tầm xuân lượn,
Quấn quít tơ hồng, em với anh...

Trăng lên phơi phới ngọn xoan đào,
Lòng giếng chừng nghiêng sóng mắt trao?
Nửa khép vòng tay, vầng nguyệt thẹn,
Mây nhàu nếp lạu, rối chiêm bao.

Mùi lửa, hương cau vẹn tiết trinh,
Mến thương, ôi nhịp thở chung tình!
Ba giăng, hẹn một mùa giăng tỏ,
Thao thức, lòng ta lại nhớ mình.

Lả ngọn tre vàng ngất ngất say,
Nhớ nhung dâng sóng lúa vơi đầy.
Suốt đêm trăng đẹp vào chung gối,
Mộng thấy hồn hoa thấp thoáng bay.

Xuân Ấm Hương Rừng

Thương em, trăng xế nửa vầng,
Mùa xuân thở ấm hương rừng trên vai.
Giang tay ôm bóng núi dài,
Đá thiên sơn có hồn ai tạc hình?
Tiếng vang chim lạ gọi mình,
Huyền âm chín cõi u minh truyền về.
Sao chìm đáy mắt sơn khê,
Màu đêm dã thú hôn mê tóc rừng.
Lửa sàn linh loạn hoa dung,
Núi nghiêng vai áo cẩm nhung đổi màu.
Hồn nào ngủ thiếp bông lau,
Bạc thời gian, cánh bướm sầu ngàn xưa.
Chập chờn khe liếp trăng mưa,
Bên Em, mùi phấn giao mùa còn say?
Nửa vầng trăng, nét xuân gầy,
Ta mơ giấc ngủ còn ngây hồn rừng.

Em đi, sầu núi chất từng,
Gót chân từ thạch buông trùng sóng hoa.
Mây bay ánh mắt trăng tà,
Nồng hương cỏ dại, sương pha áo ngàn.
Người đi vào giấc mơ tan,
Ta soi dòng suối đêm tàn tìm nhau.

Hy Vọng Chiều Xuân

Vì em cho phép buổi giao thân,
Hy vọng ngày xưa lại sắp gần.
Màu tím hoa xoan - ôi hứa hẹn!
Cành tơ, lá ngọc, nắng chiều xuân.

Em nhớ làm chi hờn giận qua?
Hôm nay hội ý, nắng sang nhà.
Xuân kia để lỡ mươi ngày trước,
Đã sắp xa lòng hai chúng ta.

Giấc mộng chiều nao vắng bóng anh,
Mắt em như nắng giãi hoang thành.
Hồng lên má phấn, hoa bừng tỉnh,
Xuân với em vừa lả tóc xanh.

Em hãy cười như thủa mới quen,
Trời xanh trao khóe mắt như thuyền.
Hàm răng hé nửa chiều hy vọng,
Xuân cũng nghiêng vai ước mộng hiền.

Thấp thoáng linh hồn nắng viễn du,
Nắng thơm hôn mái tóc tình cờ.
Chiều vương từng cánh hoa e lệ,
Gió bướm tung màu áo trẻ thơ.

Em hãy nhìn như thủa mới say,
Màu xuân tô vệt nắng đôi mày.
Rung rung vai nhỏ gầy thương nhớ,
Ta vẫn còn nguyên hiện tại này.

Cành tơ, lá ngọc cũng tương thân,
Hạnh phúc ngày xưa đã tới gần.
Đầu ngọn cây xoan, con bướm lượn,
Hoa màu hy vọng, nắngchiều chiều xuân.

Thanh Sắc

Đầu xuân có rừng xuân đẹp,
Suối bạc, ngấn vàng long lanh.
Con hươu sao quỳ khép nép,
Uống ngọc bên hòn đá xanh.

Đầu xuân có dòng sông trắng,
Thuyền ai chờ khách nằm đây.
Con chim nhạn biếc theo mây
Trên bến cát hồng xa vắng.

Đầu xuân có hội đua hồng,
Có cuộc thi tà áo lá.
Đầu xuân này cỏ thêu nhung,
Bướm với hoa đồng lơi lả.

Đầu xuân có tiệc xuân tình,
Núi xanh và trời xanh biếc.
Mây đào có má đào xinh,
Em chớ để tình xưa chết.

Âm Hưởng

Hôm nay chim yến vui ca
Ran ríu bên sườn núi trắng:
Xuân này có nắng gieo hoa,
Ta sẽ cùng ra biển lặng.

Hôm nay gió bảo cùng mây:
Rời xa những miền tuyết trắng,
Tôi từ biển vắng về đây
Mừng hội xuân này đẹp nắng.

Hôm nay cây quế trong rừng
Bỗng nhủ cùng làn suối bạc:
Xuân này tôi khoác áo nhung,
Mà bác vang lừng tiếng nhạc.

Hôm nay chim nhạn sang sông
Tìm sợi rong vàng làm tổ,
Tôi đan những sợi thơ hồng
Nhờ chim gửi người viễn phố.

Hôm nay hoa bướm hẹn thề,
Hương có bay về phương ấy?
Mưa phùn lả ngọn tường vi,
Mái tóc em còn suối chẩy?

Em là công chúa si mê
Ngủ giữa ngàn hoa lửa cháy.
Bao giờ lại trắng hoa lê,
Em tỉnh giấc mơ bừng dậy?

Lạc Hướng Mây Tần

Từ hôm trông bóng anh lên đường
Tôi cũng mong về thăm cố hương,
Những tiếng hồn quê mòn mỏi đợi
Mỗi tuần trăng khuyết mỗi tà dương,

Tôi từ thơ trẻ biệt lều tranh
Rồi lớn và yêu giữa thị thành
Gió thổi bâng khuâng hồn cỏ dại
Ngậm ngùi chợt nhớ lũy tre xanh

Hình như xưa ở xóm quê nhà
Cải cúc bông vàng vẫn nở hoa...
Ngõ gạch, sâu rêu, đình ngói cổ
Vui, buồn ta có cảnh làng ta…

Quê ơi, còn nhớ tới bây giờ
Những buối trưa hè, tiếng võng xưa
Câu chuyện đêm trường bên giếng nước
Tiếng buồn, ai hát giọng đò đưa?

Đồng lúa ngô kia cánh ruộng này
Mùi hương thôn dã thế mà say
Mỗi năm dư vị mùa hoa cỏ
Thoảng gió đưa về lại đến đây

Ta đã xa quê nửa cuộc đời
Không còn mong nữa, cố hương ơi!
Nhà xưa để mất dăm người bạn
Mỗi kẻ ra đi một phía trời

Tôi quen hờ hững ở trên đường
Nay mới hay mình không cố hương
Thấy dục hồn quê – Quê chẳng thấy
Bạc màu mây trắng khuất ngàn phương

Buồn Á Đông Xưa

Buồn xưa Đông Á về muôn phương.
Mắt ta loạn dáng mây hồ hải,
Mộng ngát lâm tuyền mái tóc hương.

Xưa Á Đông buồn xuôi đại dương,
Chiều tha phương đến ngủ bên nàng.
Tóc ai thả lướt con thuyền mộng,
Nghiêng xuống đôi vai chút phấn vàng.

Nắng nhỏ phiêu lưu rợn cánh sầu,
Vòng tay non biển thoắt lìa nhaụ
Giang biên thoảng ướt mùi hương lạ,
Hồn lạc sân ga, lỡ chuyến tầu.

Nếp áo trường sơn, tóc suối ngàn,
Nụ cười phiêu lãng giữa không gian.
Người đi, mây cũng làm du khách,
Nắng chuyển hương theo nhịp gió đàn.

Mộng ơi! thuyền có trao đầu sóng,
Xin nở tươi mầu hoa đại dương.
Biển biếc, cù lao dài ánh mắt,
Ngàn khơi, mơ bóng nguyệt hoang đường.

Ta khát cuồng lưu vị biển đông,
Dìu em trên lá cỏ thu bồng.
Cơn say thấm tận lòng thương hải,
Chìm nổi vầng dương đáy thủy cung.

Hoàng hôn khép áo em lên đường,
Buồn Á Đông xưa về viễn phương.
Đảo tuyết, rừng hoang, mây lữ thứ,
Hồn ơi! Xin hẹn cánh chim sương.

Cặp Mắt Ngày Xưa

Anh với tôi nằm mộng canh trường.
Giăng kề song cửa, hoa kề gối,
Anh truyện sầu, tôi truyện mến thương.

Tôi với anh giường chung, mộng chung,
Vì duyên thơ, mới có duyên lòng.
Anh buồn tự thủa giăng lên núi,
Ấy độ tôi hoài ước lại mong.

Ai biết lòng anh thương nhớ đâu?
Gần nhau không nói, nói không sầu.
Cầm tay hỏi mộng, buồn như tủi,
Thầm hiểu anh thôi, lặng cúi đầu.

Tôi cảm thương vì hai chúng ta,
Tuổi đang xuân mà bóng sang già.
Đêm nào tôi mộng buồn riêng gối,
Anh đã nằm yên dưới mộ hoa.

Anh lánh mùa xuân, nép cửa sầu,
Đêm nằm ghê gió lạnh canh thâu.
Gặp nhau, nắm chặt tay lần cuối,
Anh khép hàng mi, chẳng nguyện câu.

Tôi đến tìm anh, vuốt mắt hiền.
Đêm sâu chìm đáy mắt vô biên.
Vọng thanh nghe rợn hồn cô tịch,
Tôi hiểu lòng anh chửa toại nguyền.

Tôi lạc hồn Xuân giữa Cố Đô,
Hỏi giăng, giăng mọc nước Tây Hồ.
Hỏi hoa, hoa vẫn thôn đào liễu,
Lòng hỏi riêng lòng: Đâu bạn xưa?

Trăng nước vô tình, gió đẩy đưa,
Đường tôi muôn vạn ngả tình cờ.
Chiêm bao phảng phất, tôi thường gặp
Cặp mắt anh nhìn, như trẻ thơ.

Thủy Mặc I

(Hoa Rơi Yên Ngựa)

Một con đường nhỏ đất hồng,
Bâng khuâng vó ngựa men dòng suối xanh.
Mấy chùm hoa trắng mong manh,
Qua tàn lá biếc, trời thanh chập chờn.

Quạnh hiu cũng chẳng cô đơn,
Người đi trong bóng linh hồn rừng sâu.
Mênh mang tiếng vượn gọi sầu,
Giật mình hoa rụng trắng màu tóc bay.

Non xa thương bóng ngựa gầy,
Sương gieo vạt áo thấm đầy mùi hương.
Ngập ngừng thu bước trên đường,
Nhớ đôi con mắt viễn phương hẹn hò.

Thủy Mặc III

(Đường Trưa)
Lá xanh che khuất đường trưa,
Bóng thêu hoa nắng, lưa thưa điểm vàng.
Trời cao lắng xuống trường giang,
Hững hờ thay! áng mây hàng trôi qua.

Mây kia còn mãi nghĩ xa,
Hồ lim dim ngủ, chói lòa ánh gương.
Nhạc buồn một điệu thê lương:
Kèn ve nổi tiếng xót thương mấy hồi?

Buổi trưa ngừng giữa lòng tôi,
Ái tình đỏ sắc hoa rơi đầu cành.
Chừng nghe qua bóng lá xanh,
Có chân ai lặng bước nhanh trong sầu?

Gặp Em Huyền Diệu

Em tự ngàn xưa chuyển bước về
Thuyền trao sống mắt dẫn trăng đi
Những dòng chữ lạ buồn không noí,
Nét lưả bay daì giấc ngủ mê,

Em đến, mong manh vóc ngọc chìm,
Tàn canh hồn nhập bóng trăng im.
Ta van từng đoá sao thuỳ lệ,
Nghe ý thơ sâù vút cánh chim.

Mươì ngón tay dâng lửa nguyện câù,
Hơĩ ơi! Hồn chuyển kiêp' về đâu?
Ta xin giữ trọn lòng trinh bạch,
Ngưỡng vọng Em như Nữ Chuá Sâù.

Em đến từ trong giấc hỗn mang,
Lơì ca không mở cưả thiên đường.
Thơì gian bốn phiá nhoà gương mặt,
Aỏ tưởng nghiêng vầng trán khói sương.

Em vơí ta chung một hạn kỳ,
Hoá thân vaò nét chữ cuồng sị
Chiêm bao động gót giâỳ mê hoặc,
Trang giấy bay muì tóc aí phi.

Net chữ hoang sơ hiện dáng ngươì,
Ta ngừng hơi gọi: Diệu Huyền ơi!
Mắt ai tinh lạc xanh vần điệu?
Tuyết gợn làn da bóng nguyệt trôi.

II

Em đến vầng trăng bỗng toả hương,
Quen nhau, ngờ truyện rất hoang đường.
Trang thư xoã tóc cươì e lệ,
Nét chữ thu gâỳ, vóc ngậm sương.

Thăm thẳm chìm sâu cõi mộng naò?
Nưả chiêù huyền hoặc, nửa thần giao,
Mắt xanh Em đến như màu khoí,
Một thoáng hồng nhan ngọn gió traọ

Cặp mắt nhìn nhau có hẹn thề?
Não lòng - ôi khóc ngọc lưu ly!
Baì thơ khát vọng thành mưa gió,
Anh gửi vaò trong những giấc mê

Giấy mực say nồng hương tóc Em,
Thương qua dòng chữ ngón tay mềm.
Vệt son loáng nét môi cuồng vọng,
Lắng tiếng xuân cươì, chết môĩ đêm.

Chết giưã mùa xuân, lạ cuộc đơì,
Tên Em còn đượm ngát vành môị
Lung linh sao rụng, mưa hàng chữ,
Chợt sáng hồn Em đáy mắt tôị

Trăng bỗng u huyền, nắng cô sơ,
Em về, nếp aó rộng hư vộ
Khói sương thạch động xa vầng trán,
Ta lạc vaò trang tiêủ thuyết xưa

Mây quấn vòng lưng, tóc xoã vai,
Hồn lên thao thức búp tay daì.
Khoá xuân trinh bạch trăng làm gaí,
Em lẩn vaò Thơ, trốn Mộng hoaì.

Gôí rợn mình hoa, ửng má hồng,
Lòng Em - Ôi bí mật thâm cung.
Thịt da hương phấn, ngây dòng mực,
Nét bút đa tình, cánh bướm rung.

Trắng muốt tâm linh vạt aó sâù,
Canh gà chưa rụng đã xa nhaụ
Thương cho xác bướm hai lần mộng,
Đành hẹn baì thơ gưỉ kiếp sau.

Tôi sẽ đi như giấc mộng buồn,
Và đi như vệt nắng cô đơn.
Kinh thành hoang phế, Em ngôì lặng,
Maí tóc còn vương một chút hồn....

Cung Đàn Tưởng Niệm

Khi anh chết, các em về đây nhé,
Vị chút hương tình lưu luyến với nhau xưa.
Anh muốn thấy các em cùng nhỏ lệ
Tay cầm hoa, xõa tóc đứng bên mồ.

Em lả lướt, Em là Buồn cố kết,
Tự ngày anh ra sống kiếp trần ai.
Em khóc cho anh mối hận tình dài,
Em nói cho anh tấm lòng cô lữ.
Và em nữa, ôi Sầu Hoài Thương Nữ!
Anh thường mê tiếng hát của Em xưa.
Những ngày vui, bóng mộng mất không ngờ,
Em thân ái vẫn cùng anh tưởng nhớ.
Anh quên đấy: còn người em duyên số.
Em đã về chưa nhỉ hỡi Đau Thương!
Nhớ cùng Em đối bóng mấy canh trường,
Tự đêm ấy cầm tay nhau không nói...

Anh tưởng niệm các Em về một buổi,
Ở bên mồ, cỏ úa sắc chiều rơi.
Ngược Sông Mê, bàng bạc nẻo luân hồi,
Sầu rủ tóc, ngậm ngùi in khóe mắt.

Anh đã thấy dáng em buồn cúi mặt,
Anh cảm lòng vì lệ của Thương Đau.
Các Em sang vĩnh biệt tấm thân sầu...
Các Em khóc, các Em buồn lắm nhỉ?
Phải xa anh, từ đây đường nhân thế,
Các Em đi, phiêu bạt giữa thời gian.
Và từ đây trong khe núi, bên ngàn,
Các Em dạo, làm những hồn oan khổ.
Anh bơ vơ lạc trên đường thiên cổ.
Lạnh tâm tư, mờ tỏ ánh tinh cầu.
Mất anh rồi, các Em sẽ về đâu?

Danh ngôn

Ban Biên tập

Tra cứu theo tên tác giả

Văn học miền Nam 54-75 (175): Đinh Hùng (5)