Danh ngôn

Trong mọi cộng đồng, chúng ta cần một nhóm thiên thần gây rối.

We need, in every community, a group of angelic troublemakers.

(Bayard Rustin – trích bài phát biểu tại New York City 1963)

Trong mọi trường hợp, chắc chắn rằng sự thiếu hiểu biết, đi kèm với quyền lực, là kẻ thù tàn bạo nhất có thể có của công lý.

It is certain, in any case, that ignorance, allied with power, is the most ferocious enemy justice can have.

(James Baldwin - No Name in the Street 1972)

Các cuộc cách mạng và các cá nhân có thể bị giết hại, nhưng bạn không thể giết chết các ý tưởng.

While revolutionaries and individuals can be murdered, you cannot kill ideas.

(Thomas Sankara, một tuần trước khi bị ám sát, 1987)

Không có cảm giác nào cô đơn hơn việc bị chính đất nước mình trục xuất.

There's not a more lonely feeling than to be banished by my own country.

(Kiyo Sato – Kiyo’s Story 2009)

Ban Biên tập

Địa chỉ liên lạc:

1. Thơ

tho.vanviet.vd@gmail.com

2. Văn

vanviet.van14@gmail.com

3. Nghiên cứu Phê Bình

vanviet.ncpb@gmail.com

4. Vấn đề hôm nay

vanviet.vdhn1@gmail.com

5. Thư bạn đọc

vanviet.tbd14@gmail.com

6. Tư liệu

vanviet.tulieu@gmail.com

7. Văn học Miền Nam 54-75

vanhocmiennam5475@gmail.com

Tra cứu theo tên tác giả

Chủ Nhật, 20 tháng 12, 2015

Bốn mươi năm thơ Việt hải ngoại (16): Phan Ni Tấn

·        Tiểu sử
PHAN NI TẤN
Sanh năm 1946 tại Ban Mê Thuột.
Cựu Học Sinh Trung học Ban Mê Thuột 1960
Cựu Sinh Viên Đại học Khoa Học Sài Gòn 1969
Cựu Sinh Viên Sĩ Quan Trừ Bị Thủ Đức 1/70
Tù cải tạo tại Quân lao BMT 1975
Vượt biển cuối năm 1979 đến Trại Leam Sing, Thái Lan
Định cư tại Toronto năm 1980. Hiện sống cùng gia đình tại Thủ phủ này
Biết làm thơ, viết văn và sáng tác nhạc
Trước 1975 có thơ trên Văn (Mai Thảo), Phổ Thông (Nguyễn Vỹ)
Sau 1975 cộng tác với Văn, Văn Học, Hợp Lưu, Saigon Times, Độc Lập, Nắng Mới, Làng Văn, Thư Quán Bản Thảo, Phụ Nữ Diễn Đàn, Thời Báo, Việt Times v.v…

Tác phẩm đã xuất bản:
Hát Cho Mẹ Và Quê Hương, tập nhạc, 1969
Vác Tên Em Chạy Biệt Mù, thơ, Con Người 1972
Hát Để Xông Đất Mới Cho Quê Hương, tuyển tập nhạc, nhiều tác giả, Con Người 1973
Lục Bát Phan Ni Tấn, thơ 1973
Dậy Lửa Trường Sơn, nhạc, Lửa Việt 1983
Em Hát, Em Vui, (với NHN), nhạc thiếu nhi, Làng Văn 1987
Hồi Ký Thơ, thơ, Làng Văn 1988
Câu Thơ Về Người, thơ, Nhân Văn 1996
Tình Khúc Phan Ni Tấn, nhạc, Nhân Ảnh  2004
Sinh Nhật Của Cây Đàn, CD nhạc 2005
Đèn Kéo Quân, CD nhạc 2006
Ao Trời, CD nhạc 2007
Sẽ xuất bản:
Nẻo Nhà, tập thơ
Quê Núi, tập thơ
Sài Gòn (blue) Xanh, CD
Ngụm Quê Nhà, CD
Đang thực hiện Bộ Tự Điển Văn Nghệ Sĩ Việt Nam Online: www.phannitan.com
Phan Ni Tấn làm thơ trước năm 1975; khi ra hải ngoại, anh trở lại với thơ từ rất sớm, cùng với sinh hoạt âm nhạc sôi nổi. Tập Hồi Ký Thơ, Làng Văn xuất bản năm 1988, được bạn đọc yêu mến. Tác phẩm của anh sinh thành từ bóng tối, chiến tranh, quê hương đổ nát, và anh vừa mang chúng theo vừa tìm cách rời bỏ chúng trên hành trình dằng dặc của mình.
Sinh ra ở cao nguyên miền Trung, học ở Sài Gòn, đi qua binh lửa, ngôn ngữ của anh giản dị, chân thật, phóng khoáng, nhưng đầy tình cảm. Thơ anh có những đề tài và phong cách khác nhau: kinh nghiệm chiến tranh có tính tiểu sử, hoài niệm có tính tường thuật, và những xúc cảm lịch sử với yếu tố trữ tình. Ngay trong những bài bi tráng nhất cũng thấp thoáng nụ cười của anh, tâm trạng hoài niệm nhưng không bi lụy, cảm xúc hân hoan rực rỡ của miền Nam tự do, lòng tin vào cái tốt đẹp trong hiện tại, từ quá khứ mà tin vào tương lai của dân tộc. 
Văn Việt trân trọng giới thiệu.


BÀI THƠ 4000
 tặng Phạm Ngọc Dung và các bạn của tôi

Tôi có nghe lịch sử kể về một con tàu
Con tàu ấy đã ra khơi chở theo 4000 tiếng khóc
Biển mở cửa xẻ thành một vết thương rỉ máu dẫn 4000 băng qua biển động
Hàng trang là nhân sinh với hai bàn tay trắng mắt trắng hơi thở trắng
Mất trắng

Con tàu ấy đã ra khơi
Tiếng máy cũ vẫn còn sức kéo
Kéo 4000 lìa xa đất mẹ
Mẹ đứng trên bờ, bờ như mất cảng
Báo con sông cuối tháng này sóng sẽ động mạnh
Mẹ nhìn đất, đất cày lên nỗi chết
Nói súng đạn không có lương tri
Mẹ nhìn trời, trời mưa nước mắt
Vỗ tay tán thán chiến cuộc đang trên đà hấp hối
Mẹ già như xôi nếp một nhìn con tàu đang thở khói ra khơi

Con tàu ấy đã ra khơi
Không chở nỗi một quê hương lửa cháy
Chúng tôi những người lính còn lại và súng đạn còn lại
vẫn còn chiến đấu
Không đợi tôi đánh giặc cho xong
Không đợi tôi chôn hồn vía những thằng lính chết
Không đợi tôi kịp nói lời yêu thương
Con tàu ấy đã ra khơi chở theo em với nỗi buồn lộng gió
Ngày và đêm ở Sài Gòn chỉ còn tiếng phi cơ tiếng xe nhà binh và tiếng nổ
Những hàng cây rủ xuống cùng bụi mù
Người gục xuống thành phân bón
Cuộc chiến theo thù hận lan đi
Chiến tranh theo lửa đạn lan xuống tận cùng đất nước
Đất mất dần
Nước mất dần
Nhà mất dần
Đời mất dần
Máu và nước mắt vẫn đang rơi
Tiếng khóc trên mặt đất vẫn chảy về phía biển
Biển mênh mông xanh như thảm lúa cò bay
Nhưng sâu như một vết thương dài
Đất nước với bàn tay cụt ngón không lật nỗi một trang bìa buồn

Rồi năm tháng lạnh lùng trôi đi
Thời gian tuy đã cũ như lườn tàu đã rỉ
Nhưng tiếng con tàu đến nay vẫn còn rì rầm rẽ sóng
Biển vẫn còn giữ lại 4000 tiếng khóc tiếng nước mắt chảy ngược vào lòng
Biển vẫn còn giữ lại một trang bìa buồn
Và giữ lại em
                             để tặng tôi.

ĐÊM EA NHÁI

Ðêm khơi lên ngọn lửa đất rừng
cháy bập bùng ngã nghiêng theo ngọn gió
ngọn gió của trời rít trong khe Tró
ngọn gió của đất thở dưới lòng thung

Những đốm nóng đốt cháy tâm can
cháy da người, cháy em ở rừng ở núi
cháy thời gian trôi dài trên ngọn suối
cháy miên man theo cái rét đầu mùa

Tựa cây Xà Nu, ta ngồi ôm nỗi nhớ đong đưa
núi rừng ngủ ở bên ngoài bờ lũy
ẩn dưới làn sương biết bao điều quỷ mị
ẩn trong ta vạt áo trắng học trò

Áo trắng về năm xưa theo bóng trăng ốm o
nên mắt biếc cũng hiền như ngọn biếc
con chim Ka Lơi hót những lời tha thiết
quyện vào nhau rơi trong lá nồng nàn

Rơi lướt thướt vào khuya ấm những giọt rượu cần
chuốc say mềm đôi tay vỗ vào K'Lông Put
vỗ vào đêm âm vọng qua Chư Cuk
vỗ vào ta xa thị trấn cây xanh

Thị trấn cao vời mọc lên trên vết tích chiến tranh
hoa về nở giữa rừng thơm con gái
con gái gùi trên lưng buôn Ea Nhái
đi phát rẫy du canh bên kia sườn đồi

Ơi cây tre ngã vào khuya như tiếng mẹ núi ru hời
bài ca thần thoại rũ câu thơ về tụ hội
trong chum ché cơm gạo tẻ nhớ ra nguồn cội
cất lên câu hát nghe man dại và buồn

Lắng giữa sâu xa đêm cũng có mạch nguồn
chảy trong hồn thành những con đường đất
nắng núi mưa rừng theo gió bay lật phật
ngơ ngác rơi trên Ea Nhái thiệt thà

Vỡ trên đầu ướt những hạt sương sa
rơi lấm tấm đọng vào ché rượu
ché rượu núi ngã nghiêng lời con khướu
theo tiếng đêm bay ngoài lũy tre vào

Ðêm tàn dần trong mấy rặng xanh xao
gió xoải cánh nằm dưới chân Ea Nhái
lửa tro ủ dột thì khơi sáng lại
soi vào mé khuya đợi bước sớm mai về

Mai nắng lên hiền như em nhà quê
bỏ thị tứ lai hồi chân phố núi
dẫu có dính lòng đau trăm giọt bụi
vẫn vui như chưa gặp thuở phiêu bồng

Mai nắng lên hiền khô mái nhà Rong
hiền thiệt tình con mắt em mọi nhỏ
người ở đây đơn sơ như làn bụi đỏ
nên trái tim bay thấp thoáng nụ cười

Ðêm đang tàn, lốm đốm đêm trôi
trăng lẩn lút chìm sâu trong rú
con đường mòn qua truông còn mê ngủ
gối đầu lên ngọn Bắc Chư Pao

Ðêm đang tàn mà như đêm còn sâu...



DỨT TÌNH TẠI BẬU
                                       (Lời quê góp nhặt...)

Bữa bậu bỏ đi qua bắt rầu thúi ruột
Tưởng trửng giỡn chơi dè đâu biệt ngàn trùng
Tình nghĩa tính ra (úi chu cha) mỏng lét
Lấy cái giống gì biểu bậu thủy chung

Cái bữa dứt tình bậu te rẹt một nước
Chạy theo níu áo năn nỉ miết cũng hông
Nghĩ lợi thấy thương đôi câu già nhơn ngãi
Tình loan ý phượng (chèn đét) nó non bân

Nhà cửa bấy giờ sao trống huơ trống hoác
Chắp tay sau  đít vác bản mặt đưa ma
Đi ra ngó trời (ứ hự) vào ngó đất
Còn biết làm sao đành nhớ bậu thôi hà

Nhớ lúc quạu đeo bậu làm eo quá ể
Rồi mềm như mưa chan chứa đựng trong lu
Mỗi lần khát nước qua thò tay khoát khoát
Ực một gàu trong vỗ cái bụng tròn ù

Nhớ cái bản mặt (chu mẹt) ơi là sáng
Như múc ánh trăng tưới xuống mảnh hồng nhan
Tình nghĩa trầu cau tém vừa tròn một bọc
Còn chỗ nào dư mà nhét miếng trăng vàng

Nhớ con mắt liếc sắc như dao thọc tiết
Làm trái tim qua hệt sung rụng sân nhà
Đôi mắt thu ba trường giang con sóng lượn
Chết hụt mấy phùa mới thấy đã tổ cha

Nhớ nút ruồi duyên bu ghiền bên mép trái
Nó hay dãn ra lúc bậu ré lên cười
Gặp bữa sung thiên bậu khiêng cơn hạnh phúc
Cắn phập hồn qua đau sướng thấu ông trời

Nhớ tiếng võng trưa bậu đưa qua kọt kẹt
Cái giọng ầu ơ nghe mát ruột làm sao
Phải chi chìm cha nó luôn trong vũng mộng
Để được ru hoài ru hũy điệu ca dao

Vậy mà dứt áo bậu qua cầu thẳng thét
Ngún nguẩy bay đi hổng ngoái lợi một lần
Cuộc đất nào khôn thì đón chân chim đậu
Để bậu tìm chồng giữa cái chốn ba quân.


HUẾ VÀ EM

Một đời anh chắc chẳng bao giờ tìm ra nỗi Huế
Bởi sinh ra chân anh đã có những con đường
Những con đường không kịp nở những đóa hướng dương
Chở súng đạn ra ngoài mặt trận

Sau chiến tranh những trận đánh đều trở nên luộm thuộm
Người ta cất các chiến cụ và những cuộn băng trong các viện bảo tàng
Anh trở về uớc mơ tàn tạ dưới chân
Ngó ra Huế chút Huế cũng đành hanh xa vắng

Con đường Huế bây chừ dù vẫn mưa vẫn nắng
Vẫn hương sen bay trên khắp mặt hồ
Nhưng lâu rồi liệu Huế vẫn còn em ngọt ngào giọng nói 
Còn đôi mắt sáng, ngấn cổ cao, thả suối tóc trôi huyền? 
   
Một đời anh chắc chẳng bao giờ quên em quyến luyến
Ngày chia ly tay anh đã có bão giông rồi
Vòng thanh xuân đâu còn quay đều trong sân chơi
Thôi thì nhai chút giọng cười Cẩm Lệ

Sông Hương núi Ngự là khuôn mặt ngó nghiêng của Huế
Cửa Thượng Tứ là ngỏ hẹp chở tình em qua cầu
Chiếc nón bài thơ rụt rè che bớt chỗ khổ đau
Em xuống đò rồi Huế cũng trôi xa ngái

Huế của ngày ấy bị trói thúc ké bằng những cuộn dây thép gai
Và bạo lực được viết bằng những nhát cuốc
Để câu mái đẩy khóc thành câu đứt ruột
Nước mắt khô chan trên mỗi mảnh đời

Trải tuế nguyệt Huế hồi sinh như nếp nhăn già cỗi
Vẫn nhọc nhằn, trầm mặc thiếp sương đêm
Huế cổ kính ngồi chòm hõm xõa tóc hương bồ kết
Gội đền đài thành quách rêu phong thành hoài niệm
  
Một đời anh chắc chẳng bao giờ tìm ra nỗi tím
Áo tím than bay trong gió phất phơ buồn
Em bình minh hay chừ em lom khom
Mà Đồng Khánh cũng già theo tiếng thở dài Quốc Học

Nước sông Hương chia đời nhau hai nhánh tóc
Hút tiếng đò đưa chim lẻ bạn kêu sầu
Chợ Đông Ba ai dời ra bãi dại
Để Huế buồn biền biệt tím mãi đâu.


MÂM CỖ, QUÀ ĐẦU NĂM

1.
dọn ra một cỗ quê nhà
một bầu non nước làm quà chiến tranh
thôi đừng khóc nữa, mắt xanh
lệ người đổ mãi lâu thành biển dâu

vô đây tránh ngọn mưa mau
đứng chi ngoài gió vườn sau thêm buồn
phụ anh khiêng nước vô hồn
tạt cho sạch mớ tang thương ra ngoài

ngồi đi ngồi xuống, mảnh mai
chiều rồi đêm tới đã dài mé sau
đãi em, xin trộn sắc màu
vẽ nên hực hỡ em sầu oán ai

2.
đãi em đỏ bóng non đoài
rì rào sóng vỗ xanh hoài niềm mơ
về lênh đênh với con đò
mênh mông gió đẩy giọng hò xa xăm

đãi em một cỗ trăng rằm
xót lòng lữ thứ trăng đầm đìa soi
mở trang sử sách ra coi
nghe hồn chữ nghĩa cũng đòi đoạn câu

đãi em vài mấy nhịp cầu
nhấp nhô nước chảy cái sầu trong veo
lòng anh vốn nặng buồn đeo
nhiều khi tưởng ngã chúi theo nỗi niềm

3.
tháng này ngày nín như im
đêm sâu như ấn trái tim vô hồn
nhớ người chết dấp trên cồn
đem vàng bạc đốt hoàng hôn đỏ trời

muốn đào kỷ niệm mà coi
đạp lên cát bụi sợ lòi máu xương
ngó quanh mắt chạm góc tường
vòng hoa cườm đục màu sương sa mù

nhớ rồi cảnh trí tháng tư
có người nằm chết y như giấc nồng
trời cao đất rộng hết lòng
mở ra khép lại thành vòng hoa tươi

4.
đãi em giọng khóc giọng cười
đang buồn lại hóa ra vui không ngờ
ta đi từ một bài thơ
ngâm cuồng vài điệu phất phơ ta về

đãi em óng mượt đường đê
lúa thơm cô gái gánh về nhanh nhanh
mồ hôi ướt nắng long lanh
nhỏ xuống đất thành hạt giống mùa sau


đãi em một mối tình đầu
cuộc tình của tấm lòng giàu thủy chung
đời vui như cảnh tao phùng
đôi tay nắm níu lòng cùng ngấm mê

5.
ơn đời thổi ngọn gió quê
thổi em biệt xứ giạt về bến anh
con chim xuân hót trên cành
líu lo rụng xuống màu xanh la đà

mời em một chén quê nhà
một ly non nước làm quà đầu năm.

 

CHIỀU TRÊN QUÊ HƯƠNG

 

1.     bắc  Cần Thơ
chờ bắc ở bến Ninh Kiều
gío về thổi ướt cả chiều dưới sông
ta như bèo nước bềnh bồng
mấy năm đi biệt mà không về nhà
những thằng sống sót trận qua
chiều nay đợi chuyến bắc ra chiến trường

2. quán lá ở daknil
hớp một hớp nước trà thiu
im nghe tịch lặng hiu hiu thổi về
cái đời lính trận xa quê
nhìn sương khói phủ thấy thê lương chiều
hớp thêm hớp nước trà thiu
nghe trong tịch lặng có điều bất an

3. ghé krongpha ngồi nhớ
quanh co xuống dốc đèo dài
đoàn quân xa đậu dọc hai bên đường
trời chạng vạng đã mù sương
đèn lên quán thấp, ngồi thương nhớ nhà
chim chiều khắc khoải xa xa
lòng buồn như ứa mắt ra đầm đầm
tính ra, ừ, đã nhiều năm
phong trần ta vẫn biệt tăm chốn nào

4. qua đèo Mụ Gìa
xe lên tới đỉnh mụ gìa
trên cao trời đất bao la vô cùng
ngợp hồn ta giữa muôn trùng
lũng sương mây đọng trắng vùng sơn lâm
dưới sâu cây đứng ngàn năm
chìm trên đèo thẳm âm âm bóng chiều
theo xe ta xuống thôn nghèo
hồn còn vắt vẻo giữa đèo hoang vu

5. về Buôn Ma Thuộc
lên đèo Dục Mỹ ban trưa
ta về ở dưới gío mưa não nùng
xe qua đồi núi chập chùng
lên heo hút lạnh núi rừng tây nguyên
tưởng đi rủ sạch ưu phiền
ngờ đâu bụi đỏ trên miền cuốn theo
thôi thì về với cheo leo
nghe chim ông láo kêu rêu cũng đành
lên tây nguyên trấn giữ thành
thương con vượn hú trên cành chon von
đón ta về núi về non
bóng tà đỏ tợ như hòn núi rơi

 

 

LỜI ĐÊM

 

Cứ tưởng chết chìm trong trận rượu
Tàn canh tim vẫn đập thầm thì
Không hẹn mà đồng thanh tương ứng
Trầm mình cho tiếng hát cuốn đi

Người hát bài ngợi ca đất nước
Đàn cao tầm ngực đẩy hơi lên
Lim dim tôi thấy tôi sờ được
Bóng núi quê nhà lấp lánh đêm

Chợt nhớ những tháng ngày tác động
Ôm đàn đi thành gã hát rong
Áo xưa từ độ phai màu đất
Hồn đời nghe nặng bước lưu vong

Bản tình ai hát sao mà ngọt
Bàn tay xưa xóa miếng yêu đầu
Qua sông con sáo nay là bậu
Tiếng hót năm nào lạc phía sau

Người hát khúc tình ca ngày nọ
Lâu rồi nghe lại vẫn gây mê
Ơi đôi giòng nữ xanh như ngọc
Nương tiếng đàn theo tịch mịch về

Người không hát ngồi làm thính giả
Rượu trong tay chừng đã khô màu
Thả hồn lơ lững trong câu hát
Người gục đầu gục đầu gục đầu

Đêm sâu đầy gió đêm sương lạnh
Lời ca còn ngất ngưởng trên cao
Ngước mặt tôi nhìn lên đời rộng
Rồi chìm sâu chìm sâu chìm sâu

 

 

TẾT Ở PHƯƠNG NGƯỜI

 

mùa xuân tuyết trắng trời trắng đất
người, xe gì thảy đều tất bật
ngọn gió cuốn hồn anh bay mau
mặt mũi se khô tái một mầu

trước mặt nhà cây phong trụi lá
trần truồng khô như cây mai giả
nhìn xuyên qua một bầu trời già
thấy đời mình giạt về phương xa

lái xe chạy một vòng thành phố
phố người rộng như bể khổ
ta thò tay ra ngoài dòng đời
níu hồn về trăm miếng tả tơi

không khí tết không mùi để ngửi
không thiêng liêng cho lòng lạnh sưởi
ngó ngoái lại thương quá vợ con
miệng tươi cười mà dạ héo hon

bao giờ gặp lại ta trên sóng
thuyền đi chẻ ngọn trùng dương động
dắt díu nhau từng chặng thiết tha
ta về với mùa xuân quê nhà

 

 

PHỐ TÀU ĐÔNG TORONTO


1.
nàng đứng lựa cam mỏi cả tay
rõ không ưng ý mặt đỏ gay
cau có thân ngà đi một nước
mặc lũ cam kia nắng bám đầy

2.
cô gái nhà ai đẹp tợ hoa
dáng gầy vai lẳn lại trắng da
cô bán đèn nhang cùng vàng mã
dẫu chết thành tro ngửi cũng ra

3.
xuống phố Tàu Ðông một buổi trưa
trời đang nắng gắt chợt đổ mưa
vợ ta đương bụng mang dạ chửa
lệt bệt chạy trời thấy tội chưa

xuống phố Tàu Ðông một buổi chiều
tự dưng trong dạ thấy buồn thiu
thì ra góc phố sao mà giống
cảnh cũ quê xưa muốn thiếu điều...

dưới nắng chang chang cười thật hiền
nhìn ta vợ giơ hai ngón lên
hiểu ý tiệm cần tương hai lố
chợt thương con bạn đến vô biên

đi giao tương ở phố tàu Ðông
cái nghề nặng nhọc mà nhẹ bông
bụi trần quét hết qua ô trược
bát ngát lòng ta một cõi không

 

 

NĂM MỚI

 

Vô chùa lễ Phật đầu năm
Tụng kinh lớn tiếng cho tâm từ hòa
Mở lòng cho gió thoảng qua
Nhẹ như phơ phất cành hoa ưu đàm

Vô chùa khoác áo tràng lam
Trầm tư mặc tưởng tự tham vấn mình
Đàn mùa xuân đậu trên cành
Hồn quê cũng gắng gượng thành lộc non

Bao giờ dạ hết biết buồn
Hóa thân hoạt Phật băng nguồn về xưa
Đội tàu lá chuối đụt mưa
Ngồi nghe lả ngọn gió đưa hương đồng

Bao giờ bước lại lối mòn
Năm xưa ngày nọ có còn cây đa
Có còn sầu lẻ bóng ta
Lặn trong tiếng suối lội qua nẻo ngàn

Vô chùa thắp một nén nhang
Thấy gò tâm đạo nửa tàn ngày xuân
Ước chi gặp bữa thanh bần
Xin thèm miếng sáng trăng gần đáy tâm

Hương trầm ẩn giữa lá xâm
Thuận người cầu đạo hương thầm bay ra
Thành câu kinh kệ ngân nga
Nghe như đồng vọng nỗi nhà hắt hiu


TAY VỊN NGŨ HÀNH

                            (lời quê góp nhặt)

Cái hồi vịn núi Ngũ Hành
Thấy mình là đá hóa thành năm non
Mái hồn thếp bạc sơn son
Ngoái trông chim phụng bay lòn vô chơi
Trèo lên Gò Nổi hụt hơi
Ngó xuống Chợ Củi nhớ người lá lay
Thương nhau chưa đặng mấy ngày
Bạn đành bỏ bạn bấy rầy đi mô
Buồn tình lặn suốt giang hồ
Ngoài hòn lao Ré lội vô Vũng Thùng
Sung thiêng xới lật Hòn Vung
Kẹt nguyền không phỉ xin hẹn cùng kiếp sau
Biết răng chừ giải hết cơn sầu
Nhắm bờ Cửa Đại đâm đầu cho vong
Hòn Tàu, Hòn Kẽm, Hòn Hồng
Ba hòn xúm lại cứu lòng xôn xao
Ăn nhằm bùa ngãi thâm cao
Thần hồn bệ rạc hư hao quá chừng
Xa người chịu tiếng lừng khưng
Bớ trời ơi cực biết chừng đổi mô
Có răng đi nữa đừng ngờ
Thà như sóng dợn ngu ngơ bềnh bồng
Tuồng đời sắc sắc không không
Nam Mô Di Phật còn mong chi bạn tề.


ĐÊM EA NHÁI  

Ðêm khơi lên ngọn lửa đất rừng
cháy bập bùng ngã nghiêng theo ngọn gió
ngọn gió của trời rít trong khe Tró
ngọn gió của đất thở dưới lòng thung

Những đốm nóng đốt cháy tâm can
cháy da người, cháy em ở rừng ở núi
cháy thời gian trôi dài trên ngọn suối
cháy miên man theo cái rét đầu mùa

Tựa cây Xà Nu, ta ngồi ôm nỗi nhớ đong đưa
núi rừng ngủ ở bên ngoài bờ lũy
ẩn dưới làn sương biết bao điều quỷ mị
ẩn trong ta vạt áo trắng học trò

Áo trắng về năm xưa theo bóng trăng ốm o
nên mắt biếc cũng hiền như ngọn biếc
con chim Ka Lơi hót những lời tha thiết
quyện vào nhau rơi trong lá nồng nàn

Rơi lướt thướt vào khuya ấm những giọt rượu cần
chuốc say mềm đôi tay vỗ vào K'Lông Put
vỗ vào đêm âm vọng qua Chư Cuk
vỗ vào ta xa thị trấn cây xanh

Thị trấn cao vời mọc lên trên vết tích chiến tranh
hoa về nở giữa rừng thơm con gái

con gái gùi trên lưng buôn Ea Nhái
đi phát rẫy du canh bên kia sườn đồi

Ơi cây tre ngã vào khuya như tiếng mẹ núi ru hời
bài ca thần thoại rũ câu thơ về tụ hội
trong chum ché cơm gạo tẻ nhớ ra nguồn cội
cất lên câu hát nghe man dại và buồn


Lắng giữa sâu xa đêm cũng có mạch nguồn
chảy trong hồn thành những con đường đất
nắng núi mưa rừng theo gió bay lật phật
ngơ ngác rơi trên Ea Nhái thiệt thà

Vỡ trên đầu ướt những hạt sương sa
rơi lấm tấm đọng vào ché rượu
ché rượu núi ngã nghiêng lời con khướu
theo tiếng đêm bay ngoài lũy tre vào

Ðêm tàn dần trong mấy rặng xanh xao
gió xoải cánh nằm dưới chân Ea Nhái
lửa tro ủ dột thì khơi sáng lại
soi vào mé khuya đợi bước sớm mai về

Mai nắng lên hiền như em nhà quê
bỏ thị tứ lai hồi chân phố núi
dẫu có dính lòng đau trăm giọt bụi
vẫn vui như chưa gặp thuở phiêu bồng

Mai nắng lên hiền khô mái nhà Rong
hiền thiệt tình con mắt em mọi nhỏ
người ở đây đơn sơ như làn bụi đỏ
nên trái tim bay thấp thoáng nụ cười

Ðêm đang tàn, lốm đốm đêm trôi
trăng lẩn lút chìm sâu trong rú
con đường mòn qua truông còn mê ngủ
gối đầu lên ngọn Bắc Chư Pao

Ðêm đang tàn mà như đêm còn sâu...


ĐƯỜNG HÀNH HƯƠNG

Xin chào giọt nước chiều mưa
Rơi như kể lể thân xưa với đời
Co ro dưới gốc hương trời
Tôi thương vật vã những lời nắng hanh
Chiều rơi từng vạt mong manh
Chân đi vừa chạm khúc quanh chiều tàn
Quanh co đường lối trên ngàn
Đêm sâu như nhấn cung đàn trầm xanh
Xin chào đốm nắng trên cành
Lao xao rụng xuống đất thành sớm mai
Ấm nồng hơi thở đất đai
Chiều qua đỉnh núi sáng ngoài dặm không
Chào cây xuân nở chùm bông
Hương theo gió thổi vướng trong lòng người
Vói tay tôi hái nụ cười
Nghe tâm tư rụng những lời nước non
Ngó lên trái núi chon von
Thương thân con quốc gọi hồn miên man
Tiếng chim lạnh nắm tro tàn
Cành tre nay sót lại làn hương xưa
Xin chào giọt nắng trời mưa
Giọt mưa trời nắng lưa thưa ướt mềm
Dừng chân trên ngọn gió êm
Mấy phen luồn lách qua đêm ra ngày
Chào ma đưa lối nào đây
Quanh đi quẩn lại cũng ngay từ đầu
Tưởng đi xa nỗi cơ cầu
Ngờ đâu như bụi cái sầu cuốn theo
Xin chào mạch nước trong veo
Tắm tôi sạch vết trần đeo đẳng hồn
Níu cành lê ngắt chùm bông
Thả hương trắng cả một dòng nên thơ
Đói lòng ăn miếng trăng tơ
Xôn xao cành gió đọng tờ mây trôi
Tôi đi thăm hỏi đất trời
Qua cơn trường mộng qua thời đại ngôn
Tôi đi lên phía tâm hồn
Đám mưa phù thế đổ dồn phía sau
Tôi về mở cánh đêm thâu
Bình minh trong mấy giọt châu sáng ngời.


DỨT TÌNH TẠI BẬU
                             
                              (Lời quê góp nhặt...)

Bữa bậu bỏ đi qua bắt rầu thúi ruột
Tưởng trửng giỡn chơi dè đâu biệt ngàn trùng
Tình nghĩa tính ra (úi chu cha) mỏng lét
Lấy cái giống gì biểu bậu thủy chung
Cái bữa dứt tình bậu te rẹt một nước
Chạy theo níu áo năn nỉ miết cũng hông
Nghĩ lợi thấy thương đôi câu già nhơn ngãi
Tình loan ý phượng (chèn đét) nó non bân
Nhà cửa bấy giờ sao trống huơ trống hoác
Chắp tay sau  đít vác bản mặt đưa ma
Đi ra ngó trời (ứ hự) vào ngó đất
Còn biết làm sao đành nhớ bậu thôi hà
Nhớ lúc quạu đeo bậu làm eo quá ể
Rồi mềm như mưa chan chứa đựng trong lu
Mỗi lần khát nước qua thò tay khoát khoát
Ực một gàu trong vỗ cái bụng tròn ù
Nhớ cái bản mặt (chu mẹt) ơi là sáng
Như múc ánh trăng tưới xuống mảnh hồng nhan
Tình nghĩa trầu cau tém vừa tròn một bọc
Còn chỗ nào dư mà nhét miếng trăng vàng
Nhớ con mắt liếc sắc như dao thọc tiết
Làm trái tim qua hệt sung rụng sân nhà
Đôi mắt thu ba trường giang con sóng lượn
Chết hụt mấy phùa mới thấy đã tổ cha
Nhớ nút ruồi duyên bu ghiền bên mép trái
Nó hay dãn ra lúc bậu ré lên cười
Gặp bữa sung thiên bậu khiêng cơn hạnh phúc
Cắn phập hồn qua đau sướng thấu ông trời
Nhớ tiếng võng trưa bậu đưa qua kọt kẹt
Cái giọng ầu ơ nghe mát ruột làm sao
Phải chi chìm cha nó luôn trong vũng mộng
Để được ru hoài ru hũy điệu ca dao
Vậy mà dứt áo bậu qua cầu thẳng thét
Ngún nguẩy bay đi hổng ngoái lợi một lần
Cuộc đất nào khôn thì đón chân chim đậu
Để bậu tìm chồng giữa cái chốn ba quân.


HÓA SINH

làm đôi guốc mộc quai hường
xin cùng tha thướt xuống đường với em
ngày mưa guốc lấm bùn lem
cũng vui vì chỗ gót sen em về
làm vi vút ngọn gió quê
hay vi vu thổi cây tre đầu đình
bay vờn trong chớm bình minh
hay trong chiều cũng tài tình như hương
làm thảm cỏ dại bên đường
xe qua bụi bám mà thương nẻo nhà
xa như người đã đi xa
thôi không về nữa để tà áo phai
làm le lói ngọn sớm mai
chiếu trên kẽo kẹt đôi vai gánh gồng
chiếu xanh bờ lúa đòng đòng
có con cò trắng con còng con cua
làm hạnh của đất khai mùa
làm hương ngọn gió xin đùa áo bay
ai xưa hò hẹn phương này
ôi phương từ bấy đến rầy chưa quên
xin làm ẩn mật hương thiền
làm lời trong miệng người hiền nói ra
đem tâm hư gột cái tà
dội vào nhân thế ta bà ánh dương
làm mong manh lưới tơ sương
nhưng bền như dạ người thương nhớ người
từ em biết nói yêu rồi
trong niềm hạnh nguyện anh ngồi hóa sinh
xin làm miếng cắn thâm tình
ngậm vành môi ấy có hình trái tim
có đôi con mắt lim dim
có hình như giọng nói im không lời
làm xôn xao vẻ yêu đời
đồng thanh tương ứng với người tóc xanh
mai hoa vài nụ trên cành
diệp thanh mấy chiếc cũng thành mùa xuân
làm trăng một đóa sáng ngần
soi đường nối lại những phần chia phôi
nhớ giùm nỗi nhớ khôn nguôi
che giùm nhau ngọn gió đời bụi bay
trèo lên trên ngọn trời mây
thu trăm năm lại một ngày vào thơ.


EM THỔI ANH MÒN

Khi kiểng chân lên
Em thổi anh kêu như tiếng kèn trompet
Em thổi hồn anh giạt nẻo quê nhà
Như con gió ngày xuân rập rờn trên đồng xanh ruộng mạ
Em thổi rạt rào bông lúa gợn từng cơn
Khi kiểng chân lên
Em thổi anh vi vu như tiếng khèn tiếng sáo
Em thổi anh phồng một bản tình ca
Trôi lênh đênh trên sóng lưng đầu hương non cỏ lạ
Em níu mùa xuân nghiêng xuống một cành vàng
Khi kiểng chân lên
Em thổi anh phiêu du như cánh bèo cọng lát
Em thổi anh trầy một miếng trời xanh
Trôi sóng sánh cái trong veo cành trăng treo ngõ hạnh
Em nhuộm thời gian còn ấm buổi xuân thì
Khi kiểng chân lên
Em thổi anh da diết nhớ cơn mưa lầy lội
Em thổi anh về phố chợ phất phơ
Nghe trong nắng câu Kiều thơm môi trầm ngâm dưới gió
Em lượm cái cò trong tiếng hát mẹ ru
Khi kiểng chân lên
Em thổi anh lê gót qua lối gầy nẻo vắng
Em thổi anh mòn biết mấy trận xanh xao
Sợi tóc cuối khuya thôi thập thò nằm co trên móc áo
Phụng  phịu đòi bay đi gấp lại nếp ngày
 Như mặt trời xưa em bao la một sớm mai về
Cười tay xóa hết những điệu thơ điệu chèo trên áo
Câu hát trẻ trung cứ cong mình trên bờ môi giông bão
Những giọt mặn mòi em thơm gió sen hương...