Danh ngôn

Trong mọi cộng đồng, chúng ta cần một nhóm thiên thần gây rối.

We need, in every community, a group of angelic troublemakers.

(Bayard Rustin – trích bài phát biểu tại New York City 1963)

Trong mọi trường hợp, chắc chắn rằng sự thiếu hiểu biết, đi kèm với quyền lực, là kẻ thù tàn bạo nhất có thể có của công lý.

It is certain, in any case, that ignorance, allied with power, is the most ferocious enemy justice can have.

(James Baldwin - No Name in the Street 1972)

Các cuộc cách mạng và các cá nhân có thể bị giết hại, nhưng bạn không thể giết chết các ý tưởng.

While revolutionaries and individuals can be murdered, you cannot kill ideas.

(Thomas Sankara, một tuần trước khi bị ám sát, 1987)

Không có cảm giác nào cô đơn hơn việc bị chính đất nước mình trục xuất.

There's not a more lonely feeling than to be banished by my own country.

(Kiyo Sato – Kiyo’s Story 2009)

Ban Biên tập

Địa chỉ liên lạc:

1. Thơ

tho.vanviet.vd@gmail.com

2. Văn

vanviet.van14@gmail.com

3. Nghiên cứu Phê Bình

vanviet.ncpb@gmail.com

4. Vấn đề hôm nay

vanviet.vdhn1@gmail.com

5. Thư bạn đọc

vanviet.tbd14@gmail.com

6. Tư liệu

vanviet.tulieu@gmail.com

7. Văn học Miền Nam 54-75

vanhocmiennam5475@gmail.com

Tra cứu theo tên tác giả

Thứ Ba, 8 tháng 9, 2015

Truyện cực ngắn của Lê Anh Hoài

Gần đây, trên trang Facebook của Lê Anh Hoài xuất hiện một loạt truyện cực ngắn vô đề, chỉ đánh số thứ tự. Đọc xong, có người bảo buồn cười lắm, có người bảo thú vị lắm, lại có người bảo độc lắm, lại có người kêu rất đểu… Viết như bỡn cợt, như đùa dỡn, như trêu chọc mà có được ngần ấy phản ứng, âu cũng là cái tài của Lê Anh Hoài. Anh đã điểm trúng huyệt những chứng bệnh tinh thần của cuộc sống hiện tại.

Xin trân trọng giới thiệu cùng bạn đọc một số truyện cực ngắn anh vừa gửi tới Văn Việt.

***

Tặng các đồng nghiệp của tôi, nhất là những ai còn làm báo giấy, với lòng thành kính phân ưu.

Cuộc họp đến hồi gay cấn: Làm thế nào để cứu tờ báo khi bọn đọc báo chỉ chăm chăm đọc qua mạng? Tin độc quyền ư? Bài không những hay mà còn độc lạ, và không những độc lạ mà còn sâu sắc, và không những sâu sắc mà còn cảm động ư? Ảnh biểu cảm, góc nhìn lạ ư? Trình bày ấn tượng ư? Tất cả chẳng là gì hết khi tờ báo giấy chỉ như một vạch xuất phát. Bùm một cái, tất cả chạy tuốt lên mạng. Bọn đọc báo, lũ vô ơn ấy chỉ việc mở điện thoại thông minh. Xong!

Long là tổng biên tập giỏi, đã giở đủ chiêu trò. Quân của Long nhiều kẻ thiện chiến, nay tứ tán khắp nơi, chỉ còn một nhúm. Số báo đặc biệt kỷ niệm ngày thành lập sẽ ra sao đây? Long nhìn lướt qua quân sỹ, thấy ai nấy thiểu não, gằm mặt xuống, duy chỉ có Tiên - cô đánh máy - cũng cúi cúi, nhưng mặt tươi hơn hớn. Nàng đang xem tin tức chân dài bikini qua điện thoại.
- Cô kia…!!! Cô… cô… - Long hổn hển, cơ hồ sắp tai biến - Cả cơ quan lo cải tiến để cứu tờ báo. Còn cô…
- Dạ, em có lo đấy chứ ạ.
Xong! Đã dốt còn ngang, đã ngang còn hồn nhiên.
- Cô lo thế nào??? Hả? Hả? - Long gầm lên.
- … Ơ, em nghĩ người ta thích nhìn vào cái điện thoại để đọc tin bài. Sao mình không làm tờ báo hình cái điện thoại ạ?

Đó chính là ý tưởng thiên tài. Tờ báo hình cái điện thoại của Long bán được hàng triệu bản, mà không chỉ trong nước. Các hãng điện thoại quả táo quả na quả khế xếp hàng để chờ được tờ báo của Long in theo hình sản phẩm của mình.
Xong!

***

Long là nhà văn thế hệ chống Mẽo có sừng có mỏ. Đi đến đâu Long cũng nhấn mạnh sự tài giỏi của thế hệ mình và luôn được chào đón bằng những bài hát rừng Trường Sơn cô gái tải đạn xe tăng anh băng qua, những bài thơ đào hầm kéo pháo căm thù sâu yêu thương vời vợi… Những thứ bất diệt như thế hệ của Long, cứ ngồi trên ăn trốc một tấc không đi một ly không rời, mắt trông quá khứ tiêu tiền tương lai.

Long bàn với Tiên cho con đi học rồi tìm cách định cư ở Mẽo. Tiên băn khoăn:
-Nhỡ đâu bên đó nó biết anh thuộc phe chống nó rồi gây khó dễ cho con thì sao?
-Yên tâm, nó dân chủ văn minh, nó không đời nào làm thế.
-Thế sao anh vẫn hô hào chống nó?
-Dốt. Không thế thì làm sao đủ tiền cho con đi học bên đó?!

***Top of Form

Long nhận nhiệm vụ chép sử Hội Mỹ thuật. Long ghi: “Năm 2015, đầu năm Ban lãnh đạo mới tưng bừng ra mắt. Cuối năm, tưng bừng chuẩn bị Triển lãm mỹ thuật toàn quốc. Giữa năm, 2 triệu họa chết đói”.

***

Hội thảo về thơ tầm quốc gia bế mạc trong không khí trang trọng, quan trọng, long trọng và nghiêm trọng. Hội trường im phắc nghe lãnh đạo ban tuyên giáo kết luận: Thơ Việt đang vươn lên tầm thời đại, bám chặt truyền thống vẻ vang, trung thành với vốn cổ, hòa nhập với quốc tế. Việt Nam là cường quốc về thơ. Các dịch giả cần gấp rút nghiên cứu tổ chức dịch thơ để xuất khẩu. Tuy nhiên, thơ Việt chưa có đỉnh cao, chưa đạt được so với ham muốn…

Long đang ngủ gật, mơ thấy nàng thơ, lờ mờ tiếng bấc tiếng chì, đến đấy choàng dậy, giấc mộng chưa tàn, buột thốt:

-Đúng rồi, nàng thơ chưa lên được đỉnh! Điểm gờ, điểm gờ!

Lãnh đạo đang cao trào cũng tụt hứng, nghẹn lời. Long chưa thoát khỏi cảnh giới u mê, âm dương hỗn độn, lại vọt thêm ra:

-Toàn liệt dương làm sao nàng lên được đỉnh!? Top of Form

Bottom of Form

***

Long trước đến nay chuyên đóng những vai hiền lành, tử tế, nghiêm túc, nói 10 câu đúng cả 10. Thực ra ngoài đời, Long không ngu lại tinh nghề, chỉ phải tính gàn nên lắm lúc ngang, cãi cả lãnh đạo.

Nhận được quả phim nhà nước tài trợ, giám đốc xưởng phim vội triệu tập tất cả quân cán lại. Giám đốc thân chinh làm đạo diễn quả này:

-Tôi đề nghị anh Long nhận vai chính, nhân vật chính này là lãnh đạo tỉnh, anh Long quen đóng vai chính diện nên sẽ rất hợp.

-Tôi không nhận. Đóng phim thì đỡ đói, nhưng tôi không thể nhận vai này được!

-...???

-Các anh các chị nhìn trên ti vi, xem trên báo chứ chưa cần tiếp cận thực tế, xem đấy có phải là loại nhân vật tôi hay đóng không? Nói thật, loại nhân vật này tôi không đóng nổi.

-Hm… anh Long! Chúng ta làm phim truyện. Không phải phim tài liệu…

-Vâng. Vì là phim truyện nên tôi mới nói. Còn nếu làm phim giả tưởng thì tôi không bàn.

Giám đốc đạo diễn nhìn Long ngao ngán. Vai được giao cho phó giám đốc, bí thư. Phim xong, ra rạp chỉ loe ngoe vài mống. Anh em trong đoàn xem với nhau rồi tán:

- Phim kiểu gì ấy nhỉ?

Long bình:

- Phim hài.

Thảo nào mãi Long chẳng được cái danh hiệu nào, dù chỉ ưu tú.

***Top of Form

Bottom of Form

Long là chủ tịch Hội người mù. Bí thư muốn lấy điểm bằng cách tỏ sự quan tâm với người tàn tật mới gọi Long đến. Mọi việc thông qua nhanh chóng, đến đoạn tặng gì cho hội, Long gãi đầu:
-Báo cáo anh, đời sống anh em cực kỳ khó khăn, nên…
-Biết, biết! Chính thế nên tôi phải đến để ủy lạo tinh thần anh em. Phải có món quà ý nghĩa chứ không phải tiền. Tôi đã bảo văn phòng ra Nguyễn Thái Học đặt bức tranh lãnh tụ rất hoành tráng.
-Ơ… tranh ạ?...
-Lại trình bày khó khăn à? Vậy muốn gì?
-Tranh thì hội viên mù không xem được. Giá là cái gì có thể sờ thì tốt hơn anh ạ… Ví dụ như tượng. Anh em thích tượng, nhất là tượng khoả thân.
- Vớ vẩn quá, làm gì có tượng lãnh tụ khoả thân?!
Long biết mình lỡ lời, im bặt.
Buổi đến thăm và tặng tranh của bí thư diễn ra vô cùng xúc động.

***

Tiên là hiệu trưởng, tiền khỏi phải lo. Lại có tính Hoạn Thư nên Tiên tìm mọi cách phong tỏa, hành hạ tinh thần, thuyết phục, giáo dục… khiến Long cuối cùng cam phận ở nhà. Tiên kiểm soát chồng thông qua tài chính, nhiều cũng được, ít không sao, nhưng phải rõ ràng từng khoản từng khoản. Kiểm tra lại thấy không khớp dù chỉ vài nghìn đồng là biết tay bà: Hành ngày không đủ, tranh thủ hành đêm! Không có tiền dư thì bochim.com. Ai cũng hiểu chỉ mình chim không hiểu.

Con chim quý ở lồng son tiếng hót cũng thê lương. Biết thế, nên khi Long đam mê chăm con, đam mê họp phụ huynh và đam mê làm chủ tịch hội phụ huynh lớp rồi đam mê làm chủ tịch hội phụ huynh trường của con thì Tiên luôn đồng ý.

Ngày nọ nàng chết đứng khi phát hiện Long có quỹ đen rất lớn, đủ phạm tội hàng vạn lần. Hơn thế nữa, chàng lại còn thất thân với hiệu trưởng trường ấy.