Thiện thua
Truyện
Trần Đĩnh
Những cơn giận của nhà vua dạo này đến mau. Bây giờ ngài ngán cả con yến quý mà một đại gia đảo quốc xa đã dâng để xin mở một thương điếm. Con yến màu huyết dụ, nhanh nhánh một sắc lông lúc đen thăm thẳm lúc đỏ găn gắt. Bộ lông đã hiếm nhưng tiếng hót mới là có một không hai! Nó diễn đạt đủ thất tình hỉ nộ ái lạc…của nhà vua. Mỗi khi nhà vua đứng ở trước lồng ngà, nó liền thông báo ngay tâm cảnh nhà vua, không sai một li. Ngự sử nhất đẳng !
Lâu nay nhà vua có xa con yến. Nó “ghi sử” hơi lạm tự do! Trong khi vua muốn giọng hót của nó mang tính vua, nghĩa là biết phô cái đẹp, đậy cái xấu thì nó chẳng chọn lọc, cứ tóe loe nỗi niềm, cơn cớ nhà vua ra.
Hừ, ông tể tướng già đã có lần can nghị rằng hoàng thượng rất nên canh chừng hàng ngoại. Văn hoá họ thường là uế thư, chỉ dạy làm tình, làm loạn và dễ thành bùa chú, đã xài là lệ thuộc. Nhưng nhà vua không chối được con chim lách chách như hạt tiết đông bóng mịn biết chuyền nhảy trong chiếc lồng ngà này. Buồn cười, máu tươi trông thì nóng mà tiết đông thì lại mát. Nhắm mắt sờ vào dễ lầm là da con gái…
Có lẽ cái chết mới đây của lão tể tướng, vị công thần khai quốc cuối cùng còn sót lại, đã chuyển làn điệu tâm sinh lý nhà vua từ thường xuyên bình ổn sang thường xuyên nhiễu loạn.
Song còn một cớ sâu hơn. Thăm thẳm. Qua hệ thống đặc vụ đa tầng dầy đặc trong nước Nhà vua vừa bắt được mạch dân. Dân bây giờ dửng dưng với tất cả. Ngán hết, oải hết. Ruồi bâu kín mặt chả thiết xua.
Vua đã đích thân thẩm vấn viên Thống trưởng đặc vụ: -Thế có ca thán không? Có làm vè, đặt tiếu lâm không? Tụ bạ thì nói năng gì? (Hừ, tụ bạ cũng chỉ ngồi im nhìn nhau! lạ thật) Vua cau mày vặn: -Im cả thì tốt chứ sao lại lo?
- Dạ, bẩm có khác thường. Là khắp nước nay không còn thấy tiếng reo, tiếng cười, tiếng khóc, tiếng chửi. Y như rừng cây lặng gió…, lặng gió…trước… trước… bão vậy.
Thống trưởng đặc vụ thấy vua tư lự bèn tâu:
- Các học sĩ Môn tâm lý trầm lặng thuộc Tầng đặc vụ 4 cho rằng trong cơ chế xúc động của dân, thần kinh thực vật đã bị héo, dạ, đúng thuật ngữ là đã hoá thạch thành thần kinh khoáng vật.
Ba láp! Lại còn giấu! Ta biết quá chứ. Dân đang chán ta. Đã chán thì hay muốn đổi phận. Và dân mà đổi phận thì phận ta phèo.
Nghĩ đến triển vọng này vua nghiến răng lại. Ừ, bấy lâu ta mở ngạch Nghè Hài, phong đến cả nghìn Nghè Hài ca múa, diễn trò rồi mà không cậy ra được một tiếng khì ở miệng dân!
Nghĩ đến đội ngũ Nghè Hài đông đảo mà ăn hại, nhà vua thêm thịnh nộ.
Ai hay đầu vua nóng lên thì một lớp gỉ sét ở một mối hàn nơ rôn nào đó rụng đi và não ngài nó liền vận hành loang loáng. Cảm nhận được biến hóa, vua bèn vùng dậy, đi ra trước lồng yến, tự sát hạch.
Yến vươn cổ cười khanh khách. Óng ánh hệt một dòng thác thủy tinh. Nó thông qua mưu kế nhà vua.Tuyệt…, tuyệt...
* * *
Chuỗi cười thủy tinh của yến quý mở cho nhà vua bước vào giai đoạn thanh thản.
Dân nước đã vui! Tiếng cười lại râm ran trên đường phố, càng vang vang hơn nữa ở các sới vật vừa mới cho mở cửa trở lại, sau mười mấy năm biến thành hoang địa, bãi thả trâu ban ngày, sân chơi của trai gái vụng trộm ban đêm.
Thực sự cầu thị, vua đã cải trang làm nhân viên khuyến mãi tăm răng bằng lông gáy lợn lòi bạch tạng để vi hành. Ít nhất lần này báo cáo của đám cận thần đúng. Dân vui thật và vua hả hê. Nhất là dân vui được lại là nhờ ơn mưa móc của vua, đúng hơn, sáng kiến của vua.
Kết quả phi thường nhưng sáng kiến đơn giản: cho sống lại tập quán vật lâu đời mà khi lên ngôi báu, vua đã cấm.
Ngài không thích dân sính võ. Có chính biến nào không dính đến một thằng võ biền? Lật đổ với vật đổ, hai món đó cùng vần, và cùng một hệ quả là hủy bỏ chiều thẳng đứng vật lý của đối thủ, đều đo đất cả, chỉ khác một bên thì thể thao, một bên thì chính trị mà thôi, vua quá bíết. Bởi thế vừa cầm quyền, ngài đã lệnh cấm đấu vật tức thì. Ngài viện cớ chấn hưng đạo đức. Trẫm xét thấy lâu nay đấu vật đã mất công bằng. Cái Thiện thắng hoài, thắng mãi hoá nhàm. Ta sợ có sự xếp đặt vì mục đích cá độ. (Lạy trời phật, không hề có chuyện gian ấy). Ta muốn trước khi bắp tay bắp vế khỏe, cái tâm con người phải lành lặn, tử tế đã.
Chỗ này nhà vua đổ oan cho dân. Môn vật ở nước này đâu phải chỉ là võ? Dân tìm thấy ở đấy trước hết chữ lễ, chữ văn. Dân tu dưỡng tâm linh, trau dồi đạo đức qua môn vật. Đặc điểm của môn vật nước này là hai đô vào sới đều đeo mặt nạ, một Thiện một Ác, thể hiện cuộc giằng co, giành giật trường kỳ của hai vế đối nghịch trong mỗi con người, trong mỗi xã hội. Nhưng không được vì lẽ đó mà gian dối, thiên vị. Đeo mặt nạ Thiện hay Ác lên sới đều phải qua xin âm dương, tức là được quỷ thần chứng giám. Cho nên Thiện hay Ác, đô vật đều phải vật hết lòng hết mình. Nếu tay nghề siêu hơn, đô Ác thắng thì vẫn được dân reo mừng. Đặc biệt để khuyến khích sở thích cá nhân, luật sới vật cho phép nếu người xem qua cách đấu nhận ra đô vật mình chuộng thì, dù anh ta đóng vai Ác, vẫn được ủng hộ đô ấy. Và có thêm điều khoản quan trọng này: đô nào thắng liền mười keo thì được quyền mang mặt nạ Thiện.
Thiện thắng dĩ nhiên tốt. Nó báo hiệu cái Thiện đã đồng hành với mỗi người và mỗi người lại ngỡ đâu như chính mình vừa nhận giải thưởng vật vậy. Còn Thiện thua là nó nhắc bạn rằng thời gian qua bạn sống chưa tử tế như thần linh mong mỏi, vậy hãy cố tu nhân tích đức hơn nữa đi.
* * *
Từ ngày môn vật được cho sống lại, mỗi tháng bốn phiên vật, phiên nào cũng náo nức, hân hoan ngang lễ hội lớn. Những ngày đó, kinh thành ầm ầm tíếng hò reo.
Nhưng phục hồi vật chưa bao lâu, vua lại chán. Ngài nhận ra mình hố. Thoạt kỳ thủy, cho môn vật sống lại chính là nhà vua mở kinh doanh lấy lời. Nhưng nay hạch toán, vua thấy mình quá lỗ.
Đấy, hãy xem. Tháo khoán cho vật sống lại, nhà vua đã chơi một quả liều (thì đó đang sống lại nỗi canh cánh về chuyện vật đổ dễ lẫn với lật đổ) và bây giờ thì vua thấy rõ vua thua thiệt quá to!
Cái thiệt nó lù lù ra kia! Ừ, xem đây, dân hoan hô cái Thiện ba láp nào ấy chứ vua có được sơ múi tí gì? Cái Thiện mà dân reo hò kia nó không có thuộc về vua! Đúng, đúng, như nguyên lý đã dạy (chế độ sở hữu quyết định tính chất tiến bộ hay phản động của một thể chế), phải mò tới chỗ ai ở sới vật nhận và sở hữu những tiếng hoan hô chúc mừng thì mới đụng tới được cốt lõi vấn đề.
Khi nhận ra mình không được hưởng cái danh của Thiện trên sới vật, nhà vua đã bỏ ăn ba ngày! Thế ra thằng Thiện đeo mặt nạ này nó đang trở thành một đặc lợi tồn tại độc lập! Sao ta lại dung thứ được? Vùng đất, nhân khẩu, ta thôn tính như bỡn nhưng sao ta lại không thôn tính được cái Thiện kia?
Đêm đêm nhà vua lại thao thức. Nhận ra mấu chốt là làm sao đăng ký được vương hiệu vào cho cái Thiện trên sới vật. Nghĩ đến đây, nhà vua nguôi dịu hơn. Ừ, có thế chứ! Cọp dữ ta trói lại đánh số vào mông rồi nhốt cũi còn dễ ợt thì nay tìm cách cộp quốc ấn vào cái Thiện trên sới vật để quốc vương hóa cho nó sẽ cũng chẳng khó. Không mang dấu ấn vua, cái Thiện sẽ được nhởn nhơ phạm pháp. Phạm pháp mười mươi! Thì chả là trắng trợn ăn hớt mất cả phần vua đó sao!
Ôi, ôi, phải mau mau hợp pháp hóa cái Thiện trên sới vật tức là cộp sớm dấu vương hiệu vào cho nó! Để cho Thiện là Vua và Vua là Thiện. Ở xứ này cái gì mà chẳng phải của nhà vua. Nó không thể lênh phênh như không khí, thoát khỏi sự kiểm soát quản lý cùa ta. …
Không, ngay không khí, cái thứ lông bông lang bang nhất trên đời này, ta vẫn trị được cơ mà. Thừa sức! Treo cổ đứa đang sống lên là bóp chết thằng không khí ngụ ở trong cái tên khốn kiếp rồi đó? Chưa kịp thưởng thức xác nhận khoa học này, nhà vua đã vội nổi giận. Hừ, bóp chết được không khí mà chả lẽ không thể là MỘT được với cái Thiện trên sới vật sao? Vò đầu, vỗ trán mãi, cuối cùng, nhà vua đã nghĩ ra mẹo.
Ngài trình tâm sự với con yến. Lần này nó cười ròn tan, óng ánh hơn lần nó thông qua mẹo phục hồi môn vật. Thôi thôi, từ nay, cầm chắc cái Thiện dứt khoát thuộc về nhà vua. Thuộc về danh nghĩa, thuộc cả bằng xương bằng thịt. Thậm chí mang hẳn diện mạo vua!
Cố nhiên chỉ Thống quản đặc vụ, Thống quản vật mới được vua rỉ tai cho biết mẹo mới cùa nhà vua. Kẻ nào để lộ ra thì hết chỗ đội mũ, vua nghiến răng lại báo trước cho hai người.
* * *
Cả kinh thành xôn xao: có đô mới tài quá! Lên sới là thắng! Đô Tuột chăng? Không, Đô Tuột từ năm cấm vật đã thề bỏ sới rồi mà?
Người ta tìm Đô Tuột: - Mừng đô giải nguyền, chúng tôi mừng lắm!
Hỏi cho có hỏi thôi chứ người hiểu vật nhận thấy ngay cách vật của đô mới chiến thắng lu bù này không giống cách của Đô Tuột chút nào. Còn Đô Tuột khi bị hỏi như thế thì buồn quá. Sao ông lại đem lối vật nhố nhăng kia ra bỉ báng môn vật thiêng liêng được chứ?
Nhưng rồi ông không thể không chột dạ. Vật nhố nhăng mà sao cứ thắng hết! Hỏi các đô thua xuống sới, kể cả những đô từng nghiêng ngửa với Đô Tuột cũng đều lắc đầu nói “không vật lại được, giỏi thật đấy, vâng, ông ơi, chớ để cho cái bề ngoài không thành bài thành bản quen thuộc kia nó lừa nhá...” Đô Tuột nghĩ bụng chắc là một tài nghệ xuất chúng từ phương nào đến cố tình giấu mặt, ẩn tên ! Ông bắt đầu thấy ngứa ngáy…
Ông đến Thống quản vật xin ghi tên lên đấu với đô Thiện liền mấy tháng nay cứ thắng suốt.
- Tôi giải nguyền từ hôm nay, ông nói.
- Bỏ nghề lâu rồi, thượng đài e có liều lĩnh không? Ông tiếng thơm còn vang, phải chăng nên làm kẻ tri giả rút lui đúng lúc để giữ được vẹn tròn chứ kẻo có khi mất hết.
- Tôi rời sới không rời nghề. Ngày còn ba bữa ăn ngày còn ba bữa tập. Còn cũng xin thưa lại, con nhà võ là vốn phải liều. Tiện đây xin mạn phép…
Chưa dứt lời đã xoạc cẳng, vươn tay quàng lấy chiếc cóng đại đựng nước mưa giữa sân dinh nhấc bổng lên, đảo một vòng quanh người rồi hạ xuống, nước trong cóng không sớt ra ngoài một giọt, hơi thở không gấp lên một nhịp.
Hẹn ba ngày sau trả lời, Thống quản vật tức tốc báo vua.
- Sao tái mặt: Vua hỏi.
- Bẩm hoàng thượng, Đô Tuột xin thượng đài.
- Cho thượng, hẹp hòi làm gì.
- Dạ, tên này lưng mềm khó tóm mà đầu cứng khó bảo.
“Lưng mềm…” Vua ngạc nhiên, cái bản lề định hạng nhân cách này mềm là tốt quá chứ còn đòi gì?
- Lưng hắn có thể thót lại nhỏ bằng cái chét tay rồi trơn như rắn trườn xổng ra khỏi mọi thế kẹp khoá do đó dân gọi hắn là Đô Tuột. Dạ, nhưng không phải chỉ bởi cái chiêu thoát thân thần sầu này mà hắn có danh hiệu ấy, dạ, còn một lẽ là mọi thứ dây dợ xã hội quàng vào cho hắn, trừ Đô Tuột , hắn đều cho bong ráo.
Vua trầm ngâm. Lưng mềm thì dễ xử chứ. Khó xử là ở cái đầu cứng, cổ cứng cơ.
Ngài bèn hỏi kỹ tính khí, gia cảnh Đô Tuột. Con cái đều làm ăn xa, sống cùng bà vợ hìền lành, nhút nhát. Để thật yên tâm, nhà vua đòi phải đưa ra thật nhiều bằng chứng về chỗ nhút nhát, hiền lành của bà Đô Tuột. Khi nắm chắc rồi, nhà vua ra hiệu bảo Thống quản vật dịch cái tai của hắn lại bên miệng mình.
* * *
Bao lâu trở lại sới, Đô Tuột khá xúc động. Nhưng rồi khi dây phút náo nức qua đi, đứng trước đô Thiện trên sới, ông chợt thấy thấp thỏm. Tại sao bắt được tia mắt đối thủ sau mặt nạ, ông lại thấy người lảo đảo? Bùa phép ư ? Ông thoáng nghi và khẽ vặn người. Thì liền chột dạ. Lưng ông cứng như bị vài míếng mo nang cạp chặt.
Sau bái tổ, hai đô vào cuộc. Đô đóng vai Thiện đàng hoàng tiến đến. Thế vật đứng thẳng băng này Đô Tuột chưa thấy ở ai. Người này là thế nào? Tài nghệ thật ra sao? Đô Tuột thầm hỏi thì cùng lúc thấy đầu váng, chân nhủn. Cùng lúc nhận ra chữ vuơng: “ ba vạch ngang đỏ lòm và một vạch dọc chia đôi ở giữa trán đô mang mặt nạ Thiện. Đô Tuột hơi mỉm cười. Đã lên sới thì trong con mắt ta, vua cũng chỉ là thằng đóng khố, ta sẵn sàng cho một ngoéo cẳng ngã lăn cu lơ.
Nhưng Thiện đã vươn tay ra túm lấy tay Đô Tuột giật mạnh trong lúc quét chân vào cẳng Đô Tuột. Miếng trẻ con đùa nhau, Đô Tuột nhếch mép rồi giơ tay quàng cổ đối phương. Thì đổ kềnh, giữa tíếng reo như sấm của người xem.
Người ta reo hò Thiện thắng nhưng người ta cũng hỏi nhau: - Tư thế bái tổ đúng là Đô Tuột nhưng mới vào đã ngã thì không phải. Hay là Đô Tuột hết thời thật rồi.
Đô Tuột về nhà khá hoang mang. Ông chưa bao giờ thua. Mà lại thua thảm thế này ! Ông ôn lại keo vật quá ư chớp nhoáng, cố nhớ lại sơ ý của mình ở chỗ nào. Nhưng ông chỉ thấy mung lung, mờ mịt. Thua đúng hay oan? còn lại câu hỏi cay đắng. Nhưng người lớn mà kiện tụng thì ra làm sao?
Mỗi đô được đấu ba lần để cho thật công bằng. Trận thứ hai Đô Tuột thua nốt. Cũng nhanh, cũng ấm ớ như lần trước. Rất khó hiểu, thậm chí Đô Tuột đã có chiều lo lắng. Đụng phải một quái chiêu rồi chắc? ông tự hỏi thầm. Người ta chất vấn ông . Ông chỉ biết nói đô Thiện này có lẽ ra từ một lò lạ lắm, các míếng các thế xuất ra nom chênh va chênh vênh cứ như thuyền thúng gặp sóng lớn vậy mà lại lợi hại…
Ông nói đúng những gì ông nghĩ. Chỉ giấu một điều là ông bắt đầu ngờ vực.
Đó là lên sới thì ông váng đầu, cứng lưng, mềm giò nhưng về nhà, tất cả lại bình thường. Ông ngoi ngược lên từng việc ông làm một hai ngày trước khi lên lại sới. Vẫn từng ấy nếp cũ bấy lâu. Nhưng mà…nhưng mà…, ông trau mày. Mà kìa, có phải cái ấy là sự lạ không? Tự nhiên như có một làn khói vụt tan đi ở trước mắt ông.
Sự lạ ấy là bàn tay người vợ. Bàn tay đưa cho ông bát nước chè xanh, thứ bao giờ ông cũng uống rồi mới đi ra sới, bàn tay ấy hai lần đưa bát chè xanh đều run rẩy.
Mà phải rồi! Chè có vị lợ, ông ngẩn ra nghĩ lại… Trước phiên vật thứ ba ngã ngũ, Đô Tuột hỏi vợ:
- Sống làm vợ tôi bà biết tôi nặng duyên nặng kiếp với vật, với vợ, với con. Đôi khi tôi có đa mang với vật hơn. Hôm nay tôi xin lỗi bà, nhân thể hỏi luôn có phải bà đang muốn cho tôi tuyệt đường vào sới hay không ?
- Tôi nỡ nào…
- Tôi chưa thua như thế này bao giờ.
- Ông buồn tôi biết. (Bà rơm rớm nước mắt nói.)
- Chả hiểu sao thua? Bà biết gì bảo tôi với.
- Cả đời tôi một lòng với ông, với các con nhưng bây giờ…nhưng bây giờ ông thua tôi lại mừng…
- Phải là đáng thua cơ chứ, đằng này…
- Thua đáng lắm đấy, ông ạ.
- Bà bảo là đáng? (Mắt Đô Tuột tròn xoe.)
- Đáng mạng mấy bố con ông. Với tôi cái ấy là đáng hơn cả.
Bà vợ kể đầu đuôi .
Triều đình đã gặp. Đòi bà giúp một tay để Đô Tuột thua. Nếu bà không ưng thì mạng chồng con bà và của cả bà nữa chớ hòng nguyên vẹn. Đây là ý vua, bà hiểu chứ? Làm thế nào ư? Dễ thôi. Thuốc mê đây, chỉ gây choáng váng một lúc rồi đâu lại hoàn đấy. Không, nếu nghe lời thì không phải đâu hoàn đấy mà sẽ khác…khác nhiều…những thứ bà không thể ngờ đến được đâu…
Đô Tuột im lặng mấy ngày. Suy nghĩ lung.
Sáng hôm đấu keo thứ ba, khi vợ đưa bát chè xanh ra, ông nói:
-Tôi biết ơn bà đã nói tất cả ra. Hôm nay bà cho phép tôi không uống. Không uống nhưng nhà này vẫn vẹn toàn vì tôi vẫn xin thua, tôi hứa với bà. Chỉ xin bà cho tôi vạch mặt đối thủ ra xem nó là ai rồi cho nó dăm ba đường lễ độ trước khi vui lòng thua nó …
* * *
Đô Tuột tìm ánh mắt đối phương sau khe mặt nạ. Tia đắc thắng của nó khiến ông ghê tởm. Hèn hạ! Ô danh làng vật! Ông khẽ vặn lưng. Cơ bắp như những sợi chão bện bằng rễ đằng la tía trói cọp nằm im thin thít trên rừng liền nổi sóng. Ông vào sới. Bái tổ. Hai tay múa như rồng vàng dồn khúc trong mây, thân người uy nghi như bài vị sơn son thiếp vàng trong đền miếu.
Đối thủ quen mui cứ thế tiến thẳng tới, lừng lững con gấu ngựa. Toan hạ ông rất nhanh. Liều thuốc mê hôm nay nặng hơn hai lần trước, hắn biết. Đô Tuột vờ hoa tay rồi như chớp chộp cứng lấy hai cổ tay hắn. Ô hay! Bấy, nhão, bệu mỡ…Thế mà láo sược, dám làm nhục ta hai phen…
Đối thủ quá tự tin, không cần biết Đô Tuột nghĩ gì. Hắn giật phắt cổ tay ra rồi cứ thế xô vào choàng hai tay vào lưng Đô Tuột, cơ địa lợi hại nhất của ông. Đợi cho đối thủ siết chặt tay lại nghiến răng ghì, Đô Tuột mới thình lình thả cho cơ bắp lưng ông chùng hết lại và thoắt cái ông đã lẻn được ra đằng sau đối thủ, hai tay ôm lấy quanh bụng hắn. Thật là còn dễ hơn vật trẻ, ông thầm nghĩ, có phần ngao ngán, tiếc công lên sới dính vào một chuyện tầm phào. Như mọi lần, hễ đã ra được sau lưng đối phương thì cho ngã chổng kềnh. Nhưng hôm nay, ông nhả khoá, khẽ vỗ vào vai đối thủ. Hắn gầm lên tức tối, quay lại nhào vào ông như muốn vồ mồi, ôm chặt lấy ông. Ông lại trườn khỏi hắn ra đứng ở sau lưng và lần thứ hai vỗ vai gọi hắn. Sang đến lần vỗ vai thứ ba, chuẩn bị chấm dứt trò mèo vờn chuột, ông khẽ nói vào tai đối thủ: “Bấy lâu thuần dựa tà quyền, hôm nay thì nếm mùi chính quyền Đô Tuột này!”
Miệng nói tay bốc đối thủ lên, đặt hắn nằm úp sấp xuống mặt sới rồi thong thả nằm đè lên người hắn.
- Mày muốn chết cả nhà sao, thằng khốn? Lời dọa nạt láo sược thốt ra ở miệng đối thủ.
Người Đô Tuột như muốn vỡ toang. Ông vận khí làm cho thân thể nặng ngang một quả non bộ bày chật một gian nhà rồi ông cảm thấy người đối thủ bẹt dần xuống cùng tiếng xương kêu răng rắc. Cùng cả tiếng đối thủ rên rỉ : - Ôi, ta chết mất, ta đau quá, ta không thở được…Thằng kia, sao ngươi dám hỗn láo với quốc vương? Đô Tuột, hãy mau để cho ta quật ngã, để cho ta thắng…ta sẽ trọng thưởng…còn không…
Đô Tuột rợn người. Máu như đông lại.
Ông đã rắp sau khi nhận ra đối thủ là ai và cho hắn vài đường lễ độ - như vừa phải rên lên xin tha - rồi ông sẽ thua như đã bàn với vợ. Ông ngỡ đối thủ là một viên võ tướng háo danh nào, ai ngờ! Ôi, vua trăm họ! Ôi, đấng cầm cân nảy mực của muôn dân! Ôi, vầng nhật nguyệt soi rọi sơn hà xã tắc! Sao lại chính quốc vương làm ô uế chữ văn chữ lễ? Ta cũng ô uế theo ư?
Trong ông mênh mang một tuyệt vọng . Đúng hơn, một tan hoang, một đổ sụp.
Ta buông quốc vương rồi giữ riêng bí mật này cho ta? Theo gót các đô trước? Thảo nào đều võng lọng xênh xang, lên xe xuống ngựa…
Người xem nín lặng thấy Đô Tuột đứng dậy, quắp đô Thiện cho nằm ngửa mặt về đằng trước rồi một tay bóc tấm mặt nạ Thiện ra ném xuống đất.
Đám đông chết cứng. Liền đó tiếng reo hò bật lên: - Vua!
Toàn kinh thành rền vang niềm vui chưa từng bao giờ có. Lần đầu tiên dân mừng Thiện thua lấm mặt.
* * *
Đêm ấy Đô Tuột bị xử trảm. Phạm tội lợi dụng xới vật vi phạm luật bảo mật quốc gia. Ở đất nước này đầu hạng bí mật quốc gia là bộ mặt thật của vua.
Một làng hẻo lánh nhặt ông về chôn cất rồi thờ ông làm thành hoàng.
Bà vợ Đô Tuột cứa cổ chết ngay đêm ông bị chém. Bằng mảnh sành bát nước chè xanh bà đập vỡ khóc chồng.
Đất chỗ vợ ông đập cái bát đã sụt xuống thành một đầm nước trong leo lẻo trước đình Đô Tuột. Bà sẽ luôn ở bên ông để đưa bát nước chè xanh cho ông ra sới…
Những đêm trời tĩnh khí, người tĩnh tâm, nghe thấy đất quanh đầm rung chuyển. Dân nói những nỗi oan đang diễu binh trong lòng đất.
T. Đ 1991
Thời tuyên bố cho “im lặng đáng sợ” phơi bụng lấm lưng.